Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Gorska, J" wg kryterium: Autor


Tytuł:
Jak "tyka" zegar biologiczny
Autorzy:
Gorska-Andrzejak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/856682.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Tematy:
chronobiologia
rytmy biologiczne
rytmy okolodobowe
zegar biologiczny
mechanizm dzialania
muszka owocowa
Drosophila melanogaster
gen per
gen tim
sprzezenie zwrotne
ssaki
jadra nadskrzyzowaniowe
Źródło:
Wszechświat; 2011, 112, 04-06
0043-9592
Pojawia się w:
Wszechświat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wzbogacanie w oligosacharydy odcieków po ultrafiltracji mleka i ich zastosowanie w produkcji jogurtu
Oligosaccharide-enriched milk permeates after ultrafiltration and their application in the production of yoghurt
Autorzy:
Demczuk, A
Bednarski, W
Kowalewska-Piontas, J
Gorska, J
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/827041.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
Tematy:
ultrafiltracja
przetwory mleczne
oligosacharydy
mleczarstwo
galaktooligosacharydy
probiotyki
prebiotyki
mleko
produkcja
b-galaktozydaza
jogurt
zywnosc prozdrowotna
ultrafiltration
dairy product
oligosaccharide
dairy industry
galactooligosaccharide
prebiotic
probiotic
milk
production
beta-galactosidase
yoghourt
protective food
Opis:
Opracowano warunki hydrolizy laktozy oraz wydajnej syntezy GOS w permeacie po ultrafiltracji mleka z dodatkiem preparatu b-galaktozydazy. Otrzymany koncentrat GOS zastosowano do produkcji jogurtu. Oceniono zależność stopnia hydrolizy laktozy oraz wydajności syntezy galaktooligosacharydów od temperatury i czasu reakcji, obecności lub braku białka w roztworach substratu oraz od wyjściowego stężenia laktozy w roztworach substratu. Korzystną wydajność syntezy galaktooligosacharydów otrzymano w procesie prowadzonym przez 8 h w odcieku nieodbiałczonym, zawierającym 30% laktozy, w temp. 5ºC. Otrzymany koncentrat galaktooligosacharydów zastosowano do uzupełnienia zawartości suchej masy w mleku przeznaczonym do produkcji jogurtów. Stwierdzono, że dodatek koncentratu galaktooligosacharydów wpłynął stymulująco na rozwój bakterii z rodzajów Lactobacillus bulgaricus i Streptococcus thermophilus w jogurcie.
In this paper there are investigated conditions of the lactose hydrolysis and effective synthesis of galactooligosaccharides in permeate after the completed process of milk ultrafiltration with a β -galactosidase preparation added. A galactooligosaccharide concentrate obtained was then used to produce yogurt. It was assessed what impact on the hydrolysis degree of lactose, as well as on the effectiveness of synthesis of galactooligosaccharides had the temperature § time of the reaction, further, the presence/absence of proteins in permeate solutions, and concentration levels of lactose in permeate at the beginning of the process. It was stated that if the process was conducted in an under-proteinized permeate with proteins containing 30% of lactose at 5ºC during a period of 8 hours, the effectiveness of galactooligosaccharides synthesis was satisfactory. The concentrate of galactooligosaccharides was used to enrich dry matter contained in milk destined for the further production of yogurts. It was stated that the addition of galactooligosaccharides stimulated the growth of bacteria belonging to the Lactobacillus bulgaricus and Streptococcus thermophilus species.
Źródło:
Żywność Nauka Technologia Jakość; 2004, 11, 3; 53-62
1425-6959
Pojawia się w:
Żywność Nauka Technologia Jakość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podczyszczanie wód osadowych pochodzących z odwadniania przefermentowanych osadów ściekowych w fotobioreaktorach glonowych
The pretreatment of wastewater from dewatering of digested sludge in algal photobioreactors
Autorzy:
Daniłowicz, A.
Droździk, B.
Jacalska, A.
Karło, A.
Surmacz-Górska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/357064.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska
Tematy:
algae
photobioreactors
sustainable water
glony
fotobioreaktory
wody osadowe
Opis:
This study presents the wastewater treatment methods applied in those photobioreactors which use algae to absorb various nitrogen compounds (mainly ammonium ions, but also nitrates) and phosphorus (orthophosphates) from the inflowing sewage. The photobioreactor described in the following paper uses the sustainable water obtained in the process of dewatering of digested sludge, which contains a high concentration of ammonium ions. The pre-treatment taking place in the side branches of the technological line aims to avoid the risk of overloading the main sewage system with nitrogen and disturbing any ongoing biological processes. One of the results of the nutrients assimilation process is an increase in the amount of biomass produced by the algae, which can be used in the co-fermentation process and biogas production. The efficiency of algae cultivation in photobioreactors depends on the intensity of light, temperature, the length of the light-dark cycle, turbulences, salinity, the pH value, the species of algae which have to co-exist during the process and all the other organisms residing in the reactor.
W artykule omówiono metodę podczyszczania ścieków w fotobiorektorach przy użyciu glonów, która polega na wykorzystaniu tych organizmów do poboru związków azotu (głównie jonów amonowych, ale także azotanów) oraz związków fosforu (ortofosforanów) z dopływających ścieków. W badanym układzie wykorzystano wody osadowe powstałe w procesie odwadniania przefermentowanego osadu, charakteryzujące się wysokim stężeniem jonów amonowych. Proces podczyszczania w bocznym ciągu technologicznym ma na celu ochronę głównego ciągu oczyszczalni przed zbyt wysokim ładunkiem azotu i zachwianiem procesów biologicznych. W wyniku asymilacji związków biogennych w fotobioreaktorze następuje przyrost biomasy glonowej, która może być wykorzystana jako substrat w ko-fermentacji i produkcji biogazu. Efektywność hodowli glonów w fotobioreaktorach zależy głownie od intensywności światła, temperatury, długość cyklu dzień/noc, turbulencji, zasolenia, pH, rodzaju gatunków koegzystujących glonów oraz obecności innych organizmów.
Źródło:
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska; 2016, 18, 2; 45-54
1733-4381
Pojawia się w:
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktura chemiczna a aktywność biologiczna fungicydów triazolowych
Khimicheskaja struktura i biologicheskaja aktivnost triazolovykh fungicidov
Chemical structure versus biological activity of triazolic fungicides
Autorzy:
Gorska-Poczopko, J.
Ptaszkowska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/806546.pdf
Data publikacji:
1988
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Opis:
Обсуждается - главным образом на основании литературы - зависимость между химической структурой и биологической активностью соединений из группы триазолей применяемых в качестве фунгицидов в сельском хозяйстве. По мере возможности учитывали различия в активности изомеров отдельных соединений. Соедиения были разделены в рабочей порядке на четыре подгруппы: производные триадимефона, дикло- бутразола, пропиконазола, флютриафоль и сродственные соединения. В указанных подгруппах пытались оценить влияние заменителей на биологическую активность, особенно фунгицидную. Обсуждаются мнения касающиеся возможности иммунизации грибов к фунгицидам триазоловой группы в лабораторных и полевых условиях.
The relationship between the chemical structure and biological activity of preparations of the triazolic group applied in agriculture as fungicides is discussed mainly basing on the literature data. Differences in the activity of izomeres of particular compounds were taken, as far as possible, into consideration. The compounds were divided in the working scale into four subgroups: derivatives of triadimephon, of diclobutrazole, of propiconazole, flutriazol and homologous subgroups. One tried to estimate in these subgroups the effect of substitutes on biological, and particularly fungicidal activity. Opinions concerning possibility of immunization of fungi against triazolic fungicides under laboratory and field conditions are considered.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1988, 371
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na początku było "white"
Autorzy:
Gorlich, A.
Gorska-Andrzejak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/846472.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Tematy:
genetyka
historia nauki
organizmy modelowe
muszka owocowa
Drosophila melanogaster
mutacje
badania genetyczne
badania modelowe
biologia rozwoju
choroby neurodegeneracyjne
Źródło:
Wszechświat; 2013, 114, 04-06
0043-9592
Pojawia się w:
Wszechświat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koszty dewizowe i złotówkowe stosowania pestycydów w ważniejszych uprawach polowych
Stoimosti v valjute i v zlotykh primenenija pesticidov v vazhnejjshikh polevykh kulturakh
Coats in foreign currency and in zlotys of application of pesticides in some important field crops
Autorzy:
Bakuniak, E.
Gorska-Poczopko, J.
Kroczynska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/800667.pdf
Data publikacji:
1989
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
uprawy polowe
koszty
pestycydy
srodki ochrony roslin
efektywnosc ekonomiczna
stosowanie
ochrona roslin
Opis:
В статье рассматриваются розничные цены и стоимости покупки пестицидов для защиты растений на площади 1 гектара (в злотых и долларах или рублях) для следующих культур: озимая пшеница, яровой ячмень, картофели, озимый рапс, сахарная свекла. Цены препаратов в злотых и в валютах приводятся согласно данным предприятия „Органика Хемиколор” от июля 1985 г. (прейкуранты официальные от февраля 1985г. конвенциональные от мая и июля 1985 г.). Валютные цены исправляли в некоторых случаях на основании информаций Импортно-экспортного предприятия ЦЕХ . Препараты подбирались в соответствии с рекомендациями Института защиты растений в Познаки для борьбы с выбранными авторами важнейшими агрофагами этих культур. Для каждой культуры представлена сверх того максимальная и минимальная стоимость покупки препаратов для защиты растений на площади 1 гектара. Установлено, что эти стоимости сильно дифференцированы в зависимости от цены препарата, однако показывают постоянную повьппающуюпя тенденцию. Стоимость покупки препаратов не превышала, однако, 5-10% стоимости среднего (для Польши согласно статистическим анналам) урожая данной культуры.
Retail prices and purchasing costs in złotys and in dollars or roubles of pesticides for plant protection on the area of 1 hectare of winter wheat, summer barley, potatoes, winter rape and sugar beets are discussed in the paper. The prices of preparations in złotys and foreign currency are quoted according to data of the „Organica Chemicolor” enterprise for July 1985 (official current prices of February 1985, conventional ones - of May and June 1985). The foreign currency prices were corrected in some cases basing on data of the „Ciech” Import-Export Centre. Particular preparations were selected in accordance with recommendations of the Institute of Plant Protection in Poznań concerning the control of selected by the authors most important agrophages of these crops. Moreover, the maximum and minimum purchasing cost of the preparations for the area of 1 hectare were determined for each crop. It has been found that these costs are strongly differentiated depending on the preparation price, showing, however a continuous growing tendency. The costs of preparations still did not exceed 5-10% of the value of mean yield of the given crop (according to statistical yearbooks).
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1989, 363
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poczet modelowych organizmów badawczych
Autorzy:
Gorska-Andrzejak, J.
Grzmil, P.
Labocha-Derkowska, M.
Rutkowska, J.
Strzalka, W.
Tomala, K.
Wloch-Salamon, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/847517.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Tematy:
organizmy modelowe
bakterie
Escherichia coli
drozdze
Saccharomyces cerevisiae
rosliny
rzodkiewnik pospolity
Arabidopsis thaliana
zwierzeta
nicienie
Caenorhabditis elegans
muszka owocowa
Drosophila melanogaster
zeberka
Taeniopygia guttata
mysz domowa
Mus musculus
Źródło:
Wszechświat; 2016, 117, 07-09
0043-9592
Pojawia się w:
Wszechświat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania prędkości fali akustycznej w betonie pali CFA
Early stage acoustic wave velocity of concrete CFA piles
Autorzy:
Gorska, K.
Rybak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350524.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
prędkość fali
badanie ciągłości
beton
wave velocity
integrity testing
concrete
Opis:
Podstawową informacją w analizie wyników badań nieniszczących długości i ciągłości pali fundamentowych jest prędkość fali w betonie. Przykładowo, znaczne różnice obserwuje się w prędkościach fali mierzonych w palach prefabrykowanych. Dla betonu pali C50 prędkość fali akustycznej osiąga 4500 m/s, natomiast po ich wbiciu oscyluje wokół 4000 m/s. Jest to prawdopodobnie związane z mikrozarysowaniami powstałymi w procesie wbijania. Błędy w oszacowaniu prędkości fali prowadzą do proporcjonalnych błędów w oszacowaniu długości pali (10%). Szczególnie skomplikowane zagadnienie stanowi oszacowanie prędkości fali w młodym betonie (przed 15 dniem od betonowania). Nieliczne publikacje wskazują na dużą zmienność szacowanej prędkości fali i wskazują na konieczność każdorazowej kalibracji na placu budowy. Taka kalibracja jest możliwa jedynie gdy osoba prowadząca badania posiada wiarygodne informacje o długości badanych pali (metryki pali). Program badawczy prowadzony przez Politechnikę Wrocławską wskazuje, że w przypadku pali CFA z betonu C20/25 badanych między 5 a 15 dniem od betonowania, prędkość fali w zmienia się w przedziale 3000-4000 m/s.
Regarding the issue of the pile quality (continuity and length) tests by means of non-destructive methods, it seems essential to estimate the velocity of the elastic wave in the concrete. For example, considerable differences are observed in the measurement of the wave velocity before and after the pre-cast concrete piles are driven. For reinforced concrete piles made of the C50 concrete, the elastic wave velocity measured before driving reaches 4500 m/s, and after the driving - it oscillates around 4000 m/s. That is probably connected with the micro-cracking caused when driving the pile. The errors in velocity estimation may lead straight to proportional faults in the estimation of the pile's length (10%). It is even more complicated to determine the wave velocity in the process of the young concrete setting (before the 15th day of concrete embedding). Very few publications on that subject show large changeability of the estimated velocity and suggest that each time at the construction site calibration should take place. Calibration, however, is possible only when the person who runs the tests is in possession of fully credible information about the length of the examined (controlled) piles. The research conducted at Wroclaw University of Technology show that in the case of the concrete piles made of the C25 concrete, examined between the 5th and 15th day after the concrete embedding, the measured elastic wave velocities ranged from 3000-4000 m/s.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2011, 35, 2; 251-256
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja oceny niezawodności współczesnych olejów silnikowych w eksploatacji
The concept of evaluation of reliability of modern engine oils in operation
Autorzy:
Chmielewski, Z
Stobiecki, J.
Górska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/314812.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
Tematy:
olej silnikowy
niezawodność
eksploatacja
engine oil
reliability
operation
Opis:
W artykule przedstawiono koncepcję oceny niezawodności współczesnych olejów silnikowych. Przyjęta w praktyce strategia wymiany oleju w silniku, na podstawie z góry ustalonego resursu, prowadzić może do wymiany oleju silnikowego znajdującego się w stanie zdatności eksploatacyjnej, ze względu na rozpatrywany parametr stanu. Takie wnioski wynikają z przeprowadzonych badań olejów mineralnych. Zasadną jest ocena niezawodności olejów silnikowych w eksploatacji, przeprowadzona dla dominujących obecnie na rynku samochodowym olejów syntetycznych.
The article presents the concept of modern engine oils reliability assessment. The strategy taken in practice for changing the engine oil based on a predetermined working time may lead to the replacement of engine oil being still in operational condition caused by the selected status parameter. Such conclusions are coming from the conducted tests of mineral oils. It is reasonable to carry out reliability of engine oils assessment in operation, for synthetic oils dominating on the automotive market.
Źródło:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2018, 19, 12; 337-340
1509-5878
2450-7725
Pojawia się w:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Właściwości korozyjne wybranych mikroemulsji paliwowych do silników o zapłonie samoczynnym
The corrosion properties of selected fuel microemulsions for diesel engines
Autorzy:
Chmielewski, Z.
Stobiecki, J.
Górska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/313697.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
Tematy:
właściwości paliw
korozja
mikroemulsje paliwowe
surfaktanty
kosurfaktanty
fuels properties
corrosion
fuel microemulsions
surfactants
cosurfactants
Opis:
Artykuł przedstawia wyniki badań wybranych mikroemulsji paliwowych. W szczególności skupiono się na ocenie ich właściwości korozyjnych. Niezbędne badanie wykonano zgodnie z wymaganiami normy ASTM D130 dla mikroemulsji paliwowej zawierającej 4 oraz 8 % objętościowo wody destylowanej, którą rozproszono w oleju napędowym. Na podstawie rezultatów przeprowadzonych badań można stwierdzić, że obydwie badane mikroemulsje paliwowe miały niekorzystne właściwości korozyjne w porównaniu do oleju napędowego.
The paper presents research results of selected fuel microemulsions. In particular the corrosion properties of these microemulsions were investigated. Necessary research was carried out in line with requirements of ASTM D130 standard for fuel microemulsions containing 4 and 8 % by volume of distillated water dispersed in diesel oil. On the base of research results, it can be stated that both tested fuel microemulsions had unfavourable corrosion properties when compared to diesel oil and distillated water.
Źródło:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2018, 19, 12; 407-410
1509-5878
2450-7725
Pojawia się w:
Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Georóżnorodność i walory geoturystyczne Drawieńskiego Parku Narodowego, NW Polska
Geodiversity of the Drawa National Park, NW Poland
Autorzy:
Górska-Zabielska, M.
Nowicka, N.
Zawieja, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085908.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
georóżnorodność
geowalory
geoturystyka
ochrona dziedzictwa geologicznego i geomorfologicznego
Drawieński Park Narodowy
północno-zachodnia Polska
geodiversity
geovalues
geotourism
protection of geological and geomorphological heritage
Drawa National Park
north-western Poland
Opis:
Praca powstała w celu rozpoznania oraz oceny georóżnorodności i geoturystycznej atrakcyjności Drawieńskiego Parku Narodowego (DPN) i jego pojedynczych geostanowisk. Przeprowadzono analizę bonitacyjną obszaru podzielonego na pola podstawowe oraz geostanowisk. Kategorie waloryzacji obszaru obejmowały: rzeźbę terenu, występowanie obiektów kamiennych, wody powierzchniowe i źródła, szczególne walory biologiczne chronione prawem, dostępność dla turysty, wartości kulturowe i dodane. Geostanowiska poddano ocenie pod względem wartości geologicznych i geomorfologicznych (liczba podobnych obiektów, stopień przekształcenia, reprezentatywność, wartość edukacyjna), wartości dodanych (wartości kulturowe i estetyczne) oraz wartości użytkowych (dostępność, widoczność, stopień ochrony, baza turystyczna). Na tle 125 pól podstawowych o niskiej georóżnorodności (cenne walory dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego występują pojedynczo, teren jest trudno dostępny i nie występują wartości dodane) wyróżniono 50 pól o umiarkowanej georóżnorodności. Pola te są położone w sposób nieciągły wzdłuż rzeki Drawy i Płocicznej. Największe ich zgrupowanie występuje w północno-zachodniej, północno-wschodniej i południowej części parku. Najczęściej oceniano je jako średnio atrakcyjne geoturystycznie, gdyż na takich polach interesującym obiektom hydrologicznym z reguły nie towarzyszą najbardziej atrakcyjne walory geomorfologiczne. Elementami zwiększającymi do pewnego stopnia różnorodność obszaru są tu geostanowiska, których głównymi walorami są obiekty dziedzictwa kulturowego i historycznego. Pozostałości dawnego przemysłu świadczą często, choć nie zawsze, o wykorzystywaniu naturalnego zróżnicowania obszaru DPN. Wykorzystywanie rzek, spadków terenu czy materiału skalnego pochodzącego z okolicznych pól sprawia, że stanowiska na pozór antropogeniczne stają się obiektami podkreślającymi i wydobywającymi dziedzictwo geologiczne i geomorfologiczne oraz ukazują zróżnicowanie przyrody nieożywionej. W parku tym szlaki turystyczne poprowadzono wyłącznie wzdłuż najciekawszych miejsc, co powoduje, że turyści nie mają możliwości dotarcia do innych obszarów. Dwa pola – R13 i R14 – odznaczają się dużą georóżnorodnością. Na ich terenie występują nie tylko najcenniejsze walory przyrodnicze, lecz także kulturowe. Zaliczają się do nich: duże, przekraczające 10 m, deniwelacje terenu, więcej niż trzy formy ukształtowania powierzchni terenu, odznaczająca się specjalnymi walorami sieć hydrologiczna oraz prawnie chronione walory biologiczne. Turysta zwiedzający wspomniane pola ma do dyspozycji szlak pieszy, kajakowy oraz konny, może też przemieszczać się szosą. Na obu polach podstawowych jest po kilka, cenionych przez turystów, obiektów paraturystycznych, które podnoszą atrakcyjność regionu, jak np. parkingi, punkty widokowe, pomniki przyrody, rezerwaty, stanowiska wędkarskie itp. Ten niewielki obszar 2 km2 jest bardzo atrakcyjny geoturystycznie, a przewidywany tu wzrost antropopresji wymaga opracowania odpowiednich działań w celu zachowania i ochrony dziedzictwa przyrody nieożywionej.
This article aims to identify and evaluate geodiversity as well as geotouristic attractiveness of the Drawa National Park (DPN), north-western Poland, including evaluation of individual geosites. As a consequence, the most precious geotouristic values of the DPN are presented. The ranking method of basic fields and geosites was used. Criteria of evaluation of the area included as follows: terrain relief, the presence of petrographic objects, hydrographic network, special biological values protected by the law, accessibility for tourists, and cultural and added values. Geosites were evaluated in terms of geological and geomorphological values, added values and practical values. The analysis indicates 125 basic fields of low geodiversity (valuable qualities of natural and cultural heritage occur singly, the area is difficult to access, and there are no added values). Fifty basic fields are indicated by moderate geodiversity. They are located along the Drawa and Płociczna rivers. These fields were also evaluated as moderately attractive. The interesting hydrographic objects are generally not accompanied by the most attractive geomorphological ones. The elements that increase to some extent the geodiversity of the area are geosites of precious technical-cultural and historical heritage. Two fields: R13 and R14 are characterized by high geodiversity, because the most precious natural values are accompanied by the cultural ones. The varied relief of diversified genesis has an easy access; the area shows special hydrographic and biological values. The added values, appreciated by tourists, are frequent. This small area of 2 km2 has a high geotouristic potential. Therefore, the predicted human impact in attractive or very attractive places requires an appropriate action to preserve and protect geomorphological/ inanimate heritage.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2015, 463; 1-41
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość zawiesin i metali ciężkich w wybranych falach ścieków deszczowych w zlewni miejskiej
Suspended solids and heavy metals content of selected rainwater waves in an urban catchment area: A case study
Autorzy:
Bąk, Ł.
Górski, J.
Górska, K.
Szeląg, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236836.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
zlewnia zurbanizowana
ścieki deszczowe
zawiesiny
metale ciężkie
urbanized catchment area
rainwater
suspended solids
heavy metals
Opis:
Przedstawiono wyniki badań zawartości jonów wybranych metali ciężkich (Ni, Cu, Cr, Zn, Pb, Cd), zawiesin ogólnych oraz chlorków w pięciu falach (3 deszczowych, 2 roztopowych) odprowadzanych z obszaru zlewni silnie zurbanizowanej (Kielce, województwo świętokrzyskie). Badania przeprowadzono na kolektorze deszczowym (Si9) odbierającym wody deszczowe i roztopowe z części miasta o powierzchni 62 ha, położonej w lewostronnej części zlewni rzeki Silnicy. W zlewni wydzielono 6 rodzajów powierzchni: dachy (14,3%), chodniki (8,4%), jezdnie (17,7%), parkingi (11,2%), zieleń (47,2%) i boiska szkolne (1,3%). Zaobserwowane w czasie od maja 2009 r. do czerwca 2010 r. wezbrania charakteryzowały dużą różnorodnością. Wartości strumienia objętości ścieków deszczowych podczas wezbrań wahały się od 45 dm3/s do 380 dm3/s, a czas trwania wezbrania zawierał się w przedziale od 100 min do 500 min. Z przeprowadzonych badań wynika, że największe średnie zawartości ołowiu i cynku wynosiły odpowiednio 0,304÷0,992 gPb/m3 i 0,158÷0,473 gZn/m3. Średnia zawartość jonów pozostałych metali była znacznie mniejsza i nie przekraczała 0,195 g/m3. Zawartość zawiesin ogólnych i chlorków w spływach roztopowych była kilkakrotnie większa niż w spływach deszczowych. W ściekach deszczowych odprowadzanych z terenu badanej zlewni miejskiej stwierdzono silną zależność między parami jonów metali Cu-Cr, Cu-Zn, Cd-Pb oraz Cd-Zn. Nie stwierdzono natomiast statystycznie istotnej zależności korelacyjnej między zawiesinami ogólnymi a jonami badanych metali.
Analyses were carried out to determine the concentrations of six heavy metals chosen (Ni, Cu, Cr, Zn, Pb, Cd), total suspended solids and chlorides in five waves (three of rain runoff and two of melting runoff) discharged from a highly urbanized catchment area (Kielce, district Wojewodztwo Swietokrzyskie). The study involved a rain collector (Si9) receiving rainwater and melting runoff from some part of the city, which covered an area of 62 ha and was located on the left-hand side of the Silnica River drainage basin. Within this basin, six types of surface runoff were separated: roofs (14.3%), sidewalks (8.4%), roadways (17.7%), parks (11.2%), green belts (47.2%) and school grounds (1.3%). The floods observed from May 2009 to June 2010 were characterized by great diversity. Flow values for the culmination of these waves ranged from 45 to 380 dm3/s, and the duration of flooding varied between 100 min and 500 min. The results of the study show that the highest average concentrations of lead and zinc fell within the range of 0.304-0.992 gPb/m3 and 0.158-0.473 gZn/m3, respectively. The average content of the other metal ions was much lower and did not exceed 0.195 g/m3. The content of total suspended solids and that of chlorides in the melting runoff were several times as high as in the rain runoff. In the rainwater discharged from the investigated highly urbanized catchment area a strong correlation was observed between the following pairs of metal ions: Cu-Cr, Cu-Zn, Cd-Pb and Cd-Zn. No statistically significant correlative relation was found to occur between total sus-pended solids and the ions of the metals examined.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2012, 34, 2; 49-52
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie programu SWMM do modelowania ilości i jakości ścieków deszczowych
Application of SWMM software to modelling the quantity and quality of rainfall wastewater
Autorzy:
Szeląg, B.
Górski, J.
Bąk, Ł.
Górska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125758.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
modelowanie hydrodynamiczne
SWMM
ścieki deszczowe
zawiesina ogólna
hydrodynamic modelling
rainfall wastewater
suspended solids
Opis:
Ze względu na stochastyczny charakter zjawisk opadowych, a także akumulacji oraz zmywania zanieczyszczeń zgromadzonych na powierzchni zlewni, prognoza jakości i ilości ścieków deszczowych jest bardzo złożona, co może prowadzić do znacznych błędów obliczeniowych na etapie doboru i projektowania ciągów technologicznych oczyszczalni wód deszczowych. Wytyczna ATV A-118 oraz norma PN-EN 752 zalecają do obliczeń hydraulicznych systemów kanalizacyjnych zastosowanie modelowania hydrodynamicznego dla zlewni o powierzchni przekraczającej 200 ha, ale również w przypadku występowania w sieci zjawiska wylania ścieków na powierzchnię terenu, co zdarza się na terenach miejskich stosunkowo często. Ponadto, ze względu na to, że w większości opracowane programy obliczeniowe (SWMM, Mouse, Mike Urban, Civil Storm) mają oprócz zaimplementowanych modułów do symulacji spływu także moduły określania jakości ścieków, wydaje się wskazane przeprowadzenie kompleksowych analiz w tym kierunku. Celem artykułu jest omówienie wyników symulacji numerycznych jakości i ilości ścieków uzyskanych przy pomocy programu SWMM dla zlewni kanału Si9 zlokalizowanej na terenie Kielc. W artykule wykonano obliczenia hydrogramów odpływu ze zlewni i stężeń zawiesiny przy założeniu stałego natężenia deszczu dla czasu trwania td = 15-180 min i prawdopodobieństwa wystąpienia opadu p = 20%. Ponadto opracowano model matematyczny oczyszczalni ścieków deszczowych, który pozwolił określić obciążenia ładunkiem zanieczyszczeń istniejącego ciągu technologicznego oraz ustalić objętość i ładunek zawiesiny ogólnej zrzucanej przelewem burzowym bezpośrednio do odbiornika. Przeprowadzone obliczenia wykazały nieznaczny wpływ jednostkowego spływu na masę zawiesiny ogólnej odpływającej z przedmiotowej zlewni zurbanizowanej.
Due to the stochastic character of precipitation phenomena, and also accumulation of pollutants in the catchment area and their wash-off, predicting the quantity and quality of rainfall wastewater is a very complex task. That can lead to massive calculation errors at selection and design stages of technological lines in rainfall wastewater treatment plants. For hydraulic sewer systems, the guideline ATV A-118 and the PN-EN 752 standard recommend using hydrodynamic modelling for the catchment area of more than 200 ha, but also for cases where the surface flooding occurs, which happens quite often in urban areas. As a majority of computational software tools (SWMM, Mouse, Mike Urban, Civil Storm), in addition to modules for run-off simulations also have those dedicated to wastewater quality assessment, it is justifiable to conduct complex analyses. The paper aims to discuss the results of wastewater quality and quantity numerical simulations obtained with SWMM software for Si9 sewer catchment located in the area of Kielce. For the paper, hydrogram computations were made for the catchment run-off and the suspension concentrations at the assumption of constant intensity of the rainfall of the duration of td = 15-180 min and the precipitation occurrence probability of p = 20%. In addition, a mathematical model of rainfall wastewater treatment plant was developed. That allowed determination of the pollutant load of the existing technological line, and volume and load of suspended solids discharged by the stormwater overflow structure directly into the receiver. The computations that were conducted showed a limited impact of a unit runoff on the mass of suspended solids flowing in from the catchment under consideration.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2015, 9, 2; 767-775
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Korelacje między wybranymi zanieczyszczeniami w ściekach deszczowych
Correlation between selected pollutants in rainfall wastewater
Autorzy:
Górska, K.
Szeląg, B.
Górski, J.
Bąk, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125912.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
ścieki deszczowe
metale ciężkie
analiza składowych głównych
biplot
rainfall wastewater
heavy metals
principal component analysis
Opis:
W ostatnim okresie coraz częściej zwraca się uwagę na fakt, że zanieczyszczenia ścieków deszczowych to nie tylko definiowane odpowiednimi przepisami zawiesiny ogólne i związki ropopochodne, ale też inne związki mające wpływ na środowisko gruntowe i wody odbiornika. Należą do nich m.in. metale ciężkie, chlorki, siarczany, biogeny, zanieczyszczenia mikrobiologiczne. Zróżnicowanie czynników wpływających na jakość ścieków deszczowych, związanych między innymi z zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego czy rodzajem pokrycia terenu oraz prowadzonej działalności człowieka, powoduje, że określenie typowego ich składu jest zadaniem bardzo trudnym, szczególnie jeśli mamy do czynienia z terenami zurbanizowanymi. W rezultacie duże zanieczyszczenie wód opadowych odprowadzanych z terenów miejskich wpływa zdecydowanie na okresowe pogorszenie stanu czystości wód oraz destabilizuje równowagę biologiczną w odbiorniku. W artykule przedstawiono wyniki badań stanu zanieczyszczenia ścieków deszczowych spływających systemem kanalizacyjnym z obszaru wybranej zlewni o typowo miejskim charakterze, zlokalizowanej w centrum Kielc. Do analiz wytypowano wezbrania z okresu letniego i zimowego, w czasie których pobrano za pomocą automatycznego samplera próby ścieków deszczowych i roztopowych. Oznaczono w nich stężenia metali ciężkich (Ni, Cu, Cr, Zn, Pb, Cd), chlorków oraz określono pH i temperaturę. Do oceny korelacji między analizowanymi wskaźnikami zanieczyszczeń zastosowano metodę składowych głównych, a na tej podstawie sporządzono biploty oraz wyznaczono współrzędne czynnikowe.
Recently, increasing attention has been paid to the fact that the rainfall wastewater pollution is defined not only by the suspended solids and oil derivatives, the admissible levels of which are given in regulations, but also by other compounds that affect the soil environment and the waters of the receiver. Those include, among others, heavy metals, chlorides, sulphates, biogenic substances, and microbiological pollutants. The quality of rainfall wastewater is influenced, among others by atmospheric air pollution, type of terrain coverage, and human activity. Diversity of factors that affect the quality of rainfall wastewater is enormous, which makes it extremely difficult to determine a typical composition of such wastewater, especially in urbanised areas. As a result, high pollution of rainfall waters running off from urban areas has a decisive impact on periodic deterioration of water purity and it disturbs the biological balance in the receiver. The paper presents the results of investigations on the pollution of rainfall wastewater running off, through a sewer system, from the area of selected catchment, typically urban in character, located in the centre of Kielce. The analysis was conducted for high water stages occurring in summer and winter periods. Samples of rainfall and spring thaw wastewater were collected using an automatic sampler. Heavy metals (Ni, Cu, Cr, Zn, Pb, Cd) and chloride concentrations, pH and temperature were determined for those samples. To assess the correlation between analysed pollution indexes, the Principal Component Analysis was used, on the basis of which biplots were made and factor coordinates were determined.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2014, 8, 2; 497-504
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies