Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Slavonic" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Українська редакція церковнослов’янської мови в парадигмі сучасної лінгвістики
    Ukrainian Redaction of the Church Slavonic Language from the Perspective of Modern Linguistics
    Autorzy:
    Наєнко, Галина
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16530463.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Tematy:
    Slavic
    Church Slavonic
    history of the Ukrainian language
    Ukrainian redaction of Church Slavonic
    Ukrainian linguistics
    Opis:
    Since modern Slavic studies lack a uniform concept of the Ukrainian redaction of the Church Slavonic language, this article analyzes the major achievements of Ukrainian linguistics in the study of this phenomenon. Applying the method of linguistic historiography, the author describes the emergence of a national concept, according to which written sources – reflecting the features of the Ukrainian language from different periods of its formation – attest to the existence of a single Ukrainian redaction. The development of views on the Church Slavonic language is evidenced by the works of M. Maksymovych, I. Ohienko, G.Y. Shevelov, V. Nimchuk. Today different schools are primarily concerned with the quantitative interpretation of particular features of the Ukrainian redaction. Such an interpretation is largely premised on the 19th‑century Russian philological tradition which does not take into consideration the historical differentiation of East Slavic. Burdened with problematic terms like Russian, such an approach remains in contrast with Ukrainian linguistics, which accepts the existence of the Ukrainian redaction of Church Slavonic since the times of Kyivan Rus’.
    Źródło:
    Slavia Orientalis; 2022, LXXI, 4; 779-795
    0037-6744
    Pojawia się w:
    Slavia Orientalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Церковнослов’янізми, пов’язані з церковними таїнствами в українському письменстві ХVІ –ХVІII століть
    Cerkiewnosłowianizmy powiązane z cerkiewnymi sakramentami w piśmiennictwie ukraińskim ХVІ –ХVІII wieku
    Church Slavonic words associated with the church sacraments in the Ukrainian literature of the 17th and 18th centuries
    Autorzy:
    Осінчук, Юрій
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594227.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    słownictwo
    zabytki piśmiennictwa
    semantyka
    sakrament
    cerkiewnosłowianizmy
    vocabulary
    historic texts
    semantics
    sacrament
    Church Slavonic words
    Opis:
    W artykule poddano analizie fonetykę, strukturę oraz semantykę słownictwa cerkiewnosłowiańskiego funkcjonującego w języku ukraińskim ХVІ–ХVІІІ w. Przedstawiono również rozwój semantyczny cerkiewnosłowianizmów we współczesnym języku ukraińskim oraz w praktyce liturgicznej. Aktualność niniejszego badania wynika z konieczności podjęcia dogłębnych oraz systematycznych studiów nad słownictwem liturgicznym i obrzędowym w języku ukraińskim ХVІ–ХVІІІ w., szczególnie nad wyrazami pochodzenia cerkiewnosłowiańskiego, tak charakterystycznymi dla sfery religijnej – dotyczącymi sakramentów, ich udzielania itp. Za bazę źródłową artykułu posłużyły ukraińskie zabytki piśmiennictwa świeckiego: akta i dokumenty sądowe, gramoty, latopisy, utwory literatury polemicznej oraz pięknej, wchodzące do korpusu źródeł Słownyka ukrajinśkoji mowy XVI – perszoji połowyny XVII st., Istorycznoho słownyka ukrajinśkoho jazyka pod redakcją J. Tymczenki oraz ich kartotek, przechowywanych w O ddziale języka ukraińskiego Instytutu Ukrainoznawstwa im. I. Krypiakiewicza NAN Ukrainy (Lwów). Dołączono materiał ilustracyjny pochodzący z zabytków, które łączą styl teologiczny z naukowym. Przeprowadzona analiza wykazuje, że różne warianty graficzne i fonetyczne słownictwa cerkiewnosłowiańskiego, powiązanego z sakramentami cerkiewnymi, były bardzo często używane w języku ukraińskim XVI–XVIII w. Mowa tu przede wszystkim o kalkach semantycznych z języka greckiego, które za pośrednictwem języka cerkiewnosłowiańskiego weszły do języka ukraińskiego. Jak się okazuje, badane słownictwo z minimalnymi zmianami semantycznymi przetrwało we współczesnej literackiej ukraińszczyźnie oraz w praktyce cerkiewnej i liturgicznej.
    This article analyses the phonetics, structure and semantics of Church Slavonic words used in the Ukrainian language of the 16th to 18th centuries. The semantic development of Church Slavonic words in contemporary Ukrainian and in liturgical practice is also examined. The research is timely due to the need for a deeper, systematic study of liturgical and ritual vocabulary in the Ukrainian language of the 16th to 18th centuries, in particular of items taken from Church Slavonic characteristic of the religious sphere – such as those associated with the sacraments and their administration. The sources for the research were secular Ukrainian texts: legal documents, scripts, chronicles, literature and polemical writings, found in the corpus of the Dictionary of the Ukrainian Language, 16th and First Half of 17th Century, in the Ukrainian Historical Dictionary, ed. E. Timchenko, and in the card index kept at the Ukrainian Language department of the Ivan Krypiakevych Institute of Ukrainian Studies, at the National Academy of Sciences of Ukraine (Lviv). Illustrative material from the historic texts, combining theological and scientific styles is included. The analysis shows that different graphic and phonetic variants of Church Slavonic vocabulary connected to church sacraments were in frequent use in the Ukrainian language of the 16th to 18thcenturies. These are mostly semantic calques from Greek which came into the Ukrainian language via Church Slavonic. The studied vocabulary was found, with minimal semantic changes, to have survived in modern literary Ukrainian and in Church and liturgical practice.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 351-369
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Лѣкарство… від приспаного розуму людського або перекладацька майстерність Дем’яна Наливайка
    Lekarstwo… na uśpiony umysł ludzki albo artyzm Demjana Naływajki jako tłumacza
    Medicine… from lulling human mind or Demyan Nalivayko’s nmaster translation
    Autorzy:
    Мойсієнко, Віктор
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594145.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    zabytek piśmiennictwa
    język staroukraiński
    język cerkiewnosłowiański
    świadomość językowa
    written monument
    Old Ukrainian language
    Church Slavonic language
    linguistic consciousness
    Opis:
    W artykule przeanalizowano szczegółowo osobliwości przekładu z języka cerkiewnosłowiańskiego na staroukraiński oraz cechy językowe zabytku z 1607 r. Лѣкарство на оспалый оумислъ чоловѣчїй…, który uporządkował (dobrał teksty Joana Złotoustego i cesarza Bazylego) i przetłumaczył Demjan Naływajko. Ustalono, że jako protografy dla przekładu posłużyły teksty staro-cerkiewno- -słowiańskie, a nie greckie. W doborze elementów językowych odpowiadających oryginałowi cerkiewnosłowiańskiemu Demjan Naływajko wykorzystywał przede wszystkim ówczesny literacki język ukraiński, w zabytku ujawniono bowiem niewiele lokalnych ukraińskich cech dialektalnych. Zaakcentowano również, że znaczny udział w tłumaczonej części zabytku zajmuje polszczyzna.
    The article analyzes the peculiarities of the translation from Church Slavonic to the Ukrainian language and the linguistic features of the written historical text of 1607 Medicine for Male Sufferers, which was edited (selected parts were extracted by Ivan Zolotovust and Tsar Vasily) and translated by Demyan Nalyvayko. It was established that the sources for translation were texts in the Church Slavonic, not the Greek language. When selecting common-sense correspondences to the Church Slavonic original, Demyan Nalyvayko used the most contemporary Ukrainian book language. Local Ukrainian dialect features are little found. The Polish component is a significant proportion of the translated part.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 297-317
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Фонетико-фонологічна й графіко-правописна системи української мови ІІ половини XVI століття (на матеріалі викладу о церкви теодосія софоновича)
    System fonetyczno-fonologiczny i graficzno-ortograficzny języka ukraińskiego drugiej połowy XVI wieku (na materiale Traktatu o kościele Teodosija Sofonowycza)
    The phonetic-phonological and graphic-orthographic system of the Ukrainian language of the 2nd part of the 17th century (from material in the Treatise about the Church by Teodosii Sofonovych)
    Autorzy:
    Наєнко, Галина
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594326.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    historia pisanego języka ukraińskiego
    prosta mowa
    ukraiński wariant języka cerkiewnosłowiańskiego
    ortografia
    Teodosij Sofonowycz
    history of the Ukrainian literary (written) language
    prostaja mova
    Ukrainian recension of the Church Slavonic language
    orthography
    Teodosii Sofonovych
    Opis:
    Na podstawie Traktatu o Kościele Teodosija Sofonowycza autorka artykułu przeprowadza szczegółową analizę cech graficznych i ortograficznych zabytku, które odzwierciedlają system fonetyczny i fonologiczny języka ukraińskiego drugiej połowy XVII wieku. Autorka zwraca szczególną uwagę na wzajemne relacje zachodzące pomiędzy ukraińskim wariantem języka cerkiewnosłowiańskiego tego czasu a prostą mową. Dochodzi przy tym do wniosku, że prace drukowane w Kijowie miały własną ortografię, która różniła się od ortografii stosowanej w poleskiej odmianie języka pisanego.
    Based on Teodosii Sofonovych’s Treatise about the Church, the author offers a detailed analysis of its graphic and orthographic features which reflect the phonetic and phonological system of the Ukrainian language of the 2nd part of the 17th century. An emphasis is placed on the interrelations between the Ukrainian recension of Church Slavonic of that time with the prostaja mova. The author concludes that the Kyivan works had their own orthography which was different from that used in the Polissian variety of the written language.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 333-350
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Лексичні заміни в „Апокрисисі” Христофора Філалета
    Autorzy:
    Ніка, Оксана
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1789210.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    лексичні заміни
    латинізм
    церковнослов᾿янізм
    полонізм
    книжна українська лексика
    Апокрисис Христофор Філалета
    „руська мова”
    lexical substitutions
    Latinism
    Polonism
    Church Slavonic
    bookish Ukrainian elements
    Apocrysys by Khrystofor Filalet
    „ruska mova” („the Ruthenian language”)
    Opis:
    The article analyses the lexical substitutions in Apocrysys polemic tractate by Krystofor Filalet, printed in the year 1598 or 1599, in the Ostrog printing house owned by Great Prince of Ostrog. It is the translation of the Polish version of Apocrysys printed in 1597 in O. Rodeckyi’s printing house. The copies of this old printed work in the ”ruska mova” („the Ruthenian language”), kept at the V.I. Vernadsky National Library of Ukraine and at the Vilnius University Library, were compared. In the old printed texts, translation of words was proposed with the help of notes on the page margins. Lexical substitutions are analyzed in the context, their fi xation in the contemporary dictionaries and historical lexicographical papers is indicated. Notably, the substitutions of Latinisms and, occasionally, Polonisms prevail. Church Slavonic and bookish Ukrainian elements appear instead. It was concluded that text substitutions in the Apocrysys may have other translation and explanation in dictionaries of that time, or are not recorded in them at all.
    Źródło:
    Studia Ucrainica Varsoviensia; 2019, 7; 35-48
    2299-7237
    Pojawia się w:
    Studia Ucrainica Varsoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies