Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Dobrzyńska, M." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
Perspektywa cyklu życia i starzenie się i pracowników w aspekcie polityki publicznej
Life-course perspective and the ageing of the workforce in the context of public policy
Autorzy:
Dobrzyńska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/181171.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
starzenie się siły roboczej
perspektywa cyklu życia
agencje UE
polityka publiczna
the ageing of the workforce
life-course approach
EU agencies
public policy
Opis:
Przemiany demograficzne społeczeństw europejskich wpływają na starzenie się pracowników i zmiany ich ścieżek zawodowych. Państwa członkowskie oraz agencje unijne podejmują działania przeciwdziałające negatywnym konsekwencjom starzenia się siły roboczej. Artykuł ma na celu odpowiedź na pytanie o znaczenie i stosowanie perspektywy cyklu życia w praktyce działań agencji unijnych. W pierwszej części zarysowany jest problem starzenia się pracowników. Następnie zaprezentowano perspektywę cyklu życia jako koncepcję teoretyczny z zakresu polityki społecznej oraz jego odniesienie do starzenia się. W kolejnej części omówiono umocowanie prawne, programowe i działania podejmowane przez cztery agencje Unii Europejskiej, mające w swoich kompetencjach dziedziny związane ze starzeniem się pracowników. W podsumowaniu przewiduje się przyszłe trendy rozwoju polityki wobec tych zjawisk i formułuje argumenty na rzecz konieczności ich holistycznego ujęcia.
Demographic changes in European societies influence the ageing of the workforce and changes in career paths of workers in the European Union. Member States and EU agencies take various actions to counteract the negative consequences of the ageing of the workforce. This article discusses the importance and practical application of the life-course perspective in the activities of EU agencies. Its first part outlines the problem of the ageing of the workforce Next, the article presents the life-course perspective as a theoretical concept in social policy and its relevance to the concept of ageing. Then, the article describes the legal basis, the programme and the activities undertaken by four EU agencies. The summary predicts future trends in public policies towards the ageing of the workforce together with arguments in favour of the need for a holistic approach.
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2018, 12; 12-16
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Brakujący środek"? : młodzi ludzie z wykształceniem średnim na europejskim rynku pracy
The missing middle? : secondary-school graduates on the European labour market
Autorzy:
Dobrzyńska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/179208.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
brakujący środek
młodzi na rynku pracy
aktywizacja
NEET
missing middle
middle attainers
Opis:
Artykuł ma na celu zobrazowanie sytuacji młodych ludzi na tynku pracy w Unii Europejskiej po kryzysie ekonomicznym oraz zaprezentowanie działań podejmowanych przez państwa członkowskie w celu ich aktywizacji społecznej i zawodowej. W artykule zaprezentowano sytuację młodzieży osiągającej średnie wyniki edukacyjne (middle attainers), która, pomijana w dyskursie publicznym i programach społecznych UE, staje się „brakującym środkiem" (missing middle). Przeanalizowano priorytety UE wobec młodzieży, opisano sytuację młodych na rynku pracy, w szczególności młodzieży osiągającej średnie wyniki edukacyjne oraz młodych, którzy nie pracują, nie uczą się ani nie szkolą (NEET). Przedstawiono wybrane działania podejmowane w UE w celu aktywizacji zawodowej i społecznej młodzieży oraz najnowsze inicjatywy i kierunki rozwoju.
The aim of this article is to describe the situation of young people on the European labour market after the economic crisis and to outline initiatives undertaken by EU countries to promote social and labour market inclusion. The article presents young middle attainers as the 'missing middle' - a group often excluded from policy discourse and social programs. Respective sections highlight EU youth priorities and the situations of young people on the labour market. Next, labour market performance of middle attainers and young people Not in Employment, Education or Training (NEET) is discussed. A concluding section examines EU social and labour market inclusion in initiatives and future trends.
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2017, 6; 6-9
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uszkodzenia DNA w komórkach somatycznych myszy narażanych na nonylofenol oraz na skojarzone działanie promieniowania jonizującego i nonylofenolu
DNA damage to somatic cells of mice exposed to nonylphenol and to a combination of ionizing radiation and nonylphenol
Autorzy:
Dobrzynska, M M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875088.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
nonylofenol
woda pitna
zywnosc
polichlorek winylu
promieniowanie jonizujace
dzialanie skojarzone
uszkodzenia DNA
komorki somatyczne
dzialanie subchroniczne
myszy
szpik kostny
limfocyty
Opis:
Wprowadzenie. Nonylofenol (NF) występuje w produktach codziennego użytku zawierających polichlorek winylu (PCV). Narażenie ludzi na nonylofenol związane jest z jego obecnością w wodzie wodociągowej i żywności. Promieniowanie jonizujące pochodzi ze źródeł naturalnych oraz sztucznych, stosowanych szczególnie w medycynie oraz w nauce i przemyśle. Oba czynniki występują powszechnie w środowisku człowieka, dlatego ekspozycja na ich skojarzone działanie wydaje się wielce prawdopodobne. Cel badań. Celem badań było określenie wpływu subchronicznego podawania samcom myszy nonylofenolu oraz poddawania ich skojarzonemu działaniu promieniowania jonizującego i nonylofenolu na indukcję pęknięć nici DNA w komórkach somatycznych różnych narządów. Materiał i metoda. Materiał stanowiły myszy Pzh:SFIS, którym przez 8 tygodni, 5 razy w tygodniu podawano dootrzewnowo zawiesinę nonylofenolu w oleju słonecznikowym (25 mg/kg mc lub 50 mg/kg mc NF) lub poddawano je skojarzonemu działaniu promieniowania X i nonylofenolu (0,05 Gy + 25 mg/kg mc NF). Grupy zwierząt zabijano po 24 h oraz po 1, 4 i 8 tygodniach od zakończenia narażania. Z myszy izolowano szpik kostny, wątroby, nerki, płuca i śledziony. Oceny uszkodzeń DNA dokonano za pomocą testu kometowego. Wyniki. Na działanie nonylofenolu najbardziej wrażliwe okazały się limfocyty szpiku kostnego, mniej komórki śledziony i płuc. Nonylofenol nie indukował występowanie pęknięć nici DNA w komórkach wątroby i nerek. Ośmiotygodniowe skojarzone działanie promieniowania jonizującego i nonylofenolu w komórkach większości badanych narządów powodowało zwiększenie częstości występowania pęknięć nici DNA w porównaniu do skutków działania samego nonylofenolu. Spośród badanych komórek najbardziej wrażliwe na skojarzone działanie promieniowania jonizującego i nonylofenolu (0.05 Gy + 25 mg/kg mc NF dziennie) okazały się limfocyty szpiku kostnego i komórki śledziony, a najmniej komórki nerek i płuc. Wnioski. Nonylofenol indukuje uszkodzenia materiału genetycznego limfocytów szpiku kostnego oraz komórek śledziony i płuc. Skojarzone działanie promieniowania jonizującego i nonylofenolu powoduje występowanie pęknięć nici DNA limfocytów szpiku kostnego, komórek wątroby, płuc, śledziony i nerek, ze znacznie większą częstością niż sam nonylofenol. Uszkodzenia te mogą być więc stymulowane przez promieniowanie.
Background. Nonylphenol (NP) has been found in daily used products reach in polyvinyl chloride (PVC). The main routes of human exposure are consumption of contaminated food and water. Radiation comes from natural and man-made sources, and is used in medicine, science and industry. Both agents are widely present in environment, therefore human exposure to their combined effect seems to be highly probable. Objective. The aim of the study was the estimation of the effects of subchronic exposure of male mice to nonylphenol alone and in a combination with ionizing radiation on the induction of DNA strand breaks of multiple somatic cells. Material and method. Pzh:SFIS male mice were exposed for 8 weeks, 5 days/week to nonylphenol alone (25 mg/kg bw or 50 mg/kg bw ) or in a combination with X-rays (0.05 Gy + 25 mg/kg bw NP). Animal were killed at 24 h, 1, 4 and 8 weeks after the end of exposure. The bone marrow, spleens, livers, kidneys and lungs were isolated from mice. The estimation of DNA damage was carried out by using Comet assay. Results. The most sensitive to nonylphenol occurred bone marrow lymphocytes, less sensitive were cells of spleen and lungs. NP did not induce the strand breaks in cells coming from liver and kidneys. Eight-weeks combined exposure to ionizing radiation and nonylphenol (0.05 Gy + 25 mg/kg bw NP) caused significantly enhanced level of DNA strand breaks in all tested cells. The most sensitive occurred bone marrow lymphocytes and spleen cells, whereas cells from kidneys and lungs were the least sensitive. Conclusion. Subchronic application of nonylphenol to mice induced damage to genetic material of bone marrow lymphocytes and cells of spleen and lungs. Combined exposure to ionizing radiation and nonylphenol caused, significantly higher than NP alone, level of DNA strand breaks of bone marrow lymphocytes, cells of liver, spleen, lungs and kidneys. Such damages might be stimulated by ionizing radiation.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena czestosci wystepowania mikrojader w erytrocytach myszy eksponowanych subchronicznie na promieniowanie jonizujace i nonylofenol
Frequency of micronuclei in erythrocytes of mice subchronic exposed to ionising radiation and nonylphenol
Autorzy:
Dobrzynska, M M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/871848.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
zwierzeta laboratoryjne
myszy
promieniowanie jonizujace
nonylofenol
krew obwodowa
szpik kostny
mikrojadra
retikulocyty
erytrocyty polichromatyczne
laboratory animal
mouse
ionizing radiation
nonylphenol
peripheral blood
bone marrow
micronucleus
reticulocyte
polychromatic erythrocyte
Opis:
Celem pracy było określenie indukcji mikrojąder w retikulocytach i erytrocytach polichromatycznych myszy pod wpływem subchronicznej ekspozycji na promieniowanie X, nonylofenol (NF) lub na skojarzone działanie obu czynników. Myszy Pzh: SFIS narażane były przez 8 tygodni, 5 razy w tygodniu. Dawki wynosiły 0.05 Gy lub 0,10 Gy promieniowania X, 25 mg/kg mc lub 50 mg/kg mc nonylofenolu, a w przypadku skojarzonego działania 0,05 Gy + 25 mg/kg mc NF lub 0,10 Gy + 50 mg/kg mc NF. Zarówno promieniowania X, jak i NF działając oddzielnie indukowały powstawanie mikrojąder w retikulocytach i erytrocytach polichromatycznych myszy. Skojarzone działanie obu czynników w retikulocytach krwi obwodowej oraz w erytrocytach polichromatycznych szpiku kostnego indukowało zwiększoną częstość występowania mikrojąder w porównaniu do efektów działania każdego z czynników oddzielnie. W retikulocytach szpiku kostnego skojarzone działanie obu czynników w małych dawkach (0,05 Gy + 50 mg/kg mc NF) powodowało zwiększenie efektu mutagennego. Natomiast, w przypadku skojarzenia obu czynników w większych dawkach (0,10 Gy + 50 mg/kg mc NF), nonylofenol może wywierać efekt ochronny w stosunku do DNA retikulocytów powodując zmniejszenie uszkodzeń indukowanych przez promieniowanie X.
The aim of the research was to investigate the level of micronuclei induction in reticulocytes and polychromatic erythrocytes of mice following subchronic exposure to X-rays, nonylphenol (NP) or to a combination of both. Male mice Pzh:SFIS were exposed during 8 weeks, 5 day per week to doses 0.05 Gy and 0.10 Gy of X-rays, 25 mg/kg mc and 50 mg/kg bw of nonylphenol as well as to 0.05 Gy + 25 mg/kg bw NP and 0.10 Gy + 50 mg/kg bw NP for combined exposure. Both X-rays and NP, acting alone induced micronuclei in reticulocytes and in polychromatic erythrocytes of mice. Combined X-rays-NP exposure of peripheral blood reticulocytes and bone marrow polychromatic erythrocytes caused enhanced frequency of micronuclei compared to the effect of each agent alone. In bone marrow reticulocytes, combined exposure in lower doses (0.05 Gy + 25 mg/kg bw NP) induced enhanced mutagenic effect. Contrary, after combined exposure to both agents in higher doses (0.10 Gy + 50 mg/kg bw NP), nonylphenol may protected DNA of reticulocytes against damage induced by X-rays.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2008, 59, 3; 309-318
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie sprawności widzenia dla bezpiecznego prowadzenia pojazdu
Importance of the eye sight for safe driving
Autorzy:
Dobrzyńska, M.
Ucińska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/107548.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Transportu Samochodowego
Tematy:
kierowca
wzrok
bezpieczeństwo
badanie
driver
road safety
sight
research
Opis:
Bezpieczeństwo na drodze, prócz wielu aspektów, wymaga również sprawnego funkcjonowania narządu wzroku u kierowcy. Dotychczas, badanie widzenia stereoskopowego i widzenia przy ograniczonym oświetleniu (badania w ciemni) było integralną częścią badania psychologicznego w zakresie psychologii transportu. Jednakże z punktu widzenia profilaktyki bezpieczeństwa ruchu drogowego prócz wyżej wymienionych istotne znaczenie ma widzenie kontrastu. Artykuł przedstawia rozważania oraz wyniki badań dotyczące znaczenia sprawności widzenia w warunkach ograniczonego oświetlenia dla prawidłowego i bezpiecznego prowadzenia pojazdu. Prezentuje również nowy obszar badań wrażliwości na kontrast, specjalistycznym urządzeniem - Zaawansowanym Testerem Widzenia (FVA – Functional Vision Analyzer).
Safety on the road, in addition to many aspects, also requires the effective functioning of the driver’s eye sight. Until now, the testing of the stereoscopic vision and vision under limited lighting (darkroom tests) was an integral part of psychological tests in the field of transport psychology. However, from the viewpoint of the road accidents prevention, in addition to the above-mentioned aspects, the vision of contrast is important too. This article presents considerations and the research results on the importance of visual performance in low light conditions for the proper and safe driving. It also presents a new area of testing contrast sensitivity using specialized device - Functional Vision Analyzer (FVA).
Źródło:
Transport Samochodowy; 2014, 2; 23-43
1731-2795
Pojawia się w:
Transport Samochodowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawność psychiczna kierującego pojazdem a działania psychologa transportu na rzecz bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym
Mental fitness of the vehicle’s driver and activities of the transport psychologist for the safe participation in the road traffic
Autorzy:
Ucińska, M.
Dobrzyńska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/107587.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Transportu Samochodowego
Tematy:
kierowca
sprawność fizyczna
sprawność psychiczna
kierowanie pojazdem
psychologia transportu
ruch drogowy
driver
physical fitness
mental fitness
transport psychology
road traffic
Opis:
Przepisy Ustawy o kierujących pojazdami z dnia 5 stycznia 2011 roku określają, iż jednym z warunków niezbędnych do kierowania pojazdem jest sprawność fizyczna i psychiczna. O ile badaniu sprawności fizycznej podlegają wszyscy kierujący, już na etapie ubiegania się o prawo jazdy, o tyle sprawność psychiczna określana jest w badaniu psychologicznym w zakresie psychologii transportu jedynie u wybranych grup osób. Na sprawność psychiczną składają się wiedza, umiejętności i wprawa, motywacja i postawy, możliwości. Psycholog transportu dzięki różnym działaniom m.in. selekcyjnym, edukacyjnym i reedukacyjnym może wpływać na poszczególne elementy tej sprawności oceniając możliwości, dostarczając kierowcy odpowiedniej wiedzy, jak również wpływając na jego motywacje i postawy. W artykule opisano niektóre działania psychologa transportu w odniesieniu do poszczególnych aspektów sprawności psychicznej kierującego. Szczególną uwagę zwrócono na możliwości osób niepełnosprawnych w odniesieniu do ich mobilności, przytaczając wyniki badania pilotażowego.
Provisions of the Act on the vehicles’ drivers of 5 January 2011 specify that one of the conditions necessary to drive the vehicle is physical and mental fitness. While all the drivers are subject to the physical fitness examination, already at the stage of applying for a driving license, the mental fitness is determined during a psychological examination of the transport psychology, only in certain groups of people. The mental efficiency comprises the knowledge, skills and proficiency, motivation attitudes and capabilities. The transport psychologist, through various activities, among the others, selective, educational and re-educational, may affect the individual elements of this efficiency by assessing the capabilities, providing the driver with the appropriate knowledge, as well as influencing his motivations and attitudes. The article describes some of the transport psychologist’s activities in relation to specific aspects of mental performance of the driver. Particular attention was paid to the capabilities of people with disabilities in relation to their mobility, citing the results of a pilot study.
Źródło:
Transport Samochodowy; 2014, 2; 5-22
1731-2795
Pojawia się w:
Transport Samochodowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Częstość występowania mikrojąder w retykulocytach samców myszy narażonych na bis fenol A oraz na skojarzone działanie promieniowania X i bis fenolu A
Frequency of micronuclei in reticulocytes of Male mice expose to bisphenol A and a combination of X-rays and bisphenol A
Autorzy:
Dobrzynska, M.M.
Radzikowska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875825.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Opis:
Celem pracy było zbadanie wpływu bisfenolu A oraz skojarzonego działania promieniowania X i bisfenolu A na indukcję mikrojąder w retikulocytach krwi obwodowej i szpiku kostnego samców myszy. Myszy Pzh:Sfis przez 2 tygodnie napromieniano promieniowaniem X (0,05 Gy i 0,10 Gy) lub podawano im bisfenol A (5 mg/kg mc, 10 mg/kg mc, 15 mg/kg mc, 20 mg/ kg mc, 40 mg/kg mc) lub poddawano skojarzonemu działaniu obu czynników (0,05 Gy + 5 mg/kg mc BPA lub 0,10 Gy + 10 mg/kg mc BPA). Bisfenol A i promieniowanie X zastosowane osobno stymulowały powstawanie mikrojąder w retikulocytach szpiku kostnego i krwi obwodowej. Skojarzone działanie promieniowania X i bisfenolu A zwiększało częstość występowania mikrojąder w porównaniu do efektów notowanych w następstwie działania samego bisfenolu A. Niekiedy, szczególnie po zastosowaniu skojarzenia obu czynników w małych dawkach, efekty skojarzonego działania przewyższały również rezultaty uzyskane po działaniu samego promieniowania jonizującego. Promieniowanie jonizujące jest prawdopodobnie czynnikiem decydującym o pękaniu lub nierównomiernej dystrybucji chromosomów w wyniku skojarzonego działania z bisfenolem A, który jest słabszym mutagenem.
The aim of the study was to estimate the effects of bisphenol A and combined exposure to X-rays and bisphenol A on the induction of micronuclei in the blood and bone marrow reticulocytes. Pzh:Sfis male mice were irradiated (0.05 Gy and 0.10 Gy) or/and treated with bisphenol A (5 mg/kg mc, 10 mg/kg mc, 15 mg/kg mc, 20 mg/kg mc, 40 mg/kg mc) or exposed to combination of both (0,05 Gy + 5 mg/kg mc BPA lub 0,10 Gy + 10 mg/kg mc BPA) for 2 weeks. Bisphenol A as well as ionizing radiation alone stimulated induction of micronuclei in peripheral blood and bone marrow reticulocytes. Combined exposure of X-rays and bisphenol A induced higher frequency of micronuclei compared to effect produced by BPA alone. Sometimes, especially after combined exposure to low doses of both agents, observed effects enhanced that obtained following exposure to X-rays alone. Ionising radiation is probably the agent which decided about damage and/or unequal distribution of chromosomes following combined exposure together with bisphenol A, which seems to be weak mutagen.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 2
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biologiczne skutki ekspozycji na akrylamid
Biological effects of acrylamide
Autorzy:
Dobrzynska, M.M.
Gajewski, A.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/877271.pdf
Data publikacji:
1990
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
skutki biologiczne
akrylamid
ssaki
toksycznosc
uklad nerwowy
dzialanie teratogenne
dzialanie mutagenne
dzialanie kancerogenne
dzialanie letalne
szczury
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1990, 41, 5-6
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poznawcze determinanty prowadzenia pojazdu - możliwości intelektualne kierowcy
Cognitive factors of driving a vehicle - drivers intellectual capabilities
Autorzy:
Odachowska, E.
Ucińska, M.
Dobrzyńska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/107385.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Transportu Samochodowego
Tematy:
kierowca
test
sprawność intelektualna
driver
intellectual efficiency
Opis:
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 8 lipca 2014r. w sprawie badań psychologicznych osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, kierowców oraz osób wykonujących prace na stanowisku kierowcy (Dz. U. z 2014r, poz. 937) jednym z elementów badania psychologicznego jest zbadanie sprawności intelektualnej i procesów poznawczych. Do pomiaru tej sprawności stosowane są narzędzia psychologiczne w postaci testów. Test taki, aby był rzetelny i trafny musi być wystandaryzowany, musi zatem przejść przez wiele procedur, które pozwolą stwierdzić, czy dany test faktycznie mierzy daną właściwość i czy na podstawie jego wyników da się przewidzieć zachowanie jednostki. W psychologii transportu najczęściej stosowanym narzędziem do określenia poziomu sprawności intelektualnej, głównie ze względu na kryterium czasu trwania badania, jest Test Matryc Ravena, służący przede wszystkim do oceny szybkości uczenia się i odnajdywania zależności determinujących trafność podejmowanych decyzji. Równie często wykorzystywane są Testy B. Artykuł przedstawia analizy dotyczące wykorzystania ww. testów, ze szczególnym uwzględnieniem sprawdzenia trafności i rzetelności Testów B, nie posiadających jak do tej pory, podręcznika testowego.
According to the Regulation of the Minister of Health of 8 July 2014 on psychological tests of applicants for driving licenses, drivers and persons working as drivers (J. of L. of 2014, item 937), one of the elements of psychological test is investigating intellectual efficiency and cognitive processes. To measure this efficiency are used psychological tools in the form of tests. Such a test in order to be reliable and valid must be standardized, and has to then go through a lot of procedures that will determine whether a given test actually measures the given capability and whether based on its results it will be impossible to predict the behaviour of an individual. In transport psychology, the most widely used tool to determine the level of intellectual efficiency, mainly according to the test duration criterion, is the Raven Matrices Test, used primarily to assess the rate of learning and discovering relationships determining the correctness of the decisions taken. Equally often are used B Tests. The article presents analyses on the use of the above tests, with particular emphasis on verifying the accuracy and reliability of B Tests, which hitherto do not have, the test manual.
Źródło:
Transport Samochodowy; 2014, 3; 11-36
1731-2795
Pojawia się w:
Transport Samochodowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ bisfenolu A i skojarzonego działania bisfenolu A i promieniowania X na komórki somatyczne szpiku kostnego i wątroby myszy
THe influence of bisphenol A and of combined exposure to X-rays and bisphenol A to somatic cells of the bone marrow and liver of mice
Autorzy:
Gajowik, A.
Radzikowska, J.
Dobrzynska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/877771.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
myszy
szpik kostny
watroba
bisfenol A
promieniowanie X
komorki somatyczne
dzialanie skojarzone
genotoksycznosc
mouse
bone marrow
liver
bisphenol A
X-radiation
somatic cell
genotoxicity
Opis:
Celem pracy było zbadanie wpływu bisfenolu A (BPA) i skojarzonego działania promieniowania X i BPA na komórki somatyczne szpiku kostnego i wątroby myszy. Samce myszy szczepu Pzh: Sfis przez 8 tygodni napromieniano dawką 0,05 Gy lub podawano im bisfenol A (5 mg/kg mc, 10 mg/kg mc, 20 mg/kg mc) albo poddawano skojarzonemu działaniu obu czynników (0,05 Gy + 5 mg/kg BPA). Próby pobierano po 24h, 1, 4 i 8 tygodniach po zakończeniu ekspozycji. Niniejsze badania wykazały, że BPA może indukować, mierzone testem kometowym, uszkodzenia DNA w limfocytach szpiku kostnego. Natomiast nie stwierdzono zmian w DNA w komórkach somatycznych wątroby. Po zastosowaniu obu czynników jednocześnie zaobserwowano w obu narządach większą migrację DNA niż po podaniu samego bisfenolu A. Prawdopodobnie promieniowanie X potęguje genotoksyczność BPA.
The aim of study was to estimate the effects of bisphenol A (BPA) and combined exposure to X-rays and BPA to somatic cells of the bone marrow and liver of mice. Male mice Pzh: Sfis were irradiated with 0.05 Gy or treated with BPA (5 mg/kg mc, 10 mg/kg mc, 20 mg/kg mc) or exposed to a combination of both (0.05 Gy + 5 mg/kg BPA) for 8 weeks. Samples were taken at 24h, 1, 4 and 8 weeks after the end of exposure. Our study showed, that BPA can induce, measured by Comet assay, DNA damage in limphocytes of the bone marrow. The induction of DNA damage in somatic cells of the liver was not detected. After combined exposure to both agents a greater migration of DNA in cells of both organs than after the exposure to bisphenol A alone was observed. Probably the X-rays intensify the genotoxicity of BPA.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2011, 62, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Indukcja mikrojąder w krwi obwodowej i szpiku kostnym samców myszy narażanych subchronicznie na działanie promieniowania X i bisfenolu A
Induction of micronuclei in peripheral blood and bone marrow reticulocytes of male mice after subchronic exposure to X-rays and bisphenol A
Autorzy:
Radzikowska, J.
Gajowik, A.
Dobrzynska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/873526.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
bisfenol A
promieniowanie jonizujace
dzialanie skojarzone
mikrojadra
krew obwodowa
szpik kostny
retikulocyty
myszy
samce
zwierzeta laboratoryjne
bisphenol A
ionizing radiation
combined action
micronucleus
peripheral blood
bone marrow
reticulocyte
mouse
male
laboratory animal
Opis:
Wprowadzenie.Promieniowanie jonizujące i ksenoestrogeny występują powszechnie w środowisku człowieka. Bisfenol A (BPA) używany jest podczas produkcji poliwęglanów oraz żywic epoksydowych, stanowiących składnik m.in. soczewek do okularów, wypełnień dentystycznych, płyt CD, szyb okiennych, pokryw instrumentów, opakowań oraz pojemników na napoje, ale także wyrobów dla dzieci, butelek, talerzyków, kubeczków oraz elementów smoczków. Żywice epoksydowe wchodzą też w skład powłok wewnętrznych pojemników do przechowywania żywności. Promieniowanie jonizujące wykorzystywane jest m.in. w diagnostyce rentgenowskiej, terapii chorób nowotworowych, w przemyśle, nauce. Cel badań.Celem badań było określenie wpływu bisfenolu A, promieniowania X oraz skojarzonego działania obu czynników na indukcję mikrojąder w retikulocytach krwi obwodowej i szpiku kostnego myszy laboratoryjnych. Materiał i metoda.Doświadczenie prowadzono na samcach myszy Pzh: Sfis przez 8 tygodni. Zwierzętom podawano bisfenol A w wodzie do picia (5 mg/kg mc, 10 mg/kg mc, 20 mg/kg mc), napromieniano dawką 0,05 Gy promieniowania X albo poddawano skojarzonemu działaniu obu tych czynników (0,05 Gy + 5 mg/kg mc BPA). Krew z żyły ogonowej pobierano po upływie 1, 4 i 8 tygodni od rozpoczęcia ekspozycji, a szpik kostny tylko po zakończeniu narażania. Oceniano częstość występowania mikrojąder w retikulocytach. Wyniki. Zarówno bisfenol A jak i promieniowanie jonizujące stymulowały indukcję mikrojąder w retikulocytach krwi obwodowej i szpiku kostnego. W następstwie napromieniania zwierząt promieniowaniem X indukcja mikrojąder wzrastała, podczas gdy w rezultacie podawania bisfenolu A malała proporcjonalnie do czasu trwania ekspozycji.. Skojarzone działanie promieniowania jonizującego i BPA indukowało występowanie mikrojąder ze znacznie wyższą częstością w porównaniu do efektów działania samego BPA. Częstość występowania mikrojąder w krwi obwodowej zwiększała się w miarę upływu czasu od rozpoczęcia doświadczenia. W szpiku kostnym we wszystkich grupach obserwowano znacznie niższą liczebność retikulocytów z mikrojądrami niż w krwi obwodowej. Wnioski. Subchroniczne narażenie na bisfenol A prowadzi do zmniejszenia wrażliwości materiału genetycznego retikulocytów na indukcję uszkodzeń. Promieniowanie X jest prawdopodobnie czynnikiem decydującym o uszkodzeniu DNA w następstwie skojarzonego działania.
Background. Ionizing radiation and xenoestrogens are widely present in the human environment. Bisphenol A (BPA) is used to manufacture polycarbonate plastics, epoxy and polyester resins. BPA is present in a great variety of products including: baby bottles, compact disks, thermal paper, safety helmets, bullet resistant laminate, plastic windows, car parts, adhesives, protective coatings, powder paints, polycarbonate bottles and containers, the sheathing of electrical and electronic parts, dental fillings. Food and beverage cans are protected from rusting and corrosion by the application of epoxy resins as inner coatings. Human activities involving the use of radiation and radioactive materials in industry, agriculture and research cause radiation exposure in addition to natural exposure coming from cosmic rays and naturally occurring radioactive substances. Objective. The aim of the study was to estimate the effects of bisphenol A, X-rays and combined exposure to X-rays and bisphenol A on the induction of micronuclei in the peripheral blood and in bone marrow reticulocytes of laboratory mice. Material and method. Pzh-Sfis male mice were exposed for 8 weeks. Animals were treated with bisphenol A diluted in drinking water (5 mg/kg bw, 10 mg/kg bw, 20 mg/kg bw), irradiated 0.05 Gy of X-rays or exposed to a combination of both (0.05 Gy + 5 mg/kg bw BPA). The samples of peripheral blood were taken at 1, 4 and 8 week following the start of exposure, whereas the bone marrow after the end of experiment, only. The induction of micronuclei in reticulocytes were evaluated by using fluorescence microscope. Results. Bisphenol A as well as ionizing radiation stimulated induction of micronuclei in peripheral blood and bone marrow reticulocytes. After the irradiation the level of micronuclei increased, whereas after exposure to BPA decreased related to time expired from beginning of experiment. Combined exposure of ionizing radiation and bisphenol A induced significantly higher frequency of micronuclei compared to the effect produced by BPA alone. The frequency of micronuclei in peripheral blood reticulocytes increased during the experiment. In all groups, the significantly lower induction of micronuclei in reticulocytes of bone marrow than of peripheral blood were observed. The levels of micronuclei in mice exposed to a combination of X-rays and BPA or to irradiation alone were slightly higher compared to those administered to BPA alone. Conclusions. Bisphenol A induced micronuclei in peripheral blood and bone marrow reticulocytes. Subchronic BPA exposure leads to diminished sensitivity of genetic material of reticulocytes on the induction of damage. X-rays is probably the agent which decided about DNA damage following combined exposure.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 1
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ dodatku napełniacza organicznego na właściwości mechaniczne kompozytów na osnowie polipropylenu
Influence of organic filler on mechanical properties of polypropylene composites
Autorzy:
Dobrzyńska-Mizera, M.
Barczewski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/278789.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
Tematy:
kompozyt polimerowy
napełniacz organiczny
polipropylen
właściwości mechaniczne
wytłaczanie
wytłaczarka dwuślimakowa
polymer composite
organic filler
polypropylene
mechanical properties
extrusion
twin-screw extruder
Opis:
Analizowano wpływ dodatku napełniacza organicznego w postaci łupin orzecha włoskiego na właściwości mechaniczne kompozytów na osnowie polipropylenu. Ponadto, porównano właściwości kompozytów z dodatkiem oraz bez dodatku kompatybilizatora w postaci bezwodnika maleinowego. Kompozyty uzyskano metodą wytłaczania przy użyciu wytłaczarki dwuślimakowej. Oznaczono cechy wytrzymałościowe w próbie statycznego rozciągania, udarność bez karbu metodą Dynstat oraz twardość metodą Shore'a D. Stwierdzono, że badane kompozyty wykazują podwyższone wartości modułu Young'a oraz twardości. Natomiast, odnotowano spadek wartości wytrzymałości na rozciąganie, wydłużenia przy zerwaniu oraz udarności.
Studies on the influence of organic filler addition in a form of walnut shells on mechanical properties of polypropylene composites were presented. Furthermore, a comparison of composites' properties containing maleic anhydride as well as without its presence was introduced. The composites were prepared by extrusion using a twin-screw extruder. In order to determine mechanical properties of the composites the following tests were conducted: static tensile test, Shore D hardness and Dynstat impact test. It was found that the composites have higher values of Young's modulus and hardness in comparison to neat polypropylene. On the other hand, a decrease in tensile strength, elongation at break and impact strength was noted.
Źródło:
Przetwórstwo Tworzyw; 2014, [R.] 20, nr 5 (161), 5 (161); 399-404
1429-0472
Pojawia się w:
Przetwórstwo Tworzyw
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wplyw ftalanu di-n-butylu [DBP] na komorki somatyczne myszy laboratoryjnych
The effects of di-n-butyl phthalate on the somatic cells laboratory mice
Autorzy:
Dobrzynska, M M
Tyrkiel, E.J.
Hernik, A.
Derezinska, E.
Goralczyk, K.
Ludwicki, J.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/877951.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
ftalany
ftalan dibutylu
komorki somatyczne
myszy
zwierzeta laboratoryjne
bioakumulacja
mikrojadra
phthalate
dibutyl phthalate
somatic cell
mouse
laboratory animal
bioaccumulation
Opis:
Ftalany są powszechnie stosowane przy produkcji tworzyw sztucznych oraz jako rozpuszczalniki w środkach higieny; w kosmetykach i preparatach farmaceutycznych. Ftalan dibutylu (DBP) stosowany jest jako plastyfikator, a także jako środek do impregnacji tekstyliów i jako rozpuszczalnik w farbach drukarskich. Celem badań była ocena uszkodzeń DNA w komórkach wątroby i szpiku kostnego oraz ocena stężenia DBP w krwi obwodowej w następstwie przedłużonej ekspozycji na ftalan dibutylu. Badania wykonano na samcach myszy Pzh:Sfis. Zwierzęta otrzymywały przez 8 tygodni, 3 razy w tygodniu, per os DBP w postaci zawiesiny w oleju jadalnym w dawkach 500 mg/kg m.c. (1/16 LD50) i 2000 mg/kg m.c. (1/4 LD50). Kolejne grupy myszy zabijano po 4 i 8 tygodniach od rozpoczęcia podawania oraz po 4 tygodniach od jego zakończenia. Wykazano zmniejszenie masy ciała myszy, istotnie statystycznie obniżenie masy wątroby oraz relatywnej masy wątroby w następstwie 8-tygodniowego podawania DBP w dawce 2000 mg/kg m.c. W tym samym czasie notowano większy, choć nieistotny statystycznie poziom uszkodzeń DNA w komórkach wątroby mierzony testem kometowym. DBP nie indukowało zwiększonego powstawania uszkodzeń DNA w komórkach szpiku kostnego. W wyniku 8-tygodniowego podawania DBP w dawce 2000 mg/kg m.c. obserwowano znaczne podwyższenie stężenia DBP we krwi obwodowej utrzymujące się również po 4 tygodniach od zaprzestania podawania związku. Wyniki badań potwierdziły, że DBP jest słabym mutagenem w stosunku do DNA komórek somatycznych. Wydaje się jednak, że związek ten w następstwie przedłużonej ekspozycji może być wolniej metabolizowany i czasowo kumulowany w krwi obwodowej.
Phthalates are widely used as a plasticizers in manufacture of synthetic materials and as solvents in sanitary products, cosmetics and pharmaceutical products. Dibutyl phthalate (DBP) is used as a plasticizers and as a textile lubricating agent and as solvent in printing ink. The study aimed the evaluation of the magnitude of DNA damage in liver and bone marrow cells and estimation of dibutyl phthalate (DBP) concentration in peripheral blood following prolonged exposure to DBP. Experiments were conducted on the Pzh:Sfis male mice. Animals were exposed 8 weeks, 3 days per week per os to DBP suspension in oil in doses of 500 mg/kg bw (1/16 LD50) and 2000 mg/kg bw (1/4 LD50). Following groups of mice were sacrificed 4 and 8 weeks after the start of exposure and 4 weeks after the end of exposure. Decreased body weight of mice and statistically significant decreased liver and relative liver weights were observed following 8-weeks exposure to 2000 mg/kg bw DBP. In the same time higher, however not statistically significant level of DNA damage measured by Comet assay in liver cells were noted. DBP did not induce enhanced frequency of DNA damage in bone marrow cells. Following 8-weeks exposure to the dose of 2000 mg/kg bw DBP the increased level of DBP in peripheral blood was observed. Enhanced levels of DBP were still noted 4 weeks after the termination of exposure. Results confirmed that DBP acts as a weak mutagen for DNA of somatic cells. However, following prolonged exposure this compound seems to undergo slower metabolism and was reaching temporarily higher levels in peripheral blood
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 1; 13-19
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mapowanie percepcji użytkowników systemów rowerów miejskich
Mapping the users perception of public bike-sharing system
Autorzy:
Dobrzyńska, E.
Dobrzyński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1383707.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
Tematy:
mapowanie percepcji
analiza bibliometryczna
analiza sieci społecznych
system rowerów miejskich
mapping perception
bibliometric analysis
social network analysis
public bike-sharing system
Opis:
Artykuł prezentuje rezultaty projektu badawczego percepcji użytkowników systemu rowerów miejskich BiKeR w Białymstoku. Powstały model percepcji jest podstawą do modyfikacji systemu rowerów miejskich w celu poprawy jakości usług. Do opracowania danych autorzy zaproponowali hybrydową metodykę będącą połączeniem analizy bibliometrycznej i analizy sieci społecznych SNA. Proces analizy danych pozwolił określić atrybuty systemu mające wpływ na jego postrzeganie przez użytkowników. Opracowana mapa percepcji pozwoliła określić znaczenie poszczególnych atrybutów i powiązania pomiędzy nimi. Głównymi atrybutami warunkującymi percepcję są dostępność i koszty przejazdu. Rowery miejskie są potencjalnym zamiennikiem komunikacji autobusowej, badania nie wykazały postrzegania rowerów jako zamiennika samochodów. Zaproponowana metodologia badań stanowi autorski wkład w rozwój badań nad systemami transportowymi w obszarze logistyki miejskiej. Opracowany model percepcji stanowi nowość w badaniach strony popytowej miejskich systemów komunikacji. Rezultaty badań wspomagają procesy decyzyjne dotyczące systemów rowerów miejskich na etapie ich rozwoju czy modyfikacji.
The article presents the results of a research project referring to users perception of the public bike-sharing system BiKeR in Bialystok. The resulting perception model is the basis for modifications to the urban bikes systems in order to improve services quality. The process of data analysis helped determine the system attributes influencing user perception. The resulting map of perception allowed to determine the importance of individual attributes and relationships between them. The main attributes that determine the perception is the availability and costs of travel. City bikes are a potential replacement for city bus services, it has not been demonstrated of bicycles as a substitute for cars. The proposed methodology is an original contribution to the research of transport systems particularly in the field of urban logistics. The model of perception is new achievement in research of the demand side of urban transport systems. Research results support the decision-making processes of the public bike-sharing systems PBS at the stage of their development or modification.
Źródło:
Gospodarka Materiałowa i Logistyka; 2018, 1; 29-36
1231-2037
Pojawia się w:
Gospodarka Materiałowa i Logistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagrożenia chemiczne w środowisku pracy personelu sprzątającego
Cleaners exposure to chemical hazards
Autorzy:
Szewczyńska, M.
Dobrzyńska, E.
Pośniak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/179517.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
zagrożenia chemiczne
środowisko pracy
chemical hazards
work environment
Opis:
W artykule przedstawiono zagadnienia dotyczące zagrożeń chemicznych personelu sprzątającego. Zagrożenie czynnikami chemicznymi na stanowisku pracy sprzątacz/sprzątaczka wynika przede wszystkim z występowania substancji chemicznych w zanieczyszczeniach, kurzu, cząstkach pyłu i aerozoli, jak również z ich obecności w stosowanych środkach czyszczących. Główne grupy związków, które mogą występować w środowisku pracy osób sprzątających, to m.in. rozpuszczalniki organiczne, aldehydy i ketony. Personel sprzątający może być również narażony na nieorganiczne czynniki zasadowe oraz kwasy organiczne i nieorganiczne.
The article focuses on issues concerning chemical hazards of cleaners. Hazard caused by harmful chemical factors at the workplace of a cleaner results from the existence of dangerous chemical substances either in dust, aerosols and particulate matter or in the cleaning products that can contain them. Major groups of compounds that may occur in the working environment of a cleaning person cover organic solvents, aldehydes and ketones. However, cleaning personnel may be also exposed to inorganic bases and both organic and inorganic acids.
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2010, 2; 7-9
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies