Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Sojka, M." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Ocena możliwości zastosowania modelu AGNPS do szacowania ładunków azotu i fosforu wymywanych ze zlewni rolniczych
Preliminary assessment of the AGNPS model applicability for estimation of nitrogen and phosphorus loads from agriculture catchments
Autorzy:
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819286.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
model hydrologiczny AGNPS
zlewnia rolnicza
GIS
Opis:
The aim of the paper is to assess the possibility of AGNPS model application to simulate pollutants loads leaching from the catchment. The evaluation was based on the Mala Welna River catchment down to Owieczki cross-section with an area of 36.9 km2. About 80% of the land within the catchment is under agricultural activities. AGNPS model (Agricultural Non-Point Source Pollution Model) was developed by ARS-USDA (Agricultural Research Service - United State Department of Agriculture). AGNPS is an event-based model that simulates surface runoff, sediment, nitrogen and phosphorus transport from agricultural watersheds. (MW)AGNPS is integrated with MapWindow, an Open Source GIS which runs under the Windows operating system. The materials used in these study were topographic maps on a scale of 1:10 000, digital elevation model (DEM - TIN) at the scale 1:10000, and soil maps on a scale 1:25 000. The AGNPS model was calibrated and validated for the study area on the basis of daily measurements of precipitation at the Kiszkowio and concentrations of nitrate and phosphate in the Mala Welna River at Owieczki corss-section. Preliminary calibration and verification of AGNPS model showed that the model cannot currently be used to estimate the nitrogen and phosphorus loads leaching from the catchment. The final model calibration and verification can be carried out on the basis of continuous measurements of precipitation, discharges and concentrations of nitrogen and phosphorus in river. The main reason of uncertainties in estimating the loads of nitrogen and phosphorus leaching from the catchment is the lack of detailed data on fertilizer rates and terms of use them. Other parameters that require analysis were uncontrolled point sources of pollutants and trough flow lakes that affect the transport.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2012, Tom 14; 856-865
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena ładunków związków biogennych wymywanych ze zlewni cieku Dębina
Assessment of biogenic compounds eluted from the catchment of Dębina River
Autorzy:
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819743.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
zlewnia
związki biogenne
zlewnia cieku Dębina
catchment
Dębina River
biogenic compounds
Opis:
Zasoby wodne powstają głównie na obszarach rolnych i leśnych, które stanowią odpowiednio około 51 i 29% powierzchni Polski. Wymywane z terenów użytkowanych rolniczo organiczne i mineralne substancje wpływają niekorzystnie na jakość wód powierzchniowych, niekiedy w większym stopniu niż odprowadzane do nich wody zanieczyszczone ściekami przemysłowymi. Decydujący wpływ na jakość i ilość wód ma prawidłowe gospodarowanie wodą w krajobrazie rolniczym, u źródeł powstawania zasobów wodnych. W celu ochrony wód przed zanieczyszczeniami obszarowymi konieczne jest racjonalne kształtowanie krajobrazu poprzez tworzenie wśród pól uprawnych barier biogeochemicznych, które w istotny sposób powstrzymują odpływ składników chemicznych.
The aim of this research was an assessment of water quality and biogenic compounds loads eluted from the small catchment of the Dębina River. The river flows through the Kłeckie Lake which is strongly polluted and susceptible to degradation [5]. The basis of this paper were results of field study conducted in 2007 hydrological year in the catchment of the Dębina River down to Borzątew cross-section. Assessment of a physico-chemical state of the river was made according to Polish river water quality standards [6, 7]. Annual loads of ammonium nitrogen, nitrate nitrogen, nitrite nitrogen and phosphorus were computed on the basis of statistical methods [4]. Total nitrogen and phosphorus loads were calculated as products of the mean flow and mean concentrations of Nog. and Pog. The water of Dębina River were characterized by a high concentration of nitrate and low concentration of ammonium nitrogen. Mean concentrations of nitrite ranged from 6.0 mg NO3∙dm-3 in summer half year to 54.8 mg NO3∙dm-3 in winter half year. The annual loads of nitrogen and phosphorus compounds were differentiated. The nitrate nitrogen loads leaching from the catchment were the highest and equal to 10.25 N-NO3 kg∙ha-1∙yr-1, and nitrite nitrogen loads were the lowest and equal to 0.12 N-NO2 kg∙ha-1∙yr-1. Analyses of nitrogen compounds leaching from the catchment of the Dębina River showed that in the winter half years they reached 83% of annual loads. In summer half year the loads were smaller and amounted 1.24 kg∙ha-1∙yr-1. The load of total nitrogen leaching from the catchment achieved 11.54 kg∙ha-1∙yr-1, in which nitrate nitrogen load amounted to 89% and nitrate nitrogen and ammonium nitrogen about 1% only. In order to reduce nitrate nitrogen loads flowing into the Kłecko Lake it is necessary to decrease the use of fertilizers and to create biogeochemical zones along the river course and to build sewage networks.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2009, Tom 11; 1225-1234
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan fizykochemiczny i hydromorfologiczny małej rzeki nizinnej
Physico-chemical and hydromorphological state of a small lowland river
Autorzy:
Sojka, M.
Murat Błażejewska, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819794.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
stan fizykochemiczny
stan hydromorforlogiczny
rzeka nizinna
lowland river
physico-chemical state
hydromorphological state
Opis:
Ramowa Dyrektywa Wodna (RDW) 2000/60/WE wprowadziła nowe podejście do oceny stanu wód powierzchniowych. Nadrzędnym celem środowiskowym RDW, jest osiągnięcie do 2015 r. dobrego stanu wód powierzchniowych poprzez realizację odpowiednio przygotowanych planów gospodarowania wodami w obszarach dorzeczy. Ocena stanu ekologicznego jednolitych części wód powierzchniowych według RDW i [7] wykonywana jest na podstawie elementów biologicznych, oraz elementów hydromorfologicznych i fizykochemicznych jako wspierających biologiczne. Ze względu na duży zakres i pracochłonność oceny stanu ekologicznego wód Bojarski i in. [1] stwierdzili, że aktualnie ocena nie może być wykonywana ściśle według zasad podanych w RDW. Elementy abiotyczne: fizykochemiczneoraz hydromorfologiczne maja równorzędne jak biologiczne znaczeniedla organizmów żywych, bytujących w wodach powierzchniowych i elementy te mogą być wykorzystywane przy ocenie stanu ekologicznego wód, stan ten można ocenić pośrednio na podstawie gorszego ze stanów fizykochemicznego lub hydromorfologicznego [3, 7]. O ile systematyczna ocena stanu fizykochemicznego płynących wódpowierzchniowych w Polsce prowadzona jest od początku lat 90 na szeroką skalę przez WIOŚ, to dopiero od 2004 roku wg wytycznych [6] w ograniczonym zakresie prowadzona jest ocena hydromorfologiczna, która obejmuje reżim hydrologiczny, ciągłość rzeki i warunki morfologiczne.
The paper presents results of physico-chemical and hydromorphological state assessment of a small lowland river situated in the Gniezno Plain. The basis of this paper were the results of field study conducted in 2007 hydrological year in the catchment of the Dębina river down to Borzątew cross-section. Assessment of a physico-chemical state of the river was made according to Polish river water quality standards [6, 7]. Hydromorphological evaluation of the river channel was made on the basis of research made in November 2007. Characteristics of the river channel were assessed according to site surveys instructions [4]. The investigation was made on five kilometer river section which was divided into nine one-hundred-length homogenous sections. That was about 34.5% of the total river length. The hydromorphological assessment was made using the following three criteria: river channel, river bank vegetation zone and river valley on the basis of modified methodology elaboratem by Olejnik [5]. The results of researches indicate a poor the water quality of the Dębina river. The water of the Dębina river met the standards for the 5th quality class, due to high nitrate concentration. Main influence on this was exerted by inproper not ordered water supply and sewage disposal and agriculture activity in the catchment, especially a high consumption of fertilisers and intensive livestock breeding. Hydromorphological state of the Dębina river was also not satisfied. That was caused by modification of the water regime (quantity and dynamic of discharge). A parameter which decreased the final score assessment was the presence of water structures with backwater higher than 1 m, that disrupted watercourse continuity. The river channel of the Dębina river was modified - regulation and straighten river channel was done. The river bank vegetation zones along the investigated sections were too narrow to create a sufficient barrier between river channel and arable land.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2009, Tom 11; 727-737
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany własności fizyko-chemicznych olejów silnikowych jako parametr diagnostyczny
Changes of physical and chemical properties of engine oils as a diagnostic parameter
Autorzy:
Woropay, M.
Bukowski, P.
Sójka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/327790.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Polskie Towarzystwo Diagnostyki Technicznej PAN
Tematy:
lepkość kinematyczna
liczba zasadowa
temperatura zapłonu
koncentracja zanieczyszczeń
viscosity
total base number
ignition temperature
contamination
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań eksploatacyjnych olejów silnikowych stosowanych w systemie transportu, jakim są Zakłady Komunikacji Miejskiej. Na podstawie przeprowadzonych badań, określono wpływ wydłużenia resursu oleju silnikowego na jego podstawowe własności, świadczące o zdatności. Zauważono ścisły związek pomiędzy ilością dolewek oleju świeżego, a badanymi parametrami. Zwrócono także uwagę na pewne dodatnie korelacje pomiędzy zmianami wartości parametrów zachodzącymi w eksploatowanych olejach.
The paper presents the results of the operation and maintenance investigations carried out for the engine oils used within a transport system represented by the Zakłady Komunikacji Miejskiej (Municipal Transportation Works). Based on the studies performed, the ageing process nature of the engine oil and the impact of the operation and maintenance conditions on the momentary state of the major parameters describing the engine oil amplitude have been determined. The analysis of the significance of some of the oil condition parameters has been carried out, too. It has been proven that in the transport systems, as of today, there is lack of a comfortable and reliable diagnostic and control method to check the engine oil condition during the operation and maintenance process. On the basis of the actual indexes, this paper constitutes and introduction to an attempt to extend oil operation service life, including the determination of the states of some parameters.
Źródło:
Diagnostyka; 2006, 4(40); 157-162
1641-6414
2449-5220
Pojawia się w:
Diagnostyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza przestrzennego układu sieci dróg i cieków w gminie wiejskiej
Analysis of spatial distribution of road and stream networks in the rural community
Autorzy:
Fiedler, M.
Antkowiak, M.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400762.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
sieć drogowa
sieć rzeczna
spływ powierzchniowy
road network
stream network
surface outflow
Opis:
Drogi i związana z nimi infrastruktura mogą znacząco oddziaływać na stan środowiska. Sieć drogowa wpływa na wielkość spływów powierzchniowych i może prowadzić do zmian w obiegu wody w środowisku. Zwiększenie wielkości terenów nieprzepuszczalnych wpływa na zmniejszenie infiltracji i zdolności retencyjnych, co powoduje, że w okresach roztopów oraz opadów burzowych punkty łączne sieci dróg i cieków stanowią dodatkowe źródło wody dopływającej do cieków. Prowadzi to do zwiększenia fal wezbraniowych oraz przyspiesza czas ich wystąpienia. W pracy przedstawiono metodę pozwalającą na określenie obszarów szczególnie narażonych na zwiększony dopływ wód powierzchniowych do cieków. Do analizy wykorzystano takie parametry jak: gęstość sieci cieków, gęstość sieci drogowej, rozkład punktów łącznych obu sieci oraz długość cieków w odległości mniejszej niż 100 m od dróg. Wyniki badań wykazały liczne występowanie punktów łącznych wynikające z dość dużej gęstości zarówno sieci drogowej, jak i sieci cieków. Analizowany obszar wykazuje równocześnie dużą zmienność możliwości wpływu dróg na przepływy w ciekach. Tereny o najwyższym zagrożeniu zajmują prawie 25% powierzchni całkowitej i powinny podlegać szczegółowej analizie w kontekście zagospodarowania przestrzeni.
Roads and infrastructure strongly influenced on the environment. Therefore an effect of road network on hydrological conditions of watershed should be taken into account. Road networks have an effect on surface water flow and lead to direct and indirect changes of water circulation in the environment. Road networks appear to have increased contribution of impermeable areas and decreased infiltration and retention capabilities. This effect in increasing of flood waves peak and also expedite time to their occurrence. During storms or snow melting junctions of road and stream networks could be additional sources of water flowing directly from road surface or from ditch to the stream. In the paper we describe method which could help to find areas with high interaction between road networks and stream networks. Examined area of Kleszczewo community was divided into grid which consist of 92 square cells of 1 km side size. For each cell we described the interaction of roadand stream networks. The generalized factor take into account density of stream network, density of road network, number of junctions of both networks and length of roads closer than 100 m from streams in each cell. Calculated values of the factor allow to distinct three classes of interaction possibilities. Results of investigation showed that the community area has big density of stream network, as well as road network what effect in numerous junction points. The majority of junctions occur between streams and field roads. Analyzed area show great variability in possibility of interaction between road network and stream network occurrence. Areas with highest possibility of such interaction took almost 25% of total area. Such places could effect in higher direct storm water flow into streams, and in consequence higher flood peaks.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2014, 39; 51-61
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zawartości metali ciężkich w osadach dennych wstępnej części zbiornika retencyjnego Stare Miasto na rzece Powie
Assessment of Heavy Metal Concentration in Bottom Sediments of Stare Miasto Pre-dam Reservoir on the Powa River
Autorzy:
Sojka, M.
Siepak, M.
Gnojska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819096.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
metale ciężkie
zbiornik retencyjny
multivariate statistical techniques
water quality
Opis:
The aim of this study was the assessment of spatial variability of heavy metals concentration in the Stare Miasto pre-dam reservoir on the Powa river. Sediment samples from 16 locations were collected and analyzed for the trace metal contents (Cr, Ni, Cu, Zn, Cd and Pb), organic carbon and grain size. The variability of heavy metal concentration in bottom sediments was assessed by multivariate statistical methods like cluster analysis (CA), factor analysis (FA) and principal components analysis (PCA). They made it possible to observe similarities and differences in trace metal content in samples taken from specific locations, to identify indicators suitable for characterizing its spatial variability and to uncover hidden factors accounting for the structure of the data. Data of the grain size indicated that sandy sediments dominated in the initial part of the pre-dam reservoir were the Powa river inflow. The mean concentrations of Zn 3.38 – 21.3 mg.kg-1 was the highest followed by Pb and Ni, 0.47 – 4.96 mg.kg-1 and 0.96 – 5.25 mg.kg-1 respectively, relative to other metals. The concentrations of Cu was 1.03 – 2.88 mg.kg-1 while Cd and Cr were the least 0.02 – 0.80 mg.kg-1 and 0.06 do 0.74 mg.kg-1 respectively. Cluster analysis CA of heavy metals content in bottom sediments of the reservoir showed that 16 samples of sediments can be divided into two groups characterized by different content of heavy metals. The analysis showed that the content of Cd, Pb, Ni, Cr and Zn were associated with content of clay and organic matter, depth of sampling and the sampling distance from the inflow point of the river. The concentration of the copper was associated with sampling distance from inflow and out flow point and the content of the silt.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2013, Tom 15, cz. 2; 1916-1928
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie wielowymiarowych metod statystycznych w analizie stanu fizykochemicznego wód w systemie rzeka – zbiornik retencyjny na przykładzie zbiorników retencyjnych Pakosław i Jutrosin położonych w zlewni rzeki Orli
Application of Multivariate Statistical Methods in Water Quality Assessment of River-reservoirs Systems (on the Example of Jutrosin and Pakosław Reservoirs, Orla Basin)
Autorzy:
Przybyła, C.
Kozdrój, P.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818572.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
wielowymiarowe metody statystyczne
rzeka Orla
zbiornik lateralny
jakość wody
multivariate statistical methods
Orla river
off-channel reservoir
water quality
Opis:
The paper presents a preliminary study of analysis water quality in the off-channel reservoirs Pakoslaw and Jutrosin using the multivariate statistical techniques. Because of high biogenic pollution in Orla and Radeca rivers, Jutrosin and Pakoslaw reservoirs were based on an innovative concept in which the reservoirs were built on areas directly adjacent to rivers. Series of studies in the off-channel reservoirs were compared with water quality of Orla and Radeca rivers. The Orla together with the water reservoirs forms a right-bank tributary of the Barycz river. The storage reservoirs, built in the year 2007 (Pakoslaw) and 2011 (Jutrosin) represents off-channel reservoirs placed outside of the water course, but in its direct neighborhood. The reservoirs are filled by the water of Orla river from the water intake localized before the weir, while the water discharge into the river bed takers place through a discharge construction localized below the weir. Area of the Pakoslaw water reservoir is 26.6 ha and Jutrosin 90.5 ha. The multivariate statistical techniques such as cluster analysis (CA), factor analysis (FA), principal components analysis (PCA), and discriminant analysis (DA) were taken advantage to interpretation and evaluation data. The aim of the present research was to use chemometric techniques (CA, PCA, FA and DA) in order to: discover similarities and differences in the pchysico-chemical composition of water in off-channel reservoirs and rivers, identify water quality indicators suited to its temporal and spatial variability, expose hidden factors accounting for the structure of the data, and identify man-made sources of water pollution. Cluster analysis (CA) showed that there is unmistakable difference between water quality in the reservoirs and rivers. More evident fluctuation in the physico-chemical composition were observed in reservoirs compared to rivers. This is the result of unique location and theirs maintenance. Factors of water quality during the refilling reservoirs were comparable. Afterwards the off-channel reservoirs and rivers works separately. Factor analysis (FA) confirmed different process of self-purification in reservoirs due to rivers. Typical for pchysico-chemical composition of water are indexes like Conductivity, Fe, Cl, BOD, SO4, Ca, Hardness, Mg, O2 and PO4. This is the result of discriminant analysis (DA).
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2015, Tom 17, cz. 2; 1125-1141
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena dokładności odwzorowania wałów i przewałów w numerycznym modelu terenu polderu Majdany
Assessment of Mapping of Embankments and Control Structure on Digital Elevation Model Based upon Majdany Polder
Autorzy:
Walczak, Z.
Sojka, M.
Laks, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819154.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
ocena dokładności
model terenu
wał przeciwpowodziowy
polder
embankment
Opis:
The aim of this study was to assess the accuracy of mapping of embankments and embankments control structure as the most important elements affecting the Majdany polder hydraulic characteristics. The polder was built between 1965 and1969 years as part of the drainage valley Tralalka. Area of the polder is equal to around 580 hectares. Capacity is equal up to 3.7 million m3. The polder is located about 4 km southeast of the city Kolo, in the valleys of the Warta, Ner and Rgilewka river network. The paper presents an analysis of the accuracy of the available digital elevation models (DEM) for Majdany polder in TIN format, which were worked out in 2009 on a scale 1:10 000. DEM worked out in 2011 based up on LIDAR data is presented in a scale 1:2 500. DEM in 2009 was worked out on the basis of aerial photographs in the scale of 1:26 000 and is available in the form of TIN, and LIDAR DTM-made ISOK project was based on airborne laser scanning (LIDAR) and it is available in LAS format. An assessment was carried out in the section embankments about 1.4 kilometers representing 21% of the total length of the embankments on the polder and one of embankment control structure 218 m in length. A total of 651 measurements with Sokkia GPS was done including 496 and 155 measurements on embankment and control structure respectively. DEM accuracy assessment was performed separately for embankments and control structures. Due to the fact that the distribution of errors of embankments was close to a normal distribution, the following statistical measures was used: Root Mean Square Error (RMSE), mean error (ME) average and standard deviation (SD). Due to the fact that the distribution of the error for embankment control structure on DEM significantly deviates from a normal distribution robust statistical methods like: median, Normalized Median Absolute Deviation (NMAD), 68.3% and 95% quartile was applied. The study showed that the data quality obtained from DEM are usually not sufficient for modeling embankment and control structure. Therefore, if the DEM generate the above data source (LIDAR or aerial images) is acceptable – talking only of polder topography, in order to estimate the volume and modeling its work unacceptable due to the relatively large errors in the mapping embankment control structures. It is necessary improve these DEM even by direct measurements of the same terrain such as GPS-RTK devices.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2013, Tom 15, cz. 3; 2711-2724
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena jakości wód w lateralnych zbiornikach Jutrosin i Pakosław w pierwszych latach funkcjonowania
Autorzy:
Przybyła, Cz.
Kozdrój, P
Sojka, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401285.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
zlewnia rzeki Orli
zbiornik lateralny
jakość wody
Orla watershed
off-channel reservoir
water quality
Opis:
W pracy szczegółowo przeanalizowano jakość wód lateralnych zbiorników retencyjnych Jutrosin i Pakosław w pierwszych latach ich funkcjonowania na tle jakości wód rzek Orli i Radęcy. Zbiornik Pakosław i Jutrosin zostały oddane do eksploatacji odpowiednio w latach 2007 i 2011. Ze względu na wysokie zanieczyszczenie wód rzek Orli i Radęcy związkami biogennymi, podczas opracowania koncepcji ich budowy zastosowano innowacyjne podejście, w którym założono wybudowanie zbiorników na terenach bezpośrednio przyległych do rzeki. Niniejsze badania miały na celu weryfikację gospodarki wodnej prowadzonej na zbiornikach oraz udzielić odpowiedzi na pytanie czy możliwa jest jej optymalizacja w aspekcie ochrony jakości wody w nich retencjonowanych. Przeprowadzone badania wykazały, że ustalony schemat gospodarowania wodą w zbiornikach w pierwszych latach ich funkcjonowania pozwolił na ograniczenie ich zanieczyszczenia. Niższe zawartości związków biogennych w wodach zbiorników niż w wodach zasilających ich rzek wynika z ich pobierania przez producentów pierwotnych (fitoplankton i makrofity) oraz deponowaniu ich w osadach dennych.
Jutrosin and Pakoslaw off-channel reservoirs have been investigated. The water quality in the first years of their usage has been analyzed in connection with the water quality of Orla and Radeca rivers. Pakoslaw and Jutrosin reservoirs were brought into operation in 2007 and 2011. Because of high biogenic pollution in Orla and Radeca rivers, Jutrosin and Pakoslaw reservoirs were based on an innovative concept in which the reservoirs were built on areas directly adjacent to rivers. The scope of this research was to verify the reservoirs’ water management and find out whether any further optimization and advancement in water quality is possible. The results have proven that the current water management scheme allowed to minimize their pollution. Nutrients are absorbed by primary producers (phytoplankton, macrophytes) and deposited in sediments.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2014, 39; 123-135
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza tendencji zmian stanu fizykochemicznego wód rzeki Głównej
Analysis of trends changes in physicochemical state of the Główna river
Autorzy:
Jaskuła, J.
Sojka, M.
Wicher-Dysarz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400848.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
jakość wody
rzeka nizinna
parametry fizykochemiczne
water quality
lowland river
physicochemical parameters
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki analizy zmian stanu fizykochemicznego wód rzeki Głównej w profilu Poznań w latach 1996–2009. Stan fizykochemiczny wód scharakteryzowano na podstawie 11 parametrów: tlenu rozpuszczonego (O2), BZT5, przewodności w 20 °C (μS), substancji rozpuszczonych (mg), odczynu (pH), azotu amonowego (NNH4), azotu Kjeldahla (NI), azotu azotanowego (NNO3), azotu ogólnego (NII), fosforanów (PO4) oraz fosforu ogólnego (P). Analizę stanu fizykochemicznego wód przeprowadzono na tle zmian użytkowania gruntów, gospodarki wodno-ściekowej oraz warunków hydrometeorologicznych. Wody rzeki Głównej w latach 1996–2009 charakteryzowały się stanem poniżej dobrego. Decydowały o tym podwyższone wartościami BZT5 i fosforu ogólnego oraz wysokie wartości azotu Kjeldahla i fosforanów. Przeprowadzona analiza wykazała, że w latach 1996–2009 obserwowano wzrost odczynu wody oraz spadek stężeń azotu amonowego i zawartości substancji rozpuszczonych. Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej w gminach położonych na terenie zlewni nie wpłynęło istotnie na poprawę stanu fizykochemicznego wód rzeki Głównej.
The paper presents the analysis of results of trend changes in physicochemical state of the Główna river in Poznan in the years 1996–2009. Physicochemical state was characterized by 11 parameters: dissolved oxygen (O2), BOD5, conductivity (μS), dissolved substances (mg), pH, ammonia nitrogen (NNH4), Kjeldahl nitrogen (NI), nitrate nitrogen (NNO3), total nitrogen (NII), phosphates (PO4) and total phosphorus (P). The results were analyzed with respect to changes in land use, water and wastewater management and hydrometeorological conditions. Due to high concentrations of Kjeldahl nitrogen and phosphates, elevated concentrations of BOD5 and total phosphorus, physicochemical state of the Główna river was less than good. The results of the analysis proved that pH was increased, concentration of ammonia nitrogen and contents of dissolved substances was decreased. Organization of water and wastewater management in communes located in the analyzed catchment has not significantly influenced the physicochemical state of waters of the Główna river.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2015, 44; 154-161
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ przełożonego koryta rzeki Małej Wełny na stosunki wodne terenów przyległych
Impact of relocated channel of Mala Welna river on water conditions in adjacent areas
Autorzy:
Sojka, M.
Murat-Blazejewska, S.
Kanclerz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59585.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki
rzeka Mala Welna
dolina Malej Welny
przepustowosc koryt rzecznych
tereny przylegle
stosunki wodne
podtopienia
Opis:
Celem pracy była ocena wpływu przełożonego koryta rzeki Małej Wełny na stosunki wodne terenów przyległych. W pracy przedstawiono także możliwości udrożnienia koryta rzeki w celu zachowania jej równowagi dynamicznej. W pracy wykorzystano wyniki własnych badań i obserwacji terenowych prowadzonych w latach 2000–2008 w zlewni rzeki Małej Wełny do przekroju Kiszkowo. Do głównych przyczyn występowania podtopień w dolinie rzeki Małej Wełny, na odcinku Zakrzewo–Kiszkowo, można zaliczyć warunki hydrauliczne przełożonego odcinka koryta. Geometria koryta (o zbyt małym przekroju), małe spadki dna rzeki, a także brak konserwacji dna i skarpy koryta rzecznego powodują, że przy średnio wysokich przepływach (SWQ) rzeka jest mało przepustowa. Dla poprawienia przepustowości przełożonego odcinka rzeki i rowów opaskowych „A” i „B” należy wykonać modernizację urządzeń hydrotechnicznych oraz całego systemu wodnego w zlewni rzeki. Prace te powinny być poprzedzone szczegółowymi pomiarami geodezyjnymi.
The aim of this research was an assessment of impact of relocated Mała Wełna river channel on water conditions in the adjacent areas. In this paper also a fasibility to increase river flow capacity with the purpose of maintaining river channel dynamic equilibrium was presented. Field observations and measurements were carried out in hydrological years of 2000–2008 in Mała Wełna river catchment down to Kiszkowo crosssection. The main cause of valley flooding on the reach from Zakrzewo to Kiszkowo were hydraulic conditions at the relocated Mała Wełna river channel. The river cross-section geometry and its channel slope caused that at the high-water discharge SWQ the channel capacity of the river is too low. A lack of the river banks and bottom maintenance has had strong negative impact on the river capacity. To improve the river flow capacity and the drain ditches “A” and “B” it is necessary to make modernization of hydraulic structures and the whole water system in the catchment of the Mała Wełna river. Before this it is necessary to make a detail geodetic measurement of these areas.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 09
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena możliwości retencjonowania wody w jeziorach zlewni Strugi Dormowskiej
Assessment of water retention possibilities in the catchment of the Struga Dormowska river
Autorzy:
Sojka, M.
Murat-Blazejewska, S.
Kanclerz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60277.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki
rzeka Struga Dormowska
zlewnie rzek
zlewnia Strugi Dormowskiej
zlewnie nizinne
retencja wodna
jeziora
Jezioro Lowynskie
Jezioro Plytkie
Jezioro Glebokie
Jezioro Dormowskie Duze
Jezioro Gorzynskie
Jezioro Wiejskie
jezioro Tuczno
zdolnosc retencyjna
Opis:
Celem pracy była ocena możliwości retencjonowania wody w jeziorach, przez które przepływa rzeka Struga Dormowska, do zwiększenia gwarancji pokrycia potrzeb wodnych stawów rybnych położonych w zlewni. Struga Dormowska jest rzeką trzeciego rzędu, lewym dopływem rzeki Warty. Całkowita powierzchnia zlewni wynosi 57,2 km2. Zlewnia Strugi Dormowskiej jest zlewnią rolniczo-leśną. Struga Dormowska przepływa przez dwanaście jezior o łącznej powierzchni około 240 ha. Powierzchnia jezior jest zróżnicowana od 2 do 79,6 ha. Zlewnia Strugi Dormowskiej charakteryzuje się bardzo niskimi zasobami wodnymi. Spływ powierzchniowy wynosi około 2 dm3.s-1.km-2, a współczynnik odpływu 0,1. Realizując piętrzenie wody w jeziorach w zakresie naturalnych wahań stanów wody od 0,2 do 0,3 m, można uzyskać około 0,4 mln m3 wody w warstwie retencji użytecznej. Pozwoli to na wyrównanie odpływu w zakresie od 6 do 21% w latach wilgotnych i suchych. Piętrzenie wody w jeziorach powinno być realizowane w okresie od marca do lipca, następnie szandory z zastawek powinny być usuwane, aby przywrócić ciągłość ekologiczną rzeki.
The paper present the detailed assessment of water retention possibility in the lakes situated in the Struga Dormowska River. These activities were important to increase satisfy water needs warranty of fish ponds. Struga Dormowska is the third rank river, the left tributary of the Warta River. The area of the catchment amounts 57.2 km2. The catchment has an agriculture-forest character and high lake density. Struga Dormowska flow through twelve lakes, which have an area of 240 ha. The area of each lake range from 2 to 79.6 ha. The catchment has a very small water resources. Specific runoff of the catchment equals about 2 dm3.s-1.km-2, and runoff coefficient about 0.1. The researches reveal that increase of lakes water retention allows to obtain high amount of disposal water, that allows to increase water needs of the fish ponds warranty satisfy located in the middle and lower part of the river. The estimation was based on amplitudes of water level in the lakes, elevation-storage curves and inventory of hydraulic structures along the river. Damming of the water in the seven lakes from 0.2 to 0.3 m in natural water level oscillations allows to gain about 0.4 mln m3 water in the usable retention layer. That allow on smoothing discharges in the river in the range from 6 to 21% in the wet and dry years respectively. The damming of the lakes should be done from March to July. In the other period it is necessary to restore the natural river continuity. Damming the water in the lakes have a positive impact on water condition in the adjacent areas.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 08/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiennosc stanow wod gruntowych i powierzchniowych w zlewni rzeki Malej Welny w latach hydrologicznych 2000 - 2004
Autorzy:
Murat-Blazejewska, S
Kanclerz, J.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/800779.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
stan wody
rzeki
zlewnia Malej Welny
zlewnie rzek
wody powierzchniowe
jeziora
wody gruntowe
Opis:
W pracy przedstawiono zmienność stanów wody w rzece i w jeziorach oraz ich powiązanie ze stanami wód gruntowych pierwszego poziomu wodonośnego. Badania prowadzone były w zlewni rzeki Małej Wełny do przekroju Kiszkowo w latach hydrologicznych 1999/2000-2003/2004. Dynamika zwierciadła wód gruntowych pierwszego poziomu wodonośnego i wód powierzchniowych determinowana była głównie przez warunki meteorologiczne. Analiza czasowych trendów zmian stanów wód powierzchniowych i gruntowych, wykazała że istnieje tendencja do obniżania się zwierciadła wód powierzchniowych i gruntowych. Istnieje statystycznie istotny związek pomiędzy stanami wód gruntowych i powierzchniowych, wskazuje to na więź hydrauliczną wód powierzchniowych i płytkich wód podziemnych.
Variability of water levels in the river and lakes with its correlation to groundwater levels of first waterlevel are presented in the paper. Investigations were carried out on Mała Wełna river catchment up to Kiszkowo section in 1999/2000-2003/2004 hydrological years. The dynamics in water-table of first waterlevel and in surface water were determined mainly by meteorological conditions. The temporal analysis of changes in ground- and surface water level trends revealed the decreasing tendency of water-table level of ground- and surface water. There exists a significant correlation between ground- and surface water levels, what indicates the hydrological contection of surface water and shallow groundwater.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 506; 303-308
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena ładunków związków biogennych wymywanych ze zlewni rzeki Głównej w latach 1996-2009
Assessment of Biogenic Compounds Elution from the Główna River Catchment in the Years 1996-2009
Autorzy:
Sojka, M.
Jaskuła, J.
Wicher-Dysarz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1813936.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
związki biogenne
eutrofizacja
rzeka nizinna
nutrients
eutrophication
lowland river
Opis:
W pracy dokonano oceny ładunków związków biogennych wymywanych ze zlewni rzeki Głównej w latach 1996-2009. Obliczono roczne i półroczne ładunki: azotu amonowego, azotu Kjedahla, azotu azotanowego, azotu ogólnego, fosforanów i fosforu ogólnego. Uzyskane wyniki przeanalizowano na tle warunków hydrometeorologicznych, zmian sposobu użytkowania i zagospodarowania terenu oraz stanu gospodarki wodno-ściekowej. Na podstawie obliczonych jednostkowych ładunków azotu i fosforu ogólnego wymywanych ze zlewni rzeki Głównej oszacowano zasilanie zbiornika Jezioro Kowalskie tymi związkami. Powyższa ocena jest niezbędna do opracowania koncepcji działań zmierzających do ochrony zbiornika retencyjnego Jezioro Kowalskie przed eutrofizacją. Zbiornik retencyjny Jezioro Kowalskie o powierzchni 203 ha usytuowany jest w zlewni rzeki Głównej. Całkowita długość rzeki wynosi 43 km, a zapora czołowa zlokalizowana jest w 15+423 km. Pole powierzchni zlewni wynosi 235,81 km2, w tym całkowita zlewnia zbiornika stanowi 189,35 km2. Zlewnia ma charakter nizinny, w którym przeważającą część zajmują obszary użytkowane rolniczo, grunty orne stanowią 57,5% a użytki zielone 7,5%. Do pozostałych form użytkowania zaliczyć można lasy (24,7%), tereny zurbanizowane (7,4%) oraz wody powierzchniowe (2,9%). Głównymi czynnikami wpływających na stan wód powierzchniowych w zlewni są źródła o charakterze punktowym, których występowanie wiąże się z nie do końca uporządkowaną gospodarką wodno-ściekową oraz te o charakterze obszarowym związane z działalnością rolniczą. Przeprowadzone analizy wykazały, że zbiornik retencyjny Jezioro Kowalskie w latach 1996-2009 był pod silną presją czynników antropogenicznych. Wody rzeki Głównej zasilające zbiornik retencyjny charakteryzowały się wysokimi stężeniami fosforanów i azotu Kjeldahla.
The purpose of the presented study is to assesses the loads of nutrients leaching from the catchment of the river Główna in 1996-2009. The annual 1996-2006 charges of several compounds are calculated. The analysis include ammonium, Kjeldahl nitrogen, nitrate nitrogen, nitrogen general, phosphates and total phosphorus. The results are compared with hydro-meteorological conditions, changes in land usage and management as well as the state of water supply and wastewater treatment. Calculated unit loads of nitrogen and phosphorus washed outwith sink river Główna are the basis for estimation of inflow of this compounds to the Jezioro Kowalskie lake. Such assessment is essential to develop the concept of action to protect the reservoir Jezioro Kowalskieagainst eutrophication. The chosen study area, namely the Jezioro Kowalskie lake, is an reservoir of 203 hectares inundation area. It is located in the catchment of the Główna river. The total length of the river is 43 km. The main dam is located in km 15+423. The total catchment area is 235.81 km2. The catchment area of the lake is 189.35 km2. The reservoir is very unusual because it has a specific shape. It is divided into two parts in such a way that preliminary reservoir and the main reservoir parts may be specified. The flow between the upper and the lower part is constrained. Because the upper part is smaller and works as sedimentation tank. The basin is lowland, where the majority of the occupied areas is used for agriculture, arable land account for 57.5% and 7.5% grassland. The other forms of use include the forests (24.7%), urban areas (7.4%) and surface water (2.9%). The main factors, which impact on the status of surface waters in the catchment, are the point sources of pollutants. The problems of lack of order in local water supply network and wastewater treatment are the reasons that such sources occur in the catchment. There are also surface sources of pollutants associated with agricultural activities.The analyzes carried out showed that reservoir Jezioro Kowalskie in the years 1996-2009 was under strong pressure from anthropogenic factors. The Główna river supply reservoir with water characterized by the high concentrations of phosphate and nitrogen Kjeldahl.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 1; 815-830
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza możliwości wykorzystania modeli hydrologicznych w strategicznej ocenie oddziaływania na środowisko miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
Analysis of the possibility of using hydrological models in strategic environmental assessment of local spatial development plans
Autorzy:
Sojka, M.
Murat-Błażejewska, S.
Wróżyński, R
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401894.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
zlewnia
urbanizacja
model opad-odpływ
miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
ocena oddziaływania na środowisko
catchment
rainfall-runoff model
local spatial development plan
strategic environmental assessment
Opis:
W pracy przedstawiono możliwości zastosowania modelu hydrologicznego HEC-HMS przy opracowywaniu strategicznej oceny oddziaływania na środowisko projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na wody powierzchniowe. Praktyczne możliwości zastosowania modelu w symulacji reakcji zlewni na opady o dużym natężeniu przedstawiono na przykładzie zlewni cieku Różany Potok, która podlega szybkiemu procesowi urbanizacji. Pole powierzchni zlewni Różany Potok wynosi 8,1 km2, a długość cieku 5,57 km. W latach 1992–2012 nastąpił znaczny przyrost terenów uszczelnionych w zlewni z około 5,2 do 16%. Dodatkowo obrębie zlewni opracowywane są nowe mpzp, realizacja ich zapisów może przyczynić się do wzrostu udziału terenów nieprzepuszczalnych do ponad 20%. Wzrost udziału terenów nieprzepuszczalnych w analizowanej zlewni oraz tradycyjne podejście do zagospodarowania wód opadowych, może doprowadzić do dwukrotnego wzrostu przepływów wezbraniowych i zwiększenie ryzyka występowania lokalnych podtopień i powodzi.
The paper presents the possibility of application of the hydrological model HEC-HMS in the development of a strategic environmental assessment of local spatial development plans on surface water. The practical possibility of using simulation models of catchment response to high intensity precipitation is shown on the example of the Różany Potok watercourse catchment which is subject to rapid urbanization process. The area of Różany Potok catchment is 8.1 km2 and a stream length is 5.57 km. In the years 1992–2012 there was a significant increase in impervious areas in the catchment of about 5.2 to 16%. In addition, new local spatial development plans are prepared within the catchment area. The implementation of their records may contribute to the increase in the proportion of impervious areas to over 20%. The increase in the share of impervious areas in the catchment area and traditional approach of precipitation water management can lead to doubling flood flows and increase the risk of local flooding.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2014, 39; 176-186
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies