Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "kultura tradycyjna" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 16
Tytuł:
ROLA I ZNACZENIE WSPÓŁCZESNEJ INSTYTUCJI KULTURY. NA PRZYKŁADZIE GALERII AUTORSKIEJ JANA KAJI I JACKA SOLIŃSKIEGO
Autorzy:
Soliński, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639916.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Kultura tradycyjna, kultura współczesna,
Opis:
Kultura tradycyjna a kultura współczesnaPojęcie kultury bywa definiowane na wiele różnych sposobów. Rozmiar zagadnienia sprawia, iż poszczególne charakterystyki zwykle skupiają się tylko na wybranych jej aspektach. „Cokolwiek jednak byśmy nie myśleli na ten temat, jakkolwiek byśmy ją definiowali, kultura jest zawsze formą stosunku człowieka do samego siebie, do ludzi i do świata; jest poszukiwaniem formy” – pisze Janusz St. Pasierb. Kwestią wspólną wszystkim definicjom pozostaje fakt bezpośredniego oddziaływania tworów kultury na ludzkie życie.Unikając tworzenia kolejnej definicji, istotne dla dalszych rozważań jest poczynienie pewnego rozróżnienia. Należy oddzielić, podążając za Pasierbem, pojęcia kultury współczesnej i kultury tradycyjnej. Jednocześnie przez termin „kultura” będę rozumieć wszelką duchową aktywność zarówno w sferze myśli, jak i wytworów materialnych
Źródło:
Zarządzanie w Kulturze; 2007, 8
2084-3976
Pojawia się w:
Zarządzanie w Kulturze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyobrażenie sacrum w kulturze tradycyjnej i współczesnej
Autorzy:
Mielicka-Pawłowska, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461935.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
sacrum
antysacrum
kultura tradycyjna
kultura współczesna
Opis:
Na bazie koncepcji fenomenologicznych zawartych w pracach Micrei Eliadego, Rudolfa Otto oraz Emila Durkheima porównane zostały stsyemy wierzeniowe odnoszące się do wyobrażeń sacrum istniejących w XIX i w pierwszej połowie XX w. oraz pod koniec XX w. i na początku XXI w. Tradycyjny system wierzeń, oparty o materiał etnograficzny i folklorystyczny charakteryzowała zasada solidarności łącząca wyobrażenia Boga, przyrody i człowieka. W opozycji do tej zasady antysacrum ukonkretniane było w wierzeniach demonologicznych, wiary w diabła oraz pojawienie się chaosu kkosmicznego wtedy, gdy została naruszona zasada solidarności łącząca Boga, człowieka i przyrodę. Schemat wyobrażeń współczesnych, początku XXI w., ukonkretniał sacrum poprzez związek Boga z przyrodą traktowany jako gwarancja istnienia świata. Człowiek przeciwstawia się temu porządkowi wtedy, kiedy niszczy przyrodę, co traktowane jest jako zło moralne, a także tworzy idealną, wirtualną rzeczywistość, okreslaną pojęciem awatara, przeciwstawną ustanowionemu przez Boga porządkowi wszechświata. Wyobrażenia antysacrum obejmują więc przekonania ludzi, że naruszenie solidarności łączącej Boga (Absolut, Transcendens) i przyrodę jest spowodowane działaniem człowieka, który tworzy własną rzeczywistość i w ten sposób przyczynia się do zaistnienia końca świata.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2015, 13; 8-21
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uczony i demon, czyli postać czarownika w polskich bajkach ludowych
Autorzy:
Wróblewska, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/962179.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
folk tale folklore, traditional culture
czarownik, czarnoksiężnik, bajka ludowa, folklor, kultura tradycyjna
Opis:
The article traces the motif of the magician in Polish magical folk tales and belief tales. The analysis of several dozens of texts from the 19th century and the beginning of the 20th century has revealed the complexity of the magician character: on one hand, it is close to demonic creatures (magical abilities including shapeshifting and sorcery); on the other hand, it resembles scholars from the past, that is priests or alchemists (black clothing, the ability to read and use spells from forbidden books).  
Celem artykułu jest prześledzenie motywu czarownika w polskich bajkach ludowych – magicznych i w podaniach wierzeniowych. Analiza kilkudziesięciu tekstów pochodzących z XIX i początku XX wieku pozwala wykazać złożoność postaci czarownika, z jednej strony sytuującego się w pobliżu istot demonicznych (magiczne umiejętności, jak zmiennokształtność, dar czarowania), a z drugiej przypominającego dawnych uczonych – księży bądź alchemików (czarny strój, dar czytania i używania do czarów zaklęć z zakazanych ksiąg).
Źródło:
Literatura Ludowa; 2017, 4-5
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uniwersytety ludowe szkołą nowego regionalizmu: szanse i zagrożenia tradycyjnej kultury w globalizującym się świecie
Folk High Schools as Institutions of Contemporary Regionalism: Chances and Threats to Traditional Culture in the Globalizing World
Autorzy:
Błaszczak, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/903441.pdf
Data publikacji:
2015-06-30
Wydawca:
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
Tematy:
uniwersytety ludowe
regionalizm
kultura tradycyjna
wspólnota
Folk high schools
regionalism
traditional culture
community
Opis:
In the globalising reality we observe the increase of various antagonistic phenomena with completely contradictory tendencies, as integration and disintegration processes. Disputes and disagreements go on constantly and hence arise a lot of anxiety and frustration in this important matter. In order to weaken the intensity of these feelings, a new dimension of European and world culture has to be created in which inhabitants will become aware and active co-originators of civilisation, development and progress. Educational institutions for rural youth established at the end of the 19th century in Denmark called Folk high schools are presented in this article as an example of shaping European and world cultural identity.
W globalizującej się rzeczywistości obserwujemy narastanie różnorodnych antagonistycznych zjawisk o skrajnie sprzecznych tendencjach, jak procesy integracyjne i dezintegracyjne. Spory i różnice zdań ciągle się pojawiają, będąc przyczyną wielu niepokojów i frustracji w tej ważnej sprawie. Aby obawy te straciły na swojej sile, konieczne jest stworzenie nowego wymiaru kultury europejskiej i światowej, w której mieszkańcy staną się świadomymi i aktywnymi współtwórcami cywilizacji, rozwoju i postępu. Przykładem kształtowania europejskiej i światowej tożsamości kulturowej są przedstawione w artykule placówki edukacji dorosłej młodzieży wiejskiej, powstałe pod koniec XIX wieku w Dani pod nazwą - uniwersytety ludowe.
Źródło:
Studies in Global Ethics and Global Education; 2015, 3; 55-73
2392-0890
Pojawia się w:
Studies in Global Ethics and Global Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dar w obrzędzie narodzinowym na Lubelszczyźnie
A Gift in the Birth Rite in the Lublin Province
Autorzy:
Tymochowicz, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1683992.pdf
Data publikacji:
2020-09-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
obrzęd narodzinowy
dar
kultura tradycyjna i współczesna
birth rite
gift
traditional and contemporary culture
Opis:
Obdarowywanie w obrzędzie narodzinowym w przeszłości jak i współcześnie odgrywa ważną rolę, stanowi jeden z istotniejszych jego elementów. W artykule przedstawione zostały sytuacje, w których dochodziło do składania darów, kto był obdarowywany i jakie były i są obecnie formy darów, a także jakie one mają znaczenie. Podstawę analizy stanowią etnograficzne materiały z terenu Lubelszczyzny zastane i wywołane, pozyskane przez autorkę, jak też pochodzące z archiwów lubelskich muzeów i Archiwum Polskiego Atlasu Etnograficznego z Cieszyna.
Gift giving in the birth rite in the past as well as today plays an important role, is one of his most important habits. The article presents situations in which the gifts were given, who was the recipient and what were and are the present forms of the gifts, as well as what they mean. The basis of the analysis are ethnographic materials from the Lublin region found and developed, obtained by the author, as well as from the archives of Lublin museums and the Archives of the Polish Ethnographic Atlas of Cieszyn.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2020, 67, 9; 159-170
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sakralne wymiary drogi
Sacred dimensions of the road
Autorzy:
Smyk, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87367.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
droga
kultura tradycyjna
kognitywizm
etnolingwistyka
sakralność
road
traditional culture
cognitive linguistics
ethnolinguistic method
sacredness
Opis:
Artykuł jest analizą kulturowego obrazu drogi. Jego podstawą materiałową są dane z zakresu języka i kultury tradycyjnej, ze szczególnym uwzględnieniem werbalnych i niewerbalnych teksów folkloru i obrzędowości rodzinnej i dorocznej. W podsumowaniu autorka rekonstruuje obraz tradycyjnych rytuałów sakralizujących, wyznaczając takie zakresy, jak: przestrzeń sakralizacji, dynamiczność sakralizacji, czas, podmiot sakralizujący, przedmiot sakralizacji, uspołecznienie, zwrotność, natężenie, czas działania, krotność i kodowość sakralizacji. Na zakończenie zbiera strategie sakralizacji świata, znane polskiej kulturze tradycyjnej. Wyznacza postawę pasywną oraz postawę aktywną, kreującą rzeczywistość: działania wykorzystujące świętość chrześcijańską i działania ukierunkowane ku świętości kosmiczno-mitologiczno-obrzędowej. Taka propozycja stanowi nowe ujęcie charakterystyki drogi i sakralizacji świata w kulturze polskiej.
The paper is a cultural analysis of the image of the road. Data collected from traditional culture and language, particularly from verbal and nonverbal folk texts as well as from family and annual rituals, have become the basis of the report. In the summing up, the author reconstructs the picture of traditional sacralizing rituals, defining such scopes as the space of sacralization, dynamism of sacralization, time, the sacralizing subject, the object of sacralization, socialization, reflexivity, intensity, duration of functioning, one-timeness/ multiplicity, and codedness of sacralization. In the conclusion, the author assembles the strategies for sacralization of the world. She defines the passive attitude and the active attitude that creates changes in the reality (actions that use Christian sanctity to a greater extent and actions oriented towards cosmic-mythological-ritualistic sanctity). This proposal is a new approach to the description of the road and the sacralization of the world in Polish culture.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2012, 17; 122-137
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kobiety-ryby: ludowe wyobrażenia syren
Folk imagination of mermaids
Autorzy:
Walęciuk-Dejneka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564201.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
polska kultura ludowa
Słowiańszczyzna
kultura tradycyjna
literatura
syreny
Polish folk culture
Slav
traditional culture
literature
the mermaids
Opis:
Artykuł przedstawia i omawia ludowy wzorzec żeńskiego demona - syrenę, stanowiący z jednej strony ucieleśnienie wizji i marzeń kultury tradycyjnej, z drugiej – epatujący władczością uosabiającą niezależną, dziką kobiecość, chcącą przejąć całkowitą kontrolę nad uwiedzionym mężczyzną. Podania i wierzenia o syrenach były bardzo dobrze znane na płaszczyźnie tradycyjnej kultury ludowej. Znała je również literatura. Wystarczy wspomnieć legendę o warszawskiej syrenie, która stała się symbolem stolicy Polski i została wpisana w jej herb. W prowadzonych rozważaniach postaram się pokazać owe ludowe wizerunki syren oraz wierzenia z nimi związane. W analizach i interpretacjach zastosuję perspektywę antropologiczną, wykorzystywaną w badaniach folklorystycznych (kulturowych) i literackich, przenosząc w ten sposób wysiłki dociekań naukowych na obszar symbolu, mitu czy rytuału. Nie są mi obce także procedury strukturalno-semiotyczno-funkcjonalne.
This article is showing the folk images of the mermaids. It is estblishing to both to beliefs, and to myths or literature which these images functioned in. In conducted analyses and interpretations I use the methodology of the foreign-language description. I am using the anthropological method in folk and anthropological researches, also. I am appealing to the symbol, the myth and the ritual. The mermaids are nymphs, who lives in water, have a fishtail bit and a beautiful voice. They seduce men, above all of fishermen and sailors. Their features considerably influenced the image which it survived in literature, in legends of the Warsaw’s mermaid. These images got through underwent their transformations.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2018, 16, 2; 585-592
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Symbolika płodnościowa w polskim folklorze
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611529.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
traditional culture
folklore
symbolic meanings
fertility
cultural code
kultura tradycyjna
folklor
znaczenia symboliczne
płodność
kod kulturowy
Opis:
The article discusses the treatment of fertility and the means of its expression in traditional culture. The relevant questions include: how to speculate about fertility, how to protect and stimulate it in communal and family customs, how to hinder fertility and cause infertility through word and gesture. The author argues that the verbal code as the carrier of symbolic meanings is inalienably linked with other cultural codes: material, personal, actional, involving music and dance, temporal, and locative. The codes function interchangeably, replacing and complementing one another.
Autorka podejmuje kwestie płodności w kulturze tradycyjnej i sposoby jej wyrażania, charakteryzuje sposoby wnioskowania o płodności, możliwości wpływania na płodność, jej ochronę i pobudzanie w obrzędowości dorocznej i rodzinnej, daje przykłady hamowania płodności oraz powodowania niepłodności słowem i gestem. Dowodzi, że kod werbalny jako nośnik znaczeń symbolicznych, pozostaje w ścisłym powiązaniu z innymi kodami kulturowymi: przedmiotowym, personalnym, akcjonalnym, muzycznotanecznym, temporalnym i lokatywnym. Służąc wyrażaniu sensów symbolicznych, kody funkcjonują wymiennie, zastępują się, przedłużają i dopełniają.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2016, 28
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projekt badawczy (ETNO) EUROJOS a program etnolingwistyki kognitywnej
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611483.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
cognitive ethnolinguistics
linguistic worldview
values
comparative research
traditional culture
etnolingwistyka kognitywna
językowy obraz świata
wartości
badania porównawcze
kultura tradycyjna
Opis:
An observation is made that the linguistic worldview is grounded in values, which play a decisive role in the shaping of a given community’s (collective) identity. Therefore, it is postulated that the folk Slavic axiological system (the world of values cherished in folk Slavic traditions) be investigated. The project called (ETHNO)EUROJOS – parallel to EUROJOS, an international research programme headed by Jerzy Bartmiński and based on standard language varieties and “national” traditions – would thus be concerned with the values common to Slavic folk cultures. It has been shown that Slavic nations are much closer to one another at the level of folk cultures than at the level of national, elite-shaped cultures. A survey among distinguished researchers in various Slavic traditions reveals that the values important for Slavs are: health and life, family and kinship, home, land, work and diligence, love, beauty, happiness, wisdom, frankness, integrity, faithfulness, justice, freedom, honour, faith (religion) and God. A description of these values could follow the methodological assumptions of the Lublin Dictionary of Folk Stereotypes and Symbols.
Autorka, wychodząc z założenia, że wartości leżą u podłoża językowego obrazu świata i stanowią o tożsamości wspólnotowej (zbiorowej), postuluje badanie ludowego słowiańskiego systemu aksjologicznego (świata wartości ważnych dla ludowych tradycji słowiańskich). Projekt pod nazwą (ETNO)EUROJOS – paralelny do międzynarodowego programu EUROJOS, realizowanego pod kierunkiem Jerzego Bartmińskiego na bazie języków ogólnych (standardowych) i tradycji ogólnonarodowych – miałby na celu analizę wartości wspólnych nosicielom słowiańskiej kultury ludowej. Na poziomie kultur ludowych narody słowiańskie są sobie dużo bliższe niż na poziomie kultur ogólnonarodowych, kształtowanych przez elity. Na podstawie sondażu przeprowadzonego wśród wybitnych badaczy różnych tradycji słowiańskich, można wstępnie przyjąć, że wartościami ważnymi dla Słowian są: zdrowie i życie, rodzina i ród/pokrewieństwo, dom, ziemia, praca i pracowitość, miłość, piękno, szczęście, mądrość, szczerość, uczciwość, wierność, sprawiedliwość, wolność, honor, wiara (wyznanie) i Bóg. Opis tych wartości mógłby zostać oparty na założeniach metodologicznych lubelskiego Słownika stereotypów i symboli ludowych.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2013, 25
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Etnomuzykologia Polska” – nowe pismo poświęcone tradycji i współczesności
Autorzy:
Smyk, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/694925.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
etnomuzykologia
muzyka ludowa
muzyka popularna
muzyka dworska
muzyka religijna
kultura ludowa
kultura tradycyjna
ethnomusicology
folk music
popular music
court music
religious music
folk culture
traditional culture
Opis:
Tekst prezentuje nowe czasopismo "Etnomuzykologia Polska", wydawane przez Instytut Muzykologii UW i Polskie Seminarium Etnomuzykologiczne. Ukazały się dotąd dwa numery pisma, nr 1/2016 i nr 2/2017. Redaktorami są dr W. Grozdew-Kołacińska (Inatytut Sztuki PAN) i dr hab. T. Nowak (IM UW). Strona czasopisma: http://www.etno.imuz.uw.edu.pl
The text presents a new journal: „Etnomuzykologia Polska” (2016), numer 1, ss. 140; (2017) numer 2, ss. 104, W. Grozdew-Kołacińska, T. Nowak (red.), Warszawa: Zakład Etnomuzykologii Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, Polskie Seminarium Etnomuzykologiczne.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2018, 62, 6
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samotność w tradycyjnej społeczności wiejskiej. Rozważania na przykładzie materiałów etnograficznych z drugiej połowy XIX i XX wieku
Loneliness in a Traditional Rural Community. Reflections as Based on Ethnographic Materials from the Second Half of the 19th and 20th Centuries
Autorzy:
Gapiński, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2157634.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:
chłopska kultura tradycyjna
myślenie typu ludowego
samotność
stara panna
stary kawaler
współczesna kultura singli
traditional peasant culture
folk traditions
loneliness
old maid
old bachelor
contemporary culture of singles
Opis:
Artykuł powstał w związku z przygotowywaną w Bibliotece Jagiellońskiej wystawą Oblicza samotności w kulturze. Autor koncentruje się na roli jaką odgrywali ludzie samotni (bezżenni i niezamężne) w „chłopskiej kulturze tradycyjnej”. Bazuje przede wszystkim na materiałach etnograficznych. We wstępie artykułu nakreślona zostaje ogólnikowo współczesna kultura ludzi samotnych. Zasadniczy wywód zaczyna się od ukazania statusu ludzi samotnych w kulturze ludowej. Dalej autor koncentruje się na stygmatyzującej samotnych obrzędowości (głównie z przełomu zapustów i Wielkiego Postu). Następnie przedstawia dwa charakterystyczne typy samotników: artystów ludowych i pustelników. Całość wieńczy zestawieniem dawnej formacji kulturowej z dzisiejszą kształtującą się kulturą singli.
The paper was written in connection with the exhibition Faces of Loneliness in Culture held in the Jagiellonian Library. The author discusses the role of loners (bachelors and maidens) in the traditional peasant culture, basing primarily on ethnographic materials. In the introduction, the contemporary culture of loners is outlined in general terms. The main argument begins by showing the status of lone people in the folk culture. The author concentrates next on rites stigmatizing loners (performed mainly at the turn of Shrovetide and Lent), presenting also two particular types of loners, folk artists and hermits, and concluding with comparison of the historical cultural formation with today’s culture of singles.
Źródło:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2019-2020, 69-70; 145-181
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mistyczne i społeczne wartości pracy przy tworzeniu chleba
Mystical and social value of the work while creating the bread.
Autorzy:
Kocik, Lucjan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953120.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
zagroda
rolnictwo
praca
kultura tradycyjna
chleb
mistyczny
magiczny
trauma
wieś
przysłowia
samobójstwa
agriculture
crafting
work
traditional culture
peasantry
bread
mystic
magic
village
special proverbs
suicides
Opis:
Artykuł ukazuje skutki załamania się tradycyjnych religijnych i magicznych wartości związanych z produkcją rolniczą, szczególnie z „tworzeniem chleba”. Praca uwzględnia zintegrowane podejście do produkcji żywności, kultury wsi i codziennego życia określonych kategorii jej mieszkańców. Na tym tle ukazuje wpływ procesów globalizacji i modernizacji jako czynnika destruktywnego w stosunku do kultury tradycyjnej. Procesy te często powodują głęboką „traumę” społeczno-kulturową, której wskaźnikiem może być ilość samobójstw wśród niektórych kategorii ludności chłopskiej.
This paper is a part of author’s wider consideration problems of ties between nature, crafting and society. The work shows effects and results of collapse of traditional religious and magic values concerning agricultural products, especially the bread. The paper deals an integrated approach connecting food production of peasant farms with culture and everyday life of particular categories of country people. Today however, especially under the influence of globalization processes, there is a strong need for an integration glance and perception of the issue, mainly appropriate to the past role of traditional “strong values”. The special painful problem is a “deep trauma” of contemporary transformation of peasant communities. A strong indicator of this is number of committed suicides within some categories of peasant.
Źródło:
Studia Socialia Cracoviensia; 2013, 1(8); 9-19
2080-6604
Pojawia się w:
Studia Socialia Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krowa w tradycyjnej kulturze duchowej Polesia Brzeskiego (2)
The Cow in the Traditional Spiritual Culture of the Brest Polesie Region (2)
Корова в традиционной духовной культуре Брестского Полесья (2)
Autorzy:
Shved, Inna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054652.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
корова
бык
вол
символ
традиционная культура
фольклор Брестского Полесья
krowa
byk
wół
symbol
kultura tradycyjna
folklor Polesia Brzeskiego
cow
bull
ox
symbolism
traditional culture
folklore of Brest Polesie
Opis:
W artykule podjęto rozważania na temat stosunku chłopów do krów, podstaw i mechanizmów jego semiotyzacji oraz mitopoetycznej interpretacji wizerunków krowy (cielaka) w różnych typach i gatunkach tradycyjnej białoruskiej kultury duchowej. Autorka analizuje materiał folklorystyczny i etnograficzny zarejestrowany w latach 1990–2018 na Polesiu Brzeskim. Wykazano, że powstały na gruncie motywacji mitologicznej „kod krowy-byka” obejmuje rozległy obszar zjawisk kultury duchowej i materialnej chłopów, przedmiotów związanych z życiem chłopskim, i jest odnotowywany w terminologii związanej z rytuałami, a także w obrzędowych i nieobrzędowych tekstach folklorystycznych
В статье на фольклорно-этнографичеком материале, главным образом зафиксированном в 1990-е – 2018 гг. в Брестском Полесье, рассматриваются отношения крестьян к корове, основания и механизмы ее семиотизации, особенности мифопоэтической трактовки образов коровы (тельца) в различных видах и жанрах белорусской традиционной духовной культуры. Показано, что «коровье-бычий код», возникший на основе мифологической мотивации, покрывает обширное поле явлений крестьянской духовной и материальной культуры, предметов крестьянского быта, отчетливо просматривается в ритуальной терминологиии и обрядовых и необрядовых текстах фольклора.
This article discusses peasants’ attitude to cows, the foundations and mechanisms of this attitude’s semiotization, and the mythological and poetic interpretations of the images of the cow (and of the calf) in various types and genres of Belarusian traditional spiritual culture. Inna Shved examines folkloric and ethnographic material recorded in the Brest Polesie region in the period 1990–2018. She identifies and describes the “cow-bull code”, which covers a wide range of phenomena in the spiritual and material culture of peasants and relates to objects of peasant life. Deriving its origin from mythology, this code is reflected in ritual terminology and in folklore texts used in rituals and otherwise.
Źródło:
Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies; 2021, 2 (8); 1-33
2719-2687
2451-3849
Pojawia się w:
Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cyfrowe Archiwum im. Józefa Burszty, czyli otwarta etnografia
The Józef Burszta Digital Archive - Open Ethnography
Autorzy:
Stanisz, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/781959.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
social archive
archival anthropology
Creative Commons license
digitalization
visual ethnography
traditional culture
Józef Burszta
archiwum społeczne
antropologia archiwalna
licencja Creative Commons
cyfryzacja
etnografia wizualna
kultura tradycyjna
IEiAK UAM w Poznaniu
Opis:
The Józef Burszta Digital Archive [Cyfrowe Archiwum im. Józefa Burszty; http://cyfrowearchiwum.amu.edu.pl] is an online platform established in 2014 for publication of audiovisual materials collected since the 1950s by the Institute of Ethnology and Cultural Anthropology of the Adam Mickiewicz University in Poznań.The Józef Burszta Digital Archive functions on the basis of Creative Commons licenses and has the status of a social archive. There are broad applications for its resources both in academe and beyond. The author discusses the bases for founding the archive, the specifics of its accessible materials, and plans for its future activities.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2019, 63, 1; 133-141
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie żywności tradycyjnej w kształtowaniu poziomu i jakości życia jej konsumentów
Autorzy:
Dominik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/581265.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
żywność tradycyjna
jakość życia
zdrowie
kultura
tożsamość
Opis:
W pracy przedstawiono przegląd literatury i wyniki własnych badań. Obecnie jedzenie jest coraz bardziej dostępne dla człowieka, jego cena jest zróżnicowana i łatwiej jest zaspokajać podstawowe potrzeby współczesnego człowieka. Przemysł spożywczy oferuje możliwość zakupu w przystępnej cenie produktów masowych produkowanych w dużych fabrykach. Alternatywą dla tego rodzaju żywności jest tradycyjna żywność, która wykorzystuje naturalne surowce, a proces produkcji nie narusza ich jakości. Konsumenci stawiają produktom żywnościowym coraz większe wymagania, chcą, by poprawiały ogólną kondycję, zmniejszały ryzyko chorób cywilizacyjnych i wspomagały zdrowie. Żywność stanowi też stale przedmiot badań, rozwoju i modyfikacji, jest udoskonalana pod kątem różnych, nieznanych dotąd zastosowań. Celem publikacji jest analiza znaczenia tradycyjnej żywności w kształtowaniu jakości życia konsumentów. Z badań wynika, że konsumenci wybierają żywność tradycyjną z uwagi na specyficzny smak, jakość, wygląd, wartość odżywczą, zdrowie oraz bezpieczeństwo. Wymienione czynniki wyboru wydają się być istotne głównie z uwagi na związek żywności tradycyjnej z codzienną konsumpcją, a nie tylko z okazjonalnym i świątecznym charakterem.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2017, 483; 44-56
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 16

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies