Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "pozytywizm prawniczy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    Herbert L. A. Hart – pozytywizm umiarkowany
    Herbert L.A. Hart –between moderate positivism and normativism
    Autorzy:
    Sylwestrzak, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/621925.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    pozytywizm prawniczy, pozytywizm umiarkowany Harta, „norma podstawowa” Kelsena, kompromis pozytywistyczny.
    juridical positivism, moderate positivism of Hart, Kelsen’s Grundnorm, compromise of positivism.
    Opis:
    The article is concerned with the methodological stand represented by H.L.A. Hart, a moderate positivist scholar searching for the links between positivist and normativist approaches. He indicates that the focus on obligations/civic duties does not entail exclu- sion of extra-legal factors. An extreme example in this respect is Kelsen’s theory of the “basic norm” as well as Austin and Jellinek’s references to customs and the law of God. The article brings the basic premises behind Heart’s theory as well as those of Austin, Jellinek and Kelsen’s normativism in order to expose incongruities in the research of the latter. The concluding part of the article reveals how Heart’s theory of “moderate positiv- ism” emerged from his references to the methodological weaknesses of positivism and normativism.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Iuridica; 2016, 15, 2; 143-158
    1732-9132
    2719-9991
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sedno idei pozytywizmu prawniczego
    The Very Idea of Legal Positivism
    Autorzy:
    Paulson, Stanley J.
    Romanowicz, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/927364.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    pozytywizm prawniczy
    Hans Kelsen
    teza o rozdziale
    naturalizm
    normatywizm
    legal positivism
    The Separation Thesis
    naturalism
    normativism
    Opis:
    Much in recent discussions on legal positivism suggests that the controversy surrounding the notion turns on the distinction between inclusive and exclusive legal positivism. As a point of departure in distinguishing them, the separation principle is helpful. The separation principle counts as the contradictory of the morality principle, according to which there is “necessary overlap” between the law and morality. What the legal positivist’s denial of the morality principle comes to can be refined, we are told, by appealing to the distinction between inclusive and exclusive legal positivism. One can acquire a broader perspective by opening up the field in order to cover not only inclusive and exclusive legal positivism but also non-positivism, represented by the defence of the morality principle, that is the view that there is necessary overlap between the law and morality. Say what you will about inclusive versus exclusive legal positivism – some defend the distinction, others dismiss inclusive legal positivism as a non-starter. In any case, I want to argue that a far more fundamental distinction within the positivist camp lies elsewhere. The distinction I have in mind is that between legal positivism qua naturalism (J. Austin) and legal positivism without naturalism (H. Kelsen). For reasons institutional in nature, legal positivism has largely been discussed in a vacuum, there is a standing presumption to the effect that there are ties between legal positivism and ‘positivism writ large’ in the greater philosophical tradition – or, as it would be put in present-day philosophical circles, ties between legal positivism and naturalism.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2012, 2(5); 20-35
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Interdyscyplinarność i integracja zewnętrzna nauk prawnych w świetle postmodernistycznej krytyki
    Interdisciplinarity and the external integration of jurisprudence in the light of postmodern critique
    Autorzy:
    Łakomy, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531612.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    interdyscyplinarność
    postmodernizm
    metodologia
    dyscyplinarność
    postdyscyplinarność
    poststrukturalizm
    pozytywizm prawniczy
    interdisciplinarity
    postmodernism
    disciplinarity
    postdisciplinarity
    poststructuralism
    methodology
    legal positivism
    Opis:
    Celem artykułu jest rekonstrukcja krytyki koncepcji „integracji zewnętrznej nauk prawnych”, która to koncepcja w ostatnich dekadach była szeroko dyskutowana w polskim prawoznawstwie. Opieram moją krytykę na analizie koncepcji przedstawianych w polskiej literaturze przez Jerzego Wróblewskiego i Kazimierza Opałka. Rozważam też postmodernistyczną krytykę poglądów tradycyjnej jurysprudencji dotyczących interdyscyplinarności. Pierwsza część artykułu składa się z: a) ogólnych uwag dotyczących wątpliwości i niejasności w zakresie rozumienia „postmodernizmu” i typowych nieporozumień związanych z tym terminem i (b) pewnych uwag dotyczących relacji między prawem a postmodernizmem. W drugiej części artykułu przedstawiam zarys rekonstrukcji podstawowych cech postmodernizmu, zwłaszcza tych charakterystyk, które determinują postmodernistyczną postawę wobec interdyscyplinarności. W trzeciej, głównej części artykułu pokazuję jak pozytywistyczny, współczesny koncept „integracji zewnętrznej nauk prawnych” jest niekompatybilny z postmodernistycznym spojrzeniem na naukę, badania, wiedzę, epistemologię i dyscyplinarość. Przedstawiam pogłębioną krytykę założeń i presupozycji leżących u podstaw tego konceptu. Wreszcie pytam „Quo vadis, interdyscyplinarniości”? Co z przyszłością badań interdyscyplinarnych w polu nauk prawnych, gdzie postmodernistyczna metodologiczna burza zmiotła stare narzędzia badawcze? W tym miejscu przedstawiam koncepcję „postdyscyplinarności”.
    The aim of the paper is to reconstruct the critique of the concept of “external integration of jurisprudence”, which has been widely discussed in polish jurisprudence in the past decades. I base my critique on an analysis of the concept put forward in Polish literature by Jerzy Wróblewski and Kazimierz Opałek. I also consider the postmodern critique of the views on interdisciplinarity held by classical jurisprudence. The first part of the article consists of: a) general remarks on some doubts and ambiguites concerning understanding of “postmodernism” and common misunderstandings of this term and b) some remarks on the relations between law and postmodernism. In the second part of the article, I provide a sketch reconstruction of the basic traits of postmodernism, especially those characteristics, which determine the postmodern attitude towards interdisciplinarity. In the third, main part of my article I show how the positivist, modern concept of “external integration of jurisprudence” is incompatibile with postmodern views on science, research, knowledge, epistemology and disciplinarity. I provide an in-depth critique of the presumptions and presuppositions underlying this concept. Finally, I ask: “Quo vadis, interdisciplinarity’’? What about the future of interdisciplinary research in the field of law, when the postmodern methodological storm has swept away the old instruments? Here I introduce the concept of “postdisciplinarity”.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2011, 1(2); 29-45
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prequel do Hartowskiego Postscriptum – brakujące ogniwo w debacie Harta z Dworkinem
    A Prequel to Hart’s ‘Postscript’ – the Missing Link in the Hart-Dworkin Debate
    Autorzy:
    Grabowski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/927452.pdf
    Data publikacji:
    2014-06-01
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    Herbert L. A. Hart
    Ronald Dworkin
    pozytywizm prawniczy
    debata Harta z Dworkinem
    legal positivism
    Hart-Dworkin debate
    Opis:
    In his translator’s note to the H.L.A Hart’s paper New Challenge to Legal Positivism, Andrzej Grabowski describes the historical details of Hart’s Madrid lecture and the changes of the original Spanish text, introduced in the translation. He argues that Hart’s paper can be regarded as the prequel to the ‘Postscript’ from 1994, since the lecture deals with the criticism of Dworkin against the Hartian version of legal positivism and some important parts of them (from Section II) were in extenso included in the ‘Postscript’. The translator also emphasises the importance of Hart’s lecture as a text-source of information, which can be used in the contemporary debate on the inclusive legal positivism and for the critical reconstruction of Hart’s theoretical position.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2014, 2(9); 21-25
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozumienie filozofii prawa a kształt systemu prawa
    Undestanding of legal philosophy and the shape of legal system
    Autorzy:
    Woleński, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30146694.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    jurisprudence
    legal theory
    doctrinal studies of law
    natural law
    legal positivism
    prawoznawstwo
    teoria prawa
    dogmatyka prawa
    prawo natury
    pozytywizm prawniczy
    Opis:
    Artykuł dyskutuje miejsce filozofii prawa w dziedzinie nauk prawnych związanych z tzw. kontynentalnym systemem prawa – tradycji common law są poświęcone tylko marginalne uwagi. Przeprowadzona jest argumentacja, że tradycyjna identyfikacja filozofii prawa z aksjologią, jako badaniem stosunku prawa do moralności, jest nietrafna, ponieważ jest za wąska – analiza prawa ujawnia znacznie więcej problemów filozoficznych. Metodologiczne problemy prawoznawstwa są ilustrowane tzw. wielopłaszczyznową koncepcją prawa. Główna teza artykułu głosi, że na obecny kształt systemu prawa w istotny sposób wpłynęła pozytywizacja prawa, która dokonała się w XIX wieku. Jej konsekwencją był m.in. pozytywizm prawniczy, który postulował autonomię nauk prawnych wobec innych dyscyplin. Skutkiem tego była także nieobecność filozofii prawa w systemie nauk prawnych. Po II wojnie światowej nastąpił zwrot polegający na tym, że problematyka filozoficzna zdobyła legitymację niezależnie od tego, czy jest uprawiana w prawoznawstwie, czy też poza nim.
    This paper discusses the place of legal philosophy in jurisprudence related to the so-called continental legal system – the common law tradition is only occasionally mentioned. It is argued that the traditional identification of legal philosophy with axiology understood as investigatiing relations between law and morality, is not correct, because there are more philosophical problems related to law. Some methodological problems of jurisprudence are illustrated by the so-called multiplane conception of law. The main thesis of the paper says that the present shape of legal system resulted from positivisation of law in the 19th century. The rise of legal positivism was one of the consequences of this process. Positivism in jurisprudence claimed that jurisprudence should be autonomous with respect to other sciences. The lack of presence of legal philosophy in jurisprudence was one of the outcomes of legal positivism. After World War II, the situation changed and legal philosophy, not only identified with axiology, but also was legitimized independently whether practiced in jurisprudence or outside it.
    Źródło:
    Acta Iuris Stetinensis; 2022, 41; 135-149
    2083-4373
    2545-3181
    Pojawia się w:
    Acta Iuris Stetinensis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Argument „semantycznego ukąszenia” a teoria prawa Jerzego Wróblewskiego
    “The Semantic Sting” Argument and Jerzy Wróblewski’s Theory of Law
    Autorzy:
    Dyrda, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531662.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    Ronald Dworkin
    Herbert Hart
    Jerzy Wróblewski
    semantyczne ukąszenie
    pozytywizm prawniczy
    racjonalne stosowanie prawa
    semantic sting
    legal positivism
    rational application of law
    Opis:
    Ronald Dworkin krytykował niegdyś pozytywistyczne teorie prawa wskazując, że są one „ukąszone semantycznie”. Argumentował, że filozofia prawa, będąca „cichym prologiem dla każdego rozstrzygnięcia prawnego”, nie może sprowadzać się jedynie do semantycznego przedstawienia znaczenia słowa „prawo”. W artykule została przedstawiona argumentacja Dworkina (obejmująca wpływową krytykę koncepcji Herberta Harta) wraz z analizą pozwalającą odpowiedzieć na pytanie, czy teoria prawa Jerzego Wróblewskiego (w swojej warstwie deskrypcyjnej podobna do teorii Herberta Harta) jest „semantycznie ukąszona”. Analiza ta odwołuje się do wypracowanej przez Jerzego Wróblewskiego koncepcji racjonalnego stosowania prawa. Odpowiedź – zgodna zresztą z argumentacją miękkich pozytywistów, takich jak Herbert Hart czy Jules Coleman – opera się na przyjęciu, że nawet jeśli argument Dworkina jest istotny, to nadal nie dotyczy miękkiego pozytywizmu. Problem, czy określona teoria jest „ukąszona semantycznie” może być właściwie sprowadzony do wątpliwości dotyczącej doboru trafnej metodologicznie teorii prawa i relacji takiej teorii do interpretacyjnej jurysprudencji Ronalda Dworkina. W końcu argumentuje się, że teoria Jerzego Wróblewskiego może być traktowana jako metateoria, która w procesie stosowania prawa skutecznie odpowiada na Dworkinowski argument ze sporów teoretycznych dotyczących podstaw prawa.
    Ronald Dworkin once criticized legal positivists for that their theories are founded on a mistake called “the semantic sting”, which claims that legal philosophy, as a silent prologue to every decision of law, cannot be only a semantic account to the word ‘law’. The article presents Dworkinean argument (and its most influential critique of Herbert Hart) and examines whether Jerzy Wróblewski’s legal theory (in its descriptive layer similar to the theory of Herbert Hart) is susceptible to “the semantic sting”. Finally, the answer given is based on a particular solution: Jerzy Wróblewski’s concept of rationality of legal decision appliance. The answer is in accoradance with argumentation of soft positivists, such as Herbert Hart or Jules Coleman, and is based on the acceptance that, even if Dworkin’s argument is meaningfull, it still does not apply to the theories presented by the soft positivists. The controversy whether a particular theory is “semantically stung” is de facto a dispute over a proper methodological approach to legal theory and a relation in which such a theory remains to interpretative jurisprudence of Ronald Dworkin. In this case we can treat Jerzy Wróblewski’s theory as a metatheory, which deals with theoretic disagreement over the grounds of the law, while deciding the case.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2010, 1(1); 39-47
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Epistemologia stosowania prawa a zasada demokratycznego państwa prawnego
    Epistemology of Application of Law and the Principle of Democratic Rule of Law
    Autorzy:
    Raburski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2170521.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    application of law
    epistemology of law
    truth
    legal positivism
    neopositivism
    deliberative democracy
    stosowanie prawa
    epistemologia prawa
    prawda
    pozytywizm prawniczy
    neopozytywizm
    demokracja deliberatywna
    Opis:
    Artykuł analizuje epistemologię instytucjonalną procesu stosowania prawa w Polsce. Jest ona rozumiana jako zestaw cech, celów poznawczych, wartości, praktyk wpisanych w strukturę instytucjonalną. Analizowane są dwie podstawowe cechy tej epistemologii: pozytywistyczny model poznania oraz koncepcja prawdy. W artykule wskazuję jak te cechy zostały ukształtowane i dlaczego współcześnie należy uznać je za ograniczające. Argumentuję, że legitymacja procesów decyzyjnych opierających się na tych założeniach jest z punktu widzenia zasady demokratycznego państwa prawnego niezadowalająca, i dlatego cechy te powinny ewoluować w kierunku deliberatywnym.
    The paper analyses the institutional epistemology of the process of application of law in Poland. The concept of institutional epistemology is understood as a set of features, epistemic aims, values, and practices, which are intrinsic to the institutional structures. Two aspects of such an institutional epistemology are covered: the positivistic model of cognition and the concept of truth embedded in the judicial practices and legal norms. The philosophical and historical origins of these features are outlined. It is argued that they should be considered relics of previous socio-political system and obsolete philosophies of science, and, in consequence, they do not meet the standards of the constitutional principle of the democratic rule-of-law state (Polish demokratyczne państwo prawne). Evolution towards more deliberative forms of institutional epistemology is advocated.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 4(33); 39-51
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola filozofii prawa w podejmowaniu decyzji sędziowskiej – rozważania w oparciu o filozofię Gustava Radbrucha
    Autorzy:
    Dąbrowska, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2034069.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    filozofia prawa
    pozytywizm prawniczy
    prawo natury
    decyzja sędziowska
    Gustav Radbruch
    philosophy of law
    legal positivism
    doctrine of the law of nature
    judicial decision
    Opis:
    Niniejszy artykuł ma na celu poruszenie problematyki filozofii prawa i jej wpływu na kształtowanie decyzji sędziowskiej na tle filozofii Gustava Radbrucha. Niejednokrotnie w sposób nieświadomy to przyjmowana przez sędziego postawa filozoficzna wobec prawa determinuje sposób wykładni norm, co wpływa na decyzję finalną. Poprzez analizę filozofii Gustava Radbrucha i zestawienie jej z poglądami Hansa Kelsena dowiedzione zostanie, że poglądy filozoficzne sędziów nie pozostają bez znaczenia dla decyzji sędziowskiej. Do uwidocznienia wspomnianego problemu zostanie wykorzystana analiza artykułu Lona Fullera „sprawa grotołazów”. Posłuży ona do przedstawienia zależności między przyjmowaniem pozytywistycznego paradygmatu a wykładnią formalistyczną, a także paradygmatów realistycznych lub prawonaturalnych a wykładnią antyformalistyczną.  Zatem aby wykazać, że filozofia prawa jest czynnikiem wpływającym na decyzję sędziowską podjęte zostaną dwa zasadnicze problemy – przemiany myśli filozoficzno-prawnej pod wpływem wydarzeń historycznych oraz korespondencja między filozofią prawa a sposobem prowadzenia wykładni przez sędziów.
    This article aims to discuss the influence that personal views on philosophy of law held by individual judges exerts on their judicial decisions in a connection with philosophy of Gustav Radbruch. Commonly, the subconscious philosophical position held by the judge towards the law determines the statutory interpretation and, thus, the final decision. Through the juxtaposition of Gustav Radbruch’s and Hans Kelsen’s schools of thinking, it is proven that philosophical outlook of the judges is very much relevant for the process of making judicial decisions. Lon Fuller’s notorious article “The Case of Speluncean Explorers” is used to illustrate the problem and demonstrate the causality between accepting the positivistic paradigm and the preference for formalistic interpretation of the law and, conversely, between the adherence to legal realism or naturalism and the preference for antiformalistic interpretation.  Therefore, two key issues are introduced to prove the significance of philosophy of law for judicial decisions: the developments in philosophical and legal thought under the influence of law held by particular judges. historical events and the relationship between statutory interpretation and views on philosophy of law held by particular judges. historical events and the relationship between statutory interpretation and views on philosophy of
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2021, 97; 183-198
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kryzys idei trójpodziału władzy. Kilka uwag na tle współczesnego sporu o Trybunał Konstytucyjny w Polsce – perspektywa filozoficznoprawna
    A Crisis over the Idea of the Tripartite Separation of Power. Some Remarks on the Grounds of the Contemporary Dispute over the Constitutional Tribunal in Poland – Legal Philosophy Perspective
    Autorzy:
    Bekrycht, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/596895.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Trybunał Konstytucyjny
    pozytywizm prawniczy
    idea trójpodziału władzy
    filozofia prawa
    the Constitutional Tribunal
    legal positivism
    the idea of the tripartite separation of
    powers
    legal philosophy
    Opis:
    Niemal w każdej książce dotyczącej zagadnienia praworządności i demokracji wskazuje się na ideę trójpodziału władzy jako jedną z podstawowych zasad demokratycznego państwa prawnego. W polskiej kulturze prawnej i politycznej ostatnich kilku miesięcy pojawił się pewien problem, który nazywany jest powszechnie ‘sporem o Trybunał Konstytucyjny’, czasami ‘sporem o demokrację’ lub ‘kryzysem wokół Trybunału Konstytucyjnego’. W mojej ocenie nie jest to jedynie spór polityczny, jak najczęściej mówi się o nim w mediach, ale jest trudnym do rozwiązania zagadnieniem filozoficznym. Jego wyjaśnienie i potencjalne rozwiązanie musi sięgnąć do podstawowego aparatu pojęciowego filozofii prawa i samych fundamentów myślenia prawniczego i politycznego. W niniejszym artykule stawiam tezę, że spór ten jest immanentnie wpisany w naszą kulturę prawną i wiąże się ze szczególną pozycją prawa pozytywnego w tej kulturze wraz próbą budowy naukowego prawoznawstwa przez pozytywizm prawniczy.
    Almost in every book concerning a problem of law and order and democracy the principle of the tripartite separation of power is indicated as one of the basic principles of the democratic state based on the rule of law. Last months in Poland’s legal and political culture a problem appeared which is widely called ‘a dispute over the Constitutional Tribunal’, ‘a dispute over democracy’ or ‘a crisis regarding the Constitutional Tribunal’. In my opinion, it is not only a political dispute as it is most often presented in the media but it is a philosophical issue difficult to resolve. Its explanation and potential solution must reach basic means of legal philosophy and the grounds of legal and political thinking. In this article I challenge a thesis that the dispute is immanently connected with our legal culture and involves a distinctive position of positive law in that culture with an attempt of creating jurisprudence by legal positivism.
    Źródło:
    Studia Prawno-Ekonomiczne; 2017, 104; 11-26
    0081-6841
    Pojawia się w:
    Studia Prawno-Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyka praworządności w teorii prawa Kazimierza Opałka
    The problem of the rule of law in Kazimierz Opałek’s legal theory
    Autorzy:
    Tkacz, Sławomir
    Tobor, Zygmunt
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/962699.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    legal theory; rule of law; legal positivism; natural law; Kazimierz Opałek; Józef Nowacki
    teoria prawa; praworządność; pozytywizm prawniczy; prawo naturalne; Kazimierz Opałek; Józef Nowacki
    Opis:
    The subject of the article, prepared as part of the commemorations for the 100th birthday anniversary of Professor Kazimierz Opałek, is the issue of the rule of law, which occupied a prominent place in his works. Accordingly, the analyses carried out in the article encompass different takes on the concept of the ‘rule of law’, its classifications, as well as the issue of safeguards of the rule of law, as understood by Opałek. A special emphasis in this regard is placed on the problem of limitations upon the exercise of constitutional freedoms and rights imposed by statutes. The article concludes with the observation that when Opałek raised the issue of the dispute over the notion of the rule of law as early as the 1950s, he made references in his analyses to German and English theories. Although a lot of time has passed since then, his conceptual analyses have remained relevant, and are bound to be brought up by future generations of researchers.
    Przedmiotem opracowania przygotowanego 100 rocznicę urodzin Profesora Kazimierza Opałka jest problematyka praworządności w opublikowanych przezeń pracach. W toku prowadzonych rozważań poddano analizie charakterystyki praworządności, podziały praworządności oraz problem gwarancji praworządności, tak jak one były rozumiane przez Opałka. Szczególną uwagę zwrócono na podjęty przezeń problem ograniczenia konstytucyjnych praw i wolności na mocy przepisów rangi ustawowej. Nadto porównano stanowisko teoretycznoprawne Kazimierza Opałka z poglądami Józefa Nowackiego. Podkreślono, że w pracach tych autorów można znaleźć zarówno miejsca wspólne, ale i pewne istotne różnice. Na zakończenie wskazano, że Opałek już w latach pięćdziesiątych XX w., podejmując problem sporu o pojęcie praworządności, odnosił prowadzone analizy do koncepcji niemieckich oraz angielskich. Przeprowadzone przezeń analizy pojęciowe pomimo upływu czasu nie straciły swojej aktualności, a przyszłe pokolenia naukowców będą przez lata do nich powracać.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2020, 82, 1; 41-55
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rządność sądów a zarządzanie przez sądy
    Judicial Governance and Governing through Courts
    Autorzy:
    Zirk-Sadowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/904040.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej
    Tematy:
    rządność sądów
    administracja sądowa
    dobre administrowanie
    władza sądownicza
    pozytywizm prawniczy
    prawo responsywne
    aktywizm sędziowski
    judicial governance
    judicial administration
    good administration
    judicial power
    legal positivism
    responsive law
    judicial activism
    Opis:
    Sądy w pewnym fragmencie swej aktywności są administrowane. Choć istotą sądu jest osądzanie, administrowanie sądowe ma chronić sprawne sądzenie, ale jednocześnie nie wolno sprowadzać problemu administrowania do problemu rządności. Problem dobrej administracji odnosi się do wewnętrznego zorganizowania sądowej kadry urzędniczej i biurowości sądowej. Dobre rządzenie dotyczy wykonywania trzeciej władzy przez sąd rozumiany jako wspólnota czy organizacja sędziów. Samo osądzanie i związane z nim czynności sędziego lub sędziów nie mogą być regulowane administracyjnie. Są one oddane samorządowi sędziowskiemu i jego organom. Z punktu widzenia ustrojowego nie ma podstaw, aby zastosować unijne zasady dobrej administracji (Europejski Kodeks Dobrej Praktyki Administracyjnej) do administracji sądowej. Można je wykorzystać tylko w niektórych wymiarach administracji sądowej (np. udostępnianie informacji o pracy sądu). W niniejszej pracy głównym zagadnieniem jest relacja rządzenia sądami do unijnej kategorii dobrego rządzenia. W artykule zadano pytanie – jakie są niezbędne cechy rządności sądów i czy można do trzeciej władzy odnieść kategorię dobrego rządzenia? Z przeprowadzonych rozważań wynika, że odpowiedź jest uzależniona od koncepcji teoretycznych i filozoficznych samego osądzania.
    Courts are administered where a certain part of their activity is concerned. Although the process of arriving at judgments is the main assignment given to courts, judicial administration serves to protect efficiency of judging. At the same time, the problem of administration cannot be resolved by the problem of governance. The problem of good administration is here taken to refer to the internal organization involving judicial officials and judicial office administration. Good governance refers to the exercising of power by the judiciary, where this is understood as a community or organization of judges. The boundary which "court administration" cannot cross relates to the judgment itself and the activities of the person of the judge or judges connected with it, who cannot be regulated in an administrative way, but only by means of powers assigned to self-governing authorities of the judiciary. From a political point of view, there are no bases for applying EU rules of good administration (personified in The European Code of Good Administration) to judicial administration, and in fact such an effort would only be possible in regard to some dimensions of the judicial administration (e.g. where access to information concerning the activities of the court is concerned). This work goes on to focus in particular on the other problem described, i.e. the relation between judicial governance and the EU category of good governance. A question concerning the indispensable features of judicial governance was posed, as was one on whether the category of good governance can be taken to relate to judicial power. It emerges that, once account has been taken of the above deliberations, the answers to the questions are ultimately found to depend on the theoretical and philosophical concepts underpinning the activity of judging itself.
    Źródło:
    Zarządzanie Publiczne / Public Governance; 2009, 1(7); 45-63
    1898-3529
    2658-1116
    Pojawia się w:
    Zarządzanie Publiczne / Public Governance
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Próby wyjaśnienia fenomenu prawa - część I
    How to explain the phenomenon of law
    Autorzy:
    Wach, Bogna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/35563771.pdf
    Data publikacji:
    2023-03-03
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    prawo
    prawo naturalne
    pozytywizm prawniczy
    formuła Radbrucha
    realizm amerykański
    psychologizm prawniczy
    hermeneutyka
    komunikacyjna teoria prawa
    retoryka Perelmana
    wielopłaszczyznowe ujęcie prawa
    law
    natural law
    legal positivism
    Radbruch’sfomula
    legal realism
    psychological theory of law
    hermeneutics
    comminication theory of law
    rhetorics of Chaim Perelman
    multifacted approach of law
    Opis:
    Poniższy artykuł składa się z dwóch części. Jego celem jest krótki przegląd konkurujących sposobów rozumienia prawa. Koncepcje te nabierają znaczenia w obliczu obecnego kryzysu militarnego, mogą bowiem stanowić podstawę do opracowania skutecznych sposobów stabilizacji porządku międzynarodowego, m.in. poprzez ukaranie sprawców zbrodni wojennych. W pierwszej zaprezentowane zostały koncepcje prawa naturalnego wraz z jej wariantem, tj. prawem natury o zmiennej treści i pozytywizmu prawniczego (klasycznego, teorii „czystego prawa” Hansa Kelsena, pozytywizmu wyrafinowanego), formuły Gustawa Radbrucha oraz relacje między nimi. W drugiej części omówione zostały realistyczna koncepcja prawa (realizm amerykański, psychologizm prawniczy Leona Petrażyckiego i skandynawski), koncepcje tzw. trzeciej drogi (hermeneutyka, komunikacyjna teoria prawa, retoryczna koncepcja prawa Chaima Perelmana) oraz wielopłaszczyznowe ujęcie prawa.
    The following article is divided into two parts. Its purpose is to briefly review the competing ways of understanding the law. These concepts are gaining importance in the face of the current military crisis, as they can be the basis for developing effective ways to stabilize the international order, e.g.by punishing the perpetrators of war crimes. The first presents the concepts of natural law with its variant - the law of nature with variable content and legal positivism (classical, the theory of “pure law” by Hans Kelsen, refined positivism), Gustaw Radbruch’s formulas and the relations between them. The second part discusses the realistic concept of law (American realism, legal psychologism of Leon Petrażycki and Scandinavian ones), the concepts of the so-called the third way (hermeneutics, communication theory of law, the rhetorical concept of Chaim Perelman’s law) and a multifaceted approach to law.
    Źródło:
    Studia Administracji i Bezpieczeństwa; 2022, 13(13); 13-36
    2543-6961
    Pojawia się w:
    Studia Administracji i Bezpieczeństwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Granice sporów interpretacyjnych w prawoznawstwie
    Limits of Interpretive Disagreements in Jurisprudence
    Autorzy:
    Dyrda, Adam
    Gizbert-Studnicki, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531367.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-01
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    metodologia interpretacyjna
    granice wykładni prawa
    pozytywizm prawniczy
    reguły wykładni drugiego stopnia
    normatywne teorie wykładni prawa
    interpretive methodology
    limits of legal interpretation
    legal positivism
    second-order rules of legal interpretation
    normative theories of legal interpretation
    Opis:
    Czy wykładnia prawa ma granice? Czy granice te są konwencjonalnie ustalone? Co sprawia, że dane „racje prawne”, postulowane przez kreślone normatywne teorie wykładni, są dopuszczalne w dyskursie prawnym, nawet jeżeli są nietrafne? W artykule argumentujemy, że pojęcie granic interpretacji prawa powiązane jest z ogólnym pojęciem granic prawa. Wskazujemy na zakres tzw. „interpretacyjnych sporów teoretycznych” dyskutowanych m.in. na gruncie pewnych wysublimowanych, „instytucjonalnych” wersji współczesnego pozytywizmu prawniczego. Granice interpretacyjne nie mają jednak wyłącznie charakteru granic „instytucjonalnych”. W naszym przekonaniu, granice te są także ogólnie wyznaczone przez truistyczne, powszechnie przyjęte przekonania na temat prawa i interpretacji.
    Does legal interpretation have borders? Are these borders conventionally established? What makes the given ‘legal reasons’, set forth by certain normative theories of legal interpretation, acceptable in legal discourse (even if the reasons are wrong)? In the present paper, we argue that the notion of the borders of legal interpretation is linked to the general notion of the borders of law. We indicate the scope of ‘interpretive theoretical disagreements’ in law, as discussed by certain new, ‘institutional’ versions of legal positivism. Interpretive borders are not fully determined by the given ‘institutional’ framework. In our view, these borders are also more generally determined inter alia by certain truistic (platitudinous) beliefs related to law and interpretation.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 19-34
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies