Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "historia antropologii" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Macedońskie Trobriandy. Józef Obrębski i pierwsze badania wsi europejskiej w paradygmacie funkcjonalizmu
    Autorzy:
    Engelking, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/597311.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
    Tematy:
    Józef Obrębski
    Bronisław Malinowski
    Macedonia
    funkcjonaliz
    , badania terenowe
    historia antropologii
    Opis:
    Artykuł dotyczy początków drogi naukowej Józefa Obrębskiego (1905-1967), ucznia Malinowskiego, polskiego prekursora badań nad etnicznością, płcią kulturową oraz studiów postkolonialnych. Jego prace, nowatorskie i wyprzedzające swój czas, w więszości nie zostały opublikowane; Obrębski nie funkcjonuje więc w antropologicznym mainstreamie. We wczesnych latach 30. prowadził on badania terenowe w prawosławnych społecznościach chłopskich Macedonii. Był pierwszym antropologiem, który zastosował etnograficzną metodę terenową i teorię funkcjonalną w badaniach wsi europejskiej. Obrębski, pragnąc znaleźć wśród górali macedońskich swoje Trobriandy, analizował m.in. strukturę społeczną i rytuał w badanych społecznościach pod kątem relacji między płciami. Koncentrował się na społecznych, ekonomicznych i symbolicznych aspektach prawa małżeńskiego (np. odkup za żonę, małżeństwo przez ucieczkę czy stosunki seksualne). Badał także – metodą „obiektywnej obserwacji i bezpośredniego doświadczenia”, jak ją nazywał – czarownictwo i sekretne praktyki magii miłosnej, jak również inne rytuały sprawowane przez kobiety z perspektywy zarówno konfliktu, jak i współpracy między płciami. II wojna światowa, a następnie emigracja Obrębskiego spowodowały, że nie ukończył i nie opublikował macedońskich monografii, nad którymi pracował. Autorka artykułu przygotowuje obecnie do druku krytyczną edycję pism uczonego z intencją wprowadzenia jego dorobku do antropologicznego obiegu.
    Źródło:
    Lud; 2018, 102
    0076-1435
    Pojawia się w:
    Lud
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Antropolog na wojnie – dylemat etycznego zaangażowania nauk społecznych
    Anthropologist on war – the dilemma of ethical engagement of social sciences
    Autorzy:
    Kowalski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1374119.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    antropologia
    historia antropologii
    wojna
    etyka badań
    zastosowania antropologii
    anthropology
    history of anthropology
    war
    research ethic
    applications of anthropology
    Opis:
    Since 2006, the U.S. Department of Defense have begun employing social scientists in combat brigades in Iraq and Afghanistan. The U.S. Army and CIA officially decided to mobilize anthropologists to the project of the Human Terrain System for the counterinsurgency war. This decision provoked enormous critique of the project within the anthropological community. The intense discussion about turning anthropology into a military tool also provoked wider public debate about ethics and current role of anthropology. Moreover, the uknown history of anthropology and the role of anthropologists during the past wars has been reveled by these discussions. In this paper, I refer to the discussion connected to the anthropologists’ engagement in recent and past wars. The growing interest in history of anthropology shows that more than half of American anthropologists were using their professional skills to advance the war effort during the World War II. I give examples of such involvements, relevant to both World Wars, as well as to the Cold War. I show the ways in which anthropologists were used in military and intelligence operations. I consider how the engagement in those wars changed anthropology itself and its Code of Ethics. I point out ethical and practical implications of engagement, especially for the field relations. Keeping in mind those historical examples of social scientists’ involvment in wars, I firmly state that any application of anthropology in war activities could lead to serious danger for anthropologists and for the discipline itself.
    Od 2006 roku Departament Obrony Stanów Zjednoczonych zatrudnia badaczy społecznych w oddziałach bojowych na terenie Iraku i Afganistanu. Armia amerykańska i CIA oficjalnie prowadzą rekrutację antropologów w ramach projektu Human Terrain System, którego celem jest walka z lokalną partyzantką. Decyzje te wywołały falę krytyki w środowisku antropologów. Ożywiona dyskusja dotycząca przemiany antropologii w narzędzie prowadzenia wojny stała się pretekstem do publicznej debaty o etyce i współczesnej roli antropologii. Co więcej, przy okazji tej dyskusji ujawniona została nieznana historia antropologii i zaangażowania antropologów podczas minionych wojen. W artykule omawiam dyskusję dotyczącą zaangażowania antropologów w wojny toczone obecnie i w przeszłości. Zainteresowanie historią antropologii pozwala twierdzić, że podczas II wojny światowej ponad połowa amerykańskich antropologów wykorzystywała swoje umiejętności zawodowe na rzecz wysiłku wojennego. Przedstawiam przykłady takiego zaangażowania zaczerpnięte z obu wojen światowych, jak i z okresu zimnej wojny. Pokazuję, w jaki sposób antropolodzy byli wykorzystywani podczas operacji wojskowych i wywiadowczych. Rozważam, jak zaangażowanie podczas tych wojen zmieniło samą antropologię i jej zasady etyczne oraz wskazuję na konsekwencje etyczne i praktyczne takiego zaangażowania dla relacji w terenie. Mając na uwadze wszystkie historyczne przykłady zaangażowania badaczy społecznych podczas wojen, jednoznacznie wskazuję, że wszelkie zastosowania antropologii w działaniach wojennych mogą prowadzić do poważnego zagrożenia dla antropologów oraz całej dyscypliny.
    Źródło:
    Przegląd Socjologii Jakościowej; 2013, 9, 3; 124-141
    1733-8069
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologii Jakościowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Złote runo
    The Golden Fleece
    Autorzy:
    Pacukiewicz, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/507773.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    funkcja
    struktura
    historia antropologii kultury
    Bronisław Malinowski
    Laboratorium Kultury
    function
    structure
    history of cultural anthropology
    Bronislaw Malinowski
    Opis:
    Artykuł stanowi próbę spojrzenia na historię antropologii kultury nie tylko diachronicznie, poprzez pryzmat rozpowszechnionej kategorii „rozwoju nauki”, która ma proweniencje ewolucjonistyczne, ale w sposób synchroniczny, pod kątem trwających w niej i poddawanych przekształceniom pojęć. Istnieje zatem możliwość uznania Argonautów zachodniego Pacyfiku nie tylko za pionierską „monografię terenową” lub zalążek „teorii funkcjonalnej”, ale również za pewien – analogiczny do wizji istnienia mitu w kulturze autorstwa Claude’a Lévi-Straussa – wariant antropologii kultury, ewentualnie jej archiwum (w rozumieniu Michela Foucaulta). Przedmiotem analizy są w tym przypadku relacje pomiędzy pojęciami funkcji i struktury. Okazuje się, że propozycja Malinowskiego nie jest w gruncie rzeczy tak odległa od późniejszych koncepcji strukturalistycznych autorstwa Alfreda Reginalda Radcliffe-Browna i Lévi-Straussa. Dominacja myślenia funkcjonalnego oznacza w tym przypadku położenie nacisku na sposoby wprowadzania w życie i odczuwania konstruktów kulturowych przez tubylców. Dzięki temu Argonauci… stają się przede wszystkim opisem dynamicznej, żyjącej kultury; dlatego też rdzeniem książki – co nietypowe w przypadku prac naukowych z obszaru antropologii – jest podróż ukazująca kulturę w działaniu.
    The article is an attempt to look upon the history of anthropology not only through the diachronic lenses, the popular “science development” category, which has evolutionistic provenience, but also synchronic, through the process of moulding and shifting concepts. Thus, it is possible, to claim Argonauts of the Western Pacific not only as a pioneering “fieldwork monograph” or an origin of the “functionalism theory”, but also as – analogous to Claude Lévi-Strauss’ concept on the place of myth in culture – an alternative of cultural anthropology, or, its archive (in the sense explained by Michael Foucault). In this case the analysis is cast upon the relations between structure and function. It appears that in fact Malinowski’s conception is not as far away from the latter structuralist theories of Alfred Reginald Radcliffe-Brown and Lévi-Strauss. The domination of functionalistic thought in this case implies putting an emphasis onto the ways of realising and sensing the cultural constructs by the natives. As a result, the Argonauts… became primarily a description of a dynamic, living culture; for that reason, the core of the book – uncommonly for anthropological scientific works – is a journey showing the culture in action.
    Źródło:
    Laboratorium Kultury; 2013, 2; 150-171
    2084-4697
    Pojawia się w:
    Laboratorium Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Antropologowie i antropolożki na wojennej ścieżce oraz ich dylematy moralne z tym związane
    Anthropologists on the War Path and Their Related Moral Dilemmas
    Autorzy:
    Kubica, Grażyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373102.pdf
    Data publikacji:
    2017-07-10
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    history of anthropology
    methodology of the history of anthropology
    anthropology and war
    anthropology and colonialism
    historia antropologii
    metodologia historii antropologii
    antropologia a wojna
    antropologia a kolonializm
    Opis:
    In the history of anthropology, that is, a science whose borders have considerably shifted, the object of study has continually changed but there has been a prevailing conviction about the unusual sensitivity of its practices; however, such sensitivity has not been discussed by researchers in the context of wars, military intelligence, or other military endeavors. When the history of this discipline is recounted as it is by Michał Kowalski in the book Antropolodzy na wojnie [Anthropologists on War], through the prism of the complications involved in direct activities of this type, it forces one to reflect on the ethical principles that should guide field researchers. Historical analyses of such sensitive material should also incline scholars to greater methodological awareness and avoidance of the trap of presentism.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2017, 61, 3; 209-221
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przeszłość i przyszłość antropologii kulturowej
    The Past and Future of Cultural Anthropology
    Autorzy:
    Bytniewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343626.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    kultura
    historia antropologii kulturowej
    J. J. Rousseau
    C. Lévi-Strauss
    A. Barnard
    culture
    history of cultural anthropology
    J.J. Rousseau
    Opis:
    Kultury rozpoznajemy w różnicach, istoty ludzkie postrzegamy poprzez podobieństwa między nimi. Oto paradoks, który czyni antropologię kulturową trudną dla nas, ponieważ jej etos i metody zmuszają do zmiany sposobu percypowania własnego otoczenia społecznego. W rezultacie antropologia kulturowa wytwarza i rozwija całkiem szczególne doświadczenie siebie samego, które Jean-Jacques Rousseau nazwał sentiment d’existence. Jak sądził Claude Lévi-Strauss, Rousseau właśnie dlatego jest ojcem etnologii. Był on pierwszym europejskim intelektualistą, który zrozumiał, że wyobcowanie wobec Tego Samego jest ceną, jaką płacimy za możliwość poznania Innego. Jakie znaczenie dla zrozumienia Zachodu ma znikanie etnoświatów? W jaki sposób zacieranie zróżnicowania etno-świata ukształtowało nie tylko przeszłość i przyszłość antropologii kulturowej, ale także rozumienie przeszłości i przyszłości kultury, z jakiej się ona wywodzi? Antropologię kulturową albo antropologię społeczną, jak nazywa się ją w Wielkiej Brytanii, przenika pewien rodzaj niepewności co do jej statusu poznawczego. Antropologia kulturowa nie jest pewna, czy jej zainteresowanie światem egzotycznym jest na czasie. Dobrze tą współczesną kondycję antropologii kulturowej odzwierciedla książka Alana Barnarda zatytułowana Antropologia. Zarys teorii i historii. W rzeczywistości książka ta jest akademicką dyskusją na temat historii dyscypliny z dodaniem ekskursu na temat nowych zainteresowań antropologii kulturowej motywowanych wciąż aktywną percepcją różnicy. Oznacza to powrót w praktykach badawczych i pisarskich do spojrzenia z oddali na świat społeczny, który jest całkiem blisko. Artykuł dyskutuje problemy i opinie wyrażone we wspomnianej książce.
    We recognize cultures in differences, while we perceive human beings through the similarities between them. It is a paradox that makes cultural anthropology difficult for us, because its ethos and methods make pressure for us to change the way of perception our own social environment. Thus, as a result, cultural anthropology produces and develops quite peculiar experience of itself, which J. J. Rousseau named sentiment d’existence. According to C. Lévi-Strauss, Rousseau is the father of ethnology, because he was the first European intellectual who understood that alienation in relation to the Same is the price at we have to pay for getting to know the Other. What, for the understanding of the West, is the meaning of the disappearance of ethno-worlds? How blurring of ethno-diversity of the world shaped not only the past and the future of cultural anthropology, but an understanding of the past and the future of culture, from which it is derived? Cultural anthropology, or as it is called in Britain, social anthropology, pervades a kind of anxiety about its cognitive status. Cultural anthropology is not sure whether its interest in exotic cultures is not already late, still suspects that its research is not on time. Well reflects this contemporary condition of cultural anthropology the book by Alan Barnard entitled History and Theory in Anthropology. In fact, the book is a combination of an academic discussion of the history of the discipline with the excursus towards new areas of exploration of anthropological instigated by perception of differences, still active. This means the return in the practices of research and writing practices of anthropologists to looking from a distance on the social worlds that are pretty close. The paper discusses problems and opinion entered upon in mentioned book.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2017, 5; 159-168
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozum czy emocje? O odmianach autoetnografii oraz epistemologicznych przepaściach i pomostach między nimi
    Reason or Emotions? On Varieties of Autoethnography and the Epistemological Chasms and Bridges between Them
    Autorzy:
    Kacperczyk, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373017.pdf
    Data publikacji:
    2017-07-10
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    analytic autoethnography
    evocative autoethnography
    history of anthropology
    autoethnographic praxis
    reason or emotion
    autoetnografia analityczna
    autoetnografia ewokatywna
    historia antropologii
    autoetnograficzna praxis
    rozum czy emocje
    Opis:
    In this article, the author discusses the limits of analytical and evocative autoethnography as described by the creators of these concepts and by scholars who embark autoethnographic projects. The author attempts to answer the question of whether it is possible to move freely between the fields of analytic autoethnography and evocative autoethnography. Can rechercher freely combine analytical and evocative motifs within the framework of the autoethnographies he create? What are the fundamental differences between these approaches? What indicates the analyticality or the suggestiveness of the autoethnographic text? For whom and what are such divisions necessary? These considerations correspond to the practical problems appearing in the application of the autoethnographic approach in contemporary social research.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2017, 61, 3; 127-148
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Międzywojenna polska etnografia zaangażowana w debatę publiczną a dyskurs nacjonalistyczny
    Polish Interwar Ethnography’s Engagement in Public Debate and the Issue of Nationalism
    Autorzy:
    Kubica, Grażyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427943.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    nacjonalizm
    antropologia zaangażowana
    krytyczna analiza dyskursu
    historia antropologii
    Jan Stanisław Bystroń
    Bożena Stelmachowska
    nationalism
    critical discourse analysis
    engaged anthropology
    history of anthropology
    Opis:
    Nie zawsze zaangażowana postawa antropologów łączy się z działaniami emancypacyjnymi i antyhegemonicznymi. W przeszłości autorytet naukowy polskich etnografów służył ugruntowywaniu nacjonalistycznego dyskursu nawet wtedy, gdy byli względem niego krytyczni. Artykuł przedstawia analizę tekstów publicystycznych dwojga międzywojennych etnografów: Bożeny Stelmachowskiej, piszącej na temat Kaszubów oraz Jana Stanisława Bystronia krytykującego megalomanię narodową. Wspólnym mianownikiem tych tekstów jest esencjalizujące pojęcie narodu i grup etnicznych, które dobrze służyło celom politycznym, podobnie jak i ich terytorializacja. Jedynie wyprzedzający swój czas Józef Obrębski trafnie wskazał mankamenty ówczesnych teorii. Historyczna lekcja, którą prezentuje artykuł, może się przysłużyć krytycznej refleksyjności współczesnych badaczy i dekonstruowaniu nacjonalistycznego dyskursu.
    Not always has the engaged attitude of anthropologists been associated with emancipation and anti-hegemonic activities. In the past, the scholarly authority of Polish ethnographers served to consolidate nationalist discourse even when they were critical of it. The article presents an analysis of popular texts of the two interwar ethnographers: Bożena Stelmachowska who wrote about Kashubia and Jan Stanisław Bystroń who criticized national megalomania. The common denominator of these texts is the essentializing concept of nations and ethnic groups that was well fitted to serve political purposes, as was their territorialization. Only Józef Obrębski, being ahead of his time, aptly pointed out the shortcomings of these theories. The historical lesson presented in the article can be used to foster the critical reflexivity of contemporary researchers and to deconstruct nationalist discourse.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2020, 3(238); 135-158
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O „Defamiliaryzatorach”. Uwagi na temat książki Waldemara Kuligowskiego
    On “Defamiliarizers”: Remarks on a Book by Waldemar Kuligowski
    Autorzy:
    Mucha, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373103.pdf
    Data publikacji:
    2017-07-10
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    autoethnography
    defamiliarization
    anthropology of contemporaneity
    anthropology at home
    anthropological methods
    history of anthropology
    autoetnografia
    uniezwyklenie (defamiliaryzacja)
    antropologia współczesności
    metody antropologiczne
    historia antropologii
    Opis:
    This text contains the author’s thoughts on contemporary cultural anthropology in connection with a reading of Waldemar Kuligowski’s book Defamiliaryzatorzy. Źródła i zróżnicowanie antropologii współczesności [Defamiliarizers: Sources and Varieties of Contemporary Anthropology]. The author’s remarks concern the historical conditioners of the discipline’s current shape and its reflexivity, or how one’s own cultural context is understood and presented.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2017, 61, 3; 224-235
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies