Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "socialist realism," wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 45
Tytuł:
Wokół Władzy (i nie tylko). Kilka listów Tadeusza Konwickiego (z komentarzem)
Around Władza, Among Others. A Few Letters from Tadeusz Konwicki (with a Commentary)
Autorzy:
Smulski, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/534535.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Tadeusz Konwicki
socialist realism in Poland
Opis:
The article contains a discussion of the author’s correspondence with Tadeusz Konwicki pertaining to socialist realism in literature, particularly to the latter’s novel Władza. Thus far unpublished Tadeusz Konwicki’s letters are quoted here in their entirety.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2020, 15, 1
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między mężczyznami. Proza Wilhelma Macha – socrealizm psychoanalizą podszyty
Between Men Wilhelm Mach’s Prose: Social Realism Streaked with Psychoanalysis
Autorzy:
Śmieja, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/534581.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Mach,
masculinity
psychoanalysis
socialist realism
homosexuality
queer
Opis:
The presentation of the work of the now forgotten writer concentrates on three key issues: Wilhelm Mach’s homosexual biography and the problems arising from it, ambiguity of the categories of masculinity, brotherhood and fatherhood, used by Mach, as well as “family anti-utopias,” whose portrayals can be found in Rdza [Rust] or Jaworowy dom [Sycamore House]. The author attempts to restore Mach’s name as an important figure in the history of the struggles of the Polish modernity with nonnormative sexuality; the writer’s political involvement is read as a consequence of the faith in the emancipatory power of the new order.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2015, 7, 2; 77-98
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
В „утробата на кита”, или „тихият вик” на българските поети през 60-те и 70-те години на ХХ век
In the „Whale’s Womb” or the „Silent Outcry” of the Bulgarian Poets of the 1960s and 1970s
Autorzy:
Кръстева, Гергина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636042.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
lyrics
ideological canon
alternative
dissent
socialist realism
Opis:
This article entitled unassumingly aims at reminding – just in a cursory way, but with a substantial degree of certainty, too, in their literary and historical justification – of a specific list of names of Bulgarian poets, whose „discontent” and/or „disappointment” with the totalitarian regime in Bulgaria create the history of the dissent, which found its expression in the alternative lyrical thinking and writing in the period of socialist realism during the decades of the sixties and the seventies of the twentieth century.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2014, 6
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Socrealizm od środka. Design, sztuka wnętrza i modernizacja
SOCIAL REALISM FROM THE INSIDE. DESIGN, THE ART OF THE INTERIOR AND MODERNIZATION
Autorzy:
Sumorok, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135554.pdf
Data publikacji:
2021-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Socialist Realism
interior architecture
design
modernization
modernity
Opis:
The article focuses on interior design from the first half of the 1950s. The interior spaces realized at that time in Poland elude unambiguous classifications, both in terms of formal and ideological aspects. I propose to look at the interiors from this time not in terms of style (difficult, complex, hybrid), but in a broader sense, as a political, socio-cultural phenomenon. The interiors were supposed to favor social modernization (assumed in the communist project), especially the idea of promotion and changing class habitus. They precisely modeled new forms of social life (cultural spaces), as well as family life, as they defined the way of eating, “being” (gastronomic interiors), spending free time and holidays. The leap into modernity was particularly noticeable in the architecture and interiors with which everyone interacted on a daily basis. Indicating the participation of interiors in the multifaceted modernization process can make us realize the complexity of the post-war reality, including the interior design from the first half of the 1950s, which was related to many spheres of social and cultural life.
Źródło:
Artium Quaestiones; 2021, 32; 187-227
0239-202X
Pojawia się w:
Artium Quaestiones
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwie strony olimpijskiego medalu –kontrowersje wokół II Symfonii „Olimpijskiej” (1948) Zbigniewa Turskiego. Przyczynki do analizy
Two sides of the olympic medal – the controversy surrounding II Sinfonia Olimpica (1948) by Zbigniew Turski. Contribution to the analysis
Autorzy:
Bindel, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/513986.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Koło Naukowe Studentów Muzykologii UJ
Tematy:
Zbigniew Turski,
II Sinfonia Olimpica,
socialist realism
Opis:
The main topic of the article is II Sinfonia Olimpica by Zbigniew Turski, a composer who is barely known in Poland nowadays. The reason of this is the socio-political situation of the country after World War II. The composer was one of first victims of Stalinist cultural policy. At a conference in Łagów Lubuski in 1949, his II Sinfonia Olimpica was named formalistic, pessimistic and incompatible with the socialist realism standards. However, the composition had won a gold medal at the XIV Olympic Games in London in 1948 and this success had had a great resonance in Polish music press before the conference. The article has several objectives. The first of them is to present socio-political situation in musical environment. Moreover, it shows the reception of the symphony after its premiere at the conference in Łagów Lubuski. Finally, an attempt to analyze the II Sinfonia Olimpica is made. It is noticed that the symphony stands out against other compositions created in the mid-twentieth century particularly by dint of its deeply emotional and dramatic character. The achieved mood results from traumatic war experience of the composer. Although the neoclassical tradition is visible, Turski used the innovative musical language and his attempt to create his own music style is noticeable. According to the author’s opinion, if it had not been socialist realism in the mid-twentieth century, II Sinfonia Olimpica could be now perceived as one of the most important symphonies created within the last century in Poland.
Źródło:
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ; 2017, 1(32); 77-90
2956-4107
2353-7094
Pojawia się w:
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewolucja elitarnej zabudowy mieszkaniowej w Moskwie - od socrealizmu do kaprealizmu
Evolution of the high standard housing in Moscow, from socialist realism to capitalist realism
Autorzy:
Asanowicz, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398211.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
architektura mieszkaniowa
socrealizm
kaprealizm
housing
socialist realism
capitalist realism
Opis:
Artykuł poświęcony jest problemowi budownictwa mieszkaniowego o wysokim standardzie w Moskwie. Domy i zespoły mieszkaniowe tego typu nie są niczym nowym w architekturze światowej, jednak tylko w Rosji budownictwo to znalazło swój tak odrębny sposób wyrazu. Złożyło się na to wiele aspektów. Jako najważniejszy należy uznać aspekt ideologiczny, narzucony przez partię komunistyczną. Połączenie ideologii i architektury w latach 1917-1933 stworzyło konstruktywizm, a w latach 1933-1955 socrealizm. Kapitalistyczne przekształcenia w Rosji po roku 1990 również zaowocowały specyficzną architekturą – kaprealizmem. W artykule prezentowane są przykłady najbardziej znanych „elitarnych” obiektów mieszkaniowych w Moskwie.
In the paper the evolution of high standard housing for chosen social group (government functionaries and eminent scientists and artists) in Moscow are presented. The high standard houses were built in all countries but only in Russia they had a very untypical formal expression. The architectural form of these buildings was a result of many factors. The main one was the ideology imposed by the communist party. This movement was called „socialist realism”. Socialist realism became state policy in 1932 when Soviet leader Joseph Stalin promulgated the decree „On the Reconstruction of Literary and Art Organizations” and ended in 1955. After the political changes in 1990 we observed a return to old architectural forms. But now this movement is called - „caprealism” (capitalist realism). In the paper the best examples of this kind of buildings in Moscow are presented.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2009, 1, 2; 9-18
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eksperymenty nad tożsamością płciową mężczyzn w twórczości Marka Hłaski
Experiments on Male Gender Identity in the Oeuvre of Marek Hłasko
Autorzy:
Mosak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/534511.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
socialist realism literature
masculinity
gender
post-war literature
Opis:
The present article aims to analyse the depictions of male protagonists in the oeuvre of Marek Hłasko. The post-World War Two crisis of hegemonic masculinity resulted in transformations of male and female gender identities in the 1950s. What seems to reflect the said reconfiguration of masculinity model are the changes occurring between the main protagonists of the particular pieces of Hłasko’s prose. In the 1954 short story entitled Baza Sokołowska, the men’s identities are, in the natural way, embedded in biology. In order to join the male community of drivers and gain their respect, it is enough to go through an initiation ritual. In the prose written by Hłasko after 1955, however, more and more often appear the male characters who humiliate the young and thwart them on their way to join masculine community, yet simultaneously some characters are presented who contest forms of patriarchal culture and refuse to participate in it. Hłasko’s Israeli novels, in turn, feature a series of male protagonists for whom gender (or even sexual) identity is merely a social construct. The narrator/protagonist of Drugie zabicie psa (Killing the Second Dog) would even consciously “perform” his masculinity to obtain an affluent female tourist’s trust and, as a result, to cozen her out of her money, which he needs to pay back his debts.The analysis of Marek Hłasko’s selected prose writings focused on the representation of various masculinity models leads the author of the article to a conclusion that male gender identity is consistently shifting towards constructivist concepts.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2020, 15, 1
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ale światy są tendencyjne
Autorzy:
Fiedotow, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643719.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
tendentious novel
socialist realism
ideology
disgust
world transformation
Opis:
But... These worlds are tendentious The article focuses on the term tendentious novel and its special use in the Polish literary theory: the context of socialist realist novels. Taking into consideration Louis Althusser’s concept of ideology and Pierre Bourdieu’s theory of pure and impure taste, the article calls into question the idea of tendentiousness in discourse, and categorizing novels as “strongly saturated with ideology” and therefore labelling them as “tendentious”. The inspiration to write this paper was the perception of socialist realism in Poland, with particular reference to Stalinist novels, whose forgotten senses and unknown but universal metaphoric systems are presented by the author. Ale światy są tendencyjneAutorka opisuje znaczenie pojęcia „powieści tendencyjnej”, jak również jego szczególne użycie w polskiej teorii literatury w kontekście powieści socrealistycznej. W odniesieniu do koncepcji ideologii Louisa Althussera oraz teorii gustu czystego/nieczystego Pierre’a Bourdieu autorka kwestionuje ideę „tendencyjności” w dyskursie, a co za tym idzie, stawia pod znakiem zapytania również zasadność określania powieści „mocno nasyconych ideologią” mianem „tendencyjnych”. Inspiracją do napisania artykułu był odbiór w Polsce realizmu socjalistycznego, a w szczególności powieści czasu stalinizmu, których zapomniany sens oraz uniwersalną metaforykę autorka przedstawia w niniejszej pracy.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2013, 2
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wilk” Marka Hłaski, czyli Młoda Polska zakamuflowana (ukryte nawiązania do prozy Żeromskiego i Reymonta)
“Wilk” by Marek Hłasko or Young Poland Camouflaged: The Hidden Allusions to Prose Writings of Żeromski and Reymont
Autorzy:
Białek, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1507528.pdf
Data publikacji:
2019-07-01
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Polish novel
literary criticism
intertextuality
Young Poland
socialist realism
Opis:
This article analyzes the novel Wilk (English “wolf”), which was written by Marek Hłasko, discovered by Radosław Młynarczyk, and then published only in 2015. The novel depicts the lives of the residents of a Warsaw district, Marymont during the interwar period. The analysis of this text by young Hłasko sheds new light on the current academic criticism of the writer’s works, and shows – sometimes indirectly – his inspiration with the literary representatives of Young Poland – Stefan Żeromski and Władysław Reymont. The discovery of the literary camouflage used by the writer discloses the following components of the Young Poland period: sensitivity to the beauty of melody and image, lyrical description and the question of rapid civilization changes.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2019, 14; 203-217
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność kulturalno-literacka Wandy Wasilewskiej w latach 1934–1945
Literature and Cultural Activity of Wanda Wasilewska in the Years 1934–1945
Autorzy:
Forma, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442682.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowa Uczelnia Zawodowa we Włocławku
Tematy:
Wanda Wasilewska
literatura
wojna
socrealizm
literature
war
socialist realism
Opis:
Niniejszy tekst poświęcam osobie Wandy Wasilewskiej, postaci w ostatnim czasie, mocno kontrowersyjnej. Ocenianej głównie poprzez pryzmat działalności społeczno-politycznej w okresie wojennym, jak i twórczości literackiej utrzymanej w duchu realizmu socrealistycznego. Artykuł ten ma za zadanie przypomnieć i przybliżyć dorobek literacki Wandy Wasilewskiej oraz rzucić nowe światło na działalność kulturalno--literacką pisarki, która nie tylko piórem, ale i czynem walczyła o „wolną i demokratyczną” ojczyznę. Wanda Wasilewska pochodziła z lewicowego domu o niepodległościowych tradycjach. Atmosfera panująca w rodzinnym domu, niewątpliwie sprzyjała dojrzewaniu społecznej świadomości Wasilewskiej. W latach dwudziestych XX wieku studiowała polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po wybuchu II wojny światowej udała się na wschód, gdzie m.in. została dyrektorem sowieckiego teatru we Lwowie, wstąpiła do Armii Czerwonej oraz była współzałożycielką Związku Patriotów Polskich i współuczestniczyła w powołaniu polskiej 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki oraz 1 Armii Polskiej w ZSRR. Jednocześnie pisała artykuły do gazet, redagowała pisma oraz publikowała powieści o tematyce rewolucyjno-wojennej (Ojczyzna, Oblicze dnia, Ziemia w jarzmie, Płomień na bagnach, Rzeki płoną).
The present analysis is dedicated to Wanda Wasilewska, who became very controversial figure recently. She is judged on her political and social activity during the war as well as on her literature output that represented socialist realism. The aim of the article is to depict and recount Wasilewska’s literary achievements and to show her social cultural and literary activities in a different new light. Wasilewska, as a writer, fought with her writing and also deeds for „free and democratic” homeland. She came from family of patriotic background with leftist convictions. The atmosphere of her family house influenced Wasilewska’s social consciousness. She studied in the 1920s Polish studies at the Jagiellonian University. After the outbreak of Second World War, she went to the east and became a director of Soviet theatre in Lviv, she even joined the Russian Army, contributed to the establishment of Union of Polish Patriots and also the Polish 1st Tadeusz Kościuszko Infantry Division, also First Polish Army in Soviet Union. At the same time, she wrote articles in newspapers, edited works and published war novels (Homeland, The nature of a day, The Earth in yoke, The flame on the bogs, Rivers are burning).
Źródło:
Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne; 2014, 10; 165-189
1896-4087
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Męstwo” Brunona Jasieńskiego. Polityka płciowa w ZSRR a proza socrealistyczna
Bruno Jasieński’s ‘Bravery’. Gender Equality in the USSR and Socialist Realism in Prose
Autorzy:
Pfeifer, Kasper
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/579004.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
gender studies
masculinity studies
socialist realism
Bruno Jasieński
October Revolution
Opis:
This article is devoted to the strategies of creations of masculinity used in the novel Bravery (pol. Męstwo) written by Bruno Jasieński. The article analyzes the ways in which patriarchate is presented in post-revolutionary social and gender relations as well as the strategies used for the creation of gender identity along with the social consequences of the revolutionary project of emancipation, which was abandoned in the USSR in the early 1930s. An important assumption of the study is also an attempt to establish the relation of this short prose to dominant fiction preserved by the poetics of socialist realism.
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2018, 61, 2(126); 9-21
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chopin na barykadach, czyli o socrealistycznych narracjach w 1949 roku1
Chopin on Barricades: About the 100th Anniversary of Chopin’s Birth (1949) and Socialist Realism Doctrine in Poland
Autorzy:
Bruliński, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/514063.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Koło Naukowe Studentów Muzykologii UJ
Tematy:
socialist realism
socrealism
Fryderyk Chopin
Polish People’s Republic
1949
Opis:
The main aim of this paper is to examine the discourse on Frédéric Chopin that took place in Poland in 1949, when the 100th anniversary of his birth coincided with the culmination of the socialist realist propaganda in the field of Polish culture. The discourse, initiated and moderated under effective surveillance of the Polish People’s Republic’s government, was filled with communist ideology. The authorities aimed at creating a sense of communion in the Polish nation, therefore they undertook numerous actions in the area of cultivating memory of Chopin and reception of his works. The composer was used as a banner under which culture of socialist realism was to be consolidated. Chopin was presented by the narrators in the socialist realist context in various dimensions. “Deep humanism”, “truth”, “optimism”, “sincerity” and “democratic features” of Chopin’s music were the crucial notions used by them. Chopin was depicted, among others, as a revolutionist and a prophet of triumph of communism. The oeuvre of Chopin was said to bring together “fraternal countries and nations”, Polish People’s Republic and Soviet Union, while being simultaneously a crucial element of class conflict. The authorities had a tendency to overemphasize folk roots of his compositions, thus among musical genres composed by Chopin the importance of Mazurka was exaggerated. Other genres without such strong folk connotations, as sonatas, ballades and scherzos, were marginalized in the discourse.
Źródło:
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ; 2018, 1(36); 75-109
2956-4107
2353-7094
Pojawia się w:
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metoda realizmu socjalistycznego w operze Bunt żaków Tadeusza Szeligowskiego
Socialist Realism method in Tadeusz Szeligowski’s opera Bunt żaków (The scholars’ revolt)
Autorzy:
RZANNA-SZCZEPANIAK, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454098.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
polityka kulturalna,
realizm socjalistyczny w muzyce polskiej,
Tadeusz Szeligowski,
Bunt żaków.
Polish cultural policy,
socialist realism,
socialist realism in Polish music,
The scholars’ revolt.
Opis:
Wprowadzenie metody realizmu socjalistycznego do twórczości muzycznej w Polsce w latach 50. ubiegłego stulecia, traktowane przez polityków jako jeden z kolejnych etapów budowania społeczeństwa socjalistycznego – wyzwolonego z konfliktów klasowych, implikowało praktyczne rozwiązania w zakresie warsztatu kompozytorskiego. Od kompozytorów oczekiwano: 1) przewartościowania hierarchii gatunków i form muzycznych (oparcia twórczości na formach wokalnych i programowych oraz formach muzyki użytkowej); 2) wykorzystania (w warstwie słownej lub programowej) aktualnej tematyki, wspierającej proces kształtowania nowego ustroju; 3) nawiązania w utworach do tradycji narodowej i europejskiej (z wyłączeniem elementów tradycji XIX-wiecznej) oraz polskiej muzyki ludowej. Opera Bunt żaków Tadeusza Szeligowskiego była pierwszym dziełem operowym skomponowanym w Polsce po roku 1945. Jej twórcy zostali odznaczeni – w roku 1951 – Nagrodą Państwową I stopnia. Prapremiera dzieła, która odbyła się we Wrocławiu, oraz kolejne przedstawienia w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Moskwie i Dreźnie zostały entuzjastycznie przyjęte przez słuchaczy i krytyków muzycznych. Utwór przedstawiano jako wzór realizacji w twórczości muzycznej w Polsce metody realizmu socjalistycznego. Równocześnie wskazywano na wysokie walory artystyczne oraz dużą atrakcyjność widowiskową dzieła. Artykuł stanowi próbę opisania opery w kontekście polityki kulturalnej w Polsce w latach 1945– 1956. Analiza dzieła wynika z przyjęcia założeń rosyjskiego narodowego dramatu muzycznego i obejmuje: fabułę opery – ze wskazaniem na źródła konfliktów, głównego bohatera, formę dramatyczno-muzyczną, elementy operowe, melodykę i harmonikę, teksty oraz motywy przewodnie. Na podstawie przeprowadzonych analiz można stwierdzić, że realizacja wytycznych zgłaszanych kompozytorom przez polityków, działaczy partyjnych, odbywa się w analizowanym dziele na trzech poziomach: dramaturgicznym, językowym i muzycznym. Opera Bunt żaków stanowi swego rodzaju odpowiedź jej twórców (kompozytora i librecisty) na (posługując się słowami ówczesnej propagandy) „zapotrzebowanie społeczne”. Tym samym utwór wpisuje się w proces ideologizacji kultury muzycznej zachodzący w Polsce w latach 50. XX wieku.
The introduction of the socialist realism method to music composition in Poland in the 1950s, considered by politicians as one of the successive stages of building a socialist society – liberated from class conflicts – implied practical solutions in the field of compositional technique. The composers were expected to: 1) re-evaluate the hierarchy of musical genres and forms (the need for musical creativity to be based on vocal and programme forms, as well as forms of utility music); 2) use (in the verbal or programme layer) topical subjects supporting the process of shaping the new system; 3) make references in their works to national and European tradition (excluding the elements of the 19th century tradition) and to Polish folk music. Tadeusz Szeligowski’s opera Bunt żaków (The scholars’ revolt) was the first opera to be composed in Poland after 1945. Its creators were awarded the Level I State Prize in 1951. The preview of the piece, which took place in Wrocław, and subsequent performances in Warsaw, Kraków, Poznań, Moscow and Dresden were enthusiastically received by listeners and music critics. The piece was presented as a model realisation of the socialist realism method in musical creation in Poland. High artistic values and spectacular attractiveness of the piece were pointed out as well. The article attempts to describe the opera in the context of cultural policy in Poland in the period 1945–1956. The analysis of the piece results from the adoption of the assumptions of the Russian national musical drama and includes: the plot of the opera - with a focus on the sources of conflicts, the main character, the dramatic and musical form, opera elements, melodics and harmonies, texts and leitmotifs. On the basis of the conducted analyses, it can be stated that the implementation of the instruc- tions issued by politicians and party activists to the composers is performed in the piece in question on three levels: dramaturgical, linguistic and musical. The opera The scholars’ revolt constitutes a kind of response of its creators (composer and librettist) to a specific “social demand” (in the words of the propaganda of that time). Thus, the piece is a part of the process of the ideologization of musical culture taking place in Poland in the 1950s.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2018, 13; 67-95
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aleja Pochodów - reprezentacyjna arteria nowego, socrealistycznego miasta Białystok
Prade Avenue - A representative thoroughfare of a new socialist city of Bialystok
Autorzy:
Szmitkowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398407.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
aleja pochodów
architektura
socrealizm
ulica
parade avenue
socialist realism
street
architecture
Opis:
Odbudowa oraz tworzenie planów zagospodarowania przestrzennego stały się dla powojennych władz okazją do wprowadzenia do krajobrazu przyszłych miast nowych elementów, służących oprawie ważnych partyjnych wydarzeń oraz podkreśleniu rangi niektórych gmachów. Wiele z tych elementów było inkorporowanych programowo i miało niejako status obowiązujący. Taki charakter miały między innymi tzw. aleje pochodów, stanowiące scenerie dla jednego z najważniejszych partyjnych rytuałów – pierwszomajowego marszu. Przebieg białostockiej „Alei Pochodów” został wyznaczony przez planistów pod koniec lat czterdziestych XX wieku, a jej szczegółowy kształt określił w swoim projekcie Stanisław Bukowski w roku 1950. Wykształcenie „Alei Pochodów” rozszerzyło strefę centralną miasta z historycznego Rynku Kościuszki w kierunku południowym. Do końca lat pięćdziesiątych XX wieku wzniesiono wzdłuż Alei dużo ważnych w strukturze miasta budynków użyteczności publicznej, co świadczy o jej wyjątkowym centrotwórczym charakterze. Czasy socrealizmu reprezentują tu, oprócz „Domu Partii”, gmach Sądu Wojewódzkiego, „Dom Związkowca” oraz gmach Państwowego Szpitala Klinicznego – tzw. Gigantu. Jednak ostatecznie ani urbanistyczny kształt ulicy, ani jej zabudowa, jako oprawa dla obchodów Święta Pracy, nie uzyskały kształtu zamierzonego przez autorów koncepcji z lat pięćdziesiątych XX wieku. Jej architektura, stopniowo oswobadzana od wzajemnego związku z pełnioną przez nią aż do czasu przełomu ustrojowego funkcją, wraz z upływem lat traciła swój propagandowy pierwiastek i ewoluowała w kierunku modernizmu.
The process of reconstructing existing, wardamaged buildings and creating spatial development plans provided postwar authorities with an excellent opportunity to introduce to future city landscapes new elements which would enhance the governing party’s events and would emphasize the significance of some edifices. A great number of these elements were incorporated in accordance with the planning programme and were rather obligatory. The socalled parade avenues were a prime example of such a compulsory element. They provided a backdrop to one of the most significant party rituals- the May Day parade. The route of Bialystok “Parade Avenue” was set out by the planners at the end of the 1940s. Its detailed shape was defined by Stanislaw Bukowski in his project in 1950. The creation of “Parade Avenue” had the effect of extending a central zone of the city from the historical Kosciuszko Square to the South. By the late 1950s a great number of very important public utility buildings had been erected along the avenue, which proves its exceptional centre-creative character. Socialist realism is represented by the aforementioned “House of the Party” as well as the edifice of the Voivodship Court and “The House of Trade Unions”, and the edifice of the State Teaching Hospital (the so-alled “Giant”). However finally, neither the urban form of the street nor the buildings that front onto it, which were originally intended as the backdrop to the celebrations of the Workers’ Day, got the shape intended by the authors of the 1950s concept. The architecture of the buildings had gradually been freed from the connection with the function they served until the transition from socialism to democracy. With time the street lost its propagandist character and evolved in the direction of modernism.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2012, 4, 3; 36-49
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piosenka w polskim filmie socrealistyczym
Song in the Polish Film of the Socialist Era
Autorzy:
Hendrykowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342080.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
PRL
socrealizm
kino polskie
Polish People's Republic
socialist realism
Polish cinema
Opis:
Śpiewający obywatel – pod warunkiem, że śpiewał na ekranie coś „słusznego” – cieszył się w kinie socrealistycznym niepisaną licentia vocalica, udzieloną na zasadzie bezumownej koncesji przez władzę. Myśl przewodnią tekstu Hendrykowskiego stanowi hipoteza dwoistości estetycznych źródeł piosenki w polskim filmie socrealistycznym. Z jednej strony źródłem tym jest wzorzec radzieckiej pieśni i piosenki, z drugiej – model rodzimy, oparty na tradycjach piosenki okresu międzywojennego. Pod względem ideologicznym (poetyka założona) oba modele stoją z sobą w sprzeczności. Pod względem estetycznym (poetyka zrealizowana) – poddane socrealistycznej obróbce, okazują się zbliżone. Melanż, do jakiego wówczas doszło, jest osobliwym paradoksem poetyki nie tylko piosenki filmowej, ale również pewnych aspektów poetyki kina socrealistycznego. Od czasów podszytej zachodnią kulturą popularną komedii Świat się śmieje istniało krytykowane przez ortodoksów politycznych przyzwolenie na formalne odstępstwo od sztywnych wymogów socrealistycznej sztampy. Liczyła się generalna zasada, a ta pozostawała niezmienna i prosta. O tym, czy dana piosenka znajdzie się „na wyposażeniu” bohaterów, decydowała nie jej melodia, lecz retoryka tekstu. Jego ideowej wymowy czynniki decyzyjne pilnowały z niestrudzoną czujnością. Wszystko inne mogło być w widowisku filmowym mniej lub bardziej dowolne i umowne.
A singing citizen – provided that he sang on screen something “right” – enjoyed the unwritten socialist-realist cinema licentia vocalica, granted on a non-contractual concession by the government. The central idea of Hendrykowski’s article is the hypothesis of duality of aesthetic sources of songs in Polish socialist realist films. On the one hand the songs are modelled on the Soviet style song, on the other hand they are made according to the local model, based on the songs of the interwar period. Ideologically (in terms of poetics assumed), the models contradict each other. In terms of the aesthetic (the poetics realised), subjected to socialist realist treatment they appear to be similar. The melange obtained is a paradox of poetics of film song and certain aspects of the poetics of socialist cinema. Since the days of the popular, Western influenced, comedy Moscow Laughs (1934), there existed a consent, criticised by the political orthodoxy, for not following the strict demands of the socialist realist ideology. What mattered was the general rule, and that remained simple and unchanged. The question of whether a song will be granted to a hero was decided not by its melody, but by the rhetoric of the lyrics. Its ideological dimension was guarded with tireless vigilance by the government. Everything else could be more or less arbitrary and conventional.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2015, 91; 93-104
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 45

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies