Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Silva rerum" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    Sylwa Aleksandra Jastkowskiego sędziego ziemskiego przemyskiego z II połowy XVII wieku
    Autorzy:
    Matwijów, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52070056.pdf
    Data publikacji:
    2024-09-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    Sylwa
    silva rerum
    Aleksander Jastkowski
    książka rękopiśmienna
    rękopis
    Opis:
    Sylwy (z łac. silva rerum, tj. las rzeczy) należą do kategorii domowych książek rękopiśmiennych, tworzonych w czasach staropolskich (XVII-XVIII w.) głównie w środowisku szlacheckim. Uznawane są one za cenione źródło do badań historyczno-literackich ze względu na różnorodność zawartych w nich materiałów, zbieranych przez swoich twórców bez określonego planu według ich upodobań, możliwości i potrzeb. Autorem jednego z większych dzieł tego rodzaju był Aleksander Jastkowski (ok. 1625/30-ok. 1691), szlachcic z ziemi przemyskiej województwa ruskiego, sędzia ziemski przemyski. Jego sylwę pt. Compendium omnis activitatis politici et rei economicae ex variis authoribus collectae (Narodowa Biblioteka Ossolineum we Wrocławiu, rękopis nr 3554) należy uznać za typowy przykład tego rodzaju piśmiennictwa. Sylwa ta tworzona była sukcesywnie prawdopodobnie przez ponad pół wieku głównie przez A. Jastkowskiego, a zakończona została już po jego śmierci na początku XVIII w. przez nieznane nam osoby. Liczy ona 594 kart i zawiera w odpisach liczne materiały, w większości dotyczące ówczesnego życia publicznego (ok. 45% całości rękopisu), takie jak: pisma publicystyczne, korespondencję i mowy dygnitarzy państwowych, diariusz sejmu 1652 r., akta sejmiku województwa ruskiego w Sądowej Wiszni i in. Poza tym znalazły się w niej zapiski A. Jaskowskiego dotyczące swoich spraw prywatnych, odpisy jego i jego rodziny dokumentów majątkowych, wypisy z przeczytanych książek i notatki z różnych dziedzin wiedzy (uprawa roli, medycyna, historia Polski i powszechna, tematyka prawno-ustrojowe i in.), utwory literackie, wzory i przykłady listów okolicznościowych, materiały dotyczące spraw prywatnych różnych osób.
    Źródło:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2024, 18, 2; 257-284
    1897-0788
    2544-8730
    Pojawia się w:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    "Nowy komeniusz" Jana Chrzciciela Mieroszewskiego. Jego związki z pansofią Komeńskiego
    Autorzy:
    Sobieraj, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28408827.pdf
    Data publikacji:
    2021-11-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
    Tematy:
    Jan Amos Comenius
    pansophism
    silva rerum
    encyclopeadism
    Jan Chrzciciel Mieroszewski
    Opis:
    The article analyses The New Comenius, a work by a little-known 19th-century Polish writer, Jan Mieroszewski. The title itself indicates a connection with the works by John Amos Comenius due to the appellativization of the scientist’s name. The author lists multiple affinities in the content, composition and form of the Polish "Comenius" with Orbis Pictus and other works by the outstanding Czech educator, and above all, with his idea of pansophism. He mentions the illustrative method of transferring knowledge and the encyclopaedic tendency to collect and systematize it. At the same time, he proves that Comenius' concepts influenced the development of the Polish prose of the seventeenth century, which assumed the silvic formula of a collection of varieties useful in the lives of educated people. Mieroszewski's book is a continuation of this trend of writing, which combined genealogically contradictory patterns of silva rerum and the encyclopaedia. Despite its literary nature, it retains the value of a textbook or lexicon, which was intended to convey wisdom in a universal dimension, relating to the spheres of self-knowledge, the world of universal and transcendent things, as Comenius had assumed. Undoubtedly, the analysed text confirms the viability of the scholar's concept in the Polish intellectual and literary culture of the nineteenth century.
    Źródło:
    Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne. Seria pedagogika; 2021, 8; 115-128
    2450-7245
    2658-1973
    Pojawia się w:
    Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne. Seria pedagogika
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Księga domowa
    The Home Book
    Autorzy:
    Legeżyńska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1076687.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    family autobiography
    silva rerum
    identity
    community
    autobiografia rodzinna
    sylwa
    tożsamość
    wspólnota
    Opis:
    Artykuł zawiera omówienie tematyki podjętej w rodzinnej autobiografii Bożeny Chrząstowskiej (matki) i Joanny Ciechanowskiej-Barnuś (córki) pt. Dwugłos z życia wzięty (Poznań 2015). Autorka analizuje wybrane elementy dyskursu tożsamościowego, umieszczając je w porządku historycznym i teoretycznym. Wskazuje główne kategorie: wspólnota rodzinna, etos wielkopolski, zakorzenienie, autokreacja. Zwraca uwagę na pokoleniowe przemiany polskiej kultury ziemiańsko-inteligenckiej, odbijające się także w dziejach rodzinnych. Omawia formę gatunkową analizowanej autobiografii, odnajdując w niej cechy sylwiczne. Zwraca uwagę na otwartą kompozycję, chronologię, asocjacyjność, polifonię narracji, znaczenie emocji.
    The article contains a discussion of the subject taken in the family autobiography of Bożena Chrząstowska (mother) and Joanna Ciechanowska-Barnuś (daughter) entitled A double voice taken from life (Poznań 2015).The author analyzes selected elements of identity discourse, placing them in the historical and theoretical order. She indicates the main categories: family community, ethos of Greater Poland area, rooting, self-creation. She draws attention to the generational changes of the Polish gentry-intelligentsia culture, reflected also in the family history. She discusses the genre form of the analysed autobiography, finding in it the features of Silva Rerum. The author draws attention to the open composition, chronology, association, polyphony of narration, and the significance of emotions.
    Źródło:
    Polonistyka. Innowacje; 2018, 8; 15-26
    2450-6435
    Pojawia się w:
    Polonistyka. Innowacje
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przyroda w perspektywie nieantropocentrycznej. O „Sadze Puszczy Białowieskiej” Simony Kossak
    Nature in a Non-athropocentric Perspective: On “Saga Puszczy Białowieskiej” by Simona Kossak
    Autorzy:
    Trusewicz, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1449856.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-15
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    saga
    silva rerum
    puszcza
    antropopresja
    nekrowitalność
    primeval forest
    athropo-pressure
    necro-vitality
    Opis:
    W artykule zaproponowano interpretację Sagi Puszczy Białowieskiej Simony Kossak w perspektywie humanistyki nieantropocntrycznej. Kontekst rozważań stanowią ustalenia naukowców z zakresu badań dotyczących historii aktywności człowieka w Puszczy Białowieskiej (Otton Hademann, Tomasz Samojlik). Autorka poddaje analizie gatunkową formę utworu i dowodzi, że Kossak, wykorzystując wiedzę przyrodniczą i historyczną, nadaje literackiej sadze charakter sylwiczny i za jej pośrednictwem rozmontowuje stereotypy oraz legendy dotyczące Puszczy Białowieskiej i jej ludzkich oraz nie-ludzkich mieszkańców. Odwołując się do biografii Kossak, autorka artykułu wykazuje na zaangażowaną postawę badaczki-pisarki wobec destrukcyjnego wpływu człowieka na puszczańską przyrodę.
    The article offers a non-anthropocentric reading of Simona Kossak’s Saga Puszczy Białowieskiej. It also examines the context of scholarly research into the human activity in the Białowieża Primeval Forest (Otton Hademann, Tomasz Samojlik). The author of the article looks at the generic characteristics of this volume and observes that by using her knowledge of nature and history, Kossak gives her saga a character of a palimpsest and deconstructs certain stereotypes and legends concerning the Forest, including both its human and non-human residents. The author also refers to Kossak’s biography and points to the writer’s ethical engagement to prevent the destruction of the natural environment of the Forest.
    Źródło:
    Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2021, 18; 193-212
    2082-9701
    2720-0078
    Pojawia się w:
    Białostockie Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przeszłość Litwy w księgach silva rerum XVIII wieku
    Representation of Lithuania’s History in the Eighteenth-Century Silvae Rerum
    Autorzy:
    Orzeł, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32388134.pdf
    Data publikacji:
    2023-09-30
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu
    Tematy:
    silva rerum
    Grand Duchy of Lithuania
    eighteenth century
    historiography
    nobility
    historical awareness
    Opis:
    Existing studies on the historical knowledge of the nobility within the Polish-Lithuanian Commonwealth primarily rely on printed sources. However, these studies often overlook the history of the Grand Duchy of Lithuania, focusing on the Kingdom of Poland instead. This article aims to present Lithuania’s history as depicted in the silvae rerum of eighteenth-century noblemen. Through scientific investigations, it is evident that descriptions of Lithuanian history were less frequent compared to Polish history. The period covered in these descriptions typically ranges from the origin narrative (ethnogenetic legend) to the reign of Władysław Jagiełło. Notably, the history of the Jagiellonian dynasty is incorporated into the history of Poland. By comparing the noblemen’s silvae rerum with historiographical works, both from the 18th century and earlier periods, the article examines the sources of the nobility’s historical knowledge. The analysis reveals the continued influence of works by Maciej Stryjkowski and Wojciech Wijuk Kojałowicz, while also acknowledging the impact of eighteenth-century writers such as Kasper Niesiecki, Władysław Łubieński, and Franciszek Paprocki on the historical content of the silvae rerum.
    Źródło:
    Zapiski Historyczne; 2023, 88, 3; 87-113
    0044-1791
    2449-8637
    Pojawia się w:
    Zapiski Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Korespondencja Prymasa i Senatu z czerwca - listopada 1648 roku : Bezkrólewie. Chmielnicki. Elekcja
    Autorzy:
    Librowski, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043887.pdf
    Data publikacji:
    1987
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    XVII wiek
    silva rerum
    prymas
    korespondencja
    rękopis
    17th century
    Primate
    correspondence
    manuscript
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1987, 55; 203-301
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jak pan Rajewicz do Piotrkowa jechał, czyli o wierszu z rękopisu Działyńskich uwag kilka
    How Mr Rajewicz travelled to Piotrkow. A few remarks about the poem from the manuscript of the Działyńskis family
    Autorzy:
    Mieszek, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/967977.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Silva rerum
    the Dzialynskis family
    humor
    sylwy szlacheckie XVIII wieku
    Działyńscy – rodzina
    komizm
    Opis:
    The article focuses upon the analysis of poems written down in the manuscript associated with the Działyński family. The works have satirical in nature and are addressed to the circle of the closest people, relatives and family. What is more, their author is using different types of literary styles and literary genres (e.g. prayer, laudatio, speech). The poems have a carnivalesque character. That is why they are upsetting rational order of the world. The author is mocking and unmasking conventions. Of course, the value of these poems should not be overrated. These literary pieces are examples of composition inconsistency and stylistic ineptitude. The article is taking also a matter of the authorship of poems, however, it verifies the authorship of Marcin Działyński, the governor of Nakło.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2015, 30, 4; 29-48
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Siedemnastowieczna sylwa w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej KUL
    Silva Rerum aus dem 17. Jahrhundert in den Beständen der Universitätsbibliothek der KUL
    Autorzy:
    Modlińska-Piekarz, Angelika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1039938.pdf
    Data publikacji:
    2008-06-27
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Manuskript
    17. Jahrhundert
    BU KUL
    silva rerum
    rękopis
    XVII wiek
    manuscript
    17th century
    Opis:
    Die vorliegende Arbeit betrifft einen in den Manuskriptsammlungen der Universitätsbibliothek der Katholischen Universität Lublin „Johannes Paul II.” unter der Signaturnummer 2629 des allgemeinen Handschriftenkataloges aufbewahrten Handschriftenkodex aus dem 17. Jahrhundert. Es handelt sich dabei um ein typisches „silva rerum” aus dem 17. Jahrhundert, das Kopien von Briefen, Reden, Dichtungen und verschiedenartigen historischen Schriftguts enthält, dass mit dem Wirken von Königen, Magnaten und anderen staatlichen Würdenträgern sowie am politischen Leben der Polnischen Adelsrepublik unter der Herrschaft von Zygmunt III., Władysław IV. und Jan Kazimierz aktiven Anteil nehmenden Menschen im Zusammenhang steht. Darüber hinaus fi nden sich hier auch politische Ansprachen, Akten von Friedensverträgen, zeremonielle und Gelegenheitsreden, das dichterische Schaffen zu bestimmten Anlässen wie Panegyrika, Epitaphien, Klagegesänge, Epigramme, Werke mit politischem und höfi schem Charakter, die in polnischer und lateinischer Sprache verfasst wurden. Diese so unterschiedlichen Dokumente sind von fünf Schreibern in einem Zeitraum von einem bis zu mehreren Dutzend Jahren (etwa 1655-1675) kopiert worden. Anfangs wurden sie von einem anonymen arianischen Repräsentanten abgeschrieben, während ein Teil der Dokumente aus dem Archiv der Familie Radziwiłł kopiert wurde – dies betraf das Wirken des litauischen Hetmans Krzysztof Radziwiłł. Eine Hilfe bei der Benutzung dieses Kodex´ bietet das Personen- und Ortsverzeichnis.  
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2008, 89; 275-314
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kajetan Kraszewski a kwestia unicka na Podlasiu w świetle Silva rerum. Wybrane problemy
    Kajetan Kraszewski and the Uniate Church in Podlasie in the Context of Silva Rerum. Selected Problems
    Autorzy:
    Czyżewski, Feliks
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2035327.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-27
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    nobility family chronicles (silva rerum)
    Kajetan Kraszewski
    Podlasie’s Uniate Church
    Polish-Eastern-slavic borderlands
    Opis:
    The article presents Kajetan Kraszewski’s opinions on the Uniate Church in Podlasie, included in his Silva rerum. The views of the author of Kronika rodzinna (Family chronicle) are confronted with the statements of the researchers (mostly historians, literary scholars and linguists) within the broad context of the political, social and cultural life of the Polish-Lithuanian Commonwealth and the partition periods. By comparing research literature and excerpts from Silva rerum, the article analyses the effects of the Union of Lublin and the Union of Brest for the peasant community of Podlasie in the 1860s and 1870s. As presented in Kajetan Kraszewski’s Kronika, the tragedy of the followers of the Uniate Church in Podlasie resulted from the social and religious conditions that fuelled the divides during the time of the Russian partition (divide et impera). Kraszewski’s Silva rerum constitutes an image of the distance with which peasants treated Podlasie’s Uniate Church members, similar to the latter’s during the “masters’” uprising of 1863 (“in the masters’ uprising – we stayed aside watching”).
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2021, 28, 2; 23-41
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Boronowska opowieść. Rapt J[ej]m[ości] Panny Dzierżanowskiej przez J[ego]m[ości] P[an]a Frantemberka [– –] – edycja utworu
    Autorzy:
    Szafrańska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2028472.pdf
    Data publikacji:
    2022-01-11
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    raptus puellae
    abduction
    silva rerum
    Aleksander Minor
    occasional poetry
    exemplum
    porwanie panny
    sylwa
    poezja okolicznościowa
    egzemplum
    Opis:
    Artykuł zawiera edycję rękopiśmiennego utworu okolicznościowego opowiadającego o uprowadzeniu panny. Tekst pochodzi z sylwy Aleksandra Minora (sygn. 691), spisanej prawdopodobnie w latach 1664–1705 i znajdującej się w zbiorach Biblioteki Baworowskich (fond 4, dział 1) w Lwowskiej Narodowej Naukowej Bibliotece Ukrainy im. Wasyla Stefanyka.
    The article contains an edition of a handwritten occasional piece about the abduction of a maiden. The text comes from a silva rerum by Alexander Minor (ref. no. 691), probably written between 1664 and 1705, and held in the collection of the Baworowski Library (fond 4, section 1) at the Vasyl Stefanyk National Scientific Library of Ukraine.
    Źródło:
    Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2022, 65; 275-295
    0029-8514
    Pojawia się w:
    Odrodzenie i Reformacja w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obraz władców polskich w osiemnastowiecznych księgach silva rerum
    The image of Polish rulers in eighteenth-century silva rerum books
    Obraz polských panovníků v knihách silva rerum z 18. století
    Autorzy:
    Orzeł, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/6378931.pdf
    Data publikacji:
    2023-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Rzeczpospolita Obojga Narodów
    silva rerum
    królowie polscy
    wiek XVIII
    szlachta
    Polish-Lithuanian Commonwealth
    Polish monarchs
    eighteenth century
    nobility
    Opis:
    The aim of this article is to present the view of Polish rulers by the nobility of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the eighteenth century. These reflections were based on the silva rerum books written in the eighteenth century, containing separate sections on the history of the Polish Kingdom. As in the printed works, there is a noticeable slow change in the manner of descriptiveness – the abandonment of factual information in favour of an attempt to evaluate the ruler and the times of his reign. The painful reality of the successive partitions of the Polish-Lithuanian Commonwealth, and then its collapse, resulted in a more critical approach to certain rulers, but also to the mechanisms of governance.
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2023, 2(37); 70-92
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chamaiły – tatarskie silvae rerum
    Chamails – Tatar silvae rerum
    Autorzy:
    Radziszewska, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/480526.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
    Tematy:
    Chamiał
    islam
    rękopisy
    silva rerum
    Tatarzy Wielkiego Księstwa Litewskiego
    Islam
    Tatars of the Grand Duchy of Lithuania
    manuscripts
    chamail
    Opis:
    Chamaił jest jednym z rodzajów piśmiennictwa religijnego muzułmanów Wielkiego Księstwa Litewskiego. Nazywa się go modlitewnikiem, co odnosi się do podstawowej treści oraz funkcji, jaką pełni. Zawartość księgi bywa jednak różnorodna i wykracza poza standardowe modlitwy codzienne oraz okolicznościowe. Artykuł koncentruje się na treści dodatkowej, okołomodlitewnej zawartej w omawianym typie księgi, czyli m.in. na mowach okolicznościowych, fragmentach utworów literackich, notatkach osobistych oraz zaklęciach i wróżbach obecnych na kartach tatarskich manuskryptów. Treść ta analizowana jest w odniesieniu do szerszej tradycji piśmienniczej, mianowicie do zaliczanych do form paraliterackich sylw szlacheckich (silvae rerum).
    Chamail is the name for religious, literary Muslim manuscripts, popular among the Muslims in the Grand Duchy of Lithuania. Its basic task and function is to serve as a prayer book, though it may contain all kinds of other texts besides the religious ones, or written for specific purposes. The present article is concerned with this additional, quasi prayer functions of chamails, such as speeches and addresses, fragments of literature, personal notes, spells and prophecies. It examines it in reference to the wider quasi literary tradition, the so-called silvae rerum (nobility’s home chronicles).
    Źródło:
    Nurt SVD; 2017, 2; 92-110
    1233-9717
    Pojawia się w:
    Nurt SVD
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obraz Ameryki Północnej w sylwie Adama Jana Warakomskiego z 1743 roku
    An image of North America in the silva created by Adam Jan Warakomski in 1743
    Autorzy:
    Orzeł, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/46171891.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Ameryka Północna
    geografia
    silva rerum
    kompendia wiedzy
    XVIII wiek
    Rzeczpospolita Obojga Narodów
    North America
    geography
    compendiums of knowledge
    eighteenth century
    Polish-Lithuanian Commonwealth
    Opis:
    Rękopiśmienne księgi szlachty Rzeczypospolitej Obojga Narodów często zawierają informacje geograficzno-historyczne na temat innych państw i kontynentów. W XVIII w. coraz częściej publikowane były kompendia wiedzy, które w przystępny sposób opisywały świat. Z nich wiadomości te trafiały na karty szlacheckich sylw. W artykule zaprezentowano obraz Nowego Świata, dokładniej: Ameryki Północnej w księdze autorstwa Adama Jana Warakomskiego. Na podstawie analizy różnych dzieł zawierających tematykę geograficzną, z których Warakomski mógł korzystać podczas tworzenia swej sylwy, okazało się, że źródłem wiedzy autora były te autorstwa jezuity Jana Drewsa. Przeanalizowano więc charakterystykę Ameryki Północnej obydwu autorów. Artykuł został uzupełniony edycją źródłową, służącą porównaniu treści źródeł.
    The manuscript books (silva rerum) written by the nobility of the Polish-Lithuanian Commonwealth often contain geographical and historical information about other countries and continents. In the 18th century, compendia of knowledge were published more and more frequently. They described the world in an easy-to-understand way. From these works, certain pieces of knowledge were copied into the noblemen’s silva. This article examines an image of the New World, and more precisely of North America, created by Adam Jan Warakomski. While analysing various works containing geographical references that Warakomski may have used during the writing of his silva, it becomes evident that the sources of his knowledge were the works of the Jesuit Jan Drews. Therefore, an analysis of characteristics of North America as depicted by both authors is conducted. This article is supplemented by a source edition with the purpose of comparison between the content of the sources.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2022, 110; 77-98
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poezja przypisów. Czesława Miłosza „Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada”
    Poetry of Footnotes. Czesław Miłosz’s The Rising of The Sun
    Autorzy:
    Okulicz-Kozaryn, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179341.pdf
    Data publikacji:
    2012-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    historia literatury polskiej
    historia literatury litewskiej
    tradycja Wielkiego Księstwa litewskiego
    dyskurs genealogiczny
    krajowość
    sylwiczność
    przypis
    history of the Polish literature
    history of the Lithuanian literature
    tradition of the Grand Duchy of Lithuania
    genealogical discourse
    locality
    silva rerum
    footnote
    Opis:
    Poemat Cz. Miłosza Gdzie słońce wschodzi i kędy zapada uznawany jest za summę twórczości poety. R. Okulicz-Kozaryn w artykule zatytułowanym Poezja przypisów dowodzi, że ta skądinąd trafna opinia ma podstawy raczej intuicyjne niż interpretacyjne, brak bowiem pełnej kontekstowej interpretacji, szczegółowej analizy, a nawet próby linearnej lektury poematu, który nie doczekał się dotąd krytycznego, komentowanego wydania. Tymczasem im uważniej próbuje się odczytywać znaczenia, tym więcej trudności sprawia jego rozumienie, choćby z tego powodu, że autor wplótł w swój utwór fragmenty po litewsku i staro-białorusku. Umyślnie pozostawiając część przytoczeń bez tłumaczenia – jako swego rodzaju naddatek liryczny – Miłosz cytuje też pisarzy polsko-litewskich i wprowadza do poematu wiadomości o tych twórcach, uważanych w Polsce za pomniejszych, a najczęściej w ogóle nie znanych. Ponadto dołącza różne objaśnienia na temat litewskiej krainy historycznej – Laudy. W ten sposób „PRZYPISY” – słowo to zostało wyróżnione przez autora wersalikami – otrzymują wartość poetycką i znaczenie elementu konstrukcyjnego dzieła. Miłosz adaptuje staropolską formę silva rerum, a jednocześnie, przywołując bezpośrednio Mickiewiczowską Grażynę, korzysta z tradycji romantycznej powieści poetyckiej, której istotny składnik stanowiły przypisy.
    Miłosz’s poem From the Rising of the Sun is said to encapsulate the most important features of his poetry. In his paper entitled The poetry of footnotes, Radosław Okulicz-Kozaryn shows that this opinion about the poetry of Miłosz is based rather on the critics’ intuition than contextual interpretation, thorough analysis or even close, comprehensive reading of his poem. Moreover, the closer the reading the more troublesome the question of understanding the poem becomes, as in some fragments (which do not have editorial notes) the Polish language is interwoven with excerpts in Lithuanian or old Balto-Russian. Leaving some of them only in their original form as an irreducible lyrical value, he also quotes from other minor Polish-Lithuanian authors and provides information about them. Milosz also includes some detailed explanation of the forgotten region of Lauda. The word “footnotes” is marked out with caps, thus being imbued with the importance of the constructional element of his work. Besides, Miłosz adapts an old form of silva rerum and meanwhile, by mentioning Mickiewicz’s poem Grażyna, he evokes the tradition of romantic tales in which notes were originally conceived as an integral part of the poetical work. 
    Źródło:
    Porównania; 2012, 10; 141-146
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies