- Tytuł:
-
Tlenek wapnia : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Calcium oxide : determination in workplace air - Autorzy:
- Surgiewicz, Jolanta
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/137527.pdf
- Data publikacji:
- 2020
- Wydawca:
- Centralny Instytut Ochrony Pracy
- Tematy:
-
wapń i jego związki
tlenek wapnia
absorpcyjna spektrometria atomowa
narażenie zawodowe
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
calcium and its compounds
calcium oxide
atomic absorption spectrometry
occupational exposure
health sciences
environmental engineering - Opis:
-
Tlenek wapnia jest stosowany w budownictwie, przemyśle chemicznym, cukrownictwie, garbarstwie, przemyśle mydlarskim i farbiarstwie. Jest używany również jako środek owadobójczy i nawóz sztuczny w rolnictwie. Związek działa toksycznie w sposób podobny do działania ługu sodowego: drażni skórę, działa parząco, powoduje bardzo bolesne i trudno gojące się rany. Może prowadzić do przebicia przegrody nosowej i zapalenia płuc. Jest szczególnie niebezpieczny dla oczu. Wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia tlenku wapnia ustalono z uwzględnieniem frakcji; dla frakcji wdychalnej wartość NDS wynoszącą 2 mg/m³ i wartość NDSCh wynoszącą 6 mg/m³ , a dla frakcji respirabilnej wartość NDS wynoszącą 1 mg/m³ i wartość NDSCh wynoszącą 4 mg/m³ . W artykule przedstawiono metodę oznaczania stężeń tlenku wapnia występującego w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie 1/10 ÷ 2 wartości NDS. Metoda polega na: pobraniu tlenku wapnia zawartego w powietrzu we frakcjach na filtry membranowe, mineralizacji filtrów z zastosowaniem stężonego kwasu azotowego i oznaczaniu wapnia w roztworach przygotowanych do analizy metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z atomizacją w płomieniu acetylen-powietrze (F-AAS). Opracowana metoda umożliwia oznaczenie wapnia w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie stężeń 0,50 ÷ 25,00 µg/ml. Uzyskana krzywa kalibracyjna wapnia charakteryzuje się wysoką wartością współczynnika korelacji (R2 = 0,9999). Granica oznaczalności wapnia (LOQ) wyniosła 1,4 ng/ml, a granica wykrywalności (LOD) 0,5 ng/ml. Wyznaczony współczynnik odzysku z filtrów wyniósł 1,00. Opracowana metoda analityczna umożliwia oznaczanie stężenia tlenku wapnia zawartego w powietrzu na stanowiskach pracy we frakcji wdychalnej w zakresie stężeń 0,10 ÷ 4,86 mg/m³ (dla próbki powietrza o objętości 720 l) i we frakcji respirabilnej w zakresie stężeń 0,10 ÷ 5,11 mg/m³ (dla próbki powietrza o objętości 684 l). Metoda charakteryzuje się dobrą dokładnością i precyzją i spełnia wymagania zawarte w normach europejskich PN-EN 482 i PN-EN 13890:2010 dla procedur oznaczania czynników chemicznych. Metoda oznaczania tlenku wapnia została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Calcium oxide is used in construction, the chemical industry, the sugar industry, tanning in the soap and dyeing industries. It is also used as an insecticide and fertilizer in agriculture. The compound is toxic in a similar way to caustic soda, irritates the skin, has a burning effect, causes very painful and difficult to heal wounds. May lead to puncture of the nasal septum and pneumonia. It is especially dangerous for the eyes. Currently, maximum allowable concentration value (MAC) for calcium oxide in the work environment in Poland has been determined taking into account the fraction; for inhalable fraction at 2 mg/m³ and STEL at 6 mg/m³ and for respirable fraction at 1 mg/m³ and STEL at 4 mg/m³ . The aim of the study was to develop a method for determining the concentration of calcium oxide in the workplaces atmosphere, in the range from 1/10 to 2 of NDS. The developed method is based on collecting, stopping calcium oxide, contained in the inhalable and the respirable fraction, on membrane filters, mineralizing filters with concentrated nitric acid and determining calcium of the resulted solution by atomic absorption spectrometry with atomization in acetylene-air flame (F-AAS). The method enables determination of calcium in the air at workplaces in the concentration range 0.50 - 25.00 µg/ml. The obtained calcium calibration curve has a high correlation coefficient (R2 = 0.9999). The limit of detection (LOD) is 0.5 ng/ml, whereas the limit of quantification (LOQ) is 1.4 ng/ml. The determined recovery factor was 1.00. The developed analytical method allows the determination of the concentration of calcium oxide contained in the workplace air in the inhalable fraction in the concentration range of 0.10 - 4.86 mg/m³ (for a sample air volume 720 l) and in the respirable fraction in the concentration range of 0.10 - 5.11 mg/m³ (for a sample air volume 684 l). The method has good precision and accuracy and meets the requirements of European Standards PN-EN 482 and PN-EN 13890:2010 for procedures for determining chemical agents. The method for determining calcium oxide was presented in the form of the analytical procedure (Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering. - Źródło:
-
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2020, 3 (105); 159-173
1231-868X - Pojawia się w:
- Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł