- Tytuł:
-
Vom Glück zu Lernen. O szczęściu w uczeniu się
The fortune of learning - Autorzy:
- Schmidt-Lauff, Sabine
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/418013.pdf
- Data publikacji:
- 2013
- Wydawca:
- Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
- Tematy:
-
edukacja dorosłych
emocje
uczenie się przez całe życie
education of Adults
emotion
lifelong learning - Opis:
-
Tekst jest fenomenologiczno-heurystyczną analizą procesu uczenia się. Jego
celem nie jest przedstawienie recepty na szczęśliwe uczenie się. Chodzi o refleksję na temat
motywacji do uczenia się, zadowolenia z aktualnych rezultatów uczenia się oraz trwającego
całe życie szczęścia płynącego z uczenia się. W niemieckiej literaturze przedmiotu rzadko podejmuje
się tego rodzaju problematykę, w odróżnieniu od częstych analiz społecznych fenomenów
związanych z deficytami, indywidualnymi barierami, dydaktycznymi zakłóceniami
procesów nauczania i uczenia się, które znajdują ujście w indywidualistycznych, pozbawionych
relacji koncepcji bycia dorosłym.
Pojęcie szczęścia jest trudno uchwytne, ma ścisły związek z kulturą, epoką, sytuacją
i czasem. W edukacji można wyróżnić radość z uczenia się – jako stan związany z aktualną
sytuacją uczenia się oraz szczęście z uczenia się jako formę ‘vita contemplativa’ – ciągłego
i trwałego dążenia do kontemplacji.
Szczęście wyraża się poprzez radość, zadowolenie, motywację, wzmacniając przyjętą
strategię działania. Tymczasem edukacja coraz częściej kojarzona jest z przymusem, koniecznością
i użytecznością, a nie wolnością wyboru i radością poznawania. Kluczowe są decyzje
oraz pytanie o wolność w ich podejmowaniu. Bieri rozróżnia substancjalne i instrumentalne
decyzje. Te pierwsze są związane z emocjami, mogą być też wzbogacone kognitywnie. Ważna
dla pedagogów jest też wiedza, które informacje o szczególnym osobistym znaczeniu są
przyswajane, ponieważ decyzje dotyczące kształcenia nie mogą być wiązane tylko z normatywnym
modelem racjonalnych decyzji. Szczęście w uczeniu się jest bliskie samostanowieniu,
które jest uwikłane w otoczenie, ofertę uczenia się oraz rady i informacje od innych. Decyzja
o dalszej edukacji jest pierwszym krokiem, perspektywicznym celem jest rozwój autonomii
uczącego się. Postawa wobec uczenia się zmienia się wraz z postrzeganiem oraz oceną sytuacji,
wyraża się w ideach i potrzebach uczenia się, zaspokojeniu potrzeb uczących się. Emocje
natomiast (radość, obawa, zainteresowanie, troska, gniew), budują pomost do komunikowania się/uczenia się z innymi ludźmi. Zasadnicze znaczenie emocji w uczeniu się polega
na kompleksowym oddziaływaniu na poziomie neuropsychologicznym, neuromuskularnym
i fenomenologicznym. System emocjonalny trudno kontrolować, jest wolny w swojej intensywności,
spontaniczny, jednocześnie można go wzmacniać, osłabiać i regulować, można też
odwoływać się do utrwalonych wzorców. Ma on jednocześnie kluczowe znaczenie dla całożyciowej
edukacji, ponieważ oddziałuje na jednostkę bezpośrednio – poprzez cielesność i duchowość,
jest zakotwiczony w międzyludzkich relacjach i nie potrzebuje celów.
W dalszej części artykułu omówiony został aha – efekt jako krótkotrwały moment
sprzyjający radości w uczeniu się oraz flow – efekt jako trwały stan szczęścia towarzyszącego
uczeniu się. Uczenie się – jak każde inne działanie – może prowadzić do wyzwalających
szczęście momentów, jak i do przeżywania szczęścia w przyszłości. To zależy od stosunku do
uczenia się, jaki pielęgnujemy w sobie i otrzymujemy od innych. Jest to zatem gra między
przeszłością, teraźniejszością i przyszłością; wnętrzem i tym co na zewnątrz, jednostką i innymi.
Badania pokazują, że subiektywne przeżywanie czasu uczenia się, jakość czasu poświeconego
na uczenie się i wynikająca stąd szansa na szczęście w uczeniu się mają wiele wspólnego
z przypominaniem, jak i oczekiwaniami. Chodzi o zdolność do zatracenia się w czasie,
w procesie uczenia się, bez przymusu użyteczności. W powstawaniu i przeżywaniu edukacji
dużą rolę odgrywa czasowa i subiektywna dyspozycyjność. W czasach pośpiechu, nadążania
za zmianami – edukacja jest okazją do zwolnienia tempa, co wyraża się w koniecznych ćwiczeniach,
powtórkach, czasie potrzebnym na przemyślenie. Chodzi przy tym o redukcję negatywnych
przeżyć i presji czasu, by zyskać czas na refleksję.
Too rarely we discuss the fortune or happiness of learning moments or the pleasure and enjoyment of education (“Bildung”). Far too often we turn to phenomena of educational deficits, individual learning resistance or didactic interferences in the teaching and learning process. In the following paper learning as a presentjoyful experiences, as well as a fortune in expecting future outcomes or ongoing (lifelong) luck to evolve will be reflected. Fortune, not as a prescription or a measure of its results but as a fruitful learning experience in time. - Źródło:
-
Rocznik Andragogiczny; 2013, R. 2013; 153-172
1429-186X
2391-7571 - Pojawia się w:
- Rocznik Andragogiczny
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł