- Tytuł:
-
Sposób kreacji Prezesa Narodowego Banku Polskiego w ujęciu historyczno prawnym
The Method of Creation of the President of the Polish National Bank in Historical and Legal Perspective - Autorzy:
- Zych, Radosław
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1752947.pdf
- Data publikacji:
- 2020-05-25
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
Narodowy Bank Polski
Prezes NBP
sposób kreacji
ujęcie historyczno-prawne
Polish National Bank
President of the NBP
method of creating
historical and legal
perspective - Opis:
-
Celem niniejszego artykułu było zbadanie sposobu kreacji (powoływania i odwoływania) Prezesa Narodowego Banku Polskiego w kontekście pozycji ustrojowej polskiego banku centralnego – jako okoliczności mającej istotne znaczenie dla funkcjonowania Banku i jego Prezesa. W prowadzonych badaniach zastosowana została metoda historyczno-prawna oraz językowa. Zbadane zostały polskie akty normatywne różnej rangi, akty prawa międzynarodowego, polskie orzecznictwo sądowe oraz literatura w zakresie wyznaczonym tytułem artykułu.
Narodowy Bank Polski został powołany na podstawie dekretu z 1945 r. Jednak idea jego utworzenia pojawiła się w 1944 r., mimo to ustrojodawca nie uwzględnił go w przepisach małej konstytucji z 1947 r. Stan pominięcia NBP przez akt normatywny o najwyższej randze ustrojowej trwał stosunkowo długo. Sposób kreowania Prezesa NBP przechodził ewolucję, która wynikała z częstych zmian prawa odnośnie do tej materii.
W podsumowaniu wypada zaakcentować najważniejsze konkluzje. Moim zdaniem, nieopublikowanie przez rząd w Monitorze Polskim statutu NBP z listopada 1959 r. spowodowane było świadomością przyjęcia na poziomie uchwały regulacji contra legem wynikających z art. 6 ust. 4 ustawy o NBP z 1958 r. odnoszących się do sposobu kreacji Prezesa NBP. Ustawy z 1982 r. zrywały z długoletnią praktyką podporządkowania NBP organom wykonawczym na rzecz kreowania go przez Sejm. Mała Konstytucja z 1992 r. była pierwszym aktem tej rangi, który regulował elementy funkcjonowania banku centralnego. Jednak pełniejsze postanowienia w tej materii zawiera Konstytucja RP z 1997 r. Współcześnie, tryb powoływania i kadencja Prezesa NBP zyskały rangę konstytucyjną, co utrudnia możliwość dokonywania zmian w tej materii. De lege ferenda, rozważenia wymaga postulat konstytucjonalizacji także trybu odwołania Prezesa NBP.
The results of the historical and legal research help establish some conclusions. Polish National Bank has been appointed under the 1945 decree. But the idea of its creation appeared in 1944. Despite this the legislator did not consider it in the rules a little constitution of 1947. State of omissions NBP by the normative act of the highest political rank lasted a relatively long time. The method of creating the President of the NBP passed evolution, which resulted from the frequent changes in the law with regard to this matter. In summary it falls to stress the most important conclusions. In my opinion, the lack of publishing the statute of Polish NBP from November 1959 in the government gazette was caused by the awareness of the adoption of the resolution adjustment, contrary to the law under Article 6, paragraph 4 of the Act on the NBP of 1958 relating to the creation of the President of the NBP. Act of 1982 plucked a long-standing practice of subordination of NBP enforcement authorities for the creation by the Sejm. „Small constitution” of 1992 was the first act of this magnitude, which regulated the functioning of the components of the central bank. However, fuller provisions in this matter contains the Constitution of 1997. Nowadays, the mode of appointment and term of office of the President of NBP gained constitutional status, which makes it difficult to make changes in this matter. De lege ferenda, it requires consideration of the demand constitionalization also mode of the President of the NBP. - Źródło:
-
Roczniki Nauk Prawnych; 2020, 29, 2; 115-137
1507-7896
2544-5227 - Pojawia się w:
- Roczniki Nauk Prawnych
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł