Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Turn of 20th Century" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Społeczno-obyczajowe uwarunkowania porzucania dzieci i dzieciobójstwa w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wieku
Social and Moral Conditions for Abandonment of Children and Infanticide in the Kingdom of Poland at the Turn of the 20th Century
Autorzy:
Bołdyrew, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955144.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
abandoned children, infanticide, Kingdom of Poland at the turn of the 20th century
Opis:
In the last decades of the 19th century, in the Kingdom of Poland, the scale of social pathologies increased, including infanticide and abandonment of children. Such phenomena were conditioned by a number of social, demographic, economic and moral factors; the processes of urbanization and industrialization played a major part as they resulted in the inflow of great masses of people to cities, who experienced difficulties in the adaptation to new conditions. Poverty, illiteracy, often the lack of steady employment, disintegration of the traditional social groups and the system of values lead to the destabilization of the situation of the immigratory population. This made starting a family difficult, leading to a large number of informal relationships, lone mothers and illegitimate children deprecated by public opinion. The hardships of lonely maternity, lack of support on the part of the state administration and shelters determined the increased number of crimes against children. Also, unfavourable was a common practice of employing wet nurses, who left their own children in the care of hired babysitters, who were knowingly called the “producers of angels” because of the fact of a huge mortality rate among such infants, dying as a result of disastrous care, or, sometimes, simply murdered. Social work of pedagogues, doctors and lawyers slightly improved the fate of the poorest mothers, who most often committed infanticide and abandonment of their children, and, consequently, the scale of such phenomena at the beginning of the 20th century slightly decreased.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2012, 28; 35-51
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aleksander Lednicki i los jego środowiska, Polonii w Rosji, na przełomie XIX i XX wieku jako zwierciadło przemian polskiego pola władzy
Autorzy:
Zarycki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678227.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polish intelligentsia
Polish landowners
Polish bourgeoisie
Polish-Russian relations at the turn of the 20th century
Opis:
Aleksander Lednicki and the fate of his milieu of the Polish community in Russia at the turn of the 20th cent. as a mirror of the transformations of the Polish field of powerThe paper deals with the phenomenon of waning memory of the Polish economic elite in the late Russian Empire. It is related to the disappearance of the memory of the liberal political movement of the Polish political scene before the First World War. Mechanisms of these processes of forgetting are related to the theory of Pierre Bourdieu, in particular it is argued that the liberal Polish elite of the Russian Empire could be defined as economic-capital-based elite. Its rivals, both socialists led by Piłsudski and National-Democrats led by Dmowski, classical intelligentsia figures, could be seen as leaders of the cultural capital-based elites. As it is argued, the intelligentsia was in many ways a benefactor of the Bolshevik Revolution, which deprived the Polish economic elite of most of their capitals and led to its political marginalization. In effect the intelligentsia was able to impose its values and social hierarchies on the modern Polish national identity, which ever since is defined in terms largely unrelated to the economic logic. These mechanisms privilege memory of the intellectual figures and freedom-fighters in the mainstream canons of Polish history. A closer look at the forgotten economic and political Polish elite of the late Russian Empire allows to point out to several arbitrary elements in the dominant readings of the Polish and Russian history in contemporary Poland. They are illustrated in the paper on the example of the biography of Aleksander Lednicki, a prominent politician and lawyer, leader of the Polish community in Moscow until 1918.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe; 2013, 42
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zgony i ich uwarunkowania w parafii farnej w Rzeszowie w latach 1876–1913 w kontekście pierwszego przejścia demograficznego
Deaths and their Considerations in the Rzeszów Parish between the Years 1876–1913 in the Context of the First Demographic Transition
Autorzy:
Rejman, Sabina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367937.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
deaths
parish registers
the first demographic transition
Galicja
Rzeszów
the turn of 20th century
zgony
księgi metrykalne
pierwsze przejście demograficzne
przełom XIX i XX w.
Opis:
W artykule scharakteryzowano zgony w rzeszowskiej parafii farnej w Rzeszowie w latach 1876–1913 na podstawie ksiąg metrykalnych. Zwrócono uwagę na te aspekty, które mogły potwierdzić (lub nie) zjawisko pierwszego przejścia demograficznego, które dokonywało się w Galicji na przełomie XIX i XX wieku i polegało na spadku natężenia najpierw zgonów, później urodzeń, czasowym wysokim przyroście naturalnym i w końcowej fazie na ukształtowaniu się jego wartości na niewysokim, stabilnym poziomie. Analizie poddano następujące zagadnienia: liczbę ludności w parafii, liczbę zgonów, współczynnik zgonów, urodzenia martwe; strukturę zgonów według płci, wieku i przyczyn zgonów; średnią wieku zmarłych. Posłużono się metodami statystycznymi.
The article presents deaths in the Rzeszów parish between the years 1876–1913, based on the parish register. Attention was paid to facts, which could confirm (or deny) the process of the first demographic transition. This took place in Galicja at the turn of the 20th century and was marked by a decrease in death intensity, a subsequent increase in birth rate followed by temporary high population growth, only to establish a low, stable level in the final phase. The analysis takes into account the population of the parish, the number of deaths, death rate, stillbirths, structure of deaths according to sex, age and causes of death, along with the average age of the deceased. Statistical methods were used.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2018, 40; 245-272
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historyczny, społeczny i religijny kontekst kształtowania się myśli o. Jacka Woronieckiego
The Historical, Social and Religious Background in the Formation of Jack Woroniecki’s Thought
Autorzy:
Skrzyniarz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1810884.pdf
Data publikacji:
2020-07-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
o. Jacek Woroniecki
sytuacja historyczna
społeczna i religijna przełomu XIX i XX wieku
Jacek Woroniecki
historical situation
social and religious situation at the turn of 20th century
Opis:
Znaczący wpływ na Jacka Woronieckiego, na jego postawę i poglądy wywarło środowisko rodzinne, otoczenie, nauczyciele, następnie dominikanie oraz wybitne jednostki, które spotykał na swojej drodze życia. U podstaw jego spojrzenia na świat leżała wiara i wychowanie według zasad Kościoła katolickiego, a w życiu dojrzałym formacja zakonna, dokumenty papieskie i pisma współczesnych mu myślicieli Kościoła. Na jego poglądy i myśl wpływały także wydarzenia historyczne, których był uczestnikiem. Również sytuacja społeczna w Polsce, a także w całej Europie zostawiły ślad w jego postrzeganiu świata.
Jacek Woroniecki, his attitude and views were greatly influenced by his family background, environment, teachers, then the Dominicans and the eminent figures that he met in his life. At the heart of his world view lay the faith and education propounded by the Catholic Church, and – later in his life – religious formation, papal documents and the writings of church thinkers of his time. His views and thought were also influenced by the historical events that he participated in. Also, the social situation in Poland and in Europe as a whole left a mark in his perception of the world.
Źródło:
Roczniki Pedagogiczne; 2020, 12, 1; 9-20
2080-850X
Pojawia się w:
Roczniki Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inspiracje sztuką japońską we wczesnych grafikach Jana Rubczaka
Inspirations Derived from Japanese Art in Jan Rubczak’s Early Prints
Autorzy:
Kesling, Katarzyna Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16035879.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Jan Rubczak
grafika przełomu XIX i XX wieku
inspiracje sztuką japońską
Józef Pankiewicz
prints at the turn of the 20th century
inspirations derived from Japanese Art
Opis:
Wczesna twórczość Jana Rubczaka przypada na okres studiów w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W tym czasie młody artysta rozwijał swoje umiejętności, szczególną uwagę poświęcając grafice. Akwaforty i akwatinty, które wówczas wykonał wyróżnia bardzo dobre opanowanie warsztatu. Podobnie jak wielu artystów europejskich działających na przełomie XIX i XX wieku, Rubczak także uległ wpływom sztuki japońskiej. Fascynacja sztuką Dalekiego Wschodu w Europie zaobserwować można już od drugiej połowy XIX wieku. Objęła ona między innymi: malarstwo, rysunek, grafikę, ale również literaturę, teatr i modę. Od momentu otwarcia się Japonii na świat, po okresie izolacji cesarstwa, w Europie i Stanach Zjednoczonych wydano szereg publikacji poświęconych historii i kulturze tego kraju, co przyczyniło się do poszerzenia wiedzy na jego temat. Na rynek europejski trafiały wyroby sztuki japońskiej, które nie tylko zdobiły wnętrza, ale również były chętnie wykorzystywane przez artystów (np. malarzy) jako rekwizyty. Pod koniec XIX wieku sztuka japońska znana była szerszemu kręgowi odbiorców, nie tylko koneserom i kolekcjonerom sztuki, ale również publiczności Paryża, Wiednia czy Monachium. Do Polski informacje na temat sztuki Japonii docierały przede wszystkim z Francji, gdzie udawało się wielu polskich twórców (wśród nich wymienić należy chociażby Józefa Pankiewicza, pod kierunkiem którego kształcił się Jan Rubczak). Istotną rolę w szerzeniu wiedzy na temat Japonii odegrał również przyjaciel Pankiewicza – Feliks Manggha Jasieński. Jego niezwykłą kolekcję sztuki, obejmującą między innymi japońskie drzeworyty, rysunki oraz przedmioty użytkowe pochodzące z Dalekiego Wschodu, podziwiać mogli zainteresowani. Niewątpliwie w gronie tym znalazł się również Jan Rubczak. Nowy sposób budowania kompozycji, wycinkowe kadrowanie, akcentowanie pierwszego planu oraz asymetria to tylko kilka spośród rozwiązań, które zainspirowały artystę do stworzenia ciekawych prac przesiąkniętych młodopolskim klimatem.
Early artistic activity of Jan Rubczak coincides with his studies at the Academy of Fine Arts in Cracow. Developing his skills at that time, the young artist focused particularly on prints. The etchings and aquatints he executed over the period display high quality of craftsmanship.   Similarly as many European artists at the turn of the 20th century, Rubczak was also influenced by Japanese art. Fascination with the art of the Far East that encompassed, among others, painting, drawing, prints, but also literature, theatre, and fashion, was observed already from the second half of the 19th century. Beginning with the moment of Japan opening up to the world after the empire’s isolation, a number of publications dedicated to its history and culture were published, this greatly contributing to promoting the knowledge of the country.  Japanese art pieces reached the European market, and were promptly used to adorn interiors, but also as props by artists, e.g., painters. By the end of the 19th century, Japanese art had become known to a wider circle of the public, not just art connoisseurs and collectors, but also to the public of Paris, Vienna, or Munich. Information on Japanese art reached Poland first of all via France where many Polish artists flocked (among them Józef Pankiewicz who was Jan Rubczak’s teacher). An important role in promoting knowledge of Japan was also played by Pankiewicz’s friend Feliks Manghha Jasieński. His extraordinary collection including, among other things, Japanese woodlock prints, drawings, and everyday objects from the Far East, could be admired by those who showed interest. Jan Rubczak must have been among them. The new mode of structuring the composition, fragmentary framing, emphasis on the foreground, and asymmetry are just a few of the solutions which inspired the artist to create interesting works imbued with the atmosphere of Young Poland.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2019, 81, 4; 627-646
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacje polsko-niemieckie piórem malarza spisane na podstawie Pamiętników Juliana Fałata (1935) i Wspomnień Wojciecha Kossaka (1913/1973)
Polish–German Relations Written Down by Painters Based on Julian Fałat’s Pamiętniki (1935) and Wojciech Kossak’s Wspomnienia (1913/1973)
Autorzy:
Krauze-Pierz, Justyna M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29432358.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Julian Fałat
Wojciech Kossak
court of Emperor Wilhelm II
Wilhelmine era
Poles in the German partition
Polish–German relations of the turn of the 20th century
Polish patriotism
German nationalism
Opis:
This article is an analysis of two autobiographical texts by famous Polish painters of the turn of the century: Julian Fałat’s Pamiętniki (Diaries) from 1935 and Wojciech Kossak’s Wspomnienia (Reminiscences) from 1913. These texts constitute a source of information not only about the life of Polish artists at the imperial court in Berlin, but also a treasury of historical knowledge about the moods prevailing in the Wilhelmine era, the Polish–German relations in particular. In both texts, the most important figure is that of the German emperor, his involvement in the affairs of art and concern for the fate of outstanding Polish painters. The analysed texts allowed, above all, for showing the difficulties in Polish–German relations at the turn of the century, the ambivalence of the German emperor in relation to the Polish issue and individual Poles, and the difficulties of Polish artists in maintaining the balance between being the court painter of the German emperor and a Polish patriot.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2023, 44; 111-128
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władysław Żeleński w Pradze
Władysław Żeleński in Prague
Autorzy:
JACZYŃSKI, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454022.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
muzyka polska przełomu XIX/XX wieku
twórczość kompozytorów polskich
krytyka muzyczna
Polish music on the turn of 19th/20th century
output of Polish composers
musical critique
Opis:
Artykuł szczegółowo omawia praski okres działalności Władysława Żeleńskiego, jednego z najważniejszych polskich kompozytorów i pedagogów muzycznych drugiej połowy XIX i początku XX w. Autor wyjaśnia m.in. powody wyjazdu Żeleńskiego do Pragi w roku 1859, jak również koncentruje się na jego muzycznej edukacji w tym mieście. Czytelnik zaznajomić się może z kulisami studiów doktorskich Żeleńskiego na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Karola, jak i jego działalnością w praskim ruchu studenckim. Nadto w porządku chronologicznym przedstawione zostały wszystkie dostępne wzmianki dotyczące działalności twórczej Żeleńskiego w tym okresie – tak powstałych dzieł, jak i koncertów, podczas których były one wykonywane. Przywołane zostają również praskie wydania kompozycji Żeleńskiego oraz głos polskiej fachowej prasy muzycznej, szczególnie relacje korespondentów ze stolicy Czech, m.in. Franciszka Stevicha, a także recenzje utworów Żeleńskiego pióra Józefa Sikorskiego. Na zakończenie poruszona zostaje kwestia obecności Żeleńskiego w czeskim życiu muzycznym już po wyjeździe kompozytora z Pragi, co miało miejsce w roku 1866.
The article extensively discusses the Prague period of the artistic creation of Władysław Żeleński, one of the most important Polish composers and musical educationists of the second half of 19th and the beginning of the 20th century. The author explains, among others, the reasons of Żeleński’s departure for Prague in 1859, and also focuses on his musical education in this city. Readers can have a look behind the scenes of Żeleński’s doctoral studies at the faculty of philosophy at Charles University as well as get to know his activity in Prague student movement. Moreover, the author presents in chronological order all the available mentions concerning creational activity of Żeleński in that period – his works as well as concerts, where the works were performed. There are also recalled Prague publications of Żeleński’s compositions and the voice of Polish professional musical press, especially the reports of correspondents from Prague, among others Franciszek Stevich, and the reviews of Żeleński’s works by Józef Sikorski. Finally, the author raises the issue of Żeleński’s presence in Czech musical life already after his departure from Prague, which took place in 1866.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2014, 9; 63-77
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prywatne apokalipsy końca wieku. O Powieści naturalnej Georgiego Gospodinowa
Private Apocalypses of the end of the Century. About Georgi Gospodinov’s Natural Novel
Autorzy:
Radomirova, Anelia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/555564.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
postmodernism
novel
Bulgarian literature of breakthrough
private apocalypse
personality crisis
crisis of values
the turn of the 20th and 21st century
Opis:
In this article, I discuss Natural Novel by contemporary Bulgarian writer, Georgi Gospodinov. I focus on the theme of ‘private apocalypse’. The me- taphor illustrates the dimension of personal crisis experienced by the hero and narrator of the novel. ‘Private apocalypse’ refers to the existential bur- den born by modern man, the burden of creating oneself in a world without constant references and values. It is a phrase meant to capture symbolically modern man’s homelessness and abandonment.
Źródło:
Załącznik Kulturoznawczy; 2014, 1; 350-368
2392-2338
Pojawia się w:
Załącznik Kulturoznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Baśniowi, mityczni, niepewni… Bohaterowie legendarni w podręcznikach dziejów Polski przełomu XIX i XX wieku
Autorzy:
Młynarczuk, Aldona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631482.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
historical education, Polish historiography at the turn of the 20th century, legendary history, heroes of Polish history
edukacja historyczna, historiografia polska przełomu XIX i XX w., dzieje legendarne, bohaterowie dziejów Polski
Opis:
Autorka artykułu analizuje obrazy legendarnych bohaterów i związane z nimi wydarzenia w podręcznikach historii Polski przełomu XIX i XX w. Interesuje ją zarówno to, co wspólne, jak i specyficzne dla autorów pochodzących z różnych zaborów. W swym studium odwołuje się do ponad dwudziestu najpopularniejszych opracowań przeznaczonych dla dzieci i młodzieży z lat 1877–1918. Ich autorami były osoby żyjące w epoce romantyzmu, pozytywizmu oraz modernizmu i neoromantyzmu. Dochodzi do wniosku, że dla piszących w tym okresie największymi bohaterami byli Piast i jego potomkowie oraz Krakus i Wanda. U pierwszych podkreślano ich doniosłą rolę jako budowniczych państwa, u drugich najbardziej apoteozowano ofiarność i poświęcenie. Podręcznikowe narracje potwierdzają, że dzieje legendarne spełniały w tym okresie dwie ważne funkcje: wychowawczą, służącą kształtowaniu postaw, oraz integrującą w narodowym oporze wobec nasilającej się w początkach XX w. w zaborze pruskim polityki germanizacyjnej. Pozytywiści, w zgodzie z duchem swej epoki, mocniej akcentowali u bohaterów legendarnych gospodarne i umiejętne rządy, u neoromantyków następował już zwrot w stronę ideałów wolności i poświęcenia dla narodowej sprawy. Tylko nieliczni dawali wyraźniej do zrozumienia, że oparte na najdawniejszych przekazach wnioski są wielce niepewne.
Źródło:
Res Historica; 2018, 45
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Baśniowi, mityczni, niepewni… Bohaterowie legendarni w podręcznikach dziejów Polski przełomu XIX i XX wieku
Autorzy:
Młynarczuk, Aldona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631813.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
historical education, Polish historiography at the turn of the 20th century, legendary history, heroes of Polish history
edukacja historyczna, historiografia polska przełomu XIX i XX w., dzieje legendarne, bohaterowie dziejów Polski
Opis:
The author of the article examines the descriptions of legendary heroes and related events, presented in Polish history coursebooks at the turn of the 20th century. She is interested in that which is shared by and that which is distinctive for authors from different partitions. The study reviews over twenty most popular books designed for children and youth, dating from 1877 to 1918. Their authors lived in the times of Romanticism, Positivism, Modernism and neo-Romanticism. She concludes that for the writers working in that period the greatest heroes were Piast and his successors, as well as Krakus and Wanda. The former were mainly recognized for their paramount role as founders of the state, and the latter were mostly glorified for their generosity and dedication. The coursebook narratives show that legendary history, on the one hand, played educational function aimed at shaping students’ attitudes and on the other, was an integrating factor in the nation’s resistance to Germanisation intensifying in the Prussian partition in the early 1900s. In line with the spirit of their times, Positivists emphasized thrifty and skilful governance of legendary heroes, while neo-Romantics focused more on the ideals of liberty and commitment to the national cause. Very few authors explicitly referred to the fact that conclusions based on ancient records are highly dubious.
Autorka artykułu analizuje obrazy legendarnych bohaterów i związane z nimi wydarzenia w podręcznikach historii Polski przełomu XIX i XX w. Interesuje ją zarówno to, co wspólne, jak i specyficzne dla autorów pochodzących z różnych zaborów. W swym studium odwołuje się do ponad dwudziestu najpopularniejszych opracowań przeznaczonych dla dzieci i młodzieży z lat 1877–1918. Ich autorami były osoby żyjące w epoce romantyzmu, pozytywizmu oraz modernizmu i neoromantyzmu. Dochodzi do wniosku, że dla piszących w tym okresie największymi bohaterami byli Piast i jego potomkowie oraz Krakus i Wanda. U pierwszych podkreślano ich doniosłą rolę jako budowniczych państwa, u drugich najbardziej apoteozowano ofiarność i poświęcenie. Podręcznikowe narracje potwierdzają, że dzieje legendarne spełniały w tym okresie dwie ważne funkcje: wychowawczą, służącą kształtowaniu postaw, oraz integrującą w narodowym oporze wobec nasilającej się w początkach XX w. w zaborze pruskim polityki germanizacyjnej. Pozytywiści, w zgodzie z duchem swej epoki, mocniej akcentowali u bohaterów legendarnych gospodarne i umiejętne rządy, u neoromantyków następował już zwrot w stronę ideałów wolności i poświęcenia dla narodowej sprawy. Tylko nieliczni dawali wyraźniej do zrozumienia, że oparte na najdawniejszych przekazach wnioski są wielce niepewne.
Źródło:
Res Historica; 2018, 45
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany architektoniczne Skawiny na przełomie XIX i XX wieku. Część II – obiekty użyteczności publicznej
Architectonic transformations of Skawina at the turn of the 19th and 20th century. Part II – public utility buildings
Autorzy:
Krupa, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217190.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Skawina
przełom XIX i XX wieku
historyczna zabudowa
obiekty użyteczności publicznej
turn of 19th and 20th century
historic buildings
public utility buildings
Opis:
Niniejsza wypowiedź jest kontynuacją artykułu opublikowanego w numerze 35 „Wiadomości Konserwatorskich”, który dotyczył przemian architektonicznych Skawiny na przełomie XIX i XX wieku. Część pierwsza dotyczyła obiektów przemysłowych, które powstały w mieście w przedmiotowym okresie. Niniejszy tekst koncentruje się na problematyce skawińskich obiektów użyteczności publicznej, takich jak ratusz projektu znanego krakowskiego architekta ówczesnej epoki, Władysława Ekielskiego, przebudowany według wizji tegoż architekta kościół pw. św. św. Szymona i Judy, gmach Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, dworzec kolejowy oraz ochronka miejska. Poziom architektoniczny opisanych obiektów dowodzi rangi, jaką miało miasto na przełomie XIX i XX wieku, w okresie swojego największego rozwoju.
This paper is a continuation of the article published in the 35 issue of the “Journal of Heritage Conservation”, which concerned architectonic transformations of Skawina at the turn of the 19th and 20th century. The first part concerned industrial objects which were built in the town within the period of our interest. This text focuses on the issue of public utility objects in Skawina, such as the town hall designed a well-known architect of the epoch – Władysław Ekielski from Krakow, the church of St. Simon and Jude rebuilt according to the vision of the same architect, the building of the “Sokół” Gymnastic Association, the railway station and the town orphanage. The architectonic level of the described objects confi rms the rank the town used to have at the turn of the 19th and 20th century, i.e. in its heyday.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2015, 42; 44-53
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktywność kulturalno - oświatowa Stowarzyszenia Katolickiej Młodzieży Rękodzielniczej „Skała” we Lwowie (1856–1914)
Cultural and educational activity of the Association of Young Catholic Craftsmen 'Skała' in Lviv (1856-1914)
Autorzy:
Rędziński, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031052.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
stowarzyszenia robotnicze
działalność kulturalno-oświatowa
przełom XIX i XX wieku
Lwów
the associations of workers
education and cultural animation
the turn of 19th and 20th century
Lviv
Opis:
W okresie zaborów władze austriackie pozwoliły w roku 1856 na utworzenie polskiego stowarzyszenia rzemieślników, łączącego wzajemną pomoc z działalnością kulturalno-oświatową. W ramach działalności „Skały” wyróżniono dwa okresy: paternalistyczny, do 1889 r., a także zdemokratyzowany, po zmianie statutu. W pierwszym okresie jego działalności prawo do pełnoprawnego członkostwa posiadali jedynie uczniowie rzemieślników będący licencjatami, a kobietom nie wolno było wstępować do Stowarzyszenia. Jego członkowie nie mieli nic do powiedzenia w kwestii wyboru organów zarządzających i podejmowanych przez nie decyzji. Powodem było to, że organizacja była bardziej jak braterstwo ludzi podzielających te same przekonania religijne. Dokonanie zmian w statucie w roku 1889 wprowadziło demokratyczne zasady funkcjonowania Stowarzyszenia. Od tego czasu każdy mężczyzna, wyznający wiarę katolicką, czy to rzemieślnik, czy przemysłowiec, mógł do niej dołączyć. Wybrano wszystkie władze organizacji. Celem Stowarzyszenia było kształcenie młodzieży katolickiej, pielęgnowanie wśród nich ducha religijnego i wychowanie ich na dobrych rzemieślników. Wiodącymi formami działalności były dokształcanie ogólne i zawodowe. Sfera kulturalna obejmowała działalność własnych grup artystycznych: chóru, orkiestry i zespołu teatralnego. Znaczącą rolę w polskim wychowaniu patriotycznym odegrały obchody rocznic narodowych: Konstytucji 3 Maja, powstań narodowych i unii polsko-litewskiej. Środkiem do osiągnięcia tego celu były także wieczory literackie poświęcone zasłużonym dla narodu polskiego poetom i pisarzom: Adamowi Mickiewiczowi, Kornelowi Ujejskiemu, Józefowi Ignacemu Kraszewskiemu i Henrykowi Sienkiewiczowi.
In the times of the Partitions, the Austrian authorities permitted, in the year 1856, that a Polish association of craftsmen combining mutual aid with cultural and educational activity be established. Within the scope of the activity of 'Skała', two periods are distinguished: paternalistic, until the year 1889, and also democratised, after making changes in the articles of association in this latter year. In the first period of its activity, only be craftsman apprentices being bachelors enjoyed the right to become the full members, and women were not permitted to join the Association. The members of it had no say in the aspect of electing the governing bodies, or the decisions made by them. The reason for that fact was that the organisation was more like a brotherhood of people sharing the same religious convictions. Making changes in the articles of association in the year 1889 introduced the democratic rules of functioning the Association. Since that time on, anyone who was a male follower of catholic faith, be it a cratfsman or an industrialist, was permitted to join it. All the authorities of the organisation were elected. The objective of the Association was to educate catholic youths, nurturing religious spirit among them and educating them to become good craftsmen. The leading forms of the activity were general and vocational further training. The cultural sphere included the activity of own groups of artists: a choir, an orchestra and a theatre ensemble. A significant role in Polish patriotic upbringing was that played by the celebrations of national anniversaries: the Constitution of the Third of May, the national uprisings and the PolishLithuanian Union. The means of attaining this objective was also literary soirées dedicated to poets and writers having merits for Polish nation: Adam Mickiewicz, Kornel Ujejski, Józef Ignacy Kraszewski and Henryk Sienkiewicz.
Źródło:
Kultura – Przemiany – Edukacja; 2020, 8; 13-31
2300-9888
2544-1205
Pojawia się w:
Kultura – Przemiany – Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Preludia na organy op. 38 Władysława Żeleńskiego, jako przejaw polskości w muzyce
Preludes for Organ op. 38 by Władysław Żeleński as the Manifestation of Polishness in Music
Autorzy:
DOPIERAŁA, Dagmara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/453969.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
muzyka polska przełomu XIX i XX wieku
muzyka organowa
patriotyzm
religijność
Polish music on the turn of 19th and 20th century
organ music
patriotism
religiousness
Opis:
The keynote of the article is the attempt to depict the work joining religious and patriotic threads, directing its recipient to the general social and political Polish climate, in which the creator of the work, Władysław Żeleński (1837–1921), lived and existed.
Myślą przewodnią artykułu jest próba przybliżenia dzieła łączącego w sobie wątki religijne z patriotycznymi, ukierunkowująca odbiorcę na ogólny klimat społeczno-polityczny Polski, w którym żył i egzystował twórca dzieła Władysław Żeleński (1837–1921).
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2014, 9; 79-87
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W trosce o polską wieś. Księżna Izabela Czartoryska i jej dydaktyczna opowieść o mieszkankach Dobromila. Z dziejów Macierzy Polskiej we Lwowie na przełomie XIX i XX wieku
Caring about the Polish countryside. Princess Izabela Czartoryska and her didactic story about the female inhabitants of Dobromil. From the history of the Polish Cradle in Lviv at the turn of the 20th century
Autorzy:
Hoszowska, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547045.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Pielgrzym w Dobromilu
Izabela Czartoryska
Macierz Polska we Lwowie
literatura dla ludu
edukacja historyczna na przełomie XIX i XX w.
Pilgrim in Dobromil
Polish Cradle in Lviv
literature for the people
historical education at the turn of the 20th century
Opis:
Artykuł traktuje o edukacji historycznej dla ludu na przełomie XIX i XX w. Punktem wyjścia są pierwsze całościowe dzieje Polski dla chłopów autorstwa Izabeli z Flemmingów Czartoryskiej. Jej Pielgrzym w Dobromilu powstał z myślą o spopularyzowaniu historii ojczystej oraz zaszczepieniu pojęcia ojczyzny w świadomości chłopów. Dużo miejsca poświęcono w nim kobietom: władczyniom, szlachciankom oraz chłopkom. Księżna starała się o ukształtowanie pożądanego społecznie wzorca włościanki: kobiety pobożnej, dobrej, schludnej i pracowitej, spełnionej w roli żony, matki i gospodyni. Krytykowała kobiece pijaństwo, prostytucję, lenistwo, guślarstwo, kłótliwość i inne przywary. Narracja oparta była na balansowaniu między wyidealizowanym obrazem wiejskich stosunków oraz piętnowaniem tego, co w gromadach naganne i wymagające zmiany. Autorka artykułu stara się odpowiedzieć na pytania: 1) Dlaczego po ponad sześciu dekadach od wydania Pielgrzyma w Dobromilu dziełko nadal uznawano za przydatne w edukacji warstw plebejskich zaboru austriackiego oraz 2) W jaki sposób lwowska fundacja starała się podtrzymać zainteresowanie autorką i jej aktywnością twórczą adresowaną do „niższych” warstw społecznych. Dochodzi do wniosku, że było to spowodowane zarówno deficytem nowych i dobrych opracowań przeznaczonych dla warstw plebejskich, jak i przyjętą przez Macierz Polską strategią wydawniczą obejmującą włączanie w obręb narodu polskiego przez zapoznawanie z klasyką narodowej historiografii i literatury. Przed wybuchem I wojny światowej zaznaczył się w niej także trend polegający na przybliżaniu czytelnikom MP określonych środowisk umysłowych, co pozostawało w związku z akcentowaniem roli inteligencji w porozbiorowych dziejach narodu. Opracowanie Władysława Jankowskiego o Puławach nie tylko prezentowało klimat i dokonania środowiska związanego z dworem Czartoryskich, ale i służyło promowaniu ideologii solidaryzmu narodowego i społecznego.
The article deals with historical education for the people at the turn of the 20th century. The starting point is the first comprehensive history of Poland for peasants by Izabela Czartoryska née Flemming. Her Pilgrim in Dobromil aimed at popularizing her native history and instilling the notion of "homeland" in the minds of peasants. A lot of space was devoted to women: rulers, noblemen, and peasants. The Duchess tried to shape a socially desirable model of a peasant woman: pious, good, neat and hardworking, fulfilling the role of wife, mother and housewife. She criticized female drunkenness, prostitution, laziness, witchcraft and other vices. The narrative was based on balancing the idealized image of rural relations with the stigmatization of what was reprehensible and in need of change. The author of the article tries to answer two questions: 1) Why, more than six decades after the publication of the Pilgrim in Dobromil, was the work still considered useful for the education of the plebeian layers of the Austrian partition and 2) How did the Lviv Foundation try to maintain its interest in the author and her creative activity calculated for the "lower" social classes? She concludes that this was due both to the shortage of new and good papers of the addressed plebeian classes and to the publishing strategy adopted by the Polish Cradle, which included the inclusion of the Polish nation through the study of the classics of national historiography and literature. Before the outbreak of the First World War, a trend was also observed in the strategy to familiarize readers with specific mental environments, which was related to the emphasis on the role of the intelligentsia in the post-partitioning history of the nation. Władysław Jankowski's study on Puławy not only presented the climate and achievements of the Czartoryski court environment, but also served to promote the ideology of national and social solidarity.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2019, 13, 4; 23-46
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykonania muzyki Władysława Żeleńskiego w Wiedniu
Władysław Żeleński and the performances of his musical pieces in Vienna
Autorzy:
JACZYŃSKI, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454046.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
muzyka polska przełomu XIX/XX wieku twórczość kompozytorów polskich
muzyka w Wiedniu
muzyka w Austro-Węgrzech
muzyka słowiańska
Polish music on the turn of 19th/20th century
output of Polish composers
music in Vienna
music in Austro-Hungarian Empire
Slavic music
Opis:
Ciekawym, całkowicie dziś nieznanym wątkiem w biografii Władysława Żeleńskiego (1837– 1921) były liczne próby zdobycia przez tego kompozytora uznania na arenie międzynarodowej. Jednym z głównych ośrodków muzycznych, w którym działania te były realizowane, okazał się, obok czeskiej Pragi, Wiedeń – miasto w powszechnej świadomości pozostające „muzyczną stolicą” Europy Środkowej, politycznie zaś będące stolicą Przedlitawii (austriackiej części Austro- -Węgier). Artykuł poświęcony został wiedeńskim wykonaniom utworów muzycznych Władysława Żeleńskiego, a za początek opowieści przyjął autor premierę Sechs Charakterstücke op. 17 na fortepian, która miała miejsce 21 grudnia 1871 roku. W artykule wyjaśnione zostały przyczyny ewidentnej klęski, jaką poniosła polska muzyka – a wraz z nią Władysław Żeleński – na słynnej Wystawie Muzyczno-Teatralnej, która odbyła się latem i wczesną jesienią roku 1892. Zrelacjono- wane zostały też – będące bezpośrednią reakcją na owo niepowodzenie – tzw. „koncerty rehabili- tacyjne” kompozytora z roku 1893, omówiona została również obecność utworów tegoż twórcy na estradach wiedeńskich w czasie I wojny światowej oraz w okresie międzywojennym. Niejako na marginesie przedstawione zostały oczekiwania zachodniej krytyki wobec muzyki polskiej (a sze- rzej: słowiańskiej). Niniejszy tekst pozwala zrozumieć trudną sytuację kompozytorów słowiań- skich pragnących osiągnąć artystyczny i komercyjny sukces w Wiedniu w okresie istnienia imperium austro-węgierskiego.
Very interesting yet utterly unknown threads in the biography of Władyslaw Żeleński are his numerous attempts to gain the international recognition (1837–1921). One of the major musical centers in which Żeleński was promoting his musical output turned out to be, apart from Prague, Vienna – the city which was remaining, in the popular consciousness, “the musical capital” of Central Europe and politically – the capital of Cisleithania (the Austrian part of Austria-Hungary). The article is devoted to the performances of Władyslaw Żeleński’s musical pieces in Vienna. The author has adopted as the beginning of the story the premiere of Sechs Charakterstücke Op. 17 for piano, which took place on December 21, 1871. The essay explains the causes of the manifest failure of Polish music (as well as Władyslaw Żeleński’s one) at the famous Exhibition for Music and the Drama, which took place during the summer and early autumn 1892. It deals also with his so-called “rehabilitative concerts” dating from 1893 and being the direct reaction to this failure, as well as with the presence of his works on Viennese stages during the World War I and the interwar period. Further on are mentioned, as a sort of peripheral comment, the expectations of Western critics towards Polish (and more broadly: Slavic) composers. The article enables us to understand the difficult situation of those Slavic composers who decided to achieve artistic and commercial success in Vienna in the period of the Austro-Hungarian empire.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2015, 10; 163-180
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies