Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "homonimia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-11 z 11
    Tytuł:
    Jak się ma krawat do kravat’, dywan do divan czy kawior do kavior, czyli o polsko-rosyjskiej homonimii międzyjęzykowej
    What is the relationship between krawat and kravat’, dywan and divan or kawior and kavior? Polish-russian interlingual homonymy
    Autorzy:
    Komorowska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1595705.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    comparative linguistic
    vocabulary
    homonymy
    językoznawstwo porównawcze
    leksyka
    homonimia
    Opis:
    This paper deals with Polish-Russian interlingual homonymy. Interlingual homonyms are understood as words which have similar pronunciation but do not share the same meaning in different languages. The investigated homonyms come from two dictionaries, Rosyjsko-polski słownik paraleli leksykalnych by W. Dubiczynski, M. Grabska and E. Komorowska (in preparation) and Rosyjsko-polski słownik homonimów międzyjęzykowych by K. Kusal. Taking the formal criterion into consideration, the analysis reveals the existence of complete homonyms (e.g. Russian ..Ó. ‘lesson’ and Polish UROK ‘charm’) and partial homonyms (e.g. Russian ...Á. ‘sofa’ and Polish DYWAN ‘carpet’). Semantically speaking, it is possible to distinguish homonyms with opposite meanings (e.g. Russian .......A... ‘remembering’ and Polish ZAPOMINANIE ‘forgetting’), homonyms with different scopes of meaning (e.g. Russian ...É.. ‘week’ and Polish NIEDZIELA ‘Monday’) and homonyms sharing the same root (e.g. Russian .... ‘laziness’ and Polish LEŃ ‘lazy person’).
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2012, 11; 93-108
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Homonimia w funkcji impresywnej
    Homonymy in the impressive function
    Autorzy:
    Awramiuk, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2124316.pdf
    Data publikacji:
    2011-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    homonimia
    funkcja impresywna
    tytuły prasowe
    impressive function
    homonymy
    press headlines
    Opis:
    W artykule omówiono sposoby wykorzystania zjawiska homonimii do realizacji funkcji impresywnej na przykładzie tytułów (głównie prasowych z tygodnika „Polityka”) i reklam. Funkcja impresywna, polegająca na wpływaniu na zachowanie odbiorcy, wywołaniu u niego określonych reakcji w postaci postaw lub przekonań oraz nakłonieniu go do podjęcia pewnych działań (np. przeczytania całego tekstu, obejrzenia filmu, kupna danego produktu), jest realizowana poprzez wykorzystanie homonimiczności form nazwy pospolitej i własnej, form pochodzących z różnych języków i form różnych leksemów, a także homofonię wynikającą z różnych możliwości segmentacji. Impresywność często wspierana jest funkcją poetycką.
    The article discusses different ways of using the phenomenon of homonymy to realize the impressive function as exemplified by the titles (mainly press headlines from a weekly magazine “Polityka” (Politics)) and advertisements. The impressive function, which involves affecting the recipient’s behavior, by evoking specific reactions such as attitudes or beliefs as well as persuading their recipients to undertake specific actions (e.g. reading the whole text, watching the film or buying a certain product), is realized through the use of homonymic forms of common and proper names, forms originating from various languages, forms of different lexemes as well as homophony resulting from various possibilities of segmentation. Impressiveness is frequently supported by the poetic function.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2011, 11; 29-40
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rana w językach świata
    Rana in the Languages of the World
    Autorzy:
    Molencki, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1203143.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-29
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    arbitrariness
    homonymy
    etymology
    lexical change
    rana
    dowolność
    homonimia
    etymologia
    zmiana leksykalna
    Opis:
    Zgodnie z saussurowską zasadą dowolności znaku językowego słowo rana ma różnorodne znaczenia w językach świata. Spośród licznych przykładów uwagę autora przykuwa przede wszystkim rana romańska, czyli ‘żaba’ oraz rana słowiańska, zwłaszcza polska. Omówione są najstarsze wystąpienia tego słowa w okresie staropolskim, współczesne kolokacje i frazeologizmy, skojarzenia literackie i kulturowe w aspekcie komparatystycznym, a takżehomonimy.
    In accordance with the saussurean principle of arbitrariness of the linguistic sign the word rana has manifold senses in the languages of the world. From among numerous examples the author pays special attention to the Romance rana ‘frog’ and the Slavonic (in particular Polish) rana ‘wound’. The discussion concerns the earliest attestations of the word in Old Polish, modern phrases and collocations, cross‑linguistic literary and cultural associations and homonyms.
    Źródło:
    Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość; 2020, 1; 13-28
    2719-5767
    Pojawia się w:
    Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ekwiwalencja a zjawisko „false friends w słowiańskich nazwach roślin
    Equivalence and false friends in Slavic plant names
    Autorzy:
    Waniakowa, Jadwiga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158331.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-29
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    false friends
    equivalence
    plant name identification
    polysemy
    homonymy
    ekwiwalencja
    identyfikacja roślin
    polisemia
    homonimia
    Opis:
    Artykuł dotyczy podobieństw międzyjęzykowych i zjawiska false friends w słowiańskich nazwach roślin. We wszystkich słowiańskich dialektach i w historii języków słowiańskich można zaobserwować, że jedna nazwa może odnosić się do kilku gatunków roślin, a dany gatunek może mieć nawet kilkadziesiąt nazw. Jak pokazują analizy, nierzadko nazwy te są zgodne formalnie i semantycznie na dużych obszarach, na których mówi się językami słowiańskimi. W podsumowaniu artykułu zasugerowano, że badania porównawcze materiałów słowiańskich zawsze wymagają dużej ostrożności, aby zapobiec ewentualnym błędom w identyfikacji. Podobieństwo formalne nie gwarantuje adekwatności treści, czyli prawdziwego znaczenia, gdyż w niektórych przypadkach mamy do czynienia z całkowitą równoważnością nazw i ich desygnatów w danych językach słowiańskich, a czasem nazwy takie stanowią false friends.
    The article deals with interlingual similarities and the phenomenon of false friends in Slavic plant names. In all Slavic dialects and in the history of Slavic languages it is observed that one name may refer to several species of plants, and a given species may have even dozens of names. As analyses show, it is not uncommon for these names to be formally and semantically compatible across large areas where Slavic languages are spoken. In the conclusion of the paper, it is suggested that comparative studies of Slavic materials always require great caution to prevent possible mistakes in identification. Formal similarity does not guarantee the adequacy of the content, i.e. the true meaning, as in some cases we deal with complete equivalence of the names and their designates in the given Slavic languages, and sometimes the names constitute false friends.
    Źródło:
    Polonica; 2021, 41; 39-49
    0137-9712
    2545-045X
    Pojawia się w:
    Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Termin „transidiomatyczność” jako próba znalezienia adekwatnego lingwistycznego ujęcia dla niektórych wątków glottodydaktycznych
    Autorzy:
    Babanov, Andrey
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1042386.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-23
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    homonimia międzyjęzykowa
    interkomprehensja
    glottodydaktyka
    języki słowiańskie
    interlingual homonymy
    interkomprehension
    language teaching
    Slavic languages
    Opis:
    Treścią artykułu jest propozycja terminologiczna mająca na celu uzupełnienie systemu pojęć charakteryzujących interakcję systemów językowych w różnych sytuacjach komunikowania się ich użytkowników, w tym w sytuacji przyswajania jednego z tych systemów (glottodydaktyka). Proponowany przez autora termin „transidiomatyczność” ma oznaczać właściwość elementu systemu językowego, która potencjalnie objawia się w komunikacji jako niekontrolowane przełączenie kodu językowego na skutek podobieństwa tego elementu do analogicznego elementu innego systemu językowego. „Transidiomatyczność” jest pojęciem nadrzędnym w stosunku do takiego pojęcia jak np. „homonimia międzyjęzykowa”, ponieważ po pierwsze zakłada nie tylko przełączenie kodu zakłócające komunikację (interferencja językowa), lecz także możliwość skutecznego wspierania komunikacji środkami zaczerpniętymi z innego systemu (pozytywny transfer językowy, interkomprehensja), a po drugie może być stosowane nie tylko do jednostek systemu leksykalnego, lecz do każdego innego poziomu systemu językowego (przy zastosowaniu odpowiedniego uściślenia nominacyjnego).
    The article provides a terminological proposition aimed to complement the system of notions describing interaction of language systems in various cases of communication, when the participants have significant differences in their language background, including those of language acquisition (language learning and teaching). The author proposes to use the term “transidiomacity” to mark the ability of some element of language system to provoke the uncontrolled switches of the language code due to the similarity of the element with some element in another language system. “Transidiomacity” is constructed as a generalizing notion e.g. in its relation to such notion as “interlingual homonymy”, first, because it supposes not only the code switch leading to a communicative confusion (language interference), but also the one leading to better communication due to the borrowing of some means from another system (positive language transfer, intercomprehension), and, second, because it can be applied not only to the units of lexical level, but also to the units of any other level of language system (with the appropriate attributive modification of the term).
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2020, 27; 93-102
    0860-6587
    2449-6839
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dąb jako baza antroponimiczna
    Dąb as an Anthroponimic Base
    Autorzy:
    Makarski, Władysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1944001.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    struktura i znaczenie nazwisk oddębowych
    homonimia antroponimiczna
    stratygrafia antroponimiczna
    structure and meaning of oak-derived names
    anthroponymic homonymy
    anthroponymic stratygraphy
    Opis:
    This paper analyses over 370 contemporary Polish names based on the appelative dąb (oak). They can be divided into four basic groups of meaning: a) man is characterised as compared to the power of an oak; b) it belongs to a person whose name is derived from an oak; c) someone belongs to a place whose name is derived from an oak; d) a chancellery name ending in –ski derived from an oak. These names, aside to the primary names, are forms by means of suffixes: -ch-, -cz-, -j-, -l-, -ł-, -n-, -ń-, -r-, -s-, -ś-, -sz-, -t-; -a-, -o-; -ów, -owy, -in, -ny; -c-,; -k-; -ic(z); -ski. Sometimes names have a complex form and hybryd with foreign linguistic elements of Russian, German, and Latin. The ambiguity of foundations and multifunctional character of some of their formants results in the phenomenon of homonymy that is present in the anthroponymy under study. Such an anthroponymy, described with regard to its semantic and formal aspect, took shape from the pra-Slavonic times up to the nineteenth century. It is part of the context of floristic anthroponyms and, broader, natural; being its considerable element. This is confirmed by the important role of the oak in the language as a reflection of its meaning in the landscape and in man’s material and spiritual life.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 6; 119-155
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Terleccy
    Autorzy:
    Makarski, Władysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1902106.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    etymologia nazwiska Terlecki
    homonimia antroponimiczna
    synonimia antroponimiczna
    geografia antroponimiczna
    etymological analysis of the surname Terlecki
    antroponymic homonymy
    antroponymic synonymy
    antroponymic geography
    Opis:
    The paper presents a linguistic analysis of the surname Terlecki. The semantics of the name's base is ambiguous. The base Terło may be regarded as derived from the Ukrainian toponym terło ‘a place where fish lay eggs’. Alternatively, this base may be traced back to the Ukrainian antroponymic noun terło ‘a tool used for rubbing or grating’. Finally, the polyfunctionality of the suffix -‘ecki adds to the complexity of the picture. Other semantic interpretations of the surname under analysis include the one under which Terlecki is the owner of Terło (town), the one where Terlecki is a burger or a village patronymic surname meaning son of Terło, where Terło is yet another surname form. Finally, Terlecki may also be seen as a modification of the name Terło, in order to make it sound similar to the prevalent aristocratic patterns in -ski and -cki. The phonological structure of the base Terło reveals its Ukrainian origin. Its Polish counterpart is Cierlecki (from the place name or personal name Tarło). However, the form Terlecki might have emerged among the speech communities of the Mazovia region, as a secondary derivative from the form Tarlecki, derived from Tarło, with the unchanged element Tar-. Apart from the etymological analysis of the surname Terlecki, the paper also presents quantitative data concerning the geographic distribution of the name on the territory of present-day Poland. These geographical variants have been discussed in the context of other related forms of this surname and of other surnames of well-known figures of Polish culture that reveal their Ruthenian roots.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 6; 97-111
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O pojemności semantycznej wybranych słów i wyrażeń w wybranych kontekstach, o ich konotacjach
    On the semantic capacity of chosen words and expressions in different contexts and their connotations
    Autorzy:
    Żuławska-Umeda, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179175.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    homonymia
    suppress
    translation
    poetics of silence
    Japanese literature of Middle Age
    Japanese literature of Modern Age
    Cyprian Kamil Norwid
    homonimia
    przemilczenie
    przekład
    poetyka milczenia – japońska literatura okresu średniowiecza
    Opis:
    Można zastanowić się nad różnymi sposobami budowania wieloznaczności. Jednym sposobem będzie użycie homonimów, skojarzeń, sugestii, nawet cytatów. Drugim zaś odwrotnie – „nie mówienie”, czyli „przemilczenie”. Pierwszy wydaje się bardziej konkretny, wręcz słownikowy, drugi jedynie intuicyjny, wymykający się próbom naukowego opisu. Zarówno homonimiczna gra słów, czy przywoływanie dalekich skojarzeń i inne ars poetica wykorzystywane, jako ozdobnik w japońskiej literaturze pięknej, jak i przemilczenie pozwalają odbiorcy na wielorakie rozumienie skąpego obrazu. Fascynujące jest to, że Cyprian Kamil Norwid tworzył według podobnego klucza, nie tylko w aspekcie estetycznym, ale podnosił wartość milczenia, jako postawę etyczną. Podobny w tym był do japońskich twórców okresu średniowiecza (w. XII-XVI) i nowożytności (w. XVII-XIX). Poetyka milczenia uważanego za część mowy, przemilczenia, niedomówienia, paraboli, elipsy, znaku, dalekiej aluzji, tak charakterystycznych dla sztuki Norwida – jak pisze Krzysztof Andrzej Jeżewski – w zadziwiający sposób, bez modyfikacji opisuje także sztukę słowa w kontekstach japońskiej literatury. Wieloznaczność rodzi się z milczenia – może brzmi to paradoksalnie, okazuje się jednak możliwe.
    Many ways of building ambiguity can be enumerated. One of the ways is to use homonyms, associations, suggestions, or even quotes. Another way is „not to say anything” or „be silent about it”. The first way seems more concrete, even dictonary-like. The other is more intuitive and difficult to attempt to describe in a scientific manner. Both the homonymy-based language game or recalling distant associations as well as other ars poetica used as decorations in the Japanese literature or not saying something allow the reader to understand the simple image in a myriad of ways. It is fascinating that Cyprian Kamil Norwid created his works in the same style not only in the aesthetical aspect but he also raised the value of silence as an ethical basis. He was similar in this respect to the Japanese artists of the late Medieval period (XII-XVI c.) and the modernity (XVII-XIX century). The poetics of silence considered as part of speech, silence, understatement, parabole, elipse, symbol, allusion, typical for Norwid – according to Krzysztof Andrzej Jeżewski – surprisingly, without modifications allow to describe Japanese literature. Ambiguity is born out of silence – although it may sound as a paradox, it turns out to be possible.
    Źródło:
    Porównania; 2016, 18; 23-43
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    CECHY JAPOŃSKIEGO I POLSKIEGO JĘZYKA PRAWA
    THE FEATURES OF THE JAPANESE AND POLISH LANGUAGE OF LAW
    Autorzy:
    HORIE, Yuki
    TRZASKAWKA, Paula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920623.pdf
    Data publikacji:
    2016-11-03
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    cechy języka
    język prawny
    język prawniczy
    wieloznaczność
    polisemia
    homonimia
    homofony
    synonimia
    metafory
    eufemizmy
    archaizmy
    termin fachowy
    zapożyczenia
    język ogólny
    analiza językowa
    features of language
    language of law
    polysemy and homonymy
    homophones
    synonyms
    metaphors
    euphemisms
    specialized terminology
    borrowings
    colloquial language
    linguistic analysis
    Opis:
    Temat pracy wybrano, ponieważ cechy języka prawa nie zostały jeszcze opisane we wskazanej parze językowej. Celem pracy jest omówienie tych cech w japońskim i polskim języku prawnym i prawniczym. Autorki przedstawiają cechy języka prawa, posługując się definicjami i przykładami z polskiej i japońskiej ustawy o prawie autorskim i przykładami terminologii narodowej czy sądowej. Owe ustawy, jak i terminologia są zarazem materiałem badawczym. Metoda badawcza, która została obrana, opiera się na obserwacji empirycznej wskazanego materiału badawczego. Autorki skupiają się na omówieniu takich cech, jak: polisemia i homonimia, synonimy, metafory, faux amis czy terminy fachowe/specjalistyczne. Dodatkowo zarysowano różnice pomiędzy językiem potocznym a językiem prawnym i prawniczym. Praca ma charakter poglądowy. Wybrano tylko niektóre cechy języka prawa. W dalszych badaniach należałoby poszerzyć ten opis o większą ilość cech i przykładów.
    The subject of the paper was chosen because the features of language of law have not been described in every language pair yet. The aim of the paper is to discuss the features of the Japanese and Polish language of law. The presented features were taken from Polish and Japanese copyright acts, national terminology and language used in courts. The method focuses on empirical studies. The authors of the paper focus on the following features of language of law: polysemy and homonymy, synonyms, metaphors, false friends (faux amis) or specialized terminology, as well as differences between colloquial language and the varieties of the language of the law. The paper has an outlook nature. Only some features of language of law were chosen. In the nearest future the description of these features should be broadened, as well as the examples.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2015, 22, 1; 7-24
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fałszywi przyjaciele tłumacza i jego wierni wrogowie w praktyce bułgarsko‑polskich tłumaczeń literackich
    Лъжливите приятели на преводача и неговите верни врагове в практиката на българо‑полския художествен превод
    Translator’s false friends and his true enemies in the practice of Bulgarian‑Polish artistic translation
    Autorzy:
    Karpińska, Hanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/486830.pdf
    Data publikacji:
    2014-10-01
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    język polski
    język bułgarski
    języki bliskopokrewne
    przekład artystyczny
    homonimia językowa
    frazeologizm
    kompetencja językowa
    полски език
    български език
    близкородствени езици
    художествен превод
    междуезикова омонимия
    фразеологизъм
    езикова компетентност
    Polish language
    Bulgarian language
    closely related languages
    artistic translation
    interlinguistic homonymy
    phraseological unit
    linguistic competence
    Opis:
    Представените в заглавието проблеми се разглеждат от позицията на преводач-практик и са илюстрирани с примери от полски преводи на българска белетристика. Изтъква се, че за професионален преводач близостта на два езика представлява повече препятствие, отколкото улеснение. Разглеждат се различни видове лексикални апроксимати (лъжливи приятели на преводача) в съпоставка със съответните преводачески решения. Отчита се ролята на контекста и на текстовата дистрибуция на лексемите. Анализира се спецификата на фразеологизмите като обект на превод. Своеобразна група трудности представят тъй наречените от авторката „верни врагове на преводача”, към които се причисляват: проблеми породени от различията в граматическата система на двата езика (дистрибуция на предлозите; десемантизация на предлога; семантичната натовареност на двойното допълнение; спецификата на преизказаното наклонение; изобилието на местоименните форми) и субективни фактори свързани с творческото поведение на преводача (липса на необходим педантизъм; прояви на невнимание или умора; недостатъчна езикова и извънезикова компетентност). На края се изтъкват възможностите за принос на преводите и преводачите в развитието на българо-полската лексикография.
    Issues presented in the title are considered from the perspective of a practicing translator and illustrated with examples from the Polish translations of Bulgarian fiction. It is pointed out that for a professional translator the proximity of two languages, is more of an obstacle than a convenience. Different types of lexical interlinguistic homonyms (translator’s false friends) are viewed in comparison with corresponding translation solutions. The role of context and textual distribution of lexical units is highlighted. The specifics of phraseology as the object of translation is analyzed. A peculiar group of difficulties is generated by the so-called by the author „translator’s true enemies”, which include: problems caused by differences in the grammatical system of the two languages (distribution of prepositions; desemanticization of prepositions; the semantic load of double object, the specificity of the imperceptive mood, the abundance of pronominal forms) and subjective factors associated with creative behavior of the translator (lack of necessary pedantism; moments of inattention or fatigue, inadequate linguistic and extra-linguistic competence). In the end of the paper the possibility of translations and translators contributing in the development of Bulgarian-Polish lexicography is emphasized.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2014, 5, 1; 257-271
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Palikot jako problem językoznawczy
    Palikot as a linguistic problem
    Autorzy:
    Makarski, Władysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1879562.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    etymologia nazwiska Palikot
    nazwiska złożone o strukturze egzocentrycznej i endocentrycznej
    homonimia antroponimiczna
    kryteria hierarchizowania stopnia prawdopodobieństwa nazwisk wieloznacznych
    etymology of the surname Palikot
    complex surname nominals with exo- and endocentric structures
    anthroponymic homonymy
    criteria for a hierarchic organization of the degree of probability in the case of polysemous surnames
    Opis:
    Nazwisko Palikot jest mianem wieloznacznym. Można przytoczyć co najmniej 10 jego etymologii. Palikot to ktoś: 1. który pali(ł) ‘niszczy(ł) ogniem’ koty; 2. który pali(ł) ‘sprawia(ł), że coś płonie’, ‘podpala(ł)’ koty; 3. który pali(ł) ‘strzelał’ do kotów ‘zajęcy’; 4. który wypalił ‘strzelił’ do kota zamiast do zająca; 5. który pali(ł) koty ‘zagrabki po bronowaniu pola’; 6. który pali(ł) się do kota ‘łona kobiecego’; 7. u którego w chacie zapalił się od ogniska kot; 8. który jest niezrównoważony jak podpalony, opalony (zagorzały) kot, a nawet podejrzany o kontakty z siłami nieczystymi; 9. który pali(ł) się ‘pała(ł) żądzą’ jak kot; 10. który poprzez swoją wybuchowość jest/był podobny do *palikota ‘działa armatniego’. Wieloznaczność ta jest przede wszystkim wynikiem dwojakiego sposobu traktowania złożenia Palikot jako struktury egzocentrycznej z nadrzędnym członem czasownikowym Pali- i podrzędnym rzeczownikowym -kot lub jako endocentrycznej z odwrotnym typem zależności między tymi komponentami. Ponadto homonimię tę powoduje niejednoznaczność obu członów badanego złożenia, w którym palić (się) i kot mogą być użyte w swoim znaczeniu podstawowym, jak i wtórnym przenośnym. Ze względu na stopień zgodności formalnej między powierzchniową a głęboką strukturą danej nominacji najbardziej prawdopodobne są dwie pierwsze interpretacje, a ze względu na powszechny proceder podpalania kotów wobec niewątpliwie rzadszego okrutnego ich palenia, pierwszeństwo zyskuje wywód drugi.
    The surname Palikot is a highly polysemous personal name. At least ten related etymologies can be identified. Palikot that is someone: 1. who kills(ed) cats with fire, burns(t) them; 2. whoset(s) fire to animals (particularly cats) and objects; 3. shot(s) hares, 4.who happens(ed) to shot a cat instead of a hare; 5. who burns(t) the remnants after ploughing the field; 6. who is/was attracted by female bosom; 7. whose cat caught fire in his house; 8. who is/was mentally unstable like an agitated cat, and allegedly having to do with unclear forces; 9. who is/was obsessed with passion and lust like a cat; 10. who easily loses (lost) temper, behaving like a type of canon. The ambiguity in question is, first and foremost, owing to two potential ways of analysing the structure of the compound word Palikot. It can either be interpreted as an exocentric compound with the deverbal head pali- [burn] and the nominal argument -kot[cat], or as an endocentric compound with the reversed roles of the components. Moreover, the homonymy in question is also caused by the semantic ambiguity of both compound components, where the verb burn and the noun cat can be used in their basic or metaphorical/metonymic meanings. Taking into account the fact formally speaking, the first two etymologies display the best match between the surface and the deep strucure of the compound, they constitute the best interpretative choices. The violent hooligan practice of setting fire to cats and letting them run – rather than burning them – speaks in favour of the second etymology in particular.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 6; 81-102
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-11 z 11

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies