Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Lutherans" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Pomerania non cantat? Uwagi o ewangelikach z Pomorza Zachodniego, ich repertuarze religijnym i sposobie śpiewania
Pomerania non cantat? Remarks on Lutherans of Western Pomerania, their religious repertoire and way of singing
Autorzy:
Nawrocka-Wysocka, Arleta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521861.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
Tematy:
Kashubians
Lutherans
Slovincians
cantional
religious songs
chorale
Western Pomerania
Opis:
Because of geographical distribution, origin, political involvement and religious specificity, Lutherans of Western Pomerania are treated as a border community. The largest populations of Polish-speaking Protestants occurred in the counties of Lębork, Bytów and Słupsk. This commu-nity disappeared at the end of the nineteenth century, although still in the 20s and 30s, researchers recorded a lot of people who knew the Kashubian dialect. Lutherans in the Kashubian region were generally unknown to religious communities of Masuria, Silesia and the Polish Kingdom. More knowledge about them brought only through a study conducted by Alexander Hilferding — a Russian Slavicist traveling in these areas in 1856. The greatest popularity in the definition of this com-munity has won ethnonym Slovincians propagated by Alexander Hilferding. Available sources and studies mainly publish information on the language, especially its use in church services and teach-ing religion. Thera are, however, extremely rare eyewitness accounts relating used hymn books and cantionals, popularity of a particular repertoire and the context of its practice. From the relation-ship and visitation of church printed from the sixteenth to the eighteenth century, we know that they were used in religious services “Polish songbooks”. The oldest of them is cantional prepared by a priest Simon Krofey from Bytów with a handwritten appendix compiled from the sixteenth to the eighteenth century. Pastor Lorek from Cecenowo immortalized in the consciousness of later generations stereotypes of a tacit and gloomy Kashubian. However, according to later observers, Kashubians sang willingly and often but only a religious repertoire, while the folk song and dance sounded very rare. Considering the available sources it seems that the inhabitants of these lands — like the Protestants from Silesia and Masuria had used their own repertoire, which could be performed in an original and unique way.
Źródło:
Aspekty Muzyki; 2014, 4; 31-51
2082-6044
Pojawia się w:
Aspekty Muzyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pososhkov’s narrow path
Autorzy:
Drozdek, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669533.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Catholic Church
Ivan Pososhkov
Luther
Lutherans
Orthodox Church
Protestants
Russia
Opis:
The paper presents Ivan Pososhkov (1652–1726). He was a Russian merchant, an entrepreneur, and a landowner. His major work was titled The Book on Poverty and Wealth (1724, published in 1842).The author’s aim is to show Pososhkov’s thought about the schismatics, Protestants, particularly, the Lutherans, and the clergy. One of the parts is dedicated to Pososhkov’s vision of the place of piety in the personal life. All these parts show Pososhkov as a self-appointed teacher whose intention was the defense of traditional Orthodox faith of the official Orthodox Church.
Źródło:
Analecta Cracoviensia; 2012, 44
2391-6842
0209-0864
Pojawia się w:
Analecta Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Silesian Lutheranism in the Light of Religious Hymns of Silesian Lutherans
Luteranizm na Śląsku w świetle pieśni śląskich protestantów
Autorzy:
Giel, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/695487.pdf
Data publikacji:
2019-01-07
Wydawca:
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Opis:
The initial point of this article is a content of the hymnal Das Schlesische Provinzial-Gesangbuch (Breslau, sine datum) by the Silesian Lutherans. The historical and poetological analysis presented here on the one hand try to answer the questions how the Silesian authors expressed their religiosity and how the image of God and Jesus Christ was presented by them; on the other hand, it has to point to the common theological motives that are consist in these songs. The presented analysis is accompanied by the belief that music has a fundamental significance to the Christian faith and practice, as it was pointed out also in the treaty Lob der Musik by Martin Luther.
Źródło:
Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2017, 25, 1
2544-6460
Pojawia się w:
Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Luteranizm a Państwo Izrael. Wypowiedzi wybranych międzynarodowych organizacji reprezentujących luteranów w latach 1948-2010
The Lutherans and the State of Israel. The statements of the international lutheran organisations form the 1948 till 2010
Autorzy:
Paszta, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494649.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
luteranie
status Izraela
ekumenizm
polityka
lutherans
state Israel
ecumenism
international policy
Opis:
Tekst podejmuje zagadnienie zaangażowania rozmaitych luterańskich organizacji w kwestie egzystencji i kształtu współczesnego państwa Izrael. Refleksja przedstawiana w artykule dotyczy nie tylko działań instytucji „konfesyjnych” ale również tych spośród organizacji międzywyznaniowych, w których luteranie odgrywają znaczącą rolę. Spektrum zagadnień wyznaczone zostało przez następujące zagadnienia: istnienie państwa Izrael, ideologia syjonizmu i jej odziaływanie, etos państwa żydowskiego wobec religii funkcjonujących w tym państwie, koegzystencja religijna w państwie Izrael, pomoc humanitarna dla żydowskich ofiar Zagłady, pomoc humanitarna dla arabskich uchodźców - ofiar wojen izraelsko-arabskich, kwestia granic międzynarodowych i statusu prawnego Jerozolimy, problematyka praw człowieka. Spośród najbardziej wpływowych instytucji wymienianych w tekście - nie licząc lokalnych Kościołów luterańskich - wyróżnia się Światową Federację Luterańską, Światową Radę Kościołów oraz komisję Kościół i Judaizm LEEKJ. Wypowiedzi wspomnianych organizacji są jednocześnie komentarzem do działań wielkich instytucji międzynarodowych, takich jak ONZ. W tekście przewija się kluczowe pytanie o solidarność z pokrzywdzonymi; czy można działać solidarnie wobec obu stron konfliktu?
The text deals with the confessional involvement of different organisations in the question of existance and shape of the modern State Israel. An object of the reflexion here presented are activities of lutheran international institutions and these ecumenical organisations where lutheran voices seam to be significant. On the horizon of here mentioned questions appear following problems: existance of the State Israel, ideology of sionism and its attitude towards religions, religious coexistance inward the state, humanitarian help for Jewish (after the WWII) refugees, help for Arab refugees (after arab-israeli wars), question of international borders, problem of stately belonging of Jerusalem, and especially – reflexion about human and citizen laws in the Middle East. Among the organisations described in the article one can find Lutheran World Federation, Lutheran Comission Church and Judaism (LEKKJ) and expectionally an overconfessional one: WCC (because of the presence of lutherans there). The author of the article shows, how – from the historical perspective – these institutional bodies – supported or struggled decisons of United Nations related to the main social and religious problems. Text reveals also a development of the attitudes of lutheran christians, among whom the hudge disscusions had have place in the period of 1948 – 2010. One of the crucial problems expressed in this debate is the question brouht up for discussion: ”Solidarity with which side?
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2014, 56, 1; 199-218
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczność krakowskich ewangelików w drugiej połowie XIX wieku do 1918 roku. Szkic z antropologii historycznej
Autorzy:
Kubica, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131376.pdf
Data publikacji:
2021-09-01
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
Krakow Lutherans
religious minority
urban sociology
historical anthropology
modernisation
Opis:
The article presents the community of Krakow Lutherans in an important period of its history. It is done against the background of the process of Josephine colonization in Galicia and the civilization changes of Kraków itself. An important document from the archives of the Krakow congregation was analyzed: “Family Book”, compiled in 1918. It allows to notice a number of phenomena taking place in this community: migration processes, professional and class structure, homogeneity and religious diversity of marriages. The main conclusion of this analysis is the recognition of a large participation of Lutherans in the modernization processes taking place in Krakow and its vicinity. The theoretical framework of this article is the sociology and anthropology of the city, especially the concepts of urban enclaves. St. Martin Church on Grodzka Street and several neighboring tenement houses belonging to the Lutheran parish were (and still are) such an enclave.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2021, 3/281; 131-151
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarys dziejów Reformacji w Wielkopolsce
An Outline of History of the Reformation of Wielkopolska
Autorzy:
Małłek, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/425582.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
Tematy:
Lutherans
Calvinists
Czech Brethren
Arians (antitrinitarians)
“Sandomierz Agreement”
Opis:
The article presents beginnings and development of Protestantism in Wielkopolska (Greater Poland province) till 1570.It is composed of the fol-lowing parts: 1. Beginnings of the Reformation in Wielkopolska; 2. Czech Brethren in Wielkopolska; 3. Lutheranism in Wielkopolska; 4. Calvinists and Arians (Unitarians) in Wielkopolska; 5. Unification of Reformation Denominations. Sandomierz Agreement 1570.Specific feature of the Refor-mation movement was its multi-national character.60 Lutheran parishes of Polish and German speaking communities emerged here.In addition, 64 parishes of Czech Brethren were established under initiative of Czech immigrants, but majority of faithful members were Polish nationals.Calvinist parishes were only three in number while those of Arians (Polish Brethren) formally four, not counting the real existence of a parish in Śmigiel.Despite differences among these various confessions Protestant Churches in Wielkopolska, in fear of the Counter-Reformation, actively joined to unify their confessions.In 1555 Koźminek was the scene of the union between Małopolska (Lesser Poland provice) Calvinists and Czech Brethren in Wielkopolska.Then in 1570 Lutherans, Calvinists and Czech Brethren, excluding Arians (antitrinitarians) concluded a union on a fede-ration base, referred to as “Sandomierz Agreement” with the purpose to mutual recognition of confessions and cooperation.That was an early example of ecumenism among various fractions of Protestantism in Europe.
Źródło:
Gdański Rocznik Ewangelicki; 2016, 10; 21-31
1898-1127
Pojawia się w:
Gdański Rocznik Ewangelicki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia wspólnoty ewangelickiej w Wejherowie i jej cmentarza w latach 1643-1951
History of Lutheran community and cemetery in Wejherowo between 1643 - 1951
Autorzy:
Kurpiewski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/425530.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
Tematy:
Wejherowo
Lutherans
Evangelical cemetery
Opis:
I. Community Wejherowo which was established in 1643 since its inception enjoyed the status of religious tolerance. Its founder Jakub Wejher withdrew the privilege of free and public confession of Lutheranism shortly before his death in 1657. This state of affairs lasted until the end of the eighteenth century. When in 1772 Prussia and Wejherowo by virtue of the Treaty of Partition were seized by the Prussian state, there has been a change in attitude of the authorities to the Protestant population. Over the next decade there has been the rapid influx of them. On the day Prussia intercepted Wejherowo there were only a few dozen protesters in a town. In 1900 the number increased to more than 2.5 thousand (4002 Catholics). In the first quarter of the nineteenth century Wejherowo evangelicals still belonged in terms of organization to the municipality in Bolszewo. They had their own temple there. Their cemetery quarter was designated back to the time of Jakub Wejher in the parish cemetery at St. Trinity Church in Wejherowo . In 1823 several towns were separated from the municipality in Bolszewo and along with Wejherowo a new Evangelical parish was created. At the time the Lutheran church was founded in the town as well as the cemetery in the suburbs. In the years 1907 - 1909 the community built a new grander temple. Change of the borders and retake of Wejherowo by the Polish state in 1920 caused that most of the Evangelical community from the town emi-grated to Germany. During the interwar period the number of faithful fell to about 400 people in the town. The outbreak of war in 1939 for many Germans in Wejherowo was a willed come back to times before 1920. In March 1945 the Evangelical Church was passed by the Polish mu-nicipalities and counties to the Catholic Church in intention for school youth. Today this place is hosted by Catholic Parish of St. Leon, and the church itself is called St. Stanisław Kostka one. II. Cemetery Establishment of a separate Lutheran cemetery should be combined with the rise and construction of a new parish church in Wejherowo in 1823. The cemetery was built around 1826 on the rustic outskirts of Wejherowo at some distance from the church, located on the main street leading to Bolszewo and further to Lębork. It was the double terrace object of a rectangular shape with dimensions of approximately 180 m x 65 m. After 1945 due to a lack of maintenance the cemetery fell into increasing disrepair. The last official funeral was held there in 1947. In 1951, the transformation of evangelical cemetery into the city park was started. Tombs were leveled and mortuary was demolished as well as brick fence surrounding the cemetery. In 2005, at the initiative of the Association of Cemeteries Remembrance and Burial Places in Wejherowo a memorial boulder commemorating the past of this place was erected in the former Protestant cemetery. In October 2012 archaeological excavations were conducted at the former site of the cemetery. The study has been subjected to a small area of approximately 60 m x 10 m located in the front in the oldest part of the structure. The re- burial of the remains excavated during archaeological works belonging to 45 people took place in November 5th 2012.
Źródło:
Gdański Rocznik Ewangelicki; 2013, 7; 82-113
1898-1127
Pojawia się w:
Gdański Rocznik Ewangelicki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów luteranizmu w Łatgalii w tzw. czasach polskich (1561–1772)
Autorzy:
Jeziorski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602844.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
województwo inflanckie
Inflanty Polskie
protestanci
luteranie
szlachta polsko-inflancka
konwertyci
Livonian Voivodeship
Polish Livonia
Protestants
Lutherans
Polish-Livonian nobility
converts
Opis:
Dzieje konfesji luterańskiej w dawnych Inflantach Polskich (łotewskiej Łatgalii) są zagadnieniem bardzo słabo rozpoznanym. Niewielkie zainteresowanie tą kwestią, niezwykle frapującą chociażby z racji położenia Łatgalii i jej funkcjonowania na pograniczu kulturowym, jest przede wszystkim efektem poważnego zdekompletowania bazy źródłowej i jej silnego rozproszenia. Niniejszy tekst ma na celu ukazanie w ogólnym zarysie losów łatgalskiego luteranizmu w okresie, w którym tzw. Inflanty Polskie należały do państwa polsko-litewskiego (1561–1772). Szczególny nacisk położono na relacje luteranów z katolikami, którzy w tzw. czasach polskich mieli w Łatgalii uprzywilejowaną pozycję.
History of Lutheran confession in the former Polish Livonia (Latvian Latgale) is very poorly investigated. Minor interest in this matter, which is fascinating due to Latgale location and its functioning in the cultural borderland, is mainly the effect of a serious decomposition of the source base and its strong dispersion. This text is aimed at showing a general outline of the history of Latgale Lutheranism in a period, when the so-called Polish Livonia belonged to the Polish-Lithuanian Commonwealth (1561–1772). Particular emphasis is put on Lutherans’ relations with Catholics, who had a privileged position in Latgale in the “Polish times”.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2019, 63
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Akcje władz bezpieczeństwa przeciwko środowisku luterańskiemu na Mazurach i Warmii w latach 1947-1956
THE SECURITY APPARATUS ACTIONS AGAINST LUTHERAN COMMUNITIES IN WARMIA AND MAZURY 1947-1956
Autorzy:
Jasiński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/425436.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
Tematy:
LUTHERANS
REPRESSIONS
STALINISM
WARMIA AND MAZURY
Opis:
The communist regime after 1947 tried to divide the Lutheran community in Warmia and Mazury. This was to be achieved by arousing suspicion that the members of that Church were spies on behalf of various Western countries, especially the Scandinavian ones, as the Lutheran Church in Poland maintained vivid contacts with them. At the same time the Lutheran community was seen as pro-German and the clergy were accused of collaboration with the Germans in the times of World War II. They were blamed for the failure of the forced polonisation of the German population, which decided to stay in Poland after the war. In effect two Lutheran priests and several laymen were arrested. The authorities failed to prove the accusations of espionage and the priests and laymen were not sentenced, but they were not fully acquitted before 1957.
Źródło:
Gdański Rocznik Ewangelicki; 2011, 5; 177-199
1898-1127
Pojawia się w:
Gdański Rocznik Ewangelicki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cmentarz ewangelicko-augsburski w Pabianicach – dzieje i analiza wartości artystycznych
The Evangelical-Augsburg Cemetery in Pabianice – history and analysis of artistic values
Autorzy:
Gwarda, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1197953.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
cmentarz
luteranie
ewangelicko-augsburski
Pabianice
Krusche
Ender
Kindler
Cemetery
Lutherans
Evangelical-Augsburg
Opis:
Cmentarz ewangelicko-augsburski powstał w początkach istnienia parafii w Pabianicach. Luteranie zapoczątkowali przemysł tekstylny w mieście i przyczynili się do jego rozwoju, a cmentarz stał się miejscem wiecznego spoczynku najbogatszych mieszkańców miasta. Ich społeczny status i sukces finansowy są widoczne również na cmentarzu – ich nagrobki zostały wykonane przez najlepsze firmy kamieniarskie i uznanych artystów, takich jak choćby Johannes Schilling – profesor drezdeńskiej Akademii Sztuk Pięknych, który jest twórcą figury Chrystusa na nagrobku rodziny Krusche. Większość realizacji pochodzi z lokalnych zakładów, a większość sygnatur na nagrobkach wskazuje na firmy z Łodzi – zakład Antoniego Urbanowskiego i firmę Fiebiger & Frantz, dlatego też na cmentarzu przy ulicy Ogrodowej w Łodzi możemy odnaleźć bliźniacze nagrobki. Na pabianickim cmentarzu znajdziemy realizacje najpopularniejszych stylów i tematów w sztuce sepulkralnej XIX i XX wieku, a także różne typy nagrobków – stele, cippusy, złamane kolumny, obeliski, nagrobki w typie aedicularnym i najpopularniejsze w tym zestawieniu – proste lub stylizowane krzyże. Mimo że często produkowane w wielu egzemplarzach, nadal pozostają cennym świadectwem epoki i wyrazem kunsztu rzeźbiarskiego ich twórców.
The Evangelical-Augsburg Cemetery in Pabianice was founded in the beginnings of the Lutheran parish. Lutherans were founders of the textile industry and they contributed to development of the city. Their cemetery is a place of eternal rest for the members of the wealthiest families of Pabianice. Their social status and fortune is visibly reflected on their graves. The gravemarkers have high artistic values and were made by best sculptural companies and acclaimed artists – such as Johannes Schilling, the professor of Fine Arts Academy from Dresden, who created the statue of Christ on the grave of Krusche family. Most of the realizations were made by local companies and most of the gravemarkers with signatures were made by company of Antoni Urbanowski and Fiebigier & Frantz from Łódź. This is a reason why we can find some identical gravemarkers on the cemetery on Ogrodowa street in the near city. In the Lutheran cemetery there are realisations of most popular themes and styles in sepulchral art of XIX and XX century and many types of gravemarkers such as stellas, cippuses, aediculas, broken columns, obelisks or the most popular – simple or stylized crosses. Even though they were often designed for serial production, they are still beautiful piece of craft and important sign of the past.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2019, 4; 95-118
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz luteranów w Rodzayu abo potomstwie […] piątego ewanyelisty i oyca (1561)
The image of the Lutherans in The Kind, or the Descendants of […] The Fifth Evangelist and the Father (1561)
Autorzy:
Klimek-Grądzka, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044603.pdf
Data publikacji:
2019-04-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Reformation
polemical
Lutheranism
valuation
Opis:
This article is a language-stylistic analysis of an anonymous translation of the Latin polemical text entitled The Kind, or the Descendants of Martin Luther, the Fifth Evangelist and the Father, who Gave Life to Evangelists and their Christian Congregations, who Fight against the Church of God and against Each Other. The analysis has determined that the main organizing principle of the text is the use of parallelisms and oppositions of the kind “sons of Christianity” v. “sons of Satan”, true (faith) v. sectarian (denomination), unity v. diversity. The evaluative narrative and the way in which the particular fractions within the Lutheran church are depicted illustrate a case of a well-balanced polemical, whose main objective is to prove the inferiority of the Reformed denominations.  
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2018, 25, 2; 131-147
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rösnitz/Rozumice. Polifoniczność górnośląskiej tradycji protestanckiej
Rösnitz /Rozumice. Polyphonicity of the upper silesian protestant tradition
Autorzy:
Gładkowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179559.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
reformacja
luteranie
Górny Śląsk
husytyzm
bracia morawscy
pietyzm
Herrnhut
Reformation
Lutherans
Upper Silesia
Hussites
Moravian Brothers
Pietism
Opis:
Autor prezentuje tu uszczegółowione wyniki swoich badań na religijną przeszłością luterańskiej społeczności z miejscowości Rösnitz (dzisiejsza polska nazwa Rozumice) na Górnym Śląsku. Wieś ta jest położona na granicy z dzisiejszą Republiką Czeską. Dziś jest to miejsce pamięci związane z ciągłością protestanckiej tradycji, wliczając w to ruchy przedreformacyjne, od XV wieku. Ciągłość wyznania luterańskiego od 1523 roku społeczności, którą badania autora wykazały, przeczy generalizującej tezie, mówiącej o całkowitej rekatolizacji Górnego Śląska. W tym artykule wyeksponowano jeden z wątków historii tego miejsca pamięci – różnorodności protestanckiej tradycji, jaką ukazują badania przeszłości tej społeczności luterańskiej. Na tę różnorodną tradycję składają się przedreformacyjne ruchy chrześcijańskie, do których należą bracia morawscy, z którymi jeszcze przed końcem XV wieku nawiązali kontakt mieszkańcy Rösnitz. W wierzeniach tej społeczności pojawiają się też wątki charakterystyczne dla waldensów, znane na Śląsku. Ruchy te przygotowały społeczność rozumiczan na przyjęcie luteranizmu. W okresie kontrreformaji społeczność ta nie poddała się rekatolizacji. Później silnie oddziałuje tu ruch pietystyczny, sam hrabia Ludwik von Zinzendof odwiedza Rösnitz, gdzie przemawia do licznie tu zgromadzonych z okolicznych miejscowości przebudzonych. Dochodzi nawet do rozłamu w dotąd zjednoczonej gminie, którego skutkiem było wyemigrowanie zwolenników jednoty braterskiej do Herrnhut.
The author presents here the detailed results of his research on the religious past of the Lutheran community of Rösnitz (today’s Polish name Rozumice) in Upper Silesia. This village is situated on the border with today’s Czech Republic. Today it is a place of remembrance of the continuity of Protestant tradition, including pre-reform movements, since the 15th century. The continuity of the Lutheran denomination of the community since 1523 of the, which the author’s research has shown, contradicts the generalized thesis of total recatholization of Upper Silesia. This article highlights one issue of the memorial site – the diversity of the Protestant tradition shown by the research of the past of this Lutheran community. This diverse tradition consists of pre-reformation Christian movements, including the Moravian Brothers, with whom the inhabitants of Rösnitz had already established contacts before the end of the 15th century. In the beliefs of this community, there are also themes characteristic for Waldensians who were known in Silesia. These movements prepared Rösnitz dwellers for the acceptance of Lutheranism. During the counterreformation period, the community did not undergo a recatholization. Later, Pietism strongly influenced the area, Count Ludwik von Zinzendof himself visits Rösnitz, where he speaks to the many gathered there from the surrounding villages. It even came to a split in this so far united municipality, which resulted in the emmigration of followers of Unita Fratrum to Herrnhut.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2017, 60, 2; 265-282
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje kościoła Bożego Ciała w Elblągu do 1945 roku
History of the Corpus Christi Church in Elbląg until 1945
Autorzy:
Zawadzki, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2144358.pdf
Data publikacji:
2021-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Elbląg
kościół Bożego Ciała
architektura
wyposażenie
luteranie
Corpus Christi church
architecture
equipment
Lutherans
Opis:
U schyłku XIII w. zbudowano na północnym przedmieściu Elbląga szpital i drewnianą kaplicę pod wezwaniem św. Jerzego, którą w 1386 r. zastąpiono murowanym kościołem. Świątynia ta spłonęła doszczętnie w 1400 roku. W jej zgliszczach odnaleziono nietkniętą Hostię, co uznano za cud eucharystyczny. Odbudowany w 1405 r. kościół otrzymał wezwanie Bożego Ciała i stał się sanktuarium znanym w całych Prusach krzyżackich. Od połowy XVI w. do 1945 r. kościół Bożego Ciała był własnością elbląskich ewangelików. W jego wnętrzu zachowało się wyposażenie gotyckie i nowożytne. W związku z wkroczeniem do Elbląga Armii Czerwonej, na przełomie stycznia i lutego 1945 roku kościół został zniszczony i legł w gruzach.
At the end of the 13th century a hospital and a wooden chapel dedicated to St George were built in the northern suburb of Elbląg and replaced by a brick church in 1386. This temple burned down in 1400. In its ruins an intact Host was found, which was considered a Eucharistic miracle. Rebuilt in 1405, the church received the invocation of Corpus Christi and became a shrine known throughout Teutonic Prussia. From the middle of the 16th century until 1945, the Corpus Christi church was owned by Evangelicals from Elbląg. Inside,its Gothic and modern furnishings have been preserved. When the Red Army entered Elbląg in January/February 1945, the church was destroyed and lay in ruins.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2021, 22; 21-32
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jura Gajdzica (1777 – 1840). Chłopski bibliofil i pamiętnikarz z ziemi cieszyńskiej
Jura Gajdzica (1777 – 1840). A peasant bibliophile and a memoirist from the Cieszyn district
Autorzy:
Uljasz, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/425416.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
Tematy:
Gajdzica Jura (1777 – 1840)
Polish diaries
Polish Lutherans
Polish Evangelical Christians
Opis:
Jura (Jerzy) Gajdzica from Cisownica Mała near Ustroń, situated near Cieszyn, a farmer and a cart driver by trade, was a peasant bibliophile and a memoirist. His love for the printed word developed under the influence of his extraordinary respect for the Holy Bible, which was typical of him and other Poles belonging to the Evangelical Church of the Augsburg Confession, who constituted the majority of the population of the Cieszyn district. Jura Gajdzica marked his books with ownership prints: the oldest, handmade peasant ex-libris known in Poland, and a stamp. He left a memoir entitled Dlo pamięci rodu ludzkiego and a chronicle entitled Nieco z kroniki Cieszęśki. Memoirs concerned the years 1805-1823, e.g. wars of Austria and Russia with Napoleon. Jura Gajdzica as well as his memoir and some of the bookplates were discovered by Jan Wantuła (1877-1953) from Ustroń in Cieszyn Silesia, a farmer and a worker, as well as a book lover, bibliognost and a historian.
Źródło:
Gdański Rocznik Ewangelicki; 2013, 7; 42-54
1898-1127
Pojawia się w:
Gdański Rocznik Ewangelicki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartość wychowania w rodzinie luterańskiej w piśmiennictwie staropolskim XVI i XVII wieku
The Value of Upbringing in the Lutheran Family in the Old Polish Literature of the 16th and 17th Centuries
Autorzy:
Nowicki, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/916775.pdf
Data publikacji:
2019-09-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of education
modern history
family
Lutherans
Opis:
The article deals with the issue of the value of upbringing in the Lutheran family as shown in the Old Polish literature of the 16th and 17th centuries. The first of the two parts discusses the formation of Lutheran educational thought in the context of the development of modern culture, reforms of Martin Luther and the work of Philip Melanchthon. The second part demonstrates the reception of these views in Polish pedagogical texts. In these texts, several features specific to the Protestant perspective can be distinguished. First of all, it is a strongly emphasized fear of God, a significant role of the father in the upbringing of not only children but also the whole family together with the retinue (following the example of the Roman tradition), and a rather poorly emphasized woman’s role in the family (only in the context of her maternal function in the period of necessary care for children). Particular importance was attached to the family itself as an institution established by God, to parenthood and the need to carefully educate offspring, to the personal involvement and efforts of both parents to educate their children.  
Źródło:
Studia Edukacyjne; 2019, 54; 103-122
1233-6688
Pojawia się w:
Studia Edukacyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies