Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Proto‑Slavic" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Rozwój płn.-słow.*brudъ i psł. *bridъ w języku polskim i w dialekcie wschodniosłowackim oraz ich stosunek do języków wschodniosłowiańskich
    The Development of North‑Slavic *brudъ and Proto‑Slavic *bridъ in the Polish Language and the Eastern Slovak Dialect and Their Relations with Eastern Slavic Languages
    Autorzy:
    Pogwizd, Szymon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031097.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Semantic development
    Eastern Slovak dialect
    Proto‑Slavic
    *brudъ
    *bridъ
    Proto‑Slavic language
    Źródło:
    Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 4; 887-896
    0037-6744
    Pojawia się w:
    Slavia Orientalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Čolpan ‘The Planet Venus’ in Turkic
    Autorzy:
    ŞİRİN USER, Hatice
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/699998.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    etymology, Turkic, astronomical terms, Proto-Bulgarian, Slavic
    Opis:
    The planet Venus, which is the brightest celestial body in the sky after the Moon, takes its astronomical name from the Roman goddess of love, beauty and fertility. It is known in Turkic as Yaruk Yulduzı ‘light star’, Akşam Yıldızı ‘Evening Star’, Sabah Yıldızı ‘Morning Star’, Tan Yıldızı ‘Dawn Star’, Seher Yıldızı id., Kervan Yıldızı ‘Caravan Star’, Kervankıran ‘Caravan-perishing’, Zühre (< Arabic ةرهز), Čolpan and Čoban Yıldızı ‘Shepherd’s Star’. This paper will discuss whether the word Čolpan is etymologically connected with the Proto-Bulgarian title čoban and the Slavic title župan.
    Źródło:
    Studia Etymologica Cracoviensia; 2014, 19, 3
    1427-8219
    Pojawia się w:
    Studia Etymologica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gk. λέπω, Lith. lùpti, Ru. lupít’ ‘to peel’
    Autorzy:
    VILLANUEVA SVENSSON, Miguel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/700002.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    etymology, Greek, Lithuanian, Slavic, Proto-Indo-European
    Opis:
    The Balto-Slavic root *leup- ‘to peel’ (Lith. lùpti, lùpa, Sl. *lupti) can be derived from the root *lep- ‘id.’ (Gk. λέπω) by assuming an original paradigm pres. *lep-e/o- : aor.-inf. *p-. The aorist-infinitive stem developed as follows: *p- > *ulp- → *lup- (after pres. *lep-) → new full grade *leup-.
    Źródło:
    Studia Etymologica Cracoviensia; 2014, 19, 3
    1427-8219
    Pojawia się w:
    Studia Etymologica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hasła z gwiazdkami w "Słowniku prasłowiańskim" (1974–2001) pod redakcją Franciszka Sławskiego
    Autorzy:
    Lewaszkiewicz, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38631082.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Proto-Slavic language
    etymology
    Slavic etymological dictionaries
    Franciszek Sławski
    Oleg N. Trubachev
    język prasłowiański
    etymologia
    słowiańskie słowniki etymologiczne
    Oleg N. Trubaczow
    Opis:
    Volumes 5–8 of the Proto-Slavic Dictionary (Słownik prasłowiański, 1974–2001), edited by Franciszek Sławski, include 116 asterisked entries; 109 of them concern the Etymological Dictionary of Slavic Languages (Ėtimologicheskiĭ slovarʹ slavianskikh iazykov, 1974–2018), edited by O. N. Trubachev, and the remaining 7 – other authors and Slavic dictionary sources. The entries in question almost exclusively contain strongly critical assessment of reconstruction and etymologisation of particular items of Slavic lexis proposed in those publications. Although the asterisked entries (authored mainly by Sławski) are certainly of high scholarly standard, some of the proposals they criticise should be considered viable. Possibly, those hypotheses can be positively verified in the future, when we have a more extensive knowledge on historical and modern Slavic dialectal lexis and appellative vocabulary preserved in onomastic material.
    W tomach 5–8 Słownika prasłowiańskiego (1974–2001) pod redakcją Franciszka Sławskiego znajduje się 116 artykułów hasłowych z gwiazdkami – 109 dotyczy Etymologicznego słownika języków słowiańskich (1974–2018) pod redakcją O. N. Trubaczowa, 7 zaś innych autorów i kompendiów slawistycznych. Hasła z gwiazdkami zawierają prawie wyłącznie jednoznacznie krytyczne oceny rekonstrukcji prasłowiańskich i innych przejawów etymologizowania leksyki słowiańskiej. Hasła z gwiazdkami (zredagowane głównie przez F. Sławskiego) zasługują na wysoką ocenę. Część skrytykowanych etymologii należy jednak potraktować jako wartościowe hipotezy. Być może w przyszłości zostaną one pozytywnie zweryfikowane, gdy lepiej poznamy dawną oraz istniejącą współcześnie słowiańską leksykę gwarową i słownictwo pospolite zawarte w słowiańskich materiałach onomastycznych.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
    0081-7090
    2392-2435
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Some Greek etymologies
    Autorzy:
    Woodhouse, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/699992.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Greek language, etymology, Slavic languages, Proto-Indo-European language
    Opis:
    Five short articles are presented offering, in some, new etymological suggestions (§§ 1. μάχομαι ‘fight’, μισθός ‘reward’, 2. βούλομαι ‘want, wish’ : Slavic *gòlъ ‘bare, naked’, 4. εἵλη ‘warmth, heat of the sun’), in others, comments on existing etymologies (§§ 1. μισθός ‘reward’, 3. οὖτα ‘wound’, 5. ὄνυξ ‘nail’ and delabialization by *l in North and East Germanic). Two of the items present alternatives to reconstructions with PIE *a (§§ 1, 3).
    Źródło:
    Studia Etymologica Cracoviensia; 2014, 19, 3
    1427-8219
    Pojawia się w:
    Studia Etymologica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polska i rosyjska rodzina wyrazów pochodzących od ps. *rǫka. Wybrane zagadnienia
    The Polish and Russian family of words coming from proto-slavic *rǫka. Selected issues
    Autorzy:
    Behrendt, Sonia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2118643.pdf
    Data publikacji:
    2013-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    język rosyjski
    język polski
    pochodzące od prasłowiańskiego *rǫka
    akronimy
    uwarunkowania kulturowe
    Russian language
    Polish language
    derivatives from Proto-Slavic *rǫka
    acronyms
    cultural conditionings
    Opis:
    A purpose of this article is to compare Polish and Russian word families formed from the Proto-Slavic lexeme *rǫka. 90 derivatives whose word-formation basis is the lexeme hand have been excerpted from Dictionary of Polish Language edited by M. Szymczak whereas 143 words deriving from the Russian word рука have been found in Словаре русского языка edited by A. P. Jewgieniewa. Despite quantitative differences, a number of common lexis in the Polish language group amounts to 48% whereas in the Russian group to 55%. Apart from the statistics, the article focuses on two detailed issues in the scope of differences in shaping lexical resources of word families coming from Proto-Slavic *rǫka in the Polish and Russian languages. The first difference involves morphological distinctions resulting from inherent tendencies of the Russian language to create acronyms such as технорук, военрук that do not exist in the Polish language. The second difference discussed here are cultural conditionings which influenced the creation of lexical distinctions in both languages certified in such word pairs as: podręcznik [handbook] – учебник, ręcznik [towel] – полотенце, rękawicznik [glove maker] – перчаточник, krótkowzroczność [shortsightedness] – близорукость, oklaski [clapping] – рукоплескания, umywalka [sink] – рукомойник, dwulicowiec [two-faced] – двурушник.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2013, 13; 29-38
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teonim Perun w leksyce średnio- i nowopolskiej (na podstawie słowników)
    Theonym Perun in Mid- and Modern-Polish Lexis (on the Basis of Dictionaries)
    Autorzy:
    Sieradzki, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/497035.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    religia prasłowiańska
    Piorun/Perun
    Perun w dyskursie naukowym
    Piorun w leksyce polskiej
    Proto-Slavic religion
    Perun in a scholarly discourse
    Piorun in Polish lexicon
    Opis:
    The article is an attempt to demonstrate that the theonym Perun/Piorun was used (and in some instances is still used) in the Polish language. The completed analyses have shown that the name of the Slavic god of thunder functions solely in a scholarly discourse. He appears in it as Piorun, in the 16th century, principally in historical texts. This phonetical form was preserved until the 19th century, changing its denotations. In the texts of 16th-century historians, the theonym Piorun denoted a Slavic god (including the god from the pantheon of prince Vladimir the Great), as well as Lithuanian Perkunas. In later studies, it begins to denote only the supreme Slavic god. This interpretation has been presented, for example, by S. B. Linde. The data from Orgelbrand’s encyclopaedia show that at the close of the 19th century and the beginning of the 20th century, lexically, there was a clear differentiation between Polish Piorun, Rus Perun and the Lithuanian god named Perkunas. Most likely, it was in the scholarly literature of the 20th century that the theonym Piorun was replaced by Perun, which denotes the god of thunder of all Slavs as well as the god from the pantheon of Vladimir. In the colloquial Polish language the theonym Perun is evidenced only indirectly: 1. in the name of thunder (Pol. piorun), 2. in the names of elongated stones found after a storm – belemnites or fulgurites (piorunowy kamień [thunderstone], piorunowa strzała [thunder arrow], piorunek [small thunder]), 3. in the folklore name ziele piorunowe [thunder herb] ‘garden asparagus'.
    Źródło:
    Język. Religia. Tożsamość; 2017, 1(15); 199-211
    2083-8964
    2544-1701
    Pojawia się w:
    Język. Religia. Tożsamość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gramatyczna kategoria czasu w języku polskim i ukraińskim w ujęciu diachronicznym
    Grammatical category of time in Polish and Ukrainian from a diachronic perspective
    Autorzy:
    Łesiuk, Mykoła
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2147590.pdf
    Data publikacji:
    2022-01
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Tematy:
    kategoria czasu
    formy czasowe
    podstawa czasownika
    końcówki osobowe
    liczba pojedyncza
    liczba mnoga
    czas teraźniejszy
    czas przeszły
    czas przyszły
    język prasłowiański
    category of time
    tense forms
    verb root
    personal endings
    singular
    plural
    Proto-Slavic language
    Opis:
    Artykuł przedstawia historię kształtowania się kategorii czasu w języku polskim i ukraińskim, to jest form czasu teraźniejszego, przyszłego i przeszłego na podstawie rekonstrukcji odpowiednich, analogicznych form języka prasłowiańskiego. Autor szczegółowo analizuje proces kształtowania się form czasowych w obu językach, ujawniając ich cechy wspólne i specyficzne. Materiał oparty jest na pracach wybitnych językoznawców europejskich (A. Meillet, N. van Wijk, Z. Klemensiewicz, T. Lehr-Spławiński, S. Urbańczyk, S. Dubisz, P. Żytec’kyj, W. Rusaniws’kyj, P. Kuzniecow i in.). Autor podaje pełny obraz systemu form czasowych i gramatycznej kategorii czasu w sposób komplementarny w dwóch pokrewnych językach.
    The paper presents the history of shaping the category of time in Polish and Ukrainian, that is forms of the present, future and past tenses, based on a reconstruction of appropriate, analogous forms of the Proto-Slavic language. The author analyses the process of shaping tense forms in both languages in detail, revealing their common and specific features. The material is based on works by renowned European linguists (A. Meillet, N. van Wijk, Z. Klemensiewicz, T. Lehr-Spławiński, S. Urbańczyk, S. Dubisz, P. Zhyteckyi, W. Rusanivskyi, P. Kuzniecow, and others), a complete picture of the system of tense forms and the grammatical category of time in a complementary manner in two related languages.
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2022, 790, 1; 50-70
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies