Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "prosta mova" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Если бы да (к)абы: особенности форм условного наклонения в Пересопницком Евангелии 1556–1561 гг.
    Jesli by da (k)aby: cechy charakterystyczne form trybu warunkowego w Ewangeliarzu Peresopnickim z lat 1556–1561
    Jesli by da (k)aby: peculiarities of conditional forms in the Peresopnytsia Gospels 1556–1561
    Autorzy:
    Смирнова, Екатерина
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594233.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    prosta mowa
    Ewangeliarz Peresopnicki
    tryb warunkowy
    prosta mova
    the Peresopnytsia Gospels
    the conditional mood
    Opis:
    Celem niniejszej pracy jest ustalenie etapów kształtowania się trybu warunkowego w prostej mowie (języku ruskim XVI–XVII w.) na materiale Ewangeliarza Peresopnickiego. Język ruski, ściśle związany z językiem mówionym i zmieniający się razem z nim, odzwierciedla wariantywność gramatyczną – w tym wypadku form trybu warunkowego. W artykule przedstawiono zrekonstruowane na podstawie materiału badanego zabytku paradygmaty z różnymi wariantami użycia trybu warunkowego w prostej mowie. Zauważono, że w Ewangeliarzu przeważają modele językowe zbieżne z polskimi (kalki gramatyczne), ale jednocześnie zachowujące cechy wschodniosłowiańskie.
    The study traces the formation and evolution of conditional in ‘prosta mova’ (the Ruthenian literary language XVI–XVII) on the Peresopnytsia Gospels (hereafter PE). Based on the spoken language it reflects grammatical variation of the conditional forms. A comprehensive description of ‘prosta mova’ conditional paradigm is reconstructed on the material of PE. The article deals with the evolution and the Polish linguistic influence on ‘prosta mova’ conditional, whose forms are mostly similar to Polish ones (grammatical calques), however preserve some East Slavonic features.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 445-460
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Повелительное наклонение в конфессиональных «простомовных» памятниках XVI века
    The Imperative Mood in ‘Prosta Mova’ Clerical Manuscripts from the 16th Century
    Autorzy:
    Smirnova, Yekaterina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1945033.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-21
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    tryb rozkazujący
    modalność
    „prosta mowa”
    Ewangelia Ciapińskiego
    Ewangeliarz peresopnicki
    imperative mood
    modality
    ‘prosta mova’
    Tyapinsky’s Gospel
    the Peresopnytsia Gospels
    Opis:
    Tekstologiczne badania porównawcze przeprowadzone na materiale tekstów reprezentujących „prostą mowę” wykazały interferencje międzysłowiańskie, które w XVI wieku miały istotny wpływ na kształtowanie się trybu rozkazującego w językach pokrewnych. Jako materiał do badań posłużyły dwa zabytki o treści konfesyjnej – Ewangelia W. Ciapińskiego (ok. 1580) i Ewangeliarz peresopnicki (1556–1561). Odmienność form trybu rozkazującego w tekstach reprezentujących „prostą mowę” związana jest przede wszystkim z nieustabilizowanymi jeszcze wówczas normami językowymi, a także ze specyfiką przekładu (wpływ oryginału lub udział kilku skrybów). W artykule przedstawione zostały zbiorcze tabele form czasowników, obejmujące dwa zabytki, w tym tabela zawierająca zrekonstruowany paradygmat trybu rozkazującego, ze wskazaniem na konkurencyjne syntetyczne i analityczne formy werbalne.
    The article studies the functions of imperative forms in ‘prosta mova’, the written language of The Grand Duchy of Lithuania. The corpus we addressed consists of two clerical texts, V. Tyapinsky’s Gospels (1580) and the Peresopnytsia Gospels (1556–1561). Comparative textual research demonstrates the Slavic interferences which had a significant impact on the genesis of the imperative in ‘prosta mova’. The variability of imperative forms is primarily associated with the language norm in ‘prosta mova’ which was not fully established by the XVI century and the peculiarities of translation (influence of the original text or the idiolect of scribes). We also present summary tables of verbs forms for various manuscripts and a table with the restored paradigm of the imperative, indicating the competitive synthetic and analytical verb forms.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2021, 69; 135-147
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Пути проникновения лексических богемизмов в старорусский язык в XIV–XVII вв.
    The Ways of Penetration of Lexical Bohemisms into the Russian Language from the Fourteenth to the Seventeenth Century
    Sposoby przenikania bohemizmów leksykalnych do języka rosyjskiego od XIV do XVII wieku
    Autorzy:
    Руденка, Алена
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38698964.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Russian language of the 14th–16th centuries (starorusskiĭ iazyk)
    prosta mova
    borrowing
    Bohemism
    intermediary language
    Opis:
    This article is devoted to Bohemisms which came into the Russian language between the fourteenth and seventeenth centuries. The influence of Old Czech on Russian was indirect: it was mediated by prosta mova, the East Slavic written language of the Grand Duchy of Lithuania. From the earliest period, the main source of Bohemisms was translated literature. In most cases, their way into Russian was as follows: classical (Western European) language → Old Czech → Old Polish → prosta mova → 14th–17th-century Russian.    
    W artykule omówiono bohemizmy, które weszły do języka rosyjskiego w XIV–XVII wieku. Wpływ języka staroczeskiego na język rosyjski nie był bezpośredni. Obywał się za pośrednictwem tak zwanej „prostej mowy”, czyli wschodniosłowiańskiego języka pisanego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Głównym źródłem bohemizmów od najwcześniejszego okresu była literatura tłumaczona. W większości przypadków droga zapożyczeń wyglądała następująco: (zachodnioeuropejski) język klasyczny → staroczeski → staropolski → „prosta mowa” → język rosyjski XIV–XVII wieku.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2022, 57
    0081-7090
    2392-2435
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Język białoruski XVIII w. – postulaty badawcze
    Autorzy:
    Getka, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/624851.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    „prosta mova”, literary analysis, Belarusian language, Cyrillic alphabet, Cyrillic printings
    „mowa prosta”, analiza literacka, literatura białoruska, alfabet cyrylicki, druki religijne
    „простая мова”, літаратурны аналіз, беларуска мова, кірылічны алфавіт, рэлігійная літаратура
    Opis:
    This article offers an analysis of religious texts published in the 18th century by a Basilian printing house in Supraśl (Sobranije pripadkov korotkoje, 1722, Kratkoje sosłowie nauki christijanskija, 1759). Works of religious nature used to be omitted in the study of Belarusian language and literature of the 18th century due to political factors, as well as scholarly stereotypes belittling their significance. The texts analyzed, written in the Belarusian language known as “prosta mova”, constitute a proof of the vivacity of the latter, and contradict the theories about the disappearance of the Belarusian written language in the 18th century. The phonetic features of the Belarusian language described in the article and reflected in these texts serve as a pretext to put forward several research postulates. Namely: a) the need for a detailed linguistic analysis of religious texts printed in Cyrillic alphabet (albeit not in the Orthodox Slavic language, but rather in prosta mova/Ruthenian) and a search for other literary works in order to analyze the language of this period; b) the need for an analysis of printed texts which reflect a certain usus rather than the language of individual authors; c) a thorough linguistic analysis of texts to indicate their dialectal basis and to define the trends (if any) affecting the subsequent formation of Belarusian language standards in its literary variety.
    W artykule zaprezentowano druki religijne wydane w bazyliańskiej drukarni w Supraślu w XVIII w. (Sobranije pripadkov korotkoje, 1722 oraz Kratkoje sosłowie nauki christijanskija, 1759). W badaniach nad językiem i literaturą białoruską XVIII stulecia teksty o charakterze religijnym były pomijane ze względów politycznych, a także funkcjonujących w środowisku naukowym stereotypów umniejszających ich znaczenie. Analizowane teksty, napisane tzw.-prostą mową, językiem Białorusinów, stanowią świadectwo żywotności języka i przeczą teoriom o zaniku języka białoruskiego w XVIII w. Opisane w artykule cechy fonetyczne języka białoruskiego,-odzwierciedlone w badanych tekstach, stanowią pretekst do wysunięcia postulatów-badawczych. Są to: a) konieczność szczegółowej analizy językowej tekstów o charakterze religijnym,-drukowanych alfabetem cyrylickim (jednak nie w języku cerkiewnosłowiańskim, ale-prostym/ruskim) oraz poszukiwanie innych utworów literackich do analizy języka tego okresu;-b) konieczność analizy tekstów drukowanych jako odzwierciedlających pewien uzus, nie zaś-język poszczególnych autorów; c) analiza językowa tekstów w celu wskazania ich podłoża-dialektalnego oraz ukazania tendencji (jeśli były) mających wpływ na późniejsze formowanie-się norm języka białoruskiego w odmianie literackiej.
    У артыкуле аналізуюцца рэлігійныя тэксты, надрукаваныя ў базыльянскай друкарні ў Супраслі ў ХVІІІ ст. (Собранїе прыпадковъ краткое.., 1722, Краткое сословіе науки-хрістіанскія.., 1759). Рэлігійныя тэксты ХVІІІ ст. ігнараваліся даследчыкамі беларускай-мовы і літаратуры па палітычных прычынах, а таксама з прычыны існавання навуковых-стэрэатыпаў, якія змяншалі іх значэнне. Тэксты, што разглядаюцца ў дадзеным-артыкуле, надрукаваныя на „простай мове” – мове маўлення беларусаў, сведчаць пра-жывы стан мовы і супярэчаць тэорыі пра заняпад беларускага пісьменства ў ХVІІІ ст. Беларускія фанетычныя асаблівасці, адлюстраваныя ў тэкстах і разгледжаныя ў межах-артыкула, з’яўляюцца аргументам вылучэння канкрэтных пастулатаў даследавання, а менавіта: а) неабходнасць падрабязнага аналізу рэлігійных тэкстаў, надрукаваных-кірыліцай (не на царкоўнаславянскай мове, а на „простай” / „рускай” (старабеларускай) мове) і пошук іншых літаратурных твораў для даследавання мовы гэтага перыяду; б) неабходнасць аналізу друкаваных тэкстаў з пункту адлюстравання ў іх моўнага ўзусу(моўнай практыкі), а не з перспектывы разгляду мовы асобных аўтараў; в) дакладны-лінгвістычны аналіз згаданых тэкстаў з мэтай выявіць дыялектную аснову мовы твораў,-а таксама тэндэнцыі (калі такія былі), якія паўплывалі на пазнейшае фарміраванне-нормаў беларускай літаратурнай мовы.
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Лацiнаграфiчныя тэксты на старабеларускай мове
    Autorzy:
    Рудэнка, Алена
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/624820.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    The Grand Duchy of Lithuania, Belarusian Latin alphabet, the East Slavic languages, «prosta mova», graphic system, hybrid texts
    Wielkie Księstwo Litewskie, białoruski alfabet łaciński, języki wschodniosłowiańskie, „prosta mowa”, systemy graficzne, teksty hybrydalne
    Вялікае княства Літоўскае, беларускі лацінскі алфафіт, усходнеславянскія мовы, „prostaja mowa”, графічныя сістэмы, гібрыдныя тэксты
    Opis:
    „Prosta mova” was an official East Slavic language of the Grand Duchy of Lithuania. Texts in „prosta mova” were written in  different graphics systems: Cyrillic, Latin and even Arabic letters. The article is devoted to the earliest texts in „prosta mova” written by Latin alphabet. Reasons for such texts, their characteristics and spesific features are analysed. The author considers such texts hybrid ones, and proves that they were not only  transliterated, but original ones, too.
    Teksty w języku starobiałoruskim pisane grafiką łacińską„Prosta mowa” pełniła funkcję języka urzędowego w Wielkim Księstwie Litewskim. Teksty w „prostej mowie” zapisywano z wykorzystaniem różnych systemów graficznych: cyrylicy, łacinki, a nawet pisma arabskiego. Artykuł poświęcono najwcześniejszym tekstom napisanym „prostą mową” alfabetem łacińskim. Przedmiotem analizy są osobliwości graficzne tych tekstów  Autor uważa, że tego rodzaju teksty hybrydalne nie powstały wyłącznie w rezultacie zabiegu transliteracji. Noszą one bardzo wyraźne znamiona oryginalności.
    „Простая мова” была ўсходнеславянскай афіцыйнай мовай ВКЛ  Тэксты на „простай мове” запісваліся пры дапамозе розных графічных сістэм: кірыліцай, лацінкай і нават арабскім пісьмом. Артыкул прысвечаны тэкстам, напісаным на „простай мове” лацінскім алфавітам. Аналізуюцца асаблівасці характарыстычных рысаў падобных тэкстаў. Аўтар лічыць, што такія гібрыдныя тэксты з’явіліся не толькі як вынік транслітэрацыі паколькі іх характэрызуюць арыгінальныя асаблівасці.
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2017, 11
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies