Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "judeo-spanish" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-4 z 4
    Tytuł:
    Sephardim and their language: Judeo-Spanish or Ladino?
    Żydzi sefardyjscy i ich język: judeo-hiszpański czy ladino?
    Autorzy:
    de Chyży, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2197211.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    Sephardic Jews
    Judeo-Spanish
    Ladino
    Żydzi sefardyjscy
    judeo-hiszpański
    ladino
    Opis:
    The aim of this work is to describe the most relevant features of the languages spoken by the Sephardic Jews, focusing on Judeo-Spanish and Ladino. These two languages have been treated as a single language, even though Judeo-Spanish was a day-to-day communication language, and Ladino a calque-language used to translate religious texts from Hebrew during the 16th and 17th centuries. A brief overview of Sephardim historical background is necessary in order to understand who the Sephardim are, the development of their language and literature, and to discuss anything related to them.
    Tekst opisuje najważniejsze aspekty języków, jakimi posługiwali się Żydzi sefardyjscy, ze szczególnym uwzględnieniem judeo-hiszpańskiego oraz ladino. Cechy i etymologia języków, jak i subtelne różnice między nimi zostały ukazane na przykładach najważniejszych tekstów literackich, takich jak: Proverbios morales Santoba de Carrión, Regimiento de la vida rabiego Moshé Almosnino, Libro de mantenimiento de la alma Josepha Qaro, Dialoghi di Amore Guedaliá Ibn Yahiá, Pentateuco, Psalmy w tłumaczeniu Abrahama Asy czy Edykt z Alhambry o wygnaniu Żydów z 1492 roku.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2019, 13; 93-108
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “La ermoza istorya de Robinzon o la mizerya”: Sephardi Versions of “Robinson Crusoe”
    „La ermoza istorya de Robinzon o la mizerya”: sefardyjska wersja „Robinsona Crusoe”
    Autorzy:
    Kacprzak, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339657.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    literatura sefardyjska
    judeo-hiszpański
    ladino
    Taragan
    adaptacja
    Robinson Crusoe
    Sephardic literature
    Judeo-Spanish
    Ladino
    adaptation
    Opis:
    In the second half of the 19th century the Haskalah, an intellectual movement whose objective was to educate and westernize Eastern European Jews, also reached the Sephardic communities in the Ottoman Empire. As a result, there emerged Sephardic modern secular literature, represented mainly by narrative fiction, theatre plays and press. It should be added that modern Sephardic literature is primarily based on translations or adaptations of Western novels. Among these texts we find Sephardic editions of classics of European literature, such as Romeo and Juliet by William Shakespeare, Robinson Crusoe by Daniel Defoe and Gulliver’s Travels by Jonathan Swift. I have found four different versions of Robinson Crusoe that were written in Judeo-Spanish and edited in aljamía. Two of them were published serially in Sephardi press, one in Salonica in 1881 and the other in Constantinople in 1900. The other two editions were prepared by Ben Tsiyon Taragan and published as complete versions, the first one in Jerusalem in 1897 and the second one in Constantinople in 1924. The aim of this paper is to provide a brief analysis of the Sephardic adaptations of Robinson Crusoe by Taragan.
    Haskala, zwana także Żydowskim Oświeceniem, to ruch intelektualny, którego celem było odrodzenie kulturowe i społeczne Żydów z EuropyWschodniej oraz ich integracja ze środowiskiem lokalnym. W drugiej połowie XIX wieku Haskala objęła także społeczność Żydów sefardyjskich zamieszkujących tereny należące do Imperium Osmańskiego, w wyniku czego powstała współczesna, świecka literatura sefardyjska reprezentowana głównie przez prozę, sztuki teatralne oraz prasę. Warto dodać, że współczesna literatura sefardyjska oparta jest przede wszystkim na przekładach lub adaptacjach powieści uważanych za klasykę literatury europejskiej, takich jak Romeo i Julia Williama Szekspira, Robinson Crusoe Daniela Defoe czy Podróże Guliwera Jonathana Swifta. W trakcie prowadzonych przeze mnie badań natrafiłam na cztery różne judeo-hiszpańskie wersje Robinsona Crusoe, które zapisane zostały alfabetem hebrajskim, tzw. pismem Rasziego. Dwie z nich ukazały się w prasie sefardyjskiej, jako powieść w odcinkach, pierwsza w Salonikach w 1881 r., a druga w Konstantynopolu w 1900 r. Pozostałe dwie, autorstwa Ben Tsiyona Taragana, zostały wydane w całości, pierwsza w Jerozolimie w 1897 r., druga zaś w Konstantynopolu w 1924 r. Celem tego artykułu jest prezentacja oraz krótka analiza sefardyjskich adaptacji Robinsona Crusoe autorstwa B. T. Taragana.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2020, 9; 223-232
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Yiddish and Judeo-Spanish as Determinants of Identity: As Illustrated in the Jewish Press of the First Half of the Twentieth Century
    Autorzy:
    Olszewska, Izabela
    Twardowska, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/508724.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Yiddish language
    Judeo-Spanish language
    identity
    Balkan Sephardim
    Balkan Ashkenazim
    Ostjuden group
    Opis:
    Yiddish and Judeo-Spanish as Determinants of Identity: As Illustrated in the Jewish Press of the First Half of the Twentieth CenturyThe paper shows an image and functions of Yiddish and Judeo-Spanish languages among Jewish Diaspora groups – the Balkan Sephardim and the Ashkenazim (the Ostjuden group) – in the period from the beginning of the twentieth century until the outbreak of World War II. The study is based on the articles from Jewish weeklies, magazines and newspapers from pre-war Bosnia and Hercegovina and from Germany/Poland. It demonstrates a double-sided attitude towards the languages. On the one hand – an image of the languages as determinants of Jewish identity. Touching on this theme, the authors of the paper also try to highlight the images of Yiddish and Judeo-Spanish and as determinants in a narrower sense – of the Sephardi/Ashkenazi identity in that period. On the other hand, the paper shows a tendency to treat the languages as “corrupted” and “dying” languages, and as factors slowing down the assimilation of Jewish groups and also as an obstacle for Zionist ideologies. Języki jidysz i żydowsko-hiszpański jako wskaźniki tożsamości – na przykładzie żydowskich tekstów prasowych pierwszej połowy XX wiekuArtykuł ukazuje obraz i funkcje języków jidysz i żydowsko-hiszpańskiego wśród żydowskich grup diasporowych – bałkańskich Sefardyjczyków oraz Aszkenazyjczyków (Ostjuden) – w okresie od początków wieku XX do wybuchu II wojny światowej. Opis oparty jest na artykułach z żydowskich magazynów, tygodników, prasy codziennej z przedwojennej Bośni i Hercegowiny oraz Niemiec/Polski. Ukazany jest ambiwalentny stosunek wobec języków. Z jednej strony – obraz języków jako wskaźników żydowskiej tożsamości, jak również obraz jidysz i żydowsko-hiszpańskiego jako wskaźników tożsamości w węższym ujęciu: tożsamości sefardyjskiej/aszkenazyjskiej w omawianym okresie. Z drugiej strony zaś – artykuł zwraca uwagę także na to, że oba języki były traktowane jako „zepsute”, „umierające” i stanowiące czynniki spowalniające asymilację grup żydowskich oraz przeszkodę dla idei syjonistycznych.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2016, 5
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ḥam Ribi Avram Finci’s Ladino Translation of Selected Texts from the Zohar as a Rare Glimpse into the Methodology of Traditional Bosnian Sephardic Yeshivot (Adult Learning Clubs) and Its Relation to the Local Sufi Islamic Tradition of “Ders”
    Przekład Ḥam Ribi Avrama Finciego wybranych tekstów Zoharu na ladino jako rzadkie spojrzenie w metodologię pracy tradycyjnych bośniacko-sefardyjskich „jeszybot” (klubów edukacyjnych dla dorosłych) oraz jej związek z lokalną, islamsko-suficką tradycją homiletyczną
    Autorzy:
    Papo, Eliezer
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339655.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    studia sefardyjskie
    kultura sefardyjska
    literatura ladino
    Żydzi osmańscy
    Żydzi bośniaccy
    żydowsko-hiszpańska literatura rabiniczna
    homiletyka sefardyjska
    kultura bośniacka
    Żydzi bałkańscy
    Sephardic studies
    Sephardic culture
    Ladino literature
    Ottoman Jews
    Bosnian Jewry
    Rabbinic literature in Judeo-Spanish
    Sephardic Sermon
    Judaism & Sufism
    Balkan Culture
    Balkan Jews
    Opis:
    In traditional Sephardic culture, theoretical Kabbalah was an exclusive patrimony of the rabbinic elite. From the 17th century onward, many Sephardic laymen found even the Hebrew liturgical, and especially speculative, texts to be impenetrable and incomprehensible. Consequently, the rabbinic elite began to translate liturgical texts and halakhic works into popular Judeo-Spanish. However, the Zohar was usually not included in these projects of cultural intermediation. Consequently, a Judeo-Spanish translation of the integral text of the Zohar, or even of one of its volumes, does not exist to this day. At the same time, different Sephardic rabbis translated selected excerpts from the Zohar into the vernacular. This paper analyses one such anthology, Avram ben Moshe Finci’s Leket a-Zoar, published in 5619 (1858/9) in Belgrade. The anthology contains 246 excerpts from the Zohar, 121 of which conclude with Finci’s own reflections and a resumé of the moral of the story. Many of Finci’s discourses are masterpieces of the traditional Judeo-Spanish oral genre of darush. Finci was not interested in explaining theoretical kabbalistic terms and concepts. Rather, he reads the Zohar as if it were a work of Mussar. The traditional learning of Bosnian Sephardim seems to resemble, in both methodology and content, the learning traditions of their Muslim neighbours, showing once again that settled communities such as the Ottoman Sephardim cannot be researched only in the context of their affinity to the Jewish world. It is impossible to understand the way the Ottoman Sephardim developed Jewish concepts, practices and institutes without acknowledging the common Ottoman culture they shared with their Muslim and Christian neighbours.
    W tradycyjnej kulturze sefardyjskiej kabała teoretyczna była dziedzictwem wyłącznie uczonej elity rabinów. Od wieku XVII dla wiernych należących do niewykształconych mas bardziej skomplikowane teksty liturgiczne (nie wspominając o spekulatywnych) były niezrozumiałe, dlatego też elita rabiniczna podjęła się zadania tłumaczenia podstawowych pism liturgicznych i halahicznych na język żydowsko-hiszpański. Ponieważ dzieła Zohar zwykle nie włączano do tego kulturalno-mediacyjnego projektu, do chwili obecnej nie powstał integralny, żydowsko-hiszpański przekład ani jednej z jego ksiąg. Różni rabini sefardyjscy przekładali na żydowsko-hiszpański jedynie własny wybór najbardziej pouczających tekstów pochodzących z tego ogromnego korpusu. Niniejszy artykuł analizuje jeden z takich zbiorów wybranych fragmentów, słynny Leket a-Zoar autorstwa Ḥam Ribi Avrama (syna Mojżesza) Finciego, wydany w Belgradzie w 5619 (1858/9) roku. Antologia Finciego zawiera przekład 246 fragmentów ksiąg Zoharu, z których 121 kończy się własnymi refleksjami i komentarzami Finciego. Wiele z tych wykładów Finciego to arcydzieła tradycyjnego sefardyjskiego gatunku ustnego darush (‘kazanie’). Finci, jako komentator, nie był zainteresowany wyjaśnianiem zagmatwanych kabalistycznych terminów i konceptów. Chętniej czytał i tłumaczył Zohar jak dzieło musar – dzieło żydowskiej etyki. Jak się wydaje, w tym podejściu połączyły się tradycyjny bośniacko-sefardyjski sposób czytania, uczenia i tłumaczenia ksiąg Zoharu oraz lokalna bośniacko-muzułmańska tradycja czytania, uczenia i tłumaczenia klasycznych tekstów sufickich. Dowodzi to faktu, że wspólnoty żydowskie, zakorzenione w określonym kontekście cywilizacyjnym, nie mogą być studiowane jedynie przez pryzmat ich wyjątkowości wobec reszty świata żydowskiego ani przez pryzmat kongruencji z nim. Niemożliwe jest zrozumienie rozwoju sefardyjskich idei, praktyk i instytucji bez brania pod uwagę wspólnej osmańskiej cywilizacji, w tworzeniu i rozwoju której Sefardyjczycy przez prawie 500 lat brali udział razem ze swoimi muzułmańskimi chrześcijańsko-prawosławnymi sąsiadami.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2020, 9; 181-222
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-4 z 4

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies