Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "history of the Church in Poland" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Bibliografia historii Kościoła w Polsce za lata 1944-1984 oraz rys historyczno-metodyczny od XVII wieku
Autorzy:
Matczuk, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158296.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
history of the Church in Poland
bibliography
Bibliography of the history of the Church in Poland
church libraries
KUL University Library
historia Kościoła w Polsce
bibliografia
Bibliografia historii Kościoła w Polsce
biblioteki kościelne
Biblioteka Uniwersytecka KUL
Opis:
Bibliografia historii Kościoła w Polsce w swych początkach (wiek XVI-XVIII) formowała się w ramach zestawień ogólnych, historycznych i teologicznych. W pierwszej połowie XIX wieku, kiedy pojawiały się już obszerniejsze wykazy piśmiennictwa dotyczącego dziejów Kościoła polskiego, stanowiły one część bibliografii historycznoliterackich. W drugiej połowie XIX wieku bibliografia historii Kościoła w Polsce występowała w obrębie bibliografii historycznej. Usamodzielnienie się bibliografii historii Kościoła w Polsce nastąpiło późno, bo dopiero w drugiej połowie XX wieku. Jej inspiratorem był o. Hieronim E. Wyczawski, profesor nauk teologicznych i historyk Kościoła, pracownik Akademii Teologii Katolickiej. Na potrzeby projektowanej, retrospektywnej i bieżącej, bibliografii historii Kościoła w Polsce opracował on szczegółową instrukcję dotyczącą metody jej opracowania. W 1977 roku ukazał się tom pierwszy, w trzech częściach, Bibliografii historii Kościoła w Polsce za lata 1944-1970, przygotowany pod jego kierunkiem. W latach 1977-1997 wydano kolejnych pięć tomów obejmujących okres 1971-1984. Ich autorami byli: ks. Franciszek Stopniak, ks. Marian Banaszak, Ryszard Żmuda i Piotr Latawiec. Bibliografia historii Kościoła w Polsce uwzględnia nie tylko historię Kościoła w ścisłym znaczeniu, ale również historię sztuki kościelnej, historię nauk teologicznych oraz historię liturgii i kultu. Oprócz prac z historii Kościoła katolickiego rejestruje te dotyczące dziejów innych Kościołów chrześcijańskich działających w Polsce. Ma ona układ chronologiczno-rzeczowy, z wyjątkiem tomów za lata 1971-1972 i 1973-1974, w których zastosowano układ alfabetyczny. Wersja drukowana Bibliografii za lata 1944-1984 została przekonwertowana do wersji elektronicznej i jest dostępna na serwerze Biblioteki Głównej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Aktualnie prowadzenie tej bazy nie jest kontynuowane, więc treści w niej zawarte nie są uzupełniane. Ponadto Bibliografia została zdigitalizowana i jest dostępna w Księgozbiorze Wirtualnym Federacji Bibliotek Kościelnych FIDES.
In its beginnings (16th–18th centuries), the Bibliography of the history of the Church in Poland was formed within the framework of general, historical and theological compilations. When more extensive lists of works on the history of the Polish Church appeared in the first half of the 19th century, they constituted parts of literary and historical bibliographies. In the second half of the 19th century, bibliography of Church history in Poland was present within historical bibliography. The independence of the bibliography of Church history in Poland occurred as late as in the second half of the 20th century. It was inspired by Father Hieronim E. Wyczawski, a professor of theological sciences and Church historian, and an employee of the Academy of Catholic Theology. For the purposes of the projected retrospective and current bibliography of the history of the Church in Poland, he developed a detailed instruction on the method of its compilation. In 1977, volume one of the Bibliography of the History of the Church in Poland for 1944–1970 (in three parts) was published, prepared under his direction. Five more volumes covering the period 1971–1984 were published between 1977 and 1997. Their authors were Rev. Franciszek Stopniak, Rev. Marian Banaszak, Ryszard Żmuda and Piotr Latawiec. The Bibliography of the History of the Church in Poland takes into account not only the history of the Church in the strict sense, but also the history of church art, the history of theological sciences and the history of liturgy and worship. In addition to works on the history of the Catholic Church, it encompasses also those on the history of other Christian Churches operating in Poland. It follows a chronological and factual order, except for the volumes for 1971–1972 and 1973–1974, in alphabetical arrangement. The printed version of the Bibliography for 1944–1984 has been converted to electronic form and is available on the server of the Library of Cardinal Stefan Wyszyński University. Currently, the maintenance of this database is not being continued, so the content in it is not being supplemented. In addition, the Bibliography has been digitized and is available in the FIDES Virtual Book Collection of the Federation of Church Libraries.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2022, 119; 257-280
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inwentarz parafii Świętego Michała Archanioła w Iwieńcu z 1939 roku
THE INVENTORY OF THE PARISH OF SAINT MICHAEL THE ARCHANGEL IN IWIENIEC OF 1939
Autorzy:
Żurek, Waldemar Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/490112.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
the history of the Church in Poland
the history of Borderlands
Roman Catholic parishes in the East
historia Kościoła w Polsce
historia Kresów
rzymskokatolickie parafie na Wschodzie
Opis:
On the basis of the inventory of April 1939, prepared by Rev. Wincenty Franckiewicz, who gave St. Michael the Archangel’s parish church in Iwieniec to his successor Hilary Pracz – Franciscan, we gain information on a brief history of the baroque church and the Franciscan monastery in the borderlands town of Iwieniec. On this occasion, we also learn about the history of the first Roman Catholic parish of the Holy Trinity in Iwieniec, dating back to the mid-sixteenth century. After the Partitions of Poland, Tsarist Russia held dominion over these areas, and Catholic parishes in these areas were often dissolved due to repression after uprisings. Such a fate befell the parishes and churches of Iwieniec, and they were given to the Orthodox Church by the decision of the tsarist government. Only after the First World War, when Poland regained independence, the church in Iwieniec was restored to Roman Catholics. The inventory of the parish of Iwieniec presents the condition of the parish, including pastoral work, church property, the condition of religious buildings and outbuildings, the parish archive, and the activity of the parish office.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2014, 21; 503-531
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pensja dziekanów w Królestwie Polskim do lat 70. XIX wieku. Egzemplifikacje
Deans’ salary in the Kingdom of Poland until the 1870s. Examples
Autorzy:
Szkutnik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022536.pdf
Data publikacji:
2015-12-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Historia Kościoła w Polsce w XIX w.
dziekan
Królestwo Polskie
zabór rosyjski
pensja
the history of the Church in Poland in the 19th century
dean
the Kingdom of Poland
the Russian Partition
salary
Opis:
In the Old Polish period, deans did not receive any special remuneration for the functions they performed. Dean’s salary was introduced by the countries which conducted the partitions of Poland. In the nineteenth century, it became a tool for subordination of the clergy to secular authorities. Financial dependence of the church hierarchy, including deans, contributed to the fact that they became dependant on state administration. Salaries varied and depended on the size of the deanery (the number of parishes). In the first half of the nineteenth century, better-paid deans earned as much as an elementary school teacher. Nevertheless, the dean usually accumulated several prebendaries and posts which provided additional income, often many times greater than dean’s salary.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2015, 104; 297-309
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hagiografia polska.
Polish Hagiography. Recent Accomplishments
Autorzy:
Prejs, Roland
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041412.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Bibliographie
Hagiographie
Heilige
theologische Methode
Kirchengeschichte In Polen
bibliography
hagiography
saints
theological methodology
history of the Church in Poland
bibliografia
hagiografia
święci
metodologia teologiczna
historia Kościoła w Polsce
Opis:
W ostatnich latach miały miejsce dość liczne beatyfikacje i kanonizacje Polaków. W związku z tym napisane zostały życiorysy osób wyniesionych na ołtarze, poczynając od opracowań ściśle naukowych, aż po popularne i niewielkie objętościowo biografie. W dorobku po 1945 r. pierwszym chronologicznie naukowym studium była praca zbiorowa Hagiografia polska. Ważna jest książka Henryka Frosa i Franciszka Sowy Twoje imię, która miała kilka wydań. Ze studiów metodologicznych wskażmy na artykuł ks. Edwarda Walewandra, próbujący odpowiedzieć, czym powinna być hagiografia: przede wszystkim piśmiennictwem historycznym, posługującym się źródłami i metodami badawczymi właściwymi historii Kościoła. Do publikacji metodologicznych dołączmy książkę s. Aleksandry Witkowskiej Sancti. Miracula. Peregrinationes, stanowiącą zbiór artykułów dotyczących różnych zagadnień hagiograficznych. Dwutomowe opracowanie s. Aleksandry Witkowskiej i Joanny Nastalskiej Staropolskie piśmiennictwo hagiograficzne jest słownikiem bio-bibliograficznym hagiografów czasów Rzeczypospolitej przedrozbiorowej i zestawieniem utworów hagiografii staropolskiej. Książka Jerzego Starnawskiego Drogi rozwojowe hagiografii polskiej i łacińskiej w wiekach średnich jest studium z zakresu kształtowania się piśmiennictwa polskiego w średniowieczu. W polskim piśmiennictwie hagiograficznym okresu powojennego dominują opracowania biograficzne, brakuje natomiast studiów metodologicznych oraz badań nad hagiografią XIX i XX w.
A lot of beatifications and canonizations have taken place in recent years. This has led to the publication of life histories, either scientific or popular in character, of those elevated to the glory of the altars. After 1945 the first important book was Hagiografia polska (The Polish Hagiography). Another important book was Twoje imię (Your Name) by H. Fros and F. Sowa, republished several times. In his article E. Walewander explains methodological requirements for a hagiographical text which is to be historical in nature, based on historical sources and using methods characteristic of Church history. A similar publication is Sancti. Miracula. Peregrinationes by A. Witkowska, which is a collection of essays on various hagiographical issues. The two-volume edition of Staropolskie piśmiennictwo hagiograficzne (The Old Polish Hagiographical Writings) by A. Witkowska and J. Nastalska is a bio-bibliographical dictionary of hagiographers of the pre-partition Poland and a collection of old Polish hagiographical texts. Drogi rozwojowe hagiografii polskiej w wiekach średnich (The Developments of Polish Hagiography in the Middle Ages) by J. Starnawski is a study in the development of Polish writings in the Middle Ages. In the post-war Polish hagiography most publications have been biographical in nature, while there are still not enough methodological and research studies in hagiography of the 19th and 20th c.
In den letzten Jahren fanden zahlreiche Selig- und Heiligsprechungen der Polen statt. Im Zusammenhang mit ihnen wurden Lebensläufe der zur Ehre der Altäre erhöhten Personen erstellt, angefangen bei den strikt wissenschaftlichen Untersuchungen bis hin zu populären und weniger umfangreichen Biographien. Unter den Veröffentlichungen nach 1945 gilt als das chronologisch erste Werk der Sammelband Hagiografia polska. Wichtig ist auch das Buch von Henryk Fros und Franciszek Sowa Twoje imię, die etliche Auflagen erreichte. Was die methodologische Studien angeht, soll man den Artikel Edwards Walenwander hervorheben, in dem der Autor die Frage zu beantworten versucht, was eigentlich eine Hagiographie ist: vor allem historische Forschung, die sich der Quellen und der kirchengeschichtlichen Untersuchungsmethoden bedient. Zu den methodologischen Publikationen können wir auch das Buch von S. Aleksandra Witkowska Sancti. Miracula. Peregrinationes zählen, das eine Sammlung von Artikeln bezüglich verschiedener hagiographischer Probleme ist. Das zweibändige Werk von Aleksandra Witkowska und Joanna Nastalska Staropolskie piśmiennictwo hagiograficzne ist ein bio-bibliographisches Lexikon der Hagiographen der Republik vor der Teilung sowie die Zusammenstellung  der Werke der altpolnischen Hagiographie. Dies ist eine wichtige bibliographische Hilfe in den folgenden Forschungen im Bereich der polnischen Hagiographie. Das Buch von Jerzy Starnawski Drogi rozwojowe hagiografii polskiej i łacińskiej w wiekach średnich stellt ein Studium der Entstehung der polnischen Literatur im Mittelalter dar. In der polnischen bibliographischen Literatur der Nachkriegszeit überwiegen biographische Darlegungen, es fehlen aber methodologische Studien sowie Untersuchungen der Hagiographie aus dem XIX und XX Jahrhundert. 
Źródło:
Studia Nauk Teologicznych PAN; 2011, 6-7; 101-108
1896-3226
2719-3101
Pojawia się w:
Studia Nauk Teologicznych PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
POWOŁANIE DIECEZJI RZESZOWSKIEJ W KONTEKŚCIE REORGANIZACJI STRUKTUR KOŚCIOŁA W POLSCE W 1992 ROKU
ESTABLISHMENT OF THE DIOCESE OF RZESZÓW IN THE CONTEXT OF THE REORGANIZATION OF THE STRUCTURE OF THE CHURCH IN POLAND IN 1992
Autorzy:
Walkusz, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/490182.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
Dzieje ustroju kościelnego w Polsce, bulla „Totus Tuus Poloniae populus”, diecezja rzeszowska, biskup Kazimierz Górny
History of the church system in Poland, bull “Totus Tuus Poloniae populus”, Diocese of Rzeszów, Bishop Kazimierz Górny
Opis:
After the systemic changes in Poland, the possibility of full normalization of the administrative division of the Church in Poland was born. In addition, it was favored by the pontificate of John Paul II, well-versed in the civil and ecclesial Polish reality, the establishment of diplomatic relations with the Holy See and the resumption of the apostolic nunciature in Warsaw. Over half a year of preparation, the bull “Totutus Tuus Poloniae populus” was sanctioned on March 25, 1992, which referred to, among others, Diocese of Rzeszów. Although the attempts to set up such a unit were made in 1900 and later in 1920 and 1924, John Paul II's personal decision to set up a diocese based in Rzeszów.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2017, 24; 533-543
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
POWSTANIE KOŚCIOŁA I PARAFII W KRASNEM KOŁO RZESZOWA W ŚWIETLE DOKUMENTU FUNDACYJNEGO MAŁGORZATY RZESZOWSKIEJ I JEJ CÓREK: KATARZYNY I OFKI Z 4 MARCA 1412 ROKU
THE CREATION OF THE CHURCH AND PARISH IN KRASNE NEAR RZESZÓW IN THE LIGHT OF THE FOUNDATION DOCUMENT OF MAŁGORZATA RZESZOWSKA AND HER DAUGHTERS: KATARZYNA AND OFKA OF MARCH 4, 1412
Autorzy:
Zawitkowska, Wioletta
Zawitkowska, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/490122.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
kościół i parafia w Krasnem, Małgorzata (I) z Rzeszowa (Rzeszowska), historia Kościoła w Polsce, rozwój sieci parafialnej, diecezja przemyska w średniowieczu, Krasne, Strażów, okręg (powiat) rzeszowski, Rzeszowscy
church and parish in Krasne, Małgorzata (I) of Rzeszów (Rzeszowska), history of the Church in Poland, expansion of the parish network, Diocese of Przemyśl in the Middle Ages, Krasne village, Strażów village, Rzeszow district (county), Rzeszowski family
Opis:
On March 4, 1412, Małgorzata (I) Rzeszowska, Jan’ widow, the youngest son of Jan Pakosławic, together with her daughters Katarzyna and Ofka, (with the consent of Bishop of Przemyśl Maciej called Janina) issued the foundation document of the church and parish in Krasne dedicated to the Holy Spirit, the Visitation of the Blessed Virgin Mary and St. Margaret. It contains a detailed description of the salary of the parish priest and his successors. The founders also made a commitment to build a temple. The parish covered Krasne village and Strażów village. The other villages of this part of the Rzeszów dominion: Wilkowyja and Pobitno were not included. The oldest daughter of Małgorzata (I) − Małgorzata (II), Piotr Kmita’s wife, could also have been involved in the establishment of the church and parish. In 1468, her granddaughter − Anna, the daughter of Małgorzata (III) Kmitówna, made over, among others, Wilkowyja village to the parish priest Wawrzyniec.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2017, 24; 557-570
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pobożność polityką motywowana - o działalności księcia krakowskiego i sandomierskiego Bolesława V Wstydliwego wobec klasztorów
Piety as motivational policy - Bolesław V The Chaste, Duke of Cracov and Sandomierz and his activity towards monasteries
Autorzy:
Maciaszek, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1035921.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
bolesław wstydliwy
dzieje kościoła w małopolsce
gryfici
klasztory
odrowążowie
książę krakowsko-sandomierski 1226-1279
Bolesław the Chastle
Duke of Cracov and Sandomierz 1226-1279
history of the Church in Lesser Poland
Griffin Dynasty
monarsteries
Odrowąż family
Opis:
Celem artykułu jest omówienie specyfiki działalności księcia krakowskiego i sandomierskiego Bolesława V Wstydliwego wobec klasztorów. Wspomnianemu władcy nie można odmówić hojności wobec Kościoła. Nie można jednak nie spostrzec, że owa hojność – zwłaszcza wobec klasztorów założonych przez najbardziej potężne rody – była pochodną sytuacji politycznej i aktualnej pozycji owych rodów w elicie władzy. Ilość przywilejów dla „rodowych” konwentów była wprost proporcjonalna do znaczenia ich założycieli w państwie Bolesława. Działalność donacyjna księcia stała się narzędziem politycznym. Należy zwrócić uwagę, że zmniejszenia ilości wystawianych przywilejów nie doświadczyły fundacje rodów mało znaczących w XIII w., czy fundacje monarsze.
The purpose of the article is to discuss the specifics of the activities of the Duke of Cracow and Sandomierz, Bolesław V the Chaste towards monasteries. Although the ruler was generous towards the Church, it must be noticed that his generosity - especially towards monasteries founded by the most powerful families - was a derivative of the political situation and the current position of these families in the power elite. The number of privileges for “family” convents was directly proportional to the importance of their founders in Bolesław's state. The Duke's donations became a political tool. It should be noted, however, that foundations of insignificant families in the 13th century or royal foundations did not experience a reduction in the number of privileges issued.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2020, 133; 29-54
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojnicki kościół grodowy
The Wojnicz Town Church
Autorzy:
Szymański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944898.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia Kościoła
Kościół w Polsce
parafia Wojnicz
kościół grodowy
history of the Church
the Church in Poland
parish Wojnicz
castel church
Opis:
In Polish historiography study of the beginnings of the parish is continued. In connection with the study town churches (ecclesia castrensis) are said to be the oldest parishes, but constitutive features of such churches are not searched for. On the example of this kind of church in Wojnicz (southern Małopolska) the author tries to establish these features. In the conclusion he says that the town church is:1. A church built in the 10th-12th century functioning in a town that is not a ruler's residence, but exercises the monarch's power in the adjoining area.2. Canons – there are usually three of them – apart from ecclesial duties (officium dominum) do some work for the ruler (e.g. they record the people's tributes).3. The clergy participate in the ruler's income; hence their remuneration has the character of a stipend (stipendium) and its amount depends on the amount of the ruler's income.4. Within a more or less advanced reform of the Gregorian type at the break of the 11th century bishops effect a break of the ties with the ruler; however, they keep the sources of their income, which is the beginning of the tithe.5. The churches become legal entities and eo ipso they gain the right to exercise curam animarum (baptism, marriage, funeral).6. Depending on the amount of remuneration that receives the character of the benefice (beneficium), the clergy organize college chapters, or simply parishes with a greater number of priests. Churches in magnates' towns (proceres), organized on the pattern of the prince's ones, passed through an analogous process.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 2; 5-19
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Salezjański wotywny kościół Matki Bożej Ostrobramskiej we Lwowie. Historia i dzień dzisiejszy
The Salesian Votive Church of Our Lady of Ostra Brama in Lviv: History and the present day
Autorzy:
Żurek, Waldemar Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023342.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
historia Kościoła
Kresy Wschodnie
salezjanie
historia salezjan w Polsce
the history of the Church
Eastern Borderlands
the Salesians
the history of the Salesians in Poland
Opis:
The Metropolitan Archbihop of Lviv of the Latin Rite Bolesław Twardowski (1854- 1944) was the founder and the initiator of the construction of the Church of Our Lady of Ostra Brama in the district of Lviv - Górny Łyczaków. The votive church dedicated to the Mother of Mercy was to be a symbol of gratitude for the return of Lviv and Eastern Galicia to their homeland after years of captivity. Started in 1931, the construction of the church was completed and on 7 October 1934, Archbishop Twardowski consecrated it. After that ceremony, at the residence of the archbishop the votive church was given to the Salesians of the Province of St. Jack in Cracow. The Church of Our Lady of Ostra Brama was a rectoral church in the parish of St. Anthony where the Salesians carried out pastoral ministry until 4 June 1946. In 1989, the church was taken over by the Salesians of the Byzantine-Ukrainian Rite where in 1992, the parish of the Protection of Our Most Holy Lady Theotokos (Pokrov) was erected.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2014, 102; 391-409
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ks. Franciszek Niemczyk SDB, Wiązanka wspomnień i zdarzeń z czasu jego pobytu w zakładzie oświęcimskim(1894, 1900-1904)
Memories and events from the time of his stay in the Oświęcim centre (1894, 1900-1904)
Autorzy:
Żurek, Waldemar Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783844.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
początki działalności salezjanów w Polsce
Oświęcim
historia Kościoła
the beginnings of Salesian activity in Poland
the history of the Church
Opis:
In August 1898, a young Salesian priest came to Oświęcim from the cradle of the Salesian Congregation in Turin. He was sent to this place as a delegate by the Rector Major of the Salesians – Fr Michał Rua, to take over the historic Jacek Odrowąż Chapel for the Congregation and to reacquire from the Jews the ruins of the monastery and St Cross Church, which previously belonged to the Dominicans. The initiator of this project was the parish priest of Oświęcim, Fr Andrzej (Jędrzej-junior) Knycz (1835-1902), who, being grateful to the founder of the Salesians, John Bosco (1815-1888), contributed to handing over the previously Dominican buildings in Oświęcim to the Salesians. All this was done with the agreement of the ordinary of Krakow, Jan Puzyna. The Salesians in turn promised to build and run an educational youth centre. The memoirs of Franciszek Niemczyk, one of the first three Salesian alumni in the temporary youth centre, later a Salesian priest, cover the period from the arrival of Fr Franciszek Trawiński to Oświęcim in 1898 to the taking over of this religious centre by his successor, Fr Emanuel Manassero at the beginning of December 1900. The memoirs describe the daily life of the temporary Salesian centre in the leased building at Kęcka Street (later Jagiełło Street), and focus on the struggle with Fr Trawiński’s risky lottery, whose aim was to provide finance for building a Salesian youth centre in Oświęcim. Finally, the centre was built, and on 20 October 1901 it was blessed by Cardinal Jan Puzyna from Krakow.
W sierpniu 1898 roku przybył z kolebki Zgromadzenia Salezjańskiego z Turynu do Oświęcimiu młody salezjanin, skierowany tutaj jako delegat przełożonego generalnego salezjanów – ks. Michała Rua, aby przejąć na rzecz zgromadzenia zabytkową kaplicę św. Jacka Odrowąża, mając w planie odkupić z rąk żydowskich ruiny podominikańskiego klasztoru i kościoła Świętego Krzyża. Inspiratorem powyższego przedsięwzięcia był proboszcz oświęcimski ks. Andrzej (Jędrzej-junior) Knycz (1835-1902), który z wdzięczności osobistej wobec założyciela salezjanów ks. Jana Bosko (1815-1888), za zgodą ordynariusza krakowskiego biskupa Jana Puzyny doprowadził do przekazania obiektów podominikańskich w Oświęcimiu salezjanom. Ci w zamian zobowiązali się do wybudowania, otwarcia i prowadzenia zakładu młodzieżowego o charakterze wychowawczo-dydaktycznym. Zapisane wspomnienia Franciszka Niemczyka, jednego z pierwszych trzech wychowanków salezjańskich w tymczasowym zakładzie w Oświęcimiu, późniejszego salezjanina, obejmują okres od przybycia w 1898 roku do Oświęcimia ks. Franciszka Trawińskiego do objęcia na początku grudnia 1900 roku tej placówki zakonnej przez następcę ks. F. Trawińskiego – ks. Emanuela Manassero. Wiązanka wspomnień opisuje życie codzienne otwartego tymczasowego zakładu salezjańskiego w wydzierżawionym budynku przy ulicy Kęckiej (późniejszej ulicy Jagiełły), a głównie zmagania z podjętą przez ks. F. Trawińskiego ryzykowną loterią, która miała dostarczyć środków ekonomicznych na budowę salezjańskiego zakładu młodzieżowego w Oświęcimiu. Ten został zbudowany w Oświęcimiu i poświęcony w 20 października 1901 roku przez kard. Jana Puzynę z Krakowa.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 112; 481-500
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kaznodziejstwo kanoników regularnych kongregacji krakowskiej na tle kaznodziejstwa zakonnego od średniowiecza do czasów nowożytnych
The Preaching of the Canons Regular of the Cracow Congregation on the Backdrop of Monastic Preaching from the Middle Ages Until the Modern Era
Autorzy:
Pietrzykowski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/496801.pdf
Data publikacji:
2016-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
kaznodziejstwo w Polsce;
kanonicy regularni laterańscy;
historia Kościoła;
preaching in Poland;
the Canons Regular of the Lateran;
the history of the Church;
Opis:
The preaching in Poland has a similar history to that of other Western countries. Among the priestly functions, the greatest importance was given to preaching, because it required adequate intellectual, oratorical and spiritual qualities. In the Canons Regular, this duty was entrusted to clergymen holding an academic grade. Three of their monasteries were outstanding: Kazimierz, Kraśnik and Vilnius – they were formation houses (novitiate, seminary), provided with an adequate library and employing several professors of philosophy and theology. Regarding the merits for Polish preaching, the Canons Regular of the Lateran hold an important place after the Jesuit, Dominican and Bernardine orders.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2016, 37, 3; 157-169
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność edukacyjna prawosławnych bractw cerkiewnych w Rzeczypospolitej w XVI-XVII wieku
The Educative Activity of the Orthodox Church Fraternities in 16th- and 17th-Century Poland
Autorzy:
Ćwikła, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1857066.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
prawosławie
historia szkolnictwa w Polsce
bractwa cerkiewne
the Orthodox Church
history of education in Poland
Orthodox fraternities
Opis:
The paper discusses the educative activity conducted the Orthodox Church fraternities in the eastern Territories of Poland in the second half of the 16th and 17th centuries. The sources are dispersed and there are huge gaps in them. Therefore the author focused mainly on the most important fraternity schools, i.e. in Lvov, Vilnius, Kiev, and Luck. The first part depicts their history, and then their organization and curriculum. The final part highlights the significance of the fraternity schools for the Orthodox community in Poland.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2004, 32, 2; 95-111
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gniezno czy Magdeburg? Ze studiów nad rywalizacją o prymat nad organizacją diecezjalna Kościoła katolickiego w Polsce w latach 30. XII wieku
Gnesen or Magdeburg? From the studies of conflict for primacy over the tje diocesan organisation of roman Catholic Church in Poland in the 1130s.
Autorzy:
Kosonowski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1217253.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
arcybiskupstwo gnieźnieńskie
arcybiskupstwo maagdeburskie
organizacja Kościoła katolickiego w Polsce
historia kościoła w Polsce
średniowiecze
archdiocese of Gnizeno
archdiocese of Magdeburg
organization the Catholish Chrurch in Poland
the church history in Poland
the Middle Ages
Opis:
Artykuł niniejszy stanowi formę bilansu dotychczasowej dyskusji naukowej na temat walki arcybiskupstwa gnieźnieńskiego i magdeburskiego o zwierzchność nad polską prowincją kościelną w latach 30. XII w. Główną myślą tekstu jest stwierdzenie, że rywalizację obydwu ośrodków kościelnych należy rozpatrywać w ścisłym powiązaniu z wydarzeniami politycznym toczącymi się w Europie na przełomie lat 20. i 30. XII w. Chodzi głównie o rywalizację Innocentego II i Anakleta II o tiarę papieską, starania arcybiskupa magdeburskiego św. Norberta z Xanten i arcybiskupa hambursko – bremeńskiego Adalberona o poszerzenie granic swoich metropolii, a także chęć potwierdzenia hegemonii cesarskiej na terenie Europy Środkowej za panowania króla niemieckiego Lotara III (od 1133 r. cesarza rzymskiego). W świetle źródeł papieskich (bulle Innocentego II z lat: 1131, 1133 i 1136), niemieckich (głównie Roczniki magdeburskie, kronika biskupa Ottona z Freising oraz liczne roczniki) oraz krótkiej wzmianki w Kronice polskiej Mistrza Wincentego można stwierdzić, że rywalizacja miała następujący przebieg. W 1130 r. doszło do podwójnej elekcji papieskiej w Rzymie, stąd obydwaj kandydaci zaczęli zabiegać w Europie o poparcie dla swoich racji. Innocenty II znalazł politycznego sojusznika w osobie króla niemieckiego Lotara z Supplinburga, który wraz z 16 biskupami Rzeszy udzielił mu na zjeździe w Würzburgu w 1130 r. pełnego poparcia. Dodatkowo wsparł Innocentego arcybiskup magdeburski Norbert, który zamierzał uzyskać papieskie potwierdzenie praw swojej metropolii najpierw do diecezji poznańskiej, a potem do całej polskiej prowincji kościelnej. Podstawą jego roszczeń był tzw. koncept magdeburski (wystawiony na początku XI w. rzekomo przez jakiegoś papieża Jana – najpewniej Jana XVIII - i potwierdzony przez papieży Benedykta VIII oraz Leona IX). Najpewniej Norbert po raz pierwszy przedstawił swoje projekty Innocentemu na zjeździe w Reims w październiku 1131 r., na którym był także obecny Lotar z Supplinburga. Jeszcze w 1131 r. wystawił Innocenty bullę podporządkowującą diecezję poznańską Magdeburgowi. Już dwa lata później papież zmienił decyzję i w drugiej bulli poddał pod zwierzchność Norberta wszystkie polskie biskupstwa, degradując tym samym Gniezno do rangi biskupstwa. Próbował przeciwdziałać temu Bolesław Krzywousty, który na zjeździe w Merseburgu w sierpniu 1135 r. za cenę złożenia przysięgi wierności cesarzowi, a także złożenie mu hołdu z Pomorza i wyspy Rugii i deklarację zapłacenia trybutu w wysokości łącznie 6000 grzywien najpewniej uzyskał poparcie Lotara III w staraniach o przywrócenie niezależności polskiej prowincji kościelnej. Było to możliwe, gdyż w 1134 r. umarł Norbert, a Innocenty II uzyskał wyraźną przewagę nad swym konkurentem do tiary. Owocem zmiany stanowiska cesarskiego była tzw. bulla gnieźnieńska wystawiona w 1136 r. przez Innocentego II, potwierdzająca niezależność arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. W następnych latach rywalizacja obydwu arcybiskupstw nigdy nie przybrała już tak dramatycznych rozmiarów.
The present article constitutes an attempt at assessment of existing academic discussion on the topic of conflict between the Archdioceses of Gnesen and Magdeburg for primacy over the Polish church province in the 1130s. The main thought of the text is that the conflict between both church centres should be considered in close connection with political events in Europe at the end of the 1120s and the beginning of the 1130s, the most important of them being: the conflict between Innocent II and Anacletus II over the papal tiara, the attempts of Saint Norbert of Xanten, the Archbishop of Magdeburg and Adalbero, the Archbishop of Hamburg-Bremen to expand the borders of their metropolises, as well as the desire to confirm imperial hegemony in Central Europe during the rule of German king Lothar III (since 1133 the Roman Emperor). In the light of papal sources (the bulls of Innocent II from years 1131, 1133 and 1136), German sources (mainly Magdeburg Annals, the Chronicle of Bishop Otto of Freising and numerous other annals) as well as a short annotation in Vincent Kadlubek’s Chronicles, the course of the conflict can be traced back: In 1130 a double papal election took place in Rome and both candidates started to seek support for their rights in Europe. Innocent II found a political ally in the person of German king Lothar of Supplinburg, who gave him his full support together with 16 bishops of the Reich at the Council of Würzburg in 1130. Innocent was also supported by the Archbishop of Magdeburg, Norbert, who was planning to obtain papal confirmation of the rights of his metropolis first to the Archdiocese of Poznan and then to the whole Polish church province. The basis for his claims was the so called Magdeburg Concept (false draft of papal bull allegedly issued at the beginning of the 11th century by a pope John – most probably John XVIII – and confirmed by popes Benedict VIII and Leo IX). Most probably Norbert first presented his plans to Innocent at the Council of Reims in October 1131, at which Lothar of Supplinburg was also present. Already in 1131 Innocent issued a bull which subordinated the Poznan diocese to Magdeburg. However, only two years later the pope changed his decision and in the second bull subordinated all Polish dioceses to Norbert, by which act Gnesen was degraded to the rank of a bishopric. Boleslaw Wrymouth tried to oppose it and at the Council of Merseburg in August 1135 most probably gained Lothar’s support in his attempts at regaining independence of Polish church province at the price of making an oath of allegiance to the emperor as well as giving him Pomerania and Rügen Island in homage and declaring to pay tribute in the joint sum of 6000 marks. It was possible as Norbert died in 1134 and Innocent II gained advantage over his rival to the tiara. The outcome of the pope’s change of attitude was the so called Bull of Gnesen issued in 1136 by Innocent II, which confirmed the independence of the Archbishopric of Gnesen. In the following years the conflict between both Archdioceses was never so dramatic.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2014, 121; 5-56
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Felix Culpa” Prymasa Polski Augusta Hlonda?
„Felix Culpa” of Primate of Poland August Hlond?
Autorzy:
Żurek, Waldemar W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1634213.pdf
Data publikacji:
2020-11-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
prymas Polski kardynał August Hlond
hierarchia kościelna w Polsce w drugiej połowie XX wieku na Ziemiach Odzyskanych
historia Kościoła w Polsce w XX i XXI wieku
Primate of Poland August Hlond
the church hierarchy in Poland the second half of the 20th century in the Regained Territories
the history of the Church in the 20th and 21st centuries
Opis:
Zmiana granicy państwa polskiego po II wojnie światowej i proces przesiedlania ludności z Kresów Wschodnich do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej stworzyły swoisty tygiel ludnościowy na Ziemiach Zachodnich i Północnych, na które przybywały transporty z Kresów Wschodnich, z Polski centralnej i Małopolski oraz emigranci z państw zachodnich. Na tych ziemiach opuszczonych przez Niemców, największego znaczenia nabierały kształtujące się stosunki ludnościowe i religijne. W powojennych warunkach procesy integracyjne na tych terenach następowały powoli, w czym nie do przecenienia miało wpływ ustanowienie organizacji polskiej administracji kościelnej oraz praca pastoralna polskiego duchowieństwa katolickiego. Prymas Polski kard. August Hlond powrócił do Polski 20 lipca 1945 r., w momencie, kiedy miały się decydować losy granic państwa, ustroju, a przede wszystkim tak mocno poszczerbionego przez wojnę i okupację Kościoła. Podejmowane przez komunistów reformy motywowane frazeologią demokratyczną, w rzeczywistości były budową demokracji socjalistycznej. Kościół w  tamtym czasie ucierpiał wskutek reformy rolnej, a znaczącym ostrzeżeniem było wypowiedzenie dnia 12 września 1945 r. przez komunistów konkordatu. Na skutek izolacji Polski w stosunku do Zachodu, kardynał Hlond uważał za konieczne podejmowanie decyzji bez współdziałania ze Stolicą Apostolską, aby na terenach Ziem Odzyskanych z napływową ludnością polską zapewnić polską organizację i hierarchę kościelną, gdyż na podstawie dotychczasowych doświadczeń z Niemcami jasne dla niego było, iż na ziemiach poniemieckich nie może ostać się niemiecka administracja kościelna. Ponadto sądził, że tymi działaniami organizacyjno-prawnymi uniemożliwiał komunistycznemu rządowi stworzenie obszarów wyjętych spod wpływu Kościoła, albo dopuszczenie wprawdzie polskiej organizacji kościelnej, ale całkowicie sobie podporządkowanej, czego próby podejmowano w 1950 r. Zaprowadzenie hierarchii polskiej w miejsce niemieckiej było postrzegane w Niemczech i częściowo w Watykanie jako bezprawie już w 1945 r. W związku z powyższym kardynał Hlond w dokumencie z 24 października 1945 r. (40 stron) do Rzymu, usprawiedliwiającym podjęte przezeń działania oświadczał, iż w świetle zastrzeżeń z Rzymu zorientował się, iż mylnie zinterpretował uzyskane od papieża pełnomocnictwa i instrukcję Tardiniego. Jako kontrargument opisał sytuację na Ziemiach Odzyskanych i konieczność szybkiego działania w sprawach kościelnych i niedopuszczenie do podejmowania w tej materii decyzji przez komunistów, co nastąpiłoby w przypadku pozostawienia niemieckiej administracji kościelnej. Raport Hlonda do Rzymu był rzeczowy i faktograficznie wiarygodny, a dokonane przez niego podziały terytorialne Kościoła i utworzenie administracji apostolskich, nie tylko nie spowodowały interwencji papieża, a – jak się wkrótce okazało – dla Watykanu postępowanie Hlonda było wygodnym rozwiązaniem, ratującym katolicyzm w jednym z państw bloku sowieckiego, za co kardynał nigdy nie został zdezawuowany przez Stolicę Apostolską. Proces beatyfikacyjny Augusta Hlonda rozpoczął się w 1992 r. Na szczeblu diecezjalnym zakończył się w 1996 r. Przeciwny jego beatyfikacji był Związek Wypędzonych i episkopat niemiecki. Opracowane w 2008 r. Positio, Komisja Teologiczna Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych zaopiniowała w 2017 r. pozytywnie. W 2018 r. uczynili to kardynałowie i biskupi z Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych. Dnia 19 maja 2018 r. papież Franciszek podpisał dekret o heroiczności cnót kard. Hlonda. Przysługuje mu odtąd tytuł Czcigodnego Sługi Bożego.
The change of the border of Poland after the Second World War and the process of the relocation of Poles to the newly established Polish People’s Republic created a kind of melting pot in the Western and Northern Territories, in which transports arrived from the Eastern Borderlands, Central Poland and Little Poland, as well as from Western countries. In these lands abandoned by Germans, it was the emerging population and religious issues that had the greatest importance. In the post-war reality, the integration process was rather slow in these areas, but it must be noted that the establishment of the organization of the Polish church administration and the pastoral work of the Polish Catholic clergy were invaluable in this matter. After the war, Primate of Poland August Hlond returned to Poland on 20 July 1945, at a time when the fate of the state borders, of the system and, above all, of the Church, so severely afflicted by the war and occupation, was to be decided. The post-war reforms, which were introduced by communists and justified by democratic phraseology, were aimed at building socialist democracy. The church at that time suffered due to implementing land reform. Another clear warning was the annulment of the concordat by communists on 12 September 1945. As a result of Poland’s isolation from the West, Cardinal Hlond considered it necessary to make decisions about establishing Polish organization and the church hierarchy in the Regained Territories without cooperation with the Holy See. He thought that the German church administration could not be maintained in the former German lands. Moreover, he believed that these organizational and legal actions would prevent the communist government from creating areas without the influence of the Church, or from establishing Polish church organization completely dependent on communists, which was attempted in 1950. The establishment of the Polish hierarchy in place of the German was seen as lawless in Germany and partly in the Vatican as early as 1945. On 24 October 1945 Cardinal Hlond sent the document (40 pages) to Rome justifying his actions. He stated that seeing the objections expressed by Rome, he realized that he had misinterpreted the powers and instructions of Tardini obtained from the Pope. As a counter-argument, he described the situation in the Recovered Territories and explained that he had had to act quickly in church matters in order to prevent communists from making decisions in this matter, which would have happened if the German church administration had remained. Hlond’s report to Rome was factually credible, and his territorial divisions of the Church and the establishment of the apostolic administrations did not invoke the Pope’s intervention. Soon it transpired that Hlond’s actions were convenient for the Vatican, and thus he saved Catholicism in one of the countries of the Soviet Bloc. That is why Hlond was never disapproved by the Holy See for what he had done. August Hlond’s beatification process began in 1992. It ended in 1996 at the diocesan level. The Federation of Expellees and the German episcopate were against Hlond’s beatification. In 2017, the Theological Commission of the Congregation for the Causes of Saints gave a positive opinion about the Positio of 2008. In 2018, the same was done by the cardinals and bishops of the Congregation for the Causes of Saints. On 19 May 2018, Pope Francis signed a decree on the heroic virtues of Cardinal Hlond. Since then he has had the title of the Venerable Servant of God.
Źródło:
Studia Polonijne; 2020, 41; 255-266
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leszek Kołakowski (1927-2009): Remembrances and some comments
Autorzy:
Szacki, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/704348.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
censorship
Christianity without denomination
communism
contemporary culture
democratic opposition in Poland
heresy
history of ideas
the left
Marxism
philosophy
religion
revisionism
Roman-Catholic Church
skepticism
Opis:
Author tells the story of his close and very long-lasting acquaintance with Leszek Kołakowski as well as commentates on his intellectual biography and achievements as political and literary essayist, philosopher, historian of ideas, and public figure. In particular he describes in details the first half of Kołakowski’s life, namely the period when he made his long journey from being communist in his student years to becoming as a young scholar the leading figure of Marxist revisionism in the late fifties and after a time a principled critic of Marxism itself and a fervent anti-communist. In many respects Kołakowski’s itinerary was not exceptional but it had at least two noteworthy characteristics. First, in opposition to quite a few other cases his way away from communism turned out to be scholarly fruitful as it resulted in an uniquely in-depth historical research covering the founders, the golden age and the breakdown of so called “scientific socialism” (his voluminous work Main Currents of Marxism remains one of the best and the most comprehensive monographs of the topic). Second, Kołakowski’s abandoning of his former Weltanschauung was followed by his discovery of religion as an extremely important part of human experience and sine qua non condition of the survival of civilization permanently menaced by barbarians. However it is to be doubt whether he may be considered as a convert or a religious thinker in the strict sense of the word since he believed in horrors of the absence of God rather than in the real presence of his in the world. As defender of transcendence and tradition Kołakowski certainly became a kind of catholic-Christian without denomination but as a critical philosopher remained at the same time highly sceptical about everything. Dreaming of solid fundamentals he was all his life an uncompromising enemy of any fundamentalism. Being nostalgic about the Absolute he was incurable antiabsolutist.
Źródło:
Nauka; 2009, 3
1231-8515
Pojawia się w:
Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies