Temat: św. Jacek - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Święty Jacek w religijności ludowej i w kulturze polskiej
Saint Jack in Folklore Religiosity and Polish Culture
Autorzy:: Świtała-Trybek, Dorota
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1684001.pdf
Data publikacji:: 2020-09-29
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: św. Jacek Odrowąż
kult
religijność
legendy
pierogi
St. Jacob Odrowąż
cult
religiosity
legends
dumplings
Opis:: Święty Jacek Odrowąż, dominikanin urodzony w Kamieniu Śląskim nieopodal Opola, kanonizowany w 1594 r. przez papieża Klemensa VIII, należy do najwybitniejszych postaci XIII wieku. Jest uważany za twórcę polskiej prowincji dominikanów za inicjatora powstania wielu klasztorów w Polsce, Prusach, Czechach (Znojnie, Igławie, Ołomuńcu, Pradze) i Austrii (we Friesach na pograniczu Styrii i Karyntii). Nazywany Apostołem Północnej Europy, Apostołem Słowian, Światłem Północy, Lux ex Silesiae (Światłem ze Śląska), prowadził misje ewangelizacyjne wśród ludów zamieszkujących dzisiejsze państwa bałtyckie oraz stepy nadczarnomorskie, także w Rusi Kijowskiej. Przedmiotem niniejszego artykułu jest próba omówienia i analizy kultu św. Jacka w polskiej tradycji i kulturze religijnej. Autorka przedstawia biografię świętego, legendy i podania z nim związane, także przysłowia, zwyczaje agrarne i kulinaria. Materiały, które stały się podstawą omówienia, pochodzą z badań terenowych, które autorka prowadziła w latach 2015–2020, jak i z dostępnej literatury przedmiotu.
St. Jacob Odrowąż, a Dominican born in Kamień Śląski close to Opole, canonized in 1594 by Clement VIII, is one of the most prominent figures of the thirteenth century. He is considered to be the founder of the Polish province of the Dominican and initiator of the creation of many monasteries in Poland, Prussia, the Czech Republic (Znojmo, Jihlava, Olomouc and Prague) and Austria (Friesach on the border between Styria and Catharinia). He is called the Apostle of the Northern Europe, the Apostle of the Slavs, the Light of the North, Lux ex Silesiae (the Light from Silesia); he carried out evangelization among the peoples inhabiting today’s Baltic countries and the Black Sea grasslands, also in Kievan Rus. This article is an attempt to discuss and analyse the cult of St. Jack in Polish tradition and religious culture. The author presents the biography of the Saint, legends and myths associated with him as well as proverbs, agrarian and culinary customs. The materials used in this article come from field research that the author conducted in the years 2015-2020, as well as from the available literature.
Źródło:: Roczniki Teologiczne; 2020, 67, 9; 141-158
2353-7272
Pojawia się w:: Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Przybycie św. Jacka Odrowąża do Krakowa w 1222 roku w świetle nowo odkrytego źródła
The arrival of St. Jacek Odrowąż to Cracow in 1222 in the light of a newly discovered source
Autorzy:: Gałuszka, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28763480.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: dominikanie
św. Jacek Odrowąż
klasztor Świętej Trójcy w Krakowie
Jan Długosz
Dominicans
St. Jacek Odrowąż
Monastery of the Holy Trinity in Cracow
Opis:: Artykuł dotyczy zagadnienia daty i okoliczności przybycia św. Jacka Odrowąża do Krakowa. Dzięki odnalezienie w zbiorach Rosyjskiej Biblioteki Narodowej w Petersburgu średniowiecznego rękopisu, można ostatecznie przeciąć spekulacje na temat czasu pojawienia się Jacka w Krakowie. Niewątpliwie został on posłany do Polski nie przez św. Dominika, ale przez drugiego generała Zakonu, bł. Jordana z Saksonii, a przybył do Krakowa w drugiej połowie 1222 r.
The paper deals with the problem of the time and circumstance of St. Jacek Odrowąż’s arrival in Cracow. Thanks to the medieval manuscript discovered in the Russian National Library in St. Petersburg, the speculations about the time of Jacek’s appearance in Cracow can finally be brought to an end. Without any doubt he was sent to Poland not by St. Dominic, but by the second general of the Order, Blessed Jordan of Saxony, and came to Cracow in the second half of 1222.
Źródło:: Roczniki Historyczne; 2023, 88; 55-76
0324-8585
Pojawia się w:: Roczniki Historyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Przegroda chórowa i lektorium w kościele Trójcy Świętej w Krakowie. Rekonstrukcja – datowanie – użytkowanie
Chancel Screen in the Church of the Holy Trinity in Cracow. Reconstruction, Dating, Use
Autorzy:: Szyma, Marcin
Bojęś-Białasik, Anna
Czechowicz, Jacek
Czyżewski, Krzysztof
Walczak, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/24807534.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: przegroda chórowa
lektorium
rekonstrukcja cyfrowa
zakon dominikanów
Kraków
św. Jacek
chancel screen
digital reconstruction
Dominican Order
Cracow
St. Hyacinth
Opis:: W artykule przedstawiono próbę rekonstrukcji przegrody chórowej z poł. XIII w. oraz lektorium z końca XIV w. w kościele Dominikanów w Krakowie w oparciu o wykopaliska, badania architektoniczne, źródła pisane i pomiar kościoła metodą skanowania laserowego. Pierwsza przegroda była ścianą działową przeprutą dwoma przejściami. Druga, w typie lektorium halowego, była konstrukcją pięcioprzęsłową z bocznymi przęsłami funkcjonującymi jako samodzielne kaplice, i ze środkowym przęsłem komunikującym nawę z chórem. W 1543 r. lektorium przebudowano w związku z urządzeniem na jego piętrze kaplicy św. Jacka. W l. 1581-83 kaplicę powiększono burząc lektorium.
An attempt to reconstruct the rood screen from the mid-13th century and of the chancel screen from the late 14th century in Cracow’s Dominican Church is presented; the reconstruction is based on excavations, architectural research, written records, and laser scanning measurements of the Church. The first screen was a partition wall opened up with two passages. The second, of the type of a Hallenlettner type was five-span with the lateral spans functioning as separate chapels and the middle span communicating the nave with the gallery. In 1543, the chancel screen was altered owing to the construction of the Chapel of St Hyacinth on the first storey. In 1581-1583, the chancel screen was pulled down as the Chapel was extended.
Źródło:: Biuletyn Historii Sztuki; 2021, 83, 4; 783-842
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:: Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Wielkie formy muzyczne dedykowane św. Jackowi Odrowążowi
The great musical forms dedicated to Saint Jacek Odrowąż
Autorzy:: Towarek, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2147968.pdf
Data publikacji:: 2019-12
Wydawca:: Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:: formy muzyczne
msza
kantata
koncert kościelny
św. Jacek Odrowąż
hagiologia
musical forms
mass
cantata
church concert
St. Jacek Odrowąż
St. Hyacinth of Poland
hagiology
Opis:: Przedłożony artykuł przybliża współczesnemu odbiorcy wielkie formy muzyczne dedykowane św. Jackowi Odrowążowi. Należą do nich najpierw kompozycje monodyczne: oficjum rymowane Adest dies celebris (1540), dwie łacińskie sekwencje Salvatorem collaudemus (I poł. XVI w.) oraz Funde de caelestibus (z przełomu XV i XVI w.), a także dwie melodie Alleluja mszalnego z wersetami Gaude fili Hyacinthe oraz Memor pater, o Hyacinthe (1536). Do grupy kompozycji polifonicznych związanych ze św. Jackiem zaliczamy: polichóralny koncert kościelny Ave Florum Flos Hyacinthe Marcina Mielczewskiego (†1651), anonimowy koncert kościelny Gaude Fili Hiacinthe, a także kantatę Święty Jacek Patron Korony Polskiej (1780) autorstwa Jakuba Gołąbka i ks. Wacława Sierakowskiego (zachowaną tylko w wersji tekstowej). Do kręgu tego należą także dwie współczesne kompozycje mszalne: Msza o św. Jacku Odrowążu (2004) autorstwa Jacka Sykulskiego oraz Missa in honorem sancti Hyacinthi (2015) skomponowana przez Pawła Bębenka.
The presented article introduces the modern recipient to great musical forms dedicated to St. Jacek Odrowąż (Hyacinth of Poland). These include first monodic compositions: rhyme officially Adest dies celebris (1540), two Latin sequences Salvator collaudemus (first half of the 16th century) and Funde de caelestibus (from the turn of the 15th and 16th centuries), as well as two melodies of the Mass Alleluia with verses Gaude Hyacinthe and Memor pater, about Hyacinthe (1536). To the group of polyphonic compositions related to St. Jacek Odrowąż includes: a polychoral church concert Ave Florum Flos Hyacinthe by Marcin Mielczewski (d. 1651), an anonymous church concert, as well as a cantata Saint Jacek Patron of the Polish Crown (1780) by JakubGołąbek and priest Wacław Sierakowski (preserved only in the text version). This group also includes two contemporary mass compositions: Mass for St. Jacek Odrowąż (2004) by JacekSykulski and Missa in honorem sancti Hyacinthi (2015) composed by Paweł Bębenek.
Źródło:: Studia Elbląskie; 2019, 20; 177-192
1507-9058
Pojawia się w:: Studia Elbląskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Fragment „zaginionej kroniki dominikańskiej” w zbiorach Rosyjskiej Biblioteki Narodowej w Petersburgu
Autorzy:: Gałuszka, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2052793.pdf
Data publikacji:: 2021-12-01
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: Medieval Dominicans
Dominican chronicle
Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis
St Hyacinth of Poland
Jan Długosz
dominikanie
kronika dominikańska
św. Jacek Odrowąż
Opis:: Przedmiotem artykułu jest prezentacja odnalezionego w zbiorach Rosyjskiej Biblioteki Narodowej w Petersburgu nowego źródła do najstarszych dziejów polskich dominikanów. Powstało ono zapewne w pierwszej połowie XIII w. Zawiera wiele nowych informacji, m.in. ostatecznie przecina spekulacje na temat czasu przybycia św. Jacka do Krakowa, który niewątpliwie został posłany do Polski w 1222 r. Odnaleziony tekst jest najprawdopodobniej fragmentem tzw. zaginionej kroniki dominikańskiej.
The article presents a new source found in the National Library of Russia in Saint Petersburg. This is the oldest source for the history of the Polish Dominicans. It was probably produced in the first half of the thirteenth century. It contains some new information, among others it finally puts an end to speculation about the time of St Hyacinth arrival in Cracow, who was undoubtedly sent to Poland in 1222. The found text is most probably a fragment of the so-called ‘lost Dominican chronicle’.
Źródło:: Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2021, 59; 11-24
0081-7147
Pojawia się w:: Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: [Rev.:] Mowy kościelne Fabiana Birkowskiego o świętym Jacku / Orationes Ecclesiasticae Fabiani Bircovii Hyacinthinae, przełożyła Beata Gaj, opracowała Maria Rowińska-Szczepaniak, Uniwersytet Opolski, Instytut Filologii Polskiej, Opole 2007, 52 [2] s., il.
The Ecclesiastical Speech of Fabian Birkowski about Saint Hyacinth / Orationes Ecclesiasticae Fabiani Bircovii Hyacinthinae
Autorzy:: Tytko, Marek Mariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/441068.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:: Fabian Birkowski OP (1566-1635)
St. Hyacinth Odrowaz (1183-1257)
The Roman Catholic Church
sermon
old Polish literature
homiletics
theology
hagiography
history of Roman Catholic Church
Dominicans
św. Jacek Odrowąż (1183-1257)
Kościół Rzymsko-Katolicki
Polska
kazanie
literatura staropolska
homiletyka
teologia
hagiografia
historia Kościoła Rzymskokatolickiego
Dominikanie
Opis:: Książka Mowy kościelne Fabiana Birkowskiego o świętym Jacku (Orationes Ecclesiasticae Fabiani Bircovii Hyacinthiae) w przekładzie z łaciny na język polski dokonanym przez Beatę Gaj oraz w opracowaniu Marii Rowińskiej-Szczepaniak – wprowadza na nowo do kultury polskiej łacińskojęzyczne dzieło kaznodziei królewskiego sprzed czterystu lat. Dominikanin Fabian Birkowski (1566-1636), bakałarz i magister Akademii Krakowskiej, wykładowca literatury greckiej i rzymskiej w tejże Akademii, znany był z mów pogrzebowych z okazji zgonu sławnych osób (np. Jana Zamoyskiego, ks. Piotra Skargi, Jana Karola Chodkiewicza, Bartłomieja Nowodworskiego, króla Zygmunta III Wazy) oraz tzw. ‘mów obozowych’, kierowanych m.in. do rycerstwa w związku z jakąś ważną dla Rzeczypospolitej bitwą. F.Birkowski uczestniczył w wyprawie królewicza Władysława IV pod Chocim ‘na Turka’ oraz wcześniej w jego wyprawie ‘na Moskala’. Żył więc w czasach zajęcia Moskwy przez Polaków na pocz. XVII w., czyli wydarzenia historycznego dotąd bez precedensu. Trzeba przypomnieć, że tylko Polakom w latach 1610-1612 i Napoleonowi Bonapartemu w 1812 r. udało się zająć Moskwę. Fabian Birkowski zwycięstwo chocimskie uczcił kazaniem pt. Panu Bogu podziękowanie za uspokojenie Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego (1621), był autorem Kazania obozowego o Bogarodzicy (1623). Kazania na niedziele i święta (1628) i Orationes Ecclesiasticae (1622) stanowią zbiory jego mów kościelnych. Dzięki tłumaczeniu Beaty Gaj na jezyk polski czytelnik może się po prawie czterystu latach od powstania dzieła – zapoznać się z treścią wyboru Mów kościelnych w polskim języku literackim. W istocie jest to ważne wydarzenie kulturalne i edytorskie. Książka pt. Mowy kościelne Fabiana Birkowskiego o świętym Jacku (2007) składa się z czterech części. W części pierwszej Maria Rowińska-Szczepaniak w studium pt. Święty Jacek – Patron Królestwa Polskiego (s.VII-XXX) analizuje osobę i dzieło tego polskiego świętego także kontekście trzech mów Fabiana Birkowskiego. Studium zawiera skróconą bibliografię przedmiotu. W części drugiej zaprezentowano faksymile (fotoreprodukcje) tekstu łacińskiego z oryginalnego wydania pt. Fabiani Bircovii, Orationes ecclesiasticae z 1622 r. Są to trzy mowy Birkowskiego po łacinie: 1) Hyacinthina prima, sive de votis religiosis S. Hyacinthi (s. [196-211]), 2) Hyacinthina secunda, sive de itineribus aeternitatis (s. [211-225]), 3) Hyacinthina tertia, sive de ornamentis religiosorum (s. [225-234]). W części trzeciej pt. Fabiana Birkowskiego, Mowy kościelne zawarte też same trzy mowy w tłumaczeniu na język polski: 1) Pierwsza mowa ku czci św. Jacka, czyli o zakonnych ślubach św. Jacka (s. 4-19), 2) Druga mowa ku czci św. Jacka, czyli o drogach do wieczności (s. 19-33), 3) Trzecia mowa ku czci św. Jacka, czyli o zbroi zakonnej (s. 33-42). W części czwartej autorstwa Beaty Gaj pt. „Łaciński” święty Jacek Fabiana Birkowskiego, czyli kilka słów od tłumaczki (s. 43-52) zawarto pogłębioną analizę tłumaczonego dzieła łacińskiego, m.in. kontekstu kulturowego i chwytów retorycznych. Artykuł Beaty Gaj z odniesieniami do kultury antycznej i staropolskiej ukazuje we właściwym świetle historycznym pięknie przyswojone polszczyźnie dzieło F.Birkowskiego. Przekład jest zrozumiały, zadbano o uwspółcześnienie językowe tłumaczonego tekstu, co także jest zasługą Beaty Gaj.
Źródło:: Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 3(3); 151-152
2299-9922
Pojawia się w:: Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Teologia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w ujęciu Jacka Bolewskiego SJ
Theology of the Immaculate Conception according to Jacek Bolewski SJ
Autorzy:: Kubacki, Zbigniew
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1596353.pdf
Data publikacji:: 2021-09-01
Wydawca:: Akademia Katolicka w Warszawie
Tematy:: Niepokalane poczęcie
łaska pierworodna
grzech pierworodny
Duch Święty
św. Tomasz z Akwinu
Jacek Bolewski
Opis:: Ojciec Jacek Bolewski (1946-2012) – to z pewnością jeden z najwybitniejszych polskich mariologów przełomu XX i XXI w. Jego dorobek na tym obszarze jest imponujący. Ujmując od strony metodologicznej mariologiczną twórczość Bolewskiego, należy wskazać na jej cztery zasadnicze źródła. Pierwszym źródłem, zwłaszcza u początków twórczości, była teologia Karla Rahnera. Drugim źródłem mariologicznej twórczości Bolewskiego, które z czasem stało się pierwszoplanowe, była Biblia. Trzecie istotne źródło mariologii polskiego jezuity stanowiła pobożność maryjna, szczególne intuicje maryjne św. Maksymiliana Marii Kolbego, następnie dogmaty maryjne oraz wizje maryjne: Guadalupe, Rue du Bac, Lourdes, Fatima. Ostatnim, czwartym i w sumie najnowszym źródłem inspiracji twórczości Jacka Bolewskiego, była myśl sofiologiczna Sergieja Bułgakowa. Najważniejszym tematem mariologicznym w twórczości Jacka Bolewskiego był dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Marii Panny. W dogmacie tym szukał pogłębienia treści odnoszącej się nie tylko do Maryi, ale również światła skierowanego na każdego człowieka, zwłaszcza na ludzki początek i na ludzkie dopełnienie, światła odnoszącego się do człowieka jako jednostki, jak i do całej ludzkości jako Eklezja. W tym kontekście pojawia się pojęcie „łaski pierworodnej”, która jest obecną w każdym człowieku łaską stworzenia wszystkiego w Jezusie Chrystusie. W dogmacie o Niepokalanym Poczęciu NMP Bolewski szukał światła rzuconego na misterium samego Boga. W teologicznej refleksji nad misterium Boga w świetle Niepokalanego Poczęcia NMP Bolewski wychodzi od intuicji św. Maksymiliana Marii Kolbego, który, medytując nad słowami objawienia w Lourdes: „Jestem Niepokalane Poczęcie”, doszedł do przekonania, że „Niepokalane Poczęcie jest imieniem Ducha Świętego”. Takie też jest stanowisko Bolewskiego.
Father Jacek Bolewski (1946-2012) is certainly one of the most outstanding contemporary Polish Mariologists. His achievements in the area are impressive. Basing on the methodological aspect of Father Bolewski’s artistic output, one should mention four basic sources. The first source, especially at the beginning of his research, was Karl Rahner’s theology. The second source of Father Bolewski’s Marriological work, which eventually became the foreground, was the Bible. The third significant source of his Mariology was Marian devotion, Marian special intuitions of Maximilian Maria Kolbe, then Marian dogmas, and Marian visions: Guadalupe, Rue du Bac, Lourdes, Fatima. The last, fourth and the latest source of inspiration for the work of Jacek Bolewski was the Sofiological thought of Sergey Bulgakov. The most important Marian theme in the work of Jacek Bolewski was the dogma of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary. In this dogma, he sought to deepen the content referring not only to Mary, but also to the light directed at every human being, especially the human beginning and human complement, the light referring to man as an individual and to all humanity as to Ecclesia. In this context, the concept of “original grace” appears that is, present in every person, grace of creating everything in Jesus Christ. Finally, in the dogma of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin, Jacek Bolewski sought for the light cast on the mystery of God Himself. In the theological reflection on the mystery of God in the light of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin, Father Bolewski comes from the intuition of Saint Maximilian Maria Kolbe who, meditating on the words of the revelation in Lourdes: “I am the Immaculate Conception”, came to the conclusion that “the Immaculate Conception is the name of the Holy Spirit”. This is also the position of Jacek Bolewski.
Źródło:: Studia Bobolanum; 2018, 29, 1; 71-89
1642-5650
2720-1686
Pojawia się w:: Studia Bobolanum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Ojciec Jacek Woroniecki: Filozoficzne źródła i konsekwencje Rewolucji Francuskiej
Father Jacek Woroniecki: Philosophical sources and consequences of the French Revolution
Autorzy:: Kryk, Marian
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2078906.pdf
Data publikacji:: 2019-12-30
Wydawca:: Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:: Jacek Woroniecki
rewolucja francuska
indywidualizm
partykularyzm
sentymentalizm
św. Tomasz
uniwersalizm
obiektywizm
Father Jacek Woroniecki
French Revolution
individualism
particularism
sentimentalism
St. Tomas Aquinas
universalism
objectivity
Opis:: This article attempts to present the philosophical perspective of the causes of the French Revolution in terms of the eminent Polish ethicist and philosopher Fr Jacek Woroniecki. The thread of the revolution, in terms of its causes and consequences, is constantly present in the work of the Polish Dominican. Revolutionary according to Father Woroniecki is everything that reverses the natural relationship between things, destroys the inherent order of things, puts the interest of the part above the interest of the whole in social life, threatening to collapse the social organism. According to Woroniecki, individualism is the subsoil of the revolutionary element. Although present in the history of human thought, as a consequence of original sin, individualism experienced its apogee in the age of the Reformation. Luther's metaphysical egoism, defined by Maritain as self-centeredness, eventually penetrated all areas of human life, breaking social bonds. Descendant of Luther's egocentrism, Descartes, systematized Luther's thoughts in the intellectual field. Thanks to him, particularistic ideas prevailed over the traditional, universalist view of the social dimension of the progress of human thought. Another of the thinkers whose views have become a source of revolution is according to Father Woroniecki J.J. Rousseau. His sentimentalism, which is like a complement to Luther's egocentrism, in comparison with the views of Descartes, is the pinnacle of individualism in modern philosophical thought. These individualistic, anti-social currents, which were a consequence of the rejection of the philosophy of being, contributed to the complete decline of philosophical thought in the eighteenth century, thus paving the way for doctrinaires. Woroniecki accurately interprets utopian revolutionary slogans and points to the danger of apparent counterbalance to these trends, which was sought in the nineteenth century. Under the cloak of freedom, he unmasks individualist liberalism, the medicine for which socialism was to become. Then he points to envy as the foundation of egalitarianism, which, based on radicalism, became the driving force behind all totalitarianisms. He then exposes humanitarianism, which strikes at patriotism and in the name of universal slogans breaks social bonds. As an antidote to these threats, Father Woroniecki points to the doctrine of St. Thomas Aquinas as a synthesis of the thoughts of the entire human race, based on objective data of being and truth, which, with its universalism, objectivity and realism, transcends all partial systems and thus provides the basis for the unity of social life.
Źródło:: Rocznik Tomistyczny; 2019, 8; 197-213
2300-1976
Pojawia się w:: Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Przyczynek do twórczości Jacka Chylickiego, czyli nowe ustalenia na temat wybranych obrazów z cyklu namalowanego do kościoła Franciszkanów w Zamościu
Autorzy:: Ponińska, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2158287.pdf
Data publikacji:: 2022-12-22
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: Jacek Chylicki
Franciscan Church in Zamość
Visitation of St Elizabeth
Circumcision of Jesus
Flight into Egypt
Zamość
kościół Franciszkanów w Zamościu
Nawiedzenie św. Elżbiety
Obrzezanie Jezusa
Ucieczka do Egiptu
wzory graficzne
Opis:: Na początku lat 80. XVII wieku powstał cykl 15 monumentalnych płócien dekorujących wnętrze kościoła Franciszkanów w Zamościu. Wskazują na to archiwalne zapisy, na których podstawie można wnioskować, że ich autorem był Jacek Chylicki – malarz zatrudniony przez ordynatów zamojskich, będących fundatorami i kolatorami świątyni. Seria miała odpowiadać tematyką jej maryjnemu wezwaniu. Kościół nie został oszczędzony przez zawieruchy dziejowe, które doprowadziły niemalże do jego ruiny, a wspomniany zespół obrazów z czasem uległ rozproszeniu i dziś nie ma pewności co do zachowania i tematyki niektórych z nich. Przy dzisiejszym stanie badań można stwierdzić, że istnieje 11 spośród 15 płócien, ale nie jest wykluczone, że z czasem uda się zlokalizować pozostałe. Badacze zajmujący się nimi dotychczas doszli do przekonania, że twórca kompozycji z Zamościa posługiwał się gotowymi wzorami graficznymi, które w tym czasie były chętnie wykorzystywane przez malarzy. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie kolejnych rycin, którymi posiłkował się artysta, malując sceny: Nawiedzenie św. Elżbiety, Obrzezanie Jezusa i Ucieczka do Egiptu, wchodzące w skład omawianej serii. Na podstawie przytoczonych w tekście przykładów można wyciągnąć wnioski, że J. Chylicki nie stosował grafik należących do jednego zbioru, nawet jeśli zawierał on ryciny o odpowiedniej tematyce, ale sięgał do wzorów pochodzących z różnych źródeł. Trzeba zatem stwierdzić, że namalowane przez niego obrazy pod względem ikonograficznym w znacznym stopniu stanowią trawestacje kompozycji stworzonych przez innych artystów.
A series of 15 monumental paintings decorating the interior of the Franciscan Church in Zamość was created in the early 1680s. This is indicated by archival records, which suggest the conclusion that their author was Jacek Chylicki – a painter employed by the Ordinates of Zamość, who were the founders and patrons of the temple. The series was intended to correspond in theme to its Marian invocation. The church was not spared by the turmoil of history, which led almost to its ruin, and the aforementioned series of paintings dispersed over time, which makes the issue of preservation and subject matter of some of them uncertain today. With the present-day state of research, it can be concluded that 11 of the 15 paintings still exist, although the other ones may possibly be found in the future. Researchers dealing with them so far have come to the conclusion that the creator of the Zamość composition used ready-made graphic patterns, which were readily used by painters at the time. The purpose of this article is to identify more drawings that the artist used to paint the scenes of: the Visitation of St Elizabeth, the Circumcision of Jesus and the Flight into Egypt, included in the series under discussion. Based on the examples cited in the text, it can be concluded that J. Chylicki did not use drawings belonging to a single collection, even if such a collection contained drawings of the relevant subject matter, but rather utilised designs from various sources. Therefore, one has to admit that, in iconographic terms, his paintings are to a large extent adaptations of compositions created by other artists.
Źródło:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2022, 119; 367-394
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki