- Tytuł:
-
Пересмотр прагматики обрядов невесты в бане: мотивы „столбичек новоточеный” в причетах и „крестом лежать” в инвективной купальской песне из русской и белорусской традиций XIX – начала XX века
Rewizja pragmatyki obrzędów panny młodej w łaźni. Motywy „słupek nowotoczony” w weselnych lamentach i „krzyżem leżeć” w inwektywnej pieśni kupałowskiej w tradycji rosyjskiej i białoruskiej (XIX – początek XX wieku)
Revision of the Pragmatics of the Rites of the Bride in the Bathhouse: the Motifs of “a Newly Rolled Stick” in Wedding Laments and “the Cross to Lie” in Kupala Invective Song from the Russian and Belarusian Traditions of the 19th – early 20th Centuries - Autorzy:
- Shylinhouski, Kiryl
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/32225597.pdf
- Data publikacji:
- 2023
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
krásota
bathhouse rituals
menstruation
a bride’s laments
invective songs
rytuały w łaźni
menstruacja
lamenty panny młodej
pieśń inwektywna
абрады у лазнi
крáсота
менструацыя
галашэнні нявесты
інвектыўныя песнi - Opis:
-
У дадзеным даследаванні, прысвечаным разгляду купальскай песні пра Сопуху, зроблена спроба выявіць унутраную лагічную сувязь паміж фальклорнымі матывамі, якія змяшчаюцца ў песні, і агульнай скразной семантыкай „лазні”, прыцягваючы да аналізу прагматыку абрадаў нявесты і жанчын у лазні. Матывы „слупка новаточанага” у паўночна-рускіх галашэннях і „крыжам ляжаць” у паўночна-беларускай купальскай песні апісваюць прагматыку лячэбна-магічных абрадаў, якія ўжываліся для аднаўлення пасля родаў, пазбаўлення ад рэгул або іх аднаўлення. Гэтая песня абрана ў якасці прадмета даследавання ў сувязі з тым, што яна ў фальклорна-этнаграфічнай літаратуры памылкова трактуецца як тэкст, які непасрэдна апісвае архаічныя рэлігійныя абрады ўсходніх славян, у тым ліку, мужчын, пацвярджаючы тым самым уяўленні пра лазню як пра паганскі храм або „сьвятыню роду дзяўчыны”. Нароўні з семіятычным падыходам прымяняецца аналіз жанравых асаблівасцяў песні і iнвектываў, што з’яўляецца навацыяй пры даследванні гэтай песні як элемента традыцыйнай культуры. Важным вынікам з’яўляецца фармуляванне новых аргументаў супраць выключна міфалагічнай трактоўкі абраду шлюбнай лазні нявесты і абраду развітання з крáсотой (‘регуламi’, ‘менструальная кроў’), згодна з якой нявеста сімвалічна губляе некранутасць.
In this study, devoted to the analysis of Kupala song about Sopukha, an attempt is made to establish an internal logical connection between the folklore motifs contained in the song and the transcending semantics of the bathhouse, including an analysis of the pragmatics of the rituals of the bride and the women in the bathhouse. The motifs of “a newly rolled stick” in the Northern Russian bride’s laments and “lying in a cross position” in the Northern Belarusian Kupala song describe the healing and magical rites that were used to cleansing a woman after childbirth, getting rid of menstruation or restoring it. This song was chosen as the subject of the study due to the fact that it was mistakenly interpreted in folklore and ethnographic literature as the text directly describing the archaic religious rites of the Eastern Slavs, including men, thereby confirming the idea of the bathhouse as a pagan temple or a “sanctuary of the girl’s clan”. In addition to the semiotic approach, the analysis of the genre features of the song and its invectives was applied, which represents an innovation in the study of this song as an element of the traditional culture. An important result of the study is the formulation of new arguments against the purely mythological interpretation of the rite of the bride's pre-wedding bath and the rite of farewell to krásota (“menstruation”, “menstrual blood”), according to which the bride symbolically loses her virginity.
W niniejszym badaniu, poświęconym analizie pieśni kupałowskiej o Sopuсhie, podjęto próbę ustalenia wewnętrznego logicznego związku między motywami folklorystycznymi zawartymi w tej pieśni a ogólną semantyką przekrojową „bani”, włączając w to analizę pragmatyki obrzędów związanych z panną młodą i kobietami w łaźni. Motywy „słupka nowotoczonego” w północno-rosyjskich lamentach i „krzyżem leżeć” w północno-białoruskiej pieśni kupałowskiej opisują obrzędy lecznicze i magiczne, które były używane do oczyszczania kobiety po porodzie, pozbywania się menstruacji lub jej przywrócenia. Pieśń została wybrana jako przedmiot badania ze względu na fakt, że w literaturze folklorystyczno-etnograficznej jest ona błędnie interpretowana jako tekst bezpośrednio opisujący archaiczne obrzędy religijne Słowian Wschodnich, w tym mężczyzn, potwierdzający wyobrażenia o łaźni jako pogańskiej świątyni lub „sanktuarium rodu dziewczyny”. Obok podejścia semiotycznego zastosowano analizę cech gatunkowych utworu i inwektyw, co jest nowością w badaniu tego utworu jako elementu kultury tradycyjnej. Ważnym rezultatem badania jest sformułowanie nowych argumentów przeciwko wyłącznie mitologicznej interpretacji obrzędu łaźni przedweselnej panny młodej i obrzędu pożegnania z krásotoj (‘menstruacja’, ‘krew menstruacyjna’), zgodnie z którą panna młoda symbolicznie traci dziewictwo. - Źródło:
-
Studia Białorutenistyczne; 2023, 17; 89-122
1898-0457 - Pojawia się w:
- Studia Białorutenistyczne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł