Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "xvii w." wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    ВАРИАНТНОСТЬ ОКОНЧАНИЙ ЗАИМСТВОВАННЫХ СУЩЕСТВИТЕЛЬНЫХ В ПУБЛИЦИСТИКЕ ДОПЕТРОВСКОЙ ЭПОХИ
    Autorzy:
    Głuszak, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/681581.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Linguistics, history of language, loanwords, opinion journalism of the 17th century
    językoznawstwo, historia języka rosyjskiego, zapożyczenia, gazety rękopiśmienne XVII w.
    Opis:
    The article examines the process of adapting loanwords into the Russian language. The source material was extracted from the first handwritten editions of Russian opinion journalism written from 1656 to 1670. The author describes the process of absorbing loanwords on the morphological level and demonstrates the existence of inflectional variants of loaned nouns.
    Artykuł bada proces adaptacji zapożyczeń w literaturze rosyjskiej. Materiał źródłowy został wyekscerpowany z pierwszych rosyjskich rękopiśmiennych gazet, które powstawały w okresie 1656–1670 lat. Autor przedstawia proces integrowania zapożyczeń językowych na poziomie morfologicznym poprzez przykłady waniantywności ich fleksji.
    Źródło:
    Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2016, 5
    2449-8297
    Pojawia się w:
    Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Униатство и личное именование беларуcoв в XVII-XIX вв.
    Grekokatolicyzm i imiona Bialorusów w XVII-XVIII wieku
    Uniate Church membership and proper names of Byelorussians of the XVII-XVIII c.
    Autorzy:
    Mezenko, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/482612.pdf
    Data publikacji:
    2004-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Opis:
    W artykule autorka przedstawia wyniki badań nad rolą Kościoła greckokatolickiego w formu łowaniu systemu antroponimicznego Białorusów w XVII і XVIII wieku. Spożytkowano dane z 1641 roku, znajdujące się w bibliotece Litewskiej Akademii Nauk, oraz „Spis ludności Witebska z 1812 roku”.
    In the article formulated were the analyses of research concerning the role the Uniate Church played in forming the anthroponymie system of Byelorussians in the XVII and XVIII c. The data of 1641 belonging to the
    Źródło:
    Acta Polono-Ruthenica; 2004, 1, IX; 43-49
    1427-549X
    Pojawia się w:
    Acta Polono-Ruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Православные монастыри и церкви на Брестско-Пинском Полесье в документах XV–XVII веков
    Prawosławne monastery i cerkwie Brzesko-Pińskiego Polesia w dokumentach XV–XVII wieku
    Autorzy:
    Горбацкий, Андрей
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2171329.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia Supraska
    Tematy:
    монастырь
    церковь
    православие
    история
    Брестско-Пинский
    регион
    Полесье
    Opis:
    W artykule przedstawiono życie religijne Brzesko-Pińskiego Polesia na podstawie dokumentów archiwalnych XV–XVII wieku. Uwaga koncentruje się przede wszystkim na świątyniach i wspólnotach monastycznych dwóch regionów: Iwanowskiego i Małoryckiego. Ich dzieje szczegółowo opisano w projekcie badawczym Miasta i regiony okręgu brzeskiego: historia i współczesność, wykonanym na Brzeskim Uniwersytecie im. Aleksandra S. Puszkina.
    Źródło:
    Latopisy Akademii Supraskiej; 2016, Dawna cyrylicka księga drukowana: twórcy i czytelnicy, 7; 97-106
    2082-9299
    Pojawia się w:
    Latopisy Akademii Supraskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O развитии системы названий населенных пунктов смоленского края в XVII –XVIII веках
    O rozwoju systemu toponimicznego w kraju smoleńskim w XVII –XVIII wieku
    On the development of a system of place names in the Smolensk region in the 17th and 18th centuries
    Autorzy:
    Картавенко, Вера
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594219.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    toponim
    rozwój systemu toponimicznego
    zabytki piśmiennictwa rosyjskiego
    toponym
    the development of the toponymic system
    monuments of Russian writing
    Opis:
    Prowadzenie badań nad nazwami miejsc i miejscowości, ich analiza na podstawie wczesnych źródeł i porównanie z nazwami w późniejszych dokumentach pozwala określić procesy rozwoju toponimii kraju smoleńskiego i przedstawić prawidłowości tego rozwoju. Typowe dla wczesnych okresów rozwoju toponimów były konstrukcje opisowe, w których występowała nazwa przedstawianego obiektu, dane właściciela (imię/przezwisko, nazwisko) oraz nazwa obiektu wodnego, znajdującego się w pobliżu danej miejscowości. W charakterze słów-wskazówek w konstrukcjach opisowych odnoszących się do danego obiektu (wsi, pastwiska, pustkowia) mogły być używane słowa река (rzeka), ручей, ручеек (strumień, mały strumień), исток (źródło), озеро (jezioro), речка (rzeczka), колодезь и колодец (źródło) itd. Wsie, sioła, pustkowia w XVII–XVIII w. często miały podwójne nazwy. Mogły to być nazwy oficjalne i ludowe oraz stare i nowe. W późniejszych okresach, wraz z rozwojem i kształtowaniem się nowożytnego systemu toponimicznego, konstrukcje opisowe stopniowo zanikały i były zamieniane na dobrze nam znane nazwy jednowyrazowe.
    The study of the names of places and settlements, their analysis on the basis of earlier sources, and the comparison of those names with later documents allows for an explication of the process of development of toponyms in the region of Smolensk and a presentation of the patterns of that process. Descriptive constructions were typical of the early stages of the development of place names; including the name of the feature, information about its owner (first name, nickname, surname), and the name of water features in the vicinity of the settlement. Words such as река (river), ручей, ручеек (brook, little stream), исток (spring, source), озеро (lake), речка (little river), колодезь and колодец (spring) etc, were used in the character of word-clues in descriptive constructions given to particular features (villages, pastures, waste villages, waste places). Villages and open spaces often had two names in the 17th and 18th centuries. These may have been the official and common names, or the old and the new. In later times, along with the development and formation of a new system of toponymy, descriptive constructions began to disappear and were replaced by the well-known single-word names.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 219-226
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Предостережения и запреты как способ воздействия на адресата в украинских проповедях XVII–XVIIІ вв.
    Warnings and Prohibitions as Means of Exerting Influence on the Addressee in Seventeenth– Eighteenth-Century Ukrainian Sermons
    Ostrzeżenia i zakazy jako środki wywierania wpływu na adresata w XVII–XVIII-wiecznych kazaniach ukraińskich
    Autorzy:
    Зелинская, Оксана Юрьевна
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38645821.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    sermon
    verbal persuasion
    speech act of warning and prohibition
    preventive
    prohibitive
    imperative
    Ukrainian language of the 17th–18th centuries
    Opis:
    In religious communication, psychological influence – as a result of which a person should change their subjective features (value orientations, ways of conduct, etc.) – is aimed at fostering compliance with religious norms. The tasks of a priest include religious education and correcting people’s behaviour, warning them against acts which contradict Christian values, in other words: preventing people from committing sins. This task is best achieved by means of verbal persuasion used in sermons. This paper offers a diachronic analysis of speech acts of warning and prohibition (preventives and prohibitives) on the basis of written monuments of the Ukrainian language: Ukrainian sermons from the seventeenth and eighteenth centuries. In the analysed sermons, they are used in order to achieve the aim of preventing sinful conduct. They refer both to everyday situations and to moral attitudes in general. In the texts under consideration, the semantics of warning and prohibition is conveyed using means of expression from different levels. At the lexical level, they are verbs with the general meaning ‘to warn’, ‘to be afraid’, and verbs of action creating a distance between the individual and sinful feelings, thoughts and actions: ‘to escape’, ‘to reject’. Words and phrases denoting cognitive processes play the role of discourse markers: ‘to know’, ‘to be aware of’, ‘to remind’. The speech acts of warning and prohibition are most frequently expressed with verbs in the form of negative imperative. One specific aspect of the use of preventives is that they are supplemented with recommendations which the addressee may accept of his/her own will. The preacher uses various rhetorical strategies to enhance the convincing function of warnings, such as references to widely known cases from the past (precedential phenomena), quotations from the Holy Scripture, and preventive exhortations. In order to better convince the congregation and urge them to follow the model of proper conduct, the preacher uses various means of expression: epithets conveying negative valuation, and stylistic figures: amplification, gradation, pairs of synonyms. The material under consideration makes it possible to conclude that the Ukrainian language of the seventeenth–eighteenth centuries had a considerable potential in terms of verbal persuasion, and opens prospects for the study of its dynamics.
    W komunikacji religijnej psychologiczne oddziaływanie na osobę nastawione na zmianę subiektywnych cech (wyznawanych wartości, zachowania itp.) ma na celu propagowanie życia w zgodzie z normami religijnymi. Do zadań kapłana należy wychowanie i poprawa ludzkich zachowań, ostrzeganie przed czynami i działaniami sprzecznymi z wartościami chrześcijańskimi, a więc zapobieganie grzechowi. Najskuteczniejszym środkiem realizacji tego celu w działalności homiletycznej jest zastosowanie perswazji słownej. Niniejszy artykuł przedstawia analizę diachroniczną dwóch typów aktów mowy o charakterze dyrektywnym: ostrzeżeń i zakazów (prewentywów i prohibitywów), przeprowadzoną na materiale zabytków piśmiennictwa ukraińskiego – XVII–XVIII-wiecznych kazaniach ukraińskich. W analizowanych kazaniach środki te odnoszą się zarówno do sytuacji życia codziennego, jak i ogólnych postaw moralnych, a ich zastosowanie ma na celu zapobieganie grzesznemu zachowaniu. W badanych tekstach semantyka zakazu i ostrzeżenia jest wyrażana na różnych poziomach. Na poziomie słownictwa są to czasowniki o ogólnym znaczeniu ‘ostrzegać’, ‘bać się’, a także czasowniki oznaczające działania wprowadzające dystans pomiędzy adresatem a grzesznymi uczuciami, myślami i działaniami: ‘uciekać’, ‘odrzucać’. Rolę znaczników dyskursu pełnią słowa i frazy oznaczające procesy kognitywne: ‘znać’, ‘wiedzieć’, ‘przypominać’. Ostrzeżenia i zakazy są najczęściej wyrażane czasownikami w formie przeczącej trybu rozkazującego. Jednym ze szczególnych aspektów ich zastosowania jest to, że są one uzupełniane zaleceniami, które adresat może zaakceptować z własnej woli. Kaznodzieja stosuje różne strategie retoryczne, żeby wzmocnić perswazyjną funkcję ostrzeżeń. Należą do nich odwołania do znanych zjawisk (zjawisk precedensowych), cytaty z Pisma Świętego czy zapobiegawcze zaklinania. Aby lepiej przekonać wiernych i nakłonić ich do przestrzegania modelu właściwego zachowania, stosuje różne środki wyrazu: epitety wyrażające negatywną ocenę, jak również figury stylistyczne: amplifikację, gradację czy pary synonimów. Badany materiał skłania do wniosku, że język ukraiński XVII–XVIII wieku miał znaczny potencjał w zakresie perswazji słownej i otwiera perspektywy badań nad dynamiką jej rozwoju.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
    0081-7090
    2392-2435
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Место и роль светской повествовательной прозы в литературной культуре Руси XVII - первой трети XVIII в
    Miejsce i rola świeckiej prozy narracyjnej w kulturze literackiej Rusi XVII - pierwszego trzydziestolecia XVIII wieku
    Autorzy:
    Małek, Eliza
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1034562.pdf
    Data publikacji:
    1992
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Opis:
    W ostatnich latach wydobyto z archiwów pokaźną stosunkowo liczbę nie znanych dotąd zabytków staroruskiej prozy narracyjnej XVII - pocz. XVIII w., co stworzyło aurę sprzyjającą powstaniu przeświadczenia o wiodącej roli tego typu piśmiennictwa w kulturze literackiej Rusi omawianego okresu. Autorka natomiast stara się pokazać, że wprawdzie liczba powstałych wówczas staroruskich utworów, które można zakwalifikować do rzędu świeckiej belletrystyki, jak i tłumaczeń tego typu tekstów, jest większa niż w stuleciach poprzednich, jednakże zarówno możliwości ich rozpowszechnienia ograniczone poprzez brak dostępu do druku i nieprzychylność kręgów cerkiewnych, jak i kompetencje kulturowe czytelników nawykłych do lektury zupełnie innego typu nie pozwalają mówić o wykształceniu się szerszego grona odbiorców belletrystyki wcześniej niż w drugiej połowie XVIII w.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria; 1992, 32
    0208-6085
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Лексика следственных действий в русском языке XI–XVII веков
    Słownictwo czynności śledczych w języku rosyjskim XI–XVII wieku
    Autorzy:
    Czaszczyna, Elena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1024037.pdf
    Data publikacji:
    2018-06-19
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Opis:
    Investigative action is understood here as research into the circumstances of a case and establishing the truth. During the history of Russian legislation, the ways of gathering and submitting proof were changed. The article looks at the juridical lexicon of texts, which show these processes from the period of Ancient Russia to the late 17th century.
    Źródło:
    Studia Rossica Posnaniensia; 2017, 42; 103-114
    0081-6884
    Pojawia się w:
    Studia Rossica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Церковнослов’янізми із коренем -мук-/-муч- в староукраїнських пам’ятках XVI–XVII ст
    Ecclesiastical Slavicism With the Root of -muk-/-much- in the Old Ukrainian Monuments of the 16th and 17th Centuries
    Cerkiewnosłowianizmy z rdzeniem -muk-/-muč- w zabytkach staroukraińskich z XVI–XVII wieku
    Autorzy:
    Osinczuk, Jury
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1831394.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-26
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    słowniki historyczne i współczesne
    zabytki piśmiennictwa ukraińskiego
    semantyka
    cerkiewnosłowianizmy
    historical and contemporary dictionaries
    monuments of Ukrainian writing
    semantics
    church Slavonic words
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań, których przedmiotem były wyrazy cerkiewnosłowiańskie zawierające rdzeń -muk-/-muč-. Za bazę źródłową posłużyły zabytki piśmiennictwa ukraińskiego XVI–XVII wieku (akta, dokumenty sądowe, testamenty, opisy zamków, uniwersały kancelarii hetmańskich, dokumenty wspólnot kościelnych i szkolnych, kroniki, dzieła religijne, polemiczne i beletrystyczne, zabytki literatury naukowej i edukacyjnej, literatury liturgicznej, dziedzictwa epistolarnego itp.) wchodzące do korpusu źródeł Słownika języka ukraińskiego XVI – pierwszej połowy XVII wieku pod redakcją D. Hrynczyszyna i innych oraz Słownika historycznego języka ukraińskiego pod redakcją E. Tymczenki. Stwierdzono, że powyższe słowniki notują ponad trzydzieści różnych pod względem budowy wyrazów i fonetyczno-graficznych wariantów form wyrazowych z rdzeniem -muk-/-muč-. Podczas badań skupiono się przede wszystkim na analizie etymologicznej badanych leksemów, zmierzającej do ustalenia ich semantycznego etymonu, przy czym zauważono, że część cerkiewnosłowiańskich form wyrazowych to kalki z języka greckiego. Przeprowadzona analiza wykazała także, że abstrakcyjne cerkiewnosłowianizmy z rdzeniem -muk-/-muč-, zaświadczone w zabytkach XVI–XVII wieku, nie uległy znaczącym zmianom semantycznym w historii leksyki ukraińskiej. Niektóre natomiast słowa zostały częściowo zmodyfikowane semantycznie, w szczególności te, które weszły w skład stałych zwrotów języka ukraińskiego XVI i XVII wieku, a inne nabrały znaczenia przenośnego. Historia analizowanych leksemów nie jest jednakowa: zdecydowana większość zbadanych cerkiewnosłowianizmów zachowała się do dziś w ukraińskim języku literackim, a także w mowie potocznej; część funkcjonuje w ukraińskiej praktyce liturgicznej.
    The article presents research results of the ecclesiastical slavicisms with the root -muk-/-much-. The research is based on monuments of Ukrainian literature written during the 16th–17th centuries (card catalogues, court documents, wills, descriptions of castles, universals of the offices of hetmans, documents of church and school fraternities, chronicles, works of religious, polemical and fiction, memos of scientific and educational literature, liturgical literature, epistolary heritage, etc.) included in the source database Dictionary of the Ukrainian language of the XVI – the first half of the XVII century, edited by D. Hrynchyshyn and Chikalo M., and Historical Dictionary of the Ukrainian language, edited by E. Tymchenko. It was found that the dictionaries mentioned above list more than thirty words of different structure and phonetic-graphic variants of word forms with the root -muk-/-much-. The study focused on the etymological analysis of the studied tokens, which was aimed to establish their semantic etymon, while it was noted that some Church Slavonicisms are traces to the Greek language. The analysis also showed that the abstract Church Slavonic words with the root -muk-/-much-, attested in Ukrainian monuments of the 16th–17th centuries, did not undergo significant semantic changes in the history of Ukrainian vocabulary. On the other hand, some words have undergone a partial semantic modification, particularly those that have become a part of the idioms in the Ukrainian language of the 16th and 17th centuries, while others have become figurative. It is established that the historical part of the analyzed lexemes is not the same. The vast majority of the studied Church Slavonicisms have survived to this day in the Ukrainian literary language, as well as in the colloquial language. Some of them function in Ukrainian liturgical practice.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2020, 68; 121-143
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Подьячий Никифор Иванов сын Шипулин на русскопольских переговорах в мае – начале июня 1619 г.: материалы к биографии
    Poddjaczy Nikofor Iwanow syna Szyplina na rosyjsko-polskich rozmowach w maju – na pocz. czerwca 1619 r.: materiały do biografii
    Autorzy:
    Małow, Aleksandr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/969592.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
    Tematy:
    Россия
    XVII в.
    Смута
    русско-польские отношения
    Деулинского перемирие
    приказная бюрократия
    российская дипломатия
    Посольский приказ
    Russia
    XVII century
    Smuta
    Russian-Polish relations
    Deulin peace Treaty
    Prikazy`s bureaucracy
    Russian diplomacy
    the Foreign prikaz
    Rosja
    XVII wiek
    smuta
    stosunki polsko-rosyjskie
    rozejm dywiliński
    biurokracja przykazowa
    dyplomacja rosyjska
    przykaz poselski
    Opis:
    Artykuł jest poświęcony rekonstrukcji biografii poddjaczego, późniejszego - diaka Nikifora (Mikifora) Iwanowa syna Szipulina, który postawił pierwsze ważne kroki w swojej karierze znanego urzędnika przykazów, w trakcie pertraktacji rosyjsko-polskich w 1619 r. Przede wszystkim zaś praca traktuje o jego roli i zasługach na tych rozmowach, tej niełatwej akcji dyplomatycznej, w której się znalazł ten młody urzędnik. Opracowanie oparte jest na dokumentach z archiwum Poselskiego Przykazu, a także na materiałach z archiwum przykazów: Razrjadnego, Skarnowego, Pomiestnego, Drukarskiego, Ustinskoj czetii i kilku innych urzędów oraz archiwów klasztornych. Część wykorzystanych materiałów dokumentowych nie była opublikowana i jest przechowywana w zespołach Rosyjskiego Państwowego Archiwum Akt Starych w Moskwie i Rosyjskiej Bibliotece Narodowej w Petersburgu. Nazwisko bohatera pracy pojawia się w klasycznych pracach dotyczących biurokracji przykazowej S.K. Bogojawlenskiego, S. B. Weselowskogo i N.F. Demidowej jednak osobnej pracy poświęconej jego osobie nie ma w historiografii.
    Źródło:
    Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2020, XVII, 3; 97-119
    1731-982X
    Pojawia się w:
    Wschodni Rocznik Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies