Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "culture of the language" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Pleonazmy i tautologie w świadomości (młodych) Polaków
Pleonasms and Tautology in the Awareness of Young Poles
Autorzy:
Hącia, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953901.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kultura języka
leksykologia
pleonazm
poprawność językowa
redundancja
culture of the language
lexicology
pleonasm
linguistic correctness
redundancy
Opis:
The article is a description of questionnaires on how Polish redundant collocations are estimated by Poles. The questionnaires were completed by 205 people (men and women) aged 16 to 60 years, with primary, secondary or university education, being pupils, students, office workers or labourers, living in different towns. The questionnaire contained 30 sentences with redundant collocations representing a few types, distinguished by the following criteria: the capacity of the semantic connectability of the related parts; the degree of the phraseologisation of the collocation, semantic ability of gradation of the subjected part; appearance of the foreign word within collocation, redundance on the morphological and syntactic levels. The collocations of the sentences of questionnaire are: zaspy śniegu, broczyć krwią, wymyślić z głowy, zejść w dół, założyć [coś] z góry, dobra przyjaciółka, wiadomości serwisu informacyjnego, dobrze wychowana dama, szesnasta po południu, zdać pomyślnie, dobrze harmonizować, najbardziej podstawowy, dobra komitywa, scalić w całość, donosiciele donieśli, bardziej nowocześniejszy, zestawić ze sobą, przysunąć bliżej, krótka chwilka, pobolewa czasami, rozumieć się nawzajem, załóżmy razem [np. spółkę], pożyczyłem Ci mój [sweter], nie poinformować wcale, w ogóle nie stało się nic, ale jednak, napotykać na, samonapędzający się, zwykle mówi się, bezwiednie chce mi się. On the ground of the survey we can define which collocations are most rarely or most often recognized by Poles as incorrect and what it depends on; to put it another way: which types of redundancy are most and less acceptable in Polish. It appeared that collocations with morphological or morphological and lexical redundancy (for example bardziej nowocześniejszy, wymyślić z głowy, donosiciele donieśli) and those with semantic ability of gradation of the subjected part (for example krótka chwilka, dobrze harmonizować, zdać pomyślnie) are most often recognized as incorrect. What is interesting, the foreign word within collocation does not affect the way it is recognized by native speakers (in opposition to previous linguists' opinions).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 6; 7-37
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opis gwary wsi Rachanie, pow. Tomaszów Lubelski. Cz. III. Słownictwo
Description of the Dialect in the Village Rachanie, pow. Tomaszów Lubelski. Part Three: Vocabulary
Autorzy:
Malec, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953856.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kultura a rozwój słownictwa
archaiczna warstwa słownictwa
semantyczne kręgi słownictwa
wpływy obce
życie wyrazów
kultura języka w gwarze
culture and the development of vocabulary
archaic stratum of vocabulary
semantic circle of vocabulary
foreign influences
life of words
the culture of the language in the dialect
Opis:
The paper outlines the dialect in the village Rachanie, pow. Tomaszów Lubelski, against the background of the Polish-Russian border. The vocabulary presented here belongs to the oldest part of the dialect. Various semantic circles of this vocabulary have been listed here: tilling of the land, breeding, culinary art, appelative names of people derived from their traits, vocabulary from religion, and children’s vocabulary. The paper has also discussed the foreign influences, especially Russian, also from the Yiddish, English, French, German, Turkish-Tartar, and Hungarian. Attention has been focused on the problem of words’ disappearance, the culture of the language in a dialect milieu. In relation with rapid social changes that cause the dialect in its traditional form die, the paper may be, in a sense, a document of the ancient state of the dialect. At the moment, it undergoes violent changes in relation with civilisation and social changes in the village. There appears a new heterogeneous shape of the language of the village whose users are, above all, young people and of middle-aged generation. They remain under the influence of the Polish-wide language of the media, including people coming from outside.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 6; 99-117
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kultura pisania Artura Daniela Liskowackiego
The Culture of Writing by Artur Daniel Liskowacki
Autorzy:
Kołodziejek, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032407.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
the writer’s language
the culture of language
the ethics of words
język pisarza
kultura języka
etyka słowa
Opis:
Artykuł jest językoznawczą refleksją nad literacką polszczyzną Artura Daniela Liskowackiego. Autorka analizuje język utworów z perspektywy kanonów kultury języka, reguł normatywnych, komunikacyjnych i etycznych. Wskazuje na językową inwencyjność pisarza, walory artystyczne jego tekstów, umiejętne balansowanie na pograniczu powagi i humoru, a także podstawy etyczne rządzące jego estetycznymi wyborami.
The article is a linguistic reflection on the literary Polish language of Artur Daniel Liskowacki. The author analyses the language of the works from the perspective of the canons of language culture, normative, communicative and ethical rules. He points out the linguistic inventiveness of the writer, the artistic qualities of his texts, his skilful balancing between seriousness and humour, as well as the ethical foundations governing his aesthetic choices.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2021, 17; 77-86
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anatomia bólu. Ujęcie socjokulturowe
The Anatomy of Pain: A Sociocultural Approach
Autorzy:
SZUBERT, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046920.pdf
Data publikacji:
2020-01-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
ból, cierpienie, język bólu, ewolucja bólu, progi bólowe, historia kultury
pain, social pain, distress, suffering, history of culture, the language of pain, cross-cultural studies of pain, pain perception threshold
Opis:
Ból należy do najmniej oczekiwanych doznań zmysłowych w życiu człowieka, najtrudniej poddaje się też zabiegom usensowniającym. Istotą bólu jest jego intymny, w najwyższym stopniu subiektywny charakter. Właściwość ta generuje szereg dodatkowych problemów i aporii, głównie natury komunikacyjnej. Doświadczanie bólu odsłania ułomność i kruchość ludzkiego istnienia. Ból jest także jednym z niewielu doświadczeń w życiu człowieka, którego nie sposób ostatecznie oswoić; z bólem co najwyżej można uczyć się żyć. Niekwestionowaną właściwością bólu jest zatem jego obcość. Ból ma charakter totalny. Rewiduje on wszelkie wcześniej ustalone relacje i więzi, odmienia radykalnie założone cele i pragnienia. Ból w najwyższym stopniu izoluje doświadczającego go człowieka od całego otoczenia, ustanawiając trudną do przebicia barierę nawet wobec najbliższych. Ból jest doświadczeniem nieprzekładalnym i nieofiarowalnym. Z perspektywy nauk społecznych z powodzeniem można mówić o daleko idącej instrumentalizacji bólu. Aż do początku dziewiętnastego wieku odgrywał on niezwykle ważną rolę w organizowaniu życia społecznego, stając się sprawdzonym środkiem dyscyplinującym i wychowawczym. Funkcjonalna wartość bólu najsilniej manifestowała się w praktykach religijnych, o czym przekonują niezliczone teksty chrześcijańskiej proweniencji. Rewolucja anestetyczna i dokonująca się laicyzacja bólu odmieniły radykalnie jego status w kulturze europejskiej. Ból przestał być „rozumianym” i akceptowalnym towarzyszem w życiu człowieka. Współczesna kultura Zachodu eliminuje ból ze społecznej ikonosfery, akcentując jego obcość i absurdalność. Ból nie jest już czytany jako narzędzie (samo)doskonalenia i odkupienia. Osobną część artykułu stanowi socjokulturowa analiza zjawiska bólu, podkreślająca znaczący udział kultury w przetwarzaniu bodźców bólowych. Jak wynika bowiem z przedstawionego materiału, różne społeczeństwa i grupy etniczne w różny sposób konceptualizacją ból, wyznaczając tym samym odmienne wzory reakcji na to doznanie. Percepcja bólu jest zjawiskiem niezwykle złożonym, stanowiącym sumę czynników emocjonalnych, poznawczych i kulturowych każdego człowieka. Wszelkie próby uniwersalizacji bólu, tak w sensie jednostkowym, jak i społecznym, nie przynoszą spodziewanych rezultatów. Badanie odmienności progów bólowych stanowi prawdziwe wyzwanie dla zachodniej antropologii kulturowej.
The main thesis of the article is that human beings never suffer exclusively in, or through, their body. The drama of pain necessarily takes place within a social landscape, constituting the sum of various influences, such as the tradition, the dominating worldview, the media, and the social institutions. It is the dominating culture that gives suffering a meaning, or questions it, thus affecting the scale and extent to which people experience pain. Beginning with the 20th century, pain and suffering stopped being considered as unavoidable and ever present phenomena. In fact one may discern a distinctive mark of contemporary Western culture in its refusal to accept pain. Due the predominating orientation towards consumption and fun, the experiences of pain and suffering are carefully eliminated from the public space. The cult of vitalism cannot handle the presence of disease or the grimace of pain. The models of understanding pain discussed in the article are contrasted with the biomedical one. The author claims that any research on pain must take into account its sociocultural context. An approach to pain which reduces its scope merely to the level of the body may even turn out harmful to patients, pain being not only a medical issue. Since the dominating set of notions concerning the experience of pain is formed by the society and culture as such, attention should be paid to its emotional and social aspects. The author holds that the social and cultural context is extremely important not only to the interpretation of pain, but also to the definition of its intensity. It is also the social context that determines the choice of traditional or modern pain-killing techniques. Thus one may speak not only of pharmacology and herbal medicine in this context, but also about a specific cultural anesthesiology, namely, systems of religion, support communities or creative expression, all of which serve to neutralize the feeling of loneliness and defenselessness. The article also emphasizes the problem of communication. Since pain is a highly subjective phenomenon, any attempt at measuring it is doomed to failure. Neither is pain easy to express or verbalize. Any pursuit of verbal or non-verbal ways of expressing pain is necessarily influenced by culture.
Źródło:
Ethos; 2017, 30, 4 (120); 102-122
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wieś i gwara w dobie rekonfiguracji kultury (na przykładzie Podhala)
Autorzy:
Mlekodaj, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498432.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
gwara
rekonfiguracja kultury
język i kultura współczesnej wsi
dialect
reconfiguration of culture
language and culture of the contemporary
village
Opis:
The article is an attempt to assess the effects on the functionality of regional dialects from both a historical and contemporary perspective. As a starting point for deliberations, the author has adopted the theory of Maryla Hopfinger who assumes that the development of technology, more specifically advances in communication from first an analog and now to a digital technology, has contributed to a complete change in the medium of commu-nication which thus, for the twentieth century, resulted, for the second time in the history of mankind, in the total reconfiguration of culture. The first major realignment of culture took place at the time when the spoken word was stripped of its’ prior high ranking by the writ-ten word. Also within the village, speech to some extent, also gave up to this reconfiguration. This first impact on regional dialects only slowly changed the first relationship, while he second, which is now taking place before our eyes, seems to more strongly influence the language and culture of the modern village.
Artykuł jest próbą oceny zjawisk dotyczących warunków funkcjonowania gwary w perspektywie historycznej oraz współczesnej. Za punkt wyjścia do rozważań przyjęto teorię Maryli Hopfinger. Zakłada ona, iż rozwój technologii najpierw analogowych, a obecnie cyfrowych i związana z tym zmiana modelu komunikacji społecznej przyczyniły się do za inicjowanej w XX wieku drugiej w historii ludzkości, totalnej rekonfiguracji kultury. Pierwsza dokonała się w czasach, kiedy słowo mówione zostało pozbawione wcześniejszej rangi przez pismo. Także wieś ze swoją mową w jakimś stopniu poddała się obu rekonfiguracjom. Pierwsza z nich znacznie wolniej zmieniała jej oblicze, druga zaś, która dokonuje się na naszych oczach, zdaje się mocniej wpływać na język i kulturę współczesnej wsi.
Źródło:
Gwary Dziś; 2016, 8; 17-22
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy wiodący jest jeszcze rusycyzmem semantycznym?
Is wiodący ‘main, chief, primary, leading, supreme’ still a semantic Russianism?
Autorzy:
Duda, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850732.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
neosemanticisms
anglosemanticisms
Anglicisms
borrowings from English
Russianisms
the culture of language
neosemantyzmy
anglosemantyzmy
anglicyzmy
zapożyczenia z języka angielskiego
rusycyzmy
kultura języka
Opis:
Artykuł składa się z dwu części. W pierwszej dokonano przeglądu głosów w sprawie uchodzącego za kalkę semantyczną z języka rosyjskiego wyrazu wiodący ‛główny, naczelny, przodujący, przewodni, najlepszy’. W ostatnim czasie wyraz uznawany jest za anglosemantyzm. Zdaniem autora artykułu nie ma to uzasadnienia, gdyż semantyczny rusycyzm wiodący przyjął się w języku polskim jeszcze przed okresem wzmożonej fali anglicyzmów w polszczyźnie i stał się naturalnym odpowiednikiem angielskiego leading. W drugiej części artykułu na podstawie danych ze słowników języka rosyjskiego autor dowodzi, że rosyjskie ведущий również jest kalką semantyczną z języka angielskiego. Prowadzi go to do konkluzji, że także inne typy zapożyczeń strukturalnych i semantycznych mogły dostać się z angielskiego do polskiego za pośrednictwem języka rosyjskiego.
The article consists of two parts. The fi rst one presents an overview of a discussion upon the word ‘wiodący,’ ‘main, chief, primary, leading, supreme,’ treated as a semantic calque from the Russian language. Recently, the word has been considered an anglosemanticism. According to the author of the article, this view is unjustifi ed since the semantic Russianism ‘wiodący’ was adopted in Polish long before the massive infl ux of Anglicisms and has become a natural equivalent of the English ‘leading.’ In the second part of the article, drawing on the data from Russian dictionaries, the author proves that the Russian ‘ведущий’ is a semantic calque from English as well. This fact leads him to the conclusion that also other types of structural and semantic borrowings might have reached Polish via Russian.
Źródło:
Facta Simonidis; 2009, 2, 1; 213-219
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
КУКЛА, ФУКЛА, ГАДЖЕ ТРЕПАЧКА – CZYLI O JĘZYKOWYM OBRAZIE KOBIETY W TEKSTACH BUŁGARSKICH PIOSENEK POPFOLK
Autorzy:
Długosz, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/697026.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
chalga;
the language image of women
Bulgarian pop culture;
Opis:
The purpose of this article is to present the language picture of the woman on the basis of the lyrics of songs classified as a genre known as chalga. The image reconstructed in this manner seems to be particularly interesting from the perspective of the figurative meaning of the lexeme chalga in the Bulgarian language. It then appears as a type of exemplar of anticulture, in which the representation of women’s beauty and the model of male-female relations are displayed in an extremely evocative and archetypal way.  
Źródło:
Studia et Documenta Slavica; 2019, 1; 53-65
2658-1620
Pojawia się w:
Studia et Documenta Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kulturowe aspekty dawnego dyskursu naukowego
The Cultural Aspects of Academic Discourse in Distant Past
Autorzy:
Rejter, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135450.pdf
Data publikacji:
2022-09-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
discourse
academic discourse
style
culture
history of the Polish language
Opis:
The text presents an analysis of three Polish herbariums from the period of the sixteenth to the seventeenth centuries as examples representing the ancient academic discourse. The presented considerations allow for maintaining the claim about the cultural aspect of Polish academic discourse in the distant past. The texts which represent it are the source of the information about the state of the knowledge in chosen domains and dis- ciplines. Moreover, they constitute the reflection of the knowledge itself in its practi- cal use described in the herbariums, which is a peculiar feature of old Polish academic texts. Justified, then, is the claim that these analysed texts and their discourse are aca- deming in nature, of course on condition that one takes into account their historical context. Apart from the professional awareness of the time, one notices certain strate- gies for constructing the texts and their discourse which prove the academic discourse. Features such as precision, objectivity, argument problematisation etc. were developed and strengthened in subsequent centuries.  
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2022, 29, 1; 161-174
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kultura wysoka na kursach języka polskiego jako obcego. Kilka uwag praktycznych
High culture in Polish as a foreign language courses some practical remarks
Autorzy:
Czempka-Wewióra, Maria
Gałęziowska-Krzystolik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47055408.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
high culture
teaching Polish as a foreign language
School of Polish Language and Culture of the University of Silesia in Katowice
kultura wysoka
nauczanie języka polskiego jako obcego
Szkoła Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
Opis:
W praktyce glottodydaktycznej od wielu lat podkreśla się konieczność powiązania nauczania języka z wprowadzaniem elementów kultury danego kraju. Zwraca się szczególną uwagę na zapoznanie słuchaczy z kulturą użytkową, z zachowaniami w różnych kontekstach społecznych, pozwalającymi na sprawne funkcjonowanie w życiu codziennym. Czy jest jednak miejsce na kulturę wysoką na lekcjach języka polskiego jako obcego? Na rozwijanie kompetencji lingwistycznych wraz z wrażliwością literacką czy muzyczną? Artykuł pokazuje przykłady działań dydaktycznych stosowanych na kursach organizowanych w Szkole Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, przybliżających cudzoziemcom polską kulturę narodową i dzieje Polski, ukazujące jej bogactwo i różnorodność, stanowiące wyzwanie intelektualne i przeżycie emocjonalne. Autorki prezentują praktyki, które otwierają na inność i stają się spoiwem łączącym ludzi pochodzących z różnych kręgów kulturowych.
In glottodidactic practice, the need to link language teaching with the introduction of elements of the culture of a given country has been emphasized for many years. Particular attention is paid to acquainting students with the culture of utility, with behaviors in various social contexts, allowing for efficient functioning in everyday life. However, is there a place for high culture in Polish as a foreign language classes? To develop linguistic competences along with literary or musical sensitivity? The article shows examples of didactic activities used during courses organized at the School of Polish Language and Culture of the University of Silesia in Katowice, which familiarize foreigners with Polish national culture and the history of Poland, showing its richness and diversity, being an intellectual challenge and an emotional experience. The authors present practices that open to otherness and become a binder connecting people from different cultures.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2024, 31; 171-182
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wiesz, o co chodzi” – maska językowa a rozumienie pojęć
“You know what I mean”: linguistic mask versus concepts understanding
Autorzy:
Stachurska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2206693.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
mask in language
political discourse
discursive picture of the world
axiology
culture
Opis:
“You know what I mean”: linguistic masks versus concepts understanding It is assumed that masks exist in different forms in different cultures as well as that linguistic mask should be regarded as an expression of cultural grounding of language. From this perspective, it seems important to identify the culturally-determined aspects that happen to be shown or cover in linguistic expressions. Because the mask presents only selected aspects of a given concept / phenomenon, it may well change its axiological cargo. The research questions then include: what is the mask in language, does it foster communication, and how does it function in actual discourse?
Źródło:
Językoznawstwo; 2016, 10; 193-200
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartość gwary w utrwalaniu pamięci kulturowej społeczności wiejskiej (na przykładzie Opowieści sołtysa Stefana Szota)
The value of dialect in consolidating the identity of the rural community (on the base of the Opowieści sołtysa (The Mayor’s Tales) by Stefan Szot)
Autorzy:
Piechnik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594275.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Stefan Szot
gwara okolic Iwkowej
historie mówione
język i kultura dawnej wsi
dialect of Iwkowa area
oral histories
language and culture of the former village
Opis:
Materiał badawczy stanowi zbiór trzynastu gawęd zatytułowany Opowieści sołtysa, autorstwa Stefana Szota – długoletniego i nadal piastującego swoją funkcję sołtysa Iwkowej. Gwara odgrywa tam rolę niezwykle ważnego budulca wiejskiej społeczności i przekaziciela treści kulturowych. Identyfikacja z określonym miejscem (Iwkowa) następuje w dużej mierze za pomocą lokalnej odmiany dialektu. Autor uautentycznia wypowiedzi bohaterów, zapisując je gwarą Pogórza z wyrazistymi właściwościami lokalnymi, widocznymi szczególnie na płaszczyźnie fonetycznej (np. wymowa jednonosówkowa, realizacja grupy -ro jako -re, mazurzenie) oraz leksykalnej. Leksemy gwarowe pojawiają się także w narracji i podkreślają silnie związki gwary z wytworami tradycyjnej kultury materialnej i niematerialnej (nieposiadającymi nazw w polszczyźnie ogólnej). Gwara w Opowieściach sołtysa nierzadko stanowi miernik przynależności do iwkowskiej wspólnoty językowo-kulturowej, gdyż pełne zrozumienie treści ukrytych w przywołanych w tekście przezwiskach, mikrotoponimach i nazwach przysiółków (w fonetycznej postaci gwarowej) wymaga dobrej orientacji w lokalnych realiach.
The research material is comprised of the collection of 13 tales entitled The Mayor’s Tales by Stefan Szot, a long time mayor of Iwkowa village, who is still in office. The dialect used in The Mayor’s Tales (Opowieści sołtysa) plays a fundamental role in the village community and serves as a carrier of cultural content. Identification with a given area (Iwkowa) takes place, to a great extent, by means of the local dialect. The author authenticates the utterances of his characters by writing their words using the Pogórze dialect and incorporating expressive local characteristics, which are especially visible at the phonetic level (e.g. lack of the front nasal vowel, pronouncing -ro as -re, mazuration) and lexical level. Dialectal lexemes appear also in the narration emphasizing close connection between the dialect and the material and non-material products of traditional culture (without appellation in standard Polish language). The dialect used in The Mayor’s Tales very often serves as a measure of membership in the language and cultural community of Iwkowa, as the ability to fully understand the content hidden in the quoted nicknames, microtoponyms, and names of hamlets (in their phonetic dialect form) is dependent on good knowledge of local reality.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 65; 119-135
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WARIANTYWNOŚĆ DZIEWIĘTNASTOWIECZNYCH NAZWISK PIOTRKOWIAN
VARIANTIVITY OF THE NINETEENTH-CENTURY SURNAMES OF PIOTRKÓW’S INHABITANTS
Autorzy:
RASZEWSKA-KLIMAS, AGNIESZKA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971859.pdf
Data publikacji:
2015-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
antroponimia
kultura
historia języka polskiego
dialektologia
anthroponymy
culture
history of the Polish language
dialectology
Opis:
The anthroponymic material analyzed in this article comes from “The Dictionary of Surnames of Piotrków Trybunalski and its Surroundings Residents in the Nineteenth and Twentieth Centuries” edited by Elżbieta Piotrowicz, Agnieszka Raszewska-Klimas and Lidia Pacan-Bonarek. There are three main groups of anthroponyms among variative forms of surnames such as 1) morphological variants; 2) graphic variants; 3) phonetic variants. Both linguistic and non-linguistic phenomena influenced the use of various forms of the surnames. The anthroponymic variants developed under the influence of cultural factors – a sign of the interpenetration of cultures and different naming systems; historical factors – the reflection of orthography and spelling in the nineteenth century; dialectal factors – the impact of dialectal features belonging to different dialects; and onomastic factors.
Źródło:
Onomastica; 2015, 59; 169-179
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gra pozorów i złudzeń we wczesnoszkolnej edukacji polonistycznej
The game of deception and illusions in language education in primary school
Autorzy:
Wiśniewska-Kin, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1389107.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
Polish language education in the case of early primary school children
focused language training
training in the skills of written expression
developing attitudes that make up culture of being in a diverse information environment
language education project
Opis:
The goal of this paper is to determine the areas of inefficiency of educational influences in the field of Polish language education in teaching early primary school children. Three areas require a fundamental change: language training focused on the implementation of the knowledge of the language structure, training the skills of written expression, and developing attitudes that make up the culture of being in a diverse information environment. Showing omissions of school in these three areas, the paper presents a project of language education oriented not towards familiarizing a child with the knowledge of the language structure, but towards portraying the nature of language, i.e., taking interest in how a child, while applying language, marks its being in the world, how it acts via language, how it uses language to reach the mysteries of the world and what it does with language during this operation. The final comments suggest that school is there to help a child to interpret the world, to recognize various phenomena, to assume attitudes towards them, and to make their independent evaluation.
Źródło:
Problemy Wczesnej Edukacji; 2014, 27, 4; 45-53
1734-1582
2451-2230
Pojawia się w:
Problemy Wczesnej Edukacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bogaty język, zaniedbany język - refleksje o kulturze języka
A rich language, neglected language - some reflections upon the culture of language
Autorzy:
Bortliczek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1877102.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
kondycja języka
Rada Języka Polskiego
sprawozdanie
kultura języka polskiego (składnia, leksyka, ortografia, interpunkcja, błąd językowy)
the condition of language
Council of Polish Language
report
culture of Polish language (syntax, lexis, spelling, punctuation, language mistakes)
Opis:
Artykuł Bogaty język, zaniedbany język - refleksje o kulturze języka dotyczy wybranych zjawisk językowych. W centrum uwagi znajdują się leksykalne i ortograficzne oraz składniowe i interpunkcyjne zaniedbania dostrzegane w komunikatach tworzonych przez instytucje państwowe. Materiał analityczny pochodzi m.in. ze sprawozdania Rady Języka Polskiego za lata 2010-2011, które dotyczy oficjalnej komunikacji instytucji państwowych z Polakami. Celem opisu jest wskazanie przyczyn wybranych błędów oraz prezentacja zasad regulujących pisownię prawidłową, a także przedstawienie skorygowanych wersji omawianych przykładów. Wnioski płynące z analizy oficjalnych dokumentów pod kątem przestrzegania kultury języka przekładają się na refleksję dotyczącą odpowiedzialności za kondycję języka polskiego, który jest ważnym składnikiem tożsamości narodowej.
The paper is related to selected linguistic phenomena. There is lexical, spelling, syntactic and punctuation negligence observed in communication, which takes place in statements of state institutions. The analytical data derives, among other sources from a report of the Council of Polish Language (recorded between 2010 and 2011). The aim of the study is to indicate the reasons for the selected mistakes and rules related to the correct spelling by presenting the proper examples. The conclusions from the analysis of the official documents on language culture are transferred into a reflection about the responsibility for the condition of the Polish language, which is an important component of the national identity.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2020, 13, 2; 245-264
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia – kultura – język. O mechanizmach rozwoju polszczyzny
History – culture – language. Mechanisms of language development: The case of Polish
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40494497.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
historia
kultura
język
ewolucja języka
mechanizmy rozwoju polszczyzny
czynniki pozajęzykowe
czynniki wewnętrznojęzykowe
czynniki zewnętrznojęzykowe
history
culture
language
language evolution
mechanisms of development of the Polish language
extralinguistic factors
language-internal factors
language-external factors
Opis:
Interpretacja mitu o wieży Babel pozwala wychwycić ogólny mechanizm kształtowania się języków: zdarzenie / dzieje / historia > zmiany kulturowe > zmiany językowe, czyli zjawisko pozajęzykowe > zmiany zewnętrznojęzykowe > zmiany wewnętrznojęzykowe. Najczęstsze zajwiska pozajęzykowe to ruchy migracyjne, wydarzenia polityczne, wydarzenia nadnaturalne i uwarunkowane cywilizacyjnie. Czynniki zewnętrznojęzykowe układają się w cztery opozycyjne procesy występujące w dwóch płaszczyznach : demokratyzacja <--> elitaryzacja; etnicyzacja <--> globalizacja. W tej sferze czynników kształtują się także wzory mowy, których repertuar sprowadza się do pięciu typów opozycji: konserwatyzm – modernizm, kosmopolityzm – nacjonalizm, puryzm – liberalizm, normatywizm – wolicjonalizm, racjonalizm – emocjonalizm. Na oddziaływania czynników pozajęzykowych i zewnętrznojęzykowych nakładają się mechanizmy wewnętrznojęzykowe regulujące proporcje między składnikami systemu językowego: kompletacja, ekonomizacja, unifikacja, repartycja i nobilitacja.
Interpreting the myth of the Tower of Babel enables us to capture the general mechanism of language development: an event / experiences / history > cultural changes > linguistic changes, i.e., an extra-linguistic phenomenon > external language changes > internal language changes. Among the most common extralinguistic phenomena are migrations, political events, supernatural and civilization-driven events. External factors affecting language change form an array of four divergent processes along two separate lines: democratization ↔ eliticization; ethnicization ↔ globalization. These factors also influence the emergence of language patterns, the repertoire of which boils down to five types of oppositions: conservatism – modernism, cosmopolitanism – nationalism, purism – liberalism, normativism – volitionalism, rationalism – emotionalism. The impact of extralinguistic and language-external factors overlaps with the internal linguistic mechanisms that balance the components of a linguistic system: completion, economization, unification, repartition, and nobilitation.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 815, 6; 11-22
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies