Temat: Fore-Sudetic Monocline - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Nowe dane o petrografii skał czerwonego spągowca z zachodniej części monokliny przedsudeckiej
New data on petrography of the Rotliegend rocks in the western part of the Fore-Sudetic Monocline
Autorzy:: Kuberska, M.
Kozłowska, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2063005.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: procesy diagenetyczne
czerwony spągowiec
monoklina przedsudecka
diagenetic processes
Rotliegend
Fore Sudetic Monocline
Opis:: Artykuł przedstawia wyniki badań skał czerwonego spągowca z czterech otworów wiertniczych, usytuowanych w zachodniej części monokliny przedsudeckiej. Do badań zastosowano standardową analizę petrograficzną (analizę mikroskopową, analizę planimetryczną), poszerzoną o analizę katodoluminescencyjną, badania w elektronowym mikroskopie skaningowym i badania rentgenowskie. Wyróżniono zlepieńce, przeważnie drobnoziarniste, polimiktyczne, piaskowce kwarcowe, sublityczne, lityczne i subarkozowe oraz mułowce i iłowce. W opisywanych skałach zauważono zmienne zabarwienie czerwonobrunatne i jasnoszaro-zielonkawe, często plamiste. Stwierdzono, że ma to związek ze zmianami Eh i pH w obrębie osadów w trakcie zachodzących przemian diagenetycznych.
The paper presents the results of studies of Rotliegend rocks from four boreholes located in the western part of the Fore-Sudetic Monocline. Standard petrographic (microscopic and planimetric) analysis accompanied by cathodoluminescence, SEM and XRD studies has been applied. The rocks are represented by conglomerates (mostly fine-grained and polymictic), sublithic, lithic and subarkosic quartz sandstones, mudstones and claystones. Their colours are variable and range from red-brown to light-grey-greenish. It is due to Eh and pH changes within the sediments during diagenetic alterations.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2011, 444; 135--147
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Siarkowodór - nowe zagrożenie w górnictwie rud miedzi
Hydrogen sulfide - a new threat in copper ore mining
Autorzy:: Kijewski, P.
Kubiak, J.
Gola, S.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/394177.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: monoklina przedsudecka
cechsztyn
anhydryt
siarkowodór
Fore Sudetic Monocline
Zechstein
anhydrites
hydrogen sulfide
Opis:: W obszarze górniczym Sieroszowice podczas wierceń w warstwach stropowych stwierdzono obecność siarkowodoru. Jest to nowe zagadnienie istotne dla warunków pracy w kopalni oraz dla środowiska. Gaz ten występuje w pierwszym cyklotemie cechsztynu (Werra) w anhydrytach dolnych (A1d), ujawniając się zwłaszcza w strefach likwidowanych wyrobisk górniczych. Drogami migracji siarkowodoru są niekiedy naturalne spękania górotworu i otwory stropowe, a zwłaszcza nieciągłości wywołane rozwojem spękań stropu wskutek eksploatacji. Ponieważ zasięg spękań eksploatacyjnych wynosi kilka wysokości wyrobisk, obejmują one skały węglanowe Ca1 i spągową część anhydrytów dolnych A1d, uwalniając siarkowodór. Gaz charakteryzuje się okresowymi i zanikającym wypływami, które ze względu na niskie stężenie nie zawsze rejestrowane są przez kopalniane przyrządy pomiarowe. Dotychczas nie odnotowano emanacji gazowych w wyrobiskach eksploatacyjnych. Obecność siarkowodoru, jak i niemożność przewidzenia jego pojawienia się, stanowią poważne wyzwanie dla kierownictwa i służb kopalnianych. Od czasu pierwszych objawów H2S prowadzone są poszukiwania metod oraz środków rozpoznawania i likwidacji tego zagrożenia oraz zapewnienia bezpieczeństwa załogom górniczym. W pierwszej kolejności stosuje się zwiększoną intensywność przewietrzania i bieżące izolowanie stref zrobów. Wydzielone zostały odrębne, izolowane wyrobiska, tzw. "tunele wentylacyjne", do odprowadzania gazów bezpośrednio do szybu wydechowego. Stosuje się także doszczelnianie obudowy kotwowej i szczelin w górotworze specjalnymi pianami.
The presence of hydrogen sulfide was discovered during drilling into roof rocks in the Sieroszowice mining area. This is a new problem which is significant both for working conditions in the mine and for the environment. This gas occurs in the first Zechstein cyclothem (Werra) in lower anhydrites (Aid) and appears especially in the working zones being excluded from the operation. The routes of hydrogen sulfide migration are sometimes through natural fractures in the rock mass as well as roof boreholes, and especially discontinuities caused by the development of roof fractures induced by mining operation. Since the range of mining fractures is several times higher than the height of mining excavation, they reach the bottom part of lower anhydrites Aid, releasing the hydrogen sulfide. The gas outflows are periodic and declining. Due to their low concentrations, they are not always recorded by mine gauges. The gas emanations have not been noticed in mine workings until now. The presence of hydrogen sulfide, as well as the inability to forecast its occurrence, is a serious challenge for the mine's administration and responsible staff. Since the first signs of H2S, efforts have been undertaken to identify and eliminate this hazard and to ensure the safety of the miners. Improved ventilation along with the insulation of mining voids is currently being employed. Separate, insulated headings (so called "ventilation tunnels") were arranged in order to carry the gases directly to the exhaust shaft. Additionally, the bolting system and cracks in rock masses are sealed up by special foames.
Źródło:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2012, 83; 83-95
2080-0819
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Rozmieszczenie minerałów kruszcowych w łupku miedzionośnym złoża Lubin–Sieroszowice
Distribution of ore minerals in the Kupferschiefer of the Lubin–Sieroszowice deposit
Autorzy:: Pieczonka, J.
Głuszek, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2063111.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: rozmieszczenie kruszców
łupek miedzionośny
monoklina przedsudecka
ore minerals distribution
Kupferschiefer
Fore Sudetic Monocline
Opis:: Sposób rozmieszczenia głównych minerałów kruszcowych zarówno w profilu pionowym, jak i w poziomym, w złożu rud miedzi Lubin–Sieroszowice na monoklinie przedsudeckiej jest wciąż przedmiotem dyskusji. Uzupełnienie bazy danych o wyniki nowych analiz pozwoliło na sporządzenie aktualnych map, obrazujących rozkład tych minerałów w poziomie. W artykule omówiono mapy wykonane dla chalkozynu (z digenitem), bornitu, chalkopirytu, kowelinu, tennantytu, galeny, sfalerytu i pirytu (z markasytem) występujących w łupku miedzionośnym. Do ich sporządzenia użyto programu Surfer 9. Jako głównej metody wyznaczania wartości parametru w punktach sieci gridowej użyto krigingu punktowego. Obok map udziału procentowego poszczególnych minerałów kruszcowych, w całkowitej ich ilości, dla każdego z poziomów umownych sporządzono mapę dominacji minerałów kruszcowych. Przedstawiono na niej obszary, w których udział poszczególnych minerałów kruszcowych wynosi powyżej 50%. Analiza map potwierdza, że głównym minerałem rudnym jest chalkozyn. Strefa występowania chalkozynu obejmuje największą część złoża, a maksymalne zawartości koncentrują się w jego centralnej części. Największą różnorodność minerałów kruszcowych zaobserwowano we wschodniej części złoża. Obok pól o dużej zawartości bornitu i chalkopirytu, pojawiają się pola dominacji galeny, sfalerytu, siarczków żelaza, a nawet kowelinu i tennantytu. Pomimo wykonania kilkudziesięciu map, trudno jest stwierdzić prawidłowość w rozmieszczeniu stref występowania poszczególnych minerałów względem siebie. Decyduje ich położenie w stosunku do bariery redox.
The paper discusses spatial distribution of ore minerals within the Lubin–Sieroszowice copper deposit in the Kupferschiefer horizon. Maps of the distribution of the chalcocite group of sulphides, bornite, chalcopyrite, covellite, tennantite, galena, sphalerite and Fe sulphides were constructed based on 2500 analyses of chip samples. In order to show a spatial distribution of major ore minerals, the Surfer 9.0 program was applied. Values of parameters in the square grid were calculated using the point kriging method. Analysis of ore minerals distribution shows that the chalcocite group of minerals predominates in the deposit. The richest chalcocite zone occurs in the central part of the deposit. In its eastern part, several ore minerals, especially bornite and chalcopyrite, prevail locally over the other sulphides. A redox barrier is a key in understanding the spatial distribution of ore minerals in the deposit.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 439 (2); 355--359
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Nowe dane na temat bazy zasobowej rud miedzi i srebra w Polsce
New data on copper and silver ore resource base in Poland
Autorzy:: Speczik, S.
Oszczepalski, S.
Małecka, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/394406.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: zasoby
rudy miedzi i srebra
monoklina przedsudecka
resources
copper and silver ores
Fore Sudetic Monocline
Opis:: W artykule przedstawiono nowe, dokładniejsze dane, które mogą posłużyć uzupełnieniu bazy zasobowej rud miedzi i srebra w Polsce. Badania zostały wykonane na podstawie przeszło stu nowo zbadanych otworów archiwalnych. Uwzględniając kryteria wyróżniania obszarów o potencjalnych zasobach prognostycznych, perspektywicznych i hipotetycznych poddano weryfikacji dotychczasowe oceny perspektywiczności obszaru Polski. Biorąc pod uwagę obecny stan wiedzy i uwarunkowania ekonomiczne stwierdzono, że zasoby prognostyczne, perspektywiczne i hipotetyczne można określić jedynie w odniesieniu do złóż stratoidalnych Cu-Ag monokliny przedsudeckiej, niecki północnosudeckiej i perykliny Żar oraz porfirowych złóż Mo-Cu-W strefy kontaktowej bloku górnośląskiego i małopolskiego. Na podstawie uzyskanych danych stwierdzono, że zasoby prognostyczne są nieco niższe niż wskazywały na to wcześniejsze opracowania, ale jednocześnie pojawiły się perspektywy poszerzenia obszarów zasobowych ze względu na dokładniejsze rozpoznanie cechsztynu monokliny przedsudeckiej.
In the paper new, more precise data which may be used to supplement the copper and silver ore resource base in Poland has been presented. The research has been conducted basing on over one hundred newly examined archival boreholes. Considering the criteda used to demarcate the areas of potential prognostic, prospective and hypothetical resources, the previous evaluations of prospectiveness regarding the area of Poland have been verified. Taking into account the current state of knowledge and economic conditions it has been concluded that the prognostic, prospective and hypothetical resources may be determined only in relation to the stratiform Cu-Ag ore deposits of the Fore-Sudetic Monocline, the North-Sudetic Trough and the Żary perycline as well as the porphyritic Mo-Cu-W ore deposits in the contact zone between the Upper-Silesian and Lesser-Polish blocks. Basing on the obtained data it has been concluded that the prognostic resources are slightly lower than indicated by the previous papers, but at the same time prospects of extending the resource areas have appeared due to more detailed recognition of Zechstein in the Fore-Sudetic Monocline.
Źródło:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2014, 88; 235-250
2080-0819
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Ren - występowanie w złożu rud miedzi, produkcja i jej perspektywy
Rhenium - occurrence in copper ore deposit, the production and its perspectives
Autorzy:: Kijewski, P.
Wirth, H.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/394086.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: nadrenian amonu
ren
rudy miedzi
monoklina przedsudecka
rhenium
ammonium perrhenate
copper ores
Fore Sudetic Monocline
Opis:: W artykule przedstawiono na przykładzie renu problematykę związaną z wykorzystaniem pierwiastków towarzyszących w złożu rud miedzi monokliny przedsudeckiej. Ren jest jednym z pierwiastków występujących w złożu, wykazującym najwyższą koncentrację w stosunku do zawartości w skorupie ziemskiej. Odzyskiwany w skali przemysłowej od 2005 roku plasuje KGHM w grupie znaczących producentów tego metalu. Dotychczasowe rozpoznanie wskazuje, że podwyższona zawartość renu w złożu bilansowym, w ilości przekraczającej 1 ppm, a lokalnie 3 ppm, występuje głównie w południowej części złoża, a jego głównym rezerwuarem są łupki miedzionośne. Tymczasem złoża z OG Polkowice i Lubin-Małomice, a także części OG Rudna i OG Sieroszowice wzbogacone w ren, zostały w znacznym stopniu wyeksploatowane. Pozostała, północna część złoża zalegająca na głębokości poniżej 1000 metrów, odznacza się wydatnym zubożeniem w ren, na poziomie poniżej 1 ppm. W efekcie w ostatnich latach zawartość renu w koncentracie systematycznie się obniża, co nie pozostaje bez wpływu na ilość renu wprowadzanego do obiegu technologicznego.
The paper presents, on the example of rhenium, the problem of utilization of accompanying elements occurring in the copper ore deposit on the Foresudetic Monocline. Rhenium is the element having the biggest concentration in relation to its content in the lithosphere. Recovered on the industrial scale since 2005 places KGHM among the significant producers of this metal. The hitherto conducted prospecting showed that increased rhenium content in mineable part of orebody, of ca. 1 ppm, and in some places even of 3 ppm, occurs mainly in the south part of deposit and its major reservoir are copper bearing shale. In the meantime the areas of Polkowice and Lubin-Małomice, as well as part of Rudna and south part of Sieroszowice, were considerably exhausted while the northern much deeper part of the orebody contains significantly less amount of rhenium, i.e. below 1 ppm. This resulted in lowering of rhenium content in the concentrate what in turn influenced the amount of rhenium introduced into the technological circuit.
Źródło:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2011, 81; 103-115
2080-0819
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Litologia i zawartość bromu w najstarszej soli kamiennej w otworze BG-3-3 na obszarze Kazimierzów 1, O/ZG Polkowice – Sieroszowice
Lithology and bromine content of the Oldest Halite from BG-3-3 borehole in the Kazimierzów 1 area, Polkowice – Sieroszowice Mining Area
Autorzy:: Księżopolska, K.
Wrzosek, J.
Bukowski, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2192105.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:: sól kamienna
monoklina przedsudecka
metoda bromowa
rock salt
Fore-Sudetic Monocline
bromine method
Oldest Halite
Opis:: Niska zawartość bromu (7 – 45 ppm) w najstarszej soli kamiennej z otworu BG-3-3 zlokalizowanego w obszarze Kazimierzów 1, kopalnia Polkowice – Sieroszowice (monoklina przedsudecka) wskazuje, że są to sole kamienne wtórne. Po przeprowadzonych badaniach petrologicznych i geochemicznych przedstawiono charakterystykę soli kamiennej badanego otworu wraz z przypisaniem do stosowanych wydzieleń petrologicznych. Określono koncentracje bromu i wielkość współczynnika bromochlorowego dla poszczególnych typów soli. Zawartość bromu w solach kamiennych jest bardzo dobrym wskaźnikiem ich genezy, gdyż jego koncentracje w tych utworach są ściśle związane ze stopniem zaawansowania cyklu ewaporatowego. Pozwala to na określenie warunków sedymentacji i wskazanie ewentualnych procesów prowadzących do przeobrażenia skał solnych. Prawdopodobną przyczyną niskiej zawartości bromu jest rekrystalizacja wcześniej wytrąconych soli pierwotnych w warunkach intensywnych procesów tektonicznych obszaru monokliny przedsudeckiej oraz duża zawartość materiału terygenicznego w profilu, która ma wpływ na zmniejszenie stężenia bromu w utworach solnych.
The low content of bromine (7 – 45 ppm) in the Oldest Halite rock salt from the BG-3-3 borehole located in Kazimierzów field in the Polkowice – Sieroszowice mine (Fore-Sudetic Monocline, SW Poland) indicates that the rock salt are secondary type. On the basis of petrological and geochemical analyses lithological characteristic of salt from the tested borehole with the assignment to use petrological classification was elaborated. The concentrations of bromine and the bromine- chlorine ratio for different types of salt were determined. Bromine content in the rock salt is a very good indicator of the origin, because of the relationship of bromine concentration with the degree of evaporation. This allows to determine the conditions of sedimentation and identify any processes leading to the transformation of rock salt. The probable reason for low bromine content is recrystallization of the previously precipitated primary salt, especially in the environment of intensive tectonic processes in the area of Fore-Sudetic monocline and high content of terrigenous material in the profile, which also have the effect of decrease of the bromine concentration in the salt formation.
Źródło:: Przegląd Solny; 2016, 12; 66--71
2300-9349
Pojawia się w:: Przegląd Solny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Mineralizacja kruszcowa w cechsztyńskim anhydrycie dolnym na monoklinie przedsudeckiej
Mineralization of the Zechstein Lower Anhydrite in the Fore-Sudetic Monocline
Autorzy:: Oszczepalski, S.
Chmielewski, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2061633.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: mineralizacja kruszcowa
Rote Fäule
anhydryt dolny
cechsztyn
monoklina przedsudecka
mineralization
Lower Anhydrite
Zechstein
Fore-Sudetic Monocline
Opis:: W pracy przedstawiono charakterystykę okruszcowania występującego w anhydrycie dolnym na monoklinie przedsudeckiej. Zbadano zarówno utwory o charakterze redukcyjnym, jak i utwory wtórnie utlenione (Rote Fäule). Anhydryty redukcyjne cechuje znaczna zmienność koncentracji metali i składu minerałów siarczkowych. Najintensywniej okruszcowane są zazwyczaj anhydryty występujące ponad utlenionym wapieniem cechsztyńskim i utlenionym spągiem anhydrytu dolnego. Dominują w nich siarczki miedzi (chalkozyn, digenit, kowelin, bornit, chalkopiryt), którym towarzyszą galena i sfaleryt. W dalszych odległościach od strefy utlenionej, siarczki cynku i ołowiu przeważają nad siarczkami miedzi, albo występuje mineralizacja śladowa, głównie pirytowa. Różnorodne struktury wzajemnego zastępowania siarczków, a także zrosty siarczków z anhydrytem i węglanami wskazują na polityfikacyjną genezę kruszców i nałożenie się późniejszego okruszcowania na mineralizację wcześniejszą. Anhydryty utlenione nie zawierają na ogół znacznych koncentracji Cu, Pb i Zn. Obecna w nich uboga mineralizacja reliktowa jest reprezentowana przez drobne pozostałości siarczków miedzi (głównie kowelinu, digenitu i chalkozynu) oraz pirytu, silnie przeobrażonych wskutek ich częściowego zastąpienia przez hematyt. Reliktowa mineralizacja w utlenionych anhydrytach implikuje hematytyzację przekraczającą względem powstałej wcześniej mineralizacji siarczkowej i ekspansję utleniania w górę aż w obręb anhydrytu dolnego. Rejony, w których występują anhydryty utlenione oraz redukcyjne z najbogatszą mineralizacją kruszcową, wskazują centra najintensywniejszej aktywności ascenzyjnych roztworów mineralizacyjnych.
The paper presents the characteristics of ore mineralization of the Lower Anhydrite in the Fore-Sudetic Monocline. Both reduced and oxidized (Rote Fäule) rocks have been investigated. Reduced anhydrites are characterized by significant variability of metal concentrations and sulphide minerals. The most intensely mineralized anhydrites occur above the oxidized bottom part of the Lower Anhydrite. Mineralization in this part is dominated by copper sulphides (chalcocite, digenite, covellite, bornite and chalcopyrite) which are accompanied by galena and sphalerite. Further away from the oxidized zone, zinc and lead sulphides predominate over copper sulphides, and pyrite mineralization is also observed. Complex intergrowths and replacement textures of sulphides, as well as intergrowths of the ore minerals with sulphates and carbonates are considered to have formed after lithification of the enclosing sediments, and indicate that the original associations of sulphides were overprinted by superimposed later mineralization. Oxidized anhydrites generally have no significant concentrations of metals like Cu, Pb and Zn. The relict mineralization there is represented by remnants of tiny grains of copper sulphides (mainly covellite, digenite and chalcocite) and pyrite, profoundly altered as a result of their partial replacement by hematite. This mineralization present in the oxidized anhydrites indicates that hematite emplacement overlapped deposition of the original sulphides and extended oxidation up into the Lower Anhydrite. Position of the reduced and oxidized areas of anhydrites enriched in metals indicates centres of the most intense activity of the ascending mineralizing fluids.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2018, 472; 135--154
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Ocena potencjału węglowodorowego łupku miedzionośnego pochodzącego z południowej części monokliny przedsudeckiej
Assessment of the hydrocarbon potential of copper-bearing shale from southern part of the Fore-Sudetic Monocline
Autorzy:: Kania, Małgorzata
Spunda, Karol
Wciślak-Oleszycka, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31348299.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: potencjał węglowodorowy
piroliza
łupek miedzionośny
monoklina przedsudecka
hydrocarbon potential
pyrolysis
copper-bearing shale
Fore-Sudetic Monocline
Opis:: Głównym celem pracy była próba określenia możliwości generacji węglowodorów z poziomu łupku miedzionośnego na podstawie wyników badań pirolitycznych. W celu oceny materii organicznej 13 próbek rdzeniowych pochodzących z rejonu złóż rud miedzi w południowej części monokliny przedsudeckiej poddano badaniom pirolitycznym Rock-Eval. Dodatkowo próbki skalne badano również przy użyciu pirolizy wysokotemperaturowej sprzężonej z kapilarną chromatografią gazową (Py-GC/FID) i studiowano pod kątem zmienności trzech grup węglowodorowych: lekkich – C₁–C₉, ciekłych – C₁₀–C₁₅ oraz ciężkich – powyżej C₁₅₊. W przypadku każdej próbki została zastosowana jednoetapowa piroliza, prowadzona w programowanej temperaturze 500°C przez 0,4 min. Uzyskane wyniki były interpretowane kompleksowo i pozwoliły na rozróżnienie charakteru generowanych produktów na podstawie dystrybucji węglowodorów otrzymanych w wyniku pirolizy substancji organicznej zawartej w skale. Do określenia potencjalnych możliwości generacyjnych badanych łupków miedzionośnych wykorzystano zarówno udział procentowy poszczególnych frakcji, jak też bezwymiarowy wskaźnik uzysku (liczony z analizy Py-GC/FID). Na podstawie wyników badań pirolitycznych Rock-Eval oraz zbieżnych z nimi wartości wskaźników uzysku Py-GC/FID stwierdzono doskonały potencjał węglowodorowy dla wybranych próbek pochodzących z poziomu łupku miedzionośnego. Stopień dojrzałości substancji organicznej wyrażony poprzez parametr T_max w przypadku większości badanych próbek z poziomu łupku miedzionośnego mieści się w zakresie okna ropnego, co potwierdziły również badania Py-GC/FID. Dodatkowo o możliwości generacji węglowodorów świadczy fakt występowania wysokiej zawartości ekstrahowalnej substancji organicznej oraz bardzo wysoka wartość parametru S2 (nawet do 41,88 mg HC/g skały). Analiza wyników badań geochemicznych pod kątem oceny potencjału generacyjnego poziomu łupku miedzionośnego udowodniła, że poziom ten nie powinien być pomijany jako potencjalnie macierzysty przy rozpatrywaniu źródła napełniania pułapek węglowodorów w systemie naftowym Niżu Polskiego.
The main objective of the research was to attempt to determine the possibility of generating hydrocarbon from the copperbearing shales based on the results of pyrolysis tests. In order to assess the organic matter, 13 core samples from the copper ore deposit region of the southern part of the Fore-Sudetic monocline were subjected to Rock-Eval pyrolysis tests. In addition, rock samples were also tested using high-temperature pyrolysis coupled with capillary gas chromatography (Py-GC/FID) and studied for the variability of three hydrocarbon groups: light C₁–C₉, liquid C₁₀–C₁₅ and heavy above C₁₅₊. For each sample, a one-stage pyrolysis was used, carried out at a programmed temperature of 500°C for 0.4 min. The obtained results were interpreted comprehensively and enabled the nature of the generated products to be distinguished on the basis of the distribution of hydrocarbons obtained as a result of pyrolysis of organic matter contained in the rock. To determine the potential generation capacity of the tested copper-bearing shales, both the percentage share of individual fractions and the dimensionless recovery index (calculated from the Py-GC/FID analysis) were used. Based on the results of the Rock-Eval pyrolysis tests and the Py-GC/FID yield indicators, an excellent hydrocarbon potential was found for selected samples from the copper-bearing shale level. The degree of maturity of the organic substance expressed by the T_max parameter for most of the tested samples from the copper-bearing shale horizon is within the oil window, which was also confirmed by the Py-GC/FID tests. In addition, the possibility of hydrocarbons generation is evidenced by the presence of a high content of extractable organic matter and a very high value of the S2 parameter (up to 41.88 mg HC/g of rock). The analysis of the results of geochemical research in terms of the assessment of the generation potential of the copper-bearing shales proved that this horizon should not be overlooked as a potential source when considering filling hydrocarbon traps in the oil system of the Polish Lowlands.
Źródło:: Nafta-Gaz; 2023, 79, 8; 510-518
0867-8871
Pojawia się w:: Nafta-Gaz
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Hydrodynamiczne modelowanie basenów osadowych na przykładzie basenu permskiego monokliny przedsudeckiej
Hydrodynamic modelling of sedimentary basins on the example of the Permian basin in the Fore-Sudetic Monocline
Autorzy:: Zawisza, L.
Piesik-Buś, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/299326.pdf
Data publikacji:: 2005
Wydawca:: Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:: basen permski
modelowanie hydrodynamiczne
baseny osadowe
monoklina przedsudecka
Permian Basin
Fore Sudetic Monocline
hydrodynamic modelling
sedimentary basins
Opis:: W pracy przedstawiono podstawy teoretyczne modelowania i hydrodynamicznej klasyfikacji naftowych basenów osadowych. Podstawą hydrodynamicznej klasyfikacji basenów naftowych są zjawiska różnicujące fazę płynną, a zwłaszcza zjawiska związane z ruchem płynów złożowych. Zdefiniowanie typu basenu hydrodynamicznego polega na określeniu, w jakim stadium rozwoju znajduje się on aktualnie: przed, w trakcie czy po inwazji wód filtracyjnych. Biorąc pod uwagę dane dotyczące rozkładu ciśnień złożowych, kierunków i prędkości przepływów wód podziemnych oraz właściwości płynów złożowych wydzielono trzy główne typy basenów naftowych: juwenilny (odśrodkowy), przejściowy (dośrodkowy) i dojrzały (statyczny). Zjawiska fizyczne oraz związki zachodzące pomiędzy nagromadzeniami węglowodorów a towarzyszącymi im wodami złożowymi i ciśnieniami predysponują typ pierwszy jako najbardziej perspektywiczny, a praktycznie eliminują jako nieperspektywiczny trzeci typ basenu. Podsumowując wyniki dotychczasowych rozważań hydrodynamicznych przeprowadzonych dla basenu permskiego monokliny przedsudeckiej, można stwierdzić, że basen ten jest basenem odśrodkowym (juwenilnym) i jest on bardzo perspektywiczny.
Theoretical fundamentals of modelling and hydrodynamic classification of sedimentary oil basins are presented in the paper. Hydrodynamic classification of oil basins is based on the effects differentiating the liquid phase, especially the movement of reservoir fluids. Definition of this type of hydrodynamic basin lies in determining its development stage at present: before, during or after the invasion of infiltration waters. Bearing in mind data of reservoir pressures distribution, directions and flow rates of groundwaters, as well as properties of reservoir fluids, three main types of sedimentary basins have been distinguished: juvenile (centrifugal), transient (centripetal) and mature (static). Physical phenomena and interrelations taking place between accumulated hydrocarbons and the accompanying reservoir waters and pressures predestine the first type as most perspective; the third type is usually eliminated as non-perspective. The so far final results of hydrodynamic analyses for the Permian basin in the Fore-Sudetic Monocline prompt the conclusion that the basin is a very perspective juvenile (centrifugal) basin.
Źródło:: Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2005, 22, 1; 469-478
1507-0042
Pojawia się w:: Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Wstępne wyniki badań inkluzji fluidalnych z najstarszej soli kamiennej Na1 w rejonie Głogowa (SW Polska)
Fluid inclusions in the Oldest Halite (Na1) in Głogów area (SW Poland) - preliminary results
Autorzy:: Toboła, T.
Markiewicz, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/183881.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:: monoklina przedsudecka
cechsztyn
najstarsza sól kamienna
inkluzje fluidalne
rekrystalizacja
Fore Sudetic Monocline
Zechstein
Oldest Salt
fluid inclusions
recrystallization
Opis:: Nowo odwiercony powierzchniowy otwór geologiczno-rozpoznawczy SS-15, wykonany w NW części złoża "Sieroszowice" dostarczył cennych informacji o wykształceniu najstarszej soli kamiennej (Na1) w tym rejonie. Obserwacje rdzenia wiertniczego wykazały, że w całym profilu Na1 generalnie wyróżnić można dwa typy soli kamiennej. Przeważają sole białe lub jasnoszare grubokrystaliczne i kryształowe o kryształach halitu sięgających do kilku centymetrów. W znacznie mniejszym stopniu występują sole różnokrystaliczne. Sposób wykształcenia obu typów, a przede wszystkim brak struktur sedymentacyjnych sugeruje znaczne przeobrażenia halitu. W celu określenia stopnia zrekrystlizowania halitu w wytypowanych próbkach soli grubokrystalicznej i kryształowej przeprowadzono także obserwacje rozmieszczenia inkluzji fluidalnych. Wykazały one, że w kryształach halitu inkluzje fluidalne spotykane są stosunkowo rzadko, tworząc bardzo zmienne wykształcone zespoły. Większość inkluzji zgromadzona jest na granicach kryształów halitu. Skomplikowany układ jaki tworzą zespoły inkluzji potwierdza złożone i wieloetapowe przemiany, jakim ulegały skały solne.
New bore-hole SS-15 drilled in NW part of "Sieroszowice" deposit provided precious information about oldest salt (Na1) in that region. Observations of the core revealed that two main types of salt may by distinguished. The white or light grey, coarse-grained and crystal-grained salts with size of halite crystals reaching few cm prevailed in the entire profile. The vari-size grained salt occur much more rare. The lack of sedimentary structures in both types of salts indicates considerably alteration of halite. In order to characterize degree of recrystallization of halite, observation of fluid inclusion was carried out in selected samples of coarse-grained and crystal-grained salts. They revealed that fluid inclusions rarely occur and form very diverse fluid inclusion assemblages. Most fluid inclusions occur on the boundaries of halite crystals. Complicated system of the FIA occurrences confirms complexity and multistage transformations which underwent the salt rocks.
Źródło:: Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 3; 349-371
0138-0974
Pojawia się w:: Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Pojemność komór magazynowych gazu w pokładzie soli na monoklinie przedsudeckiej
Gas storage cavern capacity in salt deposit of the Foresudetic Monocline
Autorzy:: Ślizowski, J.
Wiśniewska, M.
Wojtuszewska, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/394598.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: sól kamienna
magazynowanie gazu
długotrwała pojemność
monoklina przedsudecka
rock salt
gas storage
long-term capacity
Fore Sudetic Monocline
Opis:: W pracy określono teoretyczną pojemność jaką mogłyby mieć komory magazynowe gazu wykonane w złożach soli na monoklinie przedsudeckiej. Określone zostały pojemności początkowe komór oraz pojemności długotrwałe uwzględniające ich konwergencję. Konwergencje zostały opisane formułami będącymi iloczynem funkcji potęgowej, której argumentem jest: różnica ciśnienia pierwotnego górotworu i ciśnieniem gazu w komorze oraz wykładniczej funkcji temperatury, analogicznie jak w prawie pełzania Nortona. Stwierdzono, że głównymi czynnikami wpływającymi na pojemność komór magazynowych gazu są: miąższość wpływająca na rozmiary komory oraz głębokość złoża wpływająca na ciśnienie magazynowania i konwergencję. Zgodnie z wynikami przedstawionych obliczeń długotrwała pojemność magazynowa jaką można uzyskać na poszczególnych złożach waha się od 18,1-59,8 mln Nm3.
Theoretical capacity of gas storage caverns that could be located in salt deposits of the Foresudetic Monocline was discussed in the paper. The initial capacity and the long-term capacity related to the convergence have been defined. The convergence of each cavern was described by formulas, which have the same shape as Norton creep law, i.e. power function of pressure difference (primary pressure in rock massif minus gas pressure in the cavern), multiplied the exponential function of temperature. It was found, that main factors affecting capacity of gas storage caverns are: thickness, which affects the size of the cavern, and depth of deposits which affects gas storage pressure and convergence. According to the calculations, the long-term storage capacity of selected areas varies from 18.1-59.8 mln Sm3.
Źródło:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2009, 75; 5-11
2080-0819
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Fasetowane ziarna granatów z pstrego piaskowca monokliny przedsudeckiej okolicy Głogowa (SW Polska)
Faceted garnets from the sandstones of the Buntsandstein on the Fore-Sudetic Monocline (Głogów area, SW Poland)
Autorzy:: Muszyński, M.
Gaweł, A.
Skowroński, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/183341.pdf
Data publikacji:: 2007
Wydawca:: Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:: fasetowane granaty
minerały ciężkie
pstry piaskowiec
monoklina przedsudecka
Polska
faced garnets
heavy minerals
Buntsandstein
Fore Sudetic Monocline
Polska
Opis:: Przeprowadzono badania (mikroskopia optyczna, SEM/EDS, XRD, IR) tzw. fasetowanych ziarn granatów, napotkanych we frakcjach minerałów ciężkich wydzielonych z piaskowców pstrego piaskowca monokliny przedsudeckiej. Stwierdzono, że reprezentują one człony szeregu almandyn-pirop o przewadze cząsteczki almandynowej i zawierają na ogół podrzędną domieszkę cząsteczki grossularowej, natomiast pozbawione są spessartynowej. Obszarem alimentacyjnym dla tych minerałów były zapewne Sudety, gdzie w obecnie odsłoniętych skałach metamorficznych facji eklogitowej i granulitowej stwierdzono granaty o zbliżonym chemizmie. Przyjęto, zgodnie z przeważającymi aktualnie poglądami, że "fasetowane" ziarna granatów (współwystępujące z obtoczonymi ziarnami cyrkonu, turmalinu, rutylu, apatytu, a nawet blaszkami mik), ukształtowały się w wyniku diagenetycznego wyługowania przez roztwory porowe. Proces ten przebiegał przypuszczalnie powoli, w alkalicznym lub ewentualnie obojętnym środowisku (świadectwem obecność niewyługowanego apatytu oraz dominacja smektytów w spoiwie piaskowców), w warunkach bliskich chemicznej równowagi między granatami a roztworami porowymi.
The authors studied (optical microscopy, SEM/EDS, XRD, IR) the so-called faceted garnets found in heavy mineral fractions, separated out from the sandstones of the Buntsandstein on the Fore-Sudetic Monocline. The garnets represent almandine members of the almandine-pyrope series (almandine prevails over pyrope) and usually contain a subordinate admixture of the grossular member, whereas are devoid of the spessartine member. An alimentation area of these minerals was probably situated in the Sudetes, where garnets with a similar composition occur in some exposed rocks of the eclogite and granulite facies. The authors agree with currently prevailing opinions that the faceted garnets (co-occurring with rounded grains of zircon, tourmaline, rutile, apatite, and even mica flakes) were formed due to their selective diagenetic leaching by porous solutions. The process must have proceeded slowly in an alkaline or, possibly, neutral environment (it is proved by the presence of unleached apatite and domination of smectites in the bounding mass of the sandstones), under conditions approaching chemical equilibrium between garnets and the porous solutions.
Źródło:: Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2007, 33, 1; 51-68
0138-0974
Pojawia się w:: Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Wpływ zmienności litologicznej skał złożowych na parametry jakościowe złoża rud miedzi LGOM
The impact of lithological variability of reservoir rocks on the quality parameters of the Cu-Ag deposit, Lubin–Głogów Copper District (LGCD)
Autorzy:: Kaczmarek, W.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Dudek, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2061647.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: złoże rud miedzi
litologia
elewacje stropu białego spągowca
monoklina przedsudecka
copper ore deposit
lithology
top-Weissliegend elevations
Fore-Sudetic Monocline
Opis:: W artykule opisano wykształcenie litologiczno-facjalne złoża rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej, w strefach tzw. depresji stropu białego spągowca. Szczególny nacisk położono na wzajemne relacje między sąsiadującymi ze sobą odmianami litologicznymi a wykształceniem złoża bilansowego we fragmencie obszaru górniczego Sieroszowice. Badaniami objęto fragment depresji stropu białego spągowca położonej między Centralną i Północną Elewacją Rudnej. W celu zilustrowania zmienności parametrów złożowych ściśle związanych z uwarunkowaniami facjalno-litologicznymi skał goszczących, na podstawie obserwacji terenowych i wyników opróbowania złoża, wykonano metodami geostatystycznymi trójwymiarowe modele litologiczne i geochemiczne. Na podstawie map izoliniowych miąższości utworów piaskowcowych, łupkowych i węglanowych oraz przekrojów przez modele 3D, opisano wykształcenie złoża w obszarze depresji białego spągowca, gdzie profil litologiczny jest określany jako „typowy”, tj. w profilu złoża są obecne wszystkie główne typy litologiczne rud miedzi charakterystyczne dla złóż LGOM. W artykule scharakteryzowano zmienność kształtu bryły złożowej, nieregularność granic stref mineralizacji bilansowej, czym potwierdzono liczne odstępstwa od ogólnie przyjętego modelu złoża. W badanym polu eksploatacyjnym, rozpoznanym gęstą i regularną siatką opróbowania, stwierdzono wyraźną zależność między miąższością łupków miedzionośnych a obecnością w nich bilansowej mineralizacji miedziowej. Opisano również wpływ obecności utworów łupkowych o znacznej miąższości na obecność i wykształcenie bilansowej mineralizacji w leżących wyżej utworach węglanowych. Scharakteryzowano ponadto zaobserwowane w obszarze badań zróżnicowane formy wykształcenia złoża wynikające ze zmienności sekwencji litologicznej.
The article discusses the lithological and facies development of the copper ore deposit in the Fore-Sudetic Monocline in the so-called depression at the top of the Weissliegend. The lithological variability and quality parameters of the deposit in the exploitation field located between the Central and Northern elevations of Rudna, where the deposit profile is described as “typical”, i.e. the Cu-Ag mineralization occurs in all three basic lithological types of copper ore, is analyzed. The lithological variability of ores in depression zones is the reason why the degree of mineralization and the parameters of the economic deposit are highly variable. The authors focused on the mutual relationships between the neighbouring lithological units and the development of the balance deposit. To illustrate the variability of deposit parameters closely related to the lithological and facies development of the host rocks, three-dimensional lithological and geochemical models and isoline maps of the thickness of individual specific copper ore types were made using geostatistical methods and based on field observations and sampling of the deposit.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2018, 472; 105--119
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Pierwotny zasięg występowania najstarszej soli kamiennej (Na1) w południowej części monokliny przedsudeckiej (SW Polska)
The original extent of the Oldest Halite (Na1) in the southern part of the Fore-Sudetic Monocline (SW Poland)
Autorzy:: Markiewicz, A.
Becker, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/183859.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:: najstarsza sól kamienna
monoklina przedsudecka
badania hydrochemiczne
solna aureola rozproszenia
Oldest Halite
Fore Sudetic Monocline
water chemistry
salt dispersion aureole
Opis:: Obecnie udokumentowany, południowy zasięg najstarszej soli kamiennej (Na1) w SW części Polski przebiega "równoleżnikowo", generalnie wzdłuż linii pomiędzy Kożuchowem i Ostrzeszowem. Wyniki badań hydrochemicznych i petrograficzno-mineralogicznych wskazują m.in., że w bezsolnej strefie monokliny przedsudeckiej, tj. na południe od ww. granicy występowania soli Na1 doszło do "młodej" impregnacji anhydrytu dolnego i wapienia cechsztyńskiego solą kamienną - powstania tzw. solnej aureoli rozproszenia. Ponadto horyzont brekcji BrA1 stwierdzany na S od granicy występowania soli Na1 jest związany z tektonicznym kontaktowaniem anhydrytów górnych i dolnych. Do powstania tych zjawisk doszło głównie w trakcie deformacji śródławicowych, wyciskania i rozpuszczenia soli w okresie laramijskich ruchów tektonicznych. Powyższe obserwacje skłaniają do stwierdzenia, że najstarsza sól kamienna (Na1) pierwotnie występowała również w pozostałej, południowo-zachodniej części monokliny przedsudeckiej.
The recently documented southern limit of the Oldest Halite (Na1) unit in SW Poland runs "longitudinally", generally along the line between Kożuchów and Ostrzeszów. The results of hydrochemical analyses and petrographic-mineralogical investigations indicate that there was a process of "young" impregnation of the Lower Anhydrite (A1d) and Zechstein Limestone (Ca1) with halite. The process led to the formation of the so-called dispersion salt aureole within the salt-free zone of the Fore-Sudetic Monocline. Moreover, the breccia horizon BrA1, observed to the south of the Na1 unit limit, is associated with a contact of the Upper (A1g) and Lower (A1d) Anhydrites (so-called a tectonic weld). These phenomena developed mainly during the processes of intrastratal deformation, upward squeezing and dissolution of salts at time of Laramide tectonic movements. The above considerations imply that the Na1 salt unit occurred originally also in the southern-western part of the Fore-Sudetic Monocline.
Źródło:: Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 3; 327-348
0138-0974
Pojawia się w:: Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Ewaporaty górnego permu (cechsztyn) na obszarze centralnej części monokliny przedsudeckiej (SW Polska) – warunki występowania i wykształcenie
Geology of Upper Permian (Zechstein) evaporites in the central Fore-Sudetic Monocline (SW Poland)
Autorzy:: Czapowski, Grzegorz
Nowacki, Łukasz
Chełmiński, Jacek
Głuszyński, Andrzej
Skowroński, Leszek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2192064.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:: ewaporaty
górny perm (cechsztyn)
centralna część monokliny przedsudeckiej
SW Polska
evaporites
Upper Permian (Zechstein)
central Fore-Sudetic Monocline
SW Poland
Opis:: Analiza obecnego występowania i zróżnicowania miąższości utworów ewaporatowych (siarczanowych i chlorkowych) górnego permu (cechsztyn) na obszarze centralnej części monokliny przedsudeckiej, bazująca na danych z 635 archiwalnych otworów wiertniczych, umożliwiła przedstawienie obrazu przypuszczalnej paleogeografii basenów siarczanowych i chlorkowych w przypadku niektórych ewaporatowych wydzieleń litostratygraficznych kolejnych czterech cyklotemów. Utwory siarczanowe i chlorkowe cyklotemów PZ1 i PZ3 oraz siarczany cyklotemu PZ2 (anhydryt podstawowy [A2]) powstały w zbiornikach o wyraźnie zróżnicowanej batymetrii, ze strefami płytszymi (bariera i płycizny) i głębszymi (baseny). Akumulacja tych osadów następowała według schematu występującego w basenie typu „wypełnieniowego”, w którym na etapie depozycji soli chlorki wypełniają głównie obniżenia dna wcześniejszego zróżnicowanego batymetrycznie zbiornika siarczanowego, zaakcentowane różnym tempem osadzania siarczanów (szybszym na płycinach i wolniejszym w basenach). Lokalne występowanie pozostałych ewaporatów cyklotemów PZ2 i PZ4 nie pozwala otworzyć paleogeografii ich zbiorników depozycji. Omówiono też wykształcenie wydzieleń ewaporatowych, wykorzystując dane z terenów sąsiadujących z obszarem badań w sytuacji braku miejscowego materiału rdzeniowego.Tektonika dysjunktywna (sieci uskoków i dwa rowy tektoniczne) w różnym stopniu przemodelowała pierwotne rozmieszczenie ewaporatów i spowodowała ich lokalny wzrost miąższości w strefach przyuskokowych.
Analysis of recent extension and thickness of Upper Permian (Zechstein) evaporites (sulphates and chlorides) in the area of central Fore-Sudetic Monocline, based on data from 635 archive boreholes, enabled to reconstruct the possible palaeographic images of both sulphate and chloride basins, represented some evaporitic lithostratigraphic units of four Zechstein cyclothemes. Sulphates and chlorides of PZ1 and PZ3 cyclothemes as well as sulphates of PZ2 cyclotheme (Basal Anhydrite [A2] unit) have deposited in the basins with distinctly varied bathymetry, where existed the shallow (barrier and shoals) and the deeper (basins) parts. Their accumulation realized the depositional scheme of the „infill” type of evaporitic basin, after which dominant infill by chlorides took place in the deeps of former sulphate basin with differentiated bathymetry accentuated by other accumulate rate of sulphates (a higher on bottom shoals and slower in the deeps). Local occurrence of other evaporate units of PZ2 and PZ4 cyclothemes eliminated creation of similar palaeogeographic images for their depositional basins. Commented evaporite units were characterized by data representative for their age equivalents drilled in the nearest areas because of extremely rare core data form the study area. Disjunctive tectonics (fault systems and two tectonic grabens) modified in a different rate the primary extent of studied evaporites as well as it was responsible for their local thickness increase in the near-fault zones.
Źródło:: Przegląd Solny; 2018, 14; 29--53
2300-9349
Pojawia się w:: Przegląd Solny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Fore-Sudetic Monocline" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język