Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "History and literature" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 28
Tytuł:
Czy męskie kobiety i zniewieściali mężczyźni to wytwór kultury współczesnej? Ślady przenikania się ról płciowych w dramacie Barbara jeszcze Gasztołdowa żona Dominika Magnuszewskiego
Are masculine women and effeminate men a product of contemporary culture? Traces of gender role interpenetration in Dominik Magnuszewski’s play Barbara jeszcze Gasztołdowa żona
Autorzy:
Lemański, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1068630.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Dominik Magnuszewski
romantyzm
kobieta w historii i literaturze
androcentryczna nieświadomość
Romanticism
women in history and literature
androcentric ignorance
Opis:
Celem artykułu jest pokazanie procesów społecznych i kulturowych, które utrwalają patriarchalny model społeczeństwa na podstawie dramatu Dominika Magnuszewskiego Barbara jeszcze Gasztołdowa żona. Wykorzystując badania z zakresu antropologii kulturowej, rozpatruję utwór w kontekście przedstawienia ról płciowych w sposób niezgodny z archetypowymi wzorami. Król Zygmunt reprezentuje typ zniewieściałej męskości, natomiast królową Bonę zestawiam z typem kobiecości zwanym virago, łączącym cechy uznawane za męskie z kobiecymi. Artykuł rozwija stan badań nad problemem dominacji patriarchatu w XIX wieku w Polsce, wykorzystując w tym celu terminologię zaczerpniętą z antropologii kulturowej (androcentryczna nieświadomość).
The aim of the paper is to show the social and cultural processes that perpetuate the patriarchal model of society using the example of Dominik Magnuszewski’s play Barbara jeszcze Gasztołdowa żona. Using research in the field of cultural anthropology, I consider the work in the context of the representation of gender roles in a manner inconsistent with the archetypal patterns. King Sigismund represents the type of effeminate masculinity, while Queen Bona is referred here to the virago femininity type, combining traits considered as masculine and feminine. The paper develops research into the problem of the domination of patriarchy in 19th century Poland, using terminology taken from cultural anthropology (androcentric ignorance).
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2020, 26, 2; 157-170
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Węgierskie nocne rodaków rozmowy. Wokół antologii Gwiazda przewodnia. Węgierski październik 1956 w rodzimej poezji i prozie
Hungarian night-time conversations between Poles. On the anthology Gwiazda przewodnia. Węgierski październik 1956 w rodzimej poezji i prozie
Autorzy:
Ratajczak, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041910.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Hungarian uprising 1956
patriotism
literature and history
anticommunism
Opis:
Jerzy Snopek’s anthology Gwiazda przewodnia. Węgierski październik 1956 w rodzimej poezji i prozie  (Guiding star: Hungarian October 1956 in Polish poetry and prose) contains outstanding relations and reflections on the drammatic moment in history. The authors of works quoted in the collection were interested in, among other things, the combination of the personal and the collective, existential and historical, palpable and metaphysical.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2016, 29; 271-274
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emilia Cyfrowicz (1835-1923) – siostra Maria Emilia od Aniołów. Szkic do portretu niepokalanki, nauczycielki i autorki podręczników
Emilia Cyfrowicz (1835-1923) – Sister Maria Emilia of the Angels a Sketch Biography of the Sister, Teacher and Author of Textbooks
Autorzy:
Młynarczuk, Aldona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1956540.pdf
Data publikacji:
2019-07-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia Kościoła w Galicji
dzieje niepokalanek
szkolnictwo zakonne dla dziewcząt
podręczniki historii i literatury ojczystej
history of the Church in Galicia
the history of the Sisters of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary
convent education for girls
textbooks on Polish history and literature
Opis:
Autorka artykułu prezentuje sylwetkę Emilii Cyfrowicz – niepokalanki, nauczycielki i autorki podręczników historii i języka polskiego, wykorzystywanych w galicyjskich szkołach na przełomie XIX i XX wieku. Wskazuje na związki niepokalanek ze zmartwychwstańcami, w szczególności o. Hieronima Kajsiewicza z założycielką zgromadzenia – Marceliną Darowską. Przybliża środowisko rodzinne Emilii, jej drogę do zakonu, początki życia konsekrowanego oraz relacje z Darowską w latach 1858-1878. Najwięcej uwagi poświęca edukacji dziewcząt w niepokalańskich szkołach, charakteryzując pracę dydaktyczną oraz twórczość historyczno-dydaktyczną E. Cyfrowicz. Artykuł został oparty na kilkudziesięciu listach pisanych przez założycielkę zgromadzenia do siostry Emilii, jej wspomnieniach oraz dostępnych opracowaniach. W Archiwum Głównym Sióstr Niepokalanek w Szymanowie zachowała się bogata korespondencja, która zasługuje na wnikliwą uwagę. Emilia Cyfrowicz była bowiem reprezentantką coraz liczniejszej grupy wykształconych zakonnic, przejawiających na przełomie XIX i XX w. ambicje twórcze w dziedzinie historii i narodowej literatury.
The author of the article presents the figure of Emilia Cyfrowicz – a sister of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary, teacher and author of textbooks on Polish history and language used in Galician schools at the turn of the 19th and 20th centuries. The article points to the connections between the Sisters of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary and the Congregation of the Resurrection of Our Lord Jesus Christ, in particular the relation of Father Hieronim Kajsiewicz to the founder of the former congregation – Marcelina Darowska. It outlines Emilia’s family environment, her path to the convent, the beginnings of her consecrated life and relations with Darowska in the years 1858-1878. In particular, the article focuses on girls’ education in schools led by the congregation of sister, describing Emilia Cyfrowicz‘s teaching work and historical and didactic output. The article was based on several dozen letters written by the founder of the congregation to sister Emilia, her memories and available studies. The Main Archives of the Sisters of the Immaculate Conception in Szymanów has preserved rich correspondence, which deserves closer attention. Emilia Cyfrowicz was a representative of a growing group of educated nuns, who at the turn of the 19th and 20th centuries manifested creative ambitions in the field of history and national literature.
Źródło:
Studia Polonijne; 2017, 38; 21-36
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hüzün – melancholia turecka w Stambule Orhana Pamuka
Hüzün – Turkish Melancholy in Orhan Pamuk’s Stambul
Autorzy:
Szalewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182415.pdf
Data publikacji:
2014-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
melancholic aesthetics
a city in the literature
the city and the history
Pamuk’s essay writing
literature and history
Turkish literature
estetyka melancholijna
miasto w literaturze
miasto i historia
eseistyka Pamuka
literatura i historia
literatura turecka
Opis:
Prezentowany artykuł jest refleksją nad fabularyzowanym esejem Orhana Pamuka Stambuł. Wspomnienia i miasto, analizowanym w kontekście całokształtu twórczości tureckiego noblisty. Wszystkie powieści Pamuka konsekwentnie utrzymane są w nastroju nostalgii za przeszłością, poszukiwania tajemnicy, a ich równoważnym bohaterem jest przestrzeń Stambułu. W omawianym eseju sam autor definiuje melancholię, do której wciąż dyskursywnie powraca, jako hüzün – szczególny rodzaj smutku właściwy dla tureckiej kultury. Celem powyższego artykułu staje się więc próba opisu tego zjawiska z wykorzystaniem ujęcia komparatystycznego, refleksji nad doświadczaniem przeszłości we współczesnej kulturze historycznej, a także narzędzi geografii humanistycznej. Hüzün jawi się wówczas jako rodzaj melancholii miejsca, ale również szczególna forma pisma melancholijnego.
The article is a reflection on the fictionalized essay Istanbul: Memories and the City by Orhan Pamuk, which is analyzed here in the context of the entire works of the Turkish Nobel Prize winner. All Pamuk’s novel are consistently maintained in the mood of nostalgia for the past, searching for the mystery, and their protagonist is the space of Istanbul. In this essay, the author defines the melancholy, to which he discursively continually returns, as hüzün as a special kind of sadness appropriate for the Turkish culture. The purpose of this article is therefore to describe this phenomenon using comparative recognition, reflection on the experience of the past in contemporary historical culture, and also tools of humanistic geography. Hüzün then appears as a kind of melancholy of a place, but also as a special form of melancholic writing.
Źródło:
Porównania; 2014, 15; 311-322
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy „ nowe” jest nowe, czy też jest „poligonem orwellowskiej utopii”? Refleksje na temat ostatniej reformy edukacyjnej
Is „new” new or is it a „training ground for the Orwellian utopia”? Reflections on the most recent educational reform
Autorzy:
Myrdzik, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/782955.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
nauczanie języka polskiego
auto
Polish language education, autonomy, structural and programmatic reform, history of literature
autonomia
reforma strukturalna
reforma programowa
historia literatury
Opis:
In the text: Is „new” new or is it a „training ground for the Orwellian utopia”? Reflections on the most recent educational reform I address the issue of the reform of Polish language education understood in the structural and programmatic sense. The leading concept around which I focus my reflection is autonomy understood in the light of the concept of Aharam Aviram – Autonomy-Oriented Education. Aviram refers to the category of autonomy not only in the process of upbringing, but also in education. Autonomy is a task and an endless process, requiring everyone to work on themselves as well as the appropriate organization of social relations. The significance and sense of the proposal to rebuild the Aviram educational system becomes apparent in the context of restoring the lost bond with reflection on spirituality and as a protest against the centralization of the state in this area. And in the context of changes taking place in Polish education aiming at centralism, it has a bitter resonance. In the text I also take up polemics with some of the assumptions of the reform of Polish language education
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia; 2019, 10, 285; 8-16
2082-0909
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Głos nieobecny, głos konstruowany — w kręgu studiów o niepełnosprawności w polskiej literaturze dziecięcej i młodzieżowej (Alicja Fidowicz, Niepełnosprawność w polskiej literaturze XX i XXI wieku dla dzieci i młodzieży, Kraków, 2020
Absent voice, constructed voice. Disability studies in Polish children’s literature (Alicja Fidowicz, Niepełnosprawność w polskiej literaturze XX i XXI wieku dla dzieci i młodzieży, Kraków, 2020)
Autorzy:
Kuczaba-Flisak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954068.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
disability studies
hildren’s and young adult literature
he cultural history of children’s literature
construction of children’s literature
Opis:
The article reviews the book Disability in Polish Children’s and Young Adult Literature of the 20th and 21st Centuries by Alicja Fidowicz. The author of the review analyzes the book against the background of the changes in the humanistic reflection on disability studies in the context of social changes and the history of children’s and young adult literature.
Źródło:
Paidia i Literatura; 2021, 3; 1-10
2719-4167
Pojawia się w:
Paidia i Literatura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Trzydzieści lat minęło, jak jeden dzień...” (O badaniach literatury popularnej w ostatnim trzydziestoleciu)
“Thirty Years Have Passed as One Day…” (On Researching Popular Literature in Last Thirty Years)
Autorzy:
Martuszewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/545485.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
popular literature
history of literary studies
change in attitude towards popular culture and literature
„mixed” genres
Opis:
The article presents changes in attitude towards popular literature and culture in last thirty years, in which despised Cinderella became the almighty queen of the book market, and dichotomy in studying works of “high” and “low” culture gradually disappears, what may be seen also in the role of “mixed” genres. Analyzing methods of working on such works and reminding overviews of research on such works included in her book The Third One, the author critically emphasizes the impact of English-language researches on the present shape of Polish researches on popular phenomena. She also calls for taking up literature that lies between “high” and “low” culture.
Źródło:
Jednak Książki. Gdańskie Czasopismo Humanistyczne; 2017, 8; 11-26
2353-4699
Pojawia się w:
Jednak Książki. Gdańskie Czasopismo Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świat metafor owadzich w Dziennikach czasu wojny Zofii Nałkowskiej
The World of Insect Metaphors in Zofia Nałkowska’s Dzienniki czasu wojny [Diaries of Wartime]
Autorzy:
Krupiński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1533605.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Zofia Nałkowska’s Dzienniki czasu wojny
literature and entomology
history and nature
war (atrocity) and sociobiology.
Opis:
The main aim of the article is an analysis of entomological motifs in the Nałkowska’s wartime diary. The surprising frequency of these motifs gives an opportunity for a more general discussion: the key context for an explanation of insect metaphors seems to be the tendency, common for modernist authors, to place the concept of humanity in a widely understood philosophy of nature. The rule would also apply for the war, or more generally, for mechanisms of human violence, which Nałkowska subjects in her diary to a peculiar darwinistic representation. Understanding the war as a “naturalistic fact” (Hanna Kirchner’s description) results in a gradual blurring of the differences between the violence of nature and the violence of history. The author of the article has identified a similar procedure in Czesław Miłosz’s work, which constitutes a specific counterpoint for Nałkowska’s wartime diary.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2013, 21; 123-146
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z Prus do Anglii. Saga rodziny J. R. R. Tolkiena (XIV-XIX wiek)
From Prussia to England. J. R. R. Tolkien’s Family Saga (14th-19thc.)
Autorzy:
Derdziński, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/520038.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
John Ronald Reuel Tolkien
Tolkien
biography
genealogic research
genealogical and biographical information
history
English literature
Opis:
Professor Tolkien’s knowledge of his ancestry and the history of his family name was limited to the family legends. The article From Prussia to England. J. R. R. Tolkien’s Family Saga (14th-19thc.) describes Ryszard Derdziński’s ten-years-long research which confirmed that the Tolkien family came to England from Gdańsk in the eighteenth century and that their roots can be tracked down to mediaeval Prussia and the Harz Mountains. The presented findings of Derdziński are based on archival and genealogical research and field research. The author established that Tolkien’s family name comes from Old Prussian (Baltic) etymology and is most probably related to the history of von Markelingerode, a noble family which came to Prussia from the Harz Mountains. Derdziński describes the details of the life of Daniel Gottlieb Tolkien and John Benjamin Tolkien, two brothers from Gdańsk, from whom all English-speaking Tolkiens in the United Kingdom, the United States, Canada and Australia descent. Furthermore, the author of the article presents a detailed family tree, as well as reproductions of important documents that determine the particular phases of the history of the ancestors of J. R. R. Tolkien.
Źródło:
Creatio Fantastica; 2017, 2(57); 47-71
2300-2514
Pojawia się w:
Creatio Fantastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oświecenie w Chorwacji – zmiana paradygmatu? Od zubażającego monomitu do wyzwalającej polimityczności
Autorzy:
Boguska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677550.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Enlightenment
Enlightenment – Dalmatia and Dubrovnik
Croatia – 18th century
Croatian history of literature – 20th century
Opis:
The Enlightenment in Croatia – the change of paradigm?: From impoverished monomyth to liberated polymyth The paper is an attempt at a synthetic presentation of the discourse that took place in twentieth-century literary studies on the idea of the Enlightenment in Croatia. The author recognizes the model of conservative and Catholic Enlightenment centered on the North of the country, which is constructed in these studies, as a variant that impoverishes the reality of the 18th century, and propounds (referring to the Otto Marquard’s idea about the necessity that all communities are rooted in many histories) to extend the reflection on the Enlightenment in Croatia also to its south Dalmatian and Dubrovnik variant. She proposes to study the Enlightenment in non-Western countries to a lesser extent through the prism of socio-political and economic determinants, and more by tracking mental history and cultural flows. Such a mental path allows redefining the Enlightenment in Croatia focusing on its cosmopolitanism and liberalization. Oświecenie w Chorwacji – zmiana paradygmatu? Od zubażającego monomitu do wyzwalającej polimityczności Artykuł jest próbą syntetycznej prezentacji dyskursu, jaki się toczył w dwudziestowiecznych opracowaniach historycznoliterackich nad ideą oświecenia w Chorwacji. Autorka uznaje skonstruowany na ich łamach model konserwatywnego i katolickiego oświecenia, którego centrum stanowiła Północ kraju, za wariant zubażający osiemnastowieczną rzeczywistość i postuluje (powołując się na marquardowską myśl o konieczności trwania społeczeństw w wielu historiach) rozszerzenie refleksji na temat oświecenia w Chorwacji o jego południowy, dalmatyńsko-dubrownicki wariant. Przedkłada również propozycję badania oświecenia w krajach niezachodnich w mniejszym stopniu przez pryzmat uwarunkowań społeczno-politycznych oraz gospodarczych, w większym zaś poprzez śledzenie historii mentalnej oraz przepływów kulturowych, co jej zdaniem pozwala na redefinicję oświecenia w Chorwacji w kierunku jego kosmopolityzacji i liberalizacji.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2017, 17
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieobecna „książka białogłowskiego konceptu”. Kobiety, kanon i badania literatury dawnej
Autorzy:
Staniszewski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636505.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Early Modern women’s literature, literacy of women in 17th century, canon and canon formation, methodology of literary history, teaching literary history, Anna Stanisławska
Opis:
The absent book “penned by one of the fairer sex”. Women, canon and the studies of early modern Polish literatureThe main goal of the paper is to focus on the image of the past suggested by the present state of the studies of early modern Polish literature and to propose a new and more inclusive approach to it. Using the debate on Western canon and its formation as well as the specific example of A Transaction, or an Account of the Entire Life as an Orphan, a memoir by a 17th century author, Anna Stanisławska, the author of the paper argues that what is believed now to be the canon of early modern Polish literature is rather a result of conscious decisions made by present scholars rather than an adequate representation of the past literature. The paper proposes answers to the following questions: What is lost from the image of the past as argued by the scholars when they fail to mention texts like the Transaction? How does the image of the cultural past change when one decides to acknowledge such texts? In Canon’s discourse. Fragments, the first part of the paper, the author relates briefly the debate on Western canon and its formation. He reminds that the different answers to the central question ‘what Western canon is and how it came to be’ translate to different sets of professional and political responsibilities associated with being a scholar. In Canons, syllabuses, reading material. What is ‘early modern Polish literature’?, which is the second part of the paper, the author tries to pinpoint texts which form the canon of early modern Polish literature. It consists of the texts that are actually taught at the faculties of Polish literature and are presented to their students as the early modern literature. The author analyses the curriculums of certain literary courses held in six Polish universities and finds ten recurring authors. He argues then that these authors, although respected, represent only one type of early modern Polish literature – written by the well-educated, Latin-speaking men. Consequently, the author proposes to broaden the perspective of literary studies by including in their focus such texts as the above mentioned Transaction. In Case study. Anna Stanisławska, women’s literacy and writing in the 17th century, the third part of the paper, he recapitulates briefly Stanisławska’s life and proceeds to show strong connection between Anna’s memoir and literary culture of her age (which can be seen in the way she employs topos humilitatis). He also points out that the appearance of such a text in the 17th century of all periods was no accident. During Stanisławska’s life, the number of schools dedicated solely to educating women in the Polish-Lithuanian Commonwealth was increasing. Although the literacy remained far below the level achieved in Western Europe, reading and writing became much more widespread among women. The author argues that leaving Stanisławska’s text out of the curriculum results also in failing to properly represent cultural shifts which came to pass in the 17th-century Poland. The author of the paper concludes that practicing literary history focused both on writers well-known as well as neglected like Stanisławska is a valid opportunity for a modern scholar. Not only does it enable them to create more complete narration about the past, but it also helps them grasp the consequences of the images of the past produced by their narration.
Źródło:
Terminus; 2014, 16, 2(31)
2084-3844
Pojawia się w:
Terminus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kaaba versus Ringtheater – kościół świętego Krzyża – warszawski pogrom Żydów. Dwa światy i trzy tragedie w Modlitwie (1882) Cypriana Norwida
Kaaba versus Ringtheater – the Holy Cross Church – Warsaw’s pogrom”: Two worlds and three tragedies in Modlitwa (1882) by Cyprian Norwid
Autorzy:
Burdziej, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117496.pdf
Data publikacji:
2020-12-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
literatura romantyzmu
literatura i historia
parabola literacka
modlitwa literacka
Ringtheater w Wiedniu
pożary teatrów
pogrom Żydów
warszawski pogrom Żydów 1881
islam w literaturze
Kaaba w literaturze
różaniec muzułmański w literaturze
Romantic literature
literature and history
literary parable
literary prayer
Ringtheater
Vienna
pogrom
Warsaw pogrom of Jews in 1881
Islam in literature
Kaaba in literature
Muslim rosary in literature
Opis:
Przedmiotem artykułu jest Modlitwa, prozatorski drobiazg w późnej twórczości Cypriana Norwida. Jedna fraza z tekstu: „pod wrażeniem Teatru wiedeńskiego” pozwala w islamsko-‑arabskim kostiumie dostrzec odniesienie fabuły oraz innych składników utworu do trzech tragicznych zdarzeń rzeczywistych, bezpośrednio poprzedzających czas jego powstania (w styczniu 1882 r.). Wydarzeniami tymi są (w kolejności chronologicznej): pożar wiedeń-skiego Ringtheater w dniu 8 grudnia 1881 r. oraz dwie tragedie warszawskie – panika w kościele Świętego Krzyża podczas mszy świętej bożonarodzeniowej 25 grudnia i częściowo związany z nią trzydniowy pogrom ludności żydowskiej 25-27 grudnia tegoż roku. Odsłonięcie sugerowanych przez Norwida kontekstów pozwala odczytywać Modlitwę jako przypowieść, która przez krytykę zeświecczenia ludzi współczesnych wskazuje im drogę ku Bogu i pełni modlitwy.
The article focuses on Modlitwa, a small piece of prose written by Cyprian Norwid in his late literary output. Through the single phrase “impressed by the Viennese Theatre” we see (in an Islamic-Arabic costume) that the plot and other components of the piece draw on three tragic events, directly preceding its writing (in January of 1882): the Ringtheater fire on 8 December 1881 and two Warsaw disasters—the panic in the Holy Cross Church during the 25 December Christmas Mass, and the partially related three-day-long pogrom of the Jewish community on 25–27 December of that year. Uncovering these contexts, as suggested by Norwid, makes it possible to interpret Modlitwa as a parable which, by criticizing the secularization of today’s people, shows the way towards God and the fullness of prayer.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2020, 38; 161-175
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Motyw podróży w czasie w polskiej tradycji literackiej i filmowej. Powieść Marii Krüger "Godzina pąsowej róży"
The Time Travel Theme in Polish Literary and Film Tradition. A Novel by Maria Krüger "Godzina pąsowej róży"
Autorzy:
Uljasz, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27309724.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Krüger Maria (1904-1999)
Polish literature for children and youth after 1945
Polish literature for children and youth after 1945 – history, reception
Polish film after 1945 - history, reception
literatura polska dla dzieci i młodzieży po 1945 r. – historia, recepcja,
film polski po 1945 r. – historia, recepcja
Opis:
Tematem artykułu jest powieść Marii Krüger (1904-1999) Godzina pąsowej róży (1960 r.) jako przyklad utworu epickiego z fabułą opartą na motywie podróży w czasie oraz jej adaptacja – film Haliny Bielińskiej Godzina pąsowej róży (1963 r.). Omówiono walory rozrywkowe książki i filmu. Zwrócono uwagę na ich wartości edukacyjne - kształcące i wychowawcze. Skupiono się też stronie estetycznej dzieła Bielińskiej. Uwzględniono zagadnienie recepcji medialnej i literaturoznawczej pierwowzoru literackiego, a także recepcji medialnej filmu. Podjęto kwestię odbioru powieści i jej adaptacji wśród czytelników oraz widzów.
The subject of the article is the novel by Maria Krüger (1904-1999) Godzina pąsowej róży (1960) as an example of an epic work with a plot based on the theme of time travel and its adaptation - Halina Bielińska's film Godzina pąsowej róży (1963). The entertainment values of the book and the film were discussed. Attention was paid to their educational values - educating and upbringing. The aesthetic side of Bielińska's work was also focused on. The issue of the media and literary research reception of the literary prototype as well as the media reception of the film was taken into account. The issue of the novel's reception and its adaptation among readers and viewers was raised.  
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2023, 18, 13; 301-314
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce tradycji. Refleksja autobiograficzna Wilhelminy Zyndram‑Kościałkowskiej
The location of tradition: Autobiographical reflection of Wilhelmina Zyndram‑Kościałkowska
Autorzy:
Osiński, Dawid Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1036367.pdf
Data publikacji:
2020-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Wilhelmina Zyndram‑Kościałkowska
autobiography
memory
tradition
history
Old Polish Literature and Culture
collecting
autobiografia
pamięć
tradycja
historia
kultura i literatura dawna
katalogowanie
Opis:
The paper is an attempt at showing – through the prism of autobiographical reflection – the location of tradition, as understood by Wilhelmina Zyndram‑Kościałkowska (1844–1926), a translator, writer and literary critic. The notion of location is understood by the author as a particular, restricted, time‑spatial reservoir of meanings, perceived in a broader perspective, that is as a component of a larger whole. The location of tradition is a segment and stage concerning a problem residuum of meanings in culture and history, as well as in the history of thought, which has been located in the space of individual biography of Kościałkowska, constructed with an old hand of the writer and placed as a component of diagnoses in her contemporaneity. The research material includes manuscripts (notebooks with memories and other types of autobiographical archives), deposited in the Lithuanian State Historical Archives in Vilnius (Lietuvos Valstybės Istorijos Archyvas). The author shows various ways of conducting dialogue by the critic with the old tradition (history, politics, culture, portraits of people, literature, art, family history) and the meaning of the location of tradition in the process of recording oneself and one’s contemporaneity by Kościałkowska.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2020, 20; 263-289
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Brzechwy lekcja dawnego języka polskiego (na przykładzie zbioru Sto bajek)
The lesson of old Polish language by Brzechwa (as exemplified by the collection Sto bajek)
Autorzy:
Piela, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590767.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
archaism
education in Polish language and literature
history of Polish language
lexis
phraseology
archaizm
edukacja polonistyczna
historia języka polskiego
leksyka
frazeologia
Opis:
Podstawowym celem artykułu jest prezentacja archaicznych i anachronicznych form językowych zawartych w zbiorze poetyckim Jana Brzechwy Sto bajek. Okazuje się, iż autor, jako jeden z prekursorów nurtu poezji lingwistycznej dla dzieci, świadomie wprowadzał do swych utworów niektóre historyczne wyrazy, ich formy i znaczenia, np. androny, dziatwa, gawiedź, Piotrowa, sążeń, starościna, świekra, taradajka, żupa. Słownik Brzechwy udowadnia, że twórczość poety stanowi zarówno dla młodszej, jak i starszej generacji czytelników ciekawostkę historyczno-kulturowo-językową.
The basic purpose of this article is to demonstrate the archaic and anachronistic language forms contained in the collection of poetry by Jan Brzechwa Sto bajek. It turns out that the poet, as one of the precursors of the linguistic poetry for children, deliberately introduced into his poems some historical words, their forms and meanings, e.g.: androny, dziatwa, gawiedź, Piotrowa, sążeń, starościna, świekra, taradajka, żupa. Brzechwa’s vocabulary proves that his poetry is a historic, cultural, and linguistic curiosity to both the younger and older generations of readers.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2020, 19; 309-324
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 28

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies