Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Państwo prawa" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 58
Tytuł:
Paradoks wzmocnienia demokratycznego: kryminalizacja politycznego terroryzmu jako mechanizm dyskredytacji prawnej
Autorzy:
Couto de Brito, Alexis
Moraes, Jenifer
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11856580.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
terroryzm
demokracja
demokratyczne państwo prawa
zasady konstytucyjne
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest skonfrontowanie brazylijskiego systemu prawnego z aktualnymi propozycjami poprawek w Ustawie o zwalczaniu terroryzmu, wynikającymi z aktualnej niestabilnej sytuacji politycznej w Brazylii, która osiągnęła punkt kulminacyjny podczas wydarzeń z 8 stycznia 2023 r., kiedy zwolennicy byłego prezydenta wtargnęli do budynków rządowych pod pretekstem zakwestionowania wyników wyborów. Założeniem artykułu jest zbadanie, czy te propozycje poprawek są zgodne z zasadami leżącymi u podstaw naszej demokracji konstytucyjnej i czy mogą sprzyjać rzeczywistemu wzmocnieniu demokracji.
Źródło:
Ius Novum; 2023, 17, 3; 35-51
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy istnieją polskie tradycje państwa prawa? Prolegomena do badań
Are there Polish Traditions of the Rule of Law? Prolegomena for Research
Autorzy:
Wiszowaty, Marcin M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927212.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
państwo prawne
państwo prawa
tradycje konstytucyjne
historia państwa i prawa
Rule of Law
Rechtsstaat
Polish constitutional history
Constitutional tradition and continuity
Opis:
Tekst stanowi podsumowanie seminarium naukowego poświęconego problemowi polskiego dorobku dotyczącego koncepcji państwa prawnego oraz wstęp do pogłębionych badań na ten temat. Wstępna odpowiedź na pytanie badawcze czy istnieje polski dorobek w opisanej dziedzinie jest pozytywna. Jest to dorobek wielowiekowy i stosunkowo bogaty. Odpowiedź na pytanie o istnienie polskiej tradycji państwa prawnego, rozumianej jako ciągłość – jest negatywna. Pomimo podejmowania coraz liczniejszych (i do pewnego stopnia zrozumiałych) prób dowodzenia tej ciągłości i istnienia przynajmniej częściowej kontynuacji ustrojowej pomiędzy I, II i III Rzecząpospolitą, ciągłość ta jest jedynie iluzoryczna i w rzeczywistości została kilkukrotnie zerwana. O krótkotrwałej ciągłości można mówić jedynie w ramach kolejnych epok w historii Polski.
The paper is a summary of a scientific seminar devoted to the problem of the Polish acquis concerning the concept of the Rule of Law and an introduction to in-depth research on this subject. The initial answer to the research question whether there is Polish achievements in the described field is positive. It is a centuries-old and relatively rich achievement. The answer to the question about the existence of the Polish tradition of the Rule of law, understood as continuity, is negative. Despite making more and more (partially understandable) attempts to prove this continuity and the existence of at least a partial continuation of the political system between the so called First, Second and Third Polish Republics, this continuity is only illusory and in fact has been broken several times. One can speak of a short-term continuity only within successive epochs in Polish history.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 3 (61); 31-46
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Państwo prawa na gruncie filozofii politycznej Immanuela Kanta – dwie interpretacje
The Rule of Law in Immanuel Kant’s Political Philosophy: Two Interpretations
Autorzy:
Wieczorkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531664.pdf
Data publikacji:
2019-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Kant
stan prawny
państwo prawa
liberalizm
autorytaryzm
juridical state
rule of law
liberalism
authoritarianism
Opis:
Niniejszy artykuł ma na celu omówienie kantowskiej koncepcji stanu prawnego jako podstawy współcześnie rozumianej zasady państwa prawa. W związku z tym tekst ten próbuje udzielić odpowiedzi dwa pytania: 1) jaki charakter można przypisać kantowskiej koncepcji stanu prawnego, biorąc pod uwagi wynikające z niej obowiązki; 2) czy analiza kantowskiego stanu jurydycznego może mieć jakiekolwiek przełożenie na współczesne rozumienie państwa prawa, a jeśli tak, to jakie. W celu realizacji tego zadania omówione zostają moralne presupozycje kantowskiego stanu prawnego, zgodnie z przyjętym powszechnie przekonaniem, że filozofia polityczna Kanta jest ściśle sprzężona z jego refleksją moralną i etyczną. Następnie analizie poddane zostaję dwie interpretacje kantowskiego stanu jurydycznego – interpretacja liberalna oraz interpretacja autorytarna. Kluczową różnicą pomiędzy tymi interpretacjami jest sposób ustalania zakresu okoliczności, w których obowiązek posłuszeństwa władzy państwowej winien być realizowany. Następnie kantowski stan jurydyczny zostaje zestawiony z dwoma sposobami rozumienia zasady państwa prawa – materialnym i formalnym – w celu oceny, czy zasadę państwa prawa powinniśmy rozważać w kategoriach ciągłości czy raczej zerwania względem koncepcji kantowskiej.
The purpose of this article is to discuss Kant’s concept of juridical state as the foundation of the contemporary rule of law. Therefore, the article tries to answer two questions: (1) what character can be attributed to Kant’s concept of juridical state taking into account the obligations arising from it; (2) can the analysis of the Kantian juridical state have any impact on the contemporary understanding of the rule of law and if so, what can this impact be. In order to accomplish this task, moral presuppositions of Kant’s juridical state are discussed, according to the commonly accepted view that Kant’s political philosophy is closely linked with his moral and ethical reflection. Then, two interpretations of Kant’s juridical state – the liberal one and the authoritarian one – are analysed. The crucial difference between these interpretations lies in establishing the circumstances in which the duty of obedience to state power should be carried out. Then, Kantian juridical state is compared with two ways of understanding the rule of law – the material one and the formal one – in order to evaluate whether the rule of law should be considered as continuity of or rupture with the Kantian concept.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2019, 1(19); 108-124
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesna demokracja. Aksjologia zachodnioeuropejskiego systemu politycznego
Modern democracy. Axiology of western European political system
Autorzy:
Musiał-Kidawa, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/326473.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
państwo prawa
demokracja
dobro wspólne
prawa mniejszości
rządy prawa
rule of law
democracy
common good
rights of minorities
Opis:
Publikacja przedstawia teoretyczne aspekty funkcjonowania państwa prawa. Państwo prawa istniejące w wymiarze społecznym i politycznym realizuje się współcześnie w systemie demokratycznym. Istotą tego systemu pozostaje aktywne uczestnictwo obywateli w życiu wspólnoty, szacunek dla praw mniejszości oraz rządy prawa zabezpieczające przed tyranią tłumu.
The publication presents the theoretical aspects of the functioning of the rule of law. State law existing in the social and political realized today in a democratic system. The essence of this system remains active participation of citizens in community life, respect for minority rights and the rule of law to prevent the tyranny of the crowd.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 92; 217-230
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ prezydenta Václava Havla na czechosłowacki i czeski porządek prawny w latach 1989–2003
The influence of president Václav Havel on the Czechoslovak and Czech legal order in the years 1989–2003
Autorzy:
Święch, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595551.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Václav Havel
state of law
constitutional order
the legislative process
państwo prawa
porządek konstytucyjny
proces legislacyjny
Opis:
Głównym celem artykułu jest przedstawienie poglądów Václava Havla (1936–2011) w zakresie prawa oraz naczelnych zasad demokratycznego państwa prawa. Havel był krytyczny wobec systemu prawnego obowiązującego w Czechosłowacji w latach 1948–1989. Po Aksamitnej Rewolucji były dysydent znalazł się w nowej roli. Jako prezydent kraju stał na straży zachowania naczelnych zasad demokratycznego państwa prawa. Dążył także do tego, aby prawo było zrozumiałe i przejrzyste dla każdego obywatela.
The main purpose of this article is to present the views of Václav Havel (1936–2011) in the field of law and main principles of the democratic state. Havel was critical of the legal system in Czechoslovakia in the years 1948–1989. After the Velvet Revolution, the former dissident found himself in a new role. As president of the country had become the guardian of maintance of the supreme principles of the democratic state. He also aimed at ensuring that the law was comprehensible and clear for every citizen.
Źródło:
Acta Politica Polonica; 2017, 39, 1; 67-77
2451-0432
2719-4388
Pojawia się w:
Acta Politica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chosen Aspects of Functioning of the Constitutional Principle of the Protection of Legitimate Expectations under Criminal Law in a Legal Norms’ Internalization Perspective as a Condition of its Effectiveness
Autorzy:
Budyn-Kulik, Magdalena
Kulik, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618587.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
criminal law
trust protection rule
state of law rule
prawo karne
ochrona zaufania
zasady
państwo prawa
Opis:
The article deals with the constitutional principle of the protection of legitimate expectations under criminal law in a legal norms’ internalization perspective. We discuss it against the wider backdrop of criminal law rules, their role in the system, the place, assuming value and ways of solving conflicts between different rules. The text deals with the nature of the principle, its role in the rule of law perspective, chosen aspects of its conflict with the justice principle, especially as far as limitation law is concerned. The last thing is discussed also with reference to the principle of the protection of vested interests and the principle of non-retroactivity of law. Special attention is paid to the role that the legitimate expectations protection plays in understanding nullum crimen sine lege rule. One of the main points is the problem of law norms' internalization as a condition of effectiveness of the legitimate expectations protection principle.
Opracowanie dotyczy funkcjonowania konstytucyjnej zasady ochrony zaufania na gruncie prawa karnego w perspektywie internalizacji norm prawnych. Zagadnienie zostało omówione na szerszym tle problematyki zasad prawa karnego, ich roli w systemie, umocowania, wartości walidacyjnej i sposobu rozstrzygania kolizji między poszczególnymi zasadami. Omówiono samą istotę zasady, jej rolę w perspektywie zasady państwa prawnego, wybrane aspekty jej kolizji z zasadą sprawiedliwości, szczególnie w aspekcie przedawnienia karalności. Ta ostatnia kwestia została omówiona także w nawiązaniu do problematyki zasady ochrony praw nabytych i zasady nieretroakcji prawa. Odrębne uwagi poświęcono roli zasady ochrony zaufania w sposobie rozumienia zasady nullum crimen, nulla poena sine lege. Kwestią, której poświęcono stosunkowo najwięcej uwagi było zagadnienie internalizacji norm prawnych jako warunku efektywnego funkcjonowania zasady ochrony zaufania. 
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół problematyki praworządności
Around the Issue of the Rule of Law
Autorzy:
Fleszer, Dorota
Małysa, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3200858.pdf
Data publikacji:
2022-11-14
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
praworządność
demokratyczne państwo prawa
prawo
the rule of law
the democratic rule of law
the law
Opis:
Praworządność państwa zaczyna w aktualnej sytuacji politycznej mieć szczególne i coraz większe znaczenie. Wymaga to rewizji poglądów co do standardów i oczekiwań, jakie wobec praworządnego państwa i jej aparatu można mieć. Tak wyznaczony zakres przedmiotowy zagadnienia wymaga odniesienia się do konstytucyjnej koncepcji demokratycznego państwa prawnego i jego roli w ustalaniu imperatywów w działalności państwa i jego organów. Wywołuje on również potrzebę odniesienia się do kwestii – czy warunkiem wystarczającym do istnienia praworządności w państwie jest jedynie przestrzeganie najwyższej mocy prawnej norm konstytucyjnych?
The rule of law of the state is beginning to be of particular and increasing importance in the current political situation. This requires a revision of views on the standards and expectations that one can have towards the law-abiding state and its apparatus. The scope of the issue thus determined requires reference to the constitutional concept of a democratic state governed by the rule of law and its role in determining imperatives in the activities of the state and its organs. It also raises the need to address the issue – is it sufficient for the existence of the rule of law in a state to only respect the supreme legal force of constitutional norms?
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2022, 2(XXII); 31-42
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Państwo prawa, filozofia publiczna i odpowiedzialność moralna naukowców
Rule of law, public philosophy and moral responsibility of scientists
Autorzy:
Morawski, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927455.pdf
Data publikacji:
2014-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
państwo prawa
odpowiedzialność moralna
odpowiedzialność prawna
filozofia publiczna
rule of law
moral responsibility
legal responsibility
public philosophy
Opis:
The paper discusses some relationships between the rule of law and the public philosophy. It is unquestionable that nowadays the scientism has become one of the dominant ideologies of industrial and post-industrial societies. Scientists and researchers take an active part in public life, are advisors to governments and corporations, comment in the media important public events. Thus, the problem arises of their moral and legal responsibility for what they say and do in public life. In my opinion, we may distinguish two different models of responsibility, which I call a model of scientist as an ordinary citizen and model of scientist always on duty. To put it another way, we may ask, whether the scientist in public life like an ordinary citizen can act in accordance with his political, economic or religious sympathies and preferences or just like a judge, priest or a physician is always „on duty” and always must follow all the rules of his profession. I defend the view that the adoption of the second model is one of the necessary preconditions of the existence of informed and rational public opinion and thus, the informed and rational rule of law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2014, 2(9); 85-94
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Aksjologiczne zamieszanie”?
An „axiological confusion”?
Autorzy:
Kaniowski, Andrzej M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/666078.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
lustracja
państwo prawa
odpowiedzialność
segregacja ideologiczna
nieposłuszeństwo obywatelskie
lustration
state of law
responsibility
ideological segregation
civil disobedience
Opis:
The text is a reflection on the lustration law of 2007, which imposed an obligation of submitting lustration statements on people whose professions involved significant public responsibility. Academic professors, along with journalists, or lawyers were subject to this obligation. The article, which was in the most part written in the course of these events in 2007, is a document of moral dilemmas brought by the lustration law. By posing the general question “What should I do” in the face of such state-imposed obligation, it considers a series of opposite arguments concerning the validity of this law and the reasons to submit to it, or to reject it in an act of civil disobedience.
Tekst jest refleksją na temat ustawy lustracyjnej z 2007 roku, która obowiązek złożenia oświadczenia lustracyjnego nałożyła na ludzi, których zawody cechują się istotną odpowiedzialnością publiczną. Obowiązek ten nałożony został na profesorów akademickich, jak i na dziennikarzy, czy prawników. Artykuł, który w swej zasadniczej części pisany był w trakcie tych wydarzeń w 2007 roku, jest dokumentem dylematów moralnych zrodzonych przez ustawę lustracyjną. Stawiając ogólne pytanie: "Jak się powinienem zachować?" wobec nałożonego przez państwo obowiązku, autor artykułu analizuje szereg przeciwstawnych argumentów odnoszących się do ważności tego prawa oraz analizuje racje przemawiające za zastosowaniem się do niego, tudzież za jego odrzuceniem w akcie obywatelskiego nieposłuszeństwa.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica; 2015, 27; 61-85
0208-6107
2353-9631
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Amendment to the Civil Service Act of 30 December 2015 in the Context of the Requirement of Political Neutrality of Civil Servants
Autorzy:
Banaszkiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618583.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
state of law
civil service
principle of professionalism
political neutrality
państwo prawa
służba cywilna
zasada profesjonalizmu
neutralność polityczna
Opis:
Article refers to some elements of the content of the amendment of the Act of 21 November 2008 on the civil service, which was made by the law of 30 December 2015. In one of the provisions of the amendment changed the manner of selection of candidates for senior positions in the civil service. At the same time the person it-holders were included in the civil service corps. Free and competitive recruitment was replaced by vocation, which in some cases is undertaken by entities performing their functions on the political way. The question is whether it will not affect the operation of these people, and above all, on the criteria for their selection. First the author reminds the essence of the civil service, which in Poland goes back to its tradition of 1922. Subsequently, it presents the concept of creation, the meaning of existence and the history of this service in Poland. It begins by the Act of 1922 and indicates Acts of 1996, 1998 and 2006, briefly referring to the political realities of their adoption. Then he refers to the current legal status. In the key part of the article the author points out the importance of political neutrality, which is one of the principles on which civil servants should base their action. It ensures the functioning of the civil service professional and directing its activities in the public interest only, which is a prerequisite for the proper implementation of tasks of this service. Apart from that he expressed an opinion, what will be the effects in case of deviation from this principle (at the same time, then it may be motivated by a purposeful activity).
Artykuł odnosi się do niektórych elementów treści nowelizacji ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej, jaka została dokonana ustawą z dnia 30 grudnia 2015 r. W jednym z przepisów tej nowelizacji został zmieniony sposób doboru kandydatów na wyższe stanowiska w służbie cywilnej, przy jednoczesnym stwierdzeniu, że na mocy nowych przepisów osoby zajmujące te stanowiska będą stanowiły część korpusu służby cywilnej. Wolny i konkurencyjny nabór został zastąpiony powołaniem, którego w niektórych przypadkach dokonują podmioty piastujące swe funkcje z nadania politycznego, co rodzi pytanie, czy nie wpłynie to na sposób funkcjonowania osób powołanych, przede wszystkim zaś na kryteria ich doboru. Autor przypomina najpierw samą istotę służby cywilnej, która w Polsce sięga swą tradycją 1922 r. W dalszej kolejności przedstawia ideę utworzenia, sens istnienia oraz historię przedmiotowej służby w Polsce, oprócz ustawy z 1922 r., wspominając o ustawach z 1996, 1998 i 2006 r. i krótko nawiązując do politycznego tła ich uchwalenia, a następnie odnosi się do aktualnego stanu prawnego. W kluczowej części artykułu autor przypomina, jak ważna jest polityczna neutralność, będąca jedną z zasad, na których służba cywilna powinna opierać swoje działanie. Zapewnia ona funkcjonowanie w ramach służby cywilnej profesjonalnej i kierującej się w swych działaniach tylko interesem publicznym kadry, co stanowi konieczny warunek prawidłowej realizacji stojących przed tą służbą zadań. Na koniec autor formułuje również opinię dotyczącą tego, do czego może prowadzić odejście od tej zasady.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 4
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany wprowadzane w roku 2015/2016 w ustawie z dnia 21 listopada 2008 roku o służbie cywilnej – refleksje wybrane
Changes made at the turn of 2015 and 2016 in the Act of 21 November 2008 on the civil service – comments selected
Autorzy:
Banaszkiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/476695.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
state of law
civil service
the principle of professionalism
political neutrality
państwo prawa
służba cywilna
zasada profesjonalizmu
neutralność polityczna
Opis:
Article refers to some elements of the content of the amendment of the Act of 21 November 2008 on the civil service, which was made by the Law of 30 December 2015. In one of the provisions, the amendment changed the manner of selection of candidates for senior positions in the civil service. At the same time the people it concerned were included in the civil service corps. Free and competitive recruitment was replaced by vocation, which in some cases is undertaken by entities performing their functions in the political way. The question is whether it will not affect the operation of these people, and above all, on the criteria for their selection. First the author reminds the essence of the civil service, the idea of its creation and history in Poland, and then refers to the current legal status. In the key part of the article the author points out the importance of political neutrality, which is one of the principles on which civil servants should base their action. Apart from that he expressed an opinion, what will the effects be in case of deviation from this principle (at the same time, then it may be motivated by a purposeful activity).
Artykuł odnosi się do niektórych elementów treści nowelizacji ustawy z dnia 21 listopada 2008 roku o służbie cywilnej, jaka została dokonana ustawą z dnia 30 grudnia 2015 roku. W jednym z przepisów tej nowelizacji zmieniony został sposób doboru kandydatów na wyższe stanowiska w służbie cywilnej, przy jednoczesnym stwierdzeniu, że na mocy nowych przepisów osoby zajmujące te stanowiska będą stanowiły część korpusu służby cywilnej. Wolny i konkurencyjny nabór został zastąpiony powołaniem, którego w niektórych przypadkach dokonują podmioty piastujące swe funkcje z nadania politycznego, co rodzi pytanie, czy nie wpłynie to na sposób funkcjonowania osób powołanych, przede wszystkim zaś na kryteria ich doboru. Autor przypomina najpierw samą istotę służby cywilnej, ideę jej utworzenia i historię w Polsce, następnie zaś odnosi się do aktualnego stanu prawnego. W kluczowej części artykułu autor przypomina, jak ważna jest polityczna neutralność, będąca jedną z zasad, na których służba cywilna powinna opierać swoje działanie, formułuje również opinię dotyczącą tego, do czego może prowadzić odejście od tej zasady (równocześnie, czym może być ono motywowane jako działalność celowa).
Źródło:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały; 2016, 2(19); 59-76
1689-8052
2451-0807
Pojawia się w:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PROBLEM JASNOŚCI W JĘZYKU PRAWNYM – ASPEKTY LINGWISTYCZNE I TEORETYCZNOPRAWNE
THE ISSUE OF CLARITY IN LEGAL LANGUAGE – LINGUISTIC AND THEORETICAL-LEGAL ASPECTS
Autorzy:
ANDRUSZKIEWICZ, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920756.pdf
Data publikacji:
2018-02-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
dyskurs prawny
jasność tekstu prawnego
państwo prawa
technika prawodawcza
legal discourse
clarity in legal language
rule of law
legislative technique
Opis:
Przedmiotem artykułu jest zagadnienie jasności rozważane w perspektywie lingwistycznej i teoretycznoprawnej. Jasność, obok komunikatywności i adekwatności, należy do pożądanych cech tekstu prawnego. Nakaz ich osiągania jest sformułowany w normatywnych regulacjach dotyczących zasad techniki prawodawczej, jak też stanowi składnik konstytucyjnej zasady prawidłowej legislacji. Jasność jest cechą tekstów prawnych wymaganą ze względu na redakcyjną poprawność w tworzeniu tekstu prawnego. Wynika z reguł tworzenia prawa zgodnie z zasadami państwa prawa. Postulat osiągania przez prawodawcę pożądanych cech tekstu prawnego ma charakter zarówno formalny, jak i etyczny. Jasność tekstu prawnego jest bowiem nie tylko właściwością konstrukcyjną, ale gwarantem w osiąganiu wartości, takich jak pewność prawa, bezpieczeństwo prawne obywateli, zaufanie do państwa i prawa. Problemem jest jednak to, że zrealizowanie postulatu jasności nie zawsze jest możliwe. Celem przedstawionej analizy jest zbadanie przyczyn uzasadniających to, że wymóg jasności tekstu prawnego jest problematyczny i trudny do osiągnięcia. Wynika to z faktu, iż jest on uwarunkowany nie tylko przez czynniki stricte prawne, ale językowe, kontekstowe i etyczne.
The aim of this article is to present the notion of clarity as considered from the linguistic and theoretical-legal perspectives. Clarity, similarly to communicativeness and adequacy, constitutes a desirable feature of any legal text. The necessity of considering the three features has been formulated in normative regulations regarding the tenets of a legislative technique. Furthermore, the requirement is part of a constitutional principle of proper legislation. Clarity characterizes legal texts; it is required due to the editorial correctness which should be achieved in the process of the writing of a legal text. It arises from the rules for making laws according to the principles of state under the rule of law. The requirement for the consideration of the desirable features of a legal text by a legislator has both formal and ethical dimensions, because the clarity of a legal text not only constitutes a structural property but also guarantees that values such as legal certainty, legal security of citizens as well as trust in both state and law are recognised. The point is, however, that it is not always possible to achieve such clarity. The objective of this analysis is to investigate the causes which confirm that the requirement for the clarity of any legal text is complicated and not easy to meet. It is due to the fact that the requirement is conditioned not only by strictly legal factors but also linguistic, contextual as well as ethical ones.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2017, 31, 1; 7-25
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W przededniu narodzin nowoczesnej doktryny państwa prawa? Stosunek polskich liberałów do idei rządów prawa w początkach XIX wieku
On the Eve of the Birth of the Modern Doctrine of the Legal State? The Attitude of Polish Liberals to the Idea of the Rule of Law at the Beginning of the 19th Century
Autorzy:
Gałędek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927211.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
państwo prawa
rządy prawa
Królestwo Polskie
Księstwo Warszawskie
XIX w.
liberalizm
konstytucjonalizm
legal state
rule of law
Kingdom of Poland
Duchy of Warsaw
19th century
liberalism
constitutionalism
Opis:
W artykule przeprowadzona została analiza problemu stosunku przedstawicieli polskiej elity intelektualnej i politycznej do idei rządów prawa w początkach XIX w. Na wstępie przedstawiono rozwój tej koncepcji, poddając weryfikacji tezę, iż podłożem ideowym dla zasady państwa prawa była myśl oświeceniowa, na bazie której wykształciła się doktryna liberalna. Poczynione uwagi służyły do poszukiwania odpowiedzi na pytanie o charakterystykę modelu rządów ustanowionych mocą Konstytucji Królestwa Polskiego z 1815 r. Podjęto się wykazania, iż skoro istniejące do 1831 r. Królestwo było państwem, w którym obowiązywała jedna z najbardziej liberalnych konstytucji w pierwszej połowy XIX w., to akt ten spełniał wszystkie warunki, które były wymagane dla powstania państwa prawa według standardów przyjętych w tym stuleciu. Rozważania te kończą uwagi o dalszej ewolucji polskiej myśli liberalnej, jaka nastąpiła w latach dwudziestych. Zaczęła ona odróżniać się od liberalnych założeń, na jakich zbudowana została niemiecka doktryna Rechtstaat. Paradoksalnie były one bliższe polskiemu liberalizmowi we wcześniejszym (proto-liberalnym) stadium jego rozwoju w czasach Księstwa Warszawskiego.
The article analyzes the problem of the attitude towards the idea of the rule of law of representatives of the Polish elite at the beginning of the 19th century. The author presents the development of the idea of the rule of law in the introduction. He verifies the thesis that the ideological basis for the concept of the rule of law was the Enlightenment thought on the basis of which the liberal doctrine developed. He used it to seek an answer to the question about the characteristics of the model of government established by the Constitution of the Kingdom of Poland of 1815. The author attempted to prove that, since the Kingdom (existing until 1831) with one of the most liberal constitutions in the first half of the 19th century was in force, then this act met all the conditions required for the establishment of the rule of law according to the standards adopted in that century. These considerations conclude with remarks on the further evolution of Polish liberal thought in the 1820s. It began to differ from the liberal assumptions on which the German Rechtstaat doctrine was built. Paradoxically, Rechtstaat concept had much more in common to Polish liberalism in the earlier (proto-liberal) stage of its development in the times of the Duchy of Warsaw (1807–1815) than of the Kingdom of Poland (1815–1831).
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 3 (61); 15-29
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucja gwarancją ochrony praw i interesów państwa
The Constitution guarantees the protection of the rights and interests of the state
Autorzy:
Sitek, Bronisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30098002.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
the Constitution of the Republic of Poland
the rights and interests of the state
a democratic state of law
meta-principles
Konstytucja RP
prawa i interesy państwa
demokratyczne państwo prawa
metazasady
Opis:
Przedmiotem opracowania jest analiza konstytucyjnej podstawy ochrony praw i interesów państwa. Sam zwrot „prawa i interesy państwa” należy do pojęć niedookreślonych, stąd celem opracowania jest próba zdefiniowania obu elementów tego zwrotu. Należy nadmienić, że w Konstytucji RP zwrot ten nie występuje ani razu. Tylko w jednym przypadku jest mowa o interesie państwa. Zwrot ten występuje natomiast w ustawie o Prokuratorii Generalnej. Szczególna uwaga analityczna została nakierowana na wyjaśnienie znaczenia drugiego członu tego zwrotu, to jest „interes państwa”. Jest on bowiem definiowany w każdym przypadku stosownie do regulacji prawnej oraz okoliczności jej towarzyszących. Analiza znaczenia i kontekstu stosowania zwrotu „prawa i interesy państwa” pozwoli na zdefiniowanie konstytucyjnej gwarancji ochrony praw i interesów państwa, zwłaszcza w kontekście art. 2 Konstytucji RP, który zawiera podstawową metazasadę konstytucyjną, tj. demokratycznego państwa prawa. W pracy została zastosowana metoda egzegezy tekstów Konstytucji RP oraz wybranych ustaw zwykłych. Ponadto przeprowadzona została analiza orzecznictwa Sądu Najwyższego i poglądów doktryny. We wnioskach końcowych zostało wskazane, że ochrona praw podmiotowych państwa jest stosunkowo łatwa do zdefiniowania. Znacznie trudniejsza jest ochrona zmiennych interesów państwa. Gwarancję dla ich skutecznej ochrony daje art. 2 Konstytucji RP, który stanowi podstawę do działania organów państwa w ramach i na podstawie prawa.
The subject of the study is the analysis of the constitutional protection of the rights and interests of the state. The very phrase “rights and interests of the state” is imprecise. Hence, the aim of the study was to try to define both elements of this phrase. It should be noted that this phrase does not appear even once in the Polish Constitution. The interest of the state is mentioned once in the Constitution. On the other hand, the entire phrase appears in the Act on the General Counsel to the Republic of Poland. Particular analytical attention was focused on discovering the meaning of the second part of this phrase, which is “the interest of the state”. It is defined in each case according to the legal regulation and its accompanying circumstances. The analysis of the meaning and context of the use of the phrase “the rights and interests of the state” made it possible to define the constitutional guarantee of the protection of the rights and interests of the state, especially in the context of the article 2 of the Polish Constitution and the basic constitutional meta-principle of a democratic state of law. The method of exegesis of legal texts of the Constitution of the Republic of Poland and selected ordinary acts was used in the work. Moreover, an analysis of the jurisprudence of the Supreme Court and the views of the doctrine was conducted. In the final conclusions it was indicated that the protection of the state’s subjective rights is relatively easy to define. It is much more difficult to protect the changing interests of the state. The guarantee for their effective protection is provided by the article 2 of the Constitution of the Republic of Poland, which is the basis for the operation of state organs within the framework and on the basis of the law.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2023, 44; 97-108
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Byle polski sejm zaciszny, byle polski sejm spokojny”. Budowa i wygaszanie państwa prawa w II Rzeczypospolitej
“May the Polish Sejm be Tranquil, may the Polish Sejm be Quiet”. Building and Phasing out the Legal State in the Second Polish Republic
Autorzy:
Stus, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927195.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
II Rzeczpospolita
Polska międzywojenna
kreowanie ustroju państwa
państwo prawa
międzywojenny konstytucjonalizm
Second Polish Republic
Interwar Poland
creating the state system
legal state
interwar constitutionalism
Opis:
Okres międzywojenny odegrał kluczową rolę w procesie urzeczywistniania idei państwa prawa w Polsce. Zaistniała wtedy, po raz pierwszy od czasu utraty suwerenności pod koniec XVIII w., nieskrępowana możliwość skonstruowania od podstaw formy rządów opartej na solidnych standardach demokracji i praworządności. Znalazła ona swój prawny wyraz w rozwiązaniach uchwalonej w 1921 r. konstytucji marcowej. Praktyczna realizacja postulatów państwa prawa w II Rzeczypospolitej odbiegała jednak od ideału. Zdecydowały o tym różne względy i wyzwania polityczne, społeczne, ekonomiczne i międzynarodowe. Nie zawsze fortunnie zredagowana konstytucja marcowa stała się przedmiotem zmasowanej krytykowana, a jej niewygodne rozwiązania ignorowano. Stopniowe odchodzenie od praworządności, naznaczone rosnącym autorytaryzmem obozu sanacyjnego po 1926 r., realizowało się na trzech płaszczyznach: tworzenia prawa, w tym kolejnych regulacji konstytucyjnych, jego interpretacji i stosowania. Następstwem tych procesów była stopniowa transformacja parlamentarno-gabinetowego „systemu marcowego” w autorytaryzm i towarzyszące jej „wygaszanie” państwa prawa. W artykule podjęto próbę analizy doświadczeń międzywojennych z punktu widzenia przebiegu tej degradacji praworządności oraz przyczyn jej nietrwałości w II Rzeczypospolitej.
The inter-war period played the key role in the process of realizing the idea of the legal state in Poland. It brought the uninhibited opportunity to establish a new the form of government based on solid democratic standards and the rule of law for the first time since the country had lost its independence in the late 18th century. It was expressed in the legal instruments of the March Constitution of 1921. Practical enforcement of the legal state concept in the Second Polish Republic was far from ideal though. It resulted from various political, social, economic and international challenges. The March Constitution, not always clearly worded, was subject to widespread criticism and its cumbersome regulations were ignored. Moving gradually away from the rule of law, marked by the Sanacja elites becoming more authoritarian after 1926, was expressed on three levels: creating law, including subsequent constitutional regulations, it’s interpretations and enforcement. Gradual transformation of the parliamentary-cabinet system of the March Constitution into authoritarian state was the result of these processes. The article attempts to analyze the inter-war experience from the point of view of growing degradation of the rule of law and the reasons for its instability in the Second Polish Republic.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 3 (61); 79-92
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 58

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies