Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "transcendentalia" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Transcendentalia a poznanie metafizyczne
    The Transcendentals and Metaphysical Knowledge
    Autorzy:
    Maryniarczyk, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2106781.pdf
    Data publikacji:
    1992
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    In metaphysics the transcendentals are the basic cognitive structures through which we express the knowledge of particulars and of the whole reality as well. This knowledge is possible because of the nature of the transcendentals and their function. In this paper we are going to show that:1. Understanding of the transcendentals is strictly connected with the conception of knowledge and of existential judgment. The transcendentals have the structure of an existential judgment (as they are „shortenings” or „contractions”).2. We cannot take off the description of the transcendentals from existential judgment because this leads to misunderstandings of the main function of the transcendentals in the metaphysical knowledge. It is important to stress that the transcendentals give us the essential and universal knowledge of existing particulars.3. The transcendentals are the „border grasps” of the real necessary condition of the existence of being and for that reason they are the base of the metaphysical knowledge in which we aim to separate „being from not-being”.4. The transcendentals bring us the metaphysical knowledge which we call, according to its unrestricted generality, the „systemic” knowledge.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 1992, 39-40, 1; 305-322
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Recenzja: Aleksander Lisowski, Transcendentalia jako przejawy aktu istnienia bytu w metafizyce św. Tomasza z Akwinu, Iota Unum, Warszawa 2015, stron 136
    Review: Aleksander Lisowski, Transcendentalia jako przejawy aktu istnienia bytu w metafizyce św. Tomasza z Akwinu, Iota Unum, Warsaw 2015, pp. 136
    Autorzy:
    Zembrzuski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/452445.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
    Źródło:
    Rocznik Tomistyczny; 2017, 6; 303-309
    2300-1976
    Pojawia się w:
    Rocznik Tomistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Transcendentalia w perspektywie historycznej (Od arché do antytranscendentaliów)
    The Transcendentals in the Historical Perspective (From Arché to Antitranscendentals)
    Autorzy:
    Maryniarczyk, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1918710.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-13
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    The main purpose of this paper is to show in outline the history of the transcendentals. Generally speaking we can pointed out two tendency of the interpretation of the transcendentals: first one is a positive interpretation according with that the transcendentals are closely connected with the elements or property of being, and the second one is a negative interpretation according with that we take away all properties of being. The XVII century we can point as a border of this interpretation. In the scheme of the positive interpretation some philosophers identified the transcendental properties of being with the pre-elements (Eleats), the causes (Parmenides, Plato), the highest predicative words (Socrates, Plato), the passiones entis (Aristotle), the vehementia entis (Avicenna), the primae intentiones (St. Albert the Great), the modi essendi entis (St. Thomas Aquinas), the modus intrinsecus entis (Duns Scott), the conceptus formalis (Suarez), the veritates aeternae (Philip Canceler). In the negative interpretation takes part the rejection of the essential property of being and some philosophers distinct the antitranscendentals as well. In this interpretation we can see the reduction of the transcendentals to the empty notion (Hobbes, Spinoza, Kant), replacement them by the physical property (Marxism), the identification them with the subjective property (Nietzsche), than some philosophers distinct the antitranscendentals like a nonentity, enmity, nonsense, etc. − as a property of being (Merleau Ponty, Sartre, Heidegger). This historical perspective helps us to see the close connection between the philosophical cognition and the theory of transcednentals and between the theory of the transcendentals and the conception of being. Besides that the historical perspective gives us possibility to see the cognitional paradoxes and consequences that appears when the being has been deprived the essential properties or when this property have been separated from the being.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 1995, 43, 1; 139-164
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Agatologiczne implikacje paradoksu „walki transcendentaliów” u Hansa Ursa von Balthasara i Józefa Tischnera
    Autorzy:
    Wołowski, Lech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/426741.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    transcendentals
    agathology
    primacy of good
    Balthasar
    Tischner
    transcendentalia
    agatologia
    prymat dobra
    Opis:
    In this article, we consider the problem of the equivalence of transcendentals: beauty, truth and good, in the perspective of two great thinkers of the twentieth century: H. U. von Balthasar and J. Tischner. Based on the confrontation of their reflections, we introduce the concept of the paradox of the “strugle of transcendentals” and we analyze the philosophical positions they occupy in this matter. The obtained research results, concerning all transcendentals, are then concretized on the agathological ground, where the similarities and differences in views of both authors are apparent. A common ground for Balthasar and Tischner consists in the recognition of good as a fundamental transcendentale in the development of (theo)dramatic reflection. The basic difference is revealed in their perception of the relation of good to other transcendentals. Tischner is in favor of the absolute primacy of good among all transcendentals, while Balthasar admits only a relative primacy in this case. In the final section of the work we indicate some shortcomings of both approaches and we propose a soteriological-anthropological example illustrating the validity of tischnerian approach.
    W niniejszym artykule rozpatrujemy problem równoważności transcendentaliów: piękna, prawdy i dobra, w ujęciu dwóch znakomitych myślicieli XX wieku: H. U. von Balthasara i J. Tischnera. Opierając się na konfrontacji ich refleksji, wprowadzamy pojęcie paradoksu „walki transcendentaliów” i analizujemy stanowiska filozoficzne, jakie zajmują oni wobec tego zagadnienia. Uzyskane wyniki badań, dotyczące ogółu transcendentaliów, konkretyzujemy następnie na gruncie agatologicznym, na którym najwyraźniej zarysowują się podobieństwa i różnice w poglądach obu autorów. Wspólną płaszczyzną dla Balthasara i Tischnera okazuje się być uznanie dobra jako transcendentale fundamentalnego dla rozwijania refleksji (teo)dramatycznej. Podstawowa różnica ujawnia się w ich postrzeganiu relacji dobra do pozostałych transcendentaliów. Tischner opowiada się za absolutnym prymatem dobra wśród transcendentaliów, Balthasar dopuszcza w tym przypadku jedynie prymat relatywny. W końcowej sekcji pracy zwracamy uwagę na pewne mankamenty obu podejść i proponujemy soteriologiczno-antropologiczny przykład ilustrujący zasadność podejścia Tischnerowskiego.
    Źródło:
    Logos i Ethos; 2019, 49, 1
    0867-8308
    Pojawia się w:
    Logos i Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inspiracje teologii Hansa Ursa von Balthasara
    Inspirations of the theology of Hans Urs von Balthasar
    Autorzy:
    Jastrzębski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048304.pdf
    Data publikacji:
    2016-07-04
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    existentialism
    transcendentals
    history
    theology
    egzystencjalizm
    historia
    teologia
    transcendentalia
    Opis:
    The article is an attempt at characterizing some selected thinkers, who significantly influenced the theological research of Hans Urs von Balthasar. We refer to the thought of St. Thomas Aquinas, existentialist philosophers such as Søren Kierkegaard, Martin Heidegger, the founder of psychoanalysis - Sigmund Freud, as well as to that of the Russian thinker Nikolai Berdyaev and German philosopher Georg Wilhelm Friedrich Hegel. The intent of the author is to show von Balthasar’s eclectic work, i.e. the analysis and assimilation of new ideas in the main body of the Swiss theologian theory.
    Źródło:
    Filozofia Chrześcijańska; 2016, 13; 121-134
    1734-4530
    2450-0399
    Pojawia się w:
    Filozofia Chrześcijańska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Doniosłość klasycznej koncepcji piękna – ujęcie Roberta Spaemanna
    The meaning of the Classical beauty – the perception (opinion) of Robert Spaemann
    Autorzy:
    Kożuchowski, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2168320.pdf
    Data publikacji:
    2013-12
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
    Tematy:
    Robert Spaemann
    beauty
    good
    joy
    transcendentalia
    classical thought
    Opis:
    The article presents the classical vision of beauty depicted by one of the most outstanding German philosophers alive. Trying to outline it independently, the German scholar is in principle inspired by the thoughts of Thomas Aquinas, Aristotle and Plato. In the article we get to know nearly all the most important aspects of beauty, which are in the scope of classical view. Thus, beauty is considered in the context of good, in the transcendental sense and with reference to joy. The issue of God’s beauty and the beautiful life is also explained. Finally, the attempt to define the concept of beauty is undertaken
    Źródło:
    Studia Elbląskie; 2013, 14; 445-455
    1507-9058
    Pojawia się w:
    Studia Elbląskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcja transcendentaliów a teoria teologii według Tomasza z Akwinu
    The concept of transcendentals and the theory of theology by Thomas Aquinas
    Autorzy:
    Górniak, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/452703.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
    Tematy:
    Tomasz z Akwinu
    transcendentalia
    metodologia teologii
    Thomas Aquinas
    transcendentals
    the methodology of theology
    Opis:
    In his metatheoretical deliberations on the subject and the methods used in the sacra doctrina Thomas Aquinas does not refer to the four causes of mental model or even the typology of scientific questions, advanced by Aristotle in Posterior Analytics. As a result, in the first issue of his commentary he gives not four, but five articles. It was dictated by the consistent use within the theology developed by the metaphysics of being as existing and manifesting its existence through five transcendental properties, ie, the reality of unity, individuality, truth and goodness. This behaviour of the theologian, who is explaining the intricacies of shots in the relevant field for himself, and by reference to the correct application of philosophy and other sciences, in the opinion of Thomas is the right way to implement the guideline contained in formulas auctoritates: Crede ut intelligas (Augustine) fidem si potes rationemque coniunge (Boethius), fides quaerens intellectum (Anselm). At the same time it allows him to emphasize the difference between theology and revealed theology, which is part of metaphysics. In his opinion, the metaphysical consideration take into account the concept of being as existing, and in the sacra doctrina we use the concept of being as a creature, because it is a derivative of one of the articles of faith.
    Źródło:
    Rocznik Tomistyczny; 2012, 1; 183-200
    2300-1976
    Pojawia się w:
    Rocznik Tomistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Własności istnieniowe bytu w interpretacji tomizmu konsekwentnego
    Existential Properties in the Interpretation of Consequent Thomism
    Autorzy:
    Andrzejuk, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075810.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-30
    Wydawca:
    Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
    Tematy:
    transcendentalia
    Tomasz z Akwinu
    tomizm
    realność (res)
    odrębność (aliquid)
    jedność (unum)
    prawda (verum)
    dobro (bonum)
    piękno (pulchrum)
    transcendentals
    Thomas Aquinas
    Thomism
    reality (res)
    separateness (aliquid)
    unity (unum)
    truth (verum)
    good (bonum)
    beauty (pulchrum)
    Opis:
    The problem of properties of being as being as such, has been undertaken in metaphysics almost from the beginning of its cultivation. The stages of this story are marked by figures such as Aristotle, Avicenna, Philip Chancellor, Albert the Great, and Thomas Aquinas, followed by Duns Scotus, Peter Olivi, Francis Suárez, Thomas Campanella and others. We are interested in the Thomistic theory of transcendentals, however, as far as Thomas Aquinas did not write a separate treatise on transcendentals, neither did he elaborate the entire concept in his writings, this theory is more the work of Thomists than Aquinas himself. Therefore, it seems reasonable to pay attention to his antagonists (like Duns Scotus) and followers (like Suarez) who have influenced the Thomist vision of the transcendentals. The philosophical theory of transcendentals, since they constitute the most important properties of being, depends directly on the concept of existence itself. Otherwise, it will be formulated in essentialist metaphysics (eg in traditional Thomism), differently in different versions of transcendentalizing Thomism, and still different in existential Thomism, where transcendentals are directly related to the existence of being. The basis of the transcendental accounts, at least in existential Thomism, are the statements of Aquinas himself, scattered throughout his various writings, although the starting point is usually the text from the Quaestione disputate de veritate, where Aquinas most broadly formulates the general concept of existential property. Starting from the Aristotelian definition of being, Thomas writes that certain concepts can be applied to being, but they do not add anything new to the concept, but point only to a modus entis. These modi entis are also referred to as modi essendi (“the mode of existence”) or even aliquid in ente (“something in being”). In the following passages Aquinas says that they are “interchangeable” with being. In this way, he wants to emphasize that we are dealing with various aspects of being as being, and not with additional, more detailed beings, qualifications. They can be certain “measures”, “ways” or “determinants” of being, or existence (modi entis or modi essendi) or “consequences”, “consequences” (consequentiae) in relation to themselves (in se) or in relation to to something else (ad aliud). Interesting are the views on the philosophy of cognition from the perspective of the transcendental property of truth (Tomasz Pawlikowski), on ethics from the perspective of transcendental good (Artur Andrzejuk), and on the aesthetics from the perspective of the property of beauty (Piotr Jaroszyński). Research on reality, separateness and unity seems to be more difficult, because in the history of philosophy no specific philosophical disciplines have been associated with them, but their problems are dispersed in various philosophical directions and also have a different (though sometimes fundamental) function in them. Tadeusz Klimski and Jan Kiełbasa’s works can be an example of dealing with such an issue.
    Źródło:
    Rocznik Tomistyczny; 2018, 7; 131-157
    2300-1976
    Pojawia się w:
    Rocznik Tomistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies