Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "fine-tuning" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-7 z 7
Tytuł:
Uwagi o teistycznej interpretacji zasady antropicznej
Some remarks on the theistic interpretation of the anthropic principle
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431169.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
anthropic principle
cosmological coincidences
fine-tuning
cosmological proof
zasada antropiczna
kosmiczne koincydencje
subtelne dostrojenie
dowód kosmologiczny
Opis:
This article attempts to answer the question of the relevance of the anthropic principle for theological arguments for the existence of God. The anthropic principle focuses on the subtle “fine-tuning” of the laws of nature and cosmological parameters, without which man could not have appeared in the universe. It seems therefore that the universe exists for a certain purpose, which is the “production” of rational observers. Because of its teleological character the anthropic principle is susceptible to theological interpretation, which assumes that God brings into existence a universe made for man. In this approach the Creator appears as the designer of the universe, albeit his design is confined exclusively to the laws of nature. This is why such an interpretation is essentially different from the so-called theory of intelligent design. This paper defends the thesis that the anthropic principle is an interesting argument – but not a scientific proof – for the rationality of religious faith in God as the creator of the universe.
Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, jaką wartość dla teologicznej argumentacji za istnieniem Boga ma zasada antropiczna. Mówi ona o subtelnym „dostrojeniu” praw przyrody i parametrów kosmologicznych, bez którego we wszechświecie nie mógłby pojawić się człowiek. Wszechświat wydaje się zatem istnieć dla określonego celu, jakim jest „wyprodukowanie” rozumnego obserwatora. Ze względu na swój teleologiczny charakter zasada antropiczna jest podatna na interpretację teologiczną, w której zakłada się, że to Bóg powołuje do istnienia wszechświat przygotowany dla człowieka. W tym ujęciu Stwórca jawi się jako projektant wszechświata, ale Jego projekt dotyczy tu tylko praw przyrody – z tej racji interpretacja ta różni się zasadniczo od tzw. teorii inteligentnego projektu. W artykule uzasadniono tezę, że zasada antropiczna jest ciekawym argumentem – ale nie naukowym dowodem – za racjonalnością religijnej wiary w Boga, który jest stwórcą wszechświata.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2019, 55, 1; 71-95
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fizyka i umysł Boga. Przemówienie na uroczystości wręczenia Nagrody Templetona
Physics and the Mind of God: The Templeton Prize Address
Autorzy:
Davies, Paul
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553148.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
Wszechświat
Bóg
prawa przyrody
subtelne zestrojenie
inteligibilność przyrody
universe
God
laws of nature
fine-tuning
intelligibility of nature
Opis:
Współcześnie istnienie nauki oraz jej sukcesy w różnych dziedzinach nikogo nie dziwią. Tak bardzo przyzwyczailiśmy się do funkcjonowania nauki, że nie pytamy nawet, dlaczego my, ludzie, potrafimy naukę uprawiać. Prawa przyrody traktuje się jako „dane”, lecz tylko nieliczni zastanawiają się, skąd się one wzięły. Czy to, że umysł ludzki posiada zdolność racjonalnego myślenia i skutecznego odkrywania tajemnic natury, czyni z nas kogoś wyjątkowego, czy przeciwnie, jest nic nie znaczącym zbiegiem okoliczności? Czy nasze istnienie ma jakiś głębszy sens? Czy jest ono zwykłym przypadkiem, czy też może wpisane jest w prawa przyrody? Jaka jest relacja między nauką a religią? Rozważania w wymienionych wyżej obszarach tematycznych podejmuje Paul Davies w przemówieniu wygłoszonym na uroczystości wręczenia mu Nagrody Templetona.
Today no one is surprised at the existence of science and its successes in various domains. We have used to the functioning of science so much that we don’t ask why we, people, can pursue science at all. Laws of nature are regarded as a “given” and only few are wondering how they emerged. Is the fact that human mind has the ability of rational thinking and successful discovering the mysteries of nature a basis for concluding that we are special, or, on the contrary, is it a meaningless coincidence? Does our existence have any deeper meaning? Is it a mere accident or is it written into the laws of nature? Author considers these themes in address given at the ceremony of Templeton Prize.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2011, 8; 7-21
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czas na nową teo(kosmo)logię?
Time for a new theo(cosmo)logy?
Autorzy:
Gałecki, Sebastian
Szufa, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/426693.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Heller M
Mezei B. M.
Barbour I. R.
god of the gaps
fizykoteologia
obraz świata
Wielki Wybuch
fine tuning
zasada antropiczna
rewolucja kwantowa
teologia negatywna
entropia
Opis:
Balázs Mezei w eseju zatytułowanym Demythologizing Christian philosophy: an outline podejmuje krytykę stanowiska, które określa mianem „kosmoteologii”. Rozumie on przez to taki filozoficzny namysł nad światem, który jest silnie uwarunkowany przedkopernikańską koncepcją wszechświata. Jego zdaniem jedynym rozwiązaniem problemu „kosmoteologii” jest „zdemitologizowanie” filozofii, uwolnienie jej od wszelkich uwarunkowań kosmologicznych, które stanowią wyłącznie zbędny balast. Michał Heller prezentuje postawę odmienną. Twierdzi on bowiem, że teologia – czyli racjonalny namysł nad chrześcijańskim Objawieniem – musi uwzględniać to, co w wielu publikacjach nazywa „aktualnym obrazem świata”. Nauka ma być swoistym locus theologicus: źródłem refleksji i argumentacji teologicznej. Teolog nie może obracać się plecami do tak istotnych dla współczesnej nauki kwestii jak teoria Wielkiego Wybuchu, wieczność i nieskończoność wszechświata, fine tuning warunków początkowych wszechświata. Te dane pochodzące z nauk przyrodniczych mogą nie tylko inspirować, ale również wskazywać nowe sposoby rozumienia klasycznych teorii teologicznych. Właśnie pojęcie „inspiracji” wydaje się być kluczowe dla podejścia, które określiliśmy „nową teo(kosmo)logią”. Na kilku wybranych przykładach chcemy pokazać, jak w oparciu o najnowsze dane kosmologiczne Heller kształtuje „nową teologię”, twórczo przemyśliwując pytania o stworzenie świata, jego wieczność, Opatrzność troskliwie podtrzymującą istnienie wszechświata.
Źródło:
Logos i Ethos; 2015, 2(39); 201-229
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozoficzny wybór między zasadą indyferentyzmu a zasadą szczególnego dostrojenia
Philosophical Choice between Indifference Principle and Fine-Tuning Principle
Autorzy:
Szydłowski, Marek
Golbiak, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013411.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
zasada szczególnego dostrojenia
zasada indyferentyzmu
zasady wyjaśniające Holtona
Wszechświat jako globalny atraktor w przestrzeni fazowej
fine-tuning principle
indifference principle
Holton explanation principles
the Universe as a global attractor in phase space
Opis:
We formulate a cosmogonic indifference principle in cosmology in terms of a dynamical system theory. While the choice between generic and fine tuned initial condition for our Universe has a rather philosophical character, there is a very generic set of initial conditions which give rise to the concordance inflectional ΛCDM model which becomes in good agreement with astronomical observations.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 2; 231-253
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teologia naturalna, naturalizm metodologiczny i „żółwie do samego dołu”
Natural Theology, Methodological Naturalism, and “Turtles All the Way Down”
Autorzy:
Del, Ratzsch
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553433.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
teologia naturalna
naturalizm metodologiczny
projekt
stworzenie
teizm
subtelne zestrojenie
zakazy
regres eksplanacyjny
rekurencja eksplanacyjna
brzytwa Ockhama
natural theology
methodological naturalism
design
creation
theism
fine-tuning
prohibitions
explanatory regress
explanatory recursion
Ockham’s razor
Opis:
Teologia naturalna nie cieszyła się szczególnym poważaniem przez ostatnie 150 lat. Najnowsze ustalenia zarówno w dziedzinie nauki, jak i filozofii nauki zapewniają jednak pewne nowe możliwości i środki. W artykule analizuję pewne obszary i struktury, w ramach których objawić się może (w zasadzie) potencjał teologii naturalnej. Następnie argumentuję, że współczesna broń przeciwko próbom rzeczowego powiązania nauki i religii — naturalizm metodologiczny — nie tylko nie stanowi nienaruszalnej normy, nie wykluczając zatem możliwości uprawiania autentycznej teologii naturalnej, ale też może nieść niefortunne konsekwencje teologiczne.
Natural theology has not been held in particularly high regard during the past century and one half. However, recent developments both within science and within philosophy of science offer some new possibilities and resources. In what follows I explore some areas and structures within which natural theological potential might (in principle) emerge. I further argue that the current weapon of choice against substantive science/religion intertwining — methodological naturalism — not only fails as an inviolable norm, thus leaving the possibility of a genuine natural theology intact, but that it may even have unhappy theological consequences.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2016, 13; 119-152
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przypadkowy Wszechświat: kryzys wiary w nauce
The Accidental Universe: Science’s Crisis of Faith
Autorzy:
Lightman, Alan P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553347.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
przypadek
fundamentalne zasady i parametry Wszechświata
subtelne zestrojenie
zasada antropiczna
ciemna energia
multiwersum
teoria wiecznej inflacji
teoria strun
accident
fundamental principles and parameters of the universe
fine-tuning
anthropic principle
dark energy
multiverse
theory of eternal inflation
string theory
Opis:
Historię nauki można postrzegać jako proces przemiany zjawisk niegdyś uważanych za przypadkowe w zjawiska pojmowalne w kategoriach fundamentalnych przyczyn i zasad. Ten długi i interesujący trend może dobiec końca. Spektakularny rozwój kosmologii sprawił, że niektórzy czołowi fizycy przyjęli pogląd, zgodnie z którym nasz Wszechświat jest tylko jednym z olbrzymiej liczby wszechświatów o bardzo różnych własnościach, a część najbardziej podstawowych cech naszego konkretnego Wszechświata jest zwyczajnie przypadkowa - jak losowy wynik rzutu kosmiczną kostką. W takim wypadku nie ma nadziei, że kiedykolwiek wyjaśnimy cechy naszego Wszechświata w kategoriach fundamentalnych przyczyn i zasad.
The history of science can be viewed as the recasting of phenomena that were once thought to be accidents as phenomena that can be understood in terms of fundamental causes and principles.This long and appealing trend may be coming to an end. Dramatic developments in cosmological findings and thought have led some of the world’s premier physicists to propose that our universe is only one of an enormous number of universes with wildly varying properties, and that some of the most basic features of our particular universe are indeed mere accidents — a random throw of the cosmic dice. In which case, there is no hope of ever explaining our universe’s features in terms of fundamental causes and principles.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2012, 9; 255-267
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce życia i człowieka w przyrodzie. Obrona tezy antropocentrycznej
The Place of Life and Man in Nature: Defending the Anthropocentric Thesis
Autorzy:
Denton, Michael J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553274.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
Lawrence Henderson
dostosowanie środowiska
witalny zespół
woda
tlen
dwutlenek węgla
bufor wodorowęglanowy
metabolizm
biocentryczność przyrody
antropocentryczne subtelne zestrojenie
wnioskowanie o projekcie
fitness of the environment
vital ensemble
water
oxygen
carbon dioxide
bicarbonate buffer
metabolism
biocentricity of nature
anthropocentric fine-tuning
design inference
Opis:
W artykule analizuję twierdzenie, że uporządkowanie przyrody jest wyjątkowo dostosowane do życia istniejącego na Ziemi (życia ziemskiego), a zwłaszcza do organizmów żywych podobnych do współczesnych ludzi. Dokonuję ponownej oceny tezy Hendersona z książki The Fitness of the Environment [Dostosowanie środowiska], zgodnie z którą zespół podstawowych substancji biochemicznych, które wchodzą w skład życia ziemskiego, cechuje się unikatowym synergicznym dostosowaniem do tworzenia złożonych układów chemicznych charakterystycznych dla życia. Wykazuję, że wyniki analizy Hendersona, po stu latach od ich opublikowania, wciąż są zdumiewająco zgodne z faktami. Wyniki te nadal powszechnie akceptowane są nawet przez astrobiologów. Dokonuję również przeglądu danych empirycznych przemawiających za poglądem, że wiele właściwości tego samego zespołu podstawowych substancji biochemicznych jest szczególnie dostosowanych do fizjologii złożonych istot ziemskich przypominających współczesnych ludzi. Pokazuję, że najnowsze osiągnięcia w zakresie biologii ekstremofilów, alternatywnych biochemii lub ostatnie doniesienia o rzekomym niedostosowaniu przyrody do życia ziemskiego nie podważają w sposób zasadniczy argumentu, zgodnie z którym przyroda jest szczególnie dostosowana do opartego na węglu życia ziemskiego, a zwłaszcza do fizjologii złożonych istot ziemskich podobnych do współczesnych ludzi.
Here I review the claim that the order of nature is uniquely suitable for life as it exists on earth (Terran life), and specifically for living beings similar to modern humans. I reassess Henderson’s claim from The Fitness of the Environment that the ensemble of core biochemicals that make up Terran life possess a unique synergistic fitness for the assembly of the complex chemical systems characteristic of life. I show that Henderson’s analysis is still remarkably consistent with the facts one century after it was written. It is still widely accepted even among researchers in astrobiology. I also review the evidence for believing that many of the properties of the same core set of biochemicals are specifically fit for the physiology of complex terrestrial beings resembling modern humans. I show that none of the recent advances in the field of extremophile biology, alternative biochemistries, or recent allusions to apparent defects in the fitness of nature for Terran life significantly undermine the core argument, that nature is peculiarly fit for carbon-based Terran life, and especially for the physiology of complex terrestrial beings resembling modern humans.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2015, 12; 209-254
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-7 z 7

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies