Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Centrum-peryferie" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 33
Tytuł:
Centrum, peryferie, pogranicze
Core, periphery, borderland
Autorzy:
Holzer, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547082.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2013, 1, 1; 72
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O powrocie Polski do Europy. Przyczynek do rekonceptualizacji dychotomii centrum-peryferie.
Autorzy:
Grzymski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441346.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
Tematy:
Zachód, Wschód
peryferie
Europa
Europa Wschodnia
orientalizacja
West
East
periphery
Europe
Eastern Europe
orientalisation
Opis:
Transformacja przeprowadzana w latach 90. miała, w powszechnym odczuciu,dokonać  modernizacji i europeizacji Polski oraz przeistoczyć ją (przetransformować) z kraju wschodniego w kraj zachodni. Zarówno z punktu widzenia entuzjastów, jak i krytyków westernizacji pytanie o bilans transformacji sprowadzałoby się więc do tego, czy Polska stała się już krajem centralnym, zachodnim i pozbyła się piętna wschodniości i peryferyjności? W artykule kreślę inny model interpretacji procesu transformacji, statusu peryferii i europeizacji Polski, wykraczający poza schemat udanej/nieudanej westernizacji, twórczej/imitacyjnej linearnej przemiany w kraj demokratyczny, wolnorynkowy, zachodni. Uznaję jednak za bardzo relewantną dychotomię przestrzenną Zachód-Wschód. W latach 90. pozycja Polski była ambiwalentna – zarazem w Europie i nie-wpełni-europejska, czego uosobieniem było traktowanie naszego kraju zarówno przez Zachód, jak i przez samych Polaków jako części Europy Wschodniej. Wschodniość odnosiła się do głęboko zakorzenionej reprezentacji peryferyjności i zacofania. Transformacja w Polsce i „wschodnie” rozszerzenie Unii Europejskiej, które, według wielu, wieńczyło reformy rozpoczęte w 1989 roku w dawnych krajach postkomunistycznych, były podtrzymywane w znaczącym stopniu przez esencjalizującą różnicę między Europą i Europą Wschodnią. Zamiast mówić o absolutnej dychotomii centrum-peryferie mieliśmy raczej do czynienia ze złożoną strukturą odcieni i stopniowania europejskości oraz wschodniości. W istocie każde miejsce w Europie Wschodniej czy w Polsce może być skonstruowane jako europejskie albo wschodnioeuropejskie. Przestrzeń oraz ludzie w Europie są bowiem klasyfikowani poprzez stopniowanie europejskości i wschodniości. Jest to gradacja Europy i Wschodu za pomocą bliskości i podobieństwa do wyidealizowanej Europy i zorientalizowanego Wschodu. W tym sensie paradoksalnie w centrum jest miejsce na peryferie, jak i na peryferiach jest miejsce dla centrum. Dyskurs „wschodniego” rozszerzenia UE zakładał podział Europy na w pełni europejskie centrum i nie-w-pełni-europejską Europę Wschodnią. Mimo że w latach 90. często przywoływano opozycję centrum-peryferie, w niniejszym artykule będę bronił tezy, że nie można mówić o całkowitym dualizmie tych dwóch pojęć.
The accession of Poland to the European Union (EU) is commonly regarded as the successful finalization of the consecutive stages in European integration and the end point of the transformation sarted after 1989. In an ecstatic style, Timothy Garton Ash announced after the first round of the so-called ‘Eastern’ Enlargement, that it eventually made Europe ‘whole and free’. Nevertheless, the process of both political transformations and integration efforts aiming to meet EU entry conditions revealed a distinction between Europe and Eastern Europe, where the latter represented the distance from and the lack of “Europeanness” (the essential and idealized Europe). One could argue that there was a kind of dual framing of Eastern Europe as being simultaneously in Europe and not yet European. In the meantime, Poland and most of the countries called either ‘Eastern’, ‘Central-Eastern,’ ‘South-Eastern’ or ‘Central’ European in bulk strongly referred to their profound Europeanness and their historiographies rendered it one of the most vital topos. Therefore, it seems to be paradoxical that during the post-socialist transformation the watchword, ‘the Return to Europe’ captured political and popular imaginations in those countries. For many, ‘being in transition’ meant linear passage from authoritarian rule to democratic, from a socialist, state-ruled economy to a market economy and finally from Europe’s East to Europe Proper. From this perspective the meaning of terms like ‘Europe’ and ‘democracy’ were predominantly taken for granted and treated as given, natural and transhistorical. Europe was perceived as doomed by the historical necessity to be ‘whole,’ ‘free’ and ‘democratic.’ In the enlargement discourse there was the categorization of Europe into a fully European core and not-yet-fully European Eastern Europe. The interesting, emerging question is how this discourse constructs the accession states as learners and adopters of European norms. The massive learning process employed by Central European politicians and intellectuals – i.e. adherence to the EU conditionality – was predominantly maintained by rhetorical strategies to discursively locate their own countries in ‘Europe’ while ‘othering’ their Eastern neighbours.
Źródło:
Kultura i Polityka; 2010, 7; 68-82
1899-4466
Pojawia się w:
Kultura i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoria 'centrum-peryferie' w epoce globalizacji
The Core–Periphery Theory in the Time of Globalisation
Autorzy:
Hryniewicz, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/414701.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Tematy:
'centrum-peryferie’
rynek finansowy
destabilizacja polityczna
straty
korzyści
centre-periphery
financial market
political destabilization
losses
advantages
Opis:
Przedmiotem opracowania jest ocena korzyści i strat płynących z uczestnictwa w globalnej gospodarce, dokonana z perspektywy teorii „centrum-peryferie”. Z czasem zyskowność głównych produktów spada i ich produkcja jest przekazywana do peryferii – teza potwierdzona. Przeciwdziała to spadkowi stopy życiowej i pośrednio sprzyja stabilności politycznej państw centrum – teza potwierdzona. Światowy rynek finansowy służy eksploatacji peryferii – teza niepotwierdzona. Spekulacje finansowe w centrum przyczyniają się do destabilizacji politycznej peryferii – teza potwierdzona. Im większy poziom uczestnictwa państwa peryferyjnego w międzynarodowym systemie gospodarczym, tym większe ponosi ono straty – teza niepotwierdzona, i tym większe korzyści państw centrum – teza niepotwierdzona.
The main goal of the article was to verify gains and losses coming from participating in the global economy in the light of the core–periphery theory. It turned out to be undeniably true that transfers of industrial production to peripheral countries lead to higher living standards and indirectly favour political stability in core countries, while the hypothesis that the global financial market is a tool for exploitation of peripheral countries was proved to be false. The author established that financial speculations in core countries cause political destabilization in peripheral countries, and disproved the hypothesis that the higher the participation of periphery countries in the global economy, the higher the losses they suffer and the higher the advantages in core countries.
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2010, 2(40); 5-27
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kardach, Magdalena (2018): Literatura a polityka kulturalna w Prusach Wschodnich w latach 1933–1945. Krajobraz kulturowy i symboliczny a relacje centrum – peryferie
Autorzy:
Ossowski, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053245.pdf
Data publikacji:
2021-11-08
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Źródło:
Studia Germanica Gedanensia; 2021, 45; 239-242
1230-6045
Pojawia się w:
Studia Germanica Gedanensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktorzy, relacje i sieci – o współpracy naukowej nie bibliometrycznie
Autorzy:
Czerniawska, Dominika
Fenrich, Wojciech
Bojanowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1191938.pdf
Data publikacji:
2020-02-26
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
współpraca naukowa
sieci społeczne
centrum-peryferie
ego-sieci
Opis:
Współpraca w nauce jest względnie dobrze opisywana na poziomie makro dzięki ilościowym analizom dużych baz bibliograficznych. Takie ujęcie współpracy naukowej ma jednak szereg znanych ograniczeń. Stoimy na stanowisku, że, aby poszerzyć wiedzę o procesach społecznych w świecie nauki, konieczne jest bardziej pogłębione ujęcie, które (1) rozróżnia różne typy aktorów społecznych identyfikowanych przez naukowców jako potencjalni współpracownicy, (2) identyfikuje cechy relacji współpracy, które potencjalni współpracownicy postrzegają jako istotne, (3) jakimi strukturami sieci relacji współpracy otoczeni są naukowcy i jakie czynniki odpowiadają za zróżnicowanie tych struktur. Za pomocą 30 wywiadów pogłębionych (IDI) przeprowadzonych z polskimi naukowcami zebraliśmy szczegółowe informacje na temat poszczególnych współpracy, które pozwoliły nam na analizę relacji z indywidualnych perspektyw i rozrysowanie ego-centrycznych sieci współpracy poszczególnych respondentów. Wśród swoich współpracowników naukowcy wymieniają zarówno osoby, jak i zespoły lub całe instytucje. Rozróżniają również współprace symetryczne i niesymetryczne. Struktury ego-centrycznych sieci współpracy są zróżnicowane ze względu na (a) strategie przywódcze kierowników zespołów, szczególnie pod względem tego, czy zespoły są budowane wokół ludzi, czy też raczej wokół pozycji; (b) ulokowanie instytucjonalne poprzez łatwość bądź trudność nawiązywania współpracy z naukowcami z większych ośrodków; (c) stopień naukowy i zmiany w zasadach finansowania, albowiem grant badawczy dla „młodego naukowca” pozwala mu na więcej swobody i oderwanie od lokalnych hierarchii organizacyjnych.
Scholarly collaboration is relatively well described quantitatively on the macro level thanks to the analyses of large bibliographic databases. At the same time, there are known limitations of the bibliometric approaches to studying collaboration in science. We argue that in orderto improve our understanding of social processes operating in science it is necessary to take a more in-depth look: (1) identify kinds of actors that are recognized as potential partners in collaboration, (2) what features of collaborative relations are considered crucial for en-gaged actors, (3) what kinds of structures of networks composed of collaboration relations actors are embedded in, and what factors influence these structures. With 30 individual in-depth interviews (IDI) with Polish scholars we gathered detailed information about individual collaborations that allowed us to analyze collaborative ties from individual perspective and map respondent-centered networks of collaboration. Scholars identify individuals as well as teams or institutions as collaborators. They also distinguish symmetric and asymmetric collaborations. Structures of respondent-centered collaboration networks are affected by (a) leadership strategies of team principals (especially whether teams are built around positions or individuals); (b) institutional location (by making establishing external collaborations easier for scientists from bigger institutions); (c) scientific degree and recent changes in financing of science (as young scientists receive more freedom from usual organizational hierarchies by receiving substantial grants).
Źródło:
Nauka i Szkolnictwo Wyższe; 2019, 1-2, 53-54; 107-133
1231-0298
Pojawia się w:
Nauka i Szkolnictwo Wyższe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A crisis of public criticism. The actualization of center-periphery semantics in the European Union
Kryzys publicznej krytyki. Urzeczywistnianie semantyki „centrum-peryferie” w Unii Europejskiej
Autorzy:
Langenohl, Andreas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413622.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
European Union
European integration
criticism
political public sphere
postcolonial theory
Unia Europejska
integracja europejska
krytycyzm
polityczna sfera publiczna
teoria postkolonialna
Opis:
The paper approaches the current condition of the European Union as a crisis of public criticism from a theoretical perspective. This crisis consists of the clash between current peripheralist criticisms coming from national governments, opposition parties and quasi-social movements and often combining with exclusivist demands, and the EU’s insistence on a continuation of its rationalist and modernist political project. The nature of this European project can be more closely analyzed if viewed as a political correlate to Jürgen Habermas’ model of rational public political deliberation. This analysis is then confronted with an alternative view on public criticism as found in postcolonial theory. In particular, this discussion engages Gayatri Spivak’s critique of peripheralist representations that deem themselves critical. On the basis of the theoretical juxtaposition between Habermas and Spivak, this paper distills a regulative idea for public political criticism that differs from Habermas’ conception of communicative rationality – namely, the regulative idea of self-criticism. Self-criticism is conceptualized as a way to account for potentially problematic aspects that may accompany peripheralist criticisms, to understanding them as an expression of the metropolitan political public dynamic, and thus to assume responsibility for them. For the current crisis constellation, this would mean rephrasing peripheralist criticisms as part and parcel of a genuinely European public political dynamic, thus overcoming the chasm created by the reciprocal consolidation of peripheralist and centralist positions.
W artykule podjęto teoretyczną refleksję nad stanem Unii Europejskiej w kategoriach kryzysu publicznej krytyki. Kryzys ten polega dzisiaj na zderzeniu krytycznych i połączonych często z żądaniami eksluzywizmu opinii, pochodzących od rządów narodowych, partii opozycyjnych i ruchów quasi-społecznych z naciskami na kontynuowanie Unii Europejskiej jako racjonalistycznego i modernistycznego projektu politycznego. Charakter projektu europejskiego można rozpoznać bliżej, gdy potraktuje się go jako polityczny korelat sformułowanego przez Jürgena Habermasa modelu racjonalnej i publicznej deliberacji politycznej. Analiza ta jest skonfrontowana z alternatywnym spojrzeniem na krytykę publiczną, jakie znaleźć można w teorii postkolonialnej. W szczególności chodzi tu o dokonaną przez Gayatri Spivak krytykę reprezentacji peryferyjnych, które same siebie uważają za krytyczne. Z teoretycznego zestawienia stanowisk Habermasa and Spivak autor wyprowadza ideę publicznej krytyki politycznej, która różni się od Habermasowskiej koncepcji racjonalności komunikacyjnej, a mianowicie regulatywną ideę samokrytycyzmu. Samokrytycyzm jest tu pojmowany jako sposób, dzięki któremu możliwe byłoby: unikanie potencjalnie problematycznych aspektów, które mogą towarzyszyć krytyce peryferyjnej; zrozumienie ich jako wyrazu metropolitalnej dynamiki polityczno-publicznej; i – w związku z tym – przyjęcie za nie odpowiedzialności. W odniesieniu do aktualnej, kryzysowej konstelacji oznaczałoby to przeformułowanie peryferyjnych głosów krytycznych jako nieodłącznej części prawdziwie europejskiej, publicznej dynamiki politycznej, i tym samym, przezwyciężenie głębokiego podziału, jaki powstaje w rezultacie obustronnej konsolidacji stanowisk głoszonych przez peryferie i centrum.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2016, 65, 4; 9-23
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elemente de cultură și civilizație polonă în povestirea Copiii verzi a Olgăi Tokarczuk
Aspects of Old Polish Culture and Civilization in the Short Story Green Children by Olga Tokarczuk
Aspekty kultury i cywilizacji staropolskiej w opowiadaniu Zielone dzieci Olgi Tokarczuk
Autorzy:
Godun, Cristina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/13151731.pdf
Data publikacji:
2023-01-03
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
dychotomia centrum–peryferie
sarmatyzm
kołtun
center-periphery dichotomy
Sarmatism
plica polonica
Opis:
Praktyka posługiwania się tekstem literackim jako materiałem dydaktycznym w procesie nauczania języka obcego ma długą tradycję. Istotną rolę w kształceniu językowym odgrywają, obok podręczników, teksty historyczne, literackie czy publicystyczne, które w atrakcyjny i przystępny sposób ilustrują polską rzeczywistość i przedstawiają problematykę językową. Autorka niniejszego artykułu wychodzi zatem z założenia, że wykorzystanie potencjału dydaktycznego i funkcjonalnego tekstu literackiego na lekcjach języka polskiego jako obcego nie tylko przyczynia się do urozmaicenia czynności dydaktycznych poprzez rozbudzanie i pielęgnowanie zainteresowania poznawanym językiem i kulturą, lecz także usprawnia proces uczenia się i zaciekawia uczniów specyficznie polskimi zjawiskami kulturowymi. Oprócz walorów estetycznych tekst literacki oferuje wyraziste obrazy społeczeństwa, mentalności oraz duchowości Polaków na przestrzeni wieków. Stanowi przy tym – ze względu na proponowane odszyfrowanie i interpretację kodów społeczno-kulturowych, symboli etniczno-narodowych lub tożsamościowych – nieocenione źródło wiedzy o istocie polskości. Korzystanie z przekładów wybranych utworów literackich z dziedzictwa kultury polskiej znacznie wzbogaca i uzupełnia akt uczenia się. Celem artykułu jest wskazanie, jakie elementy polskiej kultury rumuńscy studenci odnajdują w opowiadaniu Olgi Tokarczuk Zielone dzieci, czyli Opis dziwnych zdarzeń naWołyniusporządzony przez medyka Jego Królewskiej Mości Jana Kazimierza, Williama Davissona z tomu pt. Historie bizarne. Narracyjne uniwersum Tokarczuk zamieszkują często postaci realne, jednostki szczególne, które istniały kiedyś w rzeczywistości, pogrążone w cieniu zapomnienia, ale niezwykłe za życia. Pisarka wyciąga je z kosza historii, reinterpretuje, daje szansę na nowe istnienie, a przede wszystkim udziela im głosu, przywracając ich tym samym współczesności. W Księgach Jakubowych odkrywamy na nowo m.in. braci biskupów Załuskich – Józefa Andrzeja (bibliofila i bibliografa) i Andrzeja Stanisława (mecenasa sztuki) – Benedykta Chmielowskiego (pierwszego polskiego encyklopedystę) i barokową poetkę Elżbietę Drużbacką. Z kolei pojawiający się w Zielonych dzieciach William Davidson był szkockim lekarzem, chemikiem i biologiem – to jego oczami poznajemy polityczną, społeczną i kulturową rzeczywistość tamtych czasów. Dzięki tej postaci z tekstu opowiadania możemy wydobyć i omówić elementy staropolskiej kultury i cywilizacji, takie jak: sytuacja na arenie politycznej, wewnętrzne napięcia między królem a szlachtą, relacje między centrum a peryferiami czy między „Ja” a „Innym”, ciekawe zjawisko kołtuna oraz echa ideologii sarmackiej.
The practice of using literary texts as auxiliary teaching materials in the process of teaching a foreign language has a long tradition. Culture texts can illustrate Polish reality and present linguistic issues in an attractive and accessible way. Therefore, this paper assumes that the use of the didactic and functional potential of a literary text during the classes of Polish as a foreign language contributes not only to diversification of the didactic activity by awakening and cultivating interest in the language and culture being learned, but also to improvement of the learning process. It also stimulates the interest of students in specific Polish cultural phenomena. In addition to aesthetic values, the literary text offers expressive images of the Polish society, mentality and spirituality over the centuries, being an invaluable source of knowledge about the essence of Poland through the decoding and interpretation of socio-cultural codes and ethno-national or identity symbols. The aim of the paper is to discover what elements of Polish culture and civilization are found by Romanian students in the short story Green Children by Olga Tokarczuk. The narrative universe of Olga Tokarczuk is often inhabited by real characters, special individuals who existed in reality at some point, covered by oblivion, but being unusual during their lifetime. Olga Tokarczuk brings them out of the basket of history, reinterprets them, gives them a chance for a new life, and, above all, gives them a voice, thus bringing them back to the present day. In the Books of Jacob, we rediscover, among other people, Józef Andrzej Załuski (bibliophile and bibliographer), Andrzej Stanisław Załuski (patron of the arts), Benedykt Chmielowski (the first Polish encyclopedist) and Elżbieta Drużbacka (the baroque poet). In Green Children, William Davidson was a Scottish physician, chemist, and biologist. Through his eyes, we discover the political, social, and cultural realities of those times. Through Davidson, we can draw out and discuss the elements of old Polish culture and civilization, such as the situation in the political arena, internal tensions between the king and the gentry, the relationships between such concepts as center and periphery or between “I” and “the other”, the interesting phenomenon of plica polonica, or echoes of Sarmatian ideology.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2022, 30, 2; 1-18
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The institutional conditions of reindustrialization in post-crisis Central Europe
Autorzy:
Lux, Gabor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/522485.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Centrum-peryferie
Przemysł
Reindustrializacja
Restrukturyzacja
Centre-periphery
Industry
Reindustrialization
Restructuring
Tertiarization
Opis:
Outside metropolitan areas, regional differentiation under post-socialism is heavily influenced by the uneven distribution of industry. The core-periphery differences of service- and industry-based competitiveness underscore the relevance of reindustrialization policies, particularly under the economic crisis. These policies bear different implications across different time horizons, and can be understood as the development of advantageous investment locations to achieve re-specialization, as well as a strong local factor supply. With institutional weaknesses, the path-dependency of restructuring and the lack of domestic capital, there is a need for bridging institutions to articulate diffuse interests and undertake strategic intervention within the local economy.
Źródło:
Journal of Economics and Management; 2015, 19; 16-33
1732-1948
Pojawia się w:
Journal of Economics and Management
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Centre–Periphery Antagonism in Adjudication: A Case Study on the Spatial Dimension of the Political
Antagonizm centrum–peryferie w orzekaniu: studium przypadku o przestrzennym wymiarze polityczności
Autorzy:
Mańko, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033333.pdf
Data publikacji:
2021-03-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
orzekanie
polityczność
centrum
peryferie
sprawiedliwość przestrzenna
adjudication
the political
centre
periphery
spatial justice
Opis:
One of the key elements of the critical theory of adjudication is the identification of an objective antagonism that is at stake behind a given court case. The identification of the antagonism allows to develop an axis, along which interpretive possibilities can be spread and arranged from those most favourable to social group A (e.g. workers) to that most favourable to social group B (e.g. businesses). The paper discusses the famous Laval–Viking case-law which was concerned with the fundamental rights of workers (right to strike and undertake collective action) and their relation to the economic freedoms of businesses, seeking to escape the high standards of worker protection in their own country either by changing the flag of a ship to a flag of convenience (Viking) or by importing cheap labour force from abroad, without guaranteeing the workers equal rights (Laval). Whereas the vast majority of scholars have interpreted the Viking–Laval jurisprudence as relating to the fundamental socio-economic antagonism opposing workers and businesses, the Slovenian scholar Damjan Kukovec has proposed an alternative reading. According to him, the real antagonism is ultimately between workers from the periphery (Central Europe, in casu Baltic countries) and workers from the centre (Western Europe, in casu Scandinavian countries). By introducing the spatial dimension to the political, Kukovec entirely changes the formulation of the underlying antagonism. The paper engages critically with Kukovec’s analysis and argues that the objective interest of Central European workers lies not in selling their labour at dumping prices, but gaining the same guarantees of social protection as existing in the West.
Jednym z kluczowych elementów krytycznej teorii orzekania jest identyfikacja obiektywnie istniejącego antagonizmu, którego dotyczy dane orzeczenie. Identyfikacja antagonizmu pozwala rozwinąć oś, wzdłuż której układane są możliwości interpretacyjne, od najkorzystniejszej dla grupy społecznej A (np. pracowników) do najkorzystniejszej dla grupy społecznej B (np. przedsiębiorców). Artykuł analizuje słynne orzecznictwo Laval-Viking, którego przedmiotem są podstawowe prawa pracownicze (prawo do strajku i działania zbiorowego) oraz ich relacja do swobód gospodarczych przedsiębiorców, którzy zmierzają do uchylenia się od wyższych standardów ochrony praw pracowniczych w ich własnym kraju, już to poprzez zmianę miejsca rejestracji statku na tanią banderę (Viking), już to poprzez import taniej siły roboczej z zagranicy bez zapewnienia pracownikom sprowadzonym równych praw pracowniczych (Laval). Podczas gdy większość badaczy postrzega orzecznictwo Viking–Laval jako dotyczące społeczno-gospodarczego antagonizmu pracowników i przedsiębiorców, słoweński badacz Damjan Kukovec zaproponował odczytanie alternatywne. Jego zdaniem rzeczywisty antagonizm ma miejsce pomiędzy pracownikami z peryferii (Europy Środkowej, in casu Pribałtyki) a pracownikami centrum (Europy Zachodniej, in casu państw skandynawskich). Wprowadzając wymiar przestrzenny do polityczności, Kukovec całkowicie zmienia sposób sformułowania analizowanego antagonizmu. Artykuł podejmuje krytykę analizy Kukovca, argumentując, że obiektywny interes środkowoeuropejskich pracowników nie polega na tym, by sprzedawać swą pracę po cenach dumpingowych, ale by uzyskać te same gwarancje ochrony socjalnej, jak na Zachodzie.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2021, 94; 121-140
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpieczeństwo rynku pracy jako kategoria w badaniach migracyjnych — wyniki badań empirycznych
Labour market security as a category in migration research — the results of the empirical research
Autorzy:
Stec, Monika
Duszczyk, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/473219.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
bezpieczeństwo
migracje
rynek pracy
centrum-peryferie
security
migration
labour market
centre-periphery
Opis:
Monika StecBadaczka niezależna1Independent researcherMaciej DuszczykInstytut Polityki Społecznej, Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski2Institute of Social Policy, Faculty of Political Science and International Studies, University of WarsawBezpieczeństwo rynku pracy jako kategoria w badaniach migracyjnych — wyniki badań empirycznych3StreszczenieW tekście przedstawiono wyniki badania ilościowego i jakościowego zrealizowanego w ramach projektu badawczego W poszukiwaniu bezpieczeństwa na rynku pracy. Migra-cje zarobkowe z Polski i do Polski a atrakcyjność polskiego rynku pracy. Osoby badane to: (1) Polacy pracujący za granicą (w Niemczech i w Wielkiej Brytanii), (2) absolwenci polskich uczelni planujący wyjazd z Polski na stałe oraz (3) cudzoziemcy pracujący w Polsce (przede wszystkim osoby przyjeżdżające z Ukrainy). Celem było sprawdzenie hipotez dotyczących bezpieczeństwa, atrakcyjności oraz statusu polskiego rynku pracy w Europie. Hipotezy oparte na teoriach (np. push and pull) oraz wynikające ze statystyk migracji zostały uzupełnione o najważniejsze aspekty subiektywnych definicji bezpieczeństwa na rynku pracy stosowanych przez osoby badane. Wyniki dotyczące postrzegania bezpie-czeństwa różnią się w zależności od przyjętej definicji (oraz od tego, czy jest ona spon-taniczna czy narzucona przez badaczy). Na podstawie wyników badań stwierdzono, że kwestia bezpieczeństwa na rynku pracy odgrywa rolę zarówno przy podejmowaniu decyzji migracyjnych, jak i przy wyborze państwa docelowego. Jednocześnie zauważono, że bar-dziej precyzyjne określenie wpływu bezpieczeństwa na rynku pracy na decyzje migracyjne wymaga dalszych badań. Hipoteza o semi-peryferyjnym statusie polskiego rynku pracy została zweryfikowana w badanej próbie — jest on postrzegany jako peryferyjny przez Polaków pracujących za granicą, ale posiada cechy centrum, które są atrakcyjne dla bada-nych imigrantów zarobkowych.
The text outlines the results of a quantitative and qualitative research project ‘In search of labour market security. Migration to and from Poland and the attractiveness of the Polish labour market’. The respondents were: (1) Poles working abroad (in Germany and in Great Britain), (2) graduates of Polish universities who declare willingness to leave Poland permanently, and (3) foreigners working in Poland (mainly from Ukraine). The aim was to check the hypotheses regarding labour market security, the perceived attractiveness of labour markets and the status of the Polish labour market in Europe. The hypotheses based on theories (eg. ‘push and pull theory’) and those resulting from migration statistics were extended with the most important aspects of the respondents’ subjective definitions of labour market security. The results vary depending on the definition (and on whether the definition is spontaneous or imposed by researchers), therefore a more precise measuring of the impact of the labor market security on migration decisions requires further research. The hypothesis on the semi-peripheral status of the Polish labour market has been confirmed — it is perceived by Poles abroad as peripheral, but it has features of the center attractive to economic migrants.
Źródło:
Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje; 2018, 43(4); 43-64
1640-1808
Pojawia się w:
Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The role of the voivodeship capital cities of Eastern Poland in the aspect of stimulating regional development
Rola miast wojewódzkich Polski Wschodniej w aspekcie stymulowania rozwoju regionalnego
Autorzy:
Kot, Janusz
Kraska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/584063.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
Eastern Poland
regional development
core-periphery theories
Polska Wschodnia
rozwój regionalny
teorie centrum–peryferie
Opis:
According to the core-periphery model, large urban centers can make peripheries dependent on them, or consolidate their advantage over the peripheries through the mechanism of polarization. This article is an attempt to verify the theories of regional development covering the influence of central areas on the development of the neighboring areas, i.e. the core-periphery theories. The article presents a study of the dynamics of development of capital cities of Eastern Poland’s regions in order to answer the question: is the development of capitals of depressed regions correlated with the dynamics of regional development processes? The research has shown that regional capitals do not play the role of voivodeship development stimulators. Therefore it can be argued that in the case of regions with a low level of socioeconomic development, the phenomenon of resource leaching occurs to a greater extent than the stimulation of development by their capital cities.
Zgodnie z modelem centrum–peryferie duże skupiska miejskie mogą uzależniać od siebie peryferie lub też utwierdzać swoją przewagę nad peryferiami poprzez mechanizm polaryzacji. Artykuł jest próbą weryfikacji teorii rozwoju regionalnego obejmujących wpływ ośrodków centralnych na rozwój obszarów sąsiednich, tj. teorii centrum–peryferii. W artykule opisano badanie dynamiki rozwoju stolic regionów Polski Wschodniej przeprowadzone w celu uzyskania odpowiedzi na pytanie: czy rozwój stolic regionów depresyjnych jest skorelowany z dynamiką procesów rozwoju regionalnego? Badania wykazały, że stolice regionów nie odgrywają roli stymulatorów rozwoju województw. Można zatem postawić tezę, że w przypadku regionów o niskim poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego w większym zakresie występuje zjawisko wymywania zasobów aniżeli stymulowania rozwoju przez ich stolice.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2019, 63, 5; 136-151
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Economic Crisis, Center–Periphery Relations, and the Political System: The Case of Spain after 2008
Kryzys gospodarczy, relacje centrum–peryferia i system polityczny. Przypadek Hiszpanii po 2008 roku
Autorzy:
Myśliwiec, Małgorzata
Kubin, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806044.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
economic crisis
Spain
political economy
political system
center–periphery relations
kryzys gospodarczy
Hiszpania
ekonomia polityczna
system polityczny
relacje centrum–peryferie
Opis:
The interdependence between the economy and politics is particularly visible during economic crises. The subject of research is the impact of the economic crisis in Spain after 2008 on its political system. And the main aim is to answer the question: what factor had the most important impact on the functioning of the state’s political system. Authors assume that it was the amendment of the Art. 135 of the state constitution. The theoretical framework of the study is the output on the relationship between the economy and politics. The empirical research was based on the analysis of changes in the economic situation in Spain after 2008, and on the analysis of the evolution of the Spanish political system. Obtained results may be useful in the context of the impact of changes in the economic situation caused by the SARS-CoV-2 pandemic and the war in Ukraine.
Współzależność między gospodarką a polityką jest szczególnie widoczna podczas kryzysów gospodarczych. Przedmiotem badań, które stały się podstawą do przygotowania artykułu, jest wpływ kryzysu gospodarczego w Hiszpanii po 2008 roku na działanie jej systemu politycznego. Natomiast głównym celem badawczym jest odpowiedź na pytanie, który czynnik w największym stopniu wpłynął na funkcjonowanie badanego systemu politycznego. Autorzy zakładają, że była to nowelizacja art. 135 konstytucji państwa. Teoretyczną ramę badania stanowią opracowania dotyczące relacji między gospodarką a polityką. Badania empiryczne oparto na analizie zmian sytuacji gospodarczej Hiszpanii po 2008 roku oraz na analizie ewolucji hiszpańskiego systemu politycznego. Uzyskane wnioski mogą być przydatne w kontekście wpływu zmian spowodowanych pandemią SARS-CoV-2 oraz wojną w Ukrainie na sytuację gospodarczą kraju.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2023, 80; 138-151
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lokalna Europejska Stolica Kultury Wrocław 2016 – społeczne oddziaływanie ESK w regionie Dolnego Śląska
Local European Capital of Culture Wrocław 2016 – Social Impact of the ECC in the Lower Silesia Region
Autorzy:
Kajdanek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37500704.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
ESK Wrocław 2016
uczestnictwo w kulturze
relacje centrum-peryferie
ECOC Wrocław 2016
cultural participation
relations between centre and periphery
Opis:
Europejska Stolica Kultury Wrocław 2016 była drugim, po Krakowie, przykładem organizacji tego cyklu imprez w Polsce. Liczba wydarzeń, szacowana na ponad 2000, spowodowała, że miasto i region (w nierównomiernym stopniu) podlegały oddziaływaniu impulsów kulturalnych o niespotykanej dotąd skali. Ze społecznego punktu widzenia istotne jest przyglądanie się społecznemu efektowi ESK, czyli umieszczonej w kontekście stylów życia i uwarunkowań biograficznych reakcji na te wydarzenia kulturalne oraz temu, jakie może ona mieć konsekwencje dla funkcjonowania mieszkańców regionu (w porównaniu z mieszkańcami miasta centralnego) w obszarze praktyk kulturalnych. Tekst prezentuje wybrane aspekty społecznego efektu ESK obserwowanego na peryferiach regionu Dolnego Śląska. Efekt ESK zdefiniowano jako społeczną reakcję na tę złożoną interwencję kulturalną oraz jej możliwe konsekwencje dla funkcjonowania lokalnych zbiorowości. Podstawą empiryczną analizy są wyniki badań ilościowych wykonanych w ramach projektu ewaluacji ESK. Ujawniły one ograniczenia dostępu do udziału w ESK różnych kategorii społecznych (m.in. kobiet, osób mających dzieci, osób ubogich), zakres uczestnictwa i typ imprez wybranych przez mieszkańców peryferii (ograniczony udział głównie w masowych, otwartych, darmowych, festynowych wydarzeniach rodzinnych) oraz dominujący charakter wyniesionych doświadczeń kształtujących społeczny efekt ESK (skupienie na dobrej zabawie, rekreacyjnym spędzeniu czasu wolnego, powiązaniu uczestnictwa ze spotkaniem z rodziną, znajomymi).
The European Capital of Culture Wrocław 2016 was the second location, of this series of events in Poland after Krakow. The number of events, estimated at over 2,000, meant that the city and the region were (to an uneven degree) subject to the impact of cultural impulses of an unprecedented scale. From a social point of view, it is important to look at the social effect of the ECOC, i.e., the response to these cultural events, placed in the context of lifestyles and biographical circumstances, and the consequences it may have had for the functioning of the region’s inhabitants (as compared to the inhabitants of the central city) in terms of cultural practices. The text presents selected aspects of the ECC social effect observed on the periphery of the Lower Silesian region. The ECC effect is defined as the social response to this complex cultural intervention and its possible consequences for the functioning of local communities. The empirical basis for the analysis are the results of quantitative research carried out as part of the ECC evaluation project. These revealed the limitations on access to participation in the ECOC by different social categories (including women, people with children and the poor), the extent of participation and the type of events chosen by peripheral residents (limited participation mainly in mass, open, free, family festive events) and the dominant nature of the experience shaping the social impact of the ECOC (focus on having fun, recreational leisure activities, linking participation to meeting family and friends).
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 40, 1; 227-240
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Peryferie stanu wojennego? - casus województwa sieradzkiego
Autorzy:
Czyżewski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608659.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
stan wojenny
spór o wykładnię dziejów Polski
historiografia wydarzeniowa
relacje władza–społeczeństwo
represje
opór
podziemie
centrum–peryferie
podziemne społeczeństwo
kontestacyjne działanie zbiorowe
Opis:
Peripheries of Martial Law? - the Case of the Voiovdeship of SieradzThe presented text intends to describe breakthrough events and processes in the socio–political history of post–war Poland from the viewpoint of terrains located along the peripheries of the chief current of events of the period. The author wondered to what extent could the paradigm of universal resistance against the communist authorities be applied in regions situated outside the prime centres of contestation. In doing so, he transferred his reflections to the reality of the marital law period and the range of the former voivodeship of Sieradz. The point of departure for the ensuing deliberations is a depiction of the specificity of a totally agricultural area, only slightly urbanised, and with no structure of the pre–August opposition. Next, the author considered the period of the ”Solidarity Revolution” in those terrains, and, finally, concentrated his attention on analysing phenomena that can be regarded as a symptom of social resistance against the governance of the Military Council of National Salvation (WRON). The text ends with an attempt at a balance sheet of the described phenomena, conducted with the help of the social sciences, i.e. the conception of “group contestation”.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2016, 48, 1
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kreatywność eksport–import. Interdyscyplinarne badania gospodarki kreatywnej w Europie Środkowo-Wschodniej
Export–Import Creativity: Interdisciplinary Research on Creative Economy in Central and Eastern Europe
Autorzy:
Franczak, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1371501.pdf
Data publikacji:
2020-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
gospodarka kreatywna
Europa Środkowo-Wschodnia
dyskurs modernizacyjny
relacje centrum-peryferie
zwrot translatologiczny
creative economy
Central and Eastern Europe
modernization discourse
center-periphery relations
translational turn
Opis:
Śledząc rozwój interdyscyplinarnych analiz gospodarki kreatywnej w refleksji społeczeństw zachodnich, tekst stawia pytanie o specyfikę implementacji tej idei w Europie Środkowo-Wschodniej. Autor konfrontuje mitologię przemysłów kreatywnych ze złożonym kontekstem społecznym i politycznym krajów regionu oraz próbuje ustalić, czy określone polityki publiczne mają porównywalny wynik, kiedy aplikowane są w różnych społecznych, kulturowych i politycznych warunkach. Problematyzacja „kompatybilności” dyskursu innowacjonistycznego z odmiennym od zachodniego typem społeczeństwa i nowoczesności służy refleksji nad uniwersalnym fenomenem recepcji zachodnich narracji modernizacyjnych, strategii ich przyswojeń, oporu lub nowych rekonstrukcji.
Following the development of interdisciplinary analyses of the creative economy in the reflection of Western societies, the paper poses a question about the specificity of implementing this idea in Central and Eastern Europe. The author confronts the mythology of creative industries with the complex social and political context of the region’s countries, and tries to determine whether specific public policies have a comparable result when applied in different social, cultural, and political conditions. The problematization of the ‘compatibility’ of the innovationist discourse with a type of society and modernity different from the Western one serves to reflect on the universal phenomenon of the reception of Western modernization narratives as well as strategies of their assimilation, resistance, or new reconstructions.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2020, 16, 4; 60-84
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 33

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies