Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Edmund Husserl" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-14 z 14
Tytuł:
Hermeneutyczna charakterystyka pojęcia „Lebenswelt” w fenomenologii Edmunda Husserla
Hermeneutical characteristics of the notion of Lebenswelt in Edmund Husserl’s phenomenology
Autorzy:
Furman, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945777.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Edmund Husserl
Lebenswelt
phenomenology
“thing-in-itself”
Opis:
The subject of this are the considerations concerning the “late” period of Edmund Husserl’s output and the notion of Lebenswelt. Husserl believes that any scientific knowledge, unlike analyses of common experience, requires new formal specification. Ipso facto cognitive absoluteness and its objectivity in a form of the “thing-in-itself” is moved to the background. A man cannot reach definitive cognition in this manner. Therefore cognition of life is the matter of principle.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2012, 18
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zrewolucjonizowanie sposobu życia jako efekt problematyzacji filozoficznej
To revolutionise the way of life as the effect of philosophical problematization
Autorzy:
Wesołowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142656.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Edmund Husserl
philosophy
human life
filozofia
ludzkie życie
Opis:
The aim of the article is establishing the link between philosophical problematization and the way of life of the man. This connection is becoming apparent in particular in Edmund Husserl’s analyses concerning issues of the crisis. Philosophical problematization is a kind of the new attitude and has its beginning in the appearance of the Greek philosophy. Conducting philosophical problematization, the man is gaining the real image of the world, of oneself; what is more, the man is attaining to a higher level of the humanity. The highest level of the humanity means in the light of the Husserlian phenomenology that the man is discovering in himself transcendental „I”.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2018, 30/1; 55-68
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ślady fenomenologii Edmunda Husserla w twórczości Simone Weil
Autorzy:
Fiutak, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2195337.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Simone Weil
Edmund Husserl
philosophical method
phenomenology
epoché
metoda filozoficzna
fenomenologia
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie i analiza pewnej dość wyraźnej zbieżności, jaka zachodzi pomiędzy myślą filozoficzną Simone Weil a metodą fenomenologiczną Edmunda Husserla. Weil zainspirowana myślą fenomenologiczną napisała kilka istotnych – choć mało znanych i częściowo niedostępnych w języku polskim – tekstów poświęconych tej tematyce. Artykuł ma przybliżyć ich treść i wskazać na oryginalność zawartej tam interpretacji myśli fenomenologicznej.Weil uważa, że właściwa postawa podmiotu poznającego składa się z trzech elementów: oczekiwania, pragnienia i uwagi. Postawa ta jest bardzo podobna do tej, którą przyjmuje Husserl w procesie redukcji fenomenologicznej, tzw. epoché. Myślicielka w swej filozofii również posługuje się zwrotem la pensée détachée [oderwane myślenie]. Zwrot ten oznacza myśl oderwaną od rzeczywistości. Formę, jaką powinna ona przyjąć, chcąc dotrzeć do istoty rzeczy. Według Weil, z niemalże identyczną postawą spotykamy się w fenomenologii, gdzie podmiot zawiesza swój sąd o rzeczywistości, aby „oglądać”, „usłyszeć” istotę danego fenomenu.
The aim of the article is to show and analyze a fairly distinct convergence that occurs between the philosophical thought of Simone Weil and the phenomenological method of Edmund Husserl. Weil, inspired by the phenomenological thought, wrote several important texts. The article is to bring closer their content and indicate the originality of the interpretation of the phenomenological thought contained therein.Weil believes that the correct attitude of the cognizing subject consists of three elements: waiting, desire and attention.This attitude is very similar to that which we find in Husserl’s process of phenomenological reduction, the so-called epoché. Weil in her philosophy also uses the phrase la pensée détachée [detached thinking]. This phrase means a thought detached from reality. The form he should take in order to reach the essence of things. According to Weil, we meet with an almost identical attitude in phenomenology, where the subject suspends his judgment about reality, to “watch,” “hear” the essence of a given phenomenon.
Źródło:
Logos i Ethos; 2020, 53, 1; 55-76
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transcendentalizm jako podstawa projektu zradykalizowanego dyskursu metafilozoficznego
Transcendentalism as a basis for the framework of radicalized metaphilosophical discourse
Autorzy:
Wawrzynowicz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135593.pdf
Data publikacji:
2022-06-27
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
metaphilosophy
transcendentalism
pragmatism
epistemology
Johann Gottlieb Fichte
Edmund Husserl
Marek J. Siemek
Opis:
The article is a comparative study of selected elements of three philosophical positions which arose on the theoretical underpinning of the concept of transcendental idealism: Johann Gottlieb Fichte’s Theory of Knowledge, Edmund Husserl’s transcendental phenomenology, and Marek J. Siemek’s transcendental philosophy. The primary aims of the study are to examine the epistemological assumptions underlying the three positions, and then critically reconstruct and bring into focus their metaphilosophical component. The article seeks to corroborate the titular thesis that transcendentalism as an epistemological position provides the concepts discussed here with a theoretical framework for a radically conceived interpretation of metaphilosophical discourse.
Źródło:
Człowiek i Społeczeństwo; 2022, 53; 201-220
0239-3271
Pojawia się w:
Człowiek i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edmunda Husserla idea nauki i projekt fenomenologii jako nauki
Edmund Husserl’s idea of science and the project of phenomenology as a science
Autorzy:
Czarnocka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41303280.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
Edmund Husserl
ideal of science
phenomenology
positive sciences
fenomenologia
ideał nauki
nauka pozytywna
Opis:
W tym tekście analizuję ideał nauki wypracowany przez Edmunda Husserla w późniejszym okresie jego twórczości, głównie w Medytacjach kartezjańskich i w Kryzysie nauk europejskich. Analiza ta jest drugą częścią rozważań przedstawionych w: M. Czarnocka, Edmunda Husserla idea nauki i projekt fenomenologii jako nauki ścisłej, Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne, 7 (2), 2019, s. 247-264. Husserl twierdzi, że przeobrażenie filozofii w naukę ścisłą, główne zamierzenie jego intelektualnej aktywności, wiąże się z reformą wszystkich nauk pozytywnych. Nauki pozytywne są według niego ściśle związane – przez wspólne fundowanie i wspólny ideał – z filozofią. W pracy porównuję też Husserlowski projekt filozofii jako nauki fundamentalnej z trendami obecnie panującymi w filozofii i wielością jej szkól, pól problemowych i metod.
I investigate the idea of science elaborated by Edmund Husserl in his later works, first of all, in Cartesian Meditations and the Crisis of European Sciences. The first part of this investigation has been published in the paper: Edmunda Husserla idea nauki i projekt fenomenologii jako nauki ścisłej [Edmund Husserl’s Idea of Science and the Project of Phenomenology as a Strict Science], Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne, 2019, 7 (2), pp. 247-264. Husserl claims that the transformation of philosophy into a strict science, which is the basic aim of his intellectual enterprise, is connected with a reform of all the positive sciences. Positive science is closely related to philosophy—both they have a common grounding and ideal. The paper also compares Husserl’s project of philosophy as a fundamental science with the today trends in philosophy and the plurality of its schools, attitudes, fields of problems and methods.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2020, 8, 2; 57-80
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mosty nad przepaścią? W odpowiedzi Michałowi Piekarskiemu
Bridges over the gaps? A response to Michał Piekarski
Autorzy:
Płotka, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1068964.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
filozofia języka
fenomenologia
noemat
Edmund Husserl
Roman Ingarden
philosophy of language
phenomenology
noema
Opis:
Artykuł jest dyskusją z wybranymi elementami interpretacji pracy Witolda Płotki pt. Studia z fenomenologii poznania. Transcendentalna filozofia Edmunda Husserla a problem wiedzy, którą sformułował Michał Piekarski. W artykule pyta się o relację metody fenomenologicznej do szeroko pojętego postępowania analitycznego, wskazując na podobieństwa i różnice pomiędzy oboma podejściami. Ponadto autor przybliża rozumienie języka przez Husserla, zwłaszcza w kontekście analizy noematu.
This article discusses certain aspects of Michał Piekarski’s analysis of Witold Płotka’s book Studies in the Phenomenology of Cognition. The transcendental Philosophy of Edmund Husserl and the Problem of Knowledge. It considers the relationship between the phenomenological method and the analytical approach broadly understood. It also examines the similarities and differences between the two approaches. Lastly, the author reconstructs Husserl’s view of language, especially in the context of the analysis of the noema.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2019, 55, 4; 151-158
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Alfreda Schütza deskryptywna fenomenologia życia w świecie
Alfred Schütz on descriptive phenomenology of the life-world
Autorzy:
Badura, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/323324.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
Schütz Alfrted
Weber Max
Husserl Edmund
fenomenologia
phenomenology
Opis:
W artykule przedstawiony jest zarys propozycji teoretycznej Alfreda Schütza inspirowanej między innymi projektem socjologii rozumiejącej Maxa Webera oraz fenomenologią Edmunda Husserla. Specyficzne ujęcie potocznego nastrojenia do rzeczywistości, które jest jedną z płaszczyzn szerszego spojrzenia socjologii fenomenologicznej na świat życia codziennego, umożliwia nie tylko zrozumienie i opisanie struktury doświadczenia potocznego, ale i pozwala odsłonić subiektywne podłoże działania oraz sugeruje rozwiązanie problemu intersubiektywności.
This paper provides insights into the problems of Alfred Schütz’s expositions of the subjective ground of the life-world. It is an attempt to explore the inspirations underlying the general thesis of the natural stance, as well as to comprehend how the everyday-life experience is understood within the paradigm of phenomenological sociology.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2013, 65; 7-15
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Refleksja w Husserlowskiej teorii świadomości
Reflection in Husserl’s theory of consciousness
Autorzy:
Maciejczak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/430874.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Husserl Edmund
phenomenology
reflection
consciousness
fenomenologia
refleksja
świadomość
Opis:
The paper takes into account Husserl’s theory of consciousness and presents it in the light of the theory of autopietic system. Consciousness is able to organize its elements, processes, levels and structure into a system only when is capable of reflection. Reflection is essential for unity and efficacy of consciousness.
Świadomość jest podstawą świata ludzkiego życia we wszystkich jego aspektach, również w aspekcie osobowym. Szczególną postacią świadomości jest refleksja. Ma ona największe znaczenie dla jedności, jednolitości, złożoności i efektywności systemu, jakim jest świadomość. Z punktu widzenia historii fenomenologii, kolejne jej przekształcenia – realistyczna, transcendentalna i genetyczna są etapami refleksji rozumianej jako „spojrzenie niezaangażowanego obserwatora”. Skoro rdzeniem metody fenomenologicznej i warunkiem możliwości fenomenologii jest refleksyjność świadomości, nic dziwnego, że fenomenologia nie ma żadnej z góry ustalonej logiki i metodologii, ponieważ swoją metodę i sens może uzyskać poprzez wciąż ponawiany namysł nad sobą.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2014, 50, 2; 69-83
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czesław GŁOMBIK, Husserl und die Polen. Frühgeschichte einer Rezeption. Aus dem Polnischen übersetzt von Christoph Schatte
Autorzy:
Hanuszkiewicz, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944777.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
fenomenologia
Edmund Husserl
Aleksader Rozenblum
Stefan Błachowski
Roman Ingarden
Władysław Heinrich
Jan Łukasiewicz
Bronisław Bandrowski
Kazimierz Ajdukiewicz
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2011, 1, 2; 390-392
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edmunda Husserla idea nauki i projekt fenomenologii jako nauki ścisłej
Idea of Science and the Project of Phenomenology as Exact Science—Edmund Husserl
Autorzy:
Czarnocka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41185903.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
idea nauki
Edmund Husserl
nauki pozytywne
filozofia jako ścisła nauka
fenomenologia
idea of science
positive sciences
philosophy as an exact science
phenomenology
Opis:
Śledzę wieloletnie zmagania Edmunda Husserla nad wypracowaniem idei nauki. Idea ta miała dla Husserla kardynalne metafilozoficzne znaczenie: służyła do uformowania właściwej filozofii (fenomenologii), tj. takiej, która ma być ścisłą nauką – nową i wyższą jej postacią. Husserlowska idea nauki nie jest dowolnym projektem indywidualnych badaczy, środowisk uczonych, grup, lecz samą istotą nauki — niezmienną, uniwersalną, niepodlegającą przekształceniom wraz ze zmianami społeczno- kulturowymi, ahistoryczną, niezrelatywizowaną do naukowej praxis.
I investigate Husserl’s long-term research on revealing/constructing a proper idea of science. For Husserl this idea was of tremendous importance: it had to be the basis of forming a (the) proper philosophy (phenomenology), that is, a philosophy which was to be an exact science, a new and higher form of science. According to Husserl, the idea of science is not a free project of individual researchers, scientific communities, but the very essence of science—changeless, universal, nontransformable, non-culturally and socially loaded, ahistorical, and non-relativized to scientific praxis. It was attempt to determine a new status of philosophy which led Husserl’s to the consideration of a universal idea of science.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2019, 7, 2; 247-264
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarys fenomenologii solidarności: O genezie konstytuowania się grup
An outline of the phenomenology of solidarity: On the genesis of the constituting of a group
Autorzy:
Płotka, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/430915.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
solidarity
solidarization
communality
collective intentionality
Husserl Edmund
solidarność
solidaryzacja
wspólnotowość
intencjonalność kolektywna
Opis:
The article is an attempt at a phenomenology of solidarity as a social phenomenon. The author differentiates subjective and intersubjective solidarization, and he emphasizes that the latter concerns the process of the constituting of a group. The article is divided into three main parts. In the first part, so-called bridge problem is analysed. The problem concerns a justificatory transition of the analysis from subjective solidarization to the intersubjective one. A point of departure are here theories of Ingarden and Father Tischner. Next, the author presents a description of the structure and elements of solidarity as elements of a complex act. At this basis, the author formulates an outline of an alternative approach to solidarity, namely as the constituting groups, and as a relation to the world as a common world.
Artykuł jest próbą sformułowania fenomenologii solidarności jako zjawiska społecznego. Autor odróżnia solidaryzację subiektywną od intersubiektywnej, podkreślając, że w tym drugim przypadku ma się do czynienia z konstytucją grup. Artykuł jest podzielony na trzy zasadnicze części. W pierwszej z nich analizuje się tzw. problem mostu, czyli prezentuje się zasadność przejścia od analizy solidaryzacji subiektywnej do intersubiektywnej. Punktem wyjścia są przy tym teorie Ingardena i Tischnera. Następnie prezentuje się opis struktury i elementów solidarności jako aktu złożonego. Na tej podstawie autor formułuje zarys alternatywnego ujęcia solidarności jako konstytucji grup i odniesienia się do świata jako wspólnego.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2018, 54, 4; 27-51
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy można poznać świadomość drugiego? Tło historyczno-filozoficzne koncepcji wczucia Edyty Stein
Can one know the consciousness of another? The historical and philosophical background of Edith Stein’s concept of empathy
Autorzy:
Mietelski, Tymoteusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1035628.pdf
Data publikacji:
2020-12-05
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Tematy:
Edyta Stein
Edmund Husserl
Max Scheler
człowiek
drugi podmiot
fenomenologia
intersubiektywność
poznanie
wczucie
Edith Stein
human being
another subject
phenomenology
intersubjectivity
cognition
empathy
Opis:
The aim of this article was to present historical and philosophical background of Edith Stein’s concept of empathy. Stein based her PhD thesis on Husserl’s views and referred to actual state of research on possibility to know the consciousness of another. The author uses the hermeneutic method of analyzing Stein’swritings. He also examines Stein’s interpretation of approach of Husserl, Scheler,Lipps and other. In the result the relevance of Stein’s concept and its historical background were demonstrated
Źródło:
Warszawskie Studia Teologiczne; 2020, 33, 2; 132-148
0209-3782
2719-7530
Pojawia się w:
Warszawskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie przesądu w filozofii krytycznej Kanta i fenomenologii Husserla
The concept of prejudice in Kant’s critical philosophy and Husserl’s phenomenology
Autorzy:
Łaciak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431056.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Kant
Husserl Edmund
Gadamer
prejudice
pre-judgment
provisional judgment
pre-knowledge
przesąd
przed-sąd
sąd tymczasowy
przedwiedza
Opis:
W artykule poddano badaniu pojęcie przesądu w teoriach Kanta i Husserla. Według Kanta, przesądy należy odróżnić od sądów tymczasowych, które można nazwać antycypacjami lub maksymami wszelkiego badania. Wydajemy sąd tymczasowy o jakiejś rzeczy, zanim poznamy ją za pomocą sądu określającego. Z kolei przesądy są sądami tymczasowymi (lub mniemaniami) błędnie uznanymi za sądy określające, to znaczy sądami, które przyjmujemy jako zasady bez badania warunków ich prawdziwości. Kanta pojęcie przesądu ma zatem konotacje negatywne a celem filozofii krytycznej jest przezwyciężenie wszelkich przesądów. W przeciwieństwie do Kanta, Husserl rozróżnia przesądy pozytywne i negatywne: pozytywny przesąd jest rozumiany jako przed-sąd w formie presumpcyjnej przedwiedzy i odpowiada Kantowskiemu pojęciu antycypacji, która jest właściwa sądowi tymczasowemu, podczas gdy obiektywistyczna (naturalistyczna) naiwność okazuje się przesądem negatywnym. Celem fenomenologii jest zawieszenie wszystkich przesądów i to zawieszenie umożliwia badanie ich źródeł. W artykule autor wykazuje, że Husserlowska koncepcja przesądu jako przed-sądu jest analogiczna do Gadamerowskiej rehabilitacji przesądów jako przed-rozumienia. Dlatego też można wskazać podobieństwa między Kanta pojęciem sądu tymczasowego, Husserla ideą przedwiedzy i Gadamera koncepcją przed-rozumienia.
This article examines the concept of prejudice (Vorurteil) in Kant’s and Husserl’s theories. According to Kant, prejudices must be distinguished from provisional judgments that may be called anticipations or maxims for all inquiry. We form a provisional judgment (vorläufiges Urteil) of a thing before we recognize it with definitive judgment (bestimmendes Urteil). Prejudices, by contrast, are provisional judgments (or opinions) wrongly taken as definitive judgments, namely judgments which are adopted as principles without research of the conditions of their truth. Thus, Kant’s notion of prejudice has the negative connotations and the aim of the critical philosophy is to overcome all prejudices. In contrast to Kant, Husserl makes distinction between positive and negative prejudices: positive prejudice is understood as a pre-judgment (Vor-Urteil) in the form of presumptive pre-knowledge (Vorwissen) and corresponds to Kant’s concept of anticipation belonging to provisional judgment, while objectivistic (naturalistic) naïveté appears to be negative prejudice. The aim of phenomenology is to suspend all prejudices and this suspension makes it possible to research of their origins. In the article author shows that Husserl’s conception of prejudice as a pre-judgment is similar to Gadamer’s rehabilitation of prejudice as a pre-understanding. Therefore, it is possible to indicate similarities between Kant’s concept of provisional judgment, Husserl’s idea of pre-knowledge and Gadamer’s conception of pre-understanding.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2015, 51, 4; 123-149
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ajdukiewicz, Husserl i Tarski – w sprawie semantycznej teorii poznania
Ajdukiewicz, Husserl and Tarski-Concerning the Semantic Theory of Knowledge
Autorzy:
Olech, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/561366.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Semiotyczne
Tematy:
Kazimierz Ajdukiewicz
Edmund Husserl
Alfred Tarski
Anna Jedynak
Jan Woleński
semantyczna teoria poznania
semantyczna teoria prawdy
intensjonalna i ekstensjonalna interpretacja języka
intencjonalna teoria wyrażeń
poznanie określone co do treści
związek języka i myślenia
Opis:
The aim of this paper is to show the importance of intentional theory of language of Edmund Husserl for Ajdukiewicz’s theory of language, and hence for his semantic theory of knowledge. As far as Tarski’s semantic achievements from the ‘30s, they provided to Ajdukiewicz the legitimisation for the transition from his reflection about the linguistic world-picture, i.e. the world of linguistic intensions, into the reflection about the world, i.e. the world of lingustic extensions. But in spite of that, the purely-philosophical climate of Ajdukiewicz’s semantic theory of knowledge is from the spirit of Husserl.
Niniejszy artykuł ma polemiczny charakter. Polemizuje on z głosami tych filozofów, którzy w semantycznej teorii poznania Kazimierza Ajdukiewicza widzą znaczący i nadto wyłączny wpływ semantycznego dorobku Alfreda Tarskiego. Słuchając głosów tych filozofów można odnieść wrażenie, że przeoczyli oni fakt, iż termin „semantyka” znaczył co innego w wypadku Ajdukiewicza, prezentującego semantyczną teorię poznania, a co innego w wypadku Tarskiego, prezentującego semantyczną teorię prawdy. Z tą różnicą, dotyczącą znaczeń terminu „semantyka”, wiąże się inna, fundamentalna w wypadku obu tych logików różnica, a mianowicie ich odmienne podejście do języka, co zdaje się umykać uwadze tym piszącym o semantycznej teorii poznania, z którymi zamierzam polemizować. Podejście Ajdukiewicza było intensjonalne, natomiast podejście Tarskiego – ekstensjonalne, co mówiąc mam na myśli to, że dla pierwszego z nich podstawową była intensjonalna interpretacja języka, a dla drugiego – interpretacja ekstensjonalna. Filozofowie, z którymi polemizuję, przeoczają jeszcze jeden fakt, a mianowicie trudny do przecenienia wpływ, jaki na powstanie semantycznej teorii poznania miała intencjonalna teoria języka Edmunda Husserla. Niniejszy artykuł stara się przywrócić właściwą miarę Tarskiemu w tytułowej sprawie oraz oddać sprawiedliwość Husserlowi, bez filozofii którego semantycznej teorii poznania, jako metaepistemologicznego projektu, by nie było. A przecież to ów projekt legitymizował jego realizacje i dopiero w nich były wykorzystywane niektóre osiągnięcia semantyki Tarskiego.
Źródło:
Studia Semiotyczne; 2019, 33, 2
0137-6608
Pojawia się w:
Studia Semiotyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-14 z 14

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies