Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "metaphysical naturalism" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-11 z 11
    Tytuł:
    Naturalizm w naukach przyrodniczych. Perspektywa chrześcijańska
    Naturalism in the Natural Sciences: A Christian Perspective
    Autorzy:
    de Vries, Paul
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553424.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    naturalizm metodologiczny
    naturalizm metafizyczny
    chrześcijaństwo
    nauka
    wiara
    Bóg
    Nicholas Wolterstorff
    przekonania kontrolne
    methodological naturalism
    metaphysical naturalism
    Christianity
    science
    faith
    God
    control beliefs
    Opis:
    Paul de Vries argumentuje na rzecz tezy, że – wbrew opinii myślicieli o światopoglądzie materialistycznym – pewien rodzaj naturalizmu w naukach przyrodniczych da się uzgodnić z wiarą chrześcijańską. Jest to naturalizm metodologiczny, który nakazuje uczonym wyjaśniać zjawiska przyrodnicze wyłącznie za pomocą czynników naturalnych (co wyklucza możliwość powoływania się na działanie istot nadprzyrodzonych, takich jak Bóg). Zdaniem Autora właściwie pojmowany naturalizm nie prowadzi do żadnych wniosków światopoglądowych, ponieważ jest jedynie metodą uprawiania nauk przyrodniczych. Ci, którzy twierdzą inaczej lub nie zważają na filozoficzne subtelności (utożsamiając naturalizm metodologiczny z naturalizmem metafizycznym), usiłują wykorzystać autorytet nauki do realizacji swoich programów ideologicznych. Oba te ujęcia zniekształcają obraz nie tylko nauki, ale i wiary. Jednak sukcesy nauki, jakie odnosi ona dzięki kierowaniu się naturalizmem metodologicznym, nie zagrażają prawdzie chrześcijańskiej, ponieważ twierdzenia naukowe i religijne dotyczą kwestii, których natura jest całkowicie odmienna.
    Author argues for the thesis that – contrary to the opinion of thinkers holding a materialistic worldview – some kind of naturalism in natural science is compatible with Christian faith. It is methodological naturalism which prescribes scholars to explain natural phenomena solely in terms of natural causes (excluding the possibility of invoking the action of supernatural beings, such as God). According to the author, properly understood naturalism is not leading to any worldview conclusions, because it is only a method of pursuing natural science. Those who claim otherwise or who ignore philosophical subtleties (identifying methodological naturalism with metaphysical naturalism) are trying to use the authority of science for the realization of their own ideological agendas. Both of these approaches distort science and faith. However, the successes of science governed by the methodological naturalism do not present danger for the Christian truth, because scientific and religious claims concern issues of entirely different nature.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2011, 8; 121-135
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Phillipa E. Johnsona krytyka naturalizmu w naukach przyrodniczych
    Phillip E. Johnsons Criticism of Naturalism in Natural Science
    Autorzy:
    Bylica, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015774.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    naturalizm metafizyczny
    naturalizm metodologiczny
    ewolucja
    ewolucjonizm
    kreacjonizm
    inteligentny projekt
    teizm
    nauki przyrodnicze
    metaphysical naturalism
    methodological naturalism
    evolution
    evolutionism
    creationism
    intelligent design
    theism
    natural science
    Opis:
    For hundreds of years the theory of creationism according to which people were created purposely by omnipotent and omniscient God caring for his creatures were the primary and fundamental idea of Western civilization. According to the contemporary scientific view all creatures appeared on earth as a result of purposeless process of random mutations and natural selection. Only Nature exists, and if we are going to say the same about God, we deny at the same time that He influences the way the world goes in any way. According to Johnson it is this metaphysical naturalism and not the empirical data, that is the main tenet of Darwinism. Johnson claims that that the incompatibility of the naturalistic and biblical stories is fundamental and there is no possibility of any compromise between them. Naturalistic methodology of science limits the kinds of explanation of the world that can be regarded as acceptable. But according to Johnson the lack of any serious alternative methodology is very disadvantageous for contemporary science, which should search for truth and not just for the best naturalistic explanations of the phenomena.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 3; 197-214
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od metody naukowej do naturalizmu metodologicznego. Ewolucja idei
    From Scientific Method to Methodological Naturalism: The Evolution of an Idea
    Autorzy:
    Poe, Harry Lee
    Mytyk, Chelsea Rose
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553266.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    naturalizm metodologiczny
    naturalizm metafizyczny
    Paul de Vries
    Francis Bacon
    metoda naukowa
    kreacjonizm naukowy
    ewolucjonistyczny scjentyzm
    Bóg
    methodological naturalism
    metaphysical naturalism
    scientific method
    scientfic creationism
    evolutionary scientism
    God
    Opis:
    Autorzy analizują zasadność naturalizmu metodologicznego jako metody nauk przyrodniczych. Naturalizm metodologiczny głosi, że nauka powinna powoływać się wyłącznie na czynniki przyrodnicze, pomijając odniesienia do czynników nadnaturalnych, takich jak Bóg. Według Autorów naturalizm metodologiczny jest zbędnym dodatkiem do nauki, który nie wspomaga rozwoju wiedzy naukowej, a ponadto zniechęca do zgłębiania innych rodzajów wiedzy. Ich zdaniem ta metoda nie wnosi do nauki nic, co nie byłoby już wyrażone w propozycji Francisa Bacona, który ograniczał naukę do badania i opisu tego, co można zaobserwować empirycznie, zapewniając tym samym obiektywizm badań i uwalniając naukę od wpływu przekonań metafizycznych. Jak wskazują Autorzy, przyjęcie naturalizmu metodologicznego w nauce, zakładającego, że poznać można tylko to, co jest empirycznie obserwowalne, nie tylko nie gwarantuje obiektywizmu nauki, ale i niesłusznie wzmacnia pozycję naturalizmu metafizycznego, zgodnie z którym istnieje tylko empirycznie poznawalna przyroda.
    Authors analyze the validity of methodological naturalism as a method of natural science. Methodological naturalism claims that science should invoke only natural causes, omitting references to the supernatural beings, such as God. According to the authors, methodological naturalism is a redundant add on to science which is not supporting the progress of science and even discourages the exploration of other kinds of knowledge. In their view, this method brings to science nothing more than what already was contained in Francis Bacon’s proposition which restricted science to the study and description of what is empirically observable, guarantying at the same time the objectivity of research and freeing science from the influence of metaphysical beliefs. As authors indicate, accepting methodological naturalism in science, assuming that only the empirically observable could be known, not only does not guarantee objectivity of science but also incorrectly enforces metaphysical naturalism claiming that there exist solely empirically knowable nature.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2011, 8; 137-151
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Projekt? Tak! Ale czy inteligentny?
    Design? Yes! But Is It Intelligent?
    Autorzy:
    Provine, William B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553166.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    teoria inteligentnego projektu
    darwinizm
    kreacjonizm
    zasada NOMA
    edukacja naukowa
    naturalizm metodologiczny
    naturalizm metafizyczny
    intelligent design theory
    Darwinism
    creationism
    NOMA principle
    science education
    methodological naturalism
    metaphysical naturalism
    Opis:
    Autor porusza różne tematy związane z teorią inteligentnego projektu. Przedmiotem jego rozważań są: naukowa wartość teorii inteligentnego projektu; rozróżnienie naturalizmu metafizycznego od naturalizmu metodologicznego oraz jego rola w praktyce naukowej i znaczenie dla wierzących naukowców; relacja między nauką a religią na przykładzie zasady NOMA, której twórcą jest Stephen Jay Gould; oraz zagadnienie nauczania nauk przyrodniczych - na przykład, czy dopuszczać, by na lekcjach przyrody dyskutowano także koncepcje kreacjonistyczne.
    Author takes into account various themes concerning intelligent design theory. The subject of his considerations are: scientific value of intelligent design theory; distinction between metaphysical and methodological naturalism and its role in the scientific practice as well as its meaning for the scientists who believes in God; relationship between science and religion on the example of NOMA (Non-Overlapping MAgisteria) principle which was formulated by Stephen Jay Gould; and finally the issue of teaching science – for example, whether also creationist concepts should be discussed in science classes.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2005-2006, 2-3; 217-237
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nauka przed sądem: analiza racjonalności naturalizmu metodologicznego
    Science on Trial: Exploring the Rationality of Methodological Naturalism
    Autorzy:
    O'Connor, Robert C.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553196.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    naturalizm metodologiczny
    naturalizm metafizyczny
    scjentyzm
    zasada inkluzji
    zasada ekskluzji
    teizm
    nauka
    nauka teistyczna
    boskie sprawstwo
    inteligentny projekt
    methodological naturalism
    metaphysical naturalism
    scientism
    inclusivity principle
    exclusivity principle
    theism
    science
    theistic science
    divine agency
    intelligent design
    Opis:
    W niniejszym eseju dokładnie analizuję koncepcję przedstawioną w niedawno wydanym tomie The Creation Hypothesis: Scientific Evidence for an Intelligent Designer pod redakcją J.P. Morelanda. Moreland gani chrześcijan za, jak to ujmuje, niezrozumienie, na czym polega właściwa integracja ich wiary z dyscyplinami świeckimi, a zwłaszcza z naukami przyrodniczymi. Współtwórcy tego tomu przedstawiają „naukę teistyczną”, która skupia się głównie na taktycznym lub strategicznym występowaniu przeciwko wykluczeniu bezpośrednich odwołań do boskiego sprawstwa (czyli przeciwko naturalizmowi metodologicznemu). Autorzy ci przyjmują zasadę inkluzji, to znaczy pogląd, że wyjaśnienia mówiące o bezpośrednim działaniu boskiego sprawcy mogą stanowić właściwą część nauk przyrodniczych. Jeśli dobrze rozumiem, koncepcja ta przybiera postać dwóch tez: (1) wierność chrześcijańskiego naukowca naturalizmowi metodologicznemu jest zupełnie irracjonalna; (2) przeciwstawianie się odwołaniom do bezpośredniego boskiego sprawstwa jako właściwej części nauk przyrodniczych jest irracjonalne również w przypadku szerszego grona naukowców, ponieważ nauka nie ma cech, które z natury odróżniałyby ją od innych dyscyplin. Wykażę przede wszystkim, że pierwsze twierdzenie jest błędne, drugie natomiast — nierozsądne. Rozróżnienie pomiędzy dyscyplinami, określone częściowo przez naturalizm metodologiczny, jest dobrze ugruntowane, wartościowe samo w sobie i jeśli je odpowiednio rozumieć, stanowi kluczowy element chrześcijańskich dociekań. Zgodnie z moją konkluzją dopuszczenie bezpośrednich odwołań do boskiego sprawstwa na gruncie nauk przyrodniczych miałoby szkodliwe konsekwencje dla ogólnie pojętego celu, jakim jest poszukiwanie prawdy.
    In this essay, I closely scrutinize the proposal presented in a recently edited volume entitled The Creation Hypothesis: Scientific Evidence of an Intelligent Designer by J.P. Moreland. Moreland chides Christians for what he takes as their failure to understand the proper integration of their faith with secular disciplines, particularly the natural sciences. Contributors to this volume propose a „theistic science” which focuses primarily on the tactical or strategic proscription against direct reference to divine agency (methodological naturalism). These authors endorse the inclusivity principle, that is, the claim that explanations in terms of the direct and immediate activity of a divine agent may constitute a proper part of natural science. As I see it, the recommendation takes two forms: (1) it is positively irrational for the Christian engaged in natural science to remain committed to methodological naturalism, and (2) because science has no intrinsic individuating features, it is irrational for the broader scientific community to continue to resist appeal to immediate divine agency as a proper part of natural science. Specifically, I argue that the first statement is mistaken, and the second is ill-advised. The disciplinary distinction, as determined in part by methodological naturalism, is well-grounded, intrinsically valuable, and, when properly understood, a critical component of Christian inquiry. I conclude that permitting direct reference to divine agency in natural science severely undermines the overall quest for truth.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2014, 11; 95-131
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Naturalizm metodologiczny?
    Methodological Naturalism?
    Autorzy:
    Plantinga, Alvin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553262.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    naturalizm metodologiczny
    naturalizm metafizyczny
    teizm chrześcijański
    religijna nieneutralność nauki
    teologia Boga w lukach wiedzy
    nauka duhemowska
    nauka augustiańska
    methodological naturalism
    metaphysical naturalism
    Christian theism
    religious non-neutrality of science
    God-of-the-gaps theology
    Duhemian science
    Augustian science
    Opis:
    W ramach filozoficznej doktryny naturalizmu metodologicznego utrzymuje się, że warunkiem uznania jakiegokolwiek badania świata za „naukowe” jest to, że nie może ono odwoływać się do stwórczego działania Boga (ani żadnego innego rodzaju działalności Bożej). Twierdzi się, że metody nauki „nie dają żadnego punktu oparcia” dla sądów teologii — nawet jeśli te ostatnie są prawdziwe — i dlatego teologia nie może wpływać na wyjaśnienia naukowe lub uzasadnianie teorii. Mówi się zatem, że nauka ma być religijnie neutralna, choćby dlatego, że nauka i religia z samej swej natury są odrębne pod względem epistemicznym. Jednakże rzeczywista praktyka i treść nauki podważa to twierdzenie. W wielu dziedzinach nauka bynajmniej nie jest religijnie neutralna. Co więcej, argumenty zazwyczaj przytaczane na rzecz naturalizmu metodologicznego obarczone są rozmaitymi poważnymi wadami. Filozoficzna doktryna naturalizmu metodologicznego jest wadliwa. Ponadto ani twierdzenia dotyczące definicji lub zasadniczej natury nauki, ani teologiczne presupozycje (na przykład „funkcjonalna integralność”) nie mogą udzielić należytego poparcia naturalizmowi metodologicznemu. Można jednak znaleźć mocniejsze poparcie dla tej doktryny w ramach tego, co można nazwać „nauką duhemowską” — to znaczy takich badań empirycznych, które na wspólnej płaszczyźnie uprawiają wszystkie frakcje, niezależnie od jakichkolwiek założeń metafizycznych, jakie mogą utrzymywać tylko niektórzy badacze. Nauka duhemowska jest zatem „maksymalnie globalna”. „Nauka augustiańska” zaś może posługiwać się konkretnymi założeniami teologicznymi lub filozoficznymi. Ideał nauki duhemowskiej nie powinien wykluczać nauki augustiańskiej: obie stanowią zasadne formy badań.
    The philosophical doctrine of methodological naturalism holds that, for any study of the world to qualify as “scientific”, it cannot refer to God’s creative activity (or any sort of divine activity). The methods of science, it is claimed, “give us no purchase” on theological propositions — even if the latter are true — and theology therefore cannot influence scientific explanation or theory justification. Thus, science is said to be religiously neutral, if only because science and religion are, by their very natures, epistemically distinct. However, the actual practice and content of science challenge this claim. In many areas, science is anything but religiously neutral; moreover, the standard arguments for methodological naturalism suffer from various grave shortcomings. The philosophical doctrine of methodological naturalism is flawed. Furthermore, neither claims about the definition or essential nature of science, nor theological presuppositions (e.g., “functional integrity”), can properly support methodological naturalism. However, one may find stronger support for the doctrine in what might be called “Duhemian science” — i.e., those empirical inquiries pursued by all parties on common ground, independently of whatever metaphysical assumptions may be held by only some investigators. Duhemian science is thus “maximally inclusive”. “Augustinian science”, on the other hand, may employ particular theological or philosophical assumptions. The ideal of Duhemian science should not exclude Augustinian science: both are valid forms of inquiry.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2014, 11; 37-93
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W obronie uniformitaryzmu
    In Defense of Uniformitarianism
    Autorzy:
    Gordon, Bruce L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553272.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    uniformitaryzm
    naturalizm metodologiczny
    naturalizm metafizyczny
    teizm chrześcijański
    boskie działanie opatrznościowe
    tomistyczna koncepcja przyczynowości wtórnej
    okazjonalizm
    teoria kwantów
    transcendentna przyczynowość inteligentna
    teoria inteligentnego projektu
    uniformitarianism
    methodological naturalism
    metaphysical naturalism
    Christian theism
    divine providential action
    Thomistic secondary causation
    occasionalism
    quantum theory
    transcendent intelligent causation
    intelligent design theory
    Opis:
    Naukę uprawia się w zgodzie z założeniem niezawodnej regularności zjawisk świata fizycznego. Przyjmuje się, że świat ma strukturę przyczynową, którą można badać i rzetelnie poznać za pośrednictwem eksperymentów, obserwacji i hipotez naukowych. Co do tego nie ma wątpliwości. Pozostaje jednak problem uzasadnienia — zasadniczego dla heurystycznej użyteczności nauki — metafizycznego i metodologicznego założenia, że przyroda jest jednostajna, dzięki czemu teraźniejszość może być kluczem do przeszłości i przyszłości. W niniejszym artykule główną uwagę poświęca się metafizycznej podstawie i uzasadnieniu przyjętych w uniformitaryzmie założeń dotyczących przyrody oraz wykazaniu, że są one niezgodne tak z metafizyczną, jak i metodologiczną odmianą naturalizmu.
    The practice of science rests on the assumption of dependable regularity in the behavior of the physical world. It presumes that the world has an investigable causal structure and that scientific experimentation, observation, and theorizing provide a reliable pathway to its discernment. This much is not in dispute. What is in dispute is what warrants the metaphysical and methodological assumption — essential to the heuristic utility of science — that nature is uniform in such a way that the present can serve as a key to both the past and the future. This article focuses on the metaphysical foundation and justification for uniformitarian assumptions about nature and argues that they are inconsistent with both metaphysical and methodological naturalism.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2014, 11; 133-149
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bóg w lukach wiedzy: argument z niewiedzy i ograniczenia naturalizmu metodologicznego
    God of the Gaps: The Argument from Ignorance and the Limits of Methodological Naturalism
    Autorzy:
    Pennock, Robert T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553226.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    naturalizm metodologiczny
    naturalizm metafizyczny
    nauka
    religia
    argument z projektu
    argument z Boga w lukach wiedzy
    argument z niewiedzy
    wnioskowanie do najlepszego wyjaśnienia
    teoria ewolucji
    teoria inteligentnego projektu
    kreacjonizm
    methodological naturalism
    metaphysical naturalism
    science
    religion
    argument from design
    god of the gaps argument
    argument from ignorance
    inference to the best explanation
    evolutionary theory
    intelligent design theory
    creationism
    Opis:
    W niniejszym eseju skoncentruję się na dwóch ważnych aspektach filozoficznego bagażu, który dźwigany jest w każdej dyskusji o stworzeniu i ewolucji. Oba te aspekty związane są z zagadnieniami natury metodologii naukowej. Pierwszy odnosi się do twierdzenia kreacjonistów, że ich hipoteza stworzenia powinna być uznana nie tylko za prawowitą naukową alternatywę dla teorii ewolucji, ale być może nawet za alternatywę lepszą. Drugi aspekt związany jest z ich twierdzeniem, że nauka, z racji stosowanych w niej metod, sama jest "panującą religią" i to o charakterze ateistycznym. Oba te twierdzenia są bezpodstawne. Negatywna kreacjonistyczna krytyka teorii ewolucji jest chybiona - kreacjoniści nie zaproponowali niczego, co choć w najmniejszym stopniu zasługiwałoby na miano pozytywnej naukowej alternatywy dla teorii ewolucji, a tylko wysuwają argument z niewiedzy. Wnioskowanie o projekcie nie potwierdza istnienia transcendentnego projektanta - niezależnie od tego, czy wnioskowanie to interpretowane jest jako argument z analogii, wniosko-wanie do najlepszego wyjaśnienia, czy też jako argument eliminacyjny. Ostatecznie okazuje się, że jest to jedynie błędny argument z Boga w lukach wiedzy. Teza kreacjonistów, że metoda naukowa jest dogmatycznie ateistyczna, także jest bezzasadna. Nauka, we właściwym rozumieniu, nie jest "panującą" religią, lecz zachowuje religijną neutralność.
    In this essay I will focus on two important aspects of the philosophical baggage that is carried along in any discussion of the creation/evolution issue. Both involve questions about the nature of scientific methodology. The first deals with creationists’ contention that their creation hypothesis ought to be recognized not only as a legitimate scientific alternative to evolution but perhaps even a better alternative. The second deals with their contention that science, because of its methods, is itself an „established religion”, and an atheist religion at that. In both cases, these contentions are unjustified. Creationists’ negative attacks upon evolution miss their mark — they have not advanced anything close to a positive scientific alternative to evolution, but have simply given an argument form ignorance. The design inference fails to confirm a transcendent designer — whether it is interpreted as an argument by analogy, an inference to the best explanation, or an eliminative argument. In the end, their version is no more than a spurious god-of-the-gaps argument. Creationists’ attack upon scientific method as being dogmatically atheistic is also misplaced. Science, properly understood, is not an „established” religion. It is indeed religiously neutral.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2012, 9; 155-185
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Naturalizm metodologiczny, teizm metodologiczny i regularyzm
    Methodological Naturalism, Methodological Theism, and Regularism
    Autorzy:
    Gilson, Tom
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553182.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    naturalizm metodologiczny
    naturalizm filozoficzny
    teizm judeochrześcijański
    teizm metodologiczny
    założenia metafizyczne
    regularyzm
    nauka
    methodological naturalism
    philosophical naturalism
    Judeo-Christian theism
    methodological theism
    metaphysical assumptions
    regularism
    science
    Opis:
    Naukowcy zazwyczaj uzasadniają naturalizm metodologiczny na tej podstawie, że to, co nadnaturalne (lub pozanaturalne), nie jest testowalne, że wprowadzenie do nauki tego, co nadnaturalne (lub pozanaturalne), podważyłoby naukową metodologię i procesy rozumowania, oraz że naturalizm metodologiczny okazał się skuteczny. Te bezsprzeczne zalety naturalizmu metodologicznego są jednak silnie związane z nienaukowymi założeniami metafizycznymi, które zdominowały myślenie naukowe, mimo że nie wynikają one nieuchronnie z założeń naturalizmu metodologicznego. Z tego powodu potrzebna jest metafizycznie neutralna alternatywa — taka, która zachowuje zalety naturalizmu metodologicznego, odrzucając jednak stowarzyszone z nią nienaukowe założenia. Regularyzm, zdefiniowany jedynie (i celowo po prostu) jako „metodologiczne oczekiwanie niezawodnej regularności przyczyny i skutku w przyrodzie”, spełnia te kryteria i zalecany jest jako lepsza alternatywa dla naturalizmu metodologicznego.
    Scientists typically justify methodological naturalism on grounds that the supernatural (or extra-natural) is not testable, that admitting the supernatural (or extra-natural) into science would undermine scientific methodology and reasoning processes, and that methodological naturalism has been demonstrated to be effective. These admitted virtues of methodological naturalism are strongly associated, however, with unscientific metaphysical assumptions which tend to dominate scientific thinking even if they do not follow necessarily from methodological naturalism’s assumptions. For that reason a metaphysically neutral alternative is called for, one that retains methodological naturalism’s virtues while discarding its associated unscientific assumptions. Regularism, defined merely (and intentionally quite simply) as „the methodological expectation of reliable regularity of cause and effect in nature”, fits these criteria, and is recommended as a superior alternative to methodological naturalism.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2017, 14; 89-98
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dyskusja nad artykułem Adama Groblera, „Słabości eksplanacyjne teorii inteligentnego projektu”
    The Discussion on Adam Grobler’s paper, „Explanatory Weaknesses of Intelligent Design”
    Autorzy:
    Bylica, Piotr
    Jodkowski, Kazimierz
    Kilian, Krzysztof J.
    Sagan, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2082428.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    Adam Grobler
    naturalizm
    nadnaturalizm
    artyficjalizm
    wyjaśnienie intencjonalne
    wykrywanie projektu
    testowalność
    metafizyczny program badawczy
    epistemiczny układ odniesienia nauki
    granica prawdopodobieństwa
    naturalism
    supernaturalism
    artificialism
    intentional explanation
    design detection
    testability
    metaphysical research program
    epistemic framework of science
    probability bound
    Opis:
    Niniejszy tekst stanowi zapis dyskusji nad artykułem Adama Groblera, „Słabości eksplanacyjne teorii inteligentnego projektu”, przeprowadzonej przez pracowników Instytutu Filozofii Uniwersytetu Zielonogórskiego w ramach spotkań Zielonogórskiej Grupy Lokalnej „Nauka a Religia”. Artykuł Groblera jest krytyczny wobec teorii inteligentnego projektu, odbiega jednak do pewnego stopnia od standardowych krytyk. Grobler nie powtarza niektórych błędów: wie, że teoria inteligentnego projektu nie identyfikuje projektanta z istotą nadprzyrodzoną; że teoria ta jest (chce być) neutralna wobec filozoficznego sporu między naturalizmem a nadnaturalizmem; nie traktuje darwinowskiej teorii ewolucji jako testowalnej teorii naukowej, ale jako metafizyczny program badawczy dostarczający idei heurystycznych. Przedstawia także nowe argumenty krytyczne. Grobler uznaje teorię inteligentnego projektu za teorię nienaukową przede wszystkim na tej podstawie, że nie oferuje wyjaśnień intencjonalnych dotyczących motywów domniemanego projektanta, a w związku z tym nie dostarcza żadnych idei heurystycznych mogących stanowić punkt wyjściowy badań naukowych. Uważa też za wątpliwe, czy da się wytyczyć granicę między tym, co możliwe, a tym, co niemożliwe do uzyskania drogą kumulacji przypadkowych zmian. W dyskusji jej uczestnicy wskazywali na wady i zalety argumentów Groblera oraz polemizowali z wygłaszanymi w jej trakcie poglądami.
    This text is the record of the discussion on Adam Grobler’s paper, „Słabości eksplanacyjne teorii inteligentnego projektu” [Explanatory Weaknesses of Intelligent Design], conducted by the employees of University of Zielona Góra’s Institute of Philosophy within the scope of meetings of Zielonogórska Grupa Lokalna „Nauka a Religia” [Zielona Góra’s Local Group „Science and Religion”]. Although Grobler’s paper is critical of the intelligent design theory, it differs, to a certain degree, from the standard critiques. Grobler avoids repeating some of the mistakes: he knows that intelligent design theory does not identify the designer with a supernatural being; that this theory is (want to be) neutral in regard to the philosophical controversy between naturalism and supernaturalism; he does not view the theory of evolution as a testable scientific theory, but as a metaphysical research program providing heuristic ideas. He presents also new critical arguments. Grobler recognizes intelligent design as an unscientific theory on the basis, above all, that it offers no intentional explanations regarding the motives of the supposed designer, and thus it provides no heuristic ideas that could be a starting point of scientific research. He thinks also that it is doubtful, whether the bound between what is possible and what is impossible to attain by accumulation of random changes could be specified. In the course of the discussion, its participants indicated the advantages and disadvantages of Grobler’s arguments and engaged in polemics with the views expressed during the debate.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2013, 10; 17-63
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odpowiedzialność w sensie metafizycznym
    Autorzy:
    Breczko, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/644387.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Moralverantwortung
    metaphysische Verantwortung
    metaphysischer Auftrag
    Sinn und Ziel des Daseins
    Christentum
    Naturalismus
    Ideengeschichte
    Utilitarismus
    Krise der liberalen Welt
    moral responsibility
    metaphysical responsibility
    metaphysical task
    sense and purpose of existence
    Christianity
    naturalism
    history of ideas
    utilitarianism
    the crisis of the liberal world
    odpowiedzialność moralna
    odpowiedzialność metafizyczna
    metafizyczna zadaniowość
    sens i cel istnienia
    chrześcijaństwo
    naturalizm
    historia idei
    utylitaryzm
    kryzys świata liberalnego
    Opis:
    Moralische Verantwortung (im tiefen Sinne) setzt die Erfüllung von zwei Bedingungen voraus: Der Mensch muss frei sein; es muss ein objektives Ziel vorhanden sein, eine dem Menschen gegebene transzendente Aufgabe. In meinem Artikel konzentriere ich mich auf der zweiten Bedingung, indem ich die Neuzeit als einen langsamen Zerfall der Vorstellung von einem transzendenten Ziel zeige. Falls die Verantwortung in gewissem Sinne darauf beruht, dass jemand für etwas vor jemandem verantwortlich ist, dann ist die Vorstellung vom Verantwortlichsein vor personalem Gott die höchste Stufe der Verantwortung. Im Zusammenhang mit der Säkularisierung lässt in der liberalen westlichen Welt diese Art von Verantwortung nach, was zu einer Krise der Subjektivität und der Tugend (Atomisierung, Egoismus, Narzissmus, Hedonismus, Anspruchsdenken) beiträgt. Das bezeugen zahlreiche Aussagen von Sozialwissenschaftlern und Philosophen (u. a. Kommunitaristen), die eine Krise der westlichen Kultur vor dem Hintergrund der Krise des Individuums und des Verantwortungsbewusstseins diagnostizieren. Falls diese Diagnose zustimmt, sollte man nicht die mit den Entdeckungen der modernen Physik korrelierende „Rückkehr von Sakrum“ befürchten. Man sollte im Gegen-teil diesem Prozess zuversichtlich entgegensehen, denn er kann zum Aufbau eines metaphysischen Verantwortungsbewusstseins beitragen, das sich wiederum an der Entwicklung der Dynamik und der Kohärenz von liberalen Gesellschaften entgegen ihrer „Selbstvergiftung“ beteiligen kann.
    To speak about moral responsibility (in a strong sense) two conditions have to be fulfilled: man must be a free and there must be some transcendent objective task posed to man. I propose to focus on this second component and look at modernity as a gradual crumbling of the vision of the transcendent goal.  If responsibility – in a sense – lies in the fact that someone is responsible for something in front of someone, the image of being responsible to a personal God is the strongest form of responsibility. In connection with secularization, this type of responsibility decreases in the western (liberal) world, contributing to the crisis of subjectivity and virtue (atomization, egoism, narcissism, hedonism, claim attitudes). Numerous opinions of sociologists and philosophers (including communitarians), diagnosing the crisis of Western culture connected with the crisis of the individual and the sense of responsibility. If the diagnosis is accurate, one should not be afraid of the “return of religiosity” (connected with the discoveries of modern physics); on the contrary, it is necessary to look at this process with optimism, because it can contribute to rebuilding the sense of metaphysical responsibility. Which, in turn, may contribute to the growth of dynamism and cohesion of liberal societies, preventing them from “autointoxication”.
    Moralna odpowiedzialność (w mocnym sensie) wymaga spełnienia dwóch warunków: człowiek musi wolny; musi istnieć jakiś obiektywny cel, transcendentne zadanie postawione przed człowiekiem. W artykule skupiam się na drugim warunku, pokazując nowożytność jako stopniowe kruszenie się wizji transcendentnego celu. Jeżeli odpowiedzialność – w pewnym sensie – polega na tym, że ktoś jest odpowiedzialny przed kimś za coś, to wyobrażenie bycia odpowiedzialnym przed osobowym Bogiem to najsilniejsza odmiana odpowiedzialności. W związku z sekularyzacją ten typ odpowiedzialności zmniejsza się w świecie zachodnim (liberalnym) przyczyniając się do kryzysu podmiotowości i cnoty (atomizacja, egoizm, narcyzm, hedonizm, postawy roszczeniowe). Pokazują to rozliczne opinie socjologów i filozofów (m.in. komunitarian), diagnozujące kryzys kultury zachodniej powiązany z kryzysem jednostki i poczucia odpowiedzialności. Jeśli diagnoza ta jest trafna, nie należy obawiać się – powiązanego z odkryciami fizyki nowoczesnej – „powrotu sacrum”; przeciwnie, należy na ten proces patrzeć z optymizmem, gdyż może on przyczynić się do odbudowy poczucia odpowiedzialności metafizycznej, a ta z kolei – do wzrostu dynamiki i spójności społeczeństw liberalnych, zapobiegając ich „samozatruciu”.
    Źródło:
    Kultura i Wartości; 2018, 25
    2299-7806
    Pojawia się w:
    Kultura i Wartości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-11 z 11

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies