Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ziemie zachodnie i północne" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    Ziemie Zachodnie i Północne na łamach czasopism kulturalnych w pierwszych latach powojennych
    Autorzy:
    Sarna, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2137807.pdf
    Data publikacji:
    2018-12
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Humanitas
    Tematy:
    propaganda PRL
    Ziemie Zachodnie i Północne Polski (Ziemie Odzyskane)
    czasopisma kulturalne
    „Odra”
    „Odrodzenie”
    „Kuźnica”
    „Tygodnik Powszechny”
    Opis:
    Celem opracowania jest charakterystyka działań podjętych przez czasopisma społeczno-kulturalne, które włączyły się w akcję popularyzującą sprawy Ziem Odzyskanych. Szczególne starania, by wywołać dyskusję nad tym tematem w całej polskiej prasie, poczyniła między innymi redakcja katowickiego czasopisma „Odra” (1945-1950). Redakcja pisma starała się ukazać tereny zachodnie jako teren posiadający ogromny potencjał. Celem zespołu redakcyjnego „Odry” było jak najpełniejsze uczestnictwo w ułożeniu i realizacji projektu, dzięki któremu obszar kraju, ciągle jeszcze odizolowany od reszty, ujawniłby w pełni swoje możliwości.
    Źródło:
    Rocznik Prasoznawczy; 2018, 12; 125-135
    1897-5496
    Pojawia się w:
    Rocznik Prasoznawczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polityczne aspekty tworzenia administracji polskiej na Ziemiach Zachodnich i Północnych w 1945 roku
    Political aspects of creating Polish administration in the Ziemie Zachodnie and Północne in 1945
    Autorzy:
    Szczurowski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1941376.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Ziemie Zachodnie i Północne
    administracja
    druga wojna światowa
    rząd polski
    administration
    World War II
    Polish government
    Opis:
    Kwestia przyłączenia Ziem Zachodnich i Północnych do Polski, była w okresie II wojny światowej ważnym elementem polityki rządu polskiego w Londynie i komunistów polskich w otoczeniu Stalina w ZSRR. Przygotowania do przejęcia przez polską administrację, inspirowaną przez Stalina, ZZ i Płn. obejmowały, oprócz stworzenia podstaw prawnych i uregulowania stosunków z wojskową administracją wojenną, także opracowanie ogólnej koncepcji działania oraz zgromadzenie niezbędnych środków do realizacji tego zamierzenia. Trudności z tworzeniem administracji na Ziemiach Zachodnich wynikały nie tylko z ogólnego chaosu powojennego, z braku jednolitych i jasno sformułowanych podstaw prawnych, ale również z niedostatku precyzyjnie określonych zadań i kompetencji.
    T he issue of joining the Ziemie Zachodnie and Północne to Poland was an important element of the policy of the Polish government in London and the Polish communists in the vicinity of Stalin in the USSR during World War II. Preparations for the takeover by the Polish administration, inspired by Stalin, the Ziemie Zachodnie and Północne included, in addition to creating the legal basis and regulating relations with the military administration of war, also the development of a general concept of operation and the collection of the necessary funds to achieve this goal. Difficulties with establishing administration in the Western territories resulted not only from the general post-war chaos, the lack of uniform and clearly formulated legal foundations, but also from the lack of precisely defined tasks and competences.
    Źródło:
    Cywilizacja i Polityka; 2021, 19, 19; 82-105
    1732-5641
    Pojawia się w:
    Cywilizacja i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pod lupą bezpieki. Aparat represji wobec Niemców na Ziemiach Zachodnich i Północnych w okresie władzy komunistycznej, praca zbiorowa pod redakcją Michała Mathei, Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej/Haus der Deutsch-Polnischen Zusammenarbeit, Gliwice-Opole 2020, s.206.
    Under the microscope of Bezpieka. The apparatus of repression against the Germans in the Western and Northern Territories during the communist era, collective work edited by Michał Mathea, Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej / Haus der Deutsch-Polnischen Zusammenarbeit, Gliwice-Opole 2020, p. 206.
    Autorzy:
    Syrwid, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2135584.pdf
    Data publikacji:
    2022-08-18
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    Niemcy
    aparat bezpieczeństwa
    komunizm
    ziemie zachodnie i północne Polski
    1945-1989
    Germany
    security apparatus
    Communism
    Western and Northern areas of Poland
    Opis:
    Artykuł recenzyjny publikacji zbiorowej poświęconej działaniom aparatu bezpieczeństwa wobec ludności niemieckiej, pozostałej na ziemiach zachodnich i północnych państwa polskiego w latach 1945-1989. Praca zawiera pięć tekstów autorstwa czterech badaczy reprezentujących ośrodki akademickie w Słupsku i Wrocławiu oraz Oddziały Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku i Wrocławiu. W artykułach przedstawiono i omówiono najważniejsze kierunki, metody i formy działania aparatu represji państwa komunistycznego podejmowane wobec Niemców - ale także częściowo i polskiej ludności rodzimej - na tzw. Ziemiach Odzyskanych w okresie Polski Ludowej i PRL. Poruszana problematyka obejmuje terytorialnie obszar Dolnego Śląska, Ziemi Lubuskiej, Pomorza Zachodniego, Pomorza Gdańskiego oraz Warmii i Mazur.
    Review article of a collective publication on the activities of the security apparatus against the German population who remained in the western and northern areas of the Polish state in the years 1945-1989. The work contains five texts by four researchers representing the academic centres in Słupsk and Wroclaw as well as the branches of the Institute of National Remembrance in Gdansk and Wroclaw. The articles present and discuss the main directions, methods and forms of action of the apparatus of repression of the communist state, which were carried out against the Germans – but also partly against the Polish native population – in the so-called reclaimed territories during the period of Poland and the People’s Republic of Poland. Territorially, the issues addressed include Lower Silesia, Lebuser Land, West Pomerania, Gdansk Pomerania as well as Warmia and Masuria.
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2022, 317, 2; 306-310
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Postmigracyjność a status symboliczny społeczności lokalnej. Mieszkańcy wobec przerwania ciągłości historyczno-kulturowej miejsca — przypadek gminy Główczyce
    Postmigration and the Symbolic Status of the Local Community. Residents’ Attitudes Towards the Broken Historical and Cultural Continuity of the Place—the Case of the Główczyce Commune
    Autorzy:
    Ciechorska-Kulesza, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2053507.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-29
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Western and Northern Territories of Poland
    postmigration
    postmigration communities
    identity
    symbolic status
    Ziemie Zachodnie i Północne
    postmigracyjność
    społeczności post-migracyjne
    tożsamość
    status symboliczny
    Opis:
    Contemporary approaches to Poland’s Western and Northern Territories revolve around the concept of “postmigration communities”, or more broadly — “postmigration”, understood as a significant feature (or set of features) of community and social phenomena. These terms are present not only in academic discourse, but also in discussions on local identity. They are also an essential element of their symbolic status. Based on field research in the Głowczyce commune in Pomerania, the author tackles the issue of inhabitants’ attitudes towards breaking the historical and cultural continuity and the formation of the community from scratch, as well as the role of postmigration in shaping the symbolic status of the place. The article shows the capacity of the term “postmigration”. In residents’ statements, postmigration appears unnamed, as a problem, a challenge, and an asset. Attitudes towards postmigration reveal diverse attempts to cope with the break in historical and cultural continuity, which turns out to still be a significant element of identity processes taking place in the community in question.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2021, 65, 4; 31-51
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nabór pracowników do państwowych gospodarstw rolnych w województwie zielonogórskim w latach 1950–1956
    „Mobilization of pioneers”. Recruitment of employees to the State Farms in the Zielona Gora province in the years 1950–1956
    Autorzy:
    Halczak, Bohdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/546749.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    komunizm
    rolnictwo
    ziemie zachodnie i północne państwa polskiego
    osadnictwo
    państwowe gospodarstwa rolne
    communism
    agriculture
    western and northern lands of the Polish state
    settlement
    Opis:
    W niniejszym artykule ukazany został nabór pracowników do państwowych gospodarstw rolnych (PGR) w województwie zielonogórskim prowadzony przez władze komunistyczne w latach 1950–1956. Województwo zielonogórskie zostało utworzone w 1950 r. w zachodniej części kraju. Do roku 1945 tereny te należały do Niemiec. Po II wojnie światowej region został przyłączony do państwa polskiego. Ludność niemiecką wysiedlono, a region zasiedlili polscy osadnicy. Dużą część terenów rolniczych województwa zielonogórskiego zajmowały PGR-y, utworzone w miejsce dawnych niemieckich majątków ziemskich. Po II wojnie światowej majątki te przeszły na własność państwa. PGR-y potrzebowały dużej liczby pracowników, lecz chętnych do zatrudnienia było niewielu. Praca w PGR-ach była ciężka i nisko płatna. Nie zapewniano także zatrudnianym mieszkań. Władze komunistyczne zwabiały do PGR-ów fałszywymi obietnicami młodych ludzi z całego kraju. Akcję tę nazywano „zaciągiem pionierskim”. Po przybyciu na miejsce zwerbowani przekonywali się, że zostali oszukani. Wynagrodzenie, które otrzymywali, nie wystarczało nawet na wyżywienie. Mieszkali często w urągających człowiekowi warunkach. Byli brutalnie wyzyskiwani. Władze komunistyczne wiedziały, że pracownicy PGR-ów znajdują się w trudnej sytuacji. Nie uczyniły jednak niczego, aby tym ludziom pomóc. W 1956 r. akcja „zaciągu pionierskiego” została zakończona.
    The article presents the recruitment of employees to the State Farms in the Zielona Gora province, run by the communist authorities in the years 1950–1956. The Zielona Gora province was created in 1950 in the western part of the country. Up to 1945 these areas belonged to Germany. After World War II, the region was attached to the Polish state. The German population was displaced and the region was settled by Polish citizens. A large part of the agricultural areas of the Zielona Gora region was occupied by State Farms. They were former German estates. After World War II, the property was taken over by the state. State Farms needed a large number of employees, but there were few willing to do this job. Work at the State Farms was hard and low paid. Flats were not provided for employees. The communist authorities lured false promises of young people from all over the country to work at the State Farms. This action was called the “mobilization of pioneers”. Upon arrival, young people became convinced that they had been cheated. The remuneration they received for their work was not even enough for food. They often lived in terrible conditions. Young people were brutally exploited. The communist authorities knew that employees of State Farms were in a very difficult situation. However, the authorities did nothing to help these people. In 1956, the “mobilization of pioneers” action was completed.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2019, 13, 4; 69-83
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Okoliczności likwidacji Ministerstwa Ziem Odzyskanych
    Autorzy:
    Strauchold, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29521034.pdf
    Data publikacji:
    2015-04-15
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    Ziemie Odzyskane
    Ziemie Zachodnie i Północne
    Polska Partia Robotnicza
    polityka imigracyjna
    autochtoni
    osadnicy
    stalinizm
    Recovered Lands
    western and northern lands
    Polish Workers’ Party
    integration policies
    natives
    settlers
    Stalinism
    Opis:
    As a result of falsified legislative elections to the Sejm in early 1947. Communist Polish Workers’ Party received almost the full political power in Poland. Legally opposition, placed in the Polish Peasant Party and illegal, anti-communist political and military structures clearly weakened, were unable to influence the situation in the country. During 1947 and 1948 were promoted top-down thesis that had been successfully resolved all issues related to the integration so called Recovered Territories with the rest of the country. Incorporated in 1945 Eastern German territories. It was not true, but such views formed part of the fight against the Stalinist leadership of the PPR with the leader of the Communists ‘national’ Władysław Gomułka. During 1948, his political position has been marginalized. As the leader of PPR and head of the Ministry of Recovered Territories had lost the ability to influence the situation in the western and northern regions. At the beginning of 1949. Ministry was closed despite the many unresolved lands new problems
    Infolge der gefälschten Wahlen zum „Legislativen Sejm“ (Sejm Ustawodawczy) Anfang 1947 gewann die kommunistische Polnische Arbeiterpartei (Polska Partia Robotnicza, kurz: PPP) fast die gesamte politische Macht in Polen. Die legale Opposition, die sich in der Polnischen Bauernpartei (Polskie Stronnictwo Ludowe, kurz: PSL) sammelte, sowie illegale, antikommunistische politische und bewaffnete Strukturen verloren merklich an Kraft und waren nicht in der Lage, auf die Situation im Staat Einfluss zu nehmen. Im Verlauf der Jahre 1947 und 1948 wurde „von oben” die These lanciert, dass alle Fragen im Zusammenhang mit der Integration der sog. Wiedergewonnenen Gebiete mit dem übrigen Staat zu einer positiven Lösung gebracht worden seien. Es handelt sich um die 1945 einverleibten deutschen Ostgebiete. Dies entsprach nicht der Wahrheit, aber solche Ansichten passten zu dem Kampf der stalinistischen Leitung der PPP mit dem Anführer der „einheimischen” Kommunisten, Władysław Gomułka. Im Verlauf des Jahres 1948 wurde dessen politische Position marginalisiert. Als Anführer der PPP und Leiter des Ministeriums für die Wiedergewonnenen Gebiete büßte er die Möglichkeit ein, auf die Situation in den West- und Nordgebieten Einfluss zu nehmen. Anfang 1949 wurde das Ministerium für die Wiedergewonnenen Gebiete aufgelöst, obwohl viele Probleme in den neuen Gebieten noch nicht gelöst waren.
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2015, 287, 1; 111-120
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „My też chcemy mieć swoje tradycje”. Metody badań, definiowanie i praktykowanie niematerialnego dziedzictwa kulturowego na ziemiach zachodnich i północnych
    „We also want to have our own traditions”. Research methods, defining and practicing intangible cultural heritage in the Polish Western and Northern Territories
    Autorzy:
    Paprot-Wielopolska, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1402600.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
    Tematy:
    niematerialne dziedzictwo kulturowe
    zarządzanie dziedzictwem kulturowym
    Ziemie Zachodnie i Północne
    metody badań terenowych.
    intangible cultural heritage
    cultural heritage management
    the Polish Western and Northern Territories
    field research methods
    Opis:
    Tekst skupia się na pomijanym dotychczas niematerialnym dziedzictwie kulturowym (NDK) na Ziemiach Zachodnie i Północnych, które tworzą neoregiony, czyli obszary, gdzie doszło do wielkich migracji ludności w wyniku II wojny światowej. Celem artykułu  jest 1) określenie sposobów (metod) rozpoznawania tradycji jako NDK neoregionów we współpracy ze społecznościami lokalnymi i 2) uznania go za element niezbędny w kształtowaniu tożsamości mieszkańców terenów postmigracyjnych. Oparciem dla wyrażonego postulatu jest analiza metod i technik badawczych zastosowanych w projektach realizowanych w wybranych regionach. Służą one zaświadczeniu ich wszechobecności i doniosłej roli w kształtowaniu NDK. Dlatego przeprowadzono krytyczną analizę metod badawczych i ocenę krajowego systemu ochrony NDK oraz przedstawiono możliwości praktycznego zastosowania wyników badań w społecznościach lokalnych na rzecz eksperckiego wsparcia i włączenia go do krajowego rejestru NDK.
    The text focuses on the intangible cultural heritage (ICH) in the Polish Western and Northern Territories that have been overlooked so far. They form neoregions, i.e. areas where there was a great migration of people as a result of World War II. The aim of the article is 1) to define ways (methods) of recognizing tradition as the ICH of neoregions in cooperation with local communities, and 2) to recognize it as an essential element in creating the identity of residents of post-migration areas. Analysis of research methods and techniques used in projects implemented in selected regions is the basis for the expressed postulate. They serve to certify their omnipresence and important role in shaping ICH. Therefore, a critical analysis of research methods and evaluation of the national system of ICH protection was carried out and the possibilities of practical application of research results in local communities for expert support and inclusion in the national ICH register were presented.
    Źródło:
    Lud; 2020, 104; 75-99
    0076-1435
    Pojawia się w:
    Lud
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ten obcy z pierwszej strony. Funkcje perswazyjne fotografii w prasie okresu Polski ludowej na przykładzie „Odry” w latach 1945–1950
    The stranger from the front page. Photography as a carrier of persuasion in the press of “Peoples Poland” ("Odra" 1945–1950)
    Autorzy:
    Sarna, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31340799.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    propaganda in the Polish People’s Republic
    Western and Northern Territories
    of Poland (Recovered Territories) cultural magazines
    “Odra”
    press photography
    visual history
    propaganda PRL
    Ziemie Zachodnie i Północne Polski (Ziemie Odzyskane)
    czasopisma kulturalne
    „Odra”
    fotografia prasowa
    historia wizualna
    Opis:
    Fotografia prasowa w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej była narzędziem propagandy. Wprowadzenie w Polsce leninowskiego modelu prasy poprzedził kilkuletni okres planowania. Oprócz gazet mających charakter propagandowo-agitacyjny działały między innymi czasopisma określające się jako niemarksistowskie, jak katowicka „Odra”. Margines ich swobody z biegiem czasu coraz bardziej się kurczył. Świadectwem tego są między innymi fotografie. Obok przodowników pracy zamieszczano karykaturalne wizerunki Niemców, będące elementem dyskursu antyniemieckiego ukierunkowanego między innymi na uzasadnienie słuszności wysiedleń. W niniejszym artykule autor stawia pytanie o funkcjonowanie fotografii na łamach czasopisma stopniowo ulegającego naciskom propagandy.
    Press photography was a tool of propaganda in the Polish People's Republic. However, the period itself was not at all homogeneous, and the introduction of the Leninist model of the press in Poland was preceded by several years of planning. In addition to the propaganda and agitation press, there were also non-Marxist magazines, such as Odra in Katowice. The extent of their liberty shrank over time. This is evidenced by, among other aspects, photographs: next to labor leaders, cartoonish images of Germans were published, being an element of the anti-German discourse serving to justify forced expulsions. In the article, the author investigates the functioning of photography in the pages of a magazine gradually succumbing to the pressure of propaganda.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2022, 25, 4; 55-71
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Episkopat wobec integralności ziem polskich po II wojnie światowej. Wybrane problemy z najnowszej literatury i źródeł
    The Episcopate in the face of Polish land integration after World War II. Selected issues from the latest literature and sources
    Autorzy:
    Gryz, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31340508.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Polish Episcopate
    Western and Northern Lands
    church administration
    state-Church relations
    Polish People's Republic
    Holy See
    Episkopat Polski
    Ziemie Zachodnie i Północne
    Kresy Wschodnie
    administracja kościelna
    relacje państwo–Kościół
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    Stolica Apostolska
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyselekcjonowane kwestie dotyczące zaangażowania prymasów Polski kardynała Augusta Hlonda i kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz innych biskupów w sprawę powstania i stabilizacji polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych po II wojnie światowej. Uwzględniono najważniejsze etapy w chronologii wydarzeń związanych z tą problematyką (1945 – 1951 – 1956 – 1972). Najistotniejsze okazały się decyzje podjęte w sierpniu 1945 r., kiedy utworzono pięć administratur apostolskich dla diecezji warmińskiej z siedzibą w Olsztynie, gdańskiej oraz w Gorzowie Wielkopolskim, Opolu dla Śląska Opolskiego i Wrocławiu dla Dolnego Śląska. W czerwcu 1972 r., po ratyfikacji przez Bundestag układu granicznego zawartego między Polską Rzeczpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec, zakończył się okres tymczasowości polskich struktur kościelnych na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Papież Paweł VI w bulli Episcoporum Poloniae coetus zlikwidował administratury apostolskie i utworzył cztery nowe diecezje (gorzowską, koszalińsko-kołobrzeską, szczecińsko-kamieńską i opolską). W procesie stabilizacji polskich struktur kościelnych, który trwał dwadzieścia siedem lat, decydujące było stanowisko kolejnych papieży i Stolicy Apostolskiej. Uwzględniali oni poglądy niemieckiego i polskiego episkopatu oraz stan relacji polsko-niemieckich w kwestii aprobaty linii granicznej. Wśród polskich hierarchów najaktywniejszy okazał się biskup Bolesław Kominek (administrator apostolski w Opolu, arcybiskup wrocławski i kardynał). W artykule podstawę syntetycznej narracji stanowi wybór polskojęzycznych, najnowszych publikacji na temat relacji państwowokościelnych w Polsce po II wojnie światowej oraz edycje źródłowe. Wykorzystano między innymi osobiste notatki prymasa Wyszyńskiego Pro memoria, listy pasterskie Episkopatu Polski, komunikaty Konferencji Episkopatu Polski oraz oficjalne wypowiedzi biskupów.
    The article presents selected issues concerning Polish Primates cardinal August Hlond and cardinal Stefan Wyszyński and other bishops’ engagement in the case of emergence and stabilisation of the Polish church administration on the Western and Northern Lands after World War II. It covers the most important stages in the chronology of events related to this topic (1945 – 1951 – 1956 – 1972). The most significant decisions were made in August 1945, when five apostolic administrations were created for the dioceses of Warmia and Gdańsk, Gorzów, Opole Silesia and Lower Silesia. In June 1972, after the Bundestag’s ratification of the border agreement between the Polish People's Republic and the Federal Republic of Germany, the temporary nature of the Polish ecclesiastical structures on the so-called Recovered Territories came to an end. In his bull Episcoporum Poloniae coetus, Pope Paul VI liquidated apostolic administrations and created four new dioceses (Gorzów, Koszalin-Kołobrzeg, Szczecin-Kamieńsk and Opole). In the twenty-seven-year long process of stabilisation of the Polish ecclesiastical structures, the position of successive Popes and the Holy See was decisive. They were taking into account the views of the German and Polish episcopates and the state of Polish-German relations in the matter of the boundary line approval. The most active among the Polish hierarchy was Bishop Bolesław Kominek (apostolic administrator in Opole, archbishop of Wrocław, and cardinal). The basis of the article’s synthetic narrative is the selection of the latest Polish publications on state-church relations in Poland after the Second World War, and source editions. The personal notes of Primate Wyszyński – Pro memoria, pastoral letters of the Polish Episcopate, announcements of the Episcopal Conference of Poland, and official statements of bishops, among others, were used.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 16, 3; 100-122
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modernizacja wsi na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski Ludowej w refleksji socjologicznej
    Modernization of villages in the Western and Northern Lands of People’s Poland in sociological reflection
    Autorzy:
    Walerski, Konrad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30146187.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    history of Polish sociology
    socialist modernization
    Western and Northern Lands
    rural areas during the Polish People’s Republic (PRL)
    socialized economy
    historia polskiej socjologii
    modernizacja socjalistyczna
    Ziemie Zachodnie i Północne
    wieś w okresie PRL
    gospodarka uspołeczniona
    Opis:
    Procesy modernizacyjne wdrożone przez władze Polski Ludowej objęły ze szczególnym nasileniem polską wieś. Zjawiska, takie jak industrializacja i urbanizacja, reorganizacja systemu rolnictwa czy wprowadzenie obowiązku szkolnego miały gwarantować awans społeczny mas chłopskich oraz przyczynić się do budowy nowego społeczeństwa socjalistycznego w powojennej Polsce. Ziemie Zachodnie i Północne, na których rozwój gospodarki uspołecznionej odbywał się znacznie szybciej niż w Polsce Centralnej i Wschodniej, stanowiły swoiste laboratorium społeczne, a zarazem obszar szczególnie interesujący dla badań socjologicznych. Niniejszy artykuł ma na celu udzielenie odpowiedzi na pytanie, w jakiej mierze polska socjologia przyczyniła się w okresie PRL do analizy oraz udokumentowania procesu socjalistycznej modernizacji na wspomnianym terytorium.
    The modernization processes implemented by the authorities of People’s Poland particularly affected the Polish countryside. Phenomena such as industrialization, urbanization, the reorganization of the agricultural system, and the introduction of compulsory education were meant to guarantee social advancement for the rural masses and contribute to the construction of a new socialist society in post-war Poland. The Western and Northern Lands, where the development of a socialized economy occurred much more rapidly than in Central and Eastern Poland, served as a unique social laboratory and an area of special interest for sociological research. This article aims to answer the question of the extent to which Polish sociology contributed during the PRL era to the analysis and documentation of the socialist modernization process in the mentioned territory.
    Źródło:
    Przegląd Zachodniopomorski; 2023, 38; 337-359
    0552-4245
    2353-3021
    Pojawia się w:
    Przegląd Zachodniopomorski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność duszpastersko-wychowawcza salezjanów na Ziemiach Zachodnich i Północnych w latach 1945–2015. Stan badań
    Pastoraly-educational activities of salesians in Western and Northern Territories in the years 1945-2015 - the stat of research
    Autorzy:
    Wąsowicz, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2007962.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Salesian schools
    Salesian parishes
    pastoral work in the territories recovered by Poland after the WW2
    historiography
    Salesians
    North part of Poland
    West part of Poland
    parafie salezjańskie szkolnictwo salezjańskie
    praca duszpasterska na ziemiach odzyskanych przez Polskę po II wojnie światowej
    historiografia
    salezjanie
    Ziemie Zachodnie i Północne
    Opis:
    Artykuł omawia aktualny stan badań nad posługą duszpastersko-wychowawczą salezjanów na Ziemiach Zachodnich i Północnych w latach 1945-2015. Jest pierwszą próbą całościowej analizy bazy archiwalnej, monografii, artykułów naukowych oraz prac dyplomowych poświęconych tej tematyce.
    The article presents the current state of research on the pastoral care of the Salesians in Western and Northern part of Poland during 1945-2015. It is the first attempt at a comprehensive analysis of archival database, monographs, research papers and theses devoted to this topic.
    Źródło:
    Colloquia Theologica Ottoniana; 2015, 1; 143-170
    1731-0555
    2353-2998
    Pojawia się w:
    Colloquia Theologica Ottoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Największa diecezja Europy. Konsekwencje powstania rozległej gorzowskiej administracji apostolskiej i geneza jej podziału w 1972 r.
    Europe’s Biggest Diocese. The Consequences of the Creation of the Vast Gorzów Diocese and the Genesis of Its Division in 1972
    Autorzy:
    Stanuch, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154526.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Kościół katolicki na Pomorzu Zachodnim
    Ziemie Zachodnie i Północne
    administracja apostolska w Gorzowie Wielkopolskim
    ordynariat gorzowski
    rządcy Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim i ziemi lubuskiej
    diecezja szczecińsko-kamieńska
    diecezja koszalińsko-kołobrzeska
    Catholic Church in Western Pomerania
    Western and Northern Poland
    apostolic
    administration in Gorzów Wielkopolski
    the Gorzów Ordinariate
    the Catholic Church
    in Western Pomerania and the Lubusz Region
    the Diocese of Szczecin-Kamień
    the Diocese of Koszalin-Kołobrzeg
    Opis:
    Celem przedstawionego artykułu jest zwrócenie uwagi na konsekwencje, jakie wynikały z utworzenia na Pomorzu Zachodnim i ziemi lubuskiej rozległej administracji apostolskiej – największej w Europie – oraz braku ustanowienia stałych jednostek kościelnych. Aby zrealizować to zadanie, autor sięgnął po dostępną literaturę przedmiotu i przeanalizował źródła archiwalne. Istotne było również poszukanie odpowiedzi na pytania: Dlaczego zdecydowano się na utworzenie tak rozległej jednostki kościelnej? Dlaczego nie zdecydowano się od razu na utworzenie mniejszych prowincji? Jakie konsekwencje dla duchownych i wiernych wyznania rzymskokatolickiego wynikały z braku kanonicznego ustanowienia stałych diecezji? W jakich okolicznościach i jakie wydarzenia zdecydowały o podziale ordynariatu gorzowskiego dopiero w 1972 r.? W efekcie niniejszy tekst oprócz wstępu i zakończenia składa się z trzech zasadniczych rozdziałów ukazujących: okoliczności powstania administracji apostolskiej kamieńskiej lubuskiej i prałatury pilskiej, omówienie skutków powstania tak rozległego terytorium kościelnego, a zarazem braku stałych diecezji oraz podziału administracji na trzy mniejsze jednostki – diecezję gorzowską, szczecińsko-kamieńską i koszalińsko-kołobrzeską. Wnioski z przeprowadzonej analizy zostały zawarte w podsumowaniu.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 37, 1; 306-328
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies