Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "język bułgarski" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    Vanina Sumrova, Nowe feminatywa w języku bułgarskim, Wydawnictwo Bułgarskiej Akademii Nauk „Prof. Marin Drinov”, Sofia 2018, ss. 196.
    Autorzy:
    Satoła-Staśkowiak, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2197225.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    feminatywy
    język bułgarski
    neologizmy
    neosemantyzm
    feminatives
    Bulgarian language
    neologisms
    neosemantisms
    Opis:
    Recenzja dotyczy wydanej niedawno w Bułgarii książki Vaniny Sumrovej. Prowadzone przez autorkę badania są pierwszym niezależnym i kompletnym leksykalno-semantycznym zestawieniem grup neologizmów w języku bułgarskim, odnoszących się do nazw kobiet, ich działalności i ról społecznych. Są to głównie określenia, które pojawiły się w języku bułgarskim w ostatnim ćwierćwieczu, w sumie 1400 przykładów. Zgromadzony przez badaczkę materiał analizowany jest na kilku płaszczyznach: morfologicznej, semantycznej, stylistycznej, kodyfikacyjnej, socjolingwistycznej, kulturowej, społecznej, leksykograficznej i dotyczącej możliwości przyszłego rozwoju.
    This investigation of Vanina Ivanova Sumrova is the first independent and complete study of a lexico-semantic group of neologisms in the Bulgarian language: the new terms denoting women that have appeared throughout the quarter century that has passed since 1989. The terms covered are more than 1.400; single-word terms as well as open or closed two-element compounds (of the type biznes sekretarka or bg mama), part of them until now unattested in studies or dictionaries. The terms are analysed from several points of view: morphology, semantics, stylistics, codification, sociolinguistics, social culturology, lexicography, and possibilities for future development; all contributing to the multifaceted character of the study.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2019, 13; 243-251
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O wyrazach złożonych z komponentem арт- w języku bułgarskich mediów
    Autorzy:
    Długosz, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/567982.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    złożenia
    komponent арт-
    język bułgarski
    język mediów
    compound words
    component арт-
    Bulgarian media language
    Opis:
    This paper discusses the problem of Bulgarian compound nouns with the component арт-. I would like to draw your attention to several significant features of the compound words in question. It mainly concerns the feature of brevity, the creation of new structures on the basis of a simple model based on analogy as well as the fact that the feature of formal transparency of compounds is accompanied by a large degree of semantic density. At the level of semantic analysis I used the text linguistic approach and emphasized the usefulness of cognitive methods of interpreting the meaning of the discussed type of words. I put an accent on the semantic blur of derivatives used in the language of the mass media out of context.
    W artykule podejmuję problem bułgarskich rzeczowników złożonych z komponentem арт-. Zwracam uwagę zwłaszcza na kilka istotnych cech interesujących mnie złożeń. Chodzi przede wszystkim o seryjny charakter derywatów, powstałych w oparciu o prosty model słowotwórczy bazujący na analogii, a także o cechę formalnej przejrzystości omawianych compositów, której towarzyszy wysoki stopień zagęszczenia semantycznego. Na poziomie analizy semantycznej derywatów stosuję ujęcie tekstologiczne oraz wykorzystuję wybrane metody językoznawstwa kognitywnego. Kładę nacisk na zjawisko semantycznego rozmycia derywatów w języku mediów.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2019, 16
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przejawianie się cech struktury semantycznej verba sentiendi w procesach nominalizacyjnych (na podstawie języka polskiego i bułgarskiego)
    Manifestation of traits of semantic structure of the verba sentiendi in nominalization processes (based on the Polish and Bulgarian languages)
    Autorzy:
    Korytkowska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1375752.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    semantics
    syntax
    verba sentiendi
    causality
    Polish language
    Bulgarian language
    semantyka
    składnia
    verba sentendi
    kauzacja
    język polski
    język bułgarski
    Opis:
    The component of the cause for the emotional state of the person experiencing the emotion is built into the structure of the class of verba sentiendi. Most emotive verbs can be classed as P(x, q) predicates, where q is the position of the propositional argument in which the content qualifying the causal component is expressed. The syntactic characteristics of sentences (conjunctions, prepositions) often do not communicate unequivocally the causal function. This paper demonstrates the existence in languages of contextual syntactic conditions which foster the use of explicit exponents of causality (e.g., Pol. ponieważ / bo // z powodu; Bulg. защото / понеже // поради / заради / по повод), appearing in alteration with the exponents of cohesion typical of the given verb. Also brought to attention is the use in sentence structures of other lexical means serving a similar function, like Pol. wynikający / płynący; Bulg. причинен / предизвикан. In conclusion it is stated that the research which takes into account the semantic structure of the predicate allows for analyzing phenomena that are usually not included in descriptions of case government of verbs.
    Źródło:
    Rocznik Slawistyczny; 2018, 67; 25-38
    0080-3588
    Pojawia się w:
    Rocznik Slawistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O imionach i współczesnych nazwach zawodów w perspektywie płci – poglądowy szkic konfrontatywny
    On the issue of names and contemporary names of occupations in the gender perspective – a contrastive outline
    Autorzy:
    Satoła-Staśkowiak, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2197246.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-28
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    maskulinizacja
    język polski i język bułgarski
    asymetria językowa
    językoznawstwo konfrontatywne
    masculinization
    Polish language
    Bulgarian language
    linguistic asymmetry
    contrastive linguistics
    Opis:
    Przedmiotem rozważań w niniejszym artykule uczyniono imiona i nazwy zawodów, a dokładnie proces i jego odbiór w związku z tworzeniem żeńskich imion i nazw zawodów od nazw męskich, często od dawna już istniejących. Przyglądanie się współczesnym tendencjom poprowadzi do różnych wniosków, które niewątpliwie mają związek z obecnym postrzeganiem przez użytkowników języka naturalnego, rzeczywistości, hierarchii ważności współczesnego człowieka czy obecnych relacji społecznych, które tworzą ludzie. I to ludzie (zwykli użytkownicy języka, nie specjaliści), co pokazuje praktyka, decydują o ostatecznym kształcie komunikacji językowej. Dotyczy to także relacji między płciami, ich sposobu rozumowania, komunikowania się, przypisywania sobie wzajemnie cech i roli w społeczeństwie.
    The paper discusses the process of creating feminine names derived from pre-existing masculine names (including names of occupations) and its reception. An outlook of contemporary tendencies leads to conclusions that have to do with how the users of natural languages perceive such phenomena and reality including their hierarchy of values and social relations.It is the people (common language users, non-specialists) that (as demonstrated by practice) decide the final shape of language communication. Intergender relations, communication and social role assignment (and the reasoning behind them) are also considered.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2018, 12; 61-72
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Co komunikują nazwy bułgarskich hoteli?
    What do hotel names communicate?
    Autorzy:
    Borowiak, Patryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911233.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Bulgarian language
    names of hotels
    chrematonyms
    names of establishments
    onomastics
    język bułgarski
    chrematonimia
    firmonimy
    nazwy hoteli
    onomastyka
    Opis:
    Artykuł dotyczy nazw marketingowych hoteli w bułgarskim kurorcie czarnomorskim Słoneczny Brzeg. Ma on charakter przeglądowy i jedynie klasyfikuje nazwy hoteli w wybranym przeze mnie kurorcie. Zostały przeprowadzone analizy: formalna i semantyczna, co jest niezbędne do dalszych badań nad bułgarskimi nazwami marketingowymi, w tym nazwami miejsc noclegowych, które zamierzam kontynuować, uwzględniając zupełnie nową metodologię badawczą.
    This article is devoted to hotel names in Sunny Beach, a Bulgarian Black Sea resort. The article provides a review of the names and merely classifies the hotel names in the resort in question. Formal and semantic analyses have been carried out as essential for further research into Bulgarian brand names, including accommodation place names which I intend to pursue by means of a new research methodology.
    Źródło:
    Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2016, 32; 127-136
    2082-9825
    2450-0259
    Pojawia się w:
    Poznańskie Spotkania Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O problematyce kobiecej na płaszczyźnie językowej w kontekście zagadnienia równych szans w Polsce, Rosji i Bułgarii
    On women’s issues in the linguistic sphere from the perspective of equality of opportunity in Poland, Russia and Bulgaria
    Autorzy:
    Satoła-Staśkowiak, Joanna Cecylia
    Sosnowski, Wojciech Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/475723.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    feminatywa
    język bułgarski
    język polski
    język rosyjski
    asymetria językowa
    konfrontacja językowa
    androcentryzm
    feminitives
    Bulgarian language
    Polish language
    Russian language
    language asymmetry
    contrastive analysis
    androcentrism
    Opis:
    W artykule celem obserwacji stały się zagadnienia równego statusu kobiet i mężczyzn obserwowane na płaszczyźnie językowej w Polsce, Rosji i Bułgarii. Dotychczas języki polski, rosyjski i bułgarski nie były ze sobą konfrontowane pod kątem feminatywów. Badania przeprowadzone na podstawie obszernego materiału językowego wskazują na problem asymetrii językowej w tworzeniu nazw żeńskich w trzech językach słowiańskich z grupy zachodniej, wschodniej i południowej. Przeprowadzono konfrontację językową nazw zawodów i funkcji oraz wybrane zwyczaje językowe właściwe analizowanym językom.
    This article aims to outline issues related to equal treatment of women and men that can be observed at the language level in Poland, Russia and Bulgaria. So far, the Polish, Russian and Bulgarian languages have not been subjected to a comparative analysis with regard to the use of feminitives. The article provides a contrastive analysis of names for professions and functions as well as certain linguistic conventions in the languages in question. Drawing on extensive linguistic material, the authors’ research exposes the problem of linguistic asymmetry in the creation of female names in the three Slavic languages representing the Western, Western and Southern groups respectively.
    Źródło:
    Socjolingwistyka; 2019, 33; 127-147
    0208-6808
    Pojawia się w:
    Socjolingwistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany form adresatywnych w języku bułgarskim po roku 1990
    Changes in forms of address in Bulgarian after 1990
    Autorzy:
    Walczak-Mikołajczakowa, Mariola
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911202.pdf
    Data publikacji:
    2017-07-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Bulgarian language
    linguistic politeness
    innovations
    forms of address after 1990
    język bułgarski
    grzeczność językowa
    innowacje
    formy adresatywne po 1990 roku.
    Opis:
    Artykuł dotyczy innowacji w obrębie grzeczności językowej w bułgarszczyźnie przełomu XX i XXI wieku. Tytułowe zmiany form adresatywnych rozpatrywane będą z diachronicznego punktu widzenia, na szerszym tle czasowym i kulturowym. Należy zauważyć, że przez wieki bułgarszczyzna nie znała form podobnych do polskiego pan / pani. Ludzie zwracali się do siebie po imieniu, na „ty”, bądź – kiedy zaistniała konieczność wyrażenia szacunku – używali dodatkowych określeń związanych z wiekiem lub statusem społecznym danej osoby, ale dalsza część wypowiedzi formułowana była w 2. osobie liczby pojedynczej. W bardziej „wyrafinowanych” kręgach obowiązywały formy господин i госпожа (o proweniencji cerkiewnosłowiańskiej), odbierane jako przestarzałe i nacechowane – tak są jeszcze odnotowane w słowniku języka bułgarskiego z 1976 roku. Po 1990 roku formy господин i госпожа straciły nacechowanie, stały się formami neutralnymi i powszechnie używanymi, choć przywyknięcie do nich nie było łatwe. Artykuł dotyczy różnych etapów odwykania od starych przyzwyczajeń i bolesnego czasami przywykania do nowych form. Ukazuje również różnice między formami adresatywnymi używanymi współcześnie przez różne środowiska.
    This is a paper on innovations in linguistic politeness in the Bulgarian language at the turn of 21st century. The changes of forms of address referred to in the title will be analysed diachronically with a broader time and cultural background. Note that for centuries the Bulgarian language has not known forms similar to the Polish pan / pani. People would address each other with their first names, “you” or – when they needed to show respect – they would use additional determinants of age or social status of the person, but the rest of their utterances would be in the second-person singular. More “sophisticated” milieus used the forms of господин and госпожа (of Old Church Slavonic origin) perceived as outdated and excessively sophisticated – they are recorded as such in the Bulgarian dictionary published in 1976.After 1990, господин and госпожа lost their obsolete and sophisticated characteristics, became neutral and commonly used, although it was not easy to get accustomed to them. This paper describes individual stages of losing the old habits and sometimes painful getting used to the new forms. It also shows the differences between forms of address used nowadays by various circles.
    Źródło:
    Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2016, 31
    2082-9825
    2450-0259
    Pojawia się w:
    Poznańskie Spotkania Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lakunarność we frazeologii na przykładzie języka bułgarskiego i polskiego
    Lacunarity in phraseology on the example of Bulgarian and Polish
    Autorzy:
    Blagoeva, Diana
    Sosnowski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2192183.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-21
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    frazeologia
    lakunarność
    ekwiwalencja międzyjęzykowa
    bezekwiwalentne jednostki frazeologiczne
    język bułgarski
    język polski
    phraseology
    lacuna
    interlingual equivalence
    non-equivalent phraseological units
    Bulgarian language
    Polish language
    Opis:
    W artykule podjęto problematykę lakunarności jednostek frazeologicznych w języku bułgarskim i polskim. W tekście przedstawione są różne poglądy na temat typów i stopni ekwiwalencji międzyjęzykowej we frazeologii. Autorzy podkreślają, że obecność lub brak ekwiwalencji międzyjęzykowej w jednostkach frazeologicznych powinny być ustalane na podstawie semantyki. Badanie zostało przeprowadzone na obszernym materiale ilustracyjnym, obejmującym idiomy, utrwalone porównania i inne typy jednostek frazeologicznych.
    The article deals with the issue of gaps in phraseological units in the Bulgarian and Polish languages. Different views on the types and degrees of interlinguistic equivalence in phraseology are commented on. It is emphasized that the presence or absence of interlingual equivalence in phraseological units should be determined through semantic analysis. Rich illustrative material, including idioms, stable comparisons and other types of set phrases, were examined.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2022, 17, 2; 49-56
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bułgarzy w obwodzie zaporoskim na Ukrainie: tożsamość kulturowo-narodowa
    Bulgarians in the Zaporizhzhia Oblast in Ukraine: the cultural-national identity
    Autorzy:
    Krasowska, Helena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/910002.pdf
    Data publikacji:
    2017-01-26
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Bessarabian Bulgarians
    Bulgarians from Vidin
    Zaporizhzhia oblast
    identity
    Bulgarian associations
    Bulgarian language
    Bułgarzy besarabscy
    Bułgarzy widyńscy
    obwód zaporoski
    tożsamość towarzystwa bułgarskie
    język bułgarski
    Opis:
    The Zaporizhzhia oblast was created on 10 January 1939 as part of the Ukrainian Soviet Socialist Republic. As is generally known territories of this province were previously belonged to the Golden Horde and from 1554 year to the Crimean Khanate. From the XV to the XVII century northern part of Zaporozhzhia was the Zaporozhian Sich. The presence of the Bulgarian minority living today on the territory of the Zaporizhzhia oblast dates back to the second half of the XIX century. In the years 1861–1862 the Bessarabian Bulgarians established in these areas 34 villages and the Bulgarians from Vidin established 2. There were established 36 Bulgarian villages, now remained 30. After 1990 the Bulgarian cultural societies were created, there are Bulgarian language courses on various levels, the Bulgarian-language press, the folk groups. Bulgaria educates in its universities Ukrainian students of Bulgarian origin, as well as delegates teachers of Bulgarian language to work here. Leaders of the Bulgarian associations are visible in the region and actively participate in the promotion of their own culture.
    Źródło:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2016, 23, 1; 109-118
    0239-4278
    2450-3177
    Pojawia się w:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O nominalizacji na polsko-bułgarskim przykładzie na podstawie książki Jakuba Banasiaka, Procesy nominalizacyjne w zdaniach wyrażających relację przyczynowo-skutkową (na materiale języka polskiego i bułgarskiego)
    Processes of nominalization in sentences expressing a cause-effect relationship as discussed by Jakub Banasiak (on the material of the Polish and Bulgarian languages)
    Autorzy:
    Satoła-Staśkowiak, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085389.pdf
    Data publikacji:
    2022-07-11
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    relacja przyczynowo-skutkowa
    język polski
    język bułgarski
    semantyka
    składnia
    struktura predykatowo-argumentowa
    nominalizacja
    gramatyka konfrontatywna
    causal relation
    Polish language
    Bulgarian language
    semantics
    syntax
    predicate-argument structure
    nominalization
    confrontative grammar
    Opis:
    Tekst dotyczy wydanej przed dwoma laty książki Jakuba Banasiaka. W książce Jakub Banasiak opisuje interesujące dla bułgarystów, i slawistów w ogóle, procesy nominalizacyjne w określonych zdaniach wyrażających relację przyczynowo-skutkową. Poza prezentowanymi w monografii przykładami oraz ich omówieniem warte uwagi są rozważania teoretyczne, będące niejako przypomnieniem i wprowadzeniem do części praktycznej.
    This article considers Jakub Banasiak’s book, published two years ago. Banasiak describes the nominalization processes in sentences expressing a causal relation drawing on material from the Polish and Bulgarian languages that are interesting for Bulgarists and Slavists. In addition to the examples presented in the monograph and their discussion, the theoretical considerations are noteworthy, and constitute a reminder and introduction to the practical part.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2022, 16, 1; 79-85
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ pandemii na polską, bułgarską i czeską leksykologię w roku 2020 i na początku 2021
    The influence of the pandemic on Polish, Czech and Bulgarian lexicography in 2020 and early 2021
    Autorzy:
    Satoła-Staśkowiak, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2127811.pdf
    Data publikacji:
    2022-02-03
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    pandemia
    leksykologia
    słowo roku
    neologizmy
    teorie spiskowe
    częstotliwość użycia
    rok 2020
    język polski
    język bułgarski
    język czeski
    pandemic
    lexicology
    word of the year
    neologism
    conspiracy theory
    frequency of use
    the year 2020
    Polish language
    Bulgarian language
    Czech language
    Opis:
    Przedmiotem uwagi są szybko następujące, podczas pandemii, konsekwencje językowe – leksykalne (nowe słowa, zwielokrotniona częstotliwość użycia istniejących słów) i komunikacyjne, stanowiące dla językoznawców ciekawą podstawę badań współczesnych języków, z których trzy: polski, bułgarski, czeski stały się fundamentem analizy i badań frekwencyjnych. Mimo, że omawiane procesy językowe mają charakter globalny, to tendencje leksykalne w poszczególnych językach, jak i funkcje mowy, realizowane są w różny sposób, z heterogenicznym natężeniem, dlatego warto przyjrzeć im się bliżej. Prezentowany w artykule materiał został wyekscerpowany z dostępnych w sieci i na bieżąco notujących jednostki języka źródeł. Były nimi korpusy językowe: Narodowy korpus języka polskiego, Bułgarski narodowy korpus, Czeski narodowy korpus, autorski Polsko-bułgarsko-rosyjski korpus równoległy, którego autorka artykułu jest współautorką i przeglądarki typu: frazeo.pl czy slowanaczasie oraz słowniki elektroniczne, np.: miejski.pl. Pomocne stały się polskie, bułgarskie i czeskie programy publicystyczne i informacyjne, a także najmłodsza, choć nieliczna, literatura naukowa.
    I discuss the linguistic consequences of the current pandemic, such as the emergence of new words and/or an increase in the frequency of use of some pre-existing words, and issues linked to communication. The paper refers to the Polish, Bulgarian and Czech languages. A frequentative approach is applied. Although the outlined linguistic processes are global in nature, several key aspects differentiate the three chosen languages in terms of frequency (including the occurrence of words and functions of speech). The linguistic data was gathered using online resources, including: The National Corpus of Polish, the Czech National Corpus, the Bulgarian National Corpus, the Polish-Bulgarian-Russian parallel Corpus (co-authored by the author of this paper), popular word browsers (frazeo.pl, slowanaczasie) and digital dictionaries (miejski.pl), journalism and information programs, and some of the most recent academic literature.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2021, 15; 23-37
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fałszywi przyjaciele tłumacza i jego wierni wrogowie w praktyce bułgarsko‑polskich tłumaczeń literackich
    Лъжливите приятели на преводача и неговите верни врагове в практиката на българо‑полския художествен превод
    Translator’s false friends and his true enemies in the practice of Bulgarian‑Polish artistic translation
    Autorzy:
    Karpińska, Hanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/486830.pdf
    Data publikacji:
    2014-10-01
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    język polski
    język bułgarski
    języki bliskopokrewne
    przekład artystyczny
    homonimia językowa
    frazeologizm
    kompetencja językowa
    полски език
    български език
    близкородствени езици
    художествен превод
    междуезикова омонимия
    фразеологизъм
    езикова компетентност
    Polish language
    Bulgarian language
    closely related languages
    artistic translation
    interlinguistic homonymy
    phraseological unit
    linguistic competence
    Opis:
    Представените в заглавието проблеми се разглеждат от позицията на преводач-практик и са илюстрирани с примери от полски преводи на българска белетристика. Изтъква се, че за професионален преводач близостта на два езика представлява повече препятствие, отколкото улеснение. Разглеждат се различни видове лексикални апроксимати (лъжливи приятели на преводача) в съпоставка със съответните преводачески решения. Отчита се ролята на контекста и на текстовата дистрибуция на лексемите. Анализира се спецификата на фразеологизмите като обект на превод. Своеобразна група трудности представят тъй наречените от авторката „верни врагове на преводача”, към които се причисляват: проблеми породени от различията в граматическата система на двата езика (дистрибуция на предлозите; десемантизация на предлога; семантичната натовареност на двойното допълнение; спецификата на преизказаното наклонение; изобилието на местоименните форми) и субективни фактори свързани с творческото поведение на преводача (липса на необходим педантизъм; прояви на невнимание или умора; недостатъчна езикова и извънезикова компетентност). На края се изтъкват възможностите за принос на преводите и преводачите в развитието на българо-полската лексикография.
    Issues presented in the title are considered from the perspective of a practicing translator and illustrated with examples from the Polish translations of Bulgarian fiction. It is pointed out that for a professional translator the proximity of two languages, is more of an obstacle than a convenience. Different types of lexical interlinguistic homonyms (translator’s false friends) are viewed in comparison with corresponding translation solutions. The role of context and textual distribution of lexical units is highlighted. The specifics of phraseology as the object of translation is analyzed. A peculiar group of difficulties is generated by the so-called by the author „translator’s true enemies”, which include: problems caused by differences in the grammatical system of the two languages (distribution of prepositions; desemanticization of prepositions; the semantic load of double object, the specificity of the imperceptive mood, the abundance of pronominal forms) and subjective factors associated with creative behavior of the translator (lack of necessary pedantism; moments of inattention or fatigue, inadequate linguistic and extra-linguistic competence). In the end of the paper the possibility of translations and translators contributing in the development of Bulgarian-Polish lexicography is emphasized.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2014, 5, 1; 257-271
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z PROBLEMATYKI BUŁGARSKO-POLSKICH TŁUMACZEŃ TEKSTÓW SĄDOWYCH
    POLISH-BULGARIAN TRANSLATION OF COURT TEXTS
    Autorzy:
    MAZURKIEWICZ-SUŁKOWSKA, Julia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920136.pdf
    Data publikacji:
    2010-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    przekład sądowy
    jezyk prawny
    polski
    bułgarski
    językoznawstwo porównawcze
    legal translation
    Polish-Bulgarian
    court texts
    lingua legis
    linguistics
    translation
    Opis:
    Jak wiadomo, przekład tekstów sądowych wymaga maksymalnej wierności i nie dopuszcza dowolności interpretacyjnej. Tłumaczenie takie jest stosunkowo łatwe, dopóki systemy obu języków nie wykazują większych różnic w zakresie gramatykalizacji poszczególnych treści. W przypadku bułgarsko-polskich tłumaczeń tekstów sądowych największe problemy dotyczą różnic między systemami temporalnymi tych języków oraz różnic w zakresie wyrażania modalności imperceptywnej. Tym właśnie zagadnieniom poświęcony jest niniejszy artykuł.
    As we know, translation of legal texts requires maximum fidelity and does not allow arbitrary interpretation. This kind of translation is relatively easy as long as the systems of both languages did not show major differences in the gramaticalization of individual contents. In the case of the Bulgarian-Polish translations the biggest problems relate to the differences between the temporal systems of those languages, and differences in the expression of imperceptive modality. The article is devoted to this particular issues.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2010, 3, 1; 69-78
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies