Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Constitutional Interpretation" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Prawotwórczy charakter judykatów Sądu Najwyższego w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
The Law-Making Character of the Supreme Court’s Judgments in the Jurisprudence of the Constitutional Tribunal
Autorzy:
Dębowska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1369673.pdf
Data publikacji:
2021-05-08
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Fundacja Krakowski Instytut Prawa Karnego
Tematy:
Constitutional Tribunal
Supreme Court
constitutional interpretation
Opis:
In view of the constitutional crisis that has been going on since 2015, the issue of locating the Supreme Court and the Constitutional Court within the system of State organs seems to be particularly important. One of the questions that should be answered is to what extent the ideas adopted in the 1990s appear to be helpful for the proper positioning of the Supreme Court and the Constitutional Tribunal within the system. The issue of the origins of the aforementioned ideas should also be examined. Answering these questions enables the identification of essential problems related to the way in which the legislator shaped the relationship between the Constitutional Tribunal and the Supreme Court. The topic of this paper is to present the general assumptions the legislator relied on when setting the position of the Constitutional Tribunal, and the question of whether these assumptions remain fully valid – especially with regard to the possibility of reviewing the interpretation of the Supreme Court.
Źródło:
Przegląd Konstytucyjny; 2021, 1; 57-82
2544-2031
Pojawia się w:
Przegląd Konstytucyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Amerykańskie koncepcje interpretacji konstytucji a rodzime teorie: klaryfikacyjna i derywacyjna. Próba porównania
American theories of constitutional interpretation and Polish clarification and derivation concepts. A short comparison
Autorzy:
Boike, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146703.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
legal interpretation
originalism of intent
original meaning
living constitution
wykładnia prawa
oryginalizm
intencjonalizm
Opis:
Autor postawił sobie za cel znalezienie wspólnych elementów amerykańskich koncepcji interpretacji konstytucji oraz polskich opisowo-normatywnych teorii wykładni o charakterze uniwersalnym. Najpierw omówił główne założenia intencjonalizmu, oryginalizmu oraz teorii living constitution (,,żyjącej konstytucji”). Dokonał tego zarówno na podstawie publikacji najbardziej wpływowych przedstawicieli danych kierunków w amerykańskiej jurysprudencji, jak i podając przykłady orzecznictwa Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych. Następnie zarysował zręby teorii klaryfikacyjnej oraz derywacyjnej, dokonując przy tym porównania niektórych założeń z elementami teorii amerykańskich. W rezultacie, pomimo przepastnych różnic dzielących polski i amerykański system prawa, zidentyfikował pewne podobieństwa teorii derywacyjnej z koncepcją living constitution.
The author set himself a goal of finding common elements of American concepts for the interpretation of the constitution and Polish descriptive-normative theories of legal interpretation of universal nature. First, he discussed the main assumptions of intentionalism, originalism and the living constitution theory. He did it on the basis of the publications of the most influential representatives of particular fields of study in the American jurisprudence, as well as giving examples of the case law of the Supreme Court of the United States. Then, he outlined the foundations of the clarification and derivative theory, comparing some assumptions with elements of American theories. As a result, despite the vast differences between the Polish and American legal systems, he identified some similarities between the derivative theory and the concept of living constitution.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2022, 41; 9-19
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przesłanka zubożenia w nadpłacie podatku a wykładnia prokonstytucyjna – refleksje na tle uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego, sygn. akt I GPS 1/11
The Premise of Impoverishment in Tax Overpayment vs. Pro-constitutional Interpretation – Reflections Against the Background of the Resolution of the Supreme Administrative Court, file ref. no. I GPS 1/11
Autorzy:
Skwirowska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51451328.pdf
Data publikacji:
2024-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
tax law
interpretation of law
overpayment
pro-constitutional interpretation
wykładnia prawa
prawo podatkowe
nadpłata
wykładnia prokonstytucyjna
Opis:
This article undertakes an analysis of the correctness of the pro-constitutional interpretation presented in the resolution of the Supreme Administrative Court of June 22, 2011, file ref. no. I GPS 1/11. In the resolution in question, the Supreme Administrative Court, citing constitutional norms, came to the conviction that the right to a tax overpayment is limited by the premise of the taxpayer’s impoverishment. The considerations made therein were met with much criticism from representatives of the literature. And for many years there was also a dispute over the scope of being bound by it, which indirectly may also indicate the negative attitude of the judicature as to the interpretation contained therein. Within the scope of the article, I will express my position as to the correctness of this type of interpretation provided by the Supreme Administrative Court.
W niniejszym artykule podjęto się analizy prawidłowości przeprowadzenia wykładni prokonstytucyjnej zaprezentowanej w uchwale NSA z 22 czerwca 2011 r., o sygn. akt I GPS 1/11. W przedmiotowej uchwale NSA powołując się na normy konstytucyjne doszedł do przekonania, że prawo do nadpłaty podatkowej jest ograniczone przez przesłankę zubożenia podatnika. Rozważania w niej podjęte spotkały się z liczną krytyką ze strony przedstawicieli piśmiennictwa. A przez wiele lat występował również spór co do zakresu związania nią, co pośrednio może wskazywać również na negatywny stosunek judykatury co do interpretacji w niej zawartej. W ramach artykułu wyrażę swoje stanowisko co do poprawności tego rodzaju wykładni przedstawionej przez NSA.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 3(79); 171-182
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi de lege lata na tle stosowania art. 168B K.P.K.
Autorzy:
Szmurło, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131386.pdf
Data publikacji:
2022-07-18
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Article 168b of the Code of Criminal Procedure
evidence
operating surveillance
pro-constitutional interpretation
derivative interpretation
Opis:
The article presents the issue of so-called “subsequent consent” for evidence obtained in thecourse of operating surveillance, and interpretation of Art. 168b of the Code of Criminal Procedure(CCP). The analysis covers, inter alia, the nature of the prosecutor’s decision on the use of evidencein criminal proceedings as well as the issue of meaning of expression “an offence prosecuted ex officio or a fiscal offence other than the offence, against which the control was directed” in the context of its constitutionality and the possibility of its pro-constitutional interpretation.
Źródło:
Civitas et Lex; 2022, 35, 3; 45-60
2392-0300
Pojawia się w:
Civitas et Lex
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekazanie ustawy Sejmowi przez Prezydenta RP do ponownego rozpatrzenia a dyskontynuacja prac parlamentarnych
Presidential referral of a bill to the Sejm for reconsideration vs discontinuation of parliamentary proceedings
Autorzy:
Piotrowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/50371194.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
konstytucja
prezydent
weto
zasada podziału władz
dyskontynuacja
wykładnia konstytucji
constitution
president
veto
separation of powers
discontinuation
constitutional interpretation
Opis:
Jeżeli Prezydent nie wystąpił z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego w przedmiocie danej ustawy przed jej podpisaniem, może z umotywowanym wnioskiem przekazać ustawę Sejmowi do ponownego rozpatrzenia. Tak ukształtowane weto prezydenckie ma charakter zawieszający, co odpowiada konstytucyjnemu modelowi relacji między Prezydentem a parlamentem, wynikającemu z zasady podziału władz. W praktyce zdarza się skierowanie ustawy do ponownego rozpatrzenia krótko przed zakończeniem kadencji Sejmu – tak, że izba nie zdąży odnieść się do wniosku Prezydenta. W takiej sytuacji zgodnie z zasadą dyskontynuacji postępowanie w sprawie weta zostanie zakończone, a weto prezydenckie z zawieszającego zostaje przekształcone w absolutne. Wykładnia Konstytucji uzasadniająca transformację weta nie uwzględnia konsekwencji zasady podziału władz, która wyklucza powierzenie głowie państwa ostatecznej i nieodwołalnej decyzji o losie ustawy. Wątpliwości interpretacyjne dotyczące stosowania zasady dyskontynuacji wobec weta prezydenckiego należy rozstrzygać na rzecz respektowania podstawowych wartości i zasad konstytucyjnych wyznaczających reguły racjonalności ustrojowej.
If the President, prior to signing a bill, has not referred it to the Constitutional Tribunal, he may return the said bill, with a memorandum of explanation attached, to the Sejm for reconsideration. This kind of presidential veto has the effect of suspending the bill, in line with the constitutional model of the president-parliament relationship, as arising from the principle of separation of powers. In practice, it may happen that a bill has been sent for reconsideration shortly before the end of the Sejm’s term and the law makers had no time to respond to the presidential referral. In such case, in accordance with the principle of discontinuation, the veto proceedings are closed, and the president’s suspending veto turns into an absolute veto. The constitutional interpretation in support of such veto transformation fails to allow for the consequences of the separation-of-powers principle, which rules out vesting the head of state with non-appealable and irrevocable decision-making powers in respect of a bill. The interpretative ambiguity over application of the discontinuation principle to the presidential veto should be resolved in such a way as to respect the basic constitutional values and principles that underpin system-of-governance rationality.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2023, 104; 129-140
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityczność w polskiej analitycznej teorii prawa. Zarys problematyki
The Political in the Polish Analytical Legal Theory
Autorzy:
Stambulski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531643.pdf
Data publikacji:
2018-12-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
teoria prawa
polityczność
legitymizacja
źródła prawa
interpretacja konstytucji
theory of law
the political
legitimacy
sources of law
constitutional interpretation
Opis:
Artykuł bada ujęcie problemu polityczności w polskiej analitycznej teorii prawa. Tematyka ta nie była bezpośrednim obiektem rozważań autorów zaliczanych do tej tradycji. Jednak problemy legitymizacji systemu prawnego, źródeł prawa oraz interpretacji konstytucji można uznać za problemy związane z politycznością. Zadaniem autora tworzą one problematykę polityczności w obrębie polskiej analitycznej teorii prawa. Teoria analityczna rozważając te problemu kreśli wizję pożądanego społeczeństwa. Otwarte przyznanie się do problematyki polityczności w teorii analitycznej otwiera nowe pole badawcze. Wymaga to jednak zmiany przyzwyczajeń teoretyków i teoretyczek prawa w obszarze używanego języka. Takie otwarcie niesie ze sobą konieczność wprowadzenia języka filozofii polityki w obręb prawoznawstwa i wypracowanie nowych kryteriów walidacji twierdzeń teoretycznych.
The article examines the concept of the political in the Polish analytical theory of law. This subject was not a direct object of considerations of the authors who worked in this vein. However, the legitimisation of the legal system, sources of law, and the interpretation of the constitution can be considered as problems related to the political. They give rise to the issues surrounding the political within the Polish analytical theory of law. When these problems are considered from the perspective of analytical theory, a vision of the desired society emerges. Frank admission to the problems of the political in analytical theory opens up a new field of research. However, this requires theoreticians of law to change the language they habitually use. Such an opening implies the need to introduce the language of political philosophy within the theory of law and to develop new criteria for validating theoretical statements.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2018, 3(18); 64-73
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sędziowie i granice władzy demokratycznej w świetle Konstytucji RP
Judges and the limits of democratic power in the light of the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Piotrowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693193.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
judiciary
constitution
democracy
constitutional interpretation
judicial independence and independence of judges
władza sądownicza
konstytucja
demokracja
wykładnia konstytucji
niezależność sądów i niezawisłość sędziów
Opis:
The essence of the democratic power established in the Constitution of the Republic of Poland is to limit this power in order to protect the rights of the individual against threats that may be posed by the rule of the majority, especially when this majority seeks to impose its values and beliefs on others. This limitation is expressed both by the principle of the separation and balance of powers and by the principle of a democratic rule of law, and  above all by the principle of the inherent and inalienable dignity of man. In the light of the Constitution, the supremacy of the nation as a constitutional value is not of an absolute nature, especially in the context of the special status of human rights which is anchored in the concept of dignity. The current Basic Law, granting the supreme authority to the Polish nation, requires that the authority of that supremacy be exercised in compliance with the principles and in forms set forth in the Constitution. This means in particular, the constitutional legitimacy of the judiciary to restrict, pursuant to the provisions of the Constitution as the supreme law, the powers of other authorities, as well as the authority (sovereign) exercising its power directly. The existence of independent judiciary leads, on the one hand, to the rejection in the conception of a democratic state, of the assumption of an unlimited scope of power of the governing authority, and on the other hand, to the recognition as a determinant of democracy of only those manifestations of the will of the majority, which have a constitutional legitimacy and are therefore in line with the version of the culture of human rights as enshrined in the Basic Law and which are accepted by judges at the time of the ruling.
Istotą władzy demokratycznej ustanowionej w Konstytucji RP jest ograniczenie tej władzy po to, by chronić prawa jednostki przed zagrożeniami, jakie może stworzyć panowanie większości, zwłaszcza wtedy, kiedy dąży ona do narzucenia innym swoich wartości i przekonań. Ograniczenie to wyraża zarówno zasada podziału i równoważenia władz, jak i zasada demokratycznego państwa prawnego, a przede wszystkim zasada przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka. W świetle postanowień Konstytucji zwierzchnictwo Narodu jako wartość konstytucyjna nie ma absolutnego charakteru, zwłaszcza wobec zakotwiczonego w pojęciu godności szczególnego statusu praw człowieka. Obowiązująca ustawa zasadnicza, przyznając zwierzchnią władzę Narodowi, wymaga uznania za ustrojową przesłanką owego zwierzchnictwa sprawowanie go na zasadach i w formach określonych w Konstytucji. Oznacza to w szczególności konstytucyjną legitymację władzy sądowniczej do ograniczania – ze względu na postanowienia Konstytucji jako najwyższego prawa – pozostałych władz, jak też suwerena sprawującego swą władzę bezpośrednio. Istnienie niezależnego i niezawisłego sądownictwa prowadzi z jednej strony do odrzucenia w koncepcji demokracji założenia o nieograniczonym zakresie woli suwerena jako podmiotu władztwa państwowego, z drugiej zaś – do uznania za wyznacznik demokracji tych tylko przejawów woli większości, które mają legitymację konstytucyjną, a zatem zgodne są z wersją kultury praw człowieka zapisaną w ustawie zasadniczej i w czasie orzekania znajdującą akceptację sędziów.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 215-229
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O możliwości kształtowania świadomości konstytucyjnej przez sądy administracyjne
On the Possibility of Administrative Courts Shaping Constitutional Consciousness
Autorzy:
Chmielarz-Grochal, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085212.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
pro-constitutional interpretation
constitutional reasoning
świadomość konstytucyjna
świadomość prawna
tożsamość konstytucyjna
bezpośrednie stosowanie konstytucji
wykładnia prokonstytucyjna
argumentacja konstytucyjna
sądy administracyjne
constitutional consciousness
legal consciousness
constitutional identity
direct application of the constitution
administrative courts
Opis:
Artykuł ma na celu pokazanie, jak sądy administracyjne (w szczególności Naczelny Sąd Administracyjne) uczestniczą w kształtowaniu świadomości konstytucyjnej obywateli. Główna teza artykułu sprowadza się do tego, że sądy administracyjne kształtują świadomość konstytucyjną przez bezpośrednie stosowanie postanowień ustawy zasadniczej. Tak postawiona teza koresponduje z założeniem, że uzasadnienia orzeczeń będących efektem stosowania konstytucji mają walor edukacyjny. Przykłady z praktyki sądowego stosowania art. 2, przepisów o prawach podstawowych (w tym mających charakter zasad – art. 30 i art. 32) oraz art. 45 w zw. z art. 184 Konstytucji RP pokazują, że uzasadnienia mogą spełniać rolę nośnika wiedzy o ustawie zasadniczej, uregulowanych w niej instytucjach prawnych i istocie praw podstawowych, z uwzględnieniem roli sądu jako gwaranta ochrony praw jednostki.
The article aims to show how administrative courts (in particular the Supreme Administrative Court) participate in shaping the constitutional consciousness of citizens. The main thesis of the article boils down to the statement that administrative courts shape constitutional consciousness through direct application of the provisions of the fundamental law. This thesis corresponds to the assumption that justifications of the judgments being the effect of the application of the constitution have an educational value. Examples from the practice of judicial application of Article 2, provisions on fundamental rights (including those that have the nature of principles: Article 30 and Article 32), and Article 45 in conjunction with Article 184 of the Polish Constitution show that the justifications may fulfil the role of a carrier of knowledge about the fundamental law, the legal institutions regulated by it, and the essence of fundamental rights, taking into account the role of a court as a guarantor of the protection of individual rights.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 2(31); 22-37
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utrata prawa do zasiłku chorobowego w świetle prokonstytucyjnej wykładni ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
Losing entitlement to sickness allowance in the light of the pro-constitutional interpretation of the Act on cash social insurance benefits in respect of sickness and maternity
Autorzy:
Maniewska, Eliza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096127.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
Tematy:
zasiłek chorobowy
utrata prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego
prawo do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy
prawa socjalne
prokonstytucyjna wykładnia ustaw
Konstytucja RP
sickness allowance
losing entitlement to social security benefits
entitlement to social security in the event of incapacity for work
social rights
pro-constitutional interpretation of statutes
Constitution of the Republic of Poland
Opis:
Autorka referuje najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego odnoszące się do przesłanek utraty prawa do zasiłku chorobowego. Wskazuje, że Sąd Najwyższy dostrzegając potrzebę prokonstytucyjnej wykładni art. 17 ust. 1 i art. 13 ust. 1 ustawy zasiłkowej, znacząco liberalizuje przyjmowane dotąd stanowisko.
The author of the article presents the latest jurisprudence of the Supreme Court relating to the premises for losing entitlement to sickness allowance. She points out that the Supreme Court, seeing the need for a pro-constitutional interpretation of Article 17 sec. 1 and Article 13 sec. 1 of sickness and maternity allowance Act, significantly liberalizes the position adopted so far.
Źródło:
Praca i Zabezpieczenie Społeczne; 2021, 12; 42-45
0032-6186
Pojawia się w:
Praca i Zabezpieczenie Społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Retroaktywne stosowanie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania w opiniach Rady do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania
Retroactive application of the GAAR in the opinions of the Polish Tax Anti-avoidance Council
Autorzy:
Kondej, Mikołaj
Stępień, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2123431.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
GAAR
klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania
przepis intertemporalny
retroaktywność
Rada do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania
wykładnia prokonstytucyjna
niezgodność z Konstytucją
general anti-avoidance rule
intertemporal rule
retroactive law
Tax Antiavoidance Council
pro constitutional interpretation of the law
unconstitutionality
Opis:
Przedmiotem artykułu jest krytyczna analiza rozumowania Rady PUO w zakresie kwestii intertemporalnych związanych ze stosowaniem GAAR, w tym zwłaszcza w zakresie możliwości retroaktywnego jej stosowania. Autorzy wskazują konieczność dokonania prokonstytucyjnej wykładni normy intertemporalnej przez Radę PUO. Podkreślają, że zgodnie z praktycznie jednolitymi poglądami doktryny normy tej nie można stosować retroaktywnie. Tym samym podważają zasadność twierdzeń Rady PUO o dopuszczalności stosowania klauzuli do zdarzeń, które rozpoczęły oddziaływanie na wymiar podatku przed 16 lipca 2016 r.
The article contains analysis of the Polish Tax Anti-avoidance Council reasoning relating to intertemporal issues connected with general anti-avoidance rule application. It concentrates on the fact that the council came to the conclusion that intertemporal rule may be applied, in respect to taxes calculated on calendar year basis, for the whole 2016, while the regulation itself came into force as of 16 July 2016. The authors challenge the Council view that it is not entitled to interpret GAAR intertemporal regulation in view of constitutional principals, claiming that the law should be read in such way not to breach rules resulting from this act. As a consequences in their view the Polish GAAR may not be applied to taxable events that were recognized before 16 July 2016.
Źródło:
Kwartalnik Prawa Podatkowego; 2020, 4; 39-54
1509-877X
Pojawia się w:
Kwartalnik Prawa Podatkowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O POJĘCIU INFORMACJI PUBLICZNEJ RAZ JESZCZE
One more Remark on the Concept of Public Information
Autorzy:
Jaśkowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096583.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
informacja publiczna; standardy międzynarodowe; standardy wykładnia celowościowa.
public information; international standards; EU standards; constitutional standards; teleological interpretation.
Opis:
Na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej sformułowano w literaturze i orzecznictwie dwa sposoby ujmowania informacji publicznej, podmiotowe i przedmiotowe. Pierwsze z nich, odwołując się do art. 61 Konstytucji RP, wiąże to pojęcie z wszystkim co dotyczy szeroko rozumianej działalności podmiotów publicznych, niezależnie do jakiego podmiotu się ona odnosi i kto jest autorem informacji. Drugie, nawiązując do pojęcia sprawy publicznej z art. 1 ust. 1 ustawy, łączy je jedynie ze sprawami zbiorowości, wyłączając z tego zakresu informacje pochodzące od osób prywatnych. W artykule przedstawiono szeroko argumenty przemawiające za ujęciem podmiotowym. Wynikają one zarówno ze standardów międzynarodowych i unijnych, podkreślających prawno-naturalny rodowód prawa do informacji, które jest podstawowym prawem człowieka, jak i ze standardów konstytucyjnych, wskazujących na jego wolnościowy charakter. Przemawia to zatem za szerokim ujmowaniem informacji będących przedmiotem tego prawa. Za takim rozumieniem pojęcia informacji publicznej przemawia też wykładnia systemowa i celowościowa ustawy o dostępie do informacji publicznej. Ujęcie przedmiotowe może skutkować bowiem zarówno ograniczeniem jawności życia publicznego, jak i naruszeniem obowiązujących w tym zakresie standardów.
As the formulations of “public information” presented in the publications and in the jurisdiction show, in Polish law there are two different ways in which the concept may be understood on the grounds of Ustawa o dostępie do informacji publicznej (the Access to Public Information Act). The first sense of the concept pertains to rights and is applicable to public bodies and their activities in a broad sense of the term, no matter  which public body is involved and who has created the information. The second is the subjective sense and refers to the concept of public information as defined in Art. 1 Part 1 of the Act, in which it applies only to matters concerning a group or community, not information generated by private individuals. This article presents the arguments for the concept of public information in the sense of a right. These arguments are derived from international and EU standards, which say that the right to information comes from natural law and is one of the fundamental human rights. Other reasons may be derived from the standards embedded in the Polish Constitution, which show that the right to public information is a freedom. This implies that there should be a broad scope to cover the types of information that come under this right. Another point in favour of this understanding of “public information” is the systemic and teleological interpretation of the Act. The subjective sense could lead to a restriction of the transparency of public affairs and infringe the applicable standards.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze; 2020, 20, 3; 205-236
2353-8139
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interpretacja konstytucyjnej zasady bezpłatności nauczania
Interpretation of the Constitutional Rule of Free Education
Autorzy:
Bucińska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1871080.pdf
Data publikacji:
2019-11-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The right to education belongs to the fundamental rights of an individual in the contemporary society. Maintaining and development of the society's potential depends on realization of this right. Hence, the right to education should be perceived not only as an individual value, but also as an important good of the whole society. The universal dimension of the right to education is stressed by international documents on human rights, in this way effecting standardization of defining the rights of an individual also on the national level. The Constitution of the Republic of Poland of 1997 in Art. 70 recognizes the right of every citizen to education, at the same time  pointing to the public authorities' duty to secure general and equal access to education for all the citizens. One of the ways of implementing the rules of general and equal access to education is the constitutional rule of educational performances being free. Hence, the rule of free education plays the role of a subsidiary means to achieve the aim, which is a general and equal access to education. As an exception, the constitution allows the possibility of introducing paid education in higher education institutions. However, this only concerns public institutions and it cannot include all educational performances. Introducing a fee is possible by way of an act, and its amount is limited by the legal order. In the interpretation decision of the Constitutional Tribunal it was said that it is permissible to introduce fees in public higher education institutions in the range and amount that is indispensable because of the costs of education.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2006, 16, 1; 159-171
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykładnia prokonstytucyjna w praktyce. Przykład stalkingu
The Practice of Making an Interpretation in a Constitutional Context. The Example of Stalking
Autorzy:
Szczucki, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/519074.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Fundacja Utriusque Iuris
Opis:
When introducing a new type of criminal offence, i.e making the decision to criminalize something or to modify the present regulations, the lawmaker is obliged to take into account the constitutional context. In consequence, it means that the lawmaker must indicate the values, colliding with themselves, related to the planned regulation. Next, keeping the rule of proportionality in mind, the norm should be made in such a way that corresponds to and fits to the system of values expressed in the Constitution of Poland. The aim of this article is to show the practical aspect of proconstitutional interpretation in Polish criminal law based on the example of a new type of criminal offence that is on the example of stalking.
Źródło:
Forum Prawnicze; 2013, 6 (20); 18-28
2081-688X
Pojawia się w:
Forum Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiana znaczenia pojęcia małżeństwa w niemieckiej ustawie zasadniczej. O meandrach dynamicznej wykładni postanowień konstytucyjnych
Change of the Concept of Marriage in the German Constitution. On Meanders of the Dynamic Interpretation of Constitutional Provisions
Autorzy:
Łącki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/518569.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Fundacja Utriusque Iuris
Tematy:
marriage
constitution
Germany
dynamic interpretation
civil unions
same-sex marriage
human rights
fundamental rights
constitutional adjudication
Opis:
On July 20, 2017, the Bundestag has passed a law on the introduction of the right to marry by persons of the same sex. The adopted legislative solution is contro- versial regarding its compliance with the German Basic Law, i.e. with its art. 6 § 1: “marriage and family are under special protection of the State.” The dispute concerns whether the necessary element of the constitutional concept of marriage was – and still is – a difference in the sex of the spouses. This paper has three basic objectives: first, the identification of the essential arguments raised in favour of amendment’s compliance with the Basic Law; secondly, to examine whether the position on the compliance of this amendment with the Basic Law requires adop- tion of a dynamic interpretation of constitutional provisions; thirdly, assuming an affirmative answer to the second question, to identify the process that led to the change in the meaning of the Basic Law in respect to the concept of marriage.
Źródło:
Forum Prawnicze; 2018, 2 (46); 25-41
2081-688X
Pojawia się w:
Forum Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucjonalizm przeciwko demokracji konstytucyjnej? Uwagi na tle Against Constitutionalism Martina Loughlina
Constitutionalism Against Constitutional Democracy? Remarks on Martin Loughlin’s Against Constitutionalism
Autorzy:
Włoch, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197704.pdf
Data publikacji:
2023-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucjonalizm
demokracja konstytucyjna
światopogląd
interpretacja
constitutionalism
constitutional democracy
worldview
interpretation
Opis:
The subject of the article is a polemic with M. Loughlin’s thesis that constitutionalism as a philosophy of governance can be realized only in one form. Referring to the theory of worldviews, it can be said that the styles of constitutional interpretation stem from different experiences and accompany different practices. Although various doctrines may be united by a commitment to democracy, irreducible social pluralism determines the constant dispute over the best interpretation of the constitution. Constitutional democracy can be one of the forms of constitutionalism, if it is perceived as an interpretative concept.
Przedmiotem artykułu jest polemika z tezą M. Loughlina, iż konstytucjonalizm jako filozofia rządzenia może być urzeczywistniona tylko w jednej formie. Odwołując się do teorii światopoglądów stwierdzić można, że style interpretacji konstytucji wyrastają z odmiennych doświadczeń i towarzyszą odmienny praktykom. Aczkolwiek różnorodne doktryny łączyć może przywiązanie do demokracji, to nieredukowalny pluralizm społeczny determinuje nieustający spór o najlepszą interpretację konstytucji. Demokracja konstytucyjna może stanowić jedną z form konstytucjonalizmu, jeżeli ujmuje się go jako pojęcie interpretacyjne.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 2(72); 51-62
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies