Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "kulturem" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Kulturemy – nowa perspektywa badań etnolingwistycznych
    Autorzy:
    Rak, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/473862.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Rzeszowski
    Tematy:
    kulturem
    słowo klucz
    koncept kulturowy
    etnolingwistyka,
    Opis:
    Celem artykułu jest przybliżenie etnolingwistycznej koncepcji kulturemów. W takim ujęciu kulturemy są pokrewne słowom kluczom Anny Wierzbickiej, słowom sztandarowym Walerego Pisarka, symbolom kolektywnym Michała Fleischera i konceptom kulturowym opisywanym przez lubelską szkołę etnolingwistyczną Jerzego Bartmińskiego. W Polsce inicjatorką badań nad kulturemami jest Alicja Nagórko. Wciąż niezrealizowanym celem jest wskazanie i opracowanie listy polskich kulturemów – jest to jedno z pilniejszych zadań etnolingwistyki.
    Źródło:
    tekst i dyskurs - text und diskurs; 2017, 10; 217-227
    1899-0983
    Pojawia się w:
    tekst i dyskurs - text und diskurs
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Strategia kompensacji w tłumaczeniu kultury
    Strategy of Compensating Culture in Translation
    Autorzy:
    Piotrowska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192073.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    kompensacja
    kulturowy
    kulturem
    strategia
    tłumaczenie
    compensation
    cultural
    cultureme
    strategy
    translation
    Opis:
    Orientacja przekładoznawcza na zjawiska kulturowe prowadzi do rozważań nad strategią kompensacji w ich tłumaczeniu. Po przedstawieniu zwrotu kulturowego, jaki nastąpił w badaniach nad przekładem w latach 1980. oraz definicji kluczowych pojęć ‘strategii’ i ‘kompensacji’, omówione są przykłady kilku kulturemów amerykańskich i jednego cypryjskiego w celu uchwycenia istoty kompensacji i poszerzenia świadomości zjawisk kulturowych w przekładzie. Analizę przykładów wieńczy konstatacja, iż tłumacz jest interpretatorem presupozycji kulturowych, odniesień, konotacji i znaczeń bazujących na różnorodnym spectrum wiedzy pragmatycznej, a właściwe ich rozumienie opiera się na filozofii kompromisu przekładowego i wynikającej z niego strategii kompensacji.
    The cultural orientation in translation leads to the consideration of the compensation strategy in translating culture. After presenting the cultural turn which took place in translation studies in the 1980s as well as definitions of the key terms of strategy and compensation, examples of several American and one Cypriot cultureme are discussed in order to grasp the nature of compensation and broaden the awareness of the role of culture in translation. The analysis of examples concludes with a claim that the translator is an interpreter of cultural presuppositions, references, connotations and meanings based on a diverse spectrum of pragmatic knowledge, and the appropriate understanding of the former emerges from the philosophy of translation compromise and the ensuing strategy of compensation.
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2016, 1, 1&2; 215-223
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kulturemy gwarowe, polskie i słowiańskie – zarys problematyki
    Autorzy:
    Rak, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34615015.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    culturemes
    ethnolinguistics
    Polish dialects
    Polish language
    Slavic
    kulturem
    etnolingwistyka
    gwary polskie
    język polski
    Słowiańszczyzna
    Opis:
    We wstępnej części artykułu przybliżono polskie prace dotyczące kulturemów i wskazano procedurę badawczą umożliwiającą typowanie tych jednostek etnolingwistycznych. W pierwszej części jako kulturemy gwarowe wskazano: robotę, ziymię, biydę, głód, ślebodę, honór, krzyz, Pana Boga, Pana Jezusa, Matkę Boską, ksiyndza, pana, gorzáłkę i chlyb. Do kulturemów ogólnopolskich zaliczono: Pana Boga, Pana Jezusa, Matkę Boską, krzyż, pracę, honor, bohaterstwo, odwagę, prawość, wolność, Polskę, Wisłę, Częstochowę, Kraków, Warszawę, biedę, chleb i wódkę. Jeśli idzie o kulturemy słowiańskie, to jest to zasób najuboższy: Pan Bóg, Pan Jezus, Matka Boska, krzyż, praca, wolność, honor, chleb, Słowianin i wódka.
    This article surveys Polish publications on culturemes and discusses the research procedure for identifying them. The following units have been recognized as dialectal culturemes: robota ‘work’, ziymia ‘earth’, biyda ‘poverty’, głód ‘hunger’, śleboda ‘freedom’, honór ‘honour’, krzyz ‘cross’, Pán Bóg ‘God’, Pán Jezus ‘Lord Jesus’, Matka Boská ‘Mother of God’, ksiondz ‘priest; father’, pán ‘lord, master’, gorzáłka ‘vodka’, and chlyb ‘bread’. Polish culturemes include: Pan Bóg ‘God’, Pan Jezus ‘Lord Jesus’, Matka Boska ‘Mother of God’, krzyż ‘cross’, praca ‘work’, honor ‘honour’, bohaterstwo ‘heroism’, odwaga ‘courage’, prawość ‘righteousness’, wolność 'freedom', Polska ‘Poland’, Wisła ‘the Vistula river’, Częstochowa ‘the city of Częstochowa’, Kraków ‘the city of Cracow’, Warszawa ‘the city of Warsaw’, bieda ‘poverty’, chleb ‘bread’, and wódka ‘vodka’. Slavic culturemes are the least numerous: Pan Bóg, Pan Jezus, Matka Boska, krzyż, praca, wolność, honor, chleb, Słowianin ‘Slav’ and wódka.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2021, 33; 25-37
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Glottodydaktyczna „podróż” online do Gruzji
    Online Language “Journey” to Georgia
    Autorzy:
    Wegner, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/47032309.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    edukacja interkulturowa
    kulturem
    nauczanie kultury polskiej online
    dyplomacja publiczna
    intercultural education
    cultureme
    teaching Polish culture online
    public diplomacy
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest analiza projektu glottodydaktycznego online o charakterze popularyzatorskim i edukacyjnym, realizowanego dzięki współpracy Ambasady RP w Gruzji, Instytutu Polskiego w Tbilisi i Polonicum UW. To przedsięwzięcie o nazwie „ĄĘ” – [Wirtualny] Festiwal Języka Polskiego w Gruzji. Celem festiwalu, którego 4. edycja odbyła się w dniach 15–18 marca 2022, jest tworzenie bazy materiałów do samodzielnego doskonalenia znajomości języka polskiego oraz poznawania różnych aspektów kultury polskiej. Rola festiwalu wykracza poza cele związane z dydaktyką. To także działanie na rzecz integrowania środowiska osób zainteresowanych językiem i kulturą polską. Niniejszy artykuł to okazja do zadania pytań, jak kontynuować projekt, w oparciu o współczesne badania na temat edukacji językowej i kulturalnej, a więc z naciskiem na interkulturowość. Na ile znajomość Gruzji i kontekstów związanych z tym krajem jest potrzebna, żeby zrealizować wydarzenie edukacyjne przeznaczone dla tej konkretnej grupy odbiorców? Jak zaplanować i zrealizować wydarzenie edukacyjne online i jakie ten akt może nieść znaczenia dla budowania wzajemnych relacji?
    The subject of the article is the analysis of an online didactic project – promotional and educational – conducted thanks to the cooperation of the Embassy of the Republic of Poland in Georgia, the Polish Institute in Tbilisi and Polonicum of the University of Warsaw. This project is called “ĄĘ” – [Online] Polish Language Festival in Georgia. The aim of the festival, the 4th edition of which was held on March 15–18, 2022, is to create a database of materials for self-improvement of Polish language skills and learning about various aspects of Polish culture. The role of the festival goes beyond the educational goals. It is also an activity to integrate the community of people interested in the Polish language and culture. This article is an opportunity to ask questions on how to continue the project, based on contemporary research on linguistic and cultural education, and therefore with an emphasis on interculturality. To what extent is the knowledge of Georgia and the contexts related to this country necessary to conduct an educational event intended for this specific audience? How to plan and organize an online educational event and what can this act mean for building mutual relationships?
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2022, 29; 67-78
    0860-6587
    2449-6839
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    "Bóg, honor, ojczyzna"? O stosunku Polaków do państwa i narodu w polskich i słoweńskich badaniach ankietowych
    "God, honour, fatherland"? About the attitude of Poles to the country and nation in Polish and Slovenian surveys
    Autorzy:
    Wacławek, Maria
    Wtorkowska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/47034224.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    językowy obraz świata
    stereotyp
    Polak
    państwo
    naród
    ojczyzna
    kulturem
    linguistic image of the world
    stereotype
    Pole
    country
    nation
    cultureme
    Opis:
    Przywołana w tytule dewiza Wojska Polskiego przynależy do kluczowych pojęć polskiej kultury, aktywizuje się w umysłach Polaków i nie-Polaków. Z pojęciami państwa i narodu nieodłącznie wiąże się zagadnienie tożsamości narodowej, a także to, czym jest i jak jest postrzegana ojczyzna. Za teoretyczną podstawę badań uznajemy przyjęte w polskiej etnolingwistyce założenia dotyczące językowo-kulturowych stereotypów, a także korelujących z nimi kulturemów. Celem artykułu jest rekonstrukcja fragmentu stereotypowego konceptu Polaków – tego, co zdaniem polskich i słoweńskich respondentów najlepiej charakteryzuje Polaka i Polkę w ich stosunku do państwa i narodu. Na podstawie zebranych wypowiedzi ankietowych zostały wyodrębnione następujące kategorie tematyczne: 1) wartościowanie pozytywne, 2) wartościowanie neutralne i ambiwalentne, 3) wartościowanie negatywne. Z badania zasadniczo wyłania się wartościowany in plus obraz Polaka jako patrioty – szczególnie wyraźnie zarysowany w ujęciu heterostereotypowym (słoweńskim). Zrekonstruowano również model przeciwstawny – mocniej uwypuklony w ujęciu autostereotypowym (odtwarzanym z wypowiedzi polskich). W końcowej części artykułu uzyskane wyniki zostały krótko zinterpretowane w kontekście kulturemów – związanych z polskimi symbolami narodowymi (ojczyzną) i ideami (patriotyzmem), a także w kontekście polonistycznego kształcenia językowego cudzoziemców. Funkcjonalne jest badanie ważnych dla danej kultury (w naszym przypadku polskiej) kluczowych słów z perspektywy własnej, jak i obcej, właściwej zewnętrznemu obserwatorowi.
    The motto of the Polish Army referred to in the title belongs to the key concepts of Polish culture; it is activated in the minds of Poles and non-Poles. The concept of state and nation is inseparably connected with the issue of national identity, as well as what the fatherland is and how it is perceived. As a theoretical basis for research, we consider the assumptions adopted in Polish ethnolinguistics regarding linguistic and cultural stereotypes, as well as the culturemes that correlate with them. The aim of the article is to reconstruct a fragment of the stereotypical concept of Poles – what, according to Polish and Slovenian respondents, best characterizes a Pole in their attitude to the state and nation. Based on the collected survey responses, the following thematic categories were distinguished: 1) positive evaluation, 2) neutral and ambivalent evaluation, and 3) negative evaluation. The survey basically shows a plus-valued image of a Pole as a patriot – particularly clearly outlined in the heterostereotypical (Slovenian) approach. The opposite model was also reconstructed – more strongly emphasized in the auto-stereotypical approach (reconstructed from Polish statements). In the final part of the article, the obtained results were briefly interpreted in the context of culturemes – related to Polish national symbols (fatherland) and ideas (patriotism), as well as in the context of Polish language education for foreigners. It is useful to study key words important for a given culture (in our case, Polish) from the perspective of one’s own and that of the foreign learner.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2023, 30; 379-400
    0860-6587
    2449-6839
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncept SPRAVEDLNOST v českém jazykovém obrazu světa studentů bohemistiky [Pojęcie SPRAWIEDLIWOŚCI w czeskim językowym obrazie świata wśród studentów bohemistyki]
    The concept SPRAVEDLNOST [JUSTICE] in Czech studies student’s linguistic picture of the world
    Autorzy:
    Janovec, Ladislav
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2016170.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-21
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    językoznawstwo kognitywne
    językowy obraz świata
    język czeski
    skojarzenie
    konotacja
    kulturem
    cognitive linguistics
    linguistic picture of the world
    Czech language
    association
    connotation
    key word of culture
    Opis:
    W artykule przedstawiono wstępne wyniki przeprowadzonych wśród studentów czeskich badań ankietowych nad wycinkiem językowego obrazu świata, dotyczącym pojęcia SPRAWIEDLIWOŚĆ. Zaprezentowane analizy stanowią część szeroko zakrojonych badań tego pojęcia w języku czeskim, realizowanych w ramach projektu EUROJOS.
    This text presents results of the research of the analysis of a concept SPRAVEDLNOST (JUSTICE) in Czech language students’ linguistic picture of the world, on the basis of a questionnaire survey research. These are preliminary results of broad research of this concept in Czech language, which is conducted within the EUROJOS project.
    Źródło:
    Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego; 2021, 30; 137-148
    0208-5011
    2353-9577
    Pojawia się w:
    Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kulturemy polskie – punkty widzenia, techniki ich wydobywania i negocjowania. Stosowanie perspektywy etnolingwistycznej w glottodydaktyce polonistycznej
    Polish culturemes – points of view, techniques for their selection and negotiation. Applying ethnolinguistic perspective in Polish language glottodidactics
    Autorzy:
    Zarzycka, Grażyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/680357.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    kulturem
    punkty widzenia
    wydobywanie
    typowanie
    negocjowanie
    etnolingwistyka
    glottodydaktyka polonistyczna
    nauczanie języka polskiego jako obcego
    cultureme
    points of view
    selection
    nomination
    negotiation
    ethnolinguistics
    Polish-language glottodidactics
    teaching Polish as a foreign language
    Opis:
    The article calls for the application of ethnolinguistic methodology in Polish-language glottodidactics. In the introductory part, the concept of cultureme – a cultural unit belonging to a given cultural system and relevant to its understanding – is discussed with the use of world and Polish literature on the subject. The necessity to include culture in teaching Polish as a foreign language is an undisputed matter. Ways of selecting culturemes from the vast space of culture specific unites seem to be less obvious. Who is „authorized” to nominate them – only a representative of the native culture or, also, an external observer? Can culturemes be selected as a result of the negotiation process? The article presents the techniques for their selection and negotiation using internal and external perspectives, as well as proposals to use this methodology in the practice of teaching Polish as a foreign language.
    W artykule zachęca się do stosowania perspektywy i metodologii etnolingwistycznej w glottodydaktyce języka polskiego. W części wprowadzającej omawiane jest, z wykorzystaniem światowej i polskiej literatury, pojęcie kulturemu – jednostki kultury należącej do danego systemu kulturowego i istotne dla jej zrozumienia. Konieczność włączania kultury do nauczania języka polskiego jako języka obcego jest sprawą bezdyskusyjną. Sposoby wydobywania (typowania) kulturemów z ogromnej przestrzeni danej kultury wydają się natomiast mniej oczywiste. Kto jest „upoważniony” do ich typowania – tylko przedstawiciel rodzimej kultury czy także zewnętrzny obserwator? Czy można wydobyć kulturemy w wyniku procesu negocjacji? W artykule przedstawiono techniki ich wyboru i negocjowania z wykorzystaniem perspektywy wewnętrznej i zewnętrznej, a także opisano propozycje wykorzystania tej metodologii w praktyce nauczania języka polskiego jako obcego.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2019, 26; 425-441
    0860-6587
    2449-6839
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies