- Tytuł:
-
Polskie spory między populistycznym a prawnym konstytucjonalizmem wobec refleksyjności konstytucji
Polish Disputes Between Populist and Legal Constitutionalism in the Context of Reflexivity of Constitution - Autorzy:
- Pichlak, Maciej
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2050248.pdf
- Data publikacji:
- 2022
- Wydawca:
- Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
- Tematy:
-
konstytucjonalizm prawny
konstytucjonalizm populistyczny
konstytucjonalizm refleksyjny
refleksyjność
refleksyjność prawa
kryzys konstytucyjny
kryzys państwa prawa
legal constitutionalism
populist constitutionalism
reflexive constitutionalism
reflexivity of law
constitutional crisis
crisis of the rule-of-law state
crisis of the rule of law - Opis:
-
Artykuł ma na celu analizę konstytucjonalizmu prawnego oraz konstytucjonalizmu populistycznego, jako dwóch dominujących stanowisk ideowych w dyskursie konstytucyjnym ostatnich dekad. Analiza jest prowadzona w kontekście polskiego kryzysu konstytucyjnego państwa prawa oraz z perspektywy filozofii refleksyjności. Takie podejście teoretyczne i metodologiczne pozwala wykazać, że dwa omawiane stanowiska – mimo zachodzących między nimi różnic – podzielają wspólne błędne założenia dotyczące relacji prawa, demokracji i praktyki konstytucyjnej. Oba bowiem dążą do ukształtowania tej praktyki na sposób zamknięty i monologiczny, poddany jednemu partykularnemu typowi racjonalności. Dla konstytucjonalizmu prawnego będzie to racjonalność jurydyczna, zaś dla jego populistycznego odpowiednika – racjonalność polityczna. Ten wspólny błąd sprawia, że trwający między nimi spór okazuje się jałowy. Alternatywą jest takie podejście do konstytucjonalizmu, które będzie uwzględniać zasadniczą refleksyjność praktyki konstytucyjnej (rozumianej jako praktyka tworzenia, stosowania i interpretowania konstytucji oraz publicznego debatowania o tym akcie). Zgodnie z ogólną charakterystyką refleksyjności, praktyka konstytucyjna przedstawia się wtedy jako proces otwarty, pluralistyczny i pośredniczący między różnymi społecznymi punktami widzenia. Taka alternatywa okazuje się istotna nie tylko w odniesieniu do polskich sporów konstytucyjnych, ale także w szerszym kontekście współczesnego kryzysu liberalno-demokratycznych porządków konstytucyjnych.
The article aims to analyse legal constitutionalism and populist constitutionalism as two dominant ideological positions in the constitutional discourse of the last decades. The analysis is focused on the exemplifications of these positions in writings of selected Polish legal scholars, in the context of the Polish constitutional crisis of the rule of law, and conducted from the perspective of the philosophy of reflexivity. This theoretical and methodological approach enables demonstrating that the two examined doctrines – despite all the differences between them – share common erroneous assumptions regarding the relationships between law, democracy, and constitutional practice. Both of them strive to shape this practice in a closed-end and monological manner, subjected to one particular type of rationality. For legal constitutionalism, this will be juridical rationality, and for its populist counterpart – political rationality. This shared fallacy makes their ongoing dispute futile. An alternative approach to constitutionalism is to take into account the fundamental reflexivity of constitutional practice (regarded as the practice of creating, applying and interpreting a constitution, and of public debate on its text). In line with the general characteristics of reflexivity, constitutional practice appears as an open and pluralistic process, mediating between different viewpoints in society. Such an alternative is important not only when considering the Polish constitutional disputes, but also in the broader context of the contemporary crisis of liberal-democratic constitutional orders. - Źródło:
-
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 63-73
2082-3304 - Pojawia się w:
- Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł