Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "modernizm" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-13 z 13
Tytuł:
Wzdłuż marginesów. Marginal Modernity Leonarda F. Lisiego
Along the Margins. Leonard F. Lisi’s Marginal Modernity
Autorzy:
Jauksz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1363553.pdf
Data publikacji:
2015-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
modernism
originality
influence
Scandinavia
Ibsenism
modernizm
wpływ
oryginalność
Skandynawia
ibsenizm
Opis:
Przedmiot recenzji, książka Leonarda F. Lisiego Marginal Modernity. The Aesthetics of Dependency from Kierkegaard to Joyce, jest ambitną próbą rekonstrukcji kartograficznych praktyk badaczy modernizmu europejskiego. Wskazując na północne peryferia kontynentu, Lisi stara się ukazać, w jaki sposób sformułowana w obrębie filozofii Sørena Kierkegaarda estetyka zależności (the aesthetics of dependency), gównie za sprawą recepcji dramatów Henrika Ibsena, rozprzestrzeniła się w literaturze Zachodu, wpływając na sposób pojmowania sztuki, człowieka i jego miejsca w świecie w dziełach twórców takich jak Henry James, Hugo von Hofmannsthal czy Reiner Maria Rilke.
The topic of this review, Leonard F. Lisi’s book Marginal Modernity. The Aesthetics of Dependency from Kierkegaard to Joyce, is an ambitious attempt to reconstruct the cartography practiced by scholars of European modernism. Examining the northern periphery of the continent, Lisi tries to show how an aesthetics of dependency, formulated within the philosophy of Søren Kierkegaard, was disseminated in Western literature, chiefly through the reception of Henrik Ibsen’s plays, influencing the perception of art, humanity, and our place in the world in the works of such artists as Henry James, Hugo von Hofmannsthal, and Rainer Maria Rilke.
Źródło:
Forum Poetyki; 2015, 2; 120-129
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ klimatu na formy brazylijskiej architektury modernistycznej w latach 1925–1960
The influence of the climate on the forms of Brazilian modernist architecture in the years 1925–1960
Autorzy:
Rytel, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366599.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Brazylia
architektura
modernizm
uwarunkowania klimatyczne
Brazil
architecture
modernism
climatic conditions
Opis:
Brazylijska architektura modernistyczna rozwijała się w ramach ruchu nowoczesnego od drugiej połowy lat dwudziestych XX wieku. Od początku obrała własną drogę rozwoju dostosowując importowane rozwiązania charakterystyczne dla europejskiej awangardy do warunków klimatycznych Luzytoameryki. Moderniści, czerpiąc z tradycji portugalskiego baroku kolonialnego, dodali do środków wyrazu brazylijskiej wersji stylu międzynarodowego przetworzone formalnie elementy lokalnej tradycji. Istotną rolę w kształtowaniu indywidualnego charakteru architektury brazylijskiej w omawianym okresie odgrywały osłony przeciwsłoneczne, ceramiczne okładziny ścian czy też tropikalna roślinność wprowadzona jako integralny element rozwiązań projektowych.
Brazilian modernism in architecture developed within the Modern Movement starting from the second half of 1920s, from the very beginning seeking to assert its individuality by adapting the imported solutions of European avant-garde to the climatic conditions of South America. Drawing from the tradition of Portuguese colonial baroque, modernist architects enriched the Brazilian version of International Style with some formally processed elements of the local tradition. Important features which shaped the individual character of Brazilian architecture of the time included sun shades, ceramic wall facings and the tropical flora used as an integral part of the designs.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2013, 58, 4; 57-78
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Ja nie opisuję”. Opis w poglądach estetycznych i praktyce pisarskiej Stanisława Przybyszewskiego
“I Do Not Describe:” Description in Stanisław Przybyszewski’s Works and Aesthetic Views
Autorzy:
Wedemann, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1337968.pdf
Data publikacji:
2020-10-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
description
novel
realism
naturalism
modernism
expressionism
powieść
realizm
naturalizm
modernizm
ekspresjonizm
Opis:
Artykuł podejmuje znany problem złożonych relacji między twórczością Stanisława Przybyszewskiego a naturalizmem, przenosząc go jednak z płaszczyzny stricte światopoglądowej na bardziej poetologiczną. W centrum uwagi umieszcza bowiem spór o opis i opisowość jako te składniki dzieła literackiego (lub malarskiego), które konstytuują obraz świata. Rzecz dotyczy więc styku estetyki z epistemologią.
The article addresses the well-known problem of the complex relations between the works of Stanisław Przybyszewski and naturalism. However, this problem is not discussed in terms of ideology but poetics. The focus is on description and descriptiveness as components of a literary (or painterly) work of art and their role in representing the world, i.e. relations between aesthetics and epistemology.
Źródło:
Forum Poetyki; 2020, 20; 50-61
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernistyczny układ urbanistyczny śródmieścia Gdyni jako Pomnik Historii
Modernist urban layout of Gdynia downtown as a monument of history
Autorzy:
Hirsch, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1358009.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
modernizm
architektura
zabytki
dziedzictwo kulturowe
Gdynia
modernism
architecture
monuments
cultural heritage
Opis:
W 2015 roku układ urbanistyczny śródmieścia Gdyni został uznany przez Prezydenta RP za Pomnik Historii. Kilka lat wcześniej, w 2007 r. zespół ten został wpisany do rejestru zabytków. Śródmieście zostało zaprojektowane i zrealizowane w znacznej części w latach 20. i 30. XX wieku. Wyjątkowym walorem jest unikatowy w skali europejskiej zespół zabudowy modernistycznej o różnych funkcjach. Jest to przez cały czas, tętniąca życiem centralna dzielnica miasta, w której nieuniknione są różne przekształcenia. Wprowadzenie ochrony konserwatorskiej sprawiło, że rozwój i modernizacja tej części miasta, musi się odbywać w harmonii z zachowaniem walorów dziedzictwa kulturowego. Polskie prawo nie przewiduje specjalnych procedur dotyczących ochrony i zarządzania terenami Pomników Historii. Jednakże w celu zaplanowania zrównoważonego rozwoju i ochrony walorów tego szczególnego obszaru, planuje się wykorzystać rekomendację UNESCO, w sprawie historycznego krajobrazu miejskiego.
In 2015, the urban layout of the city center of Gdynia was recognized by the President of the Republic of Poland as a Monument of History. A few years earlier, in 2007, the complex was entered into the register of monuments. The city center was designed and built in the 1920s and 1930s. Of outstanding value is the unique in the European scale complex of modernist buildings with various functions. It is all the time a vibrant central district of the city, in which various transformations are inevitable. The introduction of conservation protection has meant that the development and modernization of this part of the city must be carried out in harmony with the preservation of the cultural heritage. Polish law does not provide for special procedures for the protection and management of the areas of Monuments of History. However, in order to plan the sustainable development and protection of the values of this special area, it is planned to use the UNESCO recommendation on the historical urban landscape.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2019, 7; 51-60
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Boobalk, Schubert i szyfry
Boobalk, Schubert and Codes
Autorzy:
Kaliszuk, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1335001.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Ryszard Schubert
modernism
rozmanticism
avant-garde
modernity
intertext
modernizm
rozmantyzm
awangarda
intertekst
nowoczesność
Opis:
Artykuł dotyczy relacji międzytekstowych w utworze Ryszarda Schuberta Trenta tre, uznawanym za schyłkowe osiągnięcie polskiej literatury neoawangardowej. Autor pokazuje, w jaki sposób Schubert konstruuje odniesienia do literatury romantycznej oraz do modernistycznych tekstów dialogujących z romantyzmem. Identyfikuje potencjalne źródła cytatów i aluzji, a także zwraca uwagę na relację między utworem Schuberta a niedokończonym opowiadaniem Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Zasadniczym celem budowania połączeń międzytekstowych okazuje się problematyzacja kluczowych opozycji literatury nowoczesnej, a tym samym ilustracja schyłkowości samej formacji i spowolnienia dynamiki tych procesów, które decydowały o jej produktywności.
An article presenting intertextual relations included in Trenta Tre written by Ryszard Schubert, which was recognised as a late achievement of Polish neo avant-garde literature. The author demonstrates how Schubert creates references to the romantic literature and to the modernist texts engaged in a dialog with romanticism. He identifies the potential sources for quotations and allusions, and also draws readers’ attention to the relationship between that work by Schubert and an unfinished story written by Krzysztof Kamil Baczyński. The main purpose of creating the intertextual connections is to present the problem of key oppositions in modern literature, and thus to illustrate the decline of the very formation itself and the downturn in the dynamics of the processes that affected its productivity.
Źródło:
Forum Poetyki; 2019, 18; 86-101
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
George Eliot, George Henry Lewes i mechanizmy literackiego oddziaływania
George Eliot, George Henry Lewes and the Mechanisms of Literary Influence
Autorzy:
Jauksz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365764.pdf
Data publikacji:
2017-03-06
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
poetics of the novel
realism
experience
modernism
psychology
poetyka powieści
realizm
doświadczenie
modernizm
psychologia
Opis:
Celem artykułu jest analiza wybranych wątków przemian w obrębie poetyki dziewiętnastowiecznej powieści, do których dochodzi pod wpływem rozwoju psychologii i innych nauk społecznych. Przypadek intelektualnej interakcji między George Eliot a Georgem Henrym Lewesem, partnerów tak w życiu, jak i w zainteresowaniach literackich, pozwala zaobserwować jak bliskie były ambicje realistycznych pisarzy oraz badaczy życia społecznego w zakresie odkrywania mechanizmów ludzkiej psychiki. Sceny z życia duchownych oraz Miasteczko Middlemarch, czytane z perspektywy Virginii Woolf, pełne sa przykładów na to, w jaki sposób studia Lewesa wpłynęły na literackie projekty Eliot.
The article’s aim is to analyze some of the nineteenth-century transitions within the poetics of the novel as influenced by the development of psychology and other social studies. The case of an intellectual interaction between George Eliot and George Henry Lewes, partners both in life and in literary interests, permits observation of how closely the aims of realistic writers were able to be aligned with social studies scholars’ ambitions to discover the mechanism of human psyche. Observed from Virginia Woolf’s perspective, Eliot’s Scenes from Clerical Life and Middlemarch offer examples of how Lewes’s studies influenced to some extent the shape of Eliot’s literary projects. 
Źródło:
Forum Poetyki; 2017, 7; 18-31
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transnarodowy modernizm a problem temporalnej spacjalizacji w Budowie chińskiego muru Franza Kafki
Transnational Modernism and the Problem of Temporal Spatialisation in Franz Kafka’s “The Great Wall of China”
Autorzy:
Sriratana, Verita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1363460.pdf
Data publikacji:
2015-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
spatialisation of time
modernism
Franz Kafka
temporalisation of space
temporalizacja przestrzeni
spacjalizacja przestrzeni
modernizm
Opis:
Zazwyczaj przyjmuje się, że czas postrzegany może być tylko w kategoriach przestrzennych i że spacjalizacja czasu, uzależniając go ściśle od tego, co materialne, ogranicza moc jego abstrakcyjności lub wirtualności. Literatura modernistyczna, tak jak zwykle ją się rozumie, przyswaja ten paradygmat, sugerując jednocześnie, że również przestrzeń tłumaczyć można w kategoriach czasowych, temporalizacja przestrzeni dekonstruuje fasadę trwałych oraz skodyfikowanych znaczeń przestrzennych. Derrida definiuje tę czasoprzestrzenną (inter)reakcję i logiczną współznaczenie jako  „rozsunięcie” (espacement). Niemniej jednak analizy czasu i czasowości, jak również przestrzeni/miejsca i przestrzenności w twórczości modernistycznej  często wpadają w pułapkę z powodu problemu czasowego następstwa, a następnie z powodu błędnego przekonania, że przestrzeń jest nieruchoma. Problem następstwa znajduje się w przekonaniu, że czas płynie i przestaje być natychmiast(owy), pozostawiając po sobie tylko Derriański „ślad”, który jest przestrzenny. Pojęcie to jest problematyczne, ponieważ opiera się na implikacjach, że przestrzeń jest nieruchoma i pasywna, wbrew temporalnej „rozsunięcie” czy temporalnemu następstwu, i że ślady czasu są w niej biernie odciśnięte. Dowodzę, że przestrzeń daleka jest od nieruchomości i pasywności. Jej dynamika czyni spacjalizację czasu problematyczną.  Opowiadanie Franza Kafki „Budowa Chińskiego Muru” (napisane w 1917 roku) jest dobrym przykładem modernistycznej twórczości, która nie tylko problematyzuje pojęcia czasu i czasowości oraz przestrzeni i przestrzenności, ale stawia w centrum problem spacjalizacji czasu.
It is often understood that time can only be perceived in terms of space and that spatialisation of time limits the power of the abstract, or the virtual, by making it strictly dependent on material conditions. Modernist literature, it is often understood, appropriates this conceptual paradigm while hinting at a possibility that space can also be perceived in terms of time and that temporalisation of space deconstructs the façade of fixed and codified spatial meanings. Derrida defines this spatio-temporal (inter)reaction and logical co-signification as spacing (espacement). However, analysis of time and temporality, as well as analysis of space/place and spatiality, in modernist writing often falls into the pitfall of the problem of temporal succession and, subsequently, of the misconception that space is fixed. The problem of succession lies in the notion that time passes and ceases to be instant(ly), leaving only a Derridean “trace”, which is spatial. This notion is problematic as it is based on the implications that space is firmly fixed and passive despite temporal “spacing”, or succession, and that space is passively imprinted upon with traces of time. I argue that space is far from fixed and passive. Its dynamism renders spatialisation of time problematic. I propose that Franz Kafka’s “The Great Wall of China” (written in 1917) is a fine example of a modernist writing which not only problematises the concepts of time and temporality as well as of space and spatiality, but also puts on centre stage the problem of spatialisation of time. With its physical and ideological gaps and fragments as well as traces of illusory and unfinished signification, the “piecemeal” construction of the Great Wall of China in Kafka’s short story not only exposes the process of spatialising time, but also reflects the modernist subtle re-evaluation of such a conceptual paradigm.
Źródło:
Forum Poetyki; 2015, 2; 66-79
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Viana de Lima (1913/1991) - wobec narodzin nowoczesnej architektury europejskiej
Viana de Lima (1913-1991) - a Portuguese architect within the panorama of modern European architecture
Autorzy:
Campos, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366626.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Alfredo Viana de Lima
Portugalia
architektura XX w.
modernizm
Portugal
20th century architecture
modernism
Opis:
Esej ten pragnie umiejscowić dzieła najważniejszego portugalskiego architekta dwudziestego wieku w kontekscie europejskim, omawiajac tło i prezentując projekt domu Casa Cortez w Porto w kontekscie międzynarodowego modernizmu. Budynek ten, rozebrany w 1971 r. uważany jest za pierwszy przykład modernizmu w Portugalii. Wyznaczył też drogę do wielkiej kariery architekta Viany de Limy, zmarłego 20 lat temu. Jego wkład w architekturę modernizmu dopiero dziś zaczyna być przedmiotem zainteresowań i badań naukowych, dzięki którym rozpoznawane są najważniejsze cechy budownictwa północnej Portugalii w latach od 1940-1980. Był to takze złoty wiek aktywności architekta Viana de Limy w takich miastach jak Porto, Feira, Bragança, Caminha, Esposende, i inne. Prace Viana de Limy koncentrowały sie na wielu polach i obejmowały również nieocenioną dziś działalność w zakresie ochrony dziedzictwa architektonicznego zarówno na terenie Portugalii jak i w innych krajach, zwłaszcza w Brazylii i w Maroku.
The essay intends to situate the production of the most important Portuguese architect of the twentieth century in the European context, framing the draft of a house constructed in the city of Porto in the context of the International Modernism. This work (demolished in 1971) is considered the first Modern housing example in Portugal, and paves the way for a major career of Architect Viana de Lima, who died 20 years ago. His contribution to the architectural movement begins at the moment being the subject of interest in academic research and the discovery of the most important features of the architecture produced in the North of Portugal between 1940 and 1980 - the golden period of activity of the Architect in cities such as Porto, Feira, Bragança, Caminha, Esposende, etc. Its activity was very broad and included also an invaluable contribution in the field of safeguarding built heritage, both in Portugal and other countries in the world, particularly Brazil and Morocco.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 2; 76-91
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pisanie bez słów: poetyka kontekstów Błoka
Writing Without Words: Blok’s Contextual Poetics
Autorzy:
Williams, Timothy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365767.pdf
Data publikacji:
2017-03-06
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
symbolism
poetry
poetyka kontekstów
Algernon Swinburne
migratory words
modernism
Aleksandr Błok
Lidia Ginzburg
symbolizm
poezja
wędrujące słowa
modernizm
Opis:
Artykuł przedstawia wkład Lidii Ginzburg w badania nad poezją Aleksandra Błoka, opisuje kontekst tego wkładu w „błokistyce” radzieckiej i rosyjskiej oraz na Zachodzie. Zwracając uwagę na fakt, że Ginzburg bardziej słynie ze swojej przełomowej monografii o dziewiętnastowiecznej prozie niż z badań nad poezją, autor streszcza jej w równym mierze przełomową, co wnikliwą teorię mechanizmu twórczości poetyckiej Błoku, w której powtarzanie kluczowych słów w stopniowo przekształcającym się kontekście tworzy potencjalnie nieskończony łańcuch wzajemnie powiązanych ze sobą znaczeń. Autor uwzględnia również niektóre możliwie porównywalne zjawiska w tradycji poezji anglojęzycznej, zaznaczając tym samym ewentualne ścieżki dla komparatystycznych badań w przyszłości.
This article presents a brief sketch of Lidiia Ginzburg’s particular contribution to the extensive Russian and Western scholarship on the poetry of Aleksandr Blok, perhaps the most famous Russian poet of the twentieth century.  The author, noting that Ginzburg is better known for her groundbreaking study of nineteenth-century prose, summarizes her equally groundbreaking insight into the mechanism of Blok’s poetry, in which the repetition of key words in a gradually changing context creates a potentially infinite chain of interconnected meanings. Consideration is also given to possible parallels in the Anglo-American tradition, opening new paths for further comparative study.
Źródło:
Forum Poetyki; 2017, 7; 32-39
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perpetuum mobile, czyli kilka uwag o autotematyzmie
Literature’s Perpetuum Mobile, or A Few Words on Self-Referentiality
Autorzy:
Grądziel-Wójcik, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1363550.pdf
Data publikacji:
2015-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Artur Sandauer
autobiography
self-referentiality
modernism
twentieth-century
Polish literature
twentieth-century Polish literature
Modernizm
polska literatura XX wieku
autotematyzm
autobiografizm
Opis:
Artykuł przedstawia w dużym skrócie historię rozumienia pojęcia ‘autotematyzm’, zaproponowanego w połowie ubiegłego wieku przez Artura Sandauera i znacząco ewoluującego w refleksji badawczej w następnych dziesięcioleciach. Problemy definicyjne z autotematyzmem związane były zarówno z jego płynnością terminologiczną, jak i zakresem występowania tego zjawiska, uzależnionego od wpływu zmieniającej się literatury oraz języków jej opisu. Autorka proponuje ujmować rozwój autotematyzmu jako konsekwencję zwrotu lingwistycznego, sytuując go w centrum modernizmu, którego dominanty uwyraźnia, stając się operatywnym narzędziem interpretacji nowoczesności. Jednocześnie zwraca uwagę na wątek uprzywilejowujący podmiotowość w myśleniu o autotematyzmie oraz ścisłe jego powiązanie z autobiografizmem, widoczne w szczególny sposób po przełomie poststrukturalistycznym.
The article presents a short history of the development of the concept of autotematyzm, a term proposed in the mid twentieth century by Artur Sandauer, referring to a kind of self-referentiality, that evolved considerably in scholarly thought in subsequent decades.  Problems in defining the term relate to both its terminological fluidity and the scope of its use, dependent on the influence of literature as it changed and the languages used to describe and analyze it.  The author proposes to formulate the development of the term as a result of the linguistic turn and thus situates it at the center of modernism, whose dominants it expresses, becoming an operative tool for the interpretation of modernity. At the same time, she directs readers’ attention to the current that privileges subjectivity in the reflection on self-referentiality, and its close connection with autobiography, particularly visible after the post-structuralist rupture.
Źródło:
Forum Poetyki; 2015, 2; 108-119
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między tradycją a postępem, historią a nowoczesnością, morzem a lądem
Between Tradition and Progress: History and Modernity, Land and Sea
Autorzy:
Kowalska-Nadolna, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365109.pdf
Data publikacji:
2018-06-11
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
travel writing
modernism
spacial practices in modernistic literature
travel and tourism
modernity
podróż
turystyka
modernizm
praktyki przestrzenne w literaturze modernistycznej
pisarstwo podróży
nowoczesność
Opis:
Recenzja prezentuje monografię Travel, Modernism and Modernity, autorstwa brytyjskiego badacza Roberta Burdena, wydaną w 2015 roku. Głównym celem omawianej pracy jest ponowne odkrycie i dogłębne przeanalizowanie modernistycznego pisarstwa podróży. Podstawą rozważań Burdena są literackie i nieliterackie teksty brytyjskich i amerykańskich pisarzy: Josepha Conrada (1957–1924), Edwarda Morgana Forstera (1879–1970), Davida Herberta Lawrence’a (1885–1930), Henry’ego Jamesa (1843–1916) i Edith Wharton (1862–1937). Ich dzieła stawały się już wielokrotnie przedmiotem analizy historyków i teoretyków literatury – to, co odróżnia pracę Burdena od rozważań innych badaczy, to przede wszystkim szerokie, kontekstowe ujęcie ich twórczości. Burden prezentuje sylwetki pisarzy, podkreśla rolę inspiracji autobiograficznych w ich pisarstwie, analizuje je w kontekście historycznym, społecznym i psychologicznym. Motyw podróży nie jest jedynym elementem łączącym poszczególne teksty omawiane przez Burdena – cała jego książka poświęcona jest wyszukiwaniu paraleli i korespondencji, a także elementów oryginalnych, wyróżniających twórczość każdego z pięciorga anglojęzycznych autorów. Omawiane studium należy potraktować jako doskonałe podsumowanie wcześniejszych ujęć, jednocześnie oferujące interesujące rozważania m.in. na temat archetypicznego motywu podróży, wędrówki i poszukiwania – zarówno miejsca, jak i tożsamości (indywidualnej oraz narodowej). Pomimo że teksty omawiane przez Burdena powstawały na początku XX wieku, trudno oprzeć się wrażeniu, iż rozważania autora omawianej monografii są niezwykle aktualne również współcześnie.
The review presents the monograph Travel, Modernism and Modernity, written by British scientist Robert Burden, published in 2015. The purpose of Burden’s book was mainly to develop and analyze meanings of modernistic travel writing. Fundamental for his studies were literary and non-literary works written by five British and American writers: Joseph Conrad (1957–1924), Edward Morgan Forster (1879–1970), David Herbert Lawrence (1885–1930), Henry James (1843–1916) and Edith Wharton (1862–1937). Their works have repeatedly been the object of interest of literary scholars. However, what distinguishes Burden’s work from the other analyzes, is very broad contextual perspective. Burden elaborately presents the main characters of his book, emphasizes the importance of autobiographical themes in their texts (not only those related to traveling), contextually analyzes their works in historical, sociological and psychological context. What is connecting selected texts is not only the journey – in fact, the whole study is devoted to pointing out parallels, correspondences, as well as original features, specific, significant differences in the writing of five English-language authors. The discussed book appears as a great summary of previous views, at the same time it offers an interesting thoughts about the archetypical motif of traveling, wandering, searching for a place and human identity (both: individual and national). Although the texts described in Burden’s work were written at the beginning of the twentieth century, it seems that the author’s investigations are extremely relevant also nowadays.
Źródło:
Forum Poetyki; 2018, 11-12; 136-143
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aleksander Gruchalski – lubelski architekt okresu międzywojennego
Aleksander Gruchalski — an interwar architect from Lublin
Autorzy:
Żywicki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366593.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Gruchalski Aleksander
biografie architektów
historia architektury
historia Lublina
ewidencja zabytków
modernizm
Aleksander Gruchalski
biographies of architects
history of architecture
history of Lublin
historical records
modernism
Opis:
Aleksander Gruchalski (1894–1943) pracował jako architekt w latach 1925–1939. Pochodził z Urzędowa i tam został zastrzelony w czasie II wojny światowej. Wykształcenie architektoniczne uzyskał na Politechnice Warszawskiej, gdzie studiował w latach 1916–1923. Po ukończeniu studiów zamieszkał w Lublinie i pracował jako inspektor budowlany w magistracie tego miasta, prowadząc jednocześnie prywatną praktykę architektoniczną. Był autorem ponad trzydziestu obiektów architektonicznych, świątyń, willi, kamienic, a także wielu budynków publicznych. W jego twórczości można dostrzec dwie tendencje związane z fazami modernizmu. Pierwszą – łączącą cechy tego stylu z eksponowaniem pierwiastków „rodzimych”, która dotyczyła takich obiektów, jak kościoły w Ostrówku i Polichnie, kaplica na cmentarzu przy ul. Unickiej w Lublinie oraz Dom Związku Strzeleckiego w Parczewie. Drugą – reprezentowaną przez większą liczbę obiektów, wiążącą się z modernizmem zrywającym z tradycją historyczną. Tu wymienić można przede wszystkim lubelskie kamienice dochodowe i wille, urzędowski Dom Ludowy, a także szkołę handlową, projektowaną dla Parczewa. Wojna i tragiczna śmierć Gruchalskiego zaprzepaściła prawdopodobnie szansę rozwinięcia innego jeszcze nurtu jego twórczości – nurtu awangardowego, którego zapowiedź można dostrzec w projekcie konstruktywistycznego kiosku do sprzedaży gazet. Chociaż, jak się wydaje, nigdy go nie zrealizowano, to na pewno świadczy o tym, że Gruchalski znał i akceptował najbardziej nowatorskie zjawiska w architekturze.
Aleksander Gruchalski (1894–1943) worked as an architect in the years 1925–1939. He came from Urzędów, where he was shot during the World War II. He obtained the Architectural Education at the Warsaw Polytechnic, where he studied from 1916 to 1923. After graduation, he moved to Lublin. He worked as a construction inspector in the Magistrate of the Lublin city. His professional career has been linked with architectural design. He was the author of more than thirty buildings for various purposes. These included religious buildings, villas, townhouses, multi-family tenement houses and buildings for public purpose. In Gruchalski’s architectural creativity we can see two trends, both associated with modernism. The first of them - combining the features of this style with the display of the “native” elements - refers to the objects such as churches in Polichna and Ostrówek, the chapel in the cemetery at Unicka Street in Lublin and the Rifle Association House in Parczew. The second - represented by far the greater number of the buildings - already combined with modernism at break with historical tradition. Here an example is primarily the townhouses and villas in Lublin, Urzędów’s People’s House, and the school, which was to stand in Parczew. If not for the war and the tragic death of Gruchalski, maybe we could judge another trend in his work – the avant-garde. Its announcement is a constructivist design of a kiosk, designed to sell newspapers. Although never implemented, it is a great certify that Gruchalski knew and accepted the most innovative developments in architecture.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2015, 60, 2; 51-76
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura lat 60. XX wieku. Fragment historii Krakowa i innych polskich miast
The architecture of the 1960s. A fragment of the history of Kraków and other Polish towns and cities
Autorzy:
Włodarczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366541.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architektura i urbanistyka XX w. lata 60.
modernizm powojenny
sztuka awangardowa po 1956 r.
typizacja
budownictwo uprzemysłowione
sixties architecture and urbanization in Poland
post-war modernism
avant-garde art from the end of the 50's
typisation
manufacture building systems
Opis:
Architektura lat 60. XX wieku w Polsce była jednocześnie międzynarodowa i ekspresyjno-romantyczna. Określenia te odnoszą się zarówno do światowych tendencji obserwowanych w działalności wybitnych architektów, jak i do działalności im współczesnych artystów, z których wielu traktowało niestety te tendencje w sztuce zbyt powierzchownie i dekoracyjnie, co szczególnie widoczne było w pseudo-funkcjonalnym detalu. Przed rokiem 1956 nie można mówić o współczesnej architekturze dbającej tylko o „utylitarność”, a nie jedynie o „polityczne idee”. Nowoczesność stała się symbolem demokracji i wolności. Z nadzieją przyjmowano takie zjawiska: architektura i urbanizacja po latach 1949-55, społeczna rola architekta, znaczenie wiedzy specjalistycznej, przemiana w projektowaniu w biurach i praca architektów w nich, typizacja, edukacja architektów. Okres izolacji spowodował w Polsce znaczące opóźnienie w rozwoju myśli architektonicznej oraz potencjału technicznego. Z tego względu naśladowanie atrakcyjnych, nowoczesnych form w stylu zwanym międzynarodowym oraz neoekspresyjnym było zadaniem niełatwym – aczkolwiek takie obiekty powstawały. Oczekiwano szybkiego i taniego budownictwa uprzemysłowionego. Zmierzano do znalezienia najlepszych, typowych rozwiązań o relatywnie niskich kosztach realizacji i eksploatacji, możliwych do zastosowania na terytorium całego kraju. Pojawiły się nowe technologie budowlane: ślizgowe szalunki dla wznoszenia ścian, ramowe elementy prefabrykowane, systemy wielkopłytowe, stosowanie systemów uprzemysłowionych narzucających standaryzację elementów. W konsekwencji nastąpiło zastąpienie projektów indywidualnych opracowaniami typowymi oraz redukcja różnorodności komponentów – typizacja, czyli systemy budynków typowych, powtarzalnych oraz gotowych projektów całych obiektów takich jak np. szkoły, bloki mieszkalne, hale, itp. Kreatywność architektów była poważnie ograniczana projektami typowymi. W ten sposób architekturę sprowadzano do budownictwa, „sprymitywizowanej” wersji architektury, dzięki której cała Polska wygląda dziś podobnie, co nie jest wyłączną zasługą architektów. Potrzeba budownictwa uprzemysłowionego i problem taniego budownictwa mieszkaniowego, i nie tylko zresztą mieszkaniowego, spowodowała masowe upowszechnienie typizacji. Ówczesne państwowe dekrety z 1959 r. rozszerzone zostały m.in. na budownictwo użyteczności publicznej i budownictwo przemysłowe, ale mimo to wiele obiektów rozwijającego się przemysłu było znaczącymi inwestycjami tego okresu. Charakterystyczną cechą tych obiektów jest współczesna i interesująca architektura, rozwiązania konstrukcyjne i dopracowany detal. Sztuka Awangardowa z końca lat 50. i początku 60. XX w. powszechnie interesowała artystów. Nowe, uniwersalne prądy wpływały nie tylko na architekturę i budownictwo, ale także na wszystkie kierunki sztuk pięknych. Dobre lata po 1956 roku zakończyły się dla architektury, architektów i społeczeństwa około połowy lat 60. Odwrót od stylu międzynarodowego, funkcjonalizmu i całego modernizmu nie był jednak widoczny w Polsce późnych lat 60 XX w. Zdarzyło się to później, jako przejście od modernizmu, poprzez brutalizm wczesnych lat 70. do tak zwanego postmodernizmu lat 80.
Architecture of sixties of 20th century in Poland is at the same time cosmopolitan and expressive-romantic. It refers to global tendencies in the activity of outstanding architects, whilst according to their contemporaries, most of the artists treated those tendencies too perfunctorily and decoratively, particularly in decorative, pseudo functional detail. Before the 1956 we can not speak about the modern architecture, which cared about the “function”, not the “political idea”. Modernity became the symbol of democracy and freedom. Such cases were touched upon with hope: architecture and urbanization problems after the years 1949-55, architect’s social role and the meaning of specialist knowledge, design reorganization in design studios and architect’s work in it, typisation, architect’s education. The period of isolation caused considerable tardiness in development of the architectural thought and technical possibilities in Poland. Therefore adapting attractive, modern forms in so-called international and neoexpressionist style was not easy but the objects were being created. Cheap and fast building industry had been needed. Main target was to find the best, typical solutions which realization and exploitation costs would be relatively low to use all over the country. New building methods: raising walls on sliding formwork, using prefabricated frame elements, large panel building system. application of manufacture building systems forced the standardization of components. The consequence was the supplant of individual designs by typical documentation. The variety of elements reduction - typisation - means typical building system, repetitious, ready made projects of objects like schools, dwelling blocks, halls, etc.. Architects’ creativity was strongly limited by the typical projects. By means of what architecture was reduced into civil ingeneering, “primitivised” version of architecture, and the whole Poland looks similar today, what is not only due to architects. The need for mass building trade and the cheep housing problem, not only the residential one, caused such a grand nationalization of the typisation. Thanks to the contemporary government’s resolution from 1959, it was extended e.g. on industrial and general building but many objects connected to the expanding industry, being also the greatest investments of this period. Their characteristic feature is superb modern, interesting architecture and structure solutions or evaluated detailing. The avant-garde art from the end of the 50’s and the beginning of the 60’s was of great interest within artist. Universal currents ruled not only in the architecture and building industry, but also in all kinds of arts. The good years after 1956 have ended around the mid-sixties for architecture, architects and the public. The retract from the international style, functionalism, and whole modernism was not visible in Poland in the late 60’s. It happened later, as a transition between modernism, through brutalism of the early 70’s to the so-called “postmodernism” in the 80's.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2013, 58, 3; 93-112
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-13 z 13

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies