Autor: Marcin, Niemojewski, - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Donelaitis i Baranauskas: między piśmiennością a literaturą
Autorzy:: Niemojewski, Marcin
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/437010.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:: oralność
piśmienność
literatura
historia kultury
tożsamość narodowa
orality
literacy
literature
history of culture
national identity
Źródło:: Przegląd Środkowo-Wschodni; 2016, 1; 30-67
2545-1324
Pojawia się w:: Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Katechizm Martynasa Mažvydasa – o narodzinach litewskiego słowa drukowanego
Catechism of Martynas Mažvydas – The Beginning of Lithuanian Print Culture
Autorzy:: Niemojewski, Marcin
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/437030.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:: Martynas Mažvydas
katechizm
najstarsze piśmiennictwo litewskie
pierwsza książka drukowana
reformacja
Prusy
catechism
ancient written literature in Lithuania
first printed book in Lithuanian language
Reformation
Prussia
Opis:: Piśmiennictwo litewskie do połowy XVI wieku nie powstawało w języku litewskim. Wynikało to ze specyfiki rozwoju młodego państwa litewskiego. Wielkie Księstwo Litewskie, bo pod taką nazwą przeszedł do historii byt polityczny uformowany przez Mendoga w XIII stuleciu i utrwalony przez Gedymina w wieku kolejnym, skutecznie broniło swego stanu posiadania, ekspansywnie poszerzało swoje terytorium i zdobywało coraz silniejszą pozycję na politycznej mapie Europy, równocześnie jednak przejmowało od swoich przeciwników, partnerów politycznych i ludów podbitych nieobecne tu wcześniej, a wyrosłe na gruncie cywilizacji chrześcijańskiej wzory kultury i modele piśmienności wraz z językami, w których modele te funkcjonowały wcześniej. Potrzeba tworzenia piśmiennictwa w języku rodzimym pojawiła się dopiero wtedy, gdy kultura litewska znalazła się w kręgu oddziaływania czynników, które odmieniły oblicze Europy: druku, humanizmu i reformacji. Z tego impulsu zrodziła się pierwsza litewska książka drukowana, luterański katechizm Martynasa Mažvydasa, wydany w Królewcu w 1547 roku. Publikacja ta była nie tylko emanacją postaw ideowych i działań pierwszego pokolenia humanistów litewskich, zafascynowanych myślą protestancką. Otwierała także długotrwałą intelektualną batalię między litewskim katolicyzmem i protestantyzmem, podniosła rangę języka litewskiego i dała podstawy do unormowania jego wersji literackiej, a wreszcie wyznaczała początek doniosłej obecności Litwy Pruskiej w procesie kształtowania się litewskiej kultury i tożsamości narodowej.
Literature of the Grand Duchy of Lithuania from its beginnings until the middle of the XVI century was not created in Lithuanian, but in other languages: Latin, Slavonic Office, German and Polish. When they began to form a powerful state, Lithuanians did not have their own written language. In its associations with neighboring countries, Lithuania received their written languages and patterns of scribal culture. A substantial turnabout in the evolution of Lithuanian writing occurred in relation to the factors, which spread throughout Europe and redefined its cultural and social shape: humanism, Reformation and printing. One of the forerunners of the changes was Martynas Mažvydas, student of Königsberg University, Protestant clergyman and a man of the Renaissance. He prepared the fi rst Lithuanian book, titled The Simple Words of the Catechism (in original: Catechismusa prasty Szadei) and published in Königsberg in 1547. The Catechism, surpassing the framework of religious literary genre, proved and predicted essential processes in the history of Lithuanian culture. It marked the start of struggle for primacy between the Catholicism and Protestantism. It also linked the Lithuania Proper with Lithuania Minor (later Prussia‘s Lithuania), the region of great significance for development of Lithuanian literature. However, most of all, the work of Mažvydas contributed to rising the status of Lithuanian language.
Źródło:: Przegląd Środkowo-Wschodni; 2018, 3; 71-100
2545-1324
Pojawia się w:: Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Henrikas Radauskas. O losie poety z Europy Środkowo-Wschodniej
Autorzy:: Niemojewski, Marcin
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/46139714.pdf
Data publikacji:: 2023-12-10
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: Henrikas Radauskas
Czesław Miłosz
Lithuanian poetry of the 20th century
personality writ large
generational experience
Opis:: Henrikas Radauskas. On the Fate of a Poet from Central-Eastern Europe: Henrikas Radauskas (1910–1970) holds a unique place in the Lithuanian literature of the 20th century. His work, which grew out of his fascination with the heritage of European culture and combines modernist searches with classicist formal discipline, is still considered a one-of-a-kind artistic proposal in contemporary Lithuanian poetry. However, the choices and fate of the poet himself can be recognised as an exemplification of the choices and fate of many artists from Central and Eastern Europe belonging to the same generation. The article aims to demonstrate those experiences in Radauskas’s biography that were formative and which provoke comparisons to other writers representing the same period in the history of literature and lead to reflection on the essence of a generational community.
Źródło:: Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2023, 16; 193-207
1898-4215
Pojawia się w:: Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: „I nie tylko w powiastkach drzemie ta historia” – „Młyn Bałtaragisa” Kazysa Boruty: literatura jako medium pamięci
Autorzy:: Niemojewski, Marcin
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/46111014.pdf
Data publikacji:: 2021-11-20
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: “Whitehorn’s Windmill”
Kazys Boruta
literature as a medium of memory
cultural memory
folk culture
Opis:: “Whitehorn’s Windmill” is considered to be the most outstanding work of KazysBoruta and one of the most important Lithuanian novels of the 20th century. Thebook was written during World War II when the Lithuanian state became theobject of aggression of two totalitarian powers and lost independence for a longtime, and it has grown from the writer’s anxiety about the fate of his country and the persistence of Lithuanian identity. Hence, Boruta reached for the richresources of the native folklore, to evoke the mythologized image of theLithuanian village, which in Lithuanian literature has the rank of chronotope,and at the same time, it is an important component of Lithuanian imaginationabout the sources of national culture. The story, the meaning and functions of the“Whitehorn’s Windmill,” its genesis and post-war fate, its literary and non-literarycontexts, as well as the history of its reception, allow us to interpret the workfrom the perspective of reflection on literature as a medium of cultural memory.
Źródło:: Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 14; 224-248
1898-4215
Pojawia się w:: Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki