Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the Free City of Gdańsk" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
Między Polską a Niemcami. Nieunikniony konflikt o Wolne Miasto Gdańsk
Between Poland and Germany. Inevitable conflict over the Free City of Gdańsk
Autorzy:
Bochaczek-Trąbska, Joanna
Sterczewska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2011060.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
Free City of Gdańsk
Treaty of Versailles
League of Nations
Opis:
The Weimar Germany did not accept the consequences of losing the First World War, thus it did not accept the border line with Poland. This border ran along two disputed areas: Pomerania in the north and Upper Silesia in the south-west, crossing many commu-nication routes. The return of Pomerania to Poland was one of the fundamental issues for the reborn Polish state, which was considered the basis of international prestige and facili-tation of military contacts with its western allies. The Free City of Gdansk was created on the basis of the Treaty of Versailles as a com-promise between the need for Poland to gain access to the Baltic Sea and the interests of the city's majority German-speaking population. It was an independent entity of interna-tional relations, connected by a special relationship of dependence with the League of Nations and an administrative protectorate with Poland. The international legal status of Gdańsk and its system was shaped by the aforementioned treaty, the Constitution of the Free City of Gdańsk and agreements concluded by the Gdańsk authorities with the Polish state. This complicated legal anchor and the granting of the power to decide on public matters to various decision-makers, whose interests often conflicted, has become the basis for serious conflicts and one of the hotspots in the still not easy German-Polish relations. The situation that developed in the Free City of Gdańsk also placed special tasks for Po-lish border formations and Polish customs service posts. The powers granted to Poland in the Free City of Gdańsk were extensive. The problem was their enforcement. Poland's relations with the Free City of Gdańsk were usually the result of Polish-German relations, and along with the war threat from Germany, they sys-tematically deteriorated. Gdańsk gradually took on the features of a German base for Poland. The difficult Polish-Gdańsk relations were affected by issues such as the Gdańsk consti-tution, the city's military defense and the problem of determining the place of transhi-pment of war materials.
Źródło:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media; 2021, 7, 1; 57-72
2719-8278
Pojawia się w:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kurt Walter – przywódca Kościoła Wyznającego w Wolnym Mieście Gdańsku w 1934-1942
KURT WALTER – THE LEADER OF THE CONFESSING CHURCH IN THE FREE CITY OF GDAŃSK 1943-1942
Autorzy:
Żukowska, Lucyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/425564.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
Tematy:
THE CONFESSING CHURCH
THE FREE CITY OF GDAŃSK
EVANGELICAL CHURCH OF THE OLD PRUSSIAN UNION
KURT WALTER
Opis:
Kurt Walter (1892-1963) was born in Gdańsk, died in Stuttgart. He studied theology and philosophy in Berlin, Tübingen and Königsberg. He vo¬lun¬teered during the First World War and although he was seriously wounded he served in the air force. In 1923 he started his ministry in the Free City of Gdańsk (WMG). He was a leader of the Confessing Church in Gdańsk from 1934. He pro¬tested against state interference into church affairs. In his sermons and journalism he exposed the falsehoods inherent in Nazi ideology. He in¬formed both clergy and congregations about how members of the Confes-sing Church were sent to concentration camps, led prayers for imprisoned clergymen and organized help for persecuted Jews. In the spring of 1942 he was imprisoned, and sent finally to the con¬centration camp at Dachau. After his release he settled in Stuttgart, continu¬ing his ministry service. In addition, he was active in the Bund der Danziger. Kurt Walter is presented in the context of the political situation in Ger¬many and the Free City of Gdansk.
Źródło:
Gdański Rocznik Ewangelicki; 2012, 6; 132-147
1898-1127
Pojawia się w:
Gdański Rocznik Ewangelicki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doświadczenia edukacyjne w świetle historii życia gdańszczan urodzonych w Wolnym Mieście Gdańsku
Educational experiences in the context of the life history of Gdansk citizens born in the Free City of Gdansk
Autorzy:
Dobrowolska, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43097492.pdf
Data publikacji:
2024-01-22
Wydawca:
Akademia Ateneum w Gdańsku
Tematy:
edukacja całożyciowa
doświadczenie edukacyjne
przestrzeń edukacyjna
uczenie się z życia
Gdańszczanie
lifelong learning
educational experience
educational space
learning from life experiences
residents of Gdansk
Opis:
W artykule została podjęta tematyka doświadczeń edukacyjnych gdańszczan urodzonych w latach 30. w Wolnym Mieście Gdańsku. Zwrócono szczególną uwagę na to, czego i w jaki sposób uczono się na przestrzeni lat w domach rodzinnych, czemu nadawano największe znaczenie oraz jaką rolę w kontekście edukacyjnym odgrywało wsparcie i obecność rodziców. Podkreślona jest rola uczenia się w zmieniających się warunkach polityczno-gospodarczych oraz w sytuacjach życia codziennego. Przedstawiono również trudności stojące na drodze uczenia się, a także skutki edukacji jako procesu całożyciowego. Artykuł podkreśla, że uczenie się nie przebiega w izolacji, a często przy wsparciu znaczącego Innego.
The article refers to the issue of personal educational experiences of the people born in the Free City of Gdańsk. It describes what and how those people were learning in their homes at the time, what was perceived to be a main focus of learning and what part the parents’ support and presence played in the children’s education. The interlocutors emphasise in the quoted statements that their educational process was strongly influenced by the changing political and economic conditions, as well as by their casual life experience. In the article one can also find some information about the difficulties the people struggled while learning; it also shows the effects of education meant as a lifelong process. The author of the article highlights that learning is not possible in the circumstances of isolation, as it usually requires the support from an accompanying Significant Other.
Źródło:
Studia i Badania Naukowe Ateneum; 2023, 1, 1; 137-150
2657-4209
Pojawia się w:
Studia i Badania Naukowe Ateneum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samochody a polski wywiad wojskowy w Wolnym Mieście Gdańsku (1920–1939)
Autorzy:
Gondek, Bartosz
Jendrzejewski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520587.pdf
Data publikacji:
2015-04-15
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Samochody
motoryzacja
wywiad wojskowy
szpiegostwo
Gdańsk
Jan Henryk Żychoń
Wolne Miasto Gdańsk
Automobiles
automotive
military intelligence
espionage
the Free City of Gdańsk
Opis:
Cars in the interwar became a popular means of communication. Therefore, also benefited from it in intelligence work. Mainly it was just that their exploitation was cheaper than rail travel. On the other hand, gave it the ability to travel freely and quickly, and also perform some espionage tasks. At the same time we had to be careful, because foreign intelligence quickly versed in the ways of movement of Polish officers in Gdansk. The development of the automotive industry caused a lot of interest in new models, including rapid and sports. Therefore, sometimes the variety of brands became an indispensable element of Gdańsk streets, where there had place also collisions and accidents. Having a car also scheduled between social status, and so the more expensive and nicer car had the individual, the more significant was his position in society Gdansk. Gdańsk policymakers drove expensive cars, imported from abroad. In this image also entered the Polish intelligence chief, Maj. Jan Henryk Żychoń who loved, next to glamorous parties, expensive cars. And this led to accusations him by officers working in an easterly direction, to cooperate with foreign intelligence, because there seen the source of his finances. Żychoń had no worries about false allegations, the transparency of the work of subordinate officers stations, seemed numerous instructions, even for drivers of company vehicles. This had a big impact on the streamlining of information. Cars were also cause other problems, “ace Polish intelligence” that exacerbated the dispute with his former opponents.
In den zwei Jahrzehnten zwischen den beiden Weltkriegen wurden Automobile zu einem beliebten Verkehrsmittel. Deshalb kamen sie auch in der nachrichtendienstlichen Arbeit zum Einsatz. Dabei ging es vor allem darum, dass ihre Nutzung billiger war als Bahnfahren. Außerdem bestand die Möglichkeit, ungehindert und schnell zu reisen sowie einige Spionageaufgaben auszuführen. Gleichzeitig musste man aufpassen, weil der fremde Nachrichtendienst schnell dahinterkam, auf welche Weise sich die polnischen Offiziere in Danzig fortbewegten. Die Entwicklung der Automobilindustrie führte zu einem großen Interesse an neuen Modellen, auch schnellen und sportlichen. Deshalb wurde die Markenvielfalt mit der Zeit auch ein unabdingbares Element auf den Danziger Straßen, auf denen es auch zu Zusammenstößen und Unfällen kam. Der Besitz eines Automobils gehörte auch zum sozialen Status, je teurer und schöner das Auto eines Bürgers war, desto bedeutsamer war seine Position in der Danziger Gesellschaft. Die Danziger Entscheidungsträger fuhren teure Autos, die aus dem Ausland eingeführt wurden. In dieses Bild passte auch der Chef des polnischen Nachrichtendienstes, Major Jan Henryk Żychoń, der außer üppigen Empfängen auch teure Autos liebte. Dies trug dazu bei, dass er von in östlicher Richtung arbeitenden Offizieren beschuldigt wurde, mit einem fremden Nachrichtendienst zusammenzuarbeiten, denn dort wurde die Quelle seiner Finanzen gesehen. Żychoń machte sich nichts aus den falschen Anschuldigungen, gab aber für die Transparenz der ihm unterstellten Offiziersdienststellen zahlreiche Anweisungen heraus, auch für die Fahrer von Dienstfahrzeugen. Dies hatte großen Einfluss auf die Optimierung der Informationsarbeit. Automobile waren auch der Grund für weitere Probleme des “Asses des polnischen Nachrichtendienstes”, die zu einer Verschärfung des Streites mit seinen früheren Opponenten führten.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2015, 287, 1; 79-90
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Admirał Michał Aleksander Borowski, jego służba i działalność w Wolnym Mieście Gdańsku w latach 1919–1928
Admiral Michał Aleksander Borowski, His Service and Activity in the Free City of Gdańsk in the Years 1919–1928
Autorzy:
Machaliński, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928139.pdf
Data publikacji:
2021-06-01
Wydawca:
Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna
Tematy:
Michał Aleksander Borowski
port gdański
marynarka wojenna
Wolne Miasto Gdańsk
port of Gdańsk
navy
Free City of Gdańsk
Opis:
Michał Aleksander Borowski (1872–1939), generał major rosyjskiej marynarki wojennej, kontradmirał Polskiej Marynarki Wojennej. Do Wojska Polskiego został przyjęty 12 grudnia 1918 r. W lutym 1919 r. w ramach Generalnej Delegacji Ministerstwa Aprowizacji sprawował funkcję kierownika portu gdańskiego, od lipca 1919 r. jednocześnie w ramach Departamentu dla spraw Morskich pełnił funkcję pełnomoc-nika do spraw wojskowych i morskich. W marcu 1921 r. był zastępcą przewodniczącego Delegacji Polskiej w Radzie Portu Gdańskiego, a od lipca 1923 r. przewodniczącym Polskiej Delegacji Rady Portu i Dróg Wodnych w Gdańsku. Ze służby odszedł w sierpniu 1927 r. Emeryturę spędził w Wilnie, gdzie zmarł 23 grudnia 1939 r.
Michał Aleksander Borowski (1872–1939), Major General of the Russian Navy, Rear Admiral of the Polish Navy. He was admitted to the Polish Army on December 12, 1918. In February 1919, as part of the General Delegation of the Ministry of Provisions, he held the post of head of the Gdańsk port, and from July 1919, simultaneously as part of the Department for Maritime Affairs, he held the post of plenipotentiary for military and maritime affairs. In March 1921, he was deputy chairman of the Polish delegation to the Gdańsk Port Council, and from July 1923, chairman of the Polish delegation to the Port and Waterways Council in Gdańsk. He left the service in August 1927 and retired in Vilnius where he died on December 23, 1939.
Źródło:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość; 2020, XVII; 143-171
1731-8440
Pojawia się w:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Okno na świat” i „dwójka”. Działalność placówki polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego w Gdyni w latach 1933-1939
Autorzy:
Skóra, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591030.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
military intelligence
the port in Gdynia
Pomerania
sea policy
counter-intelligence
the Free City of Gdańsk/Danzig
wywiad wojskowy
port w Gdyni
Pomorze
polityka morska
kontrwywiad
Wolne Miasto Gdańsk
Opis:
W Gdyni w latach 1933-1939 działała placówka polskiego wywiadu wojskowego. Był to Posterunek Oficerski nr 2 (PO 2), podlegający większej agendzie, Ekspozyturze nr 3 Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego. Pod kierownictwem oficera pracowało w nim kilku wojskowych i cywilów. Podlegali im agenci, zbierający wiadomości w terenie. Ich liczba oscylowała między 6 a 13. Ogółem, w latach 1933-1938 dla PO 2 pracowało w Gdańsku i Niemczech co najmniej 37 agentów. PO 2 utworzono kilka miesięcy po objęciu władzy w Rzeszy przez nazistów i tuż po wystąpieniu Niemiec z Ligi Narodów. Lata 1931-1933 były okresem wyjątkowego napięcia w stosunkach polsko-gdańskich. Ich widownią było głównie forum Ligi Narodów. Prawdopodobnie powołanie posterunku kontrwywiadu ofensywnego (bo taki miał profil działalności przez pierwsze dwa lata) spowodowane było obawą przed rozwojem sytuacji w Wolnym Mieście. Naziści byli nieobliczalni i groźni. W zakresie kontrwywiadowczym PO 2 był tarczą osłaniającą port w Gdyni i najbliższy rejon przed penetracją niemiecką idącą. Sąsiedztwo Wolnego Miasta Gdańska było główną przyczyną powołania posterunku. Było to miasto cieplarniane dla działalności szpiegowskiej i nielegalnej. Przybywali tam dezerterzy, przemytnicy, fałszerze, pospolici przestępcy, działacze polityczni i uciekinierzy przed prześladowaniami. Do listopada 1935 roku gdyński PO 2 koncentrował się na pracach kontrwywiadowczych związanych z Gdańskiem. Do łatwych zadań należało namierzanie mieszkań, w których niemieckie służby spotykały się ze współpracownikami. Kilkadziesiąt zadań rocznie dotyczyło sprawdzenia doniesień posterunków oficerskich, ekspozytury lub innych służb polskich w odniesieniu do podejrzanych osób. Szukano szpiegów i zdrajców. Badano zachowania – zwłaszcza gdańszczan – nietypowe i występujące regularnie.Zbierano wiadomości o powiązaniach między przedsiębiorstwami polskimi, gdańskimi i niemieckimi na Wybrzeżu. Sprawdzano kontakty towarzyskie oficerów Wojska Polskiego i członków ich rodzin (zwłaszcza żon). Od 1935 roku, w związku z powstaniem niemieckiej armii z poboru powszechnego (Wehrmacht) PO 2 został przestawiony na działania ofensywne, głównie na terenie Pomorza Zachodniego (czyli wschodniego obszaru Provinz Pommern oraz Grenzmark Posen Westpreussen). Chodziło o poznanie stanu niemieckich zbrojeń, dyslokacji wojsk, budowy lotnisk i umocnień (na późniejszym tzw. Wale Pomorskim, (Pommern stellung – d 1).I przewidzenie szybkości mobilizacji.
In the years 1933-1939 in Gdynia there was a post of Polish military intelligence. It wasan officers’ Post no 2 (PO-2), subordinated to a bigger agency, the Branch Office no 3 ofthe Second Department of the Polish Army’s General Staff. An officer managed a teamof several people, military men and civilians. In turn, they managed agents, who collected information. Their number oscillated between 6 and 13. Altogether, in the years1933–1938 there were at least 37 agents working for PO-2 in Gdańsk and Germany. PO-2 was created a few months after the Nazis assumed power in the Reich andjust after Germany left the League of Nations. The years 1931–1933 were a period ofexceptional tension between Poland and Gdańsk/Danzig. It was especially visible in theforum of the League of Nations. The reason behind creating a post of offensive counter-intelligence (such was the profile of the post for the first two years) was a fear of howthe situation in the Free City of Danzig might develop. The Nazis were unpredictable anddangerous. From the counter-intelligence point of view PO-2 was a shield protecting the port in Gdynia and its surroundings from the German penetration. The vicinity of Gdańsk wasthe main reason to create the post. It was a propitious city for espionage. The Free Cityof Gdańsk/Danzig was full of deserters, smugglers, forgers, common criminals, politicalactivists, escapees and refugees. Until November 1935 the Gdynia PO-2 concentrated on counter-intelligence concerning Gdańsk. A relatively easy task was to identify flats where the Germans met withtheir collaborators. Several score of tasks were related with checking the reports concerning various people; the reports were coming from the officers’ posts, the branch office or other sources. Spies and traitors were looked for. The behaviours of selected inhabitantsof Gdańsk were investigated, especially the uncharacteristic and – at the same time –regular ones. The information was collected on the connections between Polish, Gdańskand German enterprises. Social contacts of officers of the Polish Army and the membersof their families (especially their wives) were looked at carefully. Since 1935 in connection with creating Wehrmacht out of compulsory conscriptionPO-2 changed its mode of action into offensive, mainly in West Pomerania, i.e. the eastern part of Provinz Pommern and Grenzmark Posen Westpreussen. The point was to define the state of the German armaments, the deployment of German troops, the locationof their airports and fortifications (of what was to become the Pomeranian Embankment,Pommernstellung) and the speed of mobilisation.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 2; 99-131
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Hier gibt es nur ein entweder oder!“. Emocje w politycznych drukach ulotnych z okresu Wolnego Miasta Gdańska (1920–1939)
“Hier gibt es nur ein entweder oder!” Emotions in Political Leaflets from the Free City of Gdansk Period (1920–1939)
Autorzy:
Kwiatkowska, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458802.pdf
Data publikacji:
2020-06-20
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
Free City of Gdansk
Volkstag
leaflets
emotions
politics
Opis:
Since ancient times, the goal of the language of politics has been to evoke emotions among recipients. It is no different in the forms that were created for the needs of election campaigns for Volkstag during the Free City of Gdańsk period (1920–1939). Leaflets were the most important media at that time; they were distributed on the streets, stuck on the walls. Their analysis reveals the language strategies that the authors used to encourage voting. The parties consistently create a picture of a city detached from the German homeland whose existence is threatened. They are eager to refer to such universal values as: homeland, patriotism, community, unity and Germanness. The texts are characterized by language aggression towards opponents, emotional saturation and the dichotomy of choice, the quintessence of which are the words used in the title from one of the leaflets.
Źródło:
Linguistische Treffen in Wrocław; 2020, 17; 161-173
2084-3062
2657-5647
Pojawia się w:
Linguistische Treffen in Wrocław
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomorzanie w walce o powrót Pomorza Gdańskiego do Polski (1918-1920)
Autorzy:
Ostapowicz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1202868.pdf
Data publikacji:
2020-11-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Pomorze Gdańskie
konferencja paryska
powstanie wielkopolskie
Organizacja Wojskowa Pomorza
Wolne Miasto Gdańsk
zaślubiny Polski z morzem
Pomerania-Gdansk
the Peace Conference in Paris
Greater Poland Uprising
the Pomerania Military Organization
the Free City of Gdansk
“marriage” of Poland with the Baltic Sea
Opis:
„Długi” wiek XIX (1772-1920) upłynął na Pomorzu Gdańskim pod władzą zaborcy pruskiego. Na przekór bismarckowskiej germanizacji kształtowała się nowoczesna świadomość narodowa polska, oparta o tradycje walki o niepodległość (1807, 1830, 1848, 1863) i hasła pozytywistyczne, co wpłynęło na postawy Polaków w latach 1918-1920. O połączeniu Pomorza Gdańskiego – Nadwiślańskiego – Prus Zachodnich (niem. Provinz Westpreussen) z odzyskującą niepodległość Polską zadecydowały silne powiązania z powstaniem wielkopolskim i decyzje konferencji pokojowej w Paryżu (1919). Mimo zakazu podejmowania walki na Pomorzu wydanego przez Naczelną Radę Ludową, działały tu różne grupy konspiracyjne na czele z Organizacją Wojskową Pomorza, toczące utarczki z niemieckim Grenzschutzem-Ost, przygotowujące powstanie w Gdańsku na wypadek pojawienia się „Błękitnej Armii” gen. Józefa Hallera, tworzące partyzantkę w Borach Tucholskich. Konspiratorzy wzięli udział w wojnie z Rosją Sowiecką w 1920 r., a symbolem ich zwycięstwa stały się zaślubiny Polski z morzem 10 lutego 1920 r.
The “long” 19th century (1772-1920) passed in Pomerania-Gdansk under the Prussian-German invaders. In spite of Bismarck’s germanization, modern polish national bassed on the traditions of the struggle for independence (for example Napoleonic Free City of Gdańsk, Springtide of Nations 1848 and polish Uprisings 1830, 1863) and positivist slogans which influenced the attitudes of Poles in the years 1918-1920. On the merger of Pomerania-Gdansk – Pomerania-on the Vistula – Western Prussia (germ. ‘Westpreussen’) with Poland regaining independence was determined by strongties with the Greater Poland Uprising and the decisions of the peace conference in Paris (1919). Despite the ban of fighting against Pomerania issued by the Supreme People’s Council (Naczelna Rada Ludowa), various underground groups led here, including the Pomeranian Military Organization (Organizacja Wojskowa Pomorza), fighting with the German Grenzschutz-Ost (germ. ‘border paramilitary units’), preparing the uprising in Gdansk in the event of the appearance of the “Blue Army” (Polish Army in France) gen. Joseph Haller’s, forming a guerilla in Bory Tucholskie (pol. Forrest of Tuchola). The conspirators took part in the war with Soviet Russia in 1920 and the symbol of their victory became the “marriage” of Poland with the Baltic Sea on February 10, 1920.
Źródło:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL; 2020, 2(17); 79-101
2658-1175
2719-3144
Pojawia się w:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skład oraz przekrój społeczny oddziałów Frontu Pomorskiego wkraczających na Pomorze w styczniu i lutym 1920 r.
The composition and social profile of the units of the Pomeranian Front entering Pomerania in January and February 1920
Die Zusammensetzung und soziale Struktur der Abteilungen der Pommerschen Front, die im Januar und Februar 1920 in Pommern einmarschierten
Autorzy:
Smoliński, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529390.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
Rzeczpospolita Polska
Wojsko Polskie
Armia Polska we Francji
Front Pomorski
Józef Haller
Józef Dowbor-Muśnicki
traktat wersalski
Pomorze
Wolne Miasto Gdańsk
rewindykacja Pomorza przez Polskę
Republik Polen
Polnische Armee
Polnische Armee in Frankreich
Pommersche Front
Józef Dowbór-Muśnicki
Versailler Vertrag
Pommern
Freie Stadt Danzig
Rückgewinnung Pommerns durch Polen
the Republic of Poland, the Polish Army
the Polish Army in France
the Pomeranian Front
the Treaty of Versailles
Pomerania
the Free City of Gdańsk
the revendication of Pomerania by Poland
Opis:
Pomimo upływu wielu lat od opisywanych poniżej wydarzeń oraz dość już dzisiaj bogatej literatury dotyczącej tego problemu, nadal brak jest w polskiej historiografii dostatecznie pełnego i wyczerpującego zagadnienie omówienia udziału polskich sił zbrojnych w mającej miejsce w styczniu i lutym 1920 r. operacji przejmowania ziem scedowanych Polsce przez Niemcy na mocy postanowień traktatu wersalskiego. Podobnie jest też z opisem ich przekroju społecznego. Znacznie lepiej przedstawiają się natomiast badania dotyczące przebiegu akcji rewindykacyjnej ze stycznia i lutego 1920 r. Dzieje się tak, choć tematyka ta – od czasu do czasu – głównie przy okazji kolejnych rocznic, zdaje się budzić pewne zainteresowanie historyków. Nie inaczej jest również obecnie, gdy trwają obchody stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości państwowej.Stąd też autor postanowił pokazać możliwie pełny skład oraz przekrój społeczny wojsk Frontu Pomorskiego, które w styczniu i lutym 1920 r. wzięły udział w akcji przejmowania ziem pomorskich przyznanych Polsce na mocy traktatu w Wersalu. Poza tym omówił on też ich proweniencję, a także wpływ, jaki miała ona na ich stan oraz rzeczywistą wartość bojową w momencie rozpoczynania się akcji rewindykacyjnej. W efekcie tego widoczna jest skala tej wojskowej operacji, która wskazuje, że była to wówczas najważniejsza akcja militarna odrodzonej Rzeczpospolitej Polskiej.
Obwohl seit den unten beschriebenen Ereignissen viele Jahre vergangen sind und es heute eine recht reichhaltige Literatur zu diesem Problem gibt, fehlt es in der polnischen historischen Literatur bis heute an einer ausreichend vollständigen und das Phänomen erschöpfend behandelnden Abhandlung über die Beteiligung der polnischen Streitkräfte an der Operation, bei der im Januar und Februar 1920 die infolge des Versailler Vertrags von Deutschland an Polen abgetretenen Gebiete übernommen wurden. Ähnlich verhält es sich mit der Beschreibung ihres sozialen Querschnitts. Dagegen sieht es bei den Forschungen zum Verlauf der Wiedergewinnungsaktion vom Januar und Februar 1920 wesentlich besser aus. Dies ist so, obwohl diese Thematik von Zeit zu Zeit, hauptsächlich anlässlich von Jahrestagen, ein gewisses Interesse bei den Historikern zu erregen scheint. Nicht anders verhält es sich auch gegenwärtig, während der Feiern zum 100. Jubiläum der Wiedergewinnung der staatlichen Unabhängigkeit durch Polen.            Deshalb hat der Autor auch beschlossen, die möglichst vollständige Zusammensetzung und soziale Struktur der Armeen der Pommerschen Front zu präsentieren, die im Januar und Februar 1920 an der Aktion teilnahmen, bei der die Pommerschen Gebiete übernommen wurden, die Polen durch den Vertrag von Versailles zugesprochen worden waren. Außerdem bespricht er auch ihre Herkunft sowie den Zustand und den tatsächlichen Kampfwert zum Zeitpunkt des Beginns der Wiedergewinnungsaktion. Dadurch wird der Umfang der militärischen Operation sichtbar, der aufzeigt, dass es sich dabei um die damals wichtigste militärische Aktion der wiedergeborenen Polnischen Republik handelte.
Despite the fact that many years have passed  since the events described below occurred  and the literature  on this problem is quite rich, Polish historiography still lacks the complete and comprehensive discussion concerning the issue of  the participation of the Polish armed forces in the operations of taking over the territories  assigned to Poland by Germany under the provisions of the Versailles Treaty, which  took place in January and February 1920. A similar situation takes place with  the description of their profile.  On the other hand, the research on the process of the revendication actions of January and February 1920 looks much better. Yet,  this subject, from time to time - mainly on the occasion of subsequent anniversaries, seems to arouse some interest of  historians.  It also happens now  when the centenary celebrations of Poland regaining independence are taking place.Therefore, the author decided to show the possibly full composition and social profile of the Pomeranian Front troops, which in January and February 1920 took part in the takeover of Pomeranian lands granted to Poland under the provisions of the Treaty of Versailles. In addition, he also discussed their provenance and the impact they had on their condition and actual combat value at the time the revendication  action began. As a result, the magnitude of this military operation is visible, which indicates that it was then the most important military action of the reborn Polish Republic.
Źródło:
Rocznik Toruński; 2019, 46; 283-324
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakleszczony pomiędzy Wschodem i Zachodem? Tożsamościowe sploty Franka Meislera
Wedged between East and West? The tangled identity of Frank Meisler
Autorzy:
Borzyszkowska-Szewczyk, Miłosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1399435.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Frank Meisler
Kindertransports
Free City of Gdańsk
Pomeranian Jews
identity project
literature of cultural borderlands
intercultural literature
Holocaust literature of post-factographic character
kindertransporty
Wolne Miasto Gdańsk
żydzi/Żydzi pomorscy – projekt tożsamościowy
literatura pogranicza kulturowego
literatura interkulturowa
postfaktograficzna literatura Holocaustu
Opis:
W artykule poddałam refleksji tekstualne konstrukcje projektu tożsamościowego oraz obraz Wolnego Miasta Gdańska w autobiografii wzrastającego tam artysty pochodzenia żydowskiego Franka Meislera zatytułowanej Zaułkami pamięci. Gdańsk – Londyn – Jaffa. Wychodząc od analizy narracyjnej, prześledziłam sposób portretowania kulturowego splotu Wolnego Miasta Gdańska i tamtejszej społeczności żydowskiej w jej zróżnicowaniu. Uwzględniłam zarówno kwestię ujmowania doświadczenia pogranicza i żydowskości, jak i różnice w ich przedstawianiu w stosunku do utartej matrycy postrzegania relacji Wschód–Zachód, a także wielojęzyczność jako motyw i strategię narracyjną. Tekst Meislera został ujęty w ramach literatury kulturowego pogranicza i postfaktograficznej literatury Holocaustu.
This article reflects on the textual constructions of identity and the image of the Free City of Gdańsk (Danzig) in Frank Meisler’s autobiography On the Vistula Facing East, 1996 (Zaułkami pamięci. Gdańsk–Londyn–Jaffa, 2014; An der Weichsel gegen Osten, 2016). The author was a British-Israeli artist born in 1925 in the Free City of Gdańsk. The narrative analysis conducted here explores how Meisler presents cultural entanglements in the Free City of Gdańsk and its diversified Jewish community. My aim is to examine his strategies for portraying the borderland experience, his multilingualism, and for incorporating the Jewishness into the matrix of the East-West relations. Meisler’s autobiography has been interpreted as an example of the literature of cultural borderlands and of post-factum Holocaust literature.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2019, 12, 1; 119-142
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojskowe oddziały mieszczańskie w napoleońskim Gdańsku w latach 1808-1814
Bourgeois Military Troops in Napoleonic Gdansk in the Years 1808-1814
Autorzy:
Wołodkowicz, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559018.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Napoleońskie Wolne Miasto Gdańsk
mieszczańskie oddziały wojskowe
Jean Rapp
Michał Grabowski
Napoleonic Free City of Gdansk
bourgeois military troops
Opis:
W okresie napoleońskiego Wolnego Miasta Gdańska Francuzi próbowali skłonić gdańszczan do wystawienia własnych oddziałów wojskowych. Miasto obciążone stosunkowo licznym garnizonem, a także kosztami jego otrzymania, niechętnie patrzyło na kolejny drenaż swoich kas. W 1808 roku powstała I Kompania Grenadierów Wolnego Miasta Gdańska, która miała stać się zalążkiem kolejnych formacji mieszczańskich. Rok później, w momencie wkroczenia wojsk austriackich do Księstwa Warszawskiego oraz w obliczu zbliżania się Austriaków do Torunia, generał Michał Grabowski skłonił władze miejskie do powołania nowej jednostki – straży (gwardii) mieszczańskiej. Owe dwie jednostki były jedynymi oddziałami wojskowymi wystawionymi przez miasto w owym okresie. Władze miejskie sprzeciwiały się wykorzystywaniu swoich jednostek w charakterze oddziałów liniowych. Na tym tle wybuchł spór z generałem Grabowskim. Obydwie jednostki nie reprezentowały większej wartości bojowej, pełniąc raczej funkcję symboliczną. Ich byt zakończył się w 1814 roku wraz z kapitulacją napoleońskiego garnizonu.
During the period of the Napoleonic Free City of Gdańsk (1807-1814), the French tried to persuade local authorities to establish a bourgeois military troop. The City, burdened with numerous garrisons (as well as their maintenance), was reluctant to consider another drain on its resources. In 1808 the1st company of grenadiers of the Free City of Gdańsk arose. A year later, when war broke out between France and Austria, and Austrians troops entered the Duchy of Warsaw and captured Warsaw. When they wereapproaching Toruń, the Polish general Michał Grabowski, commander of the city, drafted a new military unit – the city watch. Municipal authorities opposed the use of bourgeois as regular soldiers. Against this background, the city came into conflict with general Grabowski. None of these troops representedgreater combat value. They were rather a symbol of the independence of the Free City of Gdańsk. Their existence ended with the conquest of Gdańsk by the Russians and Prussians in 1814.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2015, 37; 251-266
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrematonimy w funkcji społeczno-kulturowej na przykładzie druków ulotnych Wolnego Miasta Gdańska 1920–1939
The socio-cultural function of chrematonyms on the example of advertisement prints in the Free City of Danzig in the years 1920–1939
Autorzy:
Olszewska, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475549.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
chrematonimy
onomastyka kulturowa
druki ulotne
Wolne Miasto Gdańsk
chrematonyms
cultural onomastics
advertisement prints
the Free City of Danzig
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest analiza chrematonimów w realiach historycznych oraz ich roli jako symboli tożsamości kulturowej. Omawiane w tekście niemieckojęzyczne chrematonimy z okresu Wolnego Miasta Gdańska (WMG) 1920–1939 nie były dotąd przedmiotem analizy kulturowej. Podstawę podziału i analizy chrematonimów wyekscerpowanych na potrzeby niniejszego artykułu z druków ulotnych WMG stanowi model badawczy Artura Gałkowskiego (2011) wraz z podziałem chrematonimów w funkcji kulturowo-użytkowej na chrematonimy marketingowe, społecznościowe i ideacyjne. Analiza wykazała, iż nazwy zakodowane w drukach ulotnych są odzwierciedleniem obrazu otaczającego świata mieszkańców WMG oraz utrwalonym symbolem ich tożsamości kulturowej.
The aim of the following article is the analysis of chrematonyms in historical reality and of their role as the symbols of cultural identity. The German language chrematonyms from the period of the Free City of Danzig covered in the following article have not been the object of the cultural analysis so far. The basis of the division and analysis of chrematonyms excerpted on the needs of the following article from the advertisement prints of the Free City of Danzig is constituted by the research model by Gałkowski (2011) together with the division of chrematonyms into marketing chrematonyms, social chrematonyms and idea-creating chrematonyms in the culturally usable function. The analysis showed that names coded in advertisement prints mirror the surrounding world of the inhabitants of the Free City of Danzig and create a fixed symbol of their cultural identity.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2017, 31; 163-175
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początki Polski niepodległej w świetle spuścizny dokumentacyjnej Ignacego Jana Paderewskiego
The beginnings of independent Poland in light of Ignacy Jan Paderewski’s documentary legacy
Autorzy:
Krochmal, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364338.pdf
Data publikacji:
2020-10-30
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Ignacy Jan Paderewski
konferencja pokojowa w Paryżu
traktat wersalski
Galicja Wschodnia
Śląsk Cieszyński
Górny Śląsk
Wolne Miasto Gdańsk
peace conference in Paris
Treaty of Versailles
Eastern Galicia
Cieszyn Silesia
Upper Silesia
Free City of Gdańsk
Opis:
Ignacy Jan Paderewski (1860–1941), jeden z twórców polskiej niepodległości oraz światowej sławy pianista, pozostawił po sobie bezcenną spuściznę dokumentacyjną. Jest ona rozproszona w ponad 20 archiwach i innych instytucjach pamięci w Polsce i innych krajach. Składają się na nią materiały o charakterze biograficznym, ale przede wszystkim dokumenty z jego niemal 60-letniej aktywności artystycznej, politycznej i dyplomatycznej. Już jako znany w świecie artysta Paderewski stanął na czele rządu jedności narodowej w odradzającej się Polsce. Jednocześnie objął funkcję ministra spraw zagranicznych i delegata polskiego na konferencję pokojową w Paryżu. W ciągu niespełna rocznej działalności (od 16 stycznia do 9 grudnia 1919 r.) odegrał kluczową rolę w walce o polskie granice i w budowie podstaw organizacyjnych niepodległego państwa polskiego. Ciesząc się zaufaniem przywódców mocarstw zachodnich, w tym prezydenta USA Woodrow Wilsona, szybko doprowadził do uznania Polski za niepodległe państwo, sprzymierzone z państwami Ententy. Na konferencji paryskiej, wspierany przez Romana Dmowskiego oraz historyków (Szymona Askenazego, Oskara Haleckiego, Władysława Konopczyńskiego) i geografów (m.in. Eugeniusza Romera) toczył dyplomatyczne boje o włączenie do Polski Śląska Cieszyńskiego, Górnego Śląska, Galicji Wschodniej oraz ziem zaboru pruskiego wraz z Gdańskiem. Jego dymisja z funkcji premiera nie zakończyła aktywności na rzecz Polski, którą prowadził na emigracji aż do śmierci w 1941 r.
Ignacy Jan Paderewski (1860–1941), one of the architects of Polish independence and a world-renowned pianist, left behind an invaluable documentary legacy. It is scattered in over 20 archives and other remembrance institutions in Poland and other countries. It comprises biographical materials but above all, documents of almost 60 years of his artistic, political and diplomatic activity. When Paderewski became the head of the National Unity Government in the reborn Poland, he was already a world-famous artist. At the same time, he accepted the position of Minister of Foreign Affairs and Polish delegate to the peace conference in Paris. Over the course of less than a year (from 16 January to 9 December 1919) of activity, he played a key role in the struggle for Polish borders and building the organisational basis for the sovereign Polish state. Enjoying the trust of the leaders of Western powers, including US President Woodrow Wilson, he quickly achieved recognition of Poland as a sovereign state, allied with the Entente. At the Paris conference, supported by Roman Dmowski and historians (Szymon Askenazy, Oskar Halecki, Władysław Konopczyński) and geographers (e.g. Eugeniusz Romer), he fought diplomatic battles for the inclusion of Cieszyn Silesia, Upper Silesia, Eastern Galicia, and the lands of the Prussian partition including Gdańsk, into Poland. His resignation from the post of prime minister did not end his activity for Poland, which he continued as an émigré until his death in 1941.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2020, 27; 243-261
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies