Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "interwar architecture" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
Miejska architektura Poznania w modernistycznej interpretacji Stefana Cybichowskiego
Urban architecture of Poznań in Stefan Cybichowski’s modernist interpretation
Autorzy:
Białkiewicz, Joanna Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1841727.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
modernizm
modernizm klasycyzujący
półmodernizm
międzywojenna architektura Poznania
classicizing Modernism
semi-Modernism
interwar architecture of Poznań
Opis:
Przedmiotem opracowania są poznańskie budowle użyteczności publicznej i architektury przemysłowej zaprojektowane przez Stefana Cybichowskiego w latach 1927–1934 w formach modernistycznych. Pierwsze eksperymenty Cybichowskiego z modernizmem w architekturze świeckiej datują się na połowę lat dwudziestych i wiążą z intensywnym ruchem budowlanym przed PWK oraz ogólnie z rozwojem miasta w okresie międzywojennym. Opisano chronologicznie budynki zróżnicowane pod względem funkcji: Szkołę Handlową, elektrownię na Garbarach, palmiarnię w parku Wilsona, internat Sióstr Urszulanek oraz fabrykę Pebeco. Cybichowski stosował dwa rodzaje „kostiumu modernistycznego”: surowy funkcjonalizm o inspiracjach bauhausowskich dla obiektów przemysłowych oraz modernizm z elementami neoklasycyzmu dla budowli o charakterze bardziej reprezentacyjnym. Należy odnotować jego pionierską rolę we wprowadzeniu funkcjonalizmu w architekturę miejską Poznania.
The subject of this study are the Poznań public and industrial buildings designed by Stefan Cybichowski in 1927–1934 in Modernist forms. Cybichowski’s first experiments with Modernism in secular architecture date back to the mid-1920s and are connected with the intensive building movement before the General National Exhibition (PWK) and the development of the city in general during the interwar period. Buildings with a diverse range of functions were described: the School of Trade, the power plant on Garbary, the Palm House in Wilson Park, the Ursuline Sisters’ boarding school, and the Pebeco factory. Cybichowski used two types of “Modernistic costumes:” strict Functionalism with Bauhaus inspirations for industrial buildings and Modernism with elements of Neoclassicism for buildings of a more formal character. His pioneering role in introducing Functionalism to the urban architecture of Poznań should be noted.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2021, 66; 37-46
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomiędzy. Archeologia badań nad architekturą międzywojenną w Polsce w perspektywie inkluzywnej demokracji spojrzenia
In Between: the archaeology of research on interwar architecture in Poland as seen from the perspective of the inclusive democracy of the gaze
Autorzy:
Leśniakowska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082163.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Opis:
This article, as part of the “new historiography”, deals with the beginnings of modern research on interwar architecture in Poland. The author considers said starting point to be in the first edition of Adam Miłobędzki’s Outline of the History of Architecture in Poland (1963). Miłobędzki was one of the foremost scholars of architecture in Poland and his book was reprinted three times (1968, 1978, and 1988). Thanks to its modern synthesizing form, it occupied from the start a key position in the Polish literature on the subject, and to this day remains a model academic textbook. A strictly personal work, it used the most up-to-date knowledge of the history of Polish architecture at that time, and underlined Miłobędzki’s individualism and intellectual independence from the authorities. The “outline” was not constructed to be a denotative (unequivocal) collection of objects-facts symbols, but rather a connotative (equivocal/polysemous) text open to interpretations. It had, however, the features of a propaedeutic, using cumulative knowledge in an evolutionist manner and according to a phasic model. The history of architecture is narrated through the description of buildings chosen for their innovative role in history. In the system of historical linearity applied therein, the history of architecture breaks off at the beginning of the First World War, thus excluding the interwar period. Its absence was corrected by the addition of a short appendix to the second edition (1968), entitled “Conclusion. Architecture after the First World War”. According to Leśniakowska, the inclusion of the appendix was the result of influence by the neo-avant-garde movement in art and architecture, activated by a generation of modernist “resistance” to socialist realism (of which Miłobędzki was part), which appeared in the mid-1950s. Leśniakowska acknowledges the added “Conclusion” to be the founding text for the study of interwar architectural culture, and reveals its complex simultaneous synchro-diachronic connections, intersections, contexts and sociocodes. The author analyses the reasons why the Outline initially ended on the caesura of 1914; it was the result of a directive of post-war academic art history which stipulated a one hundred years distance from the subject of research. This ruled out movements from the mid-19th century and excluded contemporary culture from art historical studies as being more suitable for art criticism than history of art. It was not until the last edition (1988) that Miłobędzki shifted this caesura to around 1950, which could be explained by the influence of revisionist tendencies in the humanities after the Second World War. Among others, James S. Acker- man considered the separation of history and criticism as unnatural and harmful, leading to limitations and negative cognitive effects. Looking at this dispute from the perspective of the “new historiography”, so vital for shaping artistic/architectural historiography, Leśniakowska points out that the exclusion of the modern/contemporary art and architecture exposes the mechanism of submitting the studies on art to a system of authority and domination, which teaches the “correct” understanding of the past without the phenomena which could pollute it. The exclusion of the interwar period was therefore a “significant oversight”, a decision rooted in the symbolic order of knowledge-authority, a symptom of the problem of “using” art history by a suitably programmed new memory in accordance with the then doctrine of managing tradition. In the theories of text and of seeing (image as text; text as artefact) and in the system of representation, that which is omitted is part of the message, which, with the help of performative practices, provides knowledge about the author of the information. Hermeneutical reading of the Outline by Miłobędzki, and of his index of architectural values, allows us to see how architecture appears as that which is “visible”, and is filled with (politically desirable) meaning. In the index of values established by Miłobędzki, the work of modernist architects was sanctioned, showing not only (and not as much as) what but why there were various forms of modernism in Poland, and how they shaped the mosaic or patchwork landscape of the interwar architecture. The appendix to the Outline has the characteristics of a subjective “attendance list”, which by questioning the automatism and authoritarianism of the “war” caesuras, points out to a cluster of issues that in the 1960s and the contemporary methodological consciousness outlined the preliminarily image of architecture in Poland. They set out the future direction of research on the arts of the first half of the 20th century, which came to the fore with the “new historiography” and critical history of art/architecture with its inclusive democracy of the gaze.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2018, 43; 65-74
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konkurs na kościół Św. Rocha w Białymstoku. Idea świątyni i projekty jej realizacji a główne nurty stylistyczne w architekturze sakralnej II Rzeczypospolitej
Architectural competition for St. Roch’s Church in Bialystok in the context of religious architecture during the interwar period in Poland
Autorzy:
Dolistowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398516.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
architektura sakralna
architektura
okres międzywojenny
kościół św. Rocha
Białystok
konkurs architektoniczny
church architecture
interwar architecture
polish architectural competitions
St. Roch’s church
Opis:
Kościół św. Rocha w Białymstoku jest jednym z najważniejszych dzieł architektury polskiej XX wieku. Przedmiotem artykułu jest konkurs na projekt świątyni ogłoszony w 1926 roku, rozpatrywany w kontekście głównych nurtów stylistycznych obecnych w architekturze polskiej dwudziestolecia międzywojennego. Przeprowadzana analiza wskazała, że konkurs ten − pomimo że żadna z nagrodzonych prac nie została wybrana do realizacji − stanowił moment przełomowy, inicjując zwrot w kierunku form modernistycznych, od tej chwili trwale obecnych w architekturze sakralnej II Rzeczypospolitej.
St. Roch’s church in Bialystok is one of the most important architectural works of the 20th century in Poland. Main subject of the article is an architectural competition for the design of this church, which took place in 1926. The article analyses the competition in the context of polish religious architecture during the interwar period. Despite the fact that none of awarded projects was never realized, the competition was an important stage in evolution of modern church architecture in Poland.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2016, 8, 2; 14-31
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ceglane detale elewacyjne w międzynarodowej wielorodzinnej szczecińskiej architekturze mieszkaniowej
Brick facade details in the Szczecin interwar multifamily residential architecture
Autorzy:
Bizio, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369585.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
architektura modernistyczna
Szczecin
ceramika
modern architecture
ceramics
Opis:
Tematem artykułu jest omówienie sposobu wykorzystanie cegły w detalach architektonicznych w szczecińskiej modernistycznej wielorodzinnej architekturze mieszkaniowej lat 20. i 30. XX wieku. Przykłady szczecińskich detali ukazano na tle użycia ceramiki w europejskiej architekturze modernistycznej z początków XX wieku.
The theme of this article is to discuss the ways of brick use in the architectural details in the Szczecin modernist multi-family residential architecture 20s and 30s the twentieth century. Examples of Szczecin details shown on the background of the use of ceramics in the European modernist architecture of the early twentieth century.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2011, 16; 567-576
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recepcja idei architektury Bauhausu w przestrzeni Łodzi międzywojennej
Accepting the idea of bauhaus architecture on interwar lodz
Autorzy:
Olenderek, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1403666.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
interwar Lodz
idea of the Bauhaus Architecture
public space
apartment building
Łódź międzywojenna
idea architektury Bauhausu
przestrzenie publiczne
apartamentowiec
Opis:
Łódź, podniesiona w okresie międzywojennym do rangi miasta wojewódzkiego, rozwijała się równie burzliwie, ale znacznie bardziej harmonijnie, co na przełomie XIX i XX wieku, tj. w okresie rewolucji przemysłowej. Oprócz nadania Łodzi rangi administracyjnej, w latach 20. XX wieku erygowano diecezję łódzką i utworzono garnizon wojskowy. Wydarzenia te wpłynęły w zasadniczy sposób na kształtowanie struktury przestrzennej i wznoszenie często nowatorskich, a czasami wręcz awangardowych, obiektów architektonicznych, nawiązujących do zasad propagowanych przez znanych artystów – Władysława Strzemińskiego czy Katarzynę Kobro. Współpraca różnych specjalistów w ramach sztuki budowania odcisnęła znaczące piętno w krajobrazie miasta. Do sztandarowych przykładów obiektów zawierających elementy wywodzące się z idei Bauhausu zaliczyć można m.in. gmach Związku Młodzieży Chrześcijańskiej „Polska YMCA” czy szpital wojskowy, którego patronem został gen. Sławoj Składkowski. O rozległej współpracy środowisk twórczych poza budynkami o charakterze publicznym świadczą również liczne obiekty o przeznaczeniu mieszkalnym. Wśród nich za najważniejsze należy uznać kolonię mieszkalną na Polesiu Konstantynowskim oraz kolonię mieszkalną ZUS. Obu tym projektom towarzyszyły przestrzenie rekreacyjne w postaci największego w ówczesnej Europie rozrywkowego Parku na Zdrowiu czy osiedlowego zieleńca ZUS. Podniesieniu sprawności fizycznej mieszkańców i zagospodarowaniu ich czasu wolnego służył także nowo utworzony Park 3 Maja. Równie istotne z punktu widzenia potrzeby rozwiązywania problemów społecznych szerokiej rzeszy łódzkich rodzin robotniczych były osiedla szeregowych domków jednorodzinnych zrealizowane przez TOR na Marysinie III i S tokach. Powszechny w Łodzi międzywojennej głód mieszkaniowy oraz zmiana oczekiwań lokatorów, wśród których byli urzędnicy miejscy, lekarze, adwokaci czy oficerowie wymagający podniesienia standardów nowo wznoszonych lokali mieszkalnych, sprzyjały rozwojowi kamienic luksusowych, domów czynszowych czy willi miejskich. Równie istotnym problemem był analfabetyzm. Działacze społeczni i władze miejskie włączyli się aktywnie w ogólnopolską akcję budowy szkół powszechnych. W 1939 roku miasto mogło poszczycić się kilkunastoma nowymi szkołami. Do nowatorskich gmachów możemy zaliczyć szkołę przy ulicy Rokicińskiej połączoną z przedszkolem. Również w tym okresie wzniesiono, przynajmniej częściowo, znakomity budynek Wolnej Wszechnicy Polskiej przy ulicy P.O.W. Na ile podane przykłady architektury mogą uchodzić za równie wartościowe jak te, które wyszły spod ręki twórców Bauhausu; czy i na ile można im przypisać cechy nurtu międzynarodowego?
Lodz, which was elevated to the regional centre was developing rapidly – much more orderly however – than between the XIXth and XXth century (during the Industrial Revolution). The Lodz Diocese was founded in the 1920s, as well as a military garrison. These activities influenced the shaping of public space and creation of modern, even avant-garde buildings, drawing upon the rules popularized by known artists, such as Władysław Strzemiński or Katarzyna Kobro. The cooperation of various construction specialists made a large impact on the city space. The main examples of architecture with Bauhaus elements are: The Christian Youth Association building (“Polish YMCA”) and Gen. Sławoj Składkowski Military Hospital. Apartment buildings also benefited from this cooperation: Polesie Konstantynowskie and ZUS apartment complexes. These apartments were provided with the biggest entertainment Park (Park na Zdrowiu or ZUS Park) in Europe at that time. The newly constructed Park 3 Maja also served to increase general health and to spend free time. The solution to accommodate many working men and their families was the construction of terraced houses by TOR in Marysin and Stoki districts. The lack of apartments in the interwar Lodz period and demands for better living conditions (lawyers, doctors, officers) fueled the development of luxurious apartments and villas. The other problem was illiteracy. Social activists and city authorities joined in the country wide primary school construction. In 1939 the city had a dozen new schools. The school (connected to a kindergarten) at Rokicińska St. was modern building. Also in this period, an excellent building of The Free Polish University (Wolna Wszechnica Polska) at P.O.W. Stret. An impressive building at P.O.W. St. was partially constructed. Can the provided examples be as valuable as what the Bauhaus authors created? Can they be accepted into the international trend? The author hopes, that these considerations will enrich the knowledge of the process of shaping Lodz city space.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2020, 12, 1; 29-50
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KOŚCIOŁY DEKANATU SOKOŁOWSKIEGO W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM
CHURCHES IN THE DECANATE OF SOKOŁÓW IN THE INTERWAR PERIOD
Autorzy:
Walicki, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/490202.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
dekanat sokołowski, kościoły, architektura sakralna, okres międzywojenny
deanery of Sokołów, churches, sacral architecture, interwar period
Opis:
The decanate of Sokołów was formed in 1921. Till 1939 there were eight parishes in it: Górno, Kamień, Medynia Głogowska, Nienadówka, Sokołów Małopolski, Stobierna and Wólka Niedźwiedzka. On this area, there were eight parochial churches and one filial, seven made of brick and two wooden. Two churches, in Górno and Sokołów Małopolski were built on the edge of interwar period. Some of these temples were partly destroyed durimg the first world war. Up to 1939 new churches were finished and all of them got the full furnishing. The priests took care of all these high places together with the prominent help and involvement of congregation, even those, who lived on emigration.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2017, 24; 509-532
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dynamika – sposób postrzegania geometrii
Dynamics as a way of perceiving geometry
Autorzy:
Dybczyńska-Bułyszko, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145985.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kompozycja przestrzeni architektonicznej
dynamika przestrzeni architektonicznej
neoplastycyzm
rytm w architekturze
kompozycja otwarta
narracja w architekturze
Władysław Strzemiński
Koszczyc-Witkiewicz Jan
Edgar Norwerth
Romuald Gutt
Christian Norberg-Schulz
teoria architektury
polska architektura międzywojenna
composition
architectural space
dynamics of space
neoplasticism
architectural rhythm
open composition
architectural narrative
Jan Koszczyc-Witkiewicz
architectural theory
Polish interwar architecture
Opis:
Architektura modernistyczna w ślad za rozwojem sztuki (malarstwo) wprowadziła dynamikę do kompozycji przestrzennej: neoplastycyzm oparty na rytmie jednostajnym i kompozycji otwartej; funkcjonalizm oparty na komunikacji, czyli sposobie w jaki poruszając się postrzegamy geometrię przestrzeni. W latach 30. XX w. model percepcji przestrzeni zgodny z zasadami fizjologii (rytm jednostajny) zastąpił model percepcji zgodny z zasadami psychologii (teoria bodźców) i bazujący na tworzeniu subiektywnej narracji psychologicznej. Subiektywne wrażenie, niedookreślone, aby umożliwić zróżnicowaną interpretację stworzyło nowy kanon podstawowych elementów kompozycji architektonicznej (Norberg-Schulz): centrum, kierunek, obszar - tym charakterystycznych, że nie definiują granicy formy. Wieloznaczność, czyli swoboda interpretacji przestrzeni dopuszcza (jako opcję zaproponowaną, a nie narzuconą przez architekta) przekaz wartości. Przykładem jest pawilon na światową wystawę w Paryżu w 1937 roku projektu Romualda Gutta, gdzie narracja psychologiczna mimo „formy otwartej” kulminuje się w geometrii konkretnej - czaszy muszli koncertowej. To przekaz architekta, który w 1936 roku uznał, że największą wartością ówczesnej Polski na forum światowym jest jej wartość kulturowa – tu symbolicznie reprezentowana przez koncerty muzyki Chopina.
In the wake of the developing art (paintings) modernist architecture introduced dynamics into spatial composition. Neoplasticism based it on regular rhythm and open composition, while functionalism based it on movement – the way we perceive geometry while moving through space. In the 1930s the spatial perception model in accordance with physiology principles (regular rhythm) was replaced by the perception model in accordance with the principles of psychology (theory of incentives) and relied on the creation of a subjective psychological narrative. The subjective impression, kept vague on purpose, enabled diverse interpretation and created a new canon of the basic elements of architectural composition (Norberg-Schulz): the center, the direction, an area - characteristic because they did not define borders of the form. Ambiguity or freedom of interpretation of the space allows (as an option proposed rather than imposed by the architect) for a transfer of values. The pavilion at the world exhibition in Paris in 1937 with the design by Romuald Gutt can be viewed as an example where the psychological narrative despite the “open form” culminates in definite geometry - the acoustical shell’s dome. It serves as a message from the architect, who in 1936 had decided that the greatest value of Poland in those times, at the international exhibition, was its cultural value - represented symbolically by concerts with Chopin’s music.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2016, 61, 2; 35-52
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura mieszkaniowa międzywojennego Kowna na przykładzie zabudowy ulicy V. Putvinskio
Residential architecture of interwar Kaunas on the example of buildings at V. Putvinskio street
Autorzy:
Niebrzydowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398291.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
architektura mieszkaniowa
historia architektury XX w.
teoria architektury XX wieku
Kowno
residential architecture
history of the 20th century architecture
theory of the 20th century architecture
Kaunas
Opis:
Celem artykułu była ogólna charakterystyka architektury mieszkaniowej zrealizowanej w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku w centrum Kowna. Był to okres intensywnych przemian i rozwoju związanego z uzyskaniem przez to miasto statusu „przejściowej stolicy” Litwy. W pierwszych rozdziałach przedstawiono uwarunkowania, jakie towarzyszyły tym procesom, oraz ich główne kierunki i skalę. W ogólny sposób omówiono najważniejsze aspekty przekształceń struktury urbanistycznej Kowna, wskazano najbardziej prestiżowe realizacje i czołowych architektów. Następnie skupiono się na budynkach mieszkalnych, które w okresie międzywojennym stanowiły największą grupę nowych obiektów. Zakres szczegółowych badań ograniczono do wielorodzinnych budynków mieszkalnych wzniesionych przy ulicy V. Putvinskio, jako reprezentatywnego przykładu zabudowy w centrum miasta. Metoda badawcza obejmowała studia literatury, wywiady z miejscowymi architektami i badaczami architektury, ogląd obiektów, wykonanie dokumentacji fotograficznej. W trakcie badań wstępnych wyłoniono pięć budynków, które poddano analizom porównawczym, m.in. w zakresie stylistyki architektonicznej oraz kształtowania form i rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych. Wyniki badań przedstawiono w podsumowaniu, w postaci wniosków. Najważniejsze z nich wskazują na: odniesienia historyczne widoczne w budynkach wznoszonych w latach dwudziestych, dominację stylu modernistycznego w latach trzydziestych, regionalny charakter kowieńskiego modernizmu, specyficzne elementy i detale architektoniczne, jednoklatkowe układy budynków, swobodny sposób kształtowania pierzei.
The purpose of the article was the general characteristics of residential architecture built in the 1920s and 1930s in the centre of Kaunas. It was a period of intense changes and development, which was connected with the new status of the city as “the transitional capital” of Lithuania. The first chapters present the conditions that accompanied these processes and their main directions and scale. The most important aspects of the transformation of the urban structure of Kaunas were discussed in a general way, the most prestigious projects and leading architects were also indicated. Then, the focus was on residential buildings, which in the interwar period constituted the largest group of new facilities. The scope of detailed studies was limited to multi-family buildings constructed on V. Putvinskio street, as a representative example of residential architecture in the city centre. The research method included studies of relevant literature, interviews with local architects and researchers of architecture, inspection of buildings, photographic documentation. During the preliminary studies, five buildings were selected, which were subjected to comparative analyses, including in the field of architectural styles and shaping of architectural forms as well as functional and spatial solutions. The results of the research are presented in the summary in the form of conclusions. The most important of them indicate: historical references visible in buildings constructed in the 1920s, the dominance of the modernist style in the 1930s, the regional character of modernism in Kaunas, specific architectural elements and details, plans of buildings with single-staircase, and a free-style composition of frontages.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2019, 11, 2; 26-37
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Zrodzone z duszy ludu”. Ochrona sakralnej architektury drewnianej na międzywojennym Górnym Śląsku a polsko-niemiecki spór o narodowy charakter regionu
„Born of the Soul of a People:” Protection of religious wooden architecture in the interwar Upper Silesia and the Polish-German dispute over the national character of the region
Autorzy:
Gorzelik, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218029.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
drewniane kościoły
Górny Śląsk
dziedzictwo kulturowe
translokacja
wooden church
Upper Silesia
cultural
heritage
translocations
Opis:
Ochronę pomników drewnianej architektury sakralnej uznano za jedno z najpoważniejszych wyzwań, przed jakimi stanęli konserwatorzy zabytków Prowincji Śląskiej, działający od schyłku XIX w. Wypracowana przez nich strategia postępowania doczekała się weryfikacji po Wielkiej Wojnie na podzielonym polsko-niemiecką granicą Górnym Śląsku, gdy drewniany kościół wykorzystywano jako dowód na polski lub niemiecki charakter kultury regionu. Metody ochrony zabytków stosowane przez polskich i niemieckich konserwatorów były nieco inne. W Prowincji Górnośląskiej dopuszczano daleko idące przekształcenia przestrzeni i bryły obiektów, by zachować ich funkcję i lokalny pejzaż. Podobnie jak przed I wojną światową dokonywano też translokacji. W województwie śląskim, gdzie prawna i finansowa sytuacja służb konserwatorskich była korzystniejsza, egzekwowano obowiązek opieki nad zabytkami, wspierając parafie dotacjami. Planowano też organizację skansenu w Katowicach, przenosząc do miejskiego parku drewniany kościół z Syryni. Inny obiekt trafił z Knurowa do Chorzowa. W ten sposób dwa największe miasta polskiej części regionu doczekały się obiektów, które miały stanowić świadectwo jego odwiecznej polskości.
Among challenges faced by conservators of the Silesian Province, who operated since the late nineteenth century, protection of monuments of wooden religious architecture was recognized as one of the most important. The strategy, they had elaborated, was verified after the Great War in Upper Silesia divided by the German-Polish border, as the wooden church was used as evidence for Polish or Germanic character of the region’s culture. The methods of monument protection implemented by Polish and German conservators were to some extent different. In the Upper Silesian Province far-reaching transformations of the space and shape of objects were allowed to preserve their original function and a local landscape. As before the First World War, monuments were also translocated. In the Silesian Voivodship, where the legal and financial situation of conservation services was more favorable, parishes were obliged to take care of churches and supported in their efforts with subsidies. There was also a plan to arrange an open-air museum in Katowice, where a wooden church from Syrynia was moved to the city park. Another monument was transferred from Knurów to Chorzów. In this way, the two largest cities of the Polish part of the region obtained objects that were to testify to its eternal Polishness.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2020, 62; 28-41
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Henryk Bekker (Chaim Beker) – żydowski architekt międzywojennego Lublina. In memoriam
Henryk Bekker (Chaim Beker) – A Jewish Architect of Interwar Lublin. In memoriam
Autorzy:
Żywicki, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798736.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Henryk Bekker; Chaim Beker; biografie architektów; architekci żydowscy; budowle Lublina i Lubelszczyzny; modernizm
Henryk Bekker; Chaim Beker; biographies of architects; Jewish architects; history of architecture; history of Lublin; buildings in Lublin and in Lublin region; modernism
Opis:
Dotychczasowe publikacje charakteryzowały Henryka Bekkera (1886-1942) jako działacza politycznego i samorządowego oraz prezesa Rady Żydowskiej Gminy Wyznaniowej w Lublinie. Natomiast żadna z nich nie omawiała jego działalności na polu budownictwa i architektury. Urodził się w Białymstoku jako Chaim Beker, przypuszczalnie w rodzinie zasymilowanych Żydów, wśród których nierzadkie było „spolszczanie” imion i nazwisk. Najprawdopodobniej z tego właśnie powodu w późniejszych latach swego życia występował jako Henryk Bekker. Od 1906 r. studiował w Monachium, w Königlich Bayerische Technische Hochschule. W 1911 r. uzyskał tytuł inżyniera budowlanego. O jego życiu w kilkunastu następnych latach wiadomo tylko, że ożenił się lublinianką Heleną Zynger i przebywał z nią we wschodniej Ukrainie, gdzie w 1918 r. urodziła się córka Irena. Najprawdopodobniej w początku 1922 r. rodzina Bekkerów przybyła do Lublina i zamieszkała przy ul. Bernardyńskiej 24/3. W Lublinie H. Bekker pracował jako wolno praktykujący inżynier budowlany. Aktualny stan badań pozwala połączyć z jego architektoniczno-budowlaną aktywnością 27 projektów, w większości wykonywanych na zlecenie żydowskich inwestorów. Dotyczą one obiektów o różnej randze, skali wielkości oraz architektonicznej wartości. Realizował je w Lublinie i na Lubelszczyźnie. Były wśród nich duże kamienice i oficyny mieszkalne, szkoły, łaźnie rytualne, sklepy, warsztaty rzemieślnicze, niewielkie zakłady przemysłowe oraz instalacje wodociągowo-kanalizacyjne. Spośród obiektów wyróżniających się tak skalą wielkości, jak i poziomem architektonicznym należy wymienić obiekty lubelskie, w tym dwa budynki zrealizowane dla żydowskiego Spółdzielczego Stowarzyszenia Mieszkaniowego „Spółdom” (przy ul. Probostwo 19 i Wieniawskiej 6), kamienice czynszowe przy ul. Okopowej 10, Krótkiej 4 i Ogrodowej 19 oraz Dom Pereca. Wymienione obiekty łączyły się z nurtem modernizmu. Ich architekturę charakteryzowało uproszczenie brył, funkcjonalne rozwiązanie wnętrz, a także redukcja dekoracyjnego detalu. Żadna z nich nie odznaczyła się jakąś szczególną awangardowością w zakresie formy czy rozwiązań technicznych, jednak wszystkie przysłużyły się do unowocześnienia architektury międzywojennego Lublina.
The publications to date have characterized Henryk Bekker (1886-1942) as a political and self-government activist and President of the Council of the Jewish Religious Community. None of them has yet discussed his activities in the field of construction and architecture. He was born in Białystok as Chaim Beker, presumably in a family of assimilated Jews who often “Polonized” their first and last names. It is probably for that reason that in the later years of his life he was known as Henryk Bekker. From 1906 he studied in Munich at the Königlich Bayerische Technische Hochschule, where he received a degree of Construction Engineer in 1911. Little is known about his life during the next dozen or so years except that he married a Lublin resident Helena Zynger and stayed with her in eastern Ukraine, where their daughter Irena was born in 1918. Somewhere at the beginning of 1922 the Bekker family came to Lublin and took up their residence at Bernardyńska St. no. 24/3. In Lublin H. Bekker worked as a freelance construction engineer. The current state of research makes it possible to connect his architectural and construction work with 27 construction designs, mostly commissioned by Jewish investors. They comprise buildings of different status, size and architectural value. He executed the projects in Lublin and the Lublin region: these included large tenement houses and tenement annexes, schools, ritual bathhouses, shops, craftsmen’s workshops, small industrial plants and waterworks/sewage installations. Among the buildings distinguished by both the size scale and the architectural level, we should mention the constructions in Lublin, including two buildings built for the Jewish Cooperative Housing Association “Spółdom” (at Probostwo St. no. 19 and Wieniawska St. no. 6), tenement houses at Okopowa St. no. 10, Krótka St. no. 4 and Ogrodowa St. no. 19 and the Perec House. Those buildings were associated with the trend of modernism. Their architecture was characterized by simplified building bodies, functional interior solutions, and reduction of decorative detail. Although none of them displayed any special avant-garde forms or avant-garde technical solutions, they all contributed to the modernization of the architecture of interwar Lublin.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 4; 141-164
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Troska o utrzymanie kościołów w dekanacie sokołowskim w okresie międzywojennym
Care for churches in the deanery of Sokołów in the interwar period
Autorzy:
Walicki, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1189000.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
dekanat sokołowski
kościoły
architektura sakralna
okres
międzywojenny
deanery of Sokołów
churches
sacral architecture
interwar period
Opis:
In the interwar period in the decanate of Sokołów were eight parochial churches and one filial. Two churches, in Górno and Sokołów Małopolski were built on the edge of interwar period. Some of these temples were partly destroyed during the first world war. Up to 1939 new churches were finished and all of them got the full furnishing. Te priests took care of all these high places together with the prominent help and involvement of congregation, even those, who lived on emigration.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2018, 25; 441-465
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy drewnianej architektury sakralnej na Lubelszczyźnie z okresu dwudziestolecia międzywojennego
Problems of Wooden Sacred Architecture in the Lublin Region Coming from the Period Between Two World Wars
Autorzy:
Błotnicka-Mazur, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887741.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dwudziestolecie międzywojenne
drewniana architektura sakralna
Bohdan Kelles-Krauze
Tadeusz Witkowski
Franciszek Kopkowicz
interwar period
wooden sacred architecture
Opis:
Architektura drewniana od kilku stuleci jest nieodłącznym elementem polskiego krajobrazu. Szczególną rolę odgrywają w nim kościoły, które powoli znikają z architektonicznego pejzażu. Budowle powstałe w okresie dwudziestolecia międzywojennego stanowią odrębną grupę. Po zakończeniu I wojny światowej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości pojawił się problem wyboru odpowiedniej formy architektonicznej dla nowych świątyń. Zastosowana konstrukcja, układy planistyczne i rozwiązania przestrzenne w połączeniu z preferencjami inwestorów zadecydowały o dominacji tradycyjnych form architektonicznych, odwołujących się do nurtu „swojskiego” i stylów historycznych. Poszukiwania „swojskości”, rozumianej jako nawiązywanie do wzorów przeszłości, przebiegały od popularnego pod koniec XIX wieku stylu zakopiańskiego po typ kościoła charakterystyczny dla ziem górskich, z dominującą wieżą na fasadzie. Przegląd form przedwojennych kościołów drewnianych Lubelszczyzny pozwala uznać je za typowe na tle drewnianej architektury sakralnej, powstającej w omawianym okresie na terenie całego kraju. Na Lubelszczyźnie powstało około czterdziestu drewnianych kościołów, z których blisko połowa już nie istnieje lub przestała pełnić swoją pierwotną funkcję. Do najciekawszych realizacji należą projekty wykonane przez dyplomowanych architektów, związanych z administracją państwową. Bohdan Kelles-Krauze był autorem trzech kościołów drewnianych na Lubelszczyźnie: w Leszkowicach, Kłodnicy Dolnej i Olbięcinie. Tadeusz Witkowski zaprojektował kościół dla dzielnicy Dziesiąta w Lublinie, przeniesiony do Pilaszkowic w latach 80. XX wieku. Interesujący projekt kościoła w Białej Ordynackiej z malowniczymi sobotami i charakterystycznym zakopiańskim dachem, wykonany przez Franciszka Kopkowicza nie doczekał się realizacji. Poważnym problemem jest powolne „umieranie” drewnianych kościołów, powstałych w dwudziestoleciu międzywojennym, które są stosunkowo młodymi zabytkami. Często zbyt ciasne dla potrzeb parafii, nie wytrzymują konkurencji bardziej okazałych, nowych, murowanych budowli. Nawet wpis obiektu do rejestru zabytków nie zawsze stanowi jego skuteczną ochronę.
Wooden architecture has been a typical element of the Polish landscape for a few centuries. A special role is played by churches that at present are slowly disappearing from the architectural landscape. Ones that were built in the period between the two World Wars are a separate group. After the end of World War I and after Poland regained independence the problem appeared with choosing a proper architectural form for new churches. The structure, planning arrangements, and spatial solutions that were used, combined with the investors’ preferences, decided that traditional architectural forms dominated; they referred to the “familiar” current and historical styles. A search for “familiarity” understood as referring to the patterns from the past, ranged from the Zakopane Style architecture that was popular at the end of the 19th century, to the type of church characteristic of the Polish highlands, with a dominating spire over the façade. A review of the forms of the wooden churches built before the Second World War in the Lublin region allows stating that they are typical against the background of wooden sacred architecture of the whole country. In the Lublin region about forty wooden churches were built; and nearly half of them do not exist at the moment, or they ceased to perform their original function. The most interesting ones include the projects carried out by professional architects, bound up with the state administration. Bohdan Kelles-Krauze was the author of three wooden churches in the region: in Leszkowice, Kłodnica Dolna and Olbiecin. Tadeusz Witkowski designed the church for the Dziesiąta Quarter in Lublin, transferred to Pilaszkowice in the 1980s. An interesting project of a church in Biała Ordynacka with picturesque “sobotas” and a characteristic roof in the Zakopane Style by Franciszek Kopkowicz finally was not carried out. A serious problem is posed by the slow “dying” of wooden churches built in the interwar period that are relatively new monuments of the past. Often they are too small for their parishes and they cannot win a competition with more impressive, new brick or concrete structures. Even if they are entered in the list of vintage buildings, it does not always protect them efficiently.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 4; 111-129
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola budynków wielospecjalistycznych przychodni Łódzkiej Kasy Chorych jako elementu nowoczesnej architektury miasta w dwudziestoleciu międzywojennym
The Role of the Multispecialised Clinics Buildings of the Health-Insurance Fund in Łódź as Part of the Modern Architecture of the City in the InterWar Period
Autorzy:
BEDNARKIEWICZ, MAGDALENA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/530824.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
Tematy:
Kasa Chorych w Łodzi
reorganizacja lecznictwa ubezpieczeniowego
dwudziestolecie międzywojenne
projekt budowlany ambulatorium wielospecjalistycznego
architektura modernistyczna
Witold Szereszewski
Stefan Krasiłowski
The Łódź Health-Insurance Fund
reorganization of treatment insurance
interwar period
the construction project of ambulatorium
the modernist architecture
Opis:
Łódzka Kasa Chorych funkcjonowała od 1922 r. i obejmowała opieką medyczną miasto wraz z powiatem łódzkim. Pomocy medycznej mieszkańcom udzielano w ambulatoriach umieszczonych w adaptowanych lokalach i w szpitalach miejskich, z którymi Kasa Chorych miała podpisane umowy. Brak własnych budynków dla lecznictwa ubezpieczeniowego zmusił władze Kas Chorych do budowy placówek: szpitala w Łodzi, dwu budynków ambulatoriów przy ul. Łagiewnickiej nr 34/36 i ul. Leczniczej nr 6 oraz sanatorium w Tuszynie. Powstanie tych gmachów w skali kraju stanowiło pionierskie osiągnięcie łódzkiego oddziału Kasy Chorych. Ambulatorium przy ul. Łagiewnickiej nr 34/36 wybudowano w najbiedniejszej dzielnicy Łodzi. Pomieszczenia przeznaczono dla: ambulatoriów, oddziału położniczego i wodoleczniczego, pokoi obserwacyjnych, gabinetów lekarzy domowych. Gmach wzniesiony w latach 1927–1929 według projektu architekta Witolda Szereszewskiego był przeznaczony dla dużej liczby chorych. Nowością były rozbieralnie przy gabinetach lekarskich i doskonale zorganizowane ambulatoria specjalistyczne. Budynek wolnostojący, murowany powstał na działce o powierzchni 1,5 ha. Rzut opracowano na planie litery H z salami dla pacjentów usytuowanymi wzdłuż traktów zewnętrznych. Główne wejście ozdobiono portalem, wysuniętym przed lico muru. Gmach wieńczyła ścianka attykowa z napisem: KASA CHORYCH M. ŁODZI. Drugim przedwojennym obiektem powstałym na zlecenie Kas Chorych był gmach przychodni przy ulicy Leczniczej nr 6 w Łodzi. Na obiekt ten rozpisano w 1925 r. powszechny konkurs architektoniczny, a zaprojektował go architekt Stefan Krasiłowski. Wybudowano go w latach 1930–1932. Przychodnia była wolnostojąca, trzykondygnacyjna, o rzucie opracowanym na wzór litery A. Wejście główne umieszczono od strony ulicy Leczniczej, przy bocznych skrzydłach zaś usytuowano dodatkowe wejścia od bocznych uliczek. Elewacja przychodni, modernistyczna z klasycystycznymi elementami i łukowato ugiętą pierzeją, tworzy zabudowę ulicy Leczniczej. Te dwa łódzkie przykłady przychodni wielospecjalistycznych dla Kas Chorych wpisują się w nowy rozdział w historii rozwoju lecznictwa ubezpieczeniowego. Dokonano wówczas reorganizacji, polepszyły się warunki leczenia. Budynki wybudowano zgodnie z ówczesnymi wymogami i wzorowo wyposażono w sprzęt diagnostyczno-leczniczy. Prowadzono w nich działalność profilaktyczną i leczniczą, tak potrzebną w przedwojennej Łodzi. Użyte materiały stworzyły architekturę ponadczasową, rozpoznawalną, kształtującą przestrzeń i umiejętnie zabudowującą ulicę, z równoczesnym poszanowaniem dla otaczającej ją zieleni.
The Łódź Health-Insurance Fund started functioning in 1922 and provided medical services for the citizens of Łódź and the whole province. Initially, medical help was given in dispensaries organised in adapted premises and city hospitals with which the Health-Insurance Fund had signed necessary agreements. With time, the lack of the Fund’s own buildings forced its authorities to erect a hospital in Łódź, a dispensary consisting of two buildings at 34/36 Łagiewnicka Street and at 6 Lecznicza Street, and a sanatorium in Tuszyn. The foundation of these buildings was a pioneering achievement of the Łódź Health-Insurance Fund on the scale of the whole country.The dispensary at 34/36 Łagiewnicka Street was built between 1927 and 1929, in the poorest district of Łódź, according to the design of Witold Szereszewski. It housed a maternity ward, a hydrotherapeutic ward, observation rooms and rooms for family physicians. It could admit a large number of patients at a time offering dressing rooms and perfectly organised and equipped specialised consulting rooms. The building itself was detached, built of bricks and concrete in the shape of the letter H on a piece of land of 1,5ha. Rooms for patients were situated along outer routes. The front elevation of the building was decorated with a protruding portal, an attic wall and a caption “KASA CHORYCH M. ŁODZI” (“THE HEALTH-INSURANCE FUND OF THE CITY OF ŁÓDŹ”).The other pre-war building founded by the Łódź Health-Insurance Fund was the dispensary at 6 Lecznicza Street. Designed by Stefan Krasiłowski and erected between1930 and 1932, it was a detached, three-storey structure designed in the shape of the letter A. The main entrance was at Lecznicza Street, side-entrances led into the building from surrounding smaller streets. The front elevation of the building was modernistic with classical elements and an arched frontage, which made the building one of the most distinctive architectural elements of Lecznicza Street.The two examples of dispensaries mentioned above marked a new era in the history of insurance health care. They brought much improvement to the conditions of patients’ treatment. The buildings were constructed according to strict requirements of those times and provided with modern medical equipment, which allowed effective prevention and medicinal treatment. Materials used during construction made it possible to create timeless, recognizable architecture shaping space skilfully and with respect to surrounding greenery.
Źródło:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2013, 76/1; 23-28
0860-1844
Pojawia się w:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkoła modernizmu – problem wartościowania architektury budynków szkolnych Warszawy okresu 20-lecia międzywojennego na przykładzie dawnej Szkoły Zawodowej Żeńskiej
School of modernism – the problem of evaluating the architecture of Warsaw school buildings during the interwar period on the example of the former Female Vocational School
Autorzy:
Szumiński, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293454.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
modernizm
dwudziestolecie międzywojenne
wartościowanie dziedzictwa
szkoła
Warszawa
modernism
interwar period
heritage evaluating
school
Warsaw
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie modelowego postępowania w zakresie rozpoznania i oceny wartości kulturowych modernistycznych budynków szkolnych z okresu 20-lecia międzywojennego. Główną częścią pracy jest studium problemowe przykładowej szkoły z tego okresu, którego architektura została poddana ocenie wartościującej. Pozwoliło to na określenie, w jaki sposób zdefiniowane wartości kulturowe i ich nośniki występujące w zabytku przekładają się na wnioski do opracowania koncepcji dopuszczalnych przekształceń w wybranym zespole zabudowy. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, jak analiza wartościująca obiekt zabytkowy wpływa na końcowe uczytelnienie zidentyfikowanych wartości przy projektowaniu współczesnych form architektury w historycznym kontekście. Prezentowany proces badawczy powinien stanowić standard postępowania z podobnymi przykładami architektury doby modernizmu.
The aim of the article is to present a procedure model in the field of recognition and assessment of cultural values of modernist school buildings from the interwar period. The main part of the work is a case study of an exemplary school from this period, whose architecture has been evaluated. This allowed us to determine how the defined cultural values and their carriers appearing in the monument translate into conclusions for the development of permissible transformations in a selected complex of buildings. The article is an attempt to answer the question how the analysis evaluating a monument influences the final presentation of the identified values in contemporary forms of architecture in a historical context. The presented research process should be a standard of conduct with similar examples of architecture of modernism.
Źródło:
Architectus; 2018, 4 (56); 89-102
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Styk trzech dzielnic Warszawy: Śródmieścia, Mokotowa i Ochoty w okresie międzywojennym – wpływ podziału własnościowego (państwo, wojsko, miasto) na typ realizowanej architektury
Point of contact of three Warsaw Districts: Śródmieście, Mokotów and Ochota in the interwar period – impact of ownership related division upon the type of implemented architecture
Autorzy:
Wagner, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145919.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Warszawa
Pole Mokotowskie
architektura dwudziestolecia międzywojennego
modernizm
Warsaw
architecture of 1920s
modernism
Opis:
Inkorporacja przedmieść Warszawy w 1916 roku oraz odzyskanie niepodległości w 1918 r., a co za tym idzie przywrócenie miastu stołecznej rangi wraz ze wszystkimi jego potrzebami, zaowocowało dynamicznymi przeobrażeniami miasta. W artykule autorka zajmuje się analizą obszaru na styku trzech warszawskich dzielnic: Śródmieścia, Mokotowa i Ochoty, przede wszystkim w oparciu o kryterium własności gruntów, rodzaju użytkownika i typu realizowanej architektury. Prześledzenie przemian i procesów, jakie kształtowały ten rejon, pozwalają na sformułowanie wniosku, iż zasadniczy podział własnościowy na grunty państwowe i miejskie łączy się z rodzajem powstałej zabudowy. Na gruntach miejskich wznoszono przede wszystkim zabudowę mieszkaniową najczęściej w ramach spółdzielni budowlano-mieszkaniowych. Na gruntach należących do Skarbu Państwa - gmachy użyteczności publicznej, zwłaszcza o charakterze naukowym, zgodnie z wytycznymi urbanistycznymi, według których na Polu Mokotowskim planowano stworzenie Dzielnicy Nauki. Z gruntów państwowych należy wyodrębnić obszary należące do wojska, na których powstały zarówno obiekty użyteczności publicznej, jak i mieszkalne w ramach Funduszu Kwaterunku Wojskowego (FKW). Od strony architektonicznej, zrealizowane zespoły i poszczególne gmachy stanowią charakterystyczne, często wybitne przykłady zmian zachodzących w architekturze polskiej na przestrzeni trzech dekad (lata 20., 30. i 40.) Od form, projektowanych w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości, nawiązujących do polskiej architektury historycznej, poprzez upraszczanie, modernizowanie klasycznych kompozycji, aż po nowatorskie, modernistyczne projekty wywiedzione ze strukturalno-funkcjonalnych przesłanek, opartych na nowoczesnych rozwiązaniach materiałowo-konstrukcyjnych i kompozycyjnych. Należy podkreślić, że inwestor, jakim było wojsko, angażował wybitnych architektów, często związanych z Wydziałem Architektury PW, tworzących dzieła nowatorskie w skali architektury Warszawy i kraju.
The incorporation of Warsaw suburbs in 1916 and the resumption of independence in 1918, and therefore the restitution of its capital status together with the related requirements, resulted in dynamic changes of the city. In this article, the author analyses the area being te point of contact of three districts of Warsaw: Śródmieście, Mokotów and Ochota, primarily based on the ownership criterion of the land, types of land use and implemented architecture. Tracking back changes and processes that influenced this region allows the author to conclude that the fundamental ownership division into state and city land is linked with the type of erected developments. The urban land was dominated by residential developments, primarily in the form of housing cooperatives. The land owned by the State Treasury hosted public utility buildings, in particular of scientific character, in line with town planning guidelines that provided for the development of the Science District by Pole Mokotowskie. From state land one should distinguish the areas belonging to the army, where both public utility and residential buildings were erected within the Army Quartering Fund (AQF). From the architecture point of view the erected complexes, as well as individual buildings, represent characteristic, frequently outstanding, examples of changes taking place in Polish architecture during thirty years (twenties, thirties and forties). This covers forms designed in the first years after resumption of independence, referring to Polish historic architecture, simplification and modernisation of classic composition and innovative modernistic designs deriving from structural and functional circumstances, based on modern material, construction and composition solutions. It should be emphasised that the army as an investor involved outstanding architects, frequently connected with the Architecture Faculty of the Warsaw University of Technology, creating innovative works in Warsaw and Polish architecture.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 3; 61-92
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies