Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "historical semantics" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Latinismos polisémicos en español – análisis del fenómeno
Autorzy:
Stala, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638127.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Latinisms, history of Spanish, historical lexicography, lexicology, historical semantics
Opis:
In his article from 1971 Bruno Migliorini advocated for further analysis of the vast amount of latinismos in Romance languages whose etymons are polysemous. This article is an attempt to continue the guidelines presented by the Italian linguist, this time in a properly documented version. Although, for obvious reasons, it is limited to a single language and a reduced number of words, we hope to present the wide range of different behaviors that can take the latinismos in the Spanish language, inviting, in this way, to further studies.
Źródło:
Romanica Cracoviensia; 2013, 13, 1
2084-3917
Pojawia się w:
Romanica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czuj w czas o sobie cny czytelniku Pieśni V Jana Kochanowskiego
Feel the time about yourself, right reader of Songs V by Jan Kochanowski
Autorzy:
Bakuła, Kordian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1206727.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
reading comprehension
language and literature didactics
historical semantics
Opis:
The article concerns the school reading of the Songs V, Eternal Disgrace of J. Kochanowski, which has been present in high school’s and technical school’s textbooks for decades. The critical moment is not understanding certain expressions, such as a „pitiful loot”, „to manage light people”, „we get in”, which leads to a weakening of the understanding of the entire piece. The author draws attention to the insufficient number of footnotes in the textbooks, not always correct, and therefore proposes to increase the linguistic and factual explanations, improve the existing ones, for which he used historical and contemporary dictionaries. He calls for readers’ vigilance, especially important in the case of old novels.
Źródło:
Dydaktyka Polonistyczna; 2020, 6 (15); 175-183
2451-0939
Pojawia się w:
Dydaktyka Polonistyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O słownictwie Rejowego Wizerunku: o „niszczeniu prawdy”
The vocabulary of Rej’s Wizerunk about “Destruction of the truth”
Autorzy:
Kozaryn, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595777.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
historical semantics
idiolect
Mikołaj Rej
semantyka historyczna
idiolekt
Opis:
The aim of this article is to determine which of the 17 old Polish adjectives used to signal untruth, collected and analyzed by K. Kleszczowa in the article O kłamstwie po staropolsku (“About the lie in the old Polish”) function in Rej’s Wizerunk (“Image”) in what connections and meanings. The conducted analysis show that out of 11 adjectives common to old Polish and Rej’s Wizerunk, 5 was not used to express “destruction of the truth”.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2011, 10; 111-119
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia splątana Przypadek Historii literatury polskiej Feliksa Bentkowskiego
Entangled History The Case of Feliks Bentkowski’s Historia literatury polskiej [History of Polish Literature]
Autorzy:
Markowska, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/534712.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
literature
the history of philology
historical semantics
Jan Śniadecki
Opis:
The article presents discussions on the shape of Polish literary studies which were conducted in connection with the creation of the Historia literatury polskiej [History of Polish Literature] by Feliks Bentkowski. Both the circumstances of the creation of Bentkowski’s work and its reception are presented, with special attention paid to their institutional context, professionalization of philology and bibliography as sciences, as well as to relations between the polemicists. The main part of the article is the reconstruction of the semantics of the historical term “literature”, which is the subject of Bentkowski’s, Jan Śniadecki’s and Gotfryd Ernest Groddeck’s statements. The author advances a thesis that the attempts to define the term “literature” in their texts correspond, in fact, with voices in the debate on the concept of a scientific character of literary studies, which at that time constituted itself as a separate discipline.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2018, 12, 2; 221-245
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dawna ROZKOSZ – o rozumieniu i wartościowaniu pojęcia na podstawie użyć leksemu "rozkosz"
The Historical ROZKOSZ (PLEASURE, DELIGHT): On the Understanding and Evaluation of the Concept on the Basis of the Use of the Lexeme rozkosz
Autorzy:
Raszewska-Żurek, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38695743.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
history of the Polish language
historical semantics
axiolinguistics
rozkosz 'pleasure, delight'
Opis:
This article is devoted to the reconstruction of the manner of understanding and evaluation of the concept ROZKOSZ (PLEASURE, DELIGHT) in the Old, Middle and subsequent periods of the development of the Polish language, until the early twentieth century, when the modern understanding of this concept was established. The analysis focuses on the contextual uses of the lexeme rozkosz and reveals the dichotomous nature of the early concept: from the Old Polish period until the breakthrough of the Enlightenment there was the ROZKOSZ DUCHOWA (SPIRITUAL DELIGHT), motivated in a religious way and evaluated positively, and the ROZKOSZ CIELESNA (CARNAL, SENSUAL PLEASURE), reduced to sin and burdened with a negative evaluation. From the Renaissance period the concept slowly expanded to cover various spheres of life, and after the breakthrough period of the Enlightenment it became more marked: rozkosz came to refer to the social, aesthetic and intellectual sphere and it began to lose its religious basis. This process was accompanied by the decline of the evaluation and the dichotomy of the concept.
Artykuł poświęcony jest rekonstrukcji sposobu pojmowania i wartościowania pojęcia ROZKOSZ w dobie staro- i średniopolskiej i później, do początków XX w., kiedy ustaliło się jego współczesne rozumienie. Analiza skupia się na kontekstowych użyciach leksemu rozkosz. Ujawniła ona dychotomiczny charakter dawnego pojęcia – od staropolszczyzny aż do przełomu oświeceniowego istniała ROZKOSZ DUCHOWA – motywowana religijnie i wartościowana pozytywnie oraz ROZKOSZ CIELESNA, zmysłowa, sprowadzana do grzechu i obarczona negatywną oceną. Od renesansu pojęcie powoli rozszerzało się na różne sfery życia, co po przełomie oświeceniowym stało się wyraźniejsze – rozkosz zaczęła dotyczyć sfery społecznej, estetycznej, intelektualnej i traciła umocowanie religijne – wraz z tym procesem zanika wartościowanie i dychotomia pojęcia.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2021, 56
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hittite etymologies and notes
Autorzy:
Woodhouse, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634536.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Hittite, etymology, Proto-Indo-European, historical phonology, semantics
Opis:
Discussed are the etymologies of twelve Hittite words and word groups (alpa- ‘cloud’, aku- ‘seashell’, ariye/a-zi ‘determine by or consult an oracle’, heu- / he(y)aw- ‘rain’, hāli- ‘pen, corral’, kalmara- ‘ray’ etc., māhla- ‘grapevine branch’, sūu, sūwaw- ‘full’, tarra-tta(ri) ‘be able’ and tarhu-zi ‘id.; conquer’, idālu- ‘evil’, tara-i / tari- ‘become weary, henkan ‘death, doom’) and some points of Hittite historical phonology, such as the fate of medial *-h2n- (sub §7) and final *-i (§13), all of which appear to receive somewhat inadequate treatment in Kloekhorst’s 2008 Hittite etymological dictionary. Several old etymologies are defended and some new ones suggested.
Źródło:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2015, 129, 3
2083-4624
Pojawia się w:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semantyka historyczna – zakres badań i ich wyniki
Historical semantics – scope of research and achievements
Autorzy:
Sieradzka-Baziur, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459535.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
historia języka
semantyka historyczna
leksykografia
leksykologia
history of language
historical semantics
lexicography
lexicology
Opis:
The article presents the scope of research conducted within regard to historical semantics in Poland. Semanticists do research on the history of word’s and construction’s meaning. The sources of research materials (dictionaries and texts) are discussed. The on-line Conceptual Dictionary of Old Polish is described in detail as one of the sources. Also there are presented some achievements of Polish linguists in semantic-historical research.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2017, 12; 226-237
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mediacja w średniowieczu a współcześnie w świetle faktów językowych
ediation in the Middle Ages and the modern in light of the facts of language
Autorzy:
Sieradzka-Baziur, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1198445.pdf
Data publikacji:
2017-01-23
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
mediacja
leksyka średniowieczna
leksyka współczesna
semantyka historyczna
mediation
medieval vocabulary
contemporary vocabulary
historical semantics
Opis:
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest prezentacja i opis polskiego słownictwa średniowiecznego odnoszącego się do pojęcia mediacja w kontekście współczesnego opisu tej instytucji prawa. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy, który w wyniku analizy został rozwiązany, to odpowiedź na pytanie o to, jakimi cechami charakteryzował się polski średniowieczny proces mediacyjny w stosunku do współczesnego. Metoda badawcza użyta przez autora to filologiczna analiza tekstów prowadzona w nurcie semantyki historycznej.PROCES WYWODU: W artykule omówiono średniowieczny i współczesny proces mediacji, biorąc pod uwagę jego uwarunkowania, przebieg i uczestników. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Semy składające się na pojęcie mediacja w średniowieczu i współcześnie są takie same. Są to: konflikt, strony konfliktu i mediator, który pomaga konflikt rozwiązać. Słownictwo, jakim się posługiwano, opisując tę instytucję prawa w średniowieczu, jest całkowicie odmienne od leksyki współczesnej, służącej do opisu pokojowego rozwiązywania konfliktów. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W celu stworzenia pełnego opisu leksykologicznego tej instytucji prawa na przestrzeni dziejów języka polskiego konieczne jest przebadanie leksyki ze wszystkich epok rozwoju polszczyzny.
RESEARCH OBJECTIVE:The aim of the article is the presentation and description of Polish vocabulary of the medieval period, referring to the concept of  mediation  in the context of the contemporary description of this law institutions.THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS:The research problem, which was solved as a result of the analysis is the answer to the question of what attributes was characterized by a Polish medieval mediation process in relation to the contemporary one. The method  used by the author is a philological analysis of the texts carried out within historical semantics. THE PROCESS OF ARGUMENTATION:The article discusses the medieval and the modern process of mediation, taking into account the conditions, its course and the participants. RESEARCH RESULTS:The sems which make up the concept of  mediation  are the same today as they were in the Middle Ages. They are: the conflict, the parties to the conflict and the mediator, who helps to solve the problem. However the vocabulary, which is used to describe the institution of law in the Middle Ages is completely different from the modern vocabulary, used to describe the peaceful resolution of the conflicts. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS:In order to create a complete lexicological description of the  institution of law throughout the history of the Polish language, it is necessary to examine the vocabulary from all periods of development of the Polish language.
Źródło:
Horyzonty Wychowania; 2016, 15, 36; 109-125
1643-9171
2391-9485
Pojawia się w:
Horyzonty Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reprezentacje leksykalne pojęcia MSZA ŚWIĘTA w średniowieczu. Analiza onomazjologiczna
Lexical representations of the concept of Holy Mass in the Middle Ages. Onomasiological analysis
Autorzy:
Sieradzka-Baziur, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2174111.pdf
Data publikacji:
2022-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
medieval language
language of religion
onomasiology
historical semantics
język średniowiecza
język religijny
onomazjologia
semantyka historyczna
Opis:
In the article, the subject of description included continuous and discontinuous auto-semantic lexical units used in the medieval language (until the end of the 15th century) which are a lexical representation of the concepts of Holy Mass in the Słownik pojęciowy języka staropolskiego online [Conceptual Dictionary of Old Polish online]. The result of onomasiological works on the vocabulary gathered within the concept of HOLY MASS in the Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish online] is the categorization of this lexis within subordinate concepts. They include lexical units referring to the name of the service, the maner of its celebration, sermon, sacrifice, rite of peace, holy communion, final blessing, and items related to the holy mass.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2022, 17; 222-234
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpadać w rozpacz obrazowanie a zmiana znaczenia wyrazu
Imaging and the change of meaning of a word
Autorzy:
Woźniak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595673.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
historical semantics
conceptual metaphor
change of meaning of a word
metafora pojęciowa
semantyka diachroniczna
zmiana znaczenia wyrazu
Opis:
The article discusses the relation between the change of meaning and imaging. The example of word rozpacz (despair), which in Polish has numerous abstract connotations (initially mental and then emotional), shows that, regardless of contemporary meaning, the word used to form collocations based on the metaphor of CONTAINER (f.e. ktoś wpadł w rozpacz) or PATH and DESTINATION (f.e. ktoś/ coś doprowadza kogoś do rozpaczy). It proves that metaphorical models DOMAIN A TO DOMAIN B do not reflect the flexibility of definitions, therefore the list of such would have limited cognitive value in the field of historical semantics. It is more important to identify the feature which determines the level of similarity rather than finding the source domain of the metaphor. Such feature is likely to be decisive in terms of longevity of existence in variant liaisons (f.e. ktoś wpada w rozpacz/ ktoś idzie do rozpaczy) and it can influence the evolution of the definition. This mode of analysis requires the implementation of both conceptual level and semantic-syntactic aspect.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2012, 11; 221-232
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reprezentacje leksykalne pojęć CHRZEST, CHRZEST JANOWY oraz CHRZEST PAŃSKI w średniowieczu. Analiza onomazjologiczna
Lexical representations of the concepts of BAPTISM. JOHN’S BAPTISM and LORD’S BAPTISM in the Middle Ages. Onomasiological analysis
Autorzy:
Sieradzka-Baziur, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2172245.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
onomazjologia
semantyka historyczna
konceptualizacja strukturyzująca
język średniowiecza
język religijny
onomasiology
historical semantics
structuring conceptualization
medieval language
language of religion
Opis:
In the article, the subject of description included continuous and discontinuous autosemantic lexical units used in the medieval language (until the end of the 15th century) to denote two different religious rites described in the New Testament and the rite of Christian initiation in the New Testament and in the Middle Ages in Poland. They are a lexical representation of the concepts of BAPTISM. JOHN’S BAPTISM. LORD’S BAPTISM in the Słownik pojęciowy języka staropolskiego online [Conceptual Old Polish Dictionary online].
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2021, 16; 185-198
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O łakomstwie słów parę. Polskie leksemy o rdzeniu łacz-/łak-
A few words about greediness. Polish lexemes containing the root łacz-/łak-
Autorzy:
Krótki, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943864.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historical word formation
word formation nest
linguistic transformation
historical semantics
disappearance of lexemes
słowotwórstwo historyczne
gniazdo słowotwórcze
zmiana językowa
semantyka historyczna
zanik leksemów
Opis:
The paper presents the word family of the łacz-/łak- root. The material included 51 word forms, gathered from all accessible lexicographical sources of the entire history of the Polish language, and were presented in the form of a word formation nest. The aim of the analyses was to show the internal structure of the motivating relations between the center of the nest –*olkati, olčǫ, and a group of words of different levels of derivation. The studies tried to answer the question of how the word forms of the łacz-/łak- root were built. The (re)construction of the nest was used to discuss the discerned transformations and aided in defining the character of the changes in meaning of the examined units. The patterns of suffixal connections presented in the paper allowed tracing the paths of word formative development of individual formations. They have also enabled pointing out the transformations which were most important for the changes in the nest of the root łacz-/łak-.
W artykule zaprezentowana została rodzina leksykalna o rdzeń łacz-/łak-. Materiał liczący pięćdziesiąt jeden słowoform, wyekscerpowany ze wszystkich dostępnych źródeł leksykograficznych rejestrujących słownictwo historyczne, zaprezentowany został w postaci gniazda słowotwórczego. Celem analiz było pokazanie wewnętrznej struktury relacji motywujących pomiędzy centrum gniazda –*olkati, olčǫ a grupą wyrazów o różnym stopniu pochodności. Analizy stanowią próbę odpowiedzi na pytanie, jak były budowane formacje o rdzeniu łacz-/łak-. (Re)konstrukcja gniazda posłużyła omówieniu dostrzeżonych przeobrażeń, jak również określeniu charakteru zmian w znaczeniach badanych jednostek. Zaprezentowane w artykule wzory połączeń sufiksów pozwoliły prześledzić drogi słowotwórczego rozwoju poszczególnych formacji, umożliwiły również wskazanie najważniejszych przeobrażeń dla gniazda o rdzeniu łacz-/łak- procesów.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Studia Indogermanica Lodziensia. Supplementary Series; 2015, 4
2451-1153
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Studia Indogermanica Lodziensia. Supplementary Series
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krótka historia ‘czytania’ (cz. I): Protoforma i ścieżki derywacji
Autorzy:
Kardas, Kacper
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567970.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
lexicology
historical semantics
diachronic linguistics
Polish language
iterativity
historical reconstruction
etymology
reading
leksykologia
semantyka historyczna
językoznawstwo diachroniczne
język polski
iteratywność
rekonstrukcja historyczna
etymologia
czytanie
Opis:
Presented paper deals with a problem of history and etymology of Polish word czytać ‘to read’. Author discusses two questions: reconstructed Proto-Indo-European root for Polish (and in generally Slavic) word with potential initial *s-, and grammatical relations between basis (czyść) and derivative (czytać) with comparison to similar couples (present – iterative) in various languages. This paper is a first part of a row made of three connected articles, and due to its introductory character it also gives some preliminary comments and organizing remarks to the series of texts as a whole.
Artykuł jest pierwszą pracą z trzyczęściowej serii, która podejmuje problematykę opisu historii i etymologii polskiego wyrazu czytać w ujęciu morfosemantycznym. Prezentowana tu część skupia się na dwóch zagadnieniach: rekonstrukcji formalnej protordzenia (rozpatruje sporną wśród badaczy nie-/obecność nagłosowego *s- w protoformie indoeuropejskiej *kṷei-) oraz relacji gramatycznej między pochodną czytać i podstawą czyść (w aspekcie dynamicznym, na tle ogólnego rozwoju relacji praesens – iterativum). Ponadto ze względu na jej charakter wprowadzający do całości pojawiają się w nim rozważania wstępne oraz uwagi organizacyjne względem serii tekstów.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2019, 16
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziedzictwo – zarys historii słowa i pojęcia. Studium metod historii pojęć a badanie „przeszłości w teraźniejszości”
Heritage – an Outline of the History of the Concept and the Word. A study in conceptual history
Autorzy:
Jarząbek, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080716.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
heritage
monument
conceptual history
historical semantics
genealogy of concepts
dziedzictwo
zabytek
historia pojęć
semantyka historyczna
genealogia pojęć
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:
The paper presents the genealogy of the concept of heritage in Polish. Adopting the Koselleck approach, it aims to bring the two paths of conceptual history methodology together: a semasiological analysis of the term's various meanings and the onomasiological study of different words designating the same concept within one semantic field. The text argues that heritage belongs to those concepts that existed since the "saddle‑time"; however, until the second half of the 20th century, without one word denoting it.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2021, 51; 411-432
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dawne epidemie w świetle nazw mór, morowe powietrze i pochodnych – doba staro- i średniopolska
Autorzy:
Raszewska-Żurek, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670863.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
history of the Polish language
Old Polish
Middle Polish
lexis
historical semantics
axiolinguistics
mór
morowe powietrze
epidemic
historia języka polskiego
staropolszczyzna
średniopolszczyzna
leksyka
semantyka historyczna
aksjolingwistyka
leksem mór
epidemia
Opis:
Artykuł poświęcony jest przedstawianiu i pojmowaniu epidemii w dobie staro- i średniopolskiej w świetle jej nazw: mór, morowe powietrze. Podzielony został na trzy części: nazywanie, pojmowanie, wartościowanie. W pierwszej części analizie poddano występowanie leksemów mór, morowy i pochodnych w tekstach staro- i średniopolskich, ze szczególnym uwzględnieniem ich łączliwości. Druga część jest próbą rekonstrukcji pojmowania epidemii przez użytkowników ówczesnego języka. Analiza pokazała, że epidemia nazywana leksemami mór, morowe powietrze i podobnymi jest ujmowana przede wszystkim w dwóch kategoriach: kategorii kary Bożej za grzechy i kategorii katastrofy, zwłaszcza katastrofy naturalnej. Jej postrzeganie jest silnie zależne od chrześcijańskiego światopoglądu i umocowane w tradycji biblijnej. W trzeciej części, poświęconej wartościowaniu epidemii, wskazano środki językowe, jakimi wyrażano negatywną ocenę epidemii w tekstach, w tym wykorzystywanie jej w porównaniach i metaforach nacechowanych aksjologicznie.
The article is devoted to the understanding of epidemics in the Old Polish and Middle Polish periods in the light of the terms mór and morowe powietrze ‘plague’. It is divided into three parts: naming, understanding, and evaluation. The first part analyzes the occurrence of the lexemes mór and morowy, as well as their derivatives in Old Polish and Middle Polish texts, with particular emphasis on their connectivity. The second part attempts to reconstruct the understanding of epidemics by the speakers of the language at the time. The analysis has shown that an epidemic called with the lexemes mór, morowe powietrze is primarily seen in two ways: as God’s punishment for sins and as a catastrophe, especially a natural disaster. Its perception is strongly influenced by the Christian worldview and anchored in the biblical tradition. The third part, devoted to the evaluation of epidemics, indicates the linguistic means by which negative evaluation was expressed in texts, including its use in comparisons and metaphors characterized axiologically.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2022, 34; 243-264
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies