Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "misery" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-6 z 6
Tytuł:
Polska BIEDA w perspektywie etymologicznej, historycznojęzykowej i dialektologicznej
The Polish bieda (poverty) from the perspective of etymology and historical linguistics
Autorzy:
Gumowska-Grochot, Ilona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34605579.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
bieda
misery
etymology
poverty
ethnolinguistics
Polish
etymologia
etnolingwistyka
język polski
Opis:
The article deals with the Polish concept of bieda (poverty) from the perspective of etymology and historical linguistics. A diachronic analysis provides access to the evolution of the concept. The article references the major findings relating to the role of etymology in semantic research, especially in reconstructing the linguistic view of concepts within the framework of cognitive ethnolinguistics. The analytical part deals with data from etymological dictionaries, earlier stages in the history of Polish, and rural dialects. The analysis itself is concerned with two forms of the lexeme on hand: bieda ‘poverty, misery, misfortune’ and biada ‘woe’, which have undergone sibstitution. The semantic development of the concept progressed in three stages and involved the following senses: (1) ‘compulsion, necessity’; (2) ‘misfortune, misery, suffering’; and (3) ‘poverty’. The material-cum-immaterial nature of bieda reflects its etymological meaning and historical development, in which the subsequent senses did not give way to still others but incorporated them. The semantic development of bieda shows that the structure of the concept embraces two aspects: material and psycho-social. The semantic components that one can identify in the complex structure of that concept include above all: a material want and the need that accompanies that want; misfortune, hardship, and trouble; strife; danger of punishment; low value, quality, or number of something; low value of someone; that which is ominous or dangerous. Bieda can easily extend its meaning metaphorically, which is most clearly visible in dialects. As a euphemism, it helps avoid words subjected to linguistic taboo.
Autorka prezentuje ustalenia etymologiczne i historycznojęzykowe odnoszące się do pojęcia bieda w języku polskim. Analiza diachroniczna pozwala obserwować ewolucję pojęcia. W artykule przywołano najważniejsze spostrzeżenia dotyczące roli etymologii w badaniach semantycznych, zwłaszcza w rekonstrukcji językowego obrazu pojęć na gruncie etnolingwistyki kognitywnej. W części analitycznej autorka omawia kolejno dane zaczerpnięte ze słowników etymologicznych, polszczyzny historycznej oraz gwarowej. Analiza dotyczy dwóch form leksemu: bieda i biada, które w języku polskim podlegały substytucji. Ogólnie rozwój znaczeniowy pojęcia przebiegał w trzech etapach i obejmował znaczenia takie, jak: 1. ‘przymus, konieczność’; 2. ‘nieszczęście, niedola, cierpienie’; 3. ‘ubóstwo, nędza’. „Materialno-niematerialny” charakter biedy jest właściwie odbiciem etymologicznego znaczenia wyrazu i jego historycznego rozwoju, w którym kolejne ogniwa nie ustępowały miejsca nowym, ale przyłączały je. Uwzględnienie rozwoju znaczeniowego w rekonstrukcji językowego obrazu biedy pozwala na stwierdzenie, że w strukturze pojęcia łączą się dwa aspekty: materialno-bytowy oraz psychospołeczny. Komponenty semantyczne, jakie możemy wskazać w złożonej strukturze pojęcia bieda, to przede wszystkim: materialny brak i wiążąca się z nim potrzeba / konieczność jego zaspokojenia; nieszczęście, trud, kłopoty; walka, zmaganie się z trudnościami; groźba kary; niska wartość kogoś lub czegoś, niewystarczająca ilość lub słaba jakość czegoś; to, co groźne, niebezpieczne, wrogie człowiekowi. Bieda jest pojęciem, które z łatwością może rozszerzać swoje znaczenie o sensy metaforyczne, co najłatwiej obserwować w dialektach. Jako eufemizm pozwala unikać wyrazów obłożonych tabu językowym.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2020, 32; 51-65
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Madagaskar nad przepaścią. Obraz rozpadającego się świata w nowelach Raharimanany
Madagascar Over the Precipice. The World Falling Apart in Raharimanana’s Short Stories
Autorzy:
Kalinowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/522740.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Katedra Języków i Kultur Afryki. Polskie Towarzystwo Afrykanistyczne
Tematy:
Madagascar
Raharimanana
short story
human misery
tragic vision of the world
Opis:
This paper aims to shed light on short stories of Raharimanana – a Malagasy writer, poet, playwright and novelist (born in 1967) – as well as the image of reality of Madagascar and its inhabitants. The analysis is based on two literary works by Raharimanana, which are ones of his earliest: the series of short stories – Lucarne (1996) and Rêves sous le linceul (1998). The author analyses the situation of his mother island by pointing out all its dark sides: poverty, dirt, abjection and squalor. Human beings are wandering in the moral and material darkness; no hope of a feasible exit seems possible; there are hardly ever any signs of tenderness or love visible. Raharimanana’s style, with its rhetorical forms and a specific vocabulary, enhances the expression of his short stories and the image of Madagascar that they reflect.
Źródło:
Afryka; 2015, 42; 63-78
1234-0278
Pojawia się w:
Afryka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polski obraz biedy utrwalony w języku i w kulturze
Autorzy:
Młynarczyk, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611453.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistic worldview
poverty
misery
conceptual metaphor
valuation
językowy obraz świata
bieda
metafora pojęciowa
wartościowanie
Opis:
The article is an attempt to reconstruct the most important elements of the linguisticcultural image of the Polish bieda ‘poverty, misery’, a theme very much present in academic reasearch and media coverage. The noun bieda is a component of many fixed word combinations, including two culturally-profiled collocations: polska bieda ‘the Polish poverty’ and stara bieda ‘same old misery’.Following Jerzy Bartmiński’s methodological assumptions for reconstructing linguistic worldview, three types of data are taken into account: systemic (general, etymological, phraseological dictionaries of Polish, as well as dictionaries of synonyms and antonyms), textual (proverbs, folk tales, sample journalistic texts), and cultural (folk beliefs and customs described in ethnographic literature). In Polish, bieda is contrasted with wealth and is different from UBÓSTWO ‘poverty, deprivation’, which can be accepted voluntarily. The fact that the noun bieda collocates exclusively with intensifying adjectives suggests that speakers of Polish pay attention above all to the consequences of difficult financial situations. The process of euphemisation, in turn, is usually expressed with the formal word niedostatek ‘financial hardship’. Fixed word combinations show that bieda is portrayed as a distinct entity that accompanies human life, a living creature that appears against one’s will, an intruder, usually perceived as a person. The folk images of bieda, present in iconography and folk tales, are those of a skinny woman or a naked child. In some proverbs bieda is represented as a teacher who shows how to appreciate simple, everyday things in life. Other metaphors are based on the perception of bieda as a disease, an object, or a container.In journalistic and scientific texts, bieda is treated as an enemy or threat to be opposed, in contrast to the fatalism of the folk worldview. In general, the notion of bieda is evaluated negatively.
W artykule podjęto próbę rekonstrukcji najważniejszych składników językowo-kulturowego obrazu biedy. Kierując się założeniami metodologicznymi rekonstrukcji JOS, proponowanymi w pracach Jerzego Bartmińskiego i innych badaczy nurtu etnolingwistycznego, autorka wzięła pod uwagę trzy typy danych: dane systemowe zebrane na podstawie słowników języka polskiego (ogólnych, etymologicznych, frazeologicznych oraz słowników synonimów i antonimów), dane tekstowe (przysłowia, bajki ludowe, przykładowe teksty publicystyczne) oraz informacje kulturowe (wierzenia i zwyczaje ludowe opisane w pracach etnograficznych).Analiza zgromadzonego materiału pozwoliła stwierdzić, że pojęcie biedy jest przeciwstawiane bogactwu i traktowane inaczej niż ubóstwo. Łączliwość rzeczownika bieda wyłącznie z przymiotnikami intensyfikującymi wskazuje, że użytkownicy języka dostrzegają przede wszystkim nasilanie się zjawisk związanych z trudną sytuacją materialną. Eufemizacja wyrażana jest natomiast zazwyczaj za pomocą wyrazu niedostatek, charakterystycznego dla polszczyzny oficjalnej.W świetle utrwalonych połączeń wyrazowych bieda jawi się przede wszystkim jako odrębny byt towarzyszący ludzkiemu życiu, istota żywa zjawiająca się u człowieka wbrew jego woli (jak intruz), postrzegana zazwyczaj jako osoba. Taki obraz łączy się z ludowym wyobrażeniem biedy (jako chudej kobiety lub nagiego dziecka) obecnym w ikonografii oraz w tekstach bajek. W niektórych przysłowiach biedę przedstawia się jako nauczyciela uczącego doceniać rzeczy powszednie.Inne metafory realizowane w utrwalonych multiwerbizmach bazują na wyobrażeniu biedy jako choroby, przedmiotu lub pojemnika. W tekstach publicystycznych i naukowych traktuje się biedę jak przeciwnika lub zagrożenie, z którymi należy walczyć, w ludowym obrazie świata przeważa natomiast fatalizm. We wszystkich typach danych pojęcie biedy jest negatywnie wartościowane.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2015, 27
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nędza kondycji ludzkiej i religia
Autorzy:
Kostyło, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2195220.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
misery of the human condition
religion
hope
localness
universalism
nędza kondycji ludzkiej
religia
nadzieja
lokalność
uniwersalizm
Opis:
Niniejszy esej jest poświęcony różnym aspektom nędzy kondycji ludzkiej i ich odniesieniom do religii, tak jak rozumieli tę kwestię Leszek Kołakowski i Józef Tischner. Po wstępnej prezentacji postaci obu myślicieli autor omawia przykładowe aspekty wspomnianej nędzy, pokazując zarazem, w jakich punktach myślenie Kołakowskiego różniło się od myślenia Tischnera. Kluczową kwestią jest jednak dla autora ewolucja, jaka dokonała się w poglądach na ten temat u każdego z nich z osobna. Ewolucja ta pokazuje, że nie spełniły się nadzieje Kołakowskiego i Tischnera na przezwyciężenie tego, co każdy z nich na swój sposób rozumiał jako nędzę kondycji ludzkiej w polskiej lokalności. Tym samym Polakom nie było dane dojście do uniwersalizmu, postrzeganego przez obu myślicieli w kontekście kultury zachodnio-europejskiej. Stwierdzenie to pociąga jednak za sobą pytanie, co we współczesnej kulturze, a zwłaszcza religii jest lokalne, a co uniwersalne.
The present essay is devoted to various aspects of the misery of the human condition and their references to religion, as conceived of by Leszek Kołakowski and Józef Tischner. After a preliminary presentation of the two thinkers, the author discusses example aspects of the misery in question, showing at what points Kołakowski’s thinking differed from that of Tischner. However, the author finds that the key issue is the evolution that took place in the views on this subject in each one of them. This evolution shows that Kołakowski’s and Tischner’s hopes for overcoming that which each one of them, in his own manner, understood as the misery of the human condition in the Polish localness were not fulfilled. Thus, Poles did not manage to attain universalism, as perceived by both the thinkers in the context of the Western European culture. This finding, however, involves a question about what in the contemporary culture, and particularly religion is local, and what is universal.
Źródło:
Logos i Ethos; 2021, 57; 85-106
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie wewnętrzne Hansa Grafa von Lehndorff w Dzienniku wschodniopruskim
Autorzy:
Sulikowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650351.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
East and West Prussia, German aristocracy, the family of Grafs von Lehndorff, doctor’s work during war and peace, surgeon’s heroism, siege of the Königsberg fortress, writer’s account of apocalypse, human misery and evangelical prom
Opis:
The article discusses a book by Hans Graf von Lehndorff (1910–1987), famous in the West (especially in the German-speaking world), Ostpreußisches Tagebuch. Aufzeichnungen eines Arztes aus den Jahren 1945–1947. In the People’s Republic of Poland, this book was most strictly prohibited by the communist censorship due to its depictions of atrocities of Red Army soldiers to civilian population, especially to women raped by the Soviets on a mass scale.Lehndorff was born into the Prussian aristocracy whose links with East Prussia went back approx. 600 years. Brought up in the chivalrous spirit since his youth, he secretly opposed Hitler’s rule and was involved to some extent in the assassination attempt of 1944. An opponent of National Socialism since its beginning, he became – like almost all inhabitants of East Prussia – a victim of Hitler’s political folly.The analysis emphasizes the multidimensional character of inner life. Lehndorff appears in the text primarily as a surgeon providing help to suffering people – regardless of any political, racial or territorial divisions. In his practice, he acts with the greatest dedication attainable by a human, particularly during the Soviet siege of the Königsberg fortress (January–December 1945). He rejects violence, even in defense of himself or his close ones. Many times, he miraculously escapes sudden death, also surviving many arrests, detention in a concentration camp, an escape on foot from Königsberg to his native Ermland, and fi nally, departure from Poland to Germany.Lehndorff developed his inner life consciously, joining in his youth – as a worshipper of Reformed Christianity – the Confessing Church (Bekennende Kirche) which opposed National Socialism in Nazi Germany. The surgeon’s constant practice was everyday prayer, reading of the Bible, meditation. In his evangelical radicalism, he even resorted to conducting service to  worshippers (due to a lack of pastors) both in Königsberg and after the war, in Ermland, where he was hiding at his friends’ or relatives’ houses. He used to be arrested by the NKVD and the Polish UB (Office of Security) for “religious propaganda”. Since he treated his persecutors (Russians, Poles) as well, in critical moments he would escape death. For a reader in our century, he is a model of a heroic Christian striving for reconciliation of nations and forgiveness of guilt. Lehndorff’s atonement is service to suffering people, uniting people of goodwill and constituting an evangelical sign of Christ’s presence.
Źródło:
Konteksty Kultury; 2014, 11, 3
2353-1991
Pojawia się w:
Konteksty Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Autopatografia
Autopathography
Autorzy:
Boruszkowska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1382392.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
pathography
autopathography
medical/illness experience
stories of sickness
narratives of illness
narratives of suffering
memoirs of illness
misery lit
patografia
autopatografia
doświadczenie medyczne
historie choroby
narracje choroby/ narracje o chorobie
narracje cierpienia
wspomnienia choroby
literatura cierpienia
Opis:
Tekst dotyczy pojęć patografii i autopatografii rozumianych jako gatunki literatury cierpienia i piśmienności chorobowej. Do kanonu omówień problemu literatury patograficznej zalicza się publikacje Arthura Kleinmana, Anne Hawkins Reconstructing Ilness, Arthura W. Franka The Wounded Storyteller oraz Thomasa Cousera Recovering Bodies. Wspólnym elementem omawianych gatunków jest poetyka choroby i wykorzystanie strategii narracyjnych prezentujących doświadczenie medyczne. W związku z coraz większą popularnością i zróżnicowaniem tzw. piśmienności chorobowej konieczne wydaje się wprowadzenie rozróżnienia między autopatografią a patografią, gdzie autopatografia to – w odróżnieniu od patografii – narracja tworzona przez człowieka chorego, pacjenta, swoista autobiografia chorego (w formie różnych egodokumentów tematyzujących chorobę – listów, dzienników, pamiętników itd.), subiektywna narracja autobiograficzna o chorobie.
The text takes as the subject-matter the concepts of patography and autopatography, understood as literary genres describing suffering and illness. The canon of patographic literature includes publications by Arthur Kleinman, Reconstructing Illness by Anne Hawkins, The Wounded Storyteller by Arthur W. Frank, and Recovering Bodies by Thomas Couser. The shared element of genres under analysis is the poetics of illness and the use of narrative strategies for rendering medical experience. The growing popularity and diversity of the so called “illness literature” makes it necessary to distinguish between auto- and patography, wherein autopatography constitutes – unlike patography – a narrative told by a person in illness, a patient, and a certain kind of an ill man’s autobiography (in the form of manifold ego-documents employing illness as the subject – epistles, diaries, memoirs etc.), a subjective narrative on disease.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2016, 7, 2; 125-135
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-6 z 6

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies