Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "przedwiedza" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Marcin Tkaczyk’s Ockhamism, or Whether the Theory of Contingentia Praeterita is the only Plausible Solution to the Problem of Futura Contingentia
    OCKHAMIZM MARCINA TKACZYKA, CZYLI O TYM, CZY TEORIA CONTINGENTIA PRAETERITA JEST JEDYNYM MOŻLIWYM ROZWIĄZANIEM PROBLEMU FUTURA CONTINGENTIA
    Autorzy:
    ŁUKASIEWICZ, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488279.pdf
    Data publikacji:
    2018-11-04
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    God
    freedom
    divine foreknowledge
    necessity
    truth
    Bóg
    wolność
    Boża przedwiedza
    konieczność
    prawda
    Opis:
    In the first part of this article, we point out and discuss these the contained in Marcin Tkaczyk’s book, Futura Contingentia, with which we agree completely or at least partially. In the second part of the paper, we seek to consider whether the solution of the futura contingentia prob¬lem, rooted in the basic intuitions of William of Ockham, is the only one possible and availa¬ble for us. We argue that there is another possible approach to the problem of how to re-concile di¬vine omniscience with contingent events rather than the Ockhamist solution. The alter-native view, which we suggest, is “eternalism”, meaning that God is timeless, and that temporal necessity is compatible with contingent events and free decisions.
    W części pierwszej artykułu wskazujemy i pokrótce omawiamy niektóre tezy zawarte w roz-prawie Futura contingentia Marcina Tkaczyka, z którymi się solidaryzujemy w pełni lub w du-żym stopniu. W drugiej części zastanawiamy się, czy rzeczywiście rozwiązanie problemu przy-szłych zdarzeń przygodnych, zgodne z koncepcją Ockhama, jest jedynym możliwym rozwią¬za-niem dla problemu futura contingentia. Jako propozycję alternatywną proponujemy stanowisko zwane eternalizmem. Tezą główną eternalizmu jest, że Bóg istnieje poza czasem i że konieczność temporalna nie wyklucza przygodności zdarzeń w tym libertariańskiej wolności woli.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 4; 115-134
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fragmented Future Contingents and Omniscience
    FRAGMENTARYCZNE PRZYSZŁE ZDARZENIA PRZYGODNE I WSZECHWIEDZA
    Autorzy:
    DE FLORIO, CIRO
    FRIGERIO, ALDO
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488219.pdf
    Data publikacji:
    2018-11-04
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    divine foreknowledge
    human freedom
    metaphysics of time
    fragmentalism
    Boża przedwiedza
    ludzka wolność
    metafizyka czasy
    fragmentalizm
    Opis:
    In this paper, we have analyzed a number of solutions to the antinomy between divine fore-knowledge and human freedom. If we assume that God is temporal, then a sort of backwards causation of past divine beliefs by future human acts must be acknowledged. Since this solution runs into difficulties, we consider the prospects of the view according to which God is outside time. A timeless and omniscient God seems to imply a B-theory of time and, at least at first glance, seems to jeopardize human freedom. Therefore, we have examined what happens when a non-standard A-theory of time like Fragmentalism is assumed. We demonstrate that in this case the prospects of a timeless view of God are much better: both human freedom and divine know-ledge of the results of human choices are preserved if this metaphysics of time is adopted. The costs of this solution are, however, very high. From the logical point of view, it rejects bivalence; from the metaphysical point of view, the world is regarded as fragmentary and incoherent. How-ever, if one is ready to accept these costs, this solution is one of the most successful in the search for a solution to the centuries-old problem of the conciliation between divine fore¬knowledge and human freedom.
    W niniejszym artykule analizujemy kilka prób przezwyciężenia antynomii dotyczącej Bożej przed¬wiedzy i ludzkiej wolności. Jeżeli założymy, że Bóg istnieje w czasie, wówczas musimy przyjąć przyczynowanie wstecz. Ponieważ rozwiązanie to nastręcza wiele trudności, roz¬wa¬ży-liśmy stanowisko, według którego Bóg istnieje poza czasem. Jeżeli do teorii, w której przyjmujemy, że Bóg, który istnieje poza czasem i jest wszechwiedzący zastosujemy B-teorię czasu, wówczas, przynajmniej na pierwszy rzut oka, wydaje się narażamy ludzką wolność. Stąd zbadaliśmy, co stanie się w przypadku, gdy założymy niestandardową teorię czasu zwaną fragmentalizmem. Pokazaliśmy, że w tym przypadku możliwości przyjęcia koncepcji Boga, który istnieje poza czasem, są dużo bardziej obiecujące. Mamy tu zachowaną zarówno koncepcję ludzkiej wolności, jak i Bożą wszechwiedzę w stosunku do ludzkich wyborów, jeżeli zaakceptujemy tę metafizykę czasu. Koszt tego rozwiązania jest jednak bardzo wysoki. Z logicznego punktu widzenia mamy tu do czynienia z odrzuceniem zasady dwuwartościowości, z metafizycznego punktu widzenia natomiast rzeczy¬wi¬stość jest widziana fragmentarycznie oraz jest niespójna. Jeżeli natomiast ktoś jest gotowy na poniesienie takich kosztów, rozwiązanie to jest jednym z najbardziej obiecujących, jeśli chodzi o badania mające na celu poszukiwanie rozwiązań w stosunku do odwiecznego problemu po¬godzenia Bożej przedwiedzy oraz ludzkiej wolności.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 4; 39-54
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Saving Eternity (and Divine Foreknowledge and Free Will): A Reply to Hasker
    Ocalić wieczność (oraz Bożą przedwiedzę i wolną wolę): odpowiedź Williamowi Haskerowi
    Autorzy:
    Rogers, Katherin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2097329.pdf
    Data publikacji:
    2022-03-31
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Anzelm z Canterbury
    William Hasker
    wieczność
    przedwiedza
    wolna wola
    Anselm of Canterbury
    eternity
    foreknowledge
    free will
    Opis:
    William Hasker and I disagree over whether or not appealing to a particular understanding of divine eternity can reconcile divine foreknowledge with libertarian human freedom. Hasker argues that if God had foreknowledge of a particular future choice, that choice cannot be free with libertarian freedom. I hold, to the contrary, that, given a certain theory of time—the view that all times exist equally—it is possible to reconcile divine foreknowledge with libertarian freedom. In a recent article, “Can Eternity be Saved? A Comment on Stump and Rogers”, Hasker makes it clear that one of the fundamental disagreements between us lies in what each of us takes to be required for libertarian free will. In the present paper I outline the version of libertarianism that I find plausible, then explain how a libertarian free choice can be foreknown by God. (I call my approach “Anselmian”, in that it is based on my interpretation of the work of St. Anselm of Canterbury.) Then I will explain why Hasker finds this reconciliation unacceptable since it fails to do justice to what he takes to be required for libertarian freedom. Finally, I will argue that Hasker is wrong to insist upon his analysis of free will.
    Autorka nie zgadza się z Williamem Haskerem co do tego, czy odwołując się do szczególnego rozumienia boskiej wieczności, można pogodzić ideę Bożej przedwiedzy z wolnością człowieka w ujęciu libertariańskim. Hasker twierdzi, że gdyby Bóg posiadał przedwiedzę o konkretnym przyszłym wyborze człowieka, wybór ten nie mógłby być wolny w sensie wolności libertariańskiej. Wręcz przeciwnie, autorka uważa, że biorąc pod uwagę określoną teorię czasu (pogląd, że wszystkie czasy istnieją jednocześnie) możliwe jest pogodzenie Bożej przedwiedzy z wolnością libertariańską. W swoim niedawnym artykule pt. „Can Eternity Be Saved? A Comment on Stump and Rogers”, Hasker wyjaśnia, że jednym z podstawowych obszarów braku zgody między nim i autorką jest to, co każde z nich uznaje za wymóg zaistnienia wolnej woli w ujęciu libertariańskim. W niniejszym artykule autorka przedstawia wersję libertarianizmu, którą uważa za przekonującą, a następnie wyjaśnia, w jaki sposób libertariański wolny wybór może stanowić przedmiot przedwiedzy Boga. Następnie autorka wyjaśnia, dlaczego Hasker uważa to podejście za nie do przyjęcia. Otóż nie oddaje ono sprawiedliwości temu, co on uważa za wymagane dla zaistnienia wolności libertariańskiej. Na koniec autorka podaje argumenty, które wykazują błąd Haskera w jego podejściu do analizy wolnej woli.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 1; 79-89
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    , Future Contingents, Ockhamism (Retroactivism) and Thomism (Eternalism)
    FUTURA CONTINGENTIA, OCKHAMIZM (RETROAKTYWIZM) I TOMIZM (ETERNALIZM)
    Autorzy:
    Wojtysiak, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488704.pdf
    Data publikacji:
    2018-11-04
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    future contingents
    Ockhamism
    eternalism
    retroactive causation
    soft fact
    divine foreknowledge
    futura contingentia
    ockhamizm
    eternalizm
    retroaktywna przyczynowość
    miękki fakt
    Boska przedwiedza
    Opis:
    In the current paper, I enter into debate with Marcin Tkaczyk and the chosen Anglo-Saxon ana¬lytic philosophers of religion to discuss the theological version of the problem of future contin¬gents. I take into consideration some varieties of Ockhamism (retroactivism)—the position denying the temporal necessity (non-determination) of all past events and allowing some form of retroactivity. Strong Ockhamism postulates real retroactive causation, moderate Ockhamism lim-its it to the meanings of physical and psychical events, and weak Ockhamism replaces the notion of retroactive causation with that of retroactive dependence. I compare different forms of retroactiv¬ism with eternalism (of Boethius, St. Anselm of Canterbury, and St. Thomas Aquinas) to show that the latter has significant advantage. At the same time, I point out that eternalism in its presentist and relativist version (proposed by Brian Leftow) avoids the objections put forward against it, and that, within such eternalism, the problem of future contingents does not arise.
    W niniejszym tekście, dyskutując z Marcinem Tkaczykiem oraz wybranymi anglosaskimi ana¬¬litycznymi filozofami religii, rozpatruję teologiczną wersję problemu futura contingentia. Biorę pod uwagę kilka odmian ockhamizmu (retroaktywizmu) — stanowiska negującego tempo¬ralną konieczność (zdeterminowanie) wszystkich zdarzeń przeszłych oraz dopuszczającego jakąś postać działania wstecznego. Ockhamizm mocny postuluje realną przyczynowość retroaktywną, ockhamizm umiarkowany ogranicza ją do sensów zdarzeń fizycznych i psychicznych, a ockha¬mizm słaby zastępuje pojęcie przyczynowości retroaktywnej pojęciem wstecznej zależności. Po¬rów¬nując różne odmiany retroaktywizmu z eternalizmem (Boecjusza, św. Anzelma z Canterbury i św. Tomasza z Akwinu), wykazuję przewagę tego drugiego. Zaznaczam przy tym, że eternalizm w (zaproponowanej m.in. przez B. Leftowa) wersji prezentystycznej i relatywistycznej unika stawianych mu zarzutów, a w jego kontekście problem futura contingentia w ogóle nie powstaje.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 4; 152-182
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    God’s Foreknowledge, Human Freedom, and the Asymmetry of Openness
    Boska przedwiedza, ludzka wolność i asymetria otwartości
    Autorzy:
    Kuźniar, Adrian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31232814.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    God’s foreknowledge
    ability to do otherwise
    compatibilism
    fatalism
    asymmetry of openness
    Ockhamism
    Boska przedwiedza
    zdolność do alternatywnego działania
    kompatybilizm
    fatalizm
    asymetria otwartości
    ockhamizm
    Opis:
    The paper defends a compatibilist solution to the problem of the relationship between divine and human freedom. It is argued that the asymmetry of ability constituted by our ability to foreknowledge influence the future and our inability to control the past results from the asymmetry of openness between fixed past and open future interpreted in terms of the asymmetry of counterfactual dependence. Therefore, if the asymmetry of openness is not true of some types of facts, then we may be able to control them even if they are facts about the past. It turns out that widely shared accounts of the nature and source of God’s foreknowledge entail that the asymmetry of openness does not apply to God’s past beliefs about future contingencies. Thus, it is unjustified to claim that we are unable to now do anything such that, if we were to do it, God’s past beliefs would have been different.
    Artykuł poświęcony jest kompatybilistycznemu rozwiązaniu problemu relacji między Boską przedwiedzą a ludzką wolnością. W tekście argumentuje się, że asymetria polegająca na naszej zdolności do wypływu na przyszłość i braku analogicznej zdolności do kontroli przeszłości jest rezultatem asymetrii otwartości między przyszłością a przeszłością interpretowanej w kategoriach asymetrii kontrfaktycznej zależności. W konsekwencji, jeśli asymetria otwartości nie stosuje się do pewnych typów faktów, wówczas możemy posiadać zdolność do kontroli tych faktów, nawet jeśli są to fakty dotyczące przeszłości. Okazuje się, że z najbardziej rozpowszechnionych ujęć natury i genezy Boskiej przedwiedzy wynika, iż asymetria otwartości nie stosuje się do posiadanych przez Boga w przeszłości przekonań na temat przygodnych zdarzeń przyszłych. Zatem nieuzasadnionym pozostaje twierdzenie, że jesteśmy pozbawieni zdolności do uczynienia teraz czegoś takiego, że jeśli byśmy to zrobili, to Boskie przekonania byłyby w przeszłości inne niż były.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 2; 147-161
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies