Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "soil use" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Dynamika zmian właściwości fizycznych gleby lekkiej w różny sposób użytkowanej
Dynamika izmenenijj fizicheskikh svojjstv razlichno ispolzuemojj legkojj pochvy
Dynamics of changes of phisical properties of light soil utilized in different ways
Autorzy:
Krezel, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/803214.pdf
Data publikacji:
1990
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
dynamika zmian
wlasciwosci gleby
gleba lekka
uzytkowanie
change dynamics
soil property
light soil
soil use
Opis:
Определения выбранных физических свойств почвы проводились на песчаной почве содержащей 9,9% илистых частиц в период с мая по август. Образцы отбирали из почвы многолетней залежи и черного пара, а также из почвы поля кратко - и долговременного севооборота. Установлено, что в сравнении с почвой полей севооборота длительное удерживание почвы в черном паре приводило к снижению, а удерживание в состоянии залежи к повышению водостойкости почвенных агрегатов. В условиях залежи порозность почвы удерживалась на высшем, а плотность и влажность почвы на более низком уровне, чем почвы полей севооборота и черного пара. Со значениями указанных свойств коррелировали, в общем, значения характерные для плотности почвы.
The selected physical properties of the site were determined on sandy soil containing 9.9% of clay and silt particles in the period from May to August. The samples were taken from the soil unused for many years and from black fallow as well as from the field of short- and long-term crop rotation. It has been found that the prolonged maintenance of soil in the black fallow led to a decrease and in the many-year unused soil - to increase of waterproofness of the soil aggregates. Under the fallow conditions the soil porosity maintained at a higher and its compactness and moisture - at a lower level than on crop rotation fields and black fallow. With the above values the values characterizing the soil compaction were usually correlated.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1990, 376
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zasobów gleb mineralnych i hydrogenicznych Pojezierza Mazurskiego w aspekcie ich użytkowania i ochrony
Evaluation of the resources of mineral and hydrogenic soils in the Masurian Lake Discrit in view of thier use and protection
Autorzy:
Gotkiewicz, J.
Piaścik, H.
Smołucha, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338984.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
Pojezierze Mazurskie
powierzchnie wzorcowe
strefy krajobrazowe
użytkowanie gleb
landscape zones
reference areas
soil use
Masurian Lake District
Opis:
W artykule scharakteryzowano zasoby gleb makroregionu Pojezierza Mazurskiego i mezoregionu Równiny Sepopolskiej oraz występujące tam zagrożenia gleb i zasady ich ochrony. Na badanym obszarze, typowym dla terenów młodoglacjalnych północno-wschodniej Polski, wyróżniono trzy strefy krajobrazowe, mające zróżnicowaną pokrywę glebową. Dokonane rozpoznanie oraz badania prowadzone na reprezentatywnych powierzchniach wzorcowych wykazały, że żyzne gleby płaskiej strefy równin zastoiskowych na północy regionu są odporne na degradację i nadają się do intensywnej produkcji rolniczej. W cennej przyrodniczo strefie wysoczyzn morenowych wśród gleb mineralnych przeważają dobrej jakości gleby brunatne. Duże znaczenie dla środowiska mają gleby torfowe i gytiowe. Omawiana strefa szczególnie wymaga gospodarowania proekologicznego. Strefa równin sandrowych na południu regionu wyróżnia się występowaniem gleb piaszczystych, głównie bielicoziemnych, oraz dużym areałem gleb torfowych podatnych na niekorzystne przemiany. W tej strefie wskazane jest rozwijanie rolnictwa ekologicznego.
The paper characterises soils of the Masurian Lake District, environmental threats and protection guidelines. The examined area, which is typical of the young glacial areas of north-eastern Poland, involves three landscape zones of different soils. A general overview and detailed examination of selected reference areas indicated that fertile soils of the flat plains of ice-dammed lake origin in the north of the region are resistant to degradation and can be used in intensive agricultural production. Most soils in the zone of morainic uplands are good quality brown soils. Peat and gyttja soils are of great importance for the environment. The examined area needs environmental management. The area of outwash plains in southern part of the region is characterised by the presence of light and very light sandy mineral soils and has a large area vulnerable to adverse changes in peat soils. The development of environmental-friendly agriculture in the area is recommended.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, T. 4, z. 2a; 395-408
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fizykochemiczne wlasciwosci gleby plowej pod koniczyna czerwona
Physicochemical properties of the grey-brown Podzolic soil under red clover cropping
Autorzy:
Sokolowska, Z
Hajnos, M.
Bowanko, G.
Dabek-Szreniawska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1632664.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
gleby
gleby plowe
uzytkowanie gleb
nawozenie organiczne
koniczyna czerwona
wlasciwosci fizykochemiczne
odczyn gleby
soil
grey-brown podzolic soil
soil use
soil fertilization
red clover
physicochemical property
soil pH
Opis:
W pracy badano zmiany zachodzące głównie fizykochemicznych właściwościach gleby płowej po trzyletnie uprawie koniczyny czerwonej. Materiał glebowy został pobrany z poziomu ornego, z wieloletnich, statycznych doświadczeń polowych prowadzonych przez IUNG-Puławy w Osinach. Prowadzone doświadczenia polowe uwzględniają dwa systemy uprawowe - nawożenie organiczne (uprawa ekologiczna) i nawożenie mineralne (uprawa konwencjonalna). Próbki glebowe pobierano przez 3 lata (1996-98), każdego roku w trzech terminach: wiosną - po wschodach, latem - w okresie intensywnego wzrostu oraz jesienią - po zbiorze roślin. Oznaczano odczyn gleby, skład granulometryczny, ogólna zawartość węgla organicznego, podatność substancji organicznej na utlenianie. Izotermy adsorpcji-desorpcji pary wodnej mierzono w warunkach statystycznych natomiast strukturę porowatą gleby metodą porozymetrii rtęciowej Nie stwierdzono znacznego zróżnicowania powyższych właściwości w czasie trwania doświadczenia. Odczyn badanych próbek glebowych zmieniał się w granicach od 4,5 do 6,6 jednostek pil, średnia podatność substancji organicznej na utlenianie wynosiła ok. 50% całkowitej ilości węgla, a średnia zawartość węgla organicznego - ok. 0,8%. Również izotermy adsorpcji-desorpcji pary wodnej były podobne. Powierzchnia właściwa próbek glebowych wahała się od 11,8 do 14,5 m2g¯1, a średnia z całego doświadczenia wynosiła 13,7 m2 g¯1. Termin pobierania prób nie miał jednoznacznego wpływu na badane wielkości.
The aim of this work was to determine changes in the psychochemical properties of soil after 3 years of the red clover cropping. The investigation were caried out in soil from the long-term static experiment in Osiny near Pulawy ( Lublin District) .The soil samples were taken from humus horizon. Soil acidity,organic carbon, organic matter susceptibility to oxidation and specific surface area were determined. Mercury intrusion porosimetry was used to soil pore structure investigation. Generally, the changes of the physicochemical properties of the podzolic soil after 3 years of the red clover cropping was not observed. The sampling period did not have an unequivocal influence on soil acidity content of organic matter susceptibility to chemical oxidation and specific surface area.
Źródło:
Acta Agrophysica; 1999, 23; 155-165
1234-4125
Pojawia się w:
Acta Agrophysica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ grzybów mikoryzowych na wybrane wskaźniki żyzności gleby lekkiej użytkowanej ogrodniczo w rejonie Niziny Szczecińskiej
Influence of mycorrhizal fungi on changes of selected fertility indicators of light soil under gardening use in the region of the Szczecin Lowland
Autorzy:
Jaroszewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/35333.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
Nizina Szczecinska
ogrodnictwo
gleby lekkie
uzytkowanie gleb
zyznosc gleb
pH gleby
wegiel organiczny
makroelementy
mikroelementy
grzyby mikoryzowe
Szczecin Lowland
horticulture
light soil
soil use
soil fertility
soil pH
organic carbon
macroelement
microelement
mycorrhizal fungi
Opis:
W latach 2014-2015 w Stacji Doświadczalnej ZUT w Szczecinie, w Lipniku (53°20′35″N 14°58′10″E) przeprowadzono badania mające na celu ocenę wpływu grzybów mikoryzowych na wybrane właściwości gleby oraz zawartość makro-i mikroelementów w glebie lekkiej użytkowanej ogrodniczo. Mikoryzacja wykonana została grzybnią ektomikoryzową, symbiotyczną dla roślin z rodziny oliwkowatych. Izolat pochodził z naturalnych siedlisk w Chorwacji. Zawierał symbiotyczne grzyby mikoryzowe (Glomus spp, Gigaspora spp, Pochonia spp, Lecanicillum spp), oraz bakterie korzeniowe (Bacillus spp). Gleba, na której przeprowadzono doświadczenie należy do gleb rdzawych typowych (Systematyka Gleb Polski 2011), według IUSS Working Group WRB (2015) klasyfikowana jest jako gleba brunatna wyługowana (Haplic Cambisol). Eksperyment został założony w układzie bloków losowych w 5 powtórzeniach (jeden krzak – jedno powtórzenie) z czterema odmianami krzewów rokitnika (Hippophaë rhamnoides L.). Doświadczenie obejmowało dwa czynniki: I – mikoryza: O – obiekty kontrolne, bez mikoryzy; M – obiekty z mikoryzą, II – cztery odmiany rokitnika: ‘Ascola’, ‘Habego’, ‘Hergo’ i ‘Leikora’. W pobranych z każdego poletka doświadczalnego (poletka mikoryzowane i nie mikoryzowane) próbkach gleby badano: pH, zawartość Corg., materii organicznej, makro- i mikroelementów. Gleba mikoryzowana charakteryzowała się większą zawartością Corg., materii organicznej oraz N, P, Mg, Ca i Zn. Odmiany w mniejszym stopniu niż mikoryza różnicowały wartości badanych cech. Na podstawie przeprowadzonych badań nie można jednoznacznie określić czy zmiany zachodzące w glebie pod wpływem mikoryzy mają charakter stały, dlatego konieczna jest kontynuacja badań.
In the years 2014-2015, at the ZUT Szczecin Experimental Station in Lipnik (53°20′35″N14°58′10″ E) a study was conducted to assess the impact of mycorrhizal fungi on selected soil properties and on the content of macro-and micronutrients in a sandy under gardening use. Mycorrhization was conducted with ectomicorrhizal mycelium, symbiotic for plants of the olive family. The isolate was obtained from natural ecosystems in Croatia. It contained symbiotic mycorrhizal fungi (Glomus spp, Gigaspora spp, Pochonia spp, Lecanicillum spp) and root bacteria (Bacillus spp). The soil on which the experiment was conducted belongs to the typical rusty soils group (CPS, 2011), classified as Haplic Cambisol according to IUSS Working Group WRB (2015). The experiment was conducted in the randomized block design in five replications (one shrub – one replication) with four varieties of sea buckthorn bushes (Hippophaë rhamnoides L.). The experiment included two factors: I – mycorrhiza: O – control treatments without mycorrhiza; M – treatments with mycorrhiza, II – four varieties of sea buckthorn: 'Ascola', 'Habego', 'Hergo' and 'Leikora'. Soil samples taken from each experimental plot (mycorrhizal and non-mycorrhizal plots) were used for the following assays: pH, Corg., organic matter, macro- and micronutrients. Mycorrhizal soil was characterised by a higher content of Corg., organic matter and N, P, Mg, Ca, Zn. The varieties differentiated the traits under study to a lesser extent than mycorrhiza. Based on the study it is not possible to determine univocally whether the changes in the soil under the influence of mycorrhiza are permanent, therefore it is necessary to continue the research.
Źródło:
Acta Agrophysica; 2016, 23, 2
1234-4125
Pojawia się w:
Acta Agrophysica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fitoremediacja wspomagana terenów zdegradowanych z wykorzystaniem cyklu zamkniętego organicznej materii odpadowej w przyrodzie
Assisted phytoremediation of degraded soil using a closed cycle of the organic waste matter in the environment
Autorzy:
Stępień, W.
Lange, P.
Jedlikowska, S.
Grobelak, A.
Kacprzak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400852.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
kompost
rekultywacja gleb
przyrodnicze wykorzystanie
compost
soil renourishment
environmental use
Opis:
W pracy oceniono wpływ składu mieszaniny kompostowej, składającej się z osadów ściekowych, trawy oraz organicznej frakcji odpadów komunalnych, na efektywność procesu kompostowania oraz wpływ uzyskanych kompostów na efektywność firoremediacji gleb. W pierwszym etapie prowadzono proces kompostowania a następnie w drugiej części badań założono doświadczenia wazonowe i aplikowano dodatki glebowe oraz oceniano ich wpływ na proces rekultywacji gleby zdegradowanej. W ramach badań oceniono właściwości fizyczne i chemiczne gleb po zastosowaniu preparatów w postaci kompostu oraz bionawozu otrzymanego z przetworzenia osadów ściekowych podczas procesu wspomaganej fitoremediacji gleby silnie zdegradowanej (duża zawartość metali ciężkich). Proces kompostowania prowadzono w dwóch etapach, pierwszy etap trwał 4 tygodnie i prowadzony był w zamkniętym bioreaktorze, gdzie doprowadzany był tlen. Natomiast drugi etap obejmował tzw. dojrzewanie proces ten trwał 6 tygodni, również z dostępem do tlenu. Obie mieszanki charakteryzowały się pod koniec procesu dużą zawartością substancji odżywczych oraz niską zawartością metali ciężkich, przez co kwalifikowały się do zastosowania, w procesie rekultywacji gleby zdegradowanej. Przeprowadzone badania potwierdzają możliwość wykorzystania uzyskanych kompostów w celach nawozowych. Również granulat uzyskany z przetwarzania osadów ściekowych wykazał pozytywny wpływ na badaną glebę. Wszystkie dodatki zwiększyły przyrost uzyskanej biomasy wprowadzając do gleby brakujące substancje odżywcze.
The thesis has evaluated the impact of the composition of the compost mixture containing sewage sludge, grass and organic fraction of municipal waste, on the effectiveness of the composting process as well as the influence of the obtained composts on the effectiveness of soil phytoremediation. In the first stage, the composting process was carried out and in the second stage of the research, a pot experiment was conducted and the soil supplements were gradually applied, then their influence on the process of degraded soil renourishment was evaluated. During the research, the physical and chemical properties of the soils after the use of resources such as compost and bio-fertilizer gained from the processing of sewage sludge during the process of assisted phytoremediation of highly degraded soil (high content of heavy metals) were assessed. The composting process was carried out in two stages, the first of which lasted for four weeks and was carried out in a closed bioreactor with a flow of added oxygen. The second stage, on the other hand, included so-called ripening. This process lasted for six weeks and it also included the flow of added oxygen. By the end of the process, both mixtures were characterized by high content of nutrients and low content of heavy metals which qualified them to be used in the process of renourishment of degraded soils. The conducted research confirms the possibility of using the obtained composts for fertilization. Moreover, the granulate obtained from the processing of the sewage sludge showed positive influence on the examined soil. All of the supplements increased the increment of the obtained biomass, introducing the missing nutrients into the soil.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2017, 18, 5; 126-134
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ rolniczego użytkowania na wybrane właściwości gleby rozwijającej się z gruntów pogórniczych KWB Konin
Influence of Agricultural Use on Some Properties of Soils Developing from Post-Mining Grounds of Konin Brown Coal Mine
Autorzy:
Otremba, K.
Gilewska, M.
Owczarzak, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819087.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
rolnicze użytkowania
właściwości gleby
grunty pogórnicze
agricultural use
soil properties
post-mining land
Opis:
An attempt was made in this investigation to determine the impact of the following four systems of soil agricultural use: not subjected to any reclamation treatment, fodder-cereal reclamation treatment, rape-cereal reclamation treatment and the so-called “conservation” treatment (permanent lucerne) on the properties of soils developing from post-mining grounds. A particular attention was paid to the properties of the humus layer of the developing soils, among them, their texture which belongs to the most important soil diagnostic features. Experiments were carried out in 2010 on the experimental field of the Department of Soil Science and Reclamation of the University of Life Sciences in Poznań. A combination without mineral fertilisation (0NPK) was established on each of the analysed use systems. In the case of the fodder-cereal and rape-cereal systems, additionally, two levels of mineral fertilisation: 1NPK – in rape-cereal system (rape: 200 kg N, 70 kg PO5, 90 kg K2O; wheat: 160 kg N, 40 kg P2O5, 80 kg K2O) and in fodder- cereal (lucerne: 170 kg N, 60 kg P2O5, 150 kg K2O; wheat: 160 kg N, 40 kg P2O5, 80 kg K2O) and 2NPK were applied. The control was post-mining ground which was not subjected to any reclamation treatment. The evaluation of changes in the selected, most important soil structure parameters was based on the original methodological solution elaborated at the Department of Soil Science and Reclamation of the University of Life Sciences in Poznań in which the basic element is a regular soil aggregate of 1 cm3 volume. The following parameters were determined for such aggregates cut out from two depths of the humus layer (7 and 15 cm): dynamic water resistance (SW), static water resistance (SW), secondary aggregation after dynamic and static water action, time of capillary rise (TKMIN), capillary minimal (VKMIN) and maximal (VKMAX) water capacity and compression strength (Rc). The above-mentioned properties were determined in 5 replications. Using methods commonly employed in soil science, the following parameters were determined: texture composition, solid phase density, bulk density and porosity, hygroscopic capacity and maximal hygroscopic capacity as well as soil reaction and carbonate, carbon and nitrogen contents. Reclamation treatments applied in the course of the past 32 years and soil-forming processes taking place under their influence led to distinct changes in the morphological structure of the examined profiles, primarily, in their surface layer. The smallest morphological changes were observed in the profile sampled from the plot with long-term lucerne cultivation (so-called “conservation”). The profiles representing the fodder-cereal use system exhibited a more advanced stadium of soil-forming processes. Their humus layer was more distinctive, with dark colour, its thickness ranged from 20 to 28 cm corresponding to the depth of the performed ploughing. Identical features and better homogeneity were observed in the case of the humus horizon developed in the rape-cereal system of agricultural use, although certain differences were recorded in profile morphology depending on the level of the applied mineral fertilisation (1NPK and 2NPK). Post-mining ground which was not subjected to any reclamation treatment was found to contain the smallest quantities of organic material – carbon and nitrogen (2.65-2.84 g kg-1). The amount of oxidisable carbon in the fodder-cereal system of agricultural use was 2.5 to 3 times higher (6.45-8.82 g kg -1) than in the untreated post-mining ground irrespective of the level of mineral fertilisation. On the other hand, the amount of carbon was more varied in the rape-cereal system of use. In the case of absence of fertilisation (0NPK), this quantity was by about 50% higher in comparison with the post-mining ground and amounted to 3.1 g.kg-1. Elevated fertilisation with 1NPK and 2NPK doses increased levels of carbon to values similar as in the fodder-cereal system. The highest quantity of carbon of about 12 g.kg-1 was recorded in the humus horizon developed on the surface representing permanent lucerne (so-called “conservation”). A distinct variability was also observed in the physical properties of soils from the examined systems of agricultural use. Untreated post-mining grounds were characterised by high bulk density (1.97–2.02 Mg m-3) and, consequently, by low general porosity (23.6 to 25.3%). In the fodder-cereal use system, soil density was found to be by about 0.30 Mg m-3 lower and porosity – by about 10% higher. In the case of the rape-cereal system of agricultural use, soil density was only by about 0.1 Mg m-3 higher and general porosity – by about 5% lower in comparison with the fodder-cereal system. Bulk density and general porosity in the so-called “conservation” system of use amounted to 1.35–1.51 Mg m-3 and 42.8–48.9%, respectively, in other words, exhibited the most advantageous values of these features from the point of view of agricultural usage. Recapitulating, it should be emphasised that widely distinguished two soil-forming factors, namely: time and human activity begin to play a dominant role in the formation of soils, especially in areas which undergo large industrial geomechanical transformations mainly as a result of open-cast mining of different minerals.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2013, Tom 15, cz. 2; 1738-1758
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ działalności człowieka na właściwości gleb i wód siedlisk hydrogenicznych
Influence of human activity on the properties of soil and waters hydrogenic habitats
Autorzy:
Nicia, P.
Bejger, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34845.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
dzialalnosc czlowieka
gleby
wlasciwosci gleby
siedliska hydrogeniczne
uzytkowanie rolnicze
wlasciwosci wodne
human activity
soil
soil property
hydrogenic habitat
agricultural use
water property
Opis:
Zbadano wpływ rolniczego użytkowania terenów położonych w pobliżu dwóch siedlisk hydrogenicznych z terenu Kotliny Orawsko-Nowotarskiej w Szaflarach i Jabłonce na właściwości ich gleb i wód oraz na kierunek procesów pedogenicznych zachodzących w glebach. Stwierdzono, że wykorzystanie przez człowieka terenów położonych bezpośrednio w pobliżu siedlisk hydrogenicznych znacząco wpłynęło na właściwości gleb i wód. W wyniku melioracji odwadniającej, gleby młaki w Jabłonce przeszły z fazy akumulacji materii organicznej w fazę decesji. Spowodowało to zmianę ich właściwości chemicznych i fizycznych. W wyniku spływów powierzchniowych, pochodzących ze stoku położonego powyżej młaki w Szaflarach użytkowanego jako pastwisko, zmianie uległ skład jonowy wód tej młaki. Zmiana kierunku procesu pedogenicznego zachodzącego w glebach młaki w Jabłonce oraz składu jonowego wód zasilających młakę w Szaflarach może spowodować ekstynkcje z tych terenów wielu cennych pod względem przyrodniczym, ściśle stenotopowych, gatunków roślin i zwierząt.
The effects of the agricultural use of lands located in the vicinity of two hydrogenic habitats in the area of the Orawsko-Nowotarska Basin (Szaflary and Jablonka fens) on their soil and water properties and the direction of pedogenic processes occurring in their soils were investigated. It was found that the agricultural use of lands located in the vicinity of hydrogenic habitats significantly affected their soil and water properties. As a result of drainage irrigation, Jablonka fen soils passed the phase of accumulation of organic matter in the decession phase. This resulted in a change in their chemical and physical properties. As a result of run-off from the slope above Szaflary fen, used as pasture, the ionic composition of the waters was changed. Changes in the direction of the pedogenic process occurring in Jablonka fen soils and ionic composition of the water supply in Szaflary fen can cause the extinction of species valuable in terms of nature, namely stenotopic, plant and animal species, in these lands.
Źródło:
Acta Agrophysica; 2013, 20, 4
1234-4125
Pojawia się w:
Acta Agrophysica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intensywnosc uzytkowania rolniczego a zawartosc mikroelementow w glebie
Autorzy:
Pranagal, J
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/795292.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
mady rzeczne
gleby
metale ciezkie
uzytkowanie rolnicze
gleby plowe
zawartosc mikroelementow
intensywnosc uzytkowania
czarnoziemy
alluvial soil
soil
heavy metal
agricultural use
grey-brown podzolic soil
microelement content
utilization intensity
Opis:
Przeprowadzono badania wpływu intensywności użytkowania rolniczego na zawartość wybranych mikroskładników w glebie: Cr, Cu, Ni, Pb i Zn. Obserwacjami objęto cztery typologicznie różne gleby wytworzone z pyłu: czarnoziem, płową, płową niecałkowitą i madę rzeczną. Na każdej z badanych gleb wyznaczono po pięć obiektów użytkowych: sad, chmielnik, pole, użytek zielony i las. Próbki glebowe pobierano z dwóch warstw z poziomów akumulacyjnych (Ap i Ah): 0 - 10 cm i 10 - 20 cm, oraz z głębokości poniżej 35 cm (z poziomów Bt i Ah). Oznaczono całkowitą zawartość mikroskładników w glebie (IPC-AES). We wszystkich glebach użytkowanych rolniczo stwierdzono podwyższoną zawartość badanych metali ciężkich, szczególnie na obszarach użytkowanych najbardziej intensywnie. Znaczące przekroczenie norm zasobności gleb w metale ciężkie, nastąpiło jedynie w dwóch przypadkach. Oba obiekty położone były na madzie a przekroczenia te stwierdzono w warstwie 0 - 10 cm (chmielnik - 138,5 mg Cu·kg⁻¹; sad - 144,0 mg Zn·kg⁻¹).
The effect of agricultural land-use intensity on the content of selected heavy metals (Cr, Cu, Ni, Pb, and Zn) was studied. Four different soils developed from silt, e.g. chernozem, luvisol, non-uniform luvisol, and fluvisol, were analyzed. On each type of the soil studied, five different land-use forms were selected: an orchard, a hop-garden, an arable field, a grassland and a forest. Soil samples were taken from two layers of humus horizons (Ap and Ah): 0 - 10 cm and 10 - 20 cm, as well as at the depth below 35 cm (from horizons Bt and Ah). The total content of the trace elements in soil (IPC-AES) was determined. The increased content of the heavy metals studied was stated in the soils under agricultural management, particularly in the most intensively used areas. The standards for heavy metal content in soil (according to Polish standards - Inst. Soil and Plant Cult.) were exceeded only in two land-use forms, both situated on the fluvisol, in the layer of 0 - 10 cm (138.5 mg Cu·kg⁻¹ in the hop-garden; 144.0 mg Zn·kg⁻¹ in the orchard).
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 515; 341-349
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pola irygacyjne Osobowice – historia i teraźniejszość
Osobowice irrigation fields – history and present time
Autorzy:
Łyczko, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/399586.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
rolnicze wykorzystanie ścieków
glebowa oczyszczalnia ścieków
agriculture waste water use
plant-soil waste water treatment plant
Opis:
Pola irygacyjne Osobowice pełniły przez przeszło 100 lat funkcję naturalnej oczyszczalni ścieków wrocławskiej aglomeracji miejskiej. Obiekt ten położony jest na Równinie Wrocławskiej, w północnej części Wrocławia – pomiędzy korytami dwóch rzek: Odry i Widawy. Początki funkcjonowania oczyszczalni sięgają lat 80. XIX w. – powierzchnia pól irygowanych zajmowała wtedy około 560 ha. Z czasem obszar ten ulegał systematycznemu powiększaniu, prawie do 1300 ha. W związku z uruchomieniem (i modernizacją w 2012 r.) Wrocławskiej Oczyszczalni Ścieków na Janówku, udział pól irygowanych w procesie oczyszczania ścieków ulegał systematycznemu zmniejszaniu – zarówno pod względem ilości ścieków, jak i powierzchni zalewanej. Eksploatację pól zakończono ostatecznie w roku 2013. W znacznej części powierzchni obszar ten stanowi obecnie użytek ekologiczny, w związku z występowaniem na tym obszarze bogatej fauny i flory. W pracy przedstawiono historię obiektu, szczegóły jego funkcjonowania i gospodarki wodnej w trakcie eksploatacji a także obecny stan pól, głównie pod kątem wód gruntowych, które po zakończeniu zasilania tego terenu ściekami obniżyły się wyraźnie na znacznej jego części.
Osobowice irrigation fields served as a natural sewage treatment plant of the Wroclaw urban agglomeration for over 100 years. The object is located on the Wroclaw Plain, in the north part of Wroclaw – between two river beds: Odra and Widawa. The beginning of the exploitation of the fields dates back to the year 1880. The irrigated area, at that time, was about 560 ha. In next years, the fields were systematically expanded almost to 1300 ha. After the Janowek Sewage Treatment Plant start-up (and its modernization in 2012) the share of irrigated fields in the sewage treatment process has been systematically decreased, both in terms of the amount of sewage and the flooded area. The fields exploitation was finished in 2013. A large part of the area, now constitutes the ecological area, due to the occurrence of a rich fauna and flora in this area. The work presents the history of object, details of the facility’s operation and characteristics of water management during its operation, as well as the current state of the fields, mainly in terms of groundwater levels, which – without flooding this area with sewage – have decreased in a significant part of this terrain.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2018, 19, 4; 37-43
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie sondy CPTU 15 cm2 do badań podłoża gruntowego
The use of 15 cm2 CPTU for investigations of subsoil
Autorzy:
Bajda, M.
Biliniak, M.
Lech, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40404.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
geotechnika
grunty
badania terenowe
sondowanie statyczne
sonda CPTU
wykorzystanie
geotechnics
soil
field research
static sounding
CPTU probe
probe use
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura; 2012, 11, 2
1644-0633
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ stosowania podłoża popieczarkowego na zawartość niklu w poziomie próchniczym gleby płowej opadowo-glejowej użytkowanej rolniczo
Effect of spent mushroom substrate application on nickel content in humus horizon of Luvisols under agricultural use
Autorzy:
Majchrowska-Safaryan, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/35058.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
gleby plowe
gleby opadowo-glejowe
warstwa prochniczna
podloze popieczarkowe
nikiel
zawartosc niklu
uzytkowanie rolnicze
grey-brown podzolic soil
gley soil
humus layer
mushroom substrate
nickel
nickel content
agricultural use
Opis:
W dwuletnim doświadczeniu polowym, zlokalizowanym w Środkowo- Wschodniej Polsce (Wysoczyzna Siedlecka), określono wpływ nawożenia podłożem po uprawie pieczarki białej (Agaricus bisporus) na zawartość całkowitą niklu oraz jego ilościowy udział w wydzielonych frakcjach, w ornym poziomie próchnicznym gleby płowej opadowo – glejowej użytkowanej rolniczo. Doświadczenie obejmowało obiekty: kontrolny (bez nawożenia); nawożony nawozami mineralnymi NPK; nawożony obornikiem trzody chlewnej; nawożony obornikiem trzody chlewnej + NPK; z zastosowanym podłożem po uprawie pieczarki; z zastosowanym podłożem po uprawie pieczarki + NPK. Frakcjonowanie sekwencyjne niklu, przeprowadzono według procedury BCR. Wydzielono frakcje: F1 – wymienną, F2 – redukowalną, F3 – utlenialną, F4 – rezydualną. W poziomie próchnicznym gleby poszczególnych obiektów doświadczenia, sekwencyjne frakcjonowanie niklu wykazało zróżnicowaną zawartość tego metalu w wydzielonych frakcjach oraz ich udział w zawartości całkowitej. Wprowadzenie do gleby podłoża po produkcji pieczarki samego oraz z dodatkiem NPK, po pierwszym roku uprawy, wpłynęło na zwiększenie udziału niklu we frakcji wymiennej (F1) i związanej z materią organiczną (F3) w stosunku do obiektu kontrolnego. Po drugim roku uprawy zastosowane podłoże potencjalnie wpłynęło potencjalnie na zwiększenie biodostępności i ruchliwości tego metalu w glebie, jednocześnie zmniejszył się jego udział we frakcji związanej z materią organiczną F3. Średni procentowy udział frakcji niklu po dwóch latach uprawy układał się w następującym szeregu malejących wartości: F4 > F3 > F1 > F2.
A two-year field experiment was set up in Central-Eastern Poland (Siedlce Upland) to study the influence of fertilisation with spent substrate after the cultivation of white mushrooms (Agaricus bisporus) on the content of nickel and its overall quantitative participation in separated fractions in the humus horizon of Stagnic Luvisol under agricultural use. The experimental treatments were as follows: control (without fertilisation); with NPK mineral fertilisation; fertilised with swine manure; fertilised with swine manure + NPK; fertilised with spent mushroom substrate; fertilised with spent mushroom substrate + NPK. Sequential fractionation of nickel was conducted according to the BCR procedure. The following nickel fractions were separated: F1– exchangeable, F2 – reducible, F3 – oxidisable, F4 – residual. In the humus horizon of the particular experimental treatments the sequential fractionation of nickel revealed diversified content of this metal in the separated fractions and their varied share in the total content of nickel. After the first year of cultivation, the application of spent mushroom substrate to the soil, both alone and with NPK, caused an increase in the share of nickel in the exchangeable and oxidisable fractions relative to the control. After the second year of cultivation the substrate used caused a potential increase in the bioavailability and mobility of the metal in the soil, with simultaneous decrease of its share in the oxidisable fraction, bound with organic matter. The average percentage shares of nickel fractions after two years of cultivation were in the following order of decreasing values: F4 > F3 > F1 > F2.
Źródło:
Acta Agrophysica; 2015, 22, 4
1234-4125
Pojawia się w:
Acta Agrophysica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacje pomiędzy aktywnością enzymatyczną a właściwościami gleb i sposobem użytkowania
The relationship between soil properties, enzyme activity and land use
Autorzy:
Błońska, E.
Lasota, J.
Zwydak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1293541.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Badawczy Leśnictwa
Tematy:
lesnictwo
gleby lesne
uzytkowanie gleb
wlasciwosci fizykochemiczne
enzymy glebowe
dehydrogenazy
ureaza
aktywnosc enzymatyczna
forest soil
dehydrogenase activity
urease activity
land use
Opis:
The aim of this study was to assess the effects of different types of land use (forest, tillage and pasture) on soil properties, especially enzymes activity. Our investigation was carried out on 53 research plots with 11 plots in broadleaved forest stands, 12 plots in mixed broadleaved stands, 10 plots in mixed coniferous stands, 9 plots on tillage and 11 plots on pasture. The soil samples were collected from a depth of 0–15 cm after removing the organic horizon. Contents of organic carbon and nitrogen, pH and soil texture were investigated. Furthermore, dehydrogenase and urease activity were determined. Significant differences in the enzyme activity between forest and agricultural soils were observed, thus demonstrating that enzyme activity is influenced by the organic matter content of the soil. The highest enzyme activity was recorded in the forest soil within broadleaved stands, whilst the lowest activity was found in tillage soil, because tillage soil contained significantly less organic matter. High enzymatic activity of pasture soils is the combined result of vegetation type and the lack of plowing.
Źródło:
Leśne Prace Badawcze; 2017, 78, 1
1732-9442
2082-8926
Pojawia się w:
Leśne Prace Badawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości zanieczyszczenia gleb wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi (WWA) w wyniku zastosowania doglebowego komunalnych osadów ściekowych
The possibility of soil contamination with polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) as a result of application of municipal sewage sludge
Autorzy:
Poluszyńska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/392390.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
ścieki komunalne
osad ściekowy
węglowodór aromatyczny
wykorzystanie przyrodnicze
gleba
zanieczyszczenie
WWA
municipal waste
sewage sludge
aromatic hydrocarbon
agriculture use
soil
contamination
PAH
Opis:
Wykorzystanie komunalnych osadów ściekowych na cele przyrodnicze było dotychczas, oprócz składowania, najpowszechniejszym sposobem ich zagospodarowania. W ostatnich latach wprowadzono jednak ograniczenia w związku ze składowaniem odpadów zawierających znaczne ilości substancji organicznych. Komunalne osady ściekowe to w głównej mierze masa organiczna, którą po odpowiednim przetworzeniu można wykorzystać jako produkt poprawiający właściwości i strukturę gleb. Jak wykazały badania, komunalne osady ściekowe mogą zawierać pewne ilości wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA), które zanieczyszczają gleby tymi związkami poprzez doglebowe zastosowanie osadów. W artykule omówiono wyniki badań zawartości wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w osadach ściekowych, surowych i przetworzonych, pochodzących z jednej oczyszczalni ścieków komunalnych. Wskazały one na znaczne zanieczyszczenie związkami z grupy WWA surowych osadów ściekowych. Zastosowanie stabilizacji poprzez higienizację osadów wapnem palonym spowodowało zmniejszenie stężeń WWA oznaczanych w przetworzonych osadach. Wyniki badań porównano z wartościami dopuszczalnymi zgodnymi z projektami Komisji Europejskiej z 2000 i 2010 r.
The use of municipal sewage sludge on agriculture was in this day, in addition to storage, the most common way of their utilizations. In recent years, however, the limitation of storage of waste containing significant amounts of organic substances have been introduced. Municipal sewage sludge is mainly organic matter. After appropriate processing it can be used as a product that improves properties and structure of soil. Municipal sewage sludge may contain, according to the research, include certain amounts of polycyclic aromatic hydrocarbons, which could determine a danger contamination of soil with these compounds by soil application of sludge. The article discusses the results of polycyclic aromatic hydrocarbons PAHs in sewage sludge, raw and processed, coming from one municipal sewage treatment plant. The results show a significant contamination of PAHs compounds of raw sewage sludge. Stabilization by hygienisation of quicklime show a decrease concentrations of PAHs in designated processed sediments. Results of the study were compared with the limit values of the projects of the European Commission in year 2000 and 2010.
Źródło:
Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych; 2014, R. 7, nr 16, 16; 66-77
1899-3230
Pojawia się w:
Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza wpływu rzeźby terenu na kształtowanie krajobrazu przyrodniczego i jego zagospodarowanie
Analysis of the influence of landforms on landscape molding and land management
Autorzy:
Oberski, T
Zarnowski, A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400515.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
ochrona środowiska
zanieczyszczenia wód
zanieczyszczenia gleb
zagospodarowanie terenu
GIS
NMRT
metody fotogrametryczne
environmental protection
water pollution
soil pollution
land use
DTM
photogrammetric methods
Opis:
Ukształtowanie rzeźby terenu ma podstawowy wpływ na zjawiska przyrodnicze zachodzące na powierzchni Ziemi. Dyrektywa 2000/60/WE (Ramowa Dyrektywa Wodna) Parlamentu Europejskiego i Rady Europy (23.10.2000) nakazuje wprowadzenie obowiązku zrównoważonego gospodarowania zasobami wody, między innymi poprzez ochronę przed pogarszaniem się stanu wód, ekosystemów wodnych oraz ekosystemów lądowych i terenów podmokłych zależnych od wody. Geneza powstania terenów podmokłych oraz zbiorników naturalnych wody związana ze strukturą i typem gleb, ukształtowaniem terenu, ze spływem powierzchniowym wód w cyklu hydrologicznym oraz z wodami podziemnymi, które przy pochyłej warstwie nieprzepuszczalnej występują w postaci strumienia płynącej wody, znajdującej ujście w postaci źródeł lub sap. Ukształtowanie terenu jest funkcją grawitacyjnego zniesienia stokowego gleby będącego gęsto-plastycznym biegiem złoża powierzchownego po powierzchni nachylonej opisywanym równaniem Szwedowa-Binghama. Ruch gleby na skosach ustaje po osiągnięciu nachylenia końcowego. Stanem końcowym będzie profil H = H0, na którym krusz już jest w warunkach stabilności. W miarę upływu czasu kształt profilu dowolnego zbocza stanie się regularny niezależne od jego stanu pierwotnego, przy czym w jego dolnej części uformuje się strefa akumulacji kruszy, która przy określonych warunkach hydrologicznych i glebowych stanowić będzie naturalną zaporę wód powierzchniowych i zaskórnych. Celem prowadzenia badań było opracowanie metod oceny stabilności ukształtowania terenu z wykorzystaniem nowoczesnych metod fotogrametrycznych i geoinformacyjnych oraz pozyskiwania obszarów zagrożonych podtopieniem i zanieczyszczeniami związanymi z powierzchniowymi oraz gruntowymi spływami wód.
Landscaping has a major impact on the natural phenomena that occur on the surface of the Earth. Directive 2000/60/EC of the European Parliament and of the Council of Europe (23/10/2000) prescribes an obligation of sustainable management of water resources, including by protecting them against deterioration of water, aquatic and terrestrial ecosystems and wetlands dependent on water. Origins of wetlands and natural water reservoirs associated with the structure and the type of soil, topography, the surface flow of water in the hydrological cycle and the groundwater that emanates as a stream water under sloping impermeable layer. The Szwedow-Birghman equation describes the function of gravity relating flow of terrain which is density-plastic soil on slope surface. The movement of soil on sloping angle stops after reaching the final state. The final state will profile H = H0 that shows the terrain in stability condition. Over time, the shape of any profile will become regular independent of its original condition, and in its lower part forms a zone of accumulation, which under certain conditions, hydrological and soil will be a natural barrier for surface and underground water. The aim of this study was to develop methods to assess the stability of the terrain using modern methods of photogrammetry and geospatial and gain areas at risk of flooding acquisition and pollution associated with the flow of surface water and groundwater.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2013, 33; 86-95
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potencjalne zagrożenie suszą rolniczą w północnej części województwa małopolskiego
Potential risk of agricultural drought in the northern part of małopolska voivodeship
Autorzy:
Kopacz, M.
Twardy, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338476.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
klimatyczny bilans wodny
potencjalne zagrożenie suszą
struktura użytkowania rolniczego
wskaźnik glebowy
climatic water balance
potential threat of drought
soil type
structure of agricultural use
Opis:
Zjawisko suszy jest złożonym procesem zachodzącym w środowisku przyrodniczym. Prowadzi do zmniejszenia zasobów wodnych i powolnego wyczerpywania się wód w zlewni. W następstwie suszy atmosferycznej pojawia się tzw. susza glebowa. Dalszy brak opadów prowadzi do suszy rolniczej, negatywnie wpływającej na produkcję roślinną. Od wielu lat IUNG-PIB w Puławach prowadzi system monitoringu suszy rolniczej (SMSR) w Polsce. Na podstawie klimatycznego bilansu wodnego KBW – wskazuje on na obszary, w których wystąpiło zagrożenie suszą w stosunku do konkretnych roślin uprawnych w warunkach określonej struktury gleb. Celem pracy była ocena potencjalnego zagrożenia suszą rolniczą w wybranych obszarach administracyjnych województwa małopolskiego. Szczególnie przeanalizowane zostały powiaty olkuski, miechowski, proszowicki i dąbrowski, jako te, w których wielkość opadu na tle średniej dla województwa jest najmniejsza. Do analizy wykorzystano wspomniany wskaźnik KBW oraz wskaźnik glebowy Wg, opisujący strukturę gleb. Uzyskano w ten sposób progowe wartości KBWg, które uśredniono wagowo, uwzględniając strukturę upraw polowych. Tak otrzymano średnioważone progowe wartości klimatycznego bilansu wodnego KBWs, które podzielono na cztery kategorie zagrożenia suszą. Z analizy wynika, że zagrożenie to nie jest znaczące, a tam, gdzie ono wystąpiło, znaczenie produkcji rolniczej jest stosunkowo niewielkie. Wykazano także, że potencjalne zagrożenie suszą w większym stopniu zależy od czynnika glebowego, niż od samej struktury uprawowej, chociaż nie jest ona oczywiście bez znaczenia.
The drought is a complex process that occurs in the natural environment. Drought reduces water resources and causes slow depletion of water in river basin. As the consequence, such called soil drought occurs after meteorological drought. Continued lack of rainfall leads to agricultural drought, adversely affecting crop production. For many years IUNG-PIB in Puławy has been operating system of monitoring agricultural drought (SMSR) in Poland. On the basis of climatic water balance (CWB) – it indicates the areas in which there’s been a threat of drought in relation to specific crops in conditions of specific soil structure. The aim of the study was to evaluate the potential risk of agricultural drought in selected, administrative areas of Lesser Poland Voivodeship. Districts of Olkusz, Miechów, Proszowice and Dąbrowa Tarnowska have been analyzed in details as those in which the amount of precipitation compared with average precipitation for the voivodeship is the smallest. The mentioned CWB index as well as soil classification were used to characterize the soil structure. This resulted in threshold values CWBs that were weight-averaged in relation to structure of the field crops. The threshold values were divided into four categories of drought risk. The analysis shows that the risk is not significant, and where it occurred, the importance of agricultural production is relatively small. It was also shown that the potential risks of drought are more dependent on the soil factor than the structure of cultivation, although it is not, of course, irrelevant.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2016, 16, 1; 5-19
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies