- Tytuł:
-
Nazwy miejscowe jako artefakty instytucji prawno-społecznych monarchii wczesnopiastowskiej
Place names as artifacts of legal and social institutions of the early Piast monarchy - Autorzy:
- Wójcik, Urszula
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1992274.pdf
- Data publikacji:
- 2021-12-28
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
- Tematy:
-
nazwy miejscowe
monarchia wczesnopiastowska
prawo książęce
instytucje prawno-społeczne
motywacja
toponyms
early Piast monarchy
princely law
legal and social institutions
motivation - Opis:
-
Przedmiotem artykułu są nazwy miejscowe będące artefaktami wybranych instytucji prawno–społecznych monarchii piastowskiej. W opisywanych toponimach zostały utrwalone terminy związane z prawem książęcym. Odnosiło się ono do szerokich uprawnień monarchii patrymonialnej, obejmujących takie obszary jak władza sądownicza, administracyjna i gospodarka – pobieranie danin, świadczenie posług i korzystanie z regaliów. W polu zainteresowania znalazły nazwy miejscowe, które bezpośrednio były motywowane nazwami instytucji prawa książęcego. Część z nich została oddziedziczona z ustroju plemiennego i została tylko zaadaptowana na potrzeby monarchii patrymonialnej. W nazwach miejscowych Polski zostały utrwalone określenia archaicznych powinności, które później zostały zastąpione daninami o takiej samej nazwie. Poprawne objaśnienie tych onimów implikuje wykorzystanie wiedzy historycznej i odpowiedniej metodologii badawczej. Rozszerzenie językoznawczej perspektywy opisu o znajomość kontekstu historycznego i odtwarzanej konsytuacji nazewniczej umożliwia nową interpretację i wyjaśnia związki między formą, pierwotnym znaczeniem i funkcją opisywanych nazw własnych. Interesujące nas toponimy wraz osadami, które denotują są jedyną materialną pozostałością instytucji prawno-społecznych monarchii wczesnopiastowskiej.
The article focuses on toponyms genetically related to the princely law in the Piast monarchy. Historical terms (opole, przesieka, brona, stróża, stróże, dziesiętne, ujazd, lgota) have been recorded in them. The correct explanation of these names implies the use of historical knowledge and appropriate research methodology. The extension of the linguistic perspective of description with the know ledge of the historical context and the reconstructed onyms enables a new interpretation and explains the relations between the form, original meaning and function of the described proper names. - Źródło:
-
Onomastica; 2021, 65, 1; 145-159
0078-4648 - Pojawia się w:
- Onomastica
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł