Temat: the council of Trent. - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Poemat Maryjny Michała Antoniego Hackiego
The Marian Poem of Michał Antoni Hacki
Autorzy:: Łukaszewicz-Chantry, Maria
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1045862.pdf
Data publikacji:: 2019-03-21
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Michał Antoni Hacki
Mary
the Immaculate Conception
biblical metaphors
cultus hyperduliae
the Council of Trent
Opis:: The poem of the Abbot of Oliwa Michał Hacki can be considered as a poetic Mariological treatise which emphasises the privilege of the Immaculate Conception, questioned by the Reformation. Hacki gives numerous metaphors and titles of Mary, systematises them, classifies them into thematic groups and explains their meaning. By doing so, he preserves the hierarchy of theological truths and Christocentrism.
Źródło:: Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae; 2018, 28, 2; 127-137
0302-7384
Pojawia się w:: Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Odpusty i kary doczesne w świetle dokumentów Soboru Trydenckiego
Indulgences and Temporal Punishments in the Light of Documents of the Council of Trent
Autorzy:: Teinert, Zbigniew
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1047982.pdf
Data publikacji:: 2011-01-03
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: indulgences and temporal punishments in the context of the documents of the Council of Trent
odpusty i kary doczesne
dokumenty Kościoła
Sobór Trydencki
Opis:: Artykuł stanowi wprowadzenie do powstania i rozwoju teologii odpustów w Kościele na tle okresu spadku praktyki publicznej pokuty w starożytności i początkach nowego systemu pokutnego w średniowieczu. Autor omawia teologiczne dylematy, które pojawiają się w wyniku przeniesienia obowiązku wykonania postawionych pokuty z okresu przed udzieleniem pojednania (pojednanie z Kościołem), jaką była starożytna praktyka. W dzisiejszych czasach coraz częściej nazywanego rozgrzeszeniem.
This article provides an introduction to the origin and development of the theology of indulgences in the Church against the background of the period of decline of the practice of public penance in ancient times and the beginning of a new penitential system in the Middle Ages which in substance is valid until now. The author discusses the theological dilemmas that arise as a consequence of transferring the obligation to do the set penances from the period before granting reconciliation (reconciliation with the Church), which was the ancient practice, to a time after the reconciliation, nowadays more often called absolution, as in the case of the penitential practice obligatory from the Middle Ages onward. Then, the basic penance structure was consolidated in order to grant absolution from sins and eternal punishment by a priest under the Church jurisdiction according to the sacramental mode. Absolution from temporal penalty for sin could also be obtained according to the jurisdiction by indulgences, thus not according to the sacramental mode.
Źródło:: Teologia i moralność; 2011, 6, 1(9); 175-191
1898-2964
2450-4602
Pojawia się w:: Teologia i moralność
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Formuły egzorcystyczne w potrydenckiej liturgii błogosławieństw
The exorcistical formulae in the blessing liturgy after the council of trent
Autorzy:: Towarek, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/496574.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:: the subject and object of exorcisms
people’s exorcism
objects’ exorcisms
roman ritual
blessing liturgy after the Council of Trent
Opis:: Latin pontifical and agendas of the Middle Ages confirm a plurality of the blessing texts, a creativity of this liturgical form and, at the same time, people’s hope, which they connected with a sacrifice of people and objects. However, not always have these formulas been connected with the baptismal exorcism liturgy or the exorcisms of demented people. It turns out that they may also be found in the texts of blessing people and objects, which confirm the medieval belief of division the world into a saint and a sinful one. The sinful one needed the purification, and its absolution from sins was often related to an anti-demoniacal thinking. This way of thinking has penetrated into the liturgical books published after the Council of Trent. This article presents the genesis of the convictions mentioned above, which a famous liturgist A. M. Triacca defines as a phenomenon of “enlargement and extension” (di ingrandimento et di estensione) “subject-object” (soggetto-oggetto) of the exorcism. In ancient Christian times, this process is based on passing from exorcising people, who are catechumen and demented by evil spirit, to exorcising objects, for example: water, oil, salt (Tertulian, Orygenes, St. Hipolit, St. Augustine). This process penetrates through the medieval liturgy documents to the modern times and reaches its top in the period of realization the reform of Trent, which results in certain texts confirming the match between the blessing of objects and exorcism formulas. In that period not only are the catechumenate oil, holy anointing oil, holy water, Gregorian water or water used to bless cattle being exorcised, but also incense, bread, Easter palms, oat, radish, rue, ash, medallions and animals such as bees. The last part of the presented article also reminds about exorcisms which, in the period after the Council of Trent, accompanied the blessing of the sick and which, as well as the exorcisms of objects, penetrated to the liturgy books after the second Vatican Council.
Źródło:: Seminare. Poszukiwania naukowe; 2010, 27; 29-39
1232-8766
Pojawia się w:: Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Treści ideowe polskich nowożytnych konfesjonałów jako wyraz potrydenckiego nauczania Kościoła
The ideational content of modern confessionals as an expression of the post-trent teaching of the Church
Autorzy:: Gontarek, Arkadiusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1068218.pdf
Data publikacji:: 2019-10-01
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: polska sztuka nowozytna
ikonografia
konfesjonał
spowiedź
sobór trydencki
Polish modern Art
iconography
confessional
confession
The Council of Trent
Opis:: Zagadnienie obecności konfesjonałów we wnętrzach potrydenckich kościołów jak dotąd nie zostało podjęte przez polskich badaczy. Lakoniczne wzmianki w pozycjach encyklopedycznych i słownikowych sprowadzają się jedynie do odniesień liturgicznych, do historycznej ewolucji formy mebla lub kwestii konserwatorskich. Niniejszy tekst jest próbą wydobycia pomijanego dotychczas lub traktowanego marginalnie bogactwa treści ideowych, których nośnikiem są staropolskie spowiednie. Przedstawione w studium wnioski powstały na podstawie analizy ok. 140 obiektów z XVII i XVIII w. pochodzących z ok. 60 miejscowości leżących w granicach dzisiejszej Polski, dekorowanych malowanymi lub snycerskimi scenami, z przedstawieniami pokutników i patronów spowiedzi (niekiedy uzupełnionymi tekstem) oraz emblematami. Konfesjonał bardzo szybko został włączony do stałych elementów wyposażenia świątyni, ściśle współgrając z całym jego wystrojem. Swoją dekoracją nie tylko go dopełniał, ale również stał się przekazicielem autonomicznych treści. Adresowane one były nie tylko do penitentów (poprzez wizerunki nawróconych pokutników) ale także do spowiedników (przedstawienia męczenników tajemnicy spowiedzi). Uwzględniając formę konfesjonału i jego ikonografię w szerszym kontekście, koniecznym jest wskazanie sposobów, w jaki posługując się obrazem i słowem, meble stały się wyrazicielami konkretnych punktów nauczania potrydenckiego Kościoła, akcentując treści negowane przez protestanckich reformatorów. Pokutne przedstawienia miały w penitentach wzbudzać przekonanie o potrzebie indywidualnej spowiedzi, opartej na apostolskiej sukcesji, bezwzględną konieczność obecności kapłana, który odpuszcza grzechy na mocy „władzy kluczy” oraz zaprzeczać predestynacji, kładąc nacisk na prawdę wiary, zgodnie z którą człowiek świadomie dokonuje wyboru pomiędzy dobrem a złem. Ideowe bogactwo konfesjonału wiązało się również z faktem, ze w tym jednym miejscu koncentrowały się trzy sakramenty: jeden z nich był tu celebrowany, będąc niezbędnym dla uzyskania sakramentu Eucharystii, a jednocześnie wymagając udziału wyświęconego kapłana. Celem artykułu jest spojrzenie na nowożytne konfesjonały, które swoją formą i treścią, na równi z pozostałymi elementami wyposażenia wnętrz kościelnych, przekazywały kontrreformacyjną doktrynę potrydenckiego Kościoła.
The issue of the presence of confessionals in the interior of the post-Trent church has not yet been addressed by Polish researchers. Brief references in encyclopaedic or dictionary works focus primarily on the evolution of the form of furniture. Therefore, this text will be an attempt to extract the wealth of ideological content, which has so far been omitted or treated marginally, and which is carried by old Polish confessionals. The proposed study includes confessionals located within the borders of today’s Poland and dating back to the 17th and 18th centuries, on which there are paintings or woodcarving images of penitents and confession patrons (sometimes enriched with text), as well as emblematic representations – a total of about 140 modern confessionals in not quite 60 towns and cities. The decoration of “penitential furniture”, as permanent elements of the church’s furnishings, harmonised closely with its whole interior design. On the one hand, it was supposed to complement it, and on the other, it was supposed to be a transmitter of autonomous content. They were addressed not only to penitents (e.g. through the presence of images of converted expiators), but also to confessors (images of martyrs of the mystery of confession). Considering the form of the confessional and its iconographic setting in a broader context, it is necessary to indicate the points which expressed the Catholic Church’s response to the errors of the Reformation. This includes the need for individual sacramental confession, based on the apostolic succession, the ruthless presence of a clergyman forgiving sins with the “power of the keys” and the negation of predestination emphasising the truth that man himself consciously chooses good or evil. The ideational richness of the confessional was also greatly influenced by the fact that the three sacraments were concentrated in the confessional: it was the place where one of them was celebrated and the necessary point on the way to receive the Eucharist, at the same time as the necessary presence of an ordained priest. The aim of this article is, therefore, to look at the modern confessional who, in its formal and content layer, visually realises – on an equal footing with other elements of the church’s equipment – the counter-reformation doctrine of the postTrent Church.
Źródło:: Artifex Novus; 2019, 3; 96-113
2544-5014
Pojawia się w:: Artifex Novus
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Liturgiczny kult Pięciu Braci Męczenników w tradycji kamedułów polskich po soborze trydenckim
The liturgical cult of Five Martyred Brothers in tradition of Polish camaldolese after the council of Trent
Autorzy:: Pałęcki, Waldemar
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2056674.pdf
Data publikacji:: 2015-12-07
Wydawca:: Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
Tematy:: kameduli
Proprium Poloniae
sobór trydencki
kult Pięciu Braci męczenników
Camaldolese
the council of Trent
cult of Five Martyred Brothers
Opis:: Święci od początku istnienia chrześcijaństwa zajmują ważne miejsce w liturgii. Po-czątkowo kult ten miał charakter lokalny i koncentrował się wokół grobu świętego. Od IV w. można zauważyć wzrost i znaczenie kultu świętych. W wielu przypadkach miał on charakter powszechny. Po soborze trydenckim liturgiczny kult świętych otrzymał nowy impuls. Kult świętych Pięciu Braci męczenników, uczniów św. Romualda (+ 1027), na ziemiach polskich był wpisany w dzieje Kongregacji Pustelników Kamedułów Góry Koronnej. W 1663 roku powstał erem w Bieniszewie. Od 1923 roku wszystkie wspólnoty rodziny kamedulskiej odda-ją cześć Pięciu Braciom 12 listopada.
From the beginning of christianity the saints occupy a very important place in liturgy. Initially the cult had a local character and was concentrated around the saints’ graves. From the 4th century we can notice the increase and the meaning of the cult of saints. In many cases it had a common character. After the council of Trent the liturgical cult of saints was given a new impulse. In Poland the cult of saint Five Martyred Brothers, spiritual sons of saint Romuald (+ 1027), was included in the history of Camaldolese Hermits of Monte Corona. In 1663 a hermitage in Beniszew was established. From 1923 all communities of Camaldolese family honour Five Brothers on 12th of November.
Źródło:: Teologiczne Studia Siedleckie; 2015, XII/12; 223-240
1733-7496
Pojawia się w:: Teologiczne Studia Siedleckie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Ornat – geneza, symbolika, sposoby dekoracji
Chasuble - origin, symbols, ways to decorate
Autorzy:: Mościcki, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2056660.pdf
Data publikacji:: 2016-12-07
Wydawca:: Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
Tematy:: ornat
planeta
paenula
szata liturgiczna
tkanina
ornament
haft
sobór trydencki
chasuble
planet
liturgical vestment
fabric
embroidery
the council of Trent.
Opis:: Chasuble is a decorative outer vestment used by Catholic priests to celebrate Mass. Its decorativeness, as well as the decorativeness of all vestments, emphasizes the celebrant and the significance of the liturgical activities. Chasuble comes from the Roman „paenula”, that is a light coat protecting from rain. It was commonly used by Christian priests since the fourth century, and it became a characteristic feature of the priesthood from the seventh century. Liturgical vestments started to develop since the ninth century, when they were used only for liturgical purposes by blessing. Over the centuries chasubles were the subject of different modifications. From the twelfth to the fifteenth century chasubles had the shape of the bell, and they were called gothic chasubles. After that time, especially after the Council of Trent, they were gradually modified. Chasubles were shortened until the violin shape – these were the so called Roman chasubles. First chasubles had ornamental patterns of the fabrics they were made of. However, Roman „paenule” had vertical stripes, the so called „clavi”, which later formed a decorative column sometimes adopting the form of a cross. Chasubles were made from the best silk fabrics. From the fourteenth to the first half of the seventeenth century the most popular were Italian fabrics, and from the second half of the seventeenth century – French fabrics. The main decorative motifs are embroidered orphreys. In medieval times they were mainly figural representations and since the Renaissance they became more plastic and decorative thanks to goldsmith’s additives. In the time of Renaissance plant ornamentation is the dominant. However, since the Counter-Reformation vestment embroidery was dominated by plant-flower ornamentation, with heavy and complex compositions. A common feature of the presented vestments is their cut, formed finally after the Council of Trent. In this form it has survived over 400 years, until the Second Vatican Council. Throughout this time we can see a variety of fabrics, techniques and ornamentation methods used in the production of vestments. Each of the examples has its original decorativeness.
Źródło:: Teologiczne Studia Siedleckie; 2016, XIII/13; 91-115
1733-7496
Pojawia się w:: Teologiczne Studia Siedleckie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: „Klejnot kapłaństwa”. Poetyckie kommemoracje virtutis sacerdotis w XVI‑wiecznym zbiorze „Herbów rycerstwa polskiego” Bartosza Paprockiego na tle europejskiej tradycji teologicznej i parenetycznej
Poetic Commemorations virtus sacerdotalis in Bartosz Paprocki’s “The Coats of Arms of Polish Knighthood”
Autorzy:: Kapuścińska, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/559206.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:: Paprocki Bartosz
Herby rycerstwa polskiego
sobór trydencki
kapłaństwo
cnoty kapłańskie
“The Coats of Arms of Polish Knighthood”
the Council of Trent
priesthood
priest virtues
Opis:: XVI‑wieczne dzieło Bartosza Paprockiego „Herby rycerstwa polskiego” było wielokrotnie przedmiotem badań historyków, genealogów czy heraldyków. Autorka zwraca uwagę na religijno‑historyczny kontekst powstania dzieła: reformację i postanowienia soboru trydenckiego – zwłaszcza na naukę o sakramencie kapłaństwa, a także starożytne i średniowieczne pisma poświęcone moralnemu ideałowi duchownych. W tym właśnie kontekście analizuje sposób prezentowania w „Herbach” osób duchownych, zwłaszcza ich cnót kapłańskich.
“The Coats of Arms of Polish Knighthood” by Bartosz Paprocki has been studied and commented by historians and genealogy researches. The author emphasizes religious and historical context of this book: reformation and the Council of Trent, especially its teaching on prieshood, and ancient and medieval writings on the moral paragons of virtue for the clergy. Paprocki’s presentation of priests and their virtues is examined in this context.
Źródło:: Studia Gdańskie; 2010, 26; 225-243
0137-4338
Pojawia się w:: Studia Gdańskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Szkolnictwo parafialne na obecnym obszarze archidiecezji gdańskiej w okresie staropolskim
Parish Education in the Current Area of the Gdansk Archdiocese in the Old Polish Period
Autorzy:: Jażdżewski, Leszek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/558836.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:: Szkoła
szkolnictwo elementarne
parafia
archidiakonat pomorski
zakony
wizytacje biskupie
Sobór Trydencki
school
elementary education
parish
Pomeranian Archdeaconry
monasteries
bishop’s visits
the Council of Trent
Opis:: Początki szkolnictwa katolickiego na obecnym obszarze archidiakonatu pomorskiego sięgają średniowiecza. Szkoły były jednak nieliczne i zakładane w dużych miastach. Do rozwoju szkolnictwa katolickiego w okresie nowożytnym przyczynił się Sobór Trydencki. Informacje na temat istniejących szkół podawały wizytacje biskupie. Wynika z nich, że funkcję nauczyciela spełniał najczęściej organista. Nauka odbywała się zaledwie kilka miesięcy i sprowadzała się do znajomości podstaw wiary. Koszty utrzymania nauczyciela ponosił proboszcz i parafia. Szkoły dla dziewcząt znajdowały się przy klasztorach żeńskich. Oprócz szkół elementarnych istniały szkoły średnie posiadające wyższy poziom nauczania.
The origins of Catholic education, in the current Gdańsk Archdiocese area, date back to the Middle Ages. The Council of Trent helped in the development of Catholic education in the modern period. Information regarding existing schools comes from reports from bishop’s visits. These indicate that most often the organist fulfilled the function of teacher. The maintenance costs of teachers were paid by parish priests and parishes. Schools for girls were located in female monasteries. Apart from elementary schools there were secondary schools, providing a higher level of education.
Źródło:: Studia Gdańskie; 2015, 37; 235-250
0137-4338
Pojawia się w:: Studia Gdańskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Odnowa duszpasterska w diecezji włocławskiej w świetle uchwał synodów biskupa Stanisława Karnkowskiego z 1568 i 1579 roku
Pastoral renewal in Włocławek Diocese in the light of resolutions of Synod conventions of Bishop Stanisław Karnkowski from year 1568 and 1579
Autorzy:: GRĘŹLIKOWSKI, JANUSZ
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/661435.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: Sobór Trydencki
reforma trydencka
diecezja włocławska
biskup Stanisław Karnkowski
synody biskupa Karnkowskiego
The Council of Trent
the Tridentine reform
Włocławek diocese
Bishop Stanislaw Karnkowski
synods Bishop Karnkowski
Opis:: Great and necessary gift of reform and pastoral renewal drawn up by Council of Trent was ardently and fruitfully taken up by Bishop Stanisław Karnkowski, and it was applied with great impact on two diocesan synods, which were held in 1568 and 1579. Synods’ resolutions strongly embedded in council decrees and provincial statutes regulated many sectors of pastoral life of contemporary kujawsko-pomorska diocese, activating clergymen as well as engaging the secular faithful people religion-wise and moral-wise. is outstanding legislator, reformer, grown and formed in Tridentinum atmosphere, supporter of Trent’s renewal of the Church and its priesthood structures, realized that renewal of priesthood and repair of religious-moral life has to nd its beginning in the reform of clergy, keeping the church discipline as well as in the life and conduct of the clerical conformable with the spirits of vocation for the ministry. Also the eorts aiming at better organization of deaneries served for renewal of priesthood as well as revival of deaneries’ activity, amongst the other, within the range of priesthood control, reminding the rectors their duties within the range of getting to know their parishioners, taking care of the sick and poor people, dispositions referring to defending the catholic faith threatened by reformation, regulations referring to teaching the Truths of the Faith, catechistic teaching, performing and taking the sacraments, Gods’ cult and liturgical issues. All of those was to serve post-council re- newal of priesthood in Włocławek’s Church. Bishop Stanisław Karnkowski realized his programmed actions curing and reforming the priesthood in dioceses not only by synodal activity, but also he supported them by Exhortations and Admonitiones issued by him – liturgical agenda, which served unication of liturgy and were the help for clergymen, not only in kujawsko-pomorska diocese. Analysis of his legisla- tive and ministry activity allows us to state, that he built in the diocese new structures of religious, priesthood and church life on the base of program laid out by Coucil of Trent. Hence he belonged to the most eminent Polish bishops of catholic Church, defender of the faith, promoter of education, reformer of habits and manner of the priest and secular faithful, and rst of all as outstanding and experienced jurisprudent of synodal legislation in Poland and reformer of the priesthood.
Wielki i potrzebny dar reformy i odnowy duszpasterskiej nakreślony przez Sobór Trydencki został gorliwie i owocnie podjęty przez biskupa Stanisława Karnkowskiego i to z wielkim rozmachem na dwóch synodach diecezjalnych, odbytych w 1568 i 1579 r. Osadzone mocno w dekretach soborowych oraz statutach prowincjonalnych uchwały synodów normowały wiele sektorów życia duszpasterskiego ówczesnej diecezji kujawsko-pomorskiej, uaktywniając samych duszpasterzy, jak i angażując religijnie i moralnie wiernych świeckich. Ten wybitny ustawodawca, reformator, wyrosły i uformowany w atmosferze Tridentinum, zwolennik odnowy trydenckiej Kościoła i jego struktur duszpasterskich, zdawał sobie sprawę, że odnowa duszpasterstwa i naprawa życia religijno-moralnego musi znaleźć swój początek w reformie duchowieństwa, zachowaniu karności i dyscypliny kościelnej oraz w życiu i postępowaniu duchownych zgodnym z duchem powołania kapłańskiego. Odnowie duszpasterstwa służyły też podejmowane wysiłki zmierzające do usprawnienia organizacji dekanatów oraz ożywienie działalności dziekanów, m.in. w zakresie kontroli duszpasterstwa, przypominania proboszczom ich powinności w zakresie poznawania parafian, opieki nad chorymi i ubogimi, zarządzenia odnoszące się do obrony wiary katolickiej zagrożonej reformacją, regulacje odnoszące się do nauczania prawd wiary, nauczania katechetycznego, sprawowania i przyjmowania sakramentów, kultu Bożego i spraw liturgicznych. To wszystko miało służyć posoborowej odnowie duszpasterstwa w Kościele włocławskim. Swoje zaprogramowane działania uzdrawiające i reformujące duszpasterstwo w diecezji realizował nie tylko poprzez działalność synodalną, ale wspierał je poprzez wydane przez siebie Napomnienia oraz Admonitiones – agendę liturgiczną, które służyły ujednoliceniu liturgii i były pomocą dla duszpasterzy, nie tylko w diecezji kujawsko-pomorskiej. Analiza jego działalności ustawodawczej i duszpasterskiej upoważnia do stwierdzenia, że budował w diecezji nowe struktury życia religijnego, duszpasterskiego i kościelnego na bazie programu wytyczonego przez Sobór Trydencki. Stąd należał do najwybitniejszych biskupów polskich tamtego okresu. Zasłynął jako oddany reformator Kościoła katolickiego, obrońca wiary, krzewiciel oświaty, reformator obyczajów duchowieństwa i wiernych świeckich, a przede wszystkim jako wybitny i doświadczony prawnik ustawodawstwa synodalnego w Polsce oraz reformator duszpasterstwa.
Źródło:: Prawo Kanoniczne; 2015, 58, 2; 115-161
2353-8104
Pojawia się w:: Prawo Kanoniczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Rękopisy liturgiczne biblioteki Kamedułów w Bieniszewie. Materiały do studiów źródeł liturgicznych
Die liturgischen Manuskripte der Bibliothek der Kamaldulenser in Bieniszew. Die Materialien für Studien von den liturgischen Quellen
Autorzy:: Pałęcki, Waldemar
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/32062591.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: kameduli
pustelnicy
rękopisy liturgiczne
liturgia po Soborze Trydenckim
namaszczenie chorych
benediktionale
prywatne modlitwy
profesja pustelnicza
Camaldoleses
eremites
the liturgical manuscripts
liturgy after the Council of Trent
anointing of the sick
the private prayers
the eremite profession
Opis:: Die liturgischen Quellen der Ordensgemeinschaften gehören zu den unerlässlichen Elementen der Forschungen über die Liturgie in Polen. Zu den wichtigsten Orten, in denen Gottesdienst bis heute gefeiert wird, gehört das Kloster der Kamaldulenser in Bieniszew, das neben Konin in Mittelpolen steht. Dieser Ort, der mit der polnischen Eigenstaatlichkeit verbunden ist, hat eine große Rolle vom XVII Jahrhundert bis heute gespielt, als Ort der Kontemplation und des Gebetes. Die erhaltenen liturgischen Manuskripte in dieser Einsiedelei sind der Gegenstand von dieser wissenschaftlichen Arbeit. Die zwei vorgestellten liturgischen Manuskripte aus der Bibliothek der Kamaldulenser in Bieniszew: Manuale de Benedictionibus. Eremus Bieniszewski 1780 und Devotionale ab diversis Eremitis compositum ab anno 1710-1820 etiam in diversis Eremis, obwohl sie aus dem XVIII Jahrhundert stammen, sind der wichtigste Beitrag für Erkennung der Liturgie in Polen nach dem tridentinischen Konzil. Sie entstanden für den internen Gebrauch der Einsiedler in ihrem Kloster. Das Charakteristikum ist, dass sich neben den liturgischen Texten auch die privaten Gebete der Eremiten dort befinden. Diese sind die Widerspiegelung, nicht nur der kamaldulenser Spiritualität, sondern auch der Tendenzen des achtzehnten Jahrhunderts. Bemerkenswert ist, das in den Manuskripten nicht nur die lateinischen Texte sind, sondern auch Schriften in der polnischen Sprache aufscheinen. Dieses ist ein Hinweis auf die Poloniesirrung der Liturgie im XVIII Jahrhundert. In den besprochenen Quellen befinden sich die Texte, die oft im Leben der Einsiedler benutzt wurden. Durch 110 Jahre wurden die Manuskripte immer wieder ergänzt. Das Aufzeigen der verschiedenen kompilierten Teile, die zusammengebunden sind und eine eigene Paginierung haben, hat viel Zeit in Anspruch genommen. Im anschließenden Kodex bemerkte man mehrere Abschreiber, denn die verschiedene Handschriften zeigen dieses. Der Gebrauch der Karten zeigt die Suggestion dass die Manuskripte Anwendung im gemeinschaftlichen Leben gefunden haben. Der Mangel der Illumination, der schlechte Einband, das sind die Kennzeichen der Einfachheit vom Leben in der Einsiedelei. Die Karten mit den Texten vom Krankensegen und mit den privaten Gebeten sind mehr abgegriffen und sind daher ein Zeichen, dass diese öfter benutzt wurden.
Źródło:: Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne; 2009, 1; 323-345
2082-8586
Pojawia się w:: Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Uśmiech fortuny i gorycz losu. Aleksander Sculteti (ok. 1485-1570), przyjaciel Mikołaja Kopernika
The smile of fortune and the bitterness of fate. Alexander Sculteti (c. 1485–1570), friend of Nicolaus Copernicus
Autorzy:: Borawska, Teresa
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28765338.pdf
Data publikacji:: 2024-03-15
Wydawca:: Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:: Tczew
historyk i kartograf
zatargi z Dantyszkiem i Hozjuszem
więzień Inkwizycji
udział w Soborze Trydenckim
historian and cartographer
conflict with Dantiscus and Hosius
participation in the Council of Trent
prisoner of the Inquisition
Opis:: Aleksander Sculteti urodzony ok. 1485 roku jako syn rajcy tczewskiego studiował najpierw w Krakowie (1503–1508), a następnie w Rzymie, gdzie zdobył dyplom doktora obojga praw. Dzięki swoim talentom oraz przynależności do „familii” kardynała Aleksandra Farnese (przyszłego papieża Pawła III) Sculteti uzyskał w 1514 roku kanonie w Dorpacie i w Hapsal, a w 1519 roku w Rewlu oraz we Fromborku. W obliczu reformacji Sculteti dostrzegał konieczność reformy Kościoła. Bronił praw Giesego, wyznaczonego przez schorowanego biskupa Maurycego Ferbera na swojego koadiutora. Naraził się wówczas biskupowi chełmińskiemu Janowi Dantyszkowi oraz sekretarzowi królewskiemu Stanisławowi Hozjuszowi. Oskarżony przez nich o złamanie celibatu oraz wyznawanie herezji został przez króla skazany na banicję, toteż jesienią 1540 roku wyjechał do Rzymu. Zaliczany był do kręgu zwolenników soboru trydenckiego i uczestniczył w jego otwarciu. Zmarł w 1570 roku Rzymie, a jego księgozbiór przeszedł na własność bractwa „S. Maria dell’ Anima”.
Aleksander Sculteti was born around 1485, as the son of a councillor of Tczew (Dirschau). He studied first in Krakow (1503–1508) and then in Rome, where he obtained a doctorate in both laws. Thanks to his talents and belonging to the “family” of Cardinal Alexander Farnese (the future Pope Paul III), Sculteti obtained canons in Dorpat (Tartu) and Hapsal (Haapsalu), in 1514 and in Rewel (Tallinn) and Frombork (Frauenburg) in 1519. Facing the Reformation, Sculteti saw the necessity of reforming the Church and defended the rights of Giese, appointed by the ailing Bishop Maurice Ferber as his coadjutor. He conflicted then to the Bishop of Chełmno (Kulm) Jan Dantiscus and to the Royal Secretary Stanislaw Hozjusz. Accused by them of breaking the celibacy and professing heresy, he was sentenced to banishment by the King, so in the autumn of 1540, he left to Rome. He belonged to the circle of supporters of the Council of Trent and participated in its opening. He died in Rome in 1570, and his bookscollection became the property of the brotherhood “S. Maria dell’ Anima”.
Źródło:: Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2023, 323, 4; 519-577
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:: Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Graduał rkp 7021 Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu jako przykład recepcji potrydenckiej reformy chorału gregoriańskiego w polskim obrządku liturgicznym.
Gradual, MS 7021, from the Medieval and Renaissance Manuscripts Section of Poznań University Library, as an example of post-Trent reception and implementation of Georgian plainchant in Polish liturgical celebration
Autorzy:: Sobczak, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/912013.pdf
Data publikacji:: 2015-12-15
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Piotrkowczyk
Benedictine nuns of the Chełmno congregation
manuscript
the seventeenth century.
gradual
Trent reform
the Council of Trent
Georgian chant
Catholic Church
liturgy of the Catholic Church
rites
antiphonary
missal
breviary
graduał
reforma trydencka
sobór trydencki
chorał gregoriański
Kościół katolicki
liturgia Kościoła katolickiego
ryt
antyfonarz
mszał
brewiarz
benedyktynki kongregacji chełmińskiej
rękopis
XVII wiek.
Opis:: Graduał rkp 7021 Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu jest jednym z wczesnych przykładów recepcji potrydenckiej reformy chorału gregoriańskiego na terenie XVII-wiecznej Rzeczypospolitej. Księga pochodzi z toruńskiego skryptorium benedyktynek kongregacji chełmińskiej. Celem artykułu jest ukazanie przemian liturgicznych, jakie zaszły w Rzeczypospolitej na początku XVII wieku, na przykładzie analizy zawartości rękopisu benedyktynek i innych dostępnych źródeł, a także nakreślenie problemu reformy repertuaru gregoriańskiego wprowadzonego przez Stolicę Apostolską i jego polskiej recepcji. Dla liturgii Kościoła zachodniego najważniejszym osiągnięciem reformy potrydenckiej było ujednolicenie ksiąg liturgicznych, co prowadziło do unifikacji liturgicznej całego Kościoła. W Rzeczypospolitej przyjęto brewiarz i mszał rzymski oraz mające z nimi ścisły związek – antyfonarz i graduał. W księgach tych starano się jednak zachowywać tradycje lokalne, co nie pozwoliło na całkowite przyjęcie rytu rzymskiego. Graduał rkp 7021 BUAM pochodzący z toruńskiego skryptorium zakonu benedyktynek kongregacji chełmińskiej i będący przykładem wprowadzania przez zakonnice reformy trydenckiej na terenie XVII-wiecznej Rzeczypospolitej nie ma powiązania z tradycją lokalną czy zakonną. W historii recepcji reformy trydenckiej na terenie Rzeczypospolitej benedyktynki kongregacji chełmińskiej mają niewątpliwie wiele zasług. Odcinając się od reguły benedyktynów tynieckich i tworząc własną, opartą na postanowieniach soboru trydenckiego, okazały się zakonem nowatorskim i atrakcyjnym. Nie bez znaczenia jest tu ich współpraca z zakonem jezuickim, który był również propagatorem reformy liturgicznej. Artykuł ukazuje, jak ważne są badania polskich źródeł muzyczno-liturgicznych okresu potrydenckiego. Stanowi też ważny wkład w rozpoznanie i opisanie źródła, które do tej pory nie było powszechnie znane.
The gradual MS 7021 (kept at Poznań University Library) is one of the earliest examples of the reception of post-Trent reform of Gregorian plainchant in the seventeenth century Poland. The volume comes from the scriptorium of Benedictine convent in the Chełmno congregation. The article’s aim is to present the liturgical alterations and changes that occurred in the Polish Republic in the early seventeenth century with the example provided by an analysis of the content of the Benedictine manuscript as well as other available sources. Additionally, the article examines the problem of the reform of the Georgian repertoire introduced by the Apostolic See and the its subsequent reception in Poland. In the liturgy of the Western World, the most significant outcome of the post- Trent reform was the introduction of standarised principal liturgical books, which in consequence led to a unification of liturgy in the whole of the Church’s life. The Polish–Lithuanian Commonwealth adopted the breviary and the Roman Missal, the liturgical book that contains the texts and rubrics for the celebration of the Mass in the Roman Rite of the Catholic Church, as well as the antiphonary and gradual. Local traditions, however, were attempted to be retained in these liturgical books, so that the proper Roman rite could not have been implemented to the full. However, the gradual, MS 7021 BU UAM, from the Toruń scriptorium of the Benedictine convent, is an example of the implementation the Trent reform in the seventeenth century Polish-Lithuanian Commonwealth that has no connections with any local or locallybased monastic tradition. The Benedictine nuns from the Chełmno congregation were undoubtedly prominent in the history of the Trent reform in the Republic of Both Nations. By dissenting from the spirit of St. Benedict’s rule professed by the Tyniec Benedictines, and by creating their own rule based on the resolutions of the Council of Trent, the convent adopted an innovative and attractive stance. The cooperation of the nuns with the Jesuits from the Society of Jesus, who were also promoters of the liturgical reform, was also instrumental. The article shows how important it is to carry on with research studies on Polish music and liturgical sources from the post-Trent period. The article is also an important contribution to the investigation and description of a source that, as yet, has not been satisfactorily addressed.
Źródło:: Biblioteka; 2015, 19(28); 7-30
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:: Biblioteka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: „Capellae maiores et minores” i różne sposoby ich kształtowania w architekturze sakralnej po Soborze Trydenckim
Autorzy:: Krasny, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2016280.pdf
Data publikacji:: 2020-12-30
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: nowożytna architektura sakralna
nowożytna teoria sztuki
sztuka sepulkralna
liturgia po Soborze Trydenckim
kaplice
przestrzeń sakralna w epoce nowożytnej
early modern sacral architecture
early modern theory of art
sepulchral art
liturgy after the Council of Trent
chapel
sacred space in early modern period
Opis:: Reformy liturgiczne po Soborze Trydenckim doprowadziły do zasadniczych zmian w funkcjonowaniu liturgicznym i w kształtowaniu różnych partii świątyni. W różnych środowiskach terminem kaplica określano więc bądź prezbiterium, bądź aneksy ściśle powiązane z korpusem, bądź też autonomiczne budowle służące kultowi relikwii i cudownych obrazów oraz grzebaniu dostojnych zmarłych. Ten zamęt terminologiczny nie został uporządkowany w tekstach teoretyczno-artystycznych, takich jak mediolańskie Instructiones fabricae et supellectilis ecclesiastice. Nie sposób zatem wypracować jednoznacznej definicji nowożytnej kaplicy przykościelnej na użytek historii sztuki.
In Instructiones fabricae et supellectilis ecclesiasticae published in Milan in 1577, in line with the tradition formed in the Middle Ages, the term capella was used to describe a part of the church interior, definitely designated as the place for altar. There, the term capella maior was referred to the church’s presbytery, and capelle minores – to the strings of identical chapels, adjacent to the sides of the nave, and sometimes also to the transept. Capella maior was already losing its spatial separateness as a result of liturgical reforms introduced after the Council of Trent. In Italy and in most European countries, it was then that great importance was attached to gathering the people at one solemn Holy Mass, at the same time striving to make its celebration as visible as possible to the gathered worshipers. Therefore, the choir partitions were removed, and the presbyteries were cleaned from elements emphasizing their spatial distinctiveness on the one hand (reliquaries, miraculous paintings, impressive tombstones), and on the other, distracting the attention of the worshipers from the celebration of the Holy Sacrifice. Such activities – strongly recommended in Instructiones – meant that the presbytery was very strongly (both spatially and ideologically) integrated with the body of the church, as a result of which in most languages it ceased to be called a chapel. On the other hand, in the documents of church factories such a term was applied to annexes connected very loosely with the space and body of the temple, to which the saints and tombstones from the presbytery were “transferred”. The construction of two such structures by the popes at the larger basilica of Santa Maria Maggiore in Rome became the confirmation of this practice by the highest authority in the Church. However, Instructiones and other Counter-Reformation texts on church shaping did not record the rapid spread of an “autonomous” chapel in sacral architecture. The Milanese work describes only the way of shaping the strings of capellae minores, so a solution present in the Italian architecturefrom the late Middle Ages. The reason for this choice was probably the fact that the chapels adjacent to the nave fulfilled a specific tradition in the liturgy in the church, and the role of autonomous chapels in this field remained insignificant. Due to the well-established local tradition in the South Netherlands, there was no integration of the spaces of presbyteries and churches in this area. In this area, Catholicism was restored after the period of violent Reformation, which meant that in the churches, first of all, elements destroyed by iconoclasts were reconstructed. Therefore, in the cathedrals and collegiate churches, with the consent of the Holy See, the partitions separating them from the corpus were reconstructed. Behind these partitions, imposing tombstones of bishops and canons were built, because only these spaces were supervised by higher clergy, while the corps were under the administration of municipalities. In Flemish, the presbytery was thus still described with the term (grote) kapel, while the side chapels, usually built between the buttresses of great Gothic churches, were called chapels (kapelletjes). Thus, in the modern era, the term “chapel” was associated with various spatial and functional solutions, both in construction practice and in texts on sacral architecture. Therefore, one should limit himself to noticing the complex presence of chapels in the history of modern architecture, and not try to formulate a precise and unambiguous definition of this type of building.
Źródło:: TECHNE. Seria Nowa; 2020, 5; 11-37
2084-851X
Pojawia się w:: TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Odnowa duszpastersko-religijna w diecezji włocławskiej w świetle uchwał synodalnych biskupa Macieja Łubieńskiego (1631-1641)
Renewal of pastoral-religiosus in the diocese of Włocławekin the light of resolutions Synods Bishop Maciej Łubieński (1631-1641)
Autorzy:: GRĘŹLIKOWSKI, KS. JANUSZ
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/662006.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: biskup Maciej Łubieński; synody diecezji włocławskiej; reforma trydencka; ustawodawstwo diecezjalne; Sobór Trydencki; diecezja włocławska
Bishop Maciej Łubieński; synods diocese Włocławek; the Tridentine reform; legislation diocesan; Council of Trent; the diocese of Włocławek
Opis:: Dar reform and renewal of pastoral offered to the Church the mid-sixteenth century in the resolutions of the Council of Trent, implemented and put into practice the particular Churches by successive centuries been zealously and fruitfully undertaken by Bishop Matthias Łubieński and with great gusto on three synods, two diocesan in 1634 and 1641 r. and at the Synod for archdeaconry of Pomerania in 1640. Their resolutions have become not only an opportunity to carry out pastoral renewal of the Church of Wloclawek, but also helped to deepen knowledge of and respect for the law and become an effective instrument to preserve the unity and discipline of the Church in the diocese, as well as the introduction of the Tridentine reform. Placed firmly in the conciliar decrees and resolutions of provincial synods statutes governed the many sectors of pastoral life of the diocese then Kuyavian-Pomeranian activating pastors, and engaging religiously and morally lay faithful. This outstanding legislator, reformer and supporter of the renewal of the Tridentine Church and its pastoral structures, he realized that the renewal of pastoral care and repair of life of religious and moral needs to find its origin in the reform of the clergy, maintaining discipline and discipline of the Church and in the life and behavior of the clergy in line with the spirit the priestly vocation. Resolutions of the Synod of Bishop Łubieński were a manifestation of his zeal legislative, - a reformist. Strongly urged by the harmonization of laws relating to the sacramental life, the discipline of the clergy and the development of religious life, while the development of pastoral care. His legislative activity, legal and pastoral was as structured, broad and comprehensive. She referred first to the fact purely legislative activity, and also had a practical nature, as refer to and serve the renewal of pastoral care and religious life of the faithful. Pastoral renewal efforts also served to reinforce the organization deaneries and the revival of activity deans, among others, in the control of pastoral remind parish priests of their duties in the field of studying parishioners, care for the sick and the poor, regulations relating to the defense of the Catholic faith threatened the Reformation, the regulations relating to teach the truths of the faith, teaching catechetical exercise and the sacraments, worship of God, and affairs liturgical celebrations. It all had to serve the post-conciliar renewal of pastoral ministry in the Church Wloclawek.
Dar reformy i odnowy duszpasterskiej ofiarowany Kościołowi połowy XVI wieku w uchwałach Soboru Trydenckiego, realizowany i wprowadzany w życie Kościołów partykularnych przez kolejne wieki, został gorliwie i owocnie podjęty przez biskupa Macieja Łubieńskiego i to z wielkim rozmachem na trzech synodach, dwóch diecezjalnych w 1634 i 1641 r. oraz na synodzie odbytym dla archidiakonatu pomorskiego w 1640 r. Ich uchwały stały się nie tylko okazją do przeprowadzenia odnowy duszpasterskiej Kościoła włocławskiego, ale także przyczyniły się do pogłębienia znajomości i szacunku dla prawa oraz stały się skutecznym instrumentem do zachowania jedności i karności kościelnej w diecezji, jak też wprowadzania reformy trydenckiej. Osadzone mocno w dekretach soborowych oraz statutach prowincjonalnych uchwały synodów normowały wiele sektorów życia duszpasterskiego ówczesnej diecezji kujawsko-pomorskiej, uaktywniając samych duszpasterzy, jak i angażując religijnie i moralnie wiernych świeckich. Ten wybitny ustawodawca, reformator i zwolennik odnowy trydenckiej Kościoła i jego struktur duszpasterskich, zdawał sobie sprawę, że odnowa duszpasterstwa i naprawa życia religijno-moralnego musi znaleźć swój początek w reformie duchowieństwa, zachowaniu karności i dyscypliny kościelnej oraz w życiu i postępowaniu duchownych zgodnym z duchem powołania kapłańskiego. Uchwały synodalne biskupa Łubieńskiego były przejawem jego gorliwości ustawodawczo – reformistycznej. Usilnie zabiegał o ujednolicenie przepisów prawnych odnoszących się do życia sakramentalnego, dyscypliny duchowieństwa oraz rozwoju życia religijnego, a jednocześnie rozwoju duszpasterstwa. Jego działalność ustawodawcza i prawno-duszpasterska była w miarę usystematyzowana, szeroka i całościowa. Odnosiła się bowiem najpierw do działalności czysto ustawodawczej, a także miała charakter praktyczny, gdyż odnosiła się i służyła odnowie duszpasterstwa i życia religijnego wiernych. Odnowie duszpasterstwa służyły też podejmowane wysiłki zmierzające do usprawnienia organizacji dekanatów oraz ożywienie działalności dziekanów, m.in. w zakresie kontroli duszpasterstwa, przypominania proboszczom ich powinności w zakresie poznawania parafian, opieki nad chorymi i ubogimi, zarządzenia odnoszące się do obrony wiary katolickiej zagrożonej reformacją, regulacje odnoszące się do nauczania prawd wiary, nauczania katechetycznego, sprawowania i przyjmowania sakramentów, kultu Bożego i spraw liturgicznych. To wszystko miało służyć posoborowej odnowie duszpasterstwa w diecezji włocławskim.
Źródło:: Prawo Kanoniczne; 2018, 61, 1; 121-168
2353-8104
Pojawia się w:: Prawo Kanoniczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Maria Magdalena – bohaterka jezuickiej epigramatyki. Przegląd źródeł
Maria Magdalena, a Character in Jesuit Epigrams Overview of Sources
Autorzy:: Nowaszczuk, Jarosław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1878363.pdf
Data publikacji:: 2019-10-23
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: piśmiennictwo jezuickie
epigramatyka XVI i XVII wieku
utwory o Marii Magdalenie
Maria Magdalena w poezji
biogram Marii Magdaleny
epigramaty religijne
teorie literackie renesansu i baroku
epigramatyka po Soborze Trydenckim
poeci jezuiccy
epigramatycy jezuiccy
Jesuit writings
16th- and 17th- century epigrams
texts on Mary Magdalene
Mary Magdalene in poetry
biographic entry on Mary Magdalene
religious epigrams
literary theories of the Renaissance and baroque
epigrams after the Council of Trent
Jesuit poets
Jesuit epigram writers
Opis:: W epigramatycznym dorobku poetów jezuickich szesnastego i siedemnastego wieku znajduje się wiele tekstów poświęconych Marii Magdalenie. Pojawiają się one u przedstawicieli kilku generacji twórców i to bez względu na ich pochodzenie. Utwory takie odnaleźć można także u najwybitniejszych spośród nich, jak choćby u Bernarda Bauhusjusza, Jakuba Bidermanna, Franciszka Remonda, Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, Piotra Aloisa, Piotra Justa Sautela i wielu innych. Ożywienie zainteresowania postaciami nadprzyrodzonych pośredników nastąpiło po Soborze Trydenckim, zwłaszcza po opublikowaniu dekretu De invocatione, veneratione et reliquis sanctorum et sacris imaginibus oraz nowego Martyrologium Romanum. Święci sławieni w poezji to zwłaszcza reprezentanci epoki nowożytnej, w tym przedstawiciele samej Societas Iesu. Pośród tych „nowoczesnych” bohaterów szczególne miejsce zajęła postać biblijna, Maria Magdalena. Analiza opublikowanych drukiem łacińskich kolekcji epigramatycznych wykazuje w nich tendencję do tworzenia cyklów i porządkowania wierszy na podstawie jakiejś zasady przewodniej, zwłaszcza chronologii wydarzeń w biogramie Świętej. Utwory pojawiają się w większej ilości na przełomie renesansu i baroku, rzadziej natomiast w drugiej połowie siedemnastego wieku. W tym okresie nastąpić musiała dość istotna zmiana gustów czytelniczych. Popularność zdobyły utwory krótkie i zwieńczone dosadną konkluzją. Wątki znane z dotychczasowych opracowań ku czci Marii Magdaleny, problem miłości doczesnej i nadprzyrodzonej, temat płaczu i ognia miłości zaczęto kultywować na gruncie innych gatunków. Jak dotąd nie wyjaśniono zjawiska owej „migracji” materii. Można domniemywać, że przejęcie motywów artystycznie wysublimowanych przez formy liryczne nastąpiło na skutek silnego oddziaływania teorii konceptu. Ostatecznie trzeba przyznać, że epigramaty ku czci Marii Magdaleny jaskrawo uwidaczniają wiodące tendencje kulturowe epoki renesansu i baroku, stanowią też świadectwo dawnych upodobań literackich i ówczesnej teorii pisarstwa.
The body of epigrams authored by Jesuit poets of the sixteenth and seventeenth centuries comprise many texts with Mary Magdalene as a character. They were written by representatives of a few generations of authors, regardless of their origins. Such texts can also be found in the work of the most remarkable authors, including – to mention only a few – Bernardus Bauhusius, Franciscus Remondus, Matthias Casimirus Sarbiewski, Petrus Alois, Petrus Iustus Sautel and many others. A revival of interest in supernatural mediators came after the Council of Trent, particularly following the publication of On the Invocation, Veneration, and Relics of Saints, and on Sacred Images (De invocatione, veneratione et reliquis sanctorum et sacris imaginibus) and the Roman Martyrology (Martyrologium Romanum). The saints glorified in poetry are mainly representatives of modern times, including the Society of Jesus (Societas Iesu) itself. The biblical character of Mary Magdalene has a special place among these “modern” characters. An analysis of Latin collections of epigrams published in print indicates a tendency to produce poetic cycles or to arrange poems according to a particular central rule, especially the chronology of the events in biographical entries on the saint. Such epigrams were written predominantly in the late Renaissance and early baroque, with not so many in the second half of the 17th century. It seems that reading tastes and habits changed considerably during that period. Short texts with blunt conclusions became popular. The themes from previous texts dedicated to Mary Magdalene, such as earthly love versus supernatural love, crying and the fire of love, found their way into other literary genres. However, this ‘migration’ phenomenon has not been explained to this day. As a matter of conjecture, the transition of artistically sublime motifs into lyrical forms may have been strongly influenced by the theory of concepts. After all, it must be admitted that epigrams honouring Mary Magdalene paint a clear picture of the predominant cultural trends in the Renaissance and baroque times and testify to the literary preferences and literary theory of those days.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 3; 59-77
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "the council of Trent." wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język