Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "aksjologia prawa" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 28
Tytuł:
Pedagogika prawa: paternalizm normodawcy czy relatywizm normy?
Autorzy:
Zamelski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1409252.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
pedagogika prawa
legislacja
norma prawna
aksjologia prawa
paternalizm
relatywizm
Opis:
Przedmiotem opracowania jest stosunek pedagogiki i prawa do pozornie przeciwnych sobie zjawisk paternalizmu i relatywizmu w normach prawnych. Prawo na różne sposoby oddziałuje na społeczeństwo, czego wyrazem są różne postawy przyjmowane przez ludzi wobec norm prawnych. Jedną z najważniejszych form społecznego oddziaływania prawa jest funkcja wychowawcza. Pedagogika prawa postuluje odejście od popularnych obecnie metod legislacji opartych na paternalizmie prawodawcy lub relatywizmie norm prawnych na rzecz umacniania wolności osób, rodzin i wspólnot oraz postaw sprzyjających korzystaniu z niej przez ludzi w sposób konstruktywny i odpowiedzialny.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2019, 3, 32; 119-127
1896-8333
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od prawa ochrony środowiska do prawa środowiska. Ewolucja aksjologii prawnych podstaw ochrony środowiska
Autorzy:
Rakoczy, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15050718.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
aksjologia prawa ochrony środowiska
ewolucja aksjologii
antropocentryzm
biocentryzm
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 2; 299-309
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kategoria słuszności w polskim orzecznictwie sądowym
The category of equity in Polish jurisprudence
Autorzy:
Smyczek-Gołębiewska, Sara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037234.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
equity
jurisprudence
application of law
axiology of law
słuszność
orzecznictwo
stosowanie prawa
aksjologia prawa
Opis:
Przedmiotem artykułu jest filozoficzno-prawna analiza kategorii słuszności w orzecznictwie polskich sądów. Autorka wyróżnia dwa główne sposoby powoływania się na słuszność przez sądy: 1) pośredni – przez zastosowanie przepisu zawierającego klauzulę generalną wskazującą na słuszność lub na inne wartości oraz 2) bezpośredni – wskutek dobrowolnego powołania się na słuszność w ramach dyskrecjonalnej władzy sędziego. Autorka przedstawia przykłady z orzecznictwa polskiego pokazujące, w jakim celu sądy powołują się na słuszność z własnej inicjatywy. Odwołanie do słuszności może zarówno potwierdzać rezultaty przeprowadzonej wykładni, jak i się im sprzeciwiać. Sądy wykorzystują argument ze słuszności także w uzasadnieniu cząstkowych decyzji kluczowych dla podjęcia ostatecznego rozstrzygnięcia, a nawet przy mniej wiążących ustaleniach (jak np. postulatach za zmianą prawa). W zakończeniu sformułowane są wnioski dotyczące rozumienia słuszności a casu ad casum oraz wykraczaniu w tym względzie praktyki orzeczniczej poza ramy nakreślone przez ustawodawcę. Autorka formułuje wniosek, że w wielu przypadkach sąd nadaje znaczenie słuszności dopiero na etapie stosowania prawa, podczas procesu interpretacji i dobierania argumentów na potrzeby orzeczenia. Ponadto wyprowadza konkluzję, że sądy często odwołują się do słuszności z pominięciem wyjaśnienia tego pojęcia czy uzasadnienia jego zastosowania. W związku z tym, można pokusić się o refleksję, że niemożliwe jest uniknięcie choć niewielkiej dozy subiektywizmu przy odwołaniu się do słuszności.
The article provides a philosophical and legal analysis of the category of equity in the jurisprudence of Polish courts. The author distinguishes two main ways of invoking equity by courts: 1) indirect − by applying a provision containing a general clause indicating equity or other values, and 2) direct − by voluntarily invoking equity under the discretionary power of a judge. The author presents examples from Polish jurisprudence showing why courts rely on equity on their own initiative. An appeal to equity may confirm the results of the performed interpretation, or it may oppose them. Courts use the argument of equity also when justifying partial decisions that are crucial for making a final decision, and even with less binding decisions, such as demands for a change in the law. At the end, conclusions are formulated regarding the understanding of equity a casu ad casum and the going beyond the framework outlined by the legislator in this respect. The author concludes that in many cases the court gives meaning to equity only at the stage of applying the law, during the process of interpreting and selecting arguments for the purposes of a judgment. Moreover, it is concluded that courts often refer to equity without explaining this concept or justifying its application. Therefore, one may be tempted to conclude that it is impossible to avoid even a small dose of subjectivism when invoking equity.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2021, 83, 4; 19-30
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słuszność jako argument w dyskursie prawniczym na podstawie analizy wybranego orzecznictwa
Equity as an argument in legal discourse on example of the case law
Autorzy:
Smyczek-Gołębiewska, Sara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1849520.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Instytut Dyskursu i Dialogu
Tematy:
słuszność
dyskurs prawniczy
argumentacja
aksjologia prawa
equity
legal discourse
argumentation
axiology of law
Opis:
Celem artykułu jest analiza słuszności w polskim orzecznictwie sądowym w kontekście jego stosowania jako narzędzia argumentacji. Autorka szuka odpowiedzi na następujące pytania: czy sądy orzekają tylko na podstawie przepisów czy może biorą pod uwagę również inne czynniki np. względy słuszności? W jakim celu sądy powołują się na argument ze słuszności? Prawo ma być sztuką tego, co dobre i słuszne, jednak staje się to niemal sloganem, jeśli nie zostaje dookreślone, w jakim celu i jaka dobroć bądź słuszność jest stosowana. W artykule przedstawione są również przykłady z orzecznictwa potwierdzające tezę, że zmiany zachodzące w społeczeństwie mają wpływ na sposób orzekania przez sądy.
The aim of the article is to analyze the equity in Polish jurisprudence in the context of its use as an argumentation tool. The author seeks answers to the following questions: do courts adjudicate only on the basis of law regulations or do they also take into account other factors, e.g. equity considerations? For what purpose do the courts invoke the argument of equity? The law is supposed to be the art of what is good and right, but it becomes almost a slogan if it is not specified for what purpose and what kind of goodness or righteousness is used. The article also presents examples of case law confirming the thesis that changes in society affect the way courts adjudicate.
Źródło:
Dyskurs & Dialog; 2020, II, 3 (5); 137-153
2658-2368
2658-2406
Pojawia się w:
Dyskurs & Dialog
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ustrojowe podstawy prawa pracy a kodyfikacja prawa pracy lat 2016–2018 – kilka refleksji
Constitutional grounds of labour law and labour law codification in the years 2016–2018 – a few thoughts
Autorzy:
Musiała, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/597059.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Codification Committee, human labour, axiology of labour law
Komisja Kodyfikacyjna, praca ludzka, aksjologia prawa pracy
Opis:
Background: The Labour Law Codification Committee worked from 15 September 2016 until 15 March 2018, and over these 18 months a team of 14 labour law experts was supposed to codify both individual and collective labour law. As you know, despite such a short timeframe, this Committee prepared two drafts: individual and collective labour law. Certain representatives of both employers and employees voted against the aforementioned drafts, yet they remained involved in the works until the end. In retrospect, this completely incomprehensible situation can be explained by the often lack of understanding of the political foundations of the state that determine the socio-economic order and, as a result, labour matters (in my opinion, it cannot be explained in any reasonable way, and I remember how lively discussions at meetings sometimes were, with numerous disagreements showing that the participants were absolutely poles apart, despite representing the same social partner). After all, the works on the labour code did not leave much room for manoeuvre for Committee members preparing its provisions. Thus, there is a question about the true reasons behind such a status quo. That is the subject matter of the study. Research purpose: The goal behind the present study is to find the answer to the question about the reasons behind ignoring the provisions of the Constitution, as these provisions should at all times be the guiding light when working on the draft code, thus defining the limits for the codification. At this point, I hypothesise that the Polish legal thinking about the labour law is unfortunately poorly rooted ideologically in the provisions of the Constitution in force, and the Constitution is sometimes deeply misunderstood as regards its subject matter, i.e. the socio-economic order, and the labour aspect to be precise. Conclusions: I think that the reasons behind this can be traced to the fact the Polish labour law of the transition period was not bound by any constitutional principles at all. It was made somewhat ‘on the side’, as a side effect of the economic changes, and any attempts at defining the labour regime that might override the economic changes have failed. Even the Constitution that entered into force in 1997, with its strong effort to determine this labour order, did not overcome the habit of lawmaking that is sometimes, in a way, axiologically detached from the provisions of the Constitution. What is more, the vision of a social market economy based on the solidarity of social partners and the recognition of worker’s dignity, among others, is hardly promoted, if at all.
Przedmiot badań: W okresie między 15 wrześniem 2016 r. a 15 marca 2018 r. działała Komisja Kodyfikacyjna Prawa Pracy, która w przeciągu owych 18 miesięcy w zespole 14 ekspertów prawa pracy miała dokonać skodyfikowania materii indywidualnego oraz zbiorowego prawa pracy. Jak wiadomo, Komisja ta mimo tak krótkiego czasu opracowała 2 projekty: indywidualnego oraz zbiorowego prawa pracy. W głosowaniu nad przyjęciem przedmiotowych projektów swój sprzeciw wyrazili niektórzy przedstawiciele zarówno strony pracodawczej, jak i strony pracowniczej, mimo że do końca w pracach uczestniczyli. Z perspektywy czasu tę zupełnie niepojętą sytuację – bo nieznajdującą w moim przekonaniu rozsądnego wytłumaczenia, ale też mając w pamięci bardzo żywiołowe niejednokrotnie dyskusje na posiedzeniach, liczne rozbieżności zdań, sytuujące jej uczestników na absolutnie dwóch biegunach (i to nawet w przypadku reprezentowania tego samego partnera społecznego) – wyjaśniam sobie brakiem często pewnego niezrozumienia w myśleniu prawniczym podstaw ustrojowych państwa, które determinują ład społeczno-gospodarczy, a w efekcie kwestie pracy. Bo przecież prace nad kodeksem pracy wcale nie pozostawiały tak wielkiego pola manewru opracowującym jego przepisy członkom Komisji. Powstaje zatem problem rzeczywistych przyczyn takiego stanu rzeczy. Oto przedmiot badań. Cel badań: Celem poniższego opracowania jest wskazanie na odpowiedź, skąd niejednokrotnie brało się wręcz jakby ignorowanie przepisów ustawy zasadniczej, które winny być każdorazowo pochodnią w pracach nad projektem kodeksu, wyznaczając granice kodyfikacji. W tym miejscu stawiam tezę, że niestety można zaobserwować w polskim myśleniu prawniczym prawa pracy niewielkie zakorzenienie ideowe w przepisach obowiązującej Konstytucji i też czasami jej głębokie niezrozumienie w przedmiotowym zakresie, a więc co do ładu społeczno-gospodarczego, a ściśle w odniesieniu do kwestii pracy. 1 Wnioski: Uważam, że przyczyna powyższego może leżeć w tym, że polskie prawo pracy okresu transformacji w ogóle nie było związane żadnymi wyraźnymi podstawami ustrojowymi. Tworzyło się niejako „przy okazji” jako efekt uboczny przemian ekonomicznych, a wszelkie próby uprzedniego względem zmian ekonomicznych określenia ustroju pracy kończyły się fiaskiem. Nawet wejście w życie Konstytucji z 1997 r., która ów ład pracy dość mocno stara się ustalić  - nie zdołało przezwyciężyć nawyku tworzenia regulacji pewnym sensie czasami oderwanych aksjologicznie od przepisów ustawy zasadniczej. Co więcej, widzenie społecznej gospodarki rynkowej, opartej na m.in. solidarności partnerów społecznych i dostrzeżenie godności człowieka pracy z trudem, jeśli w ogóle, się przebija.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2019, 113
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie wartości w orzecznictwie sądów administracyjnych
The notion of value in the judicial decisions of administrative courts
Autorzy:
Plewa, Emil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14794970.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
values
principles of law
axiology of law
judicial decisions of administrative courts
wartości
zasady prawa
aksjologia prawa
orzecznictwo sądów administracyjnych
Opis:
Sądy administracyjne w uzasadnieniach orzeczeń posługują się terminem „wartość”. Pojęcie to już w sferze języka naturalnego ma co najmniej cztery znaczenia. W języku prawniczym stosowanym w orzecznictwie przybrało nowe znaczenia na użytek praktyki sądowej. Celem artykułu jest przedstawienie wyników analizy orzecznictwa sądów administracyjnych pod kątem używania terminu „wartość” oraz przypisywanych mu znaczeń. Autor przedstawia słownikowe definicje omawianego terminu, jego aspekty teoretycznoprawne, tj. relacje wartości-oceny, wartości-zasady, oraz cztery znaczenia terminu „wartość” używane w orzecznictwie sądów administracyjnych, tj. wartość w sensie ekonomicznym, wartość w odwołaniu do innych systemów ocen (poza ekonomicznym), wartość dowodowa, wartość w sensie odnoszącym się do systemu ocen prawodawcy. Wnioski dotyczą aksjologicznej warstwy uzasadnień orzecznictwa i powoływania się przez sądy administracyjne w orzecznictwie na wartości przypisywane prawodawcy.
Administrative courts use the term "value" in their justifications of judgments. This concept has at least four separate meanings in the sphere of the natural language. In the legal language, it is used in judicial decisions and it consequently acquired new meanings for use in judicial practice. The purpose of this article is to present the results of the analysis of the judicial decisions of administrative courts in terms of using the term "value" and the meanings assigned to it. The article presents dictionary definitions of the discussed term, its theoretical and legal aspects, i.e. the relationships of values-evaluation, values-principle as well as four meanings of the term "value" which are used in the judicial decisions of administrative courts, i.e. value in the economic sense, value in relation to other evaluation systems (except the economic one), evidential value, and value in the meaning related to the legislator's evaluation system. The conclusions concern the axiological layer of the justifications of the judicial decisions as well as administrative courts adducing to the values assigned to the legislator in the judicial decisions.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2023, 75, 1; 217-231
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Serce rozumne – o państwie, prawie i polityce w dialogu między rozumem a religią
A wise heart – about the state, law and politics in a dialogue between reason and religion
Autorzy:
Borsiak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/964994.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
secularization
religion
natural law
constitutional state
axiology of law
sekularyzacja
religia
prawo naturalne
państwo konstytucyjne
aksjologia prawa
Opis:
Praca przedstawia oraz komentuje dyskusję, która odbyła się między kardynałem Josephem Ratzingerem a filozofem Jürgenem Habermasem. Dotyczyła ona obecnej sekularyzacji oraz miejsca religii w liberalnym państwie konstytucyjnym. Stanowi ona przykład, jak prowadzić tego typu dyskurs w sposób mający na celu osiągniecie porozumienia i wskazujący na korzyści, jakie mogą od siebie czerpać obydwie „sfery”. Autor stara się wskazać źródła podobnej diagnozy, którą stawiają obydwaj myśliciele, a także wskazać, w jaki sposób wnioski płynące z dyskusji wpływają na postrzeganie roli prawa we współczesnym państwie.
The paper presents and comments on the discussions that took place between cardinal Joseph Ratzinger and philosopher Jürgen Habermas. It concerned the current secularization and a place of religion in a liberal constitutional state. This is an example of how this type of discourse can be carried out in a manner intended to reach an agreement and pointing to the benefits the two „spheres” can draw upon each other. The author attempts to identify a source of a similar diagnosis which is established by both thinkers as well as to indicate how conclusions of the discussions affect the perception of the role of law in the modern state.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2015, 75
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tworzenie prawa antykryzysowego – dylematy aksjologiczne
Creating anti-crisis law – axiological dilemmas
Autorzy:
Dębska, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531542.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
regulacje antykryzysowe
aksjologia prawa
atak terrorystyczny
stanowienie prawa
Trybunał Konstytucyjny
anti-crisis regulations
legal axiology
terrorist attack
law-making process
Constitutional Court
Opis:
W artykule Autorka podejmuje próbę wskazania niektórych trudności aksjologicznych, które napotyka prawodawca w procesie stanowienia prawa. Są one wyraźnie zauważalne w przypadku regulacji prawnych wprowadzanych nagle, w odpowiedzi na sytuacje kryzysowe, nacechowane z zasady silnie wartościująco. Użyty w artykule przykład – wykorzystanie samolotu pasażerskiego do zamachu terrorystycznego – ma nie tylko ukazać dylematy, które w takiej sytuacji musi rozstrzygnąć prawodawca przygotowując stosowne przepisy prawne, ale również stać się pretekstem dla wzbogacenia dyskusji nad aksjologiczną płaszczyzną badania prawa. Artykuł koncentruje się w szczególności tzw. naturalnej bezradności prawa w kwestiach aksjologicznych, inflacji prawa i problemie odpowiedzialności. Autorka konkluduje, że wskazane przez nią kwestie nie znajdują rozwiązana na tle aktualnego orzecznictwa konstytucyjnego, które to potraktowane zostało jako punkt odniesienia poruszanych przez nią zagadnień.
The aim of the article is to indicate some of the axiological problems faced by the legislator in the law-making process. They are clearly visible in those legal regulations that are introduced in response to crisis situations. The presented example – terrorist attack by hijacking a plane – is not only used to demonstrate dilemmas which in this situation must be settled by the legislator preparing relevant legal provisions, but it is also a pretext for enriching the discussion on the axiological aspect of the law. The article focuses on the so-called natural helplessness of law in axiological matters, law inflation and the problem of responsibility. The author concludes that issues indicated in the article cannot be solved in the light of current Constitutional Court’s judgements, which are treated as a reference point of the discussed issues.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2011, 2(3); 34-46
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi w przedmiocie paradygmatu nauk prawnych
Selected problems of the paradigm of jurisprudence
Autorzy:
Ciepły, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046957.pdf
Data publikacji:
2017-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
wykładnia prawa
aksjologia prawa
filozofia prawa
paradygmat nauk prawnych
postmodernizm
interpretation of the law
axiology of law
philosophy of law
legal science paradigm
postmodernism
Opis:
Autor artykułu zwraca uwagę na trudności prowadzenia badań normatywnych wynikające z silnego wpływu na poziomie ogólnej metodologii nauk postmodernistycznej kontestacji założeń klasycznej logiki i etyki, oświeceniowego racjonalizmu i utylitaryzmu oraz aksjomatów pozytywistycznych, uznanych dotychczas za podstawowe składniki paradygmatu nauk prawnych. Autor w szczególności wskazuje na nieprzychylne otoczenie dla prowadzenia badań w zakresie aksjologii prawa w poszczególnych dogmatykach prawniczych, w szczególności w nauce prawa karnego. Podkreśla przy tym, że hermeneutyka aktów normatywnych musi być zakotwiczona semantycznie w kulturze, która wykreowała system prawny i właściwym jej systemie wartości. W wykładni prawa należy zwrócić szczególną uwagę na kryjącą się za językiem prawnym tzw. meta-narrację aksjologiczną, a więc konkretny kontekst antropologiczny, etyczny, społeczny i kulturowy, stanowiący pierwotne, relewantne dla treści norm prawnych tło aksjologicznych i normatywnych rozstrzygnięć prawodawcy.
The author draws attention to the postmodern critique of basic assumptions of the paradigm of jurisprudence, i.e., classical logic and ethics, rationalism and utilitarianism of the Enlightenment, and also positivism and naturalism. In particular, the author points out the contemporary neglect of profound research in the field of axiology of law, especially criminal law. He also emphasizes that the hermeneutics of the language of law semantically must be associated with a certain culture and its value system. The interpretation of law should pay attention to the meta-narrative context of the law, including original and relevant anthropological, ethical, social and cultural background of legislative decisions.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2017, 2; 27-37
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologia prawa Stanisława Czepity
Axiology of law by Stanisław Czepita
Autorzy:
Smolak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146701.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Stanislaw Czepita
axiology of law
ontology of values
analysis of law
natural law theory
Stanisław Czepita
aksjologia prawa
ontologia wartości
analiza prawa
iusnaturalizm
Opis:
Celem opracowania było wskazanie podstawowych założeń aksjologii prawa oraz, szerzej rzecz ujmując, postawy badawczej Stanisława Czepity. Jeśli chodzi o drugą kwestię, S. Czepita był analitykiem prawa. Analityczne źródła jego badań przejawiają się w trzech warstwach. Po pierwsze, ogromną wagę przypisywał analizie pojęciowej, po drugie, traktował bardzo poważnie nauki szczegółowe o prawie, w tym w szczególności naukę prawa cywilnego, po trzecie, programowo nawiązywał do rozważań z zakresu semiotyki języka, filozofii języka oraz językoznawstwa. Jeśli chodzi o aksjologię prawa, wymienić należy dwa ustalenia. Po pierwsze, można zauważyć zmianę, jaka zaszła w poglądach S. Czepity dotyczącą poznania wartości. W początkowej fazie swoich badań przyjmował stanowisko umiarkowanego nonkognitywizmu, natomiast w późniejszym okresie, uważał, że wartości istnieją obiektywnie i są poznawalne. Po drugie, mimo jego analitycznej prowieniencji należy zaliczyć go do zwolenników iusnaturalizmu. Innymi słowy, analiza pojęciowa w jego przekonaniu nie kłóci się ze stanowiskiem kognitywistycznym oraz z formułowaniem moralnych postulatów wobec prawa.
The aim of the paper was to present fundamental assumptions of axiology of law by Stanisław Czepita and broadly formulate his scientific attitude. As to the second issue, his approach can be described as analytical. The analytical sources of Stanisław Czepita’s scientific approach can be identified in three layers. Firstly, he attached great importance to conceptual analysis. Secondly, he treated the particular legal sciences very seriously, particularly civil law dogmatics. Lastly, Stanisław Czepita developed cooperation with the philosophy of language, semiotics and the philosophy of logic. As to axiology of law, at the beginning of his research he was a moderate cognitivist but later he accepted that values exist objectively and that they are cognizable. Although Stanisław Czepita belongs to the analytical camp, one can classify him as an iusnaturalist. In other words, analytical approach can be easily combined with cognitivism and formulating moral demands towards law.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2022, 41; 89-99
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klauzula moralności (publicznej) w prawie polskim i europejskim jako przykład regulacyjnej, ochronnej oraz innowacyjnej funkcji prawa
Autorzy:
Kalisz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/637625.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
moralność publiczna, ochrona prawna, porządek prawny, aksjologia społeczna, funkcje prawa
Opis:
Being a part of culture, law derives from it and at the same time has influence on it. In other words, law is both a product and a source of social axiology. Such liaisons are identified as social functions of law. The paper starts with some terminological remarks on legal system, legal order as well as on functions of law themselves. After dealing with characteristics of various functions of law the article turns into an attempt of describing the connection between (public) morality and law as such. A clause of public morality (morals) in the legal texts invites the social axiology into the legal order, which means both its protection, as a part of a legal system and risk of misinterpretation or even manipulation as an open texture term (a blurred phrase) with no legal definition attached. The aforementioned risk is even more significant since such clause serves the limitation of individual freedom named, depending on legal system as human rights and freedoms, fundamental rights or constitutional freedoms. The conclusion that derives from the paper is that the lack of the legal definition for (public) morality leads to making use of the established case-law that shows the alternative tendencies: one to unification or at least  europeanisation of the legal standards and another one to being interpreted in context of domestic social axiology that vary from state to state. Especially the European Court of Human Rights ECHR (but also the Court of Justice of the European Union CJEU)  avoids increasing its jurisdiction and focuses on proportionality principle issue and giving to the national bodies margin of appreciation in this area. Thus, the substance of (public) morality results from the social dialogue between various subjects within democratic state of law and its legal protection fulfills simultaneously guarantee, stabilizing, innovative, protective, motivational and educational function.
Źródło:
Principia; 2012, 57
2084-3887
Pojawia się w:
Principia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyrażenie „godność” – pojęcie godności – godność. O niektórych teoretycznych aspektach ujęcia godności w Konstytucji RP
The Term “Dignity” – the Concept of Dignity – Dignity: On Some Theoretical Aspects of Recognizing Dignity in the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Piechowiak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162174.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
godność
semiotyka
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
pojęcie
godności
interpretacja prawa
aksjologia prawa
legal interpretation
dignity
semiotics
concept of dignity
Constitution of
the Polish Republic
axiology of law
Opis:
The study aims at making explicit the three spheres or planes, essential from the point of view of semiotics, on which the discourse regarding dignity takes place, and at clarifying the relations between these planes. The analysis uses the conception of Kazimierz Ajdukiewicz. There are three principal areas in which the discourse on dignity is conducted – the plane of linguistic expressions on which the name “dignity” is used; the plane of meanings on which the notion of dignity is placed; and the plane of objects on which there is dignity itself. There is a relationship of meaning between the different concepts of dignity and the expression “dignity”, a relationship of signification between expression “dignity” and dignity as its referent, and a relationship of apprehension between the concepts of dignity and their referents.
Opracowanie zmierza do uwyraźnienia trzech, zasadniczych z punkty widzenia semiotyki, sfer czy płaszczyzn, na których toczy się dyskurs (raczej – toczą się dyskursy) dotyczące godności, oraz do doprecyzowania relacji zachodzących między tymi płaszczyznami. W analizach wykorzystuje się koncepcję Kazimierza Ajdukiewicza. Można wskazać trzy zasadnicze płaszczyzny, w których ma miejsce dyskurs o godności – płaszczyznę wyrażeń językowych, na której znajduje się nazwa „godność”; płaszczyznę znaczeń, na której znajduje się pojęcie godności; oraz płaszczyznę przedmiotową, na której znajduje się godność. Między wyrażeniem „godność”, a różnymi pojęciami godności zachodzi relacja znaczenia, między wyrażeniami, a ich desygnatami zachodzi relacja oznaczania, a między pojęciami godności, a ich desygnatami relacja ujmowania.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 17-34
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praca pod dobrymi rządami. Refleksje wokół alegorii dobrych i złych rządów Ambrogio Lorenzettiego
Work Under a Good Government. Reflections on the Allegory of Good and Bad Government by Ambrogio Lorenzetti
Autorzy:
Unterschütz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3200824.pdf
Data publikacji:
2023-02-02
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
dobre rządy
sprawiedliwość
pokój
rzemiosło w wiekach średnich
aksjologia prawa pracy
good government
justice
peace
craftmanship in the middle ages
axiology of
labour law
Opis:
W 1339 roku Ambrogio Lorenzetti ukończył cykl fresków ukazujących Alegorię dobrych rządów, Skutki dobrych rządów oraz Alegorię złych rządów zdobiące Sale Pokoju Palazzo Publico w Sienie. Pierwszy z nich odczytywać można jako traktat filozoficzny obrazujący wartości, jakimi kierować powinni są rządzący, aby zapewnić pokój i harmonię wśród swych poddanych. Szczególnie widoczna jest rola sprawiedliwości (aequitas) której źródłem jest mądrość, i która prowadzi do zgody wśród obywateli. Sprawiedliwość przedstawiona jest także jako jedna z cnót rządzących. Wyjątkowość tego dzieła polega nie tylko na jego uniwersalnym i nadal aktualnym przesłaniu, ale także na przedstawieniu idealnego miasta, w którym obywatele przede wszystkim zajmują się pracą.
In 1339, Ambrogio Lorenzetti completed a series of frescoes depicting the Allegory of Good Government, the Consequences of Good Government and the Allegory of Bad Government adorning the Sala della Pace in Sienese Palazzo Publico. The first fresco can be read as a philosophical treatise depicting the values that should guide rulers to ensure peace and harmony among their subjects. Particularly evident is the role of justice (aequitas), the source of which is wisdom, and which leads to harmony among citizens. Justice is also presented as one of the virtues of rulers. The uniqueness of this work lies not only in its universal and still relevant message, but also in its depiction of an ideal city in which citizens are primarily occupied with work.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2022, 3(XXII); 53-65
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odwołania do Boga w konstytucjach państw współczesnych. Studium komparatystyczne
References to God in the constitutions of contemporary states. A comparative study
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044061.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
God
constitution
comparative method
cultural dimension of law
Law on Religion
Constitutional Law
axiology of law
Bóg
konstytucja
komparatystyka
kulturowy wymiar prawa
prawo wyznaniowe
prawo konstytucyjne
aksjologia prawa
Invocatio Dei
Opis:
W artykule przedstawiono rezultaty ilościowo-jakościowego komparatystycznego studium konstytucji państw współczesnych pod kątem obecności w nich bezpośrednich odniesień do Boga. Odwołania do Boga występujące w ustawach zasadniczych blisko 2/3 państw globu posiadają różną postać językową i pełnią kilka funkcji. Najczęściej przybierają formę invocatio lub nominatio Dei w preambułach oraz pojawiają się w rotach przysięgi funkcjonariuszy publicznych, rzadziej są natomiast udziałem innych postanowień konstytucji, np. tych określających oficjalne symbole państwowe, jak flaga, hymn czy godło. Odwołania do Boga w ustawach zasadniczych nie mają wymiaru teologicznego, lecz stanowią przejaw responsywności ustrojodawcy wobec przekonań i wierzeń obywateli o Bogu. W ocenie autora, decyzja o zamieszczeniu, niezamieszczeniu lub usunięciu odniesienia do Boga w konstytucji powinna stanowić wypadkową ewoluującej doniosłości sfery sacrum dla społeczeństwa danego państwa jako politycznego suwerena.
The article presents the results of a quantitative and qualitative comparative study of the presence of direct references to God in the constitutions of modern states. References to God appearing in the fundamental laws of nearly two-thirds of the countries of the world differ in their linguistic forms and functions they perform. Most often, they take the form of an invocatio or nominatio Dei in  preambles and appear in oaths of office, while they are less frequently included in other constitutional provisions such as those defining official state symbols – national flags, national anthems or emblems. References to God in the fundamental laws do not have a theological dimension, but they are a manifestation of legislators’ responsiveness to the convictions and beliefs of citizens about God. In the author’s opinion, the decision to include, not include or remove a reference to God in a constitution should follow from the evolving importance of the sphere of sacrum for the society of a given state as a political sovereign.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2019, 22; 5-40
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologia źródeł prawa
Axiology of the sources of law
Autorzy:
Kordela, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693816.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
sources of law
axiology of law
values legally binding
rational legislator
universally binding law
internal law
źródło prawa
aksjologia prawa
wartości obowiązujące prawnie
racjonalny aksjologicznie prawodawca
prawo powszechnie obowiązujące
prawo o charakterze wewnętrznym
Opis:
The expression ‘sources of law’ (fontes iuris oriundi) denotes a social fact which due to the constitution and legal doctrine is qualified as a law-making fact. A complete theory of the sources of law ought to be such that based on its elements it should be possible to state unequivocally whether a given norm of conduct does or does not belong to the norms of the legal system that is binding and applicable. This, in turn, may be decided base on a so-called extended normative conception of the sources of law. The necessary components of this conception are: (i) the political justification of the foundations of a legal system; (ii) the law-making competences of the organs of public authority; (iii) the law-making role of the custom and precedent; (iv) the law-interpreting rules permitted in a given system; (v) the interference rules permitted in a given system, and (vi) the rules governing the conflict of laws in a given system. The system of the sources of law created in this way is on the one hand legitimised by certain values while on the other hand it implements many of them in practice. The basic part of the axiology of the legislator in the sphere of the sources of law is made up by the legally binding values, i.e. the values which the legislator himself introduced to the legal system. They include first and foremost the rule of law, the certainty of law and the citizens’ confidence in the state and the laws made by the state as well as the dignity of a human being and the rights and freedoms of an individual. Apart from the legal values there are values of universal character upon which political doctrines are built. These too influence the shape of the sources of law.
Wyrażenie „źródło prawa” (fons iuris oriundi) oznacza fakt społeczny, który ze względu na obowiązującą konstytucję i doktrynę prawniczą kwalifikowany jest jako fakt prawotwórczy. Zupełna teoria źródeł prawa powinna charakteryzować się tym, że na podstawie jej elementów o każdej dowolnej normie postępowania można z całą pewnością orzec, czy stanowi czy też nie normę obowiązującego systemu prawnego. Kwestię tę można rozstrzygnąć na podstawie tzw. rozwiniętej normatywnej koncepcji źródeł prawa. Koncepcja ta jako niezbędne swe składniki wymienia: 1) uzasadnienie polityczne podstaw systemu prawnego; 2) kompetencje normodawcze organów władzy publicznej; 3) prawotwórczą rolę zwyczaju i precedensów; 4) dopuszczane w danym systemie reguły interpretacyjne; 5) dopuszczane w danym systemie reguły inferencyjne oraz 6) dopuszczane w danym systemie reguły kolizyjne. Stworzony w ten sposób system źródeł prawa z jednej strony sam jest legitymowany określonymi wartościami, z drugiej zaś ‒ wiele z nich realizuje. Podstawową część aksjologii prawodawcy w sferze źródeł praw tworzą wartości obowiązujące prawnie, tzn. wartości, które sam prawodawca wprowadził do systemu prawa. Do nich należą przede wszystkim wartość państwa prawnego, pewności prawa, zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, ale też wartości godności człowieka oraz praw i wolności jednostki. Obok wartości prawnych na ukształtowanie źródeł prawa wpływ mają wartości o charakterze powszechnym stanowiące budulec dominujących doktryn politycznych.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 2; 15-26
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 28

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies