Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "semantics;" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 31
Tytuł:
Аксіологічна семантика українських прикметників
Axiological Semantics of Ukrainian Adjectives
Autorzy:
Kononenko, Iryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790514.pdf
Data publikacji:
2016-02-02
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
axiology
adjective
semantics
meaning
axiological structure
Opis:
The paper is devoted to axiological semantics of Ukrainian adjectives. In the axiological system the adjective plays central role. Forming of the axiological semantics of the adjectives is influenced by a series of factors. But in full range the axiological meaning of these words is formed only in the context. Simultaneously the adjective has its influence on the meaning of sentences. Components of the axiological structure of adjectives are also studied in the paper.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2016, 4; 145-152
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Проблема диференціації власне паремій
The Problem of Differentiating Sayings
Autorzy:
Kołojiz, Żanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1844312.pdf
Data publikacji:
2015-07-26
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
sayings corpus proper
paremias
proverbs
sayings
structure
semantics
Opis:
This article deals with sayings, which are supposed to be one of the basic varieties of folk set expressions. Their differentiation and systematisation problems remain urgent both in folklore and linguistics. The main focus is the problem of nuclear element differentiation in sayings corpora, which are made up of proverbs and sayings primarily. This reveals various approaches in defining differential features between proverbs and sayings. Expressions of a similar nature and grammatical organisation are often classified in special lexicographic works in different way. This therefore shows the diverse interpretations of the outlined concepts examined in the works of different periods, ranging from the seventeenth century.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2015, 3; 63-76
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Проблема диференціації власне паремій
Autorzy:
Kołojiz, Żanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1844326.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
sayings corpus proper
paremias
proverbs
sayings
structure
semantics.
Opis:
This article deals with sayings, which are supposed to be one of the basic varieties of folk set expressions. Their differentiation and systematisation problems remain urgent both in folklore and linguistics. The main focus is the problem of nuclear element differentiation in sayings corpora, which are made up of proverbs and sayings primarily. This reveals various approaches in defi ning differential features between proverbs and sayings. Expressions of a similar nature and grammatical organisation are often classifi ed in special lexicographic works in different way. This therefore shows the diverse interpretations of the outlined concepts examined in the works of different periods, ranging from the seventeenth century.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2015, 3; 63-76
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Вибрані атрибутиви Бога у світлі українського перекладу псалтиря Івана Огієнка
Some Attributes of God in Light of the Ukrainian Translation of the Psalter by Ivan Ohienko
Wybrane atrybuty Boga w świetle ukraińskiego przekładu Psałterza Iwana Ohijenki
Autorzy:
Barabasz-Rewak, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342712.pdf
Data publikacji:
2022-09-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
atrybut
językowy obraz
semantyka
attribute
linguistic model
semantics
Opis:
У статті досліджено мовні засоби на позначення поняття «атрибутиви Бога» у перших двадцяти псалмах українського перекладу Івана Огієнка. Етнолінгвістичний аналіз способів вербалізації цього значення (за методологією Єжи Бартмінського) показує, що Огієнко, намагаючись перекласти з науковою точністю і водночас створити основу для української літературної мови, використовував цілу скарбницю українських лексичних і лексико-граматичних засобів, що втілюють в життя мисленнєві схеми східних народів щодо ознак Бога. До них, зокрема, належать: «недосяжний» – перебування у найвищій частині сакральної концептуальної моделі «верх – низ»; «всемогутній» – джерело людської сили; «захисник» – захист від ворогів; «той, хто любить праведного», «бездоганний», «запальний, страшний» та ін. Дослідження способів вербалізації найпоширеніших концептуальних моделей відкриває широке поле для подальших досліджень мовного образу Бога в контексті детального аналізу дій учасників груп «Бог–людина (грішник/праведник)» та «Бог–диявол».
Artykuł zawiera analizę sposobów i środków językowych, które eksplikują semantykę terminu „atrybuty Boga” w pierwszych dwudziestu psalmach ukraińskiego przekładu Pisma Świętego autorstwa Iwana Ohijenki. Ten wybitny tłumacz, naukowiec oraz dydaktyk języka ukraińskiego dążył do stworzenia doskonałego przekładu Biblii, kierując się przy tym naukową skrupulatnością, jednocześnie tworząc podstawy współczesnego ukraińskiego języka literackiego. Etnolingwistyczna analiza sposobów werbalizacji ogólnego znaczenia „atrybuty Boga”, oparta na metodologii Jerzego Bartmińskiego, ujawniła, że w celu dokładnego oddania myślowych schematów narodów Wschodu, odnoszących się do cech Boga Izraela, Iwan Ohijenko zastosował bardzo szeroki zakres zarówno elementarnych środków leksykalnych, jak i różnorodnych struktur leksykalno-‑gramatycznych. Spośród najważniejszych, wyodrębnionych w wyniku analizy atrybutów Boga, które stanowią jeden z głównych filarów językowego obrazu jedynego bóstwa Izraelczyków, warto wymienić następujące: „nieosiągalny, przebywający na niebiosach”, „wszechmogący”, „obrońca” i jego korelat „zbawiciel”, „miłujący sprawiedliwych”, „Bóg, który słucha/odpowiada”, „doskonały” oraz „zwycięzca”, korelujący z pojęciami „sprawiedliwy sędzia”, „gniewny” i „straszny”. Analiza sposobów werbalizacji semantyki terminu „atrybuty Boga” ukazuje szeroki kontekst dalszych badań nad językowym obrazem Boga w tekstach psalmów, m.in. w kontekście szczegółowej analizy zestawień, np. „Bóg–człowiek (grzesznik/sprawiedliwy)” czy „Bóg–diabeł”.
This article is an examination of the linguistic means used to denote the term “some of God’s attributes” in the first twenty psalms of the Ukrainian translation by Ivan Ohienko. The ethnolinguistic analysis (based on the methodology of Jerzy Bartmiński) of the ways of verbalising this meaning shows that the translator – in his efforts to translate with scientific accuracy and, at the same time, create the basis for a Ukrainian literary language – used a whole treasury of Ukrainian lexical and lexical-grammatical means, implementing the thought patterns of the Eastern nations concerning the characteristics of God. These include, in particular: “unreachable” – being at the highest part of the “top-down” sacral conceptual model; “almighty” – the source of human power; “defense” – protection against enemies; “the one who loves the righteous”, “impeccable,” “irascible, fearsome,” and others. Research on the ways of verbalising the most common conceptual models opens up a broad field for further studies of the linguistic image of God in the context of a detailed analysis of the actions of the members of the groups “God–Man (sinner/righteous)” and “God–the devil”.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 7; 169-183
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Психофізіологічний патерн емоції презирства: актуалізація інваріантних ознак в українській фразеології
The Psychophysiological Pattern of the Emotion of Scorn: Actualisation of Invariant Features in Ukrainian Phraseology
Psychofizjologiczny wzorzec uczucia pogardy. Aktualizacja cech inwariantnych we frazeologii ukraińskiej
Autorzy:
Краснобаєва-Чорна, Жанна В.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38695747.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
emotion of scorn
semantics
emotionology
phraseological unit
phraseology
Opis:
This article analyses the specifics of the physiological and expressive-behavioural complex of the emotion of scorn in Ukrainian phraseology in the light of psychology of emotions, emotionology, linguoculturology, evaluative semantics and axiophraseological pragmatics. The study considers the emotion of scorn in its psychological diversity as exemplified in phraseological units expressing scorn in Ukrainian. The methods applied to analyse a phraseological unit include component analysis, contextual and interpretive analysis, and parametric analysis of semantic structure with a focus on the evaluative and emotive components.
Niniejszy artykuł analizuje specyfikę fizjologicznego i ekspresyjno‑behawioralnego kompleksu uczucia pogardy we frazeologii ukraińskiej w świetle psychologii emocji, emocjonologii, lingwokulturologii, semantyki wartościującej i pragmatyki aksjofrazeologicznej. Przedmiotem badań jest uczucie pogardy w jej psychologicznej różnorodności na przykładzie jednostek frazeologicznych wyrażających pogardę w języku ukraińskim. Zastosowane metody analizy jednostki frazeologicznej obejmują analizę komponentów, analizę kontekstualną i interpretacyjną oraz analizę parametryczną struktury semantycznej ze szczególnym uwzględnieniem komponentów ewaluacyjnych i emotywnych.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2021, 56
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Семантична типологія і мовна репрезентація неозначено-предметного суб’єкта
Semantic Typology and Language Semantics Representation of Indefinite-Personal Subject
Autorzy:
Jasakowa, Natalija
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790545.pdf
Data publikacji:
2016-02-02
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
indefinite-personal sentence
subject
predicate
third-person
semantics
indefiniteness
Opis:
The article sets out to provide analyses of indefinite-personal sentences as a way of language semantics representation regarding the peculiar third-person subject. It was defined that indefinite-personal subject semantics is represented in sentences which consist of the verbal third-person singular predicate in the Present or Future Tense. It may also be represented in sentences which consist of the verbal predicate of neuter gender in the Past Tense in cases of a lack of the subject syntaxeme and are used in such functional variants as: indefinite-uncertain, indefinite-irrelevant, indefinite-incomprehensible, and indefinitelocative. They are the effect of the varieties of indefiniteness of semantics interaction with third-person semantics. This points to their personal subjects.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2016, 4; 311-324
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
СЕМАНТИЧНИЙ КРИТЕРІЙ ВИЗНАЧЕННЯ КОНТЕКСТІВ ПОЕТОНІМА
THE SEMANTIC CRITERION FOR DEFINING CONTEXS OF THE POETONYM
Autorzy:
Кравченко, Елла
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041659.pdf
Data publikacji:
2019-06-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
context
poetics
poetonym
semantics
text
kontekst
poetyka
poetonim
semantyka
tekst
Opis:
Artykuł poświęcony jest wyznaczeniu oraz analizie kontekstów poetonimu, mającym na celu rozpoznanie procesu onimizacji, kategorii onimicznej, a także kontekstów, które „pracują” na semantyzację, aktualizację, intensyfikację oraz etymologię poetycką nazwy własnej tekstu artystycznego. Podane konteksty mogą tworzyć zintegrowaną formę imię-tekst poprzez wykorzystanie sytuacji nazewniczej, wyjaśnienie zgodności nazwy własnej z przedstawionym obiektem, wynik działania gry, stronicowania itp.
The article deals with the identifi cation and analysis of the contexts of the poetonym, which are supposed to identify onymization, as well as the category of the onym. It also studies the contexts which reveal semantization, emphasis and poetic etymology of the poetonyms. The given contexts are capable of creating collective imagery proper name — text by explaining the circumstances of the naming process, revealing the correspondence of the name to the object named, creating game effect, parodying, etc.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2019, 7, 2; 43-53
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
До питання про основні напрями вивчення емоцій у польському, російському та українському мовознавстві
To the question of the main directions of studying emotions in Polish, Russian and Ukrainian linguistics
Autorzy:
Nikołajenko, Larysa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/481769.pdf
Data publikacji:
2018-09-30
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
verbalization of emotions
cognitive semantics
semantic field
metaphor
linguistic image
Opis:
The article is devoted to the main directions of studying emotions in linguistics. The subject of the study are the works of Polish, Russian and Ukrainian linguists, devoted to the description of the verbalisation of emotions. The analysis of works shows that the main linguistic directions in the study of the concepts of emotions are linguocognitivistics and linguoculturology. The main approaches to the semantic description of the verbalisation of emotions can be called semantic, metaphorical and combined. Despite the diversity of vectors of linguistic analysis, each study reconstructs a separate fragment of the general linguistic picture of the world of emotions.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2018, 3, XXIII; 99-107
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Зміни у значеннєвій структурі польських фразеологізмів із семою ‘вік людини’ у словникових дефініціях і текстах
Autorzy:
Ніколайчук [Nikolaĭchuk], Христина [Khrystyna] М. [M.]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678663.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
idioms
age of man
semantics
norm
innovation
expansive units
recessive units
Opis:
Changes in the Semantic Structure of Polish Idioms with the Seme ‘age of man’ in Dictionary Definitions and TextsThis article analyses changes in the semantic structure of 204 Polish idioms (with variants) including the seme ‘age of man’. Differences in the codification of these idioms in dictionaries from 1958–1969 and those published after 1989 are discussed with reference to the reflection of the temporal meaning in the definitions. On the basis of their contextual use in the National Corpus of Polish (NKJP) and the Internet (74,981), it was established that 35% of the idioms in focus are recessive units. The study also reveals that 43% of the 2,129 analysed innovations are expansive units, which have undergone semantic changes. Zmiany w strukturze semantycznej polskich frazeologizmów zawierających sem ‘wiek człowieka’ w definicjach słownikowych i tekstachW artykule przeanalizowano zmiany w strukturze znaczeniowej 204 polskich frazeologizmów (z wariantami) zawierających sem ‘wiek człowieka’. Pokazano różnice w kodyfikacji omawianych frazeologizmów w słownikach z lat 1958–1969 i słownikach wydanych po 1989 roku ze względu na odzwierciedlenie w definicji znaczenia temporalnego. Na podstawie użyć kontekstowych w NKJP oraz Internecie (74 981) ujawniono, iż 35% badanych frazeologizmów stanowią jednostki recesywne. Spośród przeanalizowanych 2129 innowacji wyróżniono 43% jednostek o charakterze ekspansywnym, w których zaszły zmiany znaczeniowe.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2019, 54
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Лексічныя і граматычныя асаблівасці перакладу глаў 1 і 2 Евангелля паводле Мацвея на беларускую мову (праваслаўная і каталіцкая рэдакцыі 2017 г.)
Lexical and Grammatical Characteristics of the Belarusian Translation of Chapter 1 and 2 of The Gospel of Matthew (Catholic and Orthodox Editions, 2017)
Autorzy:
Pankou, Yauhen
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30148731.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
New Testament
Belarusian language
translation
lexis
grammar
semantics
Orthodoxy
Catholicism
confessional traditions
Opis:
This article provides a comparative analysis of certain lexical and grammatical peculiarities in the Catholic and Orthodox editions of the Belarusian translation of Chapters 1 and 2 of the Gospel of Matthew in the New Testament. The study is based on biblical textual sources in Belarusian, Polish, Greek and Russian, including explanatory and other dictionaries, as well as works on modern Belarusian literary lexicology. It is emphasized that while adapting the Gospel of Matthew into Belarusian, translators exhibit a certain dependence on the influence of foreign languages and the traditions of confessional writing, thus sometimes disregarding encyclopedic variants, or ignoring lexical, semantic and grammatical processes characteristic of the modern Belarusian literary language.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2023, 24; 271-292
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Семантична опозиція „верх / низ” у діалектній картині світу українців
Semantic Opposition “top / bottom” in the Ukrainian Dialectal Worldview
Autorzy:
Ястремська, Тетяна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030988.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
dialects of the Ukrainian language
dialectal worldview
semantic opposition
semantics
derivation
adjective
Źródło:
Slavia Orientalis; 2021, LXX, 1; 187-211
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Українсько-польські синтаксичні паралелі у сучасних мовознавчих дослідженнях
Ukrainian-Polish syntactic parallels in the contemporary linguistic studies
Autorzy:
Magas, Nataliya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343289.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
синтаксис
українська мова
польська мова
семантика
syntax
Ukrainian language
Polish language
semantics
Opis:
У статті зроблено огляд наукових досліджень останнього періоду у сфері зіставного синтаксису української і польської мов. Висвітлено проблематику вивчення синтаксичних паралелей у двох мовах у монографічних працях відомих славістів. Здійснено аналіз праць за тематикою синтаксичних зв’язків української та польської мов, здійснених у монографіях, навчальних посібниках, численних статтях.
Reviews of the latest research papers on the comparative syntax of Ukrainian and Polish languages are discussed in the article. The syntactic parallels in two languages are described in the monographic works of famous Slavicists. The analysis of scientific works on syntactic connections of Ukrainian and Polish languages is worked out in monographs, textbooks, numerous articles.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2021, 9; 39-51
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Українська футбольна фразеологія: семантичний аспект
Ukrainian Football Phraseology: Semantic Aspect
Frazeologia piłkarska w języku ukraińskim. Aspekt semantyczny
Autorzy:
Максимчук [Maksymchuk], Віталій [Vitaliĭ]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38695936.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
football discourse
football language
football phraseology
Internet discourse
phraseological contamination
semantics
nomination
expressiveness
Opis:
The analysis of football phraseologisms as specific sayings enables, as far as possible, the construction of an objective picture of Ukrainian sports phraseology. Football phraseology has the following features: (a) it emerges in the domain of football or involves the acquisition of new semantics in this domain; (b) the integrity of meaning is closely related to football situations; (c) it is reproducible in football discourse for the purpose of secondary nomination of some actions, processes, phenomena; (d) it is relatively constant in terms of composition and structure (with possible variation); (e) it is expressive. Football phraseologisms fixed in the modern Internet discourse include the following semantics: (a) team actions; (b) group (combinative) actions; (c) individual actions of players; (d) referees’ actions; (e) the result of a match; (f) substitution of players; (g) the end of a career; (h) the team’s aim at a tournament, etc. The Ukrainian football phraseology is characterised by inconsistency of its components, significant variability and various semantic content, which often leads to the transformation of its elements and the development of polysemy. A large number of synonymous phraseologisms belong to a category with the meaning ‘to score a goal’; some units contain military vocabulary. The correct interpretation of football phraseology requires background knowledge, which indicates its narrow professional orientation and which means that it is incomprehensible for the average speaker. The development of football discourse and the evolution of its vocabulary require the compiling of dictionaries of the active type and the creation of text corpora that will open up new perspectives for linguistic and football studies.  
Analiza frazeologizmów związanych z piłką nożną jako konkretnych powiedzeń umożliwia zbudowanie, na ile to możliwe, obiektywnego obrazu ukraińskiej frazeologii sportowej. Frazeologię piłkarską charakteryzuje szereg cech: a) pojawia się w domenie piłki nożnej lub wiąże się z nabywaniem w niej nowych znaczeń; b) integralność znaczenia jest ściśle związana z sytuacjami piłkarskimi; c) jest odtwarzalna w dyskursie piłkarskim dla celów wtórnej nominacji pewnych działań, procesów, zjawisk; d) jest względnie stała pod względem składu i struktury (z możliwością zmienności); e) jest ekspresywna. Utrwalone we współczesnym dyskursie internetowym frazeologizmy piłkarskie obejmują następującą semantykę: a) działania zespołowe; b) działania grupowe (wspólne); c) indywidualne działania graczy; d) działania sędziów; e) wynik meczu; f) zmiana zawodników; g) zakończenie kariery; h) cel drużyny w turnieju itp. Ukraińska frazeologia piłkarska charakteryzuje się niespójnością jej elementów, znaczną zmiennością i różnorodną treścią semantyczną, co często prowadzi do transformacji i rozwoju polisemii. Duża liczba synonimicznych frazeologizmów należy do kategorii o znaczeniu ‘zdobyć gola’; niektóre jednostki zawierają słownictwo wojskowe. Prawidłowa interpretacja frazeologii piłkarskiej wymaga podstawowej wiedzy z tego zakresu, co wskazuje na jej wąską orientację zawodową i sprawia, że jest niezrozumiała dla przeciętnego użytkownika języka. Rozwój dyskursu piłkarskiego i ewolucja jego słownictwa wymagają opracowania słowników typu aktywnego oraz stworzenia korpusów tekstowych, które otworzą nowe perspektywy w językoznawstwie i badaniach nad piłką nożną.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2022, 57
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Лексикографічна фіксація фемінативів в українському словникарстві XX-XXI ст
Lexicographical Fixation оf Female Nominations in the Ukrainian Dictionary Tradition of the 20th -21st Centuries
Autorzy:
Архангельська, Алла
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030936.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
female nomination
dictionary article
grammatical note
semantics
word-forming derivatives
vocabulary note
lexicographical tradition
Źródło:
Slavia Orientalis; 2021, LXX, 2; 421-441
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Церковнослов’янізми, пов’язані з церковними таїнствами в українському письменстві ХVІ –ХVІII століть
Cerkiewnosłowianizmy powiązane z cerkiewnymi sakramentami w piśmiennictwie ukraińskim ХVІ –ХVІII wieku
Church Slavonic words associated with the church sacraments in the Ukrainian literature of the 17th and 18th centuries
Autorzy:
Осінчук, Юрій
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594227.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
słownictwo
zabytki piśmiennictwa
semantyka
sakrament
cerkiewnosłowianizmy
vocabulary
historic texts
semantics
sacrament
Church Slavonic words
Opis:
W artykule poddano analizie fonetykę, strukturę oraz semantykę słownictwa cerkiewnosłowiańskiego funkcjonującego w języku ukraińskim ХVІ–ХVІІІ w. Przedstawiono również rozwój semantyczny cerkiewnosłowianizmów we współczesnym języku ukraińskim oraz w praktyce liturgicznej. Aktualność niniejszego badania wynika z konieczności podjęcia dogłębnych oraz systematycznych studiów nad słownictwem liturgicznym i obrzędowym w języku ukraińskim ХVІ–ХVІІІ w., szczególnie nad wyrazami pochodzenia cerkiewnosłowiańskiego, tak charakterystycznymi dla sfery religijnej – dotyczącymi sakramentów, ich udzielania itp. Za bazę źródłową artykułu posłużyły ukraińskie zabytki piśmiennictwa świeckiego: akta i dokumenty sądowe, gramoty, latopisy, utwory literatury polemicznej oraz pięknej, wchodzące do korpusu źródeł Słownyka ukrajinśkoji mowy XVI – perszoji połowyny XVII st., Istorycznoho słownyka ukrajinśkoho jazyka pod redakcją J. Tymczenki oraz ich kartotek, przechowywanych w O ddziale języka ukraińskiego Instytutu Ukrainoznawstwa im. I. Krypiakiewicza NAN Ukrainy (Lwów). Dołączono materiał ilustracyjny pochodzący z zabytków, które łączą styl teologiczny z naukowym. Przeprowadzona analiza wykazuje, że różne warianty graficzne i fonetyczne słownictwa cerkiewnosłowiańskiego, powiązanego z sakramentami cerkiewnymi, były bardzo często używane w języku ukraińskim XVI–XVIII w. Mowa tu przede wszystkim o kalkach semantycznych z języka greckiego, które za pośrednictwem języka cerkiewnosłowiańskiego weszły do języka ukraińskiego. Jak się okazuje, badane słownictwo z minimalnymi zmianami semantycznymi przetrwało we współczesnej literackiej ukraińszczyźnie oraz w praktyce cerkiewnej i liturgicznej.
This article analyses the phonetics, structure and semantics of Church Slavonic words used in the Ukrainian language of the 16th to 18th centuries. The semantic development of Church Slavonic words in contemporary Ukrainian and in liturgical practice is also examined. The research is timely due to the need for a deeper, systematic study of liturgical and ritual vocabulary in the Ukrainian language of the 16th to 18th centuries, in particular of items taken from Church Slavonic characteristic of the religious sphere – such as those associated with the sacraments and their administration. The sources for the research were secular Ukrainian texts: legal documents, scripts, chronicles, literature and polemical writings, found in the corpus of the Dictionary of the Ukrainian Language, 16th and First Half of 17th Century, in the Ukrainian Historical Dictionary, ed. E. Timchenko, and in the card index kept at the Ukrainian Language department of the Ivan Krypiakevych Institute of Ukrainian Studies, at the National Academy of Sciences of Ukraine (Lviv). Illustrative material from the historic texts, combining theological and scientific styles is included. The analysis shows that different graphic and phonetic variants of Church Slavonic vocabulary connected to church sacraments were in frequent use in the Ukrainian language of the 16th to 18thcenturies. These are mostly semantic calques from Greek which came into the Ukrainian language via Church Slavonic. The studied vocabulary was found, with minimal semantic changes, to have survived in modern literary Ukrainian and in Church and liturgical practice.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 351-369
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 31

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies