Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "filozofia religii" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    Gods and people in literature and philosophy. God by the picture of human or human by the picture of god? Homeric vision of reality versus Heraclitus’ vision of reality
    Bogowie i ludzie w literaturze i filozofii. Bóg przez obraz człowieka czy człowiek przez obraz Boga? Homerowska wizja rzeczywistości a wizja rzeczywistości Heraklita
    Autorzy:
    Skrzypek-Faluszczak, Jadwiga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31216249.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    filozofia religii
    bogowie
    religia
    literatura
    philosophy of religion
    gods
    religion
    literature
    Opis:
    The article deals with the theological issues of Homer and Heraclitus. The analysis of the works of Homer and the philosophical thought of Heraclitus serves to compare and contrast them extracting significant differences regarding the image of god and man. The author develops both literary and philosophical understanding of gods. She compares the man-god relationship in early Greek literature and philosophy. There is an interesting intrinsic tension in the literary tropes that can only be understood if the religious function of this literature is taken into account. The author tries to describe the vision of the world and the place of human beings in it in both sources: literature and philosophy. In philosophical writings, there can be seen a movement in the vision of the world structure: the gods become more inaccessible to humans, but humans gain the opportunity to become godlier if they follow a proper set of thoughts and actions proposed by philosophy. Religious poets were speaking of the past when the gods were approachable to people. Their fantasies were often mixed with old beliefs so that the divine-human world has as much wonder and eccentricity as dread. Philosophy conquers not only minds but also hearts, to convey them towards the ideal, bearing in mind the unattainable model of a virtuous man. While religion describes gods similar to humans, philosophy forges a new god-resemblant human figure.
    Artykuł dotyczy zagadnień teologicznych u Homera i Heraklita. Analiza dzieł Homera i myśli filozoficznej Heraklita służy ich porównaniu i zestawieniu, wydobywając istotne różnice dotyczące obrazu boga i człowieka. Autorka rozwija zarówno literackie, jak i filozoficzne rozumienie bogów. Porównuje relację człowiek–bóg we wczesnej greckiej literaturze i filozofii. Istnieje interesujące wewnętrzne napięcie w poszukiwaniach literackich, które można zrozumieć tylko wtedy, gdy weźmie się pod uwagę religijną funkcję tej literatury. Autorka stara się opisać wizję świata i miejsce w nim człowieka w obu źródłach: literaturze i filozofii. W pismach filozoficznych można dostrzec ruch w wizji struktury świata: bogowie stają się bardziej niedostępni dla ludzi, ale ludzie zyskują możliwość stania się bardziej boskimi, jeśli podążają za odpowiednim zestawem myśli i działań proponowanych przez filozofię. Religijni poeci mówili o przeszłości, kiedy bogowie byli dostępni dla ludzi. Ich fantazje często mieszały się ze starymi wierzeniami, dzięki czemu świat bosko-ludzki jest równie cudowny i ekscentryczny, co przerażający. Filozofia podbija nie tylko umysły, ale i serca, by skierować je ku ideałowi, pamiętając o nieosiągalnym wzorcu cnotliwego człowieka. Podczas gdy religia opisuje bogów podobnych do ludzi, filozofia tworzy nową postać człowieka przypominającą boga.
    Źródło:
    Logos i Ethos; 2023, 62, 2; 27-46
    0867-8308
    Pojawia się w:
    Logos i Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem wiedzy o Bogu w ujęciu A. Kenny’ego i D.Z. Phillipsa – analiza porównawcza
    Autorzy:
    Wilczewska, Sylwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/705478.pdf
    Data publikacji:
    2013-03-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    D.Z. Phillips
    A. Kenny
    agnostycyzm
    teologia naturalna
    język religii
    istnienie Boga
    kontemplacyjna filozofia religii
    Opis:
    Celem artykułu jest opis i porównanie ujęcia problemu wiedzy o Bogu przez Anthony’ego Kenny’ego i Dewiego Z. Phillipsa. Trzy główne aspekty tego problemu omówione w tekście to: (1) teza o niecielesności Boga i jej konsekwencje dla języka, w którym mówi się o Bogu, (2) niedopasowanie pojęcia Boga do reguł języka argumentacji filozoficznej i (3) ocena skuteczności zarówno teologii naturalnej, jak argumentacji filozoficznej przeciwko istnieniu Boga. Obaj autorzy zgadzają się, że niecielesność Boga stawia pod znakiem zapytania możliwość przypisywania mu stanów mentalnych - Kenny traktuje tę trudność jako nierozwiązywalną, lecz według Phillipsa znaczenie predykatów mentalnych odnoszących się do Boga ma takie znaczenie, jakie przypisuje im odrębny i autonomiczny język religii. Istnieniem takiego języka Phillips wyjaśnia niezgodność pojęcia Boga z językowymi regułami dyskursu filozoficznego. Kenny, który nie przyjmuje istnienia języka religii, wyjaśnia tę niezgodność metaforycznością wyrażeń odnoszących się do Boga. Obaj filozofowie są zgodni co do nieskuteczności filozoficznej argumentacji za i przeciw istnieniu Boga. Prowadzi ich do tego analiza poszczególnych argumentów, spośród których w artykule wspomniane zostały: dowód ontologiczny Anzelma z Canterbury, argument teleologiczny i problem zła. Końcowa część artykułu poświęcona jest opisowi przyczyn tego rozdźwięku, leżących przede wszystkim w przyjmowanej przez Kenny’ego i Phillipsa odmiennej filozofii języka.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 207-221
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Post-secular philosophy. Between theory and ideology
    Filozofia postsekularna. Między teorią a ideologią
    Autorzy:
    Grad, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1597227.pdf
    Data publikacji:
    2018-06-30
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    postsekularyzm
    filozofia religii
    ideologia
    pojęcie religii
    post secularism
    philosophy of religion
    ideology
    the concept of religion
    Opis:
    This text is devoted to showing that from the point of view of the tasks of science dealing with the description and explanation of the different aspects of religion, the post secular turn is only apparent. Its ostensi bleness lies in the fact that the program articulated by post-secular phi losophers suffers from a number of defects. Their accumulation leads to the conclusion that the post secular paradigm has never existed even as the seed of a theory of religious phenomena, but it has some of the characteristics of an ideology.This article reconstructs subjects key philosophical positions asso ciated with the post secular turn (Philip Blond, Gianni Vattimo, John D. Caputo, Jürgen Habermas) to critical analysis in an effort to extract the relevant properties of post secular philosophy to indicate major de ficiencies. Next, I deal with the most important issue emerging from this analysis, namely, the question adopted by the post secular philoso phers of religion. In the last part I formulate conclusions regarding the applicability of post secular philosophy as a theoretical tool explaining the situation of religion in the post-modern world.
    Tekst ten poświęcony jest wykazaniu, że z punktu widzenia zadań na uki zajmującej się opisem i wyjaśnieniem różnych aspektów religii, zwrot postsekularny jest zwrotem pozornym. Pozorność ta polega na tym, że program wyartykułowany przez filozofów postsekularnych cierpi na szereg defektów. Ich nagromadzenie prowadzi do wniosku, że paradygmat postsekularny nigdy nie istniał nawet jako zalążek teo rii zjawisk religijnych, natomiast posiada pewne cechy ideologii.W tekście tym rekonstruuję i poddaję krytycznej analizie kluczo we stanowiska filozoficzne związane ze zwrotem postsekularnym (Philip’a Blond’a, Gianni’ego Vattimo, John’a D. Caputo, Jürgen’a Habermas’a) starając się wyodrębnić właściwe cechy filozofii postse kularnej i wskazać jej najważniejsze braki. Następnie zajmuję się naj ważniejszym problemem wyłaniającym się z tej analizy, jakim jest za gadnienie przyjmowanego przez filozofów postsekularnych pojęcia religii. W ostatniej części formułuję wnioski dotyczące stosowalności filozofii postsekularnej jako narzędzia teoretycznego wyjaśniającego sytuację religii w świecie późnonowoczesnym.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2018, 21, 2; 9-30
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ultimism: A Philosophy That Wants to Be a Religion
    Ultymizm – filozofia, która chce być religią
    Autorzy:
    Biłgorajski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791151.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    J. L. Schellenberg
    ultymizm
    filozofia religii
    epistemologia
    wyobraźnia
    ultimism
    philosophy of religion
    epistemology
    imagination
    Opis:
    Ultimism is the view that there is a metaphysically and axiologically ultimate reality in relation to which it is possible to achieve the ultimate good. John Schellenberg believes that ultimism is the backbone of every religion, while the differences between religions arise from different views of what the nature of the ultimate is. Schellenberg tries to show that if there is progress in religion, then it is most reasonable to assume that we are only at the beginning of the inquiry into the ultimate. The aim of the paper is to show that epistemological and methodological objections can be raised against ultimism. It will present an epistemological argument, pointing to the cognitive limitations of imagination, and a methodological argument, questioning the feasibility of Schellenberg’s project.
    Ultymizm to pogląd, wedle którego istnieje metafizycznie i aksjologicznie ostateczna rzeczywistość, w stosunku do której możliwe jest osiągnięcie ostatecznego dobra. J. L. Schellenberg uważa, że ultymizm jest podstawą każdej religii, podczas gdy różnice między religiami wynikają z różnych poglądów na to, jaka jest natura rzeczywistości ostatecznej. Schellenberg próbuje wykazać, że jeśli w religii jest postęp, to najrozsądniej jest założyć, że jesteśmy dopiero na początku badania rzeczywistości ostatecznej. Celem artykułu jest wykazanie, że można podnosić zastrzeżenia epistemologiczne i metodologiczne wobec ultymizmu. Prezentuję argument epistemologiczny, wskazujący na poznawcze ograniczenia wyobraźni, oraz argument metodologiczny, kwestionujący wykonalność projektu Schellenberga.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2021, 69, 3; 291-304
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Leo Strauss on Religion as the Fundamental Alternative to Philosophy
    Leo Strauss o religii jako podstawowej alternatywie wobec filozofii
    Autorzy:
    Wood, William
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31232784.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Leo Strauss
    philosophy of religion
    philosophy as a way of life
    filozofia religii
    filozofia jako sposób życia
    Opis:
    Leo Strauss is well known for his thesis that there is an irreconcilable conflict between philosophy and “revelation,” i.e. monotheistic revealed religion, which cannot be harmonized. The philosopher qua philosopher cannot be a believer, while the believer qua believer cannot be a philosopher. However, it is less widely recognized that Strauss’ thought about religion as the fundamental alternative to philosophy follows two divergent trajectories. The first emphasizes the unique importance of revealed religion, while the other emphasizes the conflict between philosophy and what he calls “religion in general.” Sometimes, Strauss suggests that revelation poses a unique “challenge” to philosophy, such that the philosopher must refute the mere possibility of revelation in order to justify the legitimacy of philosophy itself. Sometimes, however, he suggests rather that revelation is a religion like any other, not essentially different from e.g. ancient polytheism, which would seem therefore to pose no unique “challenge.” I argue that Strauss ultimately fails to reconcile these two strands of this thought and that this failure is related both to tensions internal to his positive conception of philosophy itself as a middle path between dogmatism and skepticism and to the fact that he begs the question by assuming, rather than proving, that it follows necessarily from “the very idea of revelation” that it cannot be harmonized with philosophy.
    Leo Strauss jest autorem znanej tezy o istnieniu nierozwiązywalnego konfliktu między filozofią a „objawieniem”, tj. monoteistyczną religią objawioną. Filozof jako filozof nie może być osobą wierzącą, zaś osoba wierząca jako wierząca nie może być filozofem. Mniej znane jest natomiast to, że myśl Straussa o religii jako podstawowej alternatywie dla filozofii podąża dwiema rozbieżnymi torami. Pierwszy z nich podkreśla wyjątkowe znaczenie religii objawionej, podczas gdy drugi kładzie nacisk na konflikt między filozofią a tym, co nazywa on „religią w ogóle”. Czasami Strauss sugeruje, że objawienie stanowi szczególne „wyzwanie” dla filozofii i filozof musi podważyć samą możliwość objawienia, aby uzasadnić prawomocność filozofii. Czasami jednak sugeruje on, że objawienie jest po prostu jedną z religii, nie różniącą się w swej istocie np. od starożytnego politeizmu i w związku z tym nie stanowi, jak się wydaje, szczególnego „wyzwania”. Twierdzę, że Straussowi ostatecznie nie udaje się pogodzić tych dwóch wątków i że to niepowodzenie jest związane zarówno z napięciami wewnątrz jego pozytywnej koncepcji samej filozofii jako drogi pośredniej między dogmatyzmem a sceptycyzmem, jak i z tym, że przesądza on z góry sprawę, zakładając bez uzasadnienia, że z „samej idei objawienia” wynika w sposób konieczny, iż nie da się jej zharmonizować z filozofią.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 2; 289-311
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ecumenical issues in Józef Herbut’s philosophy of religion
    Zagadnienia ekumeniczne w filozofii religii Józefa Herbuta
    Autorzy:
    Wolsza, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047886.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-23
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    ekumenizm
    dialog doktrynalny
    filozofia religii
    język religijny
    logika
    ecumenism
    doctrinal dialogue
    philosophy of religion
    religious language
    logic
    Opis:
    The philosophy of religion constituted one of the main fields of research by Prof. Józef Herbut. He created an original version of the analytical philosophy of religion. With the use of logical means, he analysed various dimensions of religion, primarily religious language. During the last period of his work, Herbut included ecumenical issues in his philosophical research. His research on these issues consisted of two stages. During the first stage, Herbut tried to create a specific logic of ecumenism. He hypothesised that the reason for the crisis of ecumenical dialogue consists in the lack of a clearly defined goal. Using the logical set theory, Herbut constructed possible models of doctrinal unity of different denominations. These models were constructed a priori, without reference to actual dialogues. During the second stage of his project, Herbut focused on the content of Catholic and Evangelical doctrines presented in catechisms. Here, he also put forward a research hypothesis that the languages of Catholic and Evangelical theology are different because they include different philosophical assumptions. These assumptions reach back to the medieval problem of universals. The language of Catholic theology is heavily influenced by moderate realism, and the language of Evangelical theology is influenced by moderate nominalism (these are two of the four standpoints in the problem of universals). Herbut's research project is original and innovative in terms of Polish philosophical and theological literature. However, in foreign language literature it is possible to find ones analogous to Herbut's project (József Fuisz, Charles Morerod).
    Filozofia religii była jednym z głównych nurtów badań prof. Józefa Herbuta. Stworzył on oryginalną odmianę analitycznej filozofię religii. Przy pomocy środków logicznych analizował w niej różne wymiary religii, przede wszystkim język religijny. W ostatnim okresie twórczości do swych badań filozoficznych Herbut włączył zagadnienia ekumeniczne. Jego badania tych zagadnień miały dwa etapy. W pierwszym etapie Herbut próbował stworzyć specyficzną logikę ekumenizmu. Postawił on hipotezę, że przyczyną kryzysu dialogu ekumenicznego jest brak wyraźnie określonego celu. Wykorzystując logiczną teorię zbiorów, Herbut skonstruował możliwe modele jedności doktrynalnej różnych wyznań. Modele te zostały skonstruowane a priori, bez odwołania do faktycznie prowadzonych dialogów. W drugim etapie realizacji swego projektu Herbut skupił się na treści doktryn katolickiej i ewangelickiej przedstawionych w katechizmach. Tu także postawił hipotezę badawczą, że języki teologii katolickiej i ewangelickiej są odmienne, ponieważ mają różne założenia filozoficzne. Założenia te sięgają średniowiecznego sporu o uniwersalia. Język teologii katolickiej jest pod dużym wpływem realizmu umiarkowanego, a język teologii ewangelickiej – pod wpływem nominalizmu umiarkowanego (są to dwa z czterech stanowisk w sporze o uniwersalia). Projekt badawczy Herbuta jest oryginalny i nowatorski w polskiej literaturze filozoficznej i teologicznej. Natomiast w literaturze obcojęzycznej można spotkać projekty analogiczne do projektu Herbuta (József Fuisz, Charles Morerod).
    Źródło:
    Studia Oecumenica; 2020, 20; 67-88
    1643-2762
    Pojawia się w:
    Studia Oecumenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Varieties of Humanism for a Secular Age: Charles Taylor’s Pluralism and the Promise of Inclusive Humanism
    Różne odmiany humanizmu dla wieku sekularyzmu: pluralizm Charlesa Taylora i obietnica powszechnego humanizmu
    Autorzy:
    Schoenberg, Phillip W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488693.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Charles Taylor
    transcendence
    humanism
    Christian humanism
    philosophy of religion
    secularity
    transcendencja
    humanizm
    humanizm chrześcijański
    filozofia religii
    świeckość
    Opis:
    I argue that Taylor’s engagement with secularity demonstrates his deep concern for preserving key humanist insights, an abiding commitment to moral pluralism, and the sincerity of his religious faith. Taylor insists on transcendence as the best hope for securing the continued commitment to the moral legacy of humanism in the west, but while he personally advocates a renewed Christian humanism, his notion of transcendence is amenable to other interpretations, including non-religious options, and so allows for a potential overlapping consensus on humanism from what Taylor calls the “transformation perspective.”
    Staram się dowieść, że zaangażowanie Taylora w badania nad świeckością świadczy o głębokim zatroskaniu tego filozofa o ocalenie kluczowych wglądów humanizmu, o jego trwałym opowiedzeniu się za moralnym pluralizmem, a także o autentyczności jego wiary religijnej. Taylor kładzie nacisk na transcendencję jako dającą najlepszą nadzieję, że przyjęcie moralnego dziedzictwa humanizmu będzie kontynuowane w kulturze Zachodu. Osobiście jest on zwolennikiem odnowy chrześcijańskiego humanizmu, jednak jego pojęcie transcendencji pozostaje otwarte również na inne interpretacje, łącznie z opcjami poza obszarem religii, zatem dopuszcza ono potencjalny konsens ogarniający różne odmiany humanizmu w perspektywie, którą Taylor nazywa „perspektywą przekształcenia”.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2016, 64, 4; 167-197
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Searching for Own Self: on the Boundary between the Ethical and Religious Stage
    Autorzy:
    Blažeková, Zuzana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437160.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
    Tematy:
    moment
    skok
    granica
    jednostka
    Bóg
    Albo albo
    egzystencjalizm
    doświadczenie religijne
    Kierkegaard
    filozofia religii
    instant
    leap
    boundary
    individual
    God
    either/or
    Opis:
    Szukając samego siebie. Granica między etycznym a religijnym stadium. Niniejszy przyczynek jest poświęcony analizie Kierkegaardowskich kategorii skoku i momentu, które w pewien sposób wyrażają ludzką egzystencji. Ludzkie istnienie, wyjątkowe i niepowtarzalne, jest samo w sobie nieuchwytne i trudne do wyrażenia w języku. Egzystencjalistyczna filozofia Kierkegaarda oferuje metodę komunikacji niebezpośredniej. Kierkegaard sugeruje, że o ile chcemy uchwycić fenomen ludzkiej egzystencji, musimy zadowolić się jedynie pośrednim i partykularnym rozumieniem. Żadna konkretna jednostka nie jest w stanie kiedykolwiek uchwycić własnej egzystencji całościowo. Istnieje jednakże miejsce, otwierające możliwość samorozumienia i samoposiadania człowieka. Tym miejscem jest granica, czy też krawędź etycznego i religijnego stadium egzystencji. Stąd celem artykułu jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: „Co dzieje się na granicy pomiędzy tym, co etyczne, a tym, co religijne?”
    Źródło:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2012, 2, 2; 347-361
    2083-6635
    2084-1043
    Pojawia się w:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The phenomenological method revisited: towards comparative studies and non-theological interpretations of the religious experience
    Autorzy:
    Sander, Ake
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437094.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
    Tematy:
    filozofia religii;
    socjologia religii;
    fenomenologia religii;
    religioznawstwo;
    badania porównawcze;
    komparatystyka;
    metodologia badań porównawczych;
    sekularyzacja
    philosophy of religion
    sociology of religion
    phenomenology of religion
    religious studies
    comparative studies
    comparative methodology
    secularization
    Opis:
    During the last decades, two major and interrelated themes have dominated the study of religion: (a) the theme claiming that the long taken-for-granted so-called secularization thesis was all wrong, and (b) the theme of the so-called “return” or “resurgence of religion”. This global revival of religion — on micro, meso and macro levels — has been chronicled in a number of important books lately. As even a quick glance in some of the many textbooks about religious studies reveal that there are many various ways of studying religion — theologically, sociologically, psychologically, anthropologically, philosophically, etc. — and they can be tackled from many different ideological or theoretical “slants” or perspectives – gender, postcolonial, orientalism, postmodernism, inside/outside, hermeneutical, etc. And it seems to be a general rule within science that the more important, complex and controversial a subject area is perceived to be, the more heated the debate about theory, method and definitions of concepts seems to be within it. Comparative religion can, very broadly, be carried out from two types of data: texts or actual living human beings. During the last thirty or so years, and in tandem with the initially mentioned two themes, the latter – what many scholars now call “lived religion” (Hall, 1997; Orsi, 2005; Ammerman, 2007; Mcguire, 2008) – have more and more come to the fore in departments of religious studies. This can be seen as a “rejuvenation” of Friedrich Schleiermacher’s opinions that the only way to study religion adequately was in and through the religious beliefs and practices of actually living human beings and that the heart of religion was to be found, not in rules and regulations, hierarchies and hymnbooks, but in the individual’s experience of dependence upon a power infinitely greater than his own. The student of religion must, in other words, concentrate, not on what people might do, ought to do, or what the textbooks say they are supposed to do, but on what they actually do, and the ways in which they actually behave, and why they do what they do — their motives, reasons or inducements for doing what they do.
    Źródło:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2014, 4, 1; 9-34
    2083-6635
    2084-1043
    Pojawia się w:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dharma and religion in Tagore’s views
    Autorzy:
    Milewska, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437129.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
    Tematy:
    Rabindranath Tagore
    religia
    dharma
    Religia człowieka
    wiedza a wolność
    badania porównawcze religii
    komparatystyka
    metodologia porównawcza
    religioznawstwo
    filozofia religii
    universal religion
    The religion of Man
    Indian thought
    freedom
    comparative methodology
    religious studies
    philosophy of religion
    Opis:
    Rabindranath Tagore (1861–1941), one of the greatest contemporary Indian thinkers, discussed the problem of religion and faith on the ground of global pluralism and religious diversity. He presented his views in numerous poetical works (including Gitanjali, a collection of Song offerings translated into English, for which he was awarded with the Noble Prize in literature in 1913), but he also delivered many speeches, mostly addressed to the Western audience (e.g. The religion of Man). In his writing, Tagore often uses the terms “religion” and dharma interchangeably. This article focuses on both key terms and on the question whether they may be seen as equivalent according to him. Does he really equalize both terms? or, How was his understanding of “religion” and dharma influenced by his cultural background? The article opens with the analyse of the dictionary definitions of both key terms. Next, at the basis of dictionary explanation the main question is raised: whether “religion” and dharma could be treated as equivalents in their whole range of meanings or should their understanding be limited to a chosen definition or definitions? In the following section, Tagore’s concept of the so called “Man the Eternal” and “Divinity in Man” is briefly described. Final comments include some remarks on both terms explained in the light of Tagore’s view on comparative methodology. He claims that “religion” and dharma are close in meaning, since they both stand for the rational description of the individual experience of divinity. Therefore, they may ultimately lead to the common end, regardless their different cultural roots and various circumstances in which both concepts developed. Tagore argues for freedom as the preliminary condition for understanding of the phenomenon of transcendence of human nature towards the experience of divinity. He understands freedom as perfect harmony realized in this world but not merely through our response to it in knowing but in being. Only when such an approach is accepted the experience of “Man the Eternal” can be achieved. In this respect all human beings may meet, regardless they come from Western or Eastern culture. Such an exposition of the core of religious experience allows us to use the terms of “religion” and dharma interchangeably, and thus contribute to the comparative methodology in religious studies.
    Źródło:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2014, 4, 1; 81-88
    2083-6635
    2084-1043
    Pojawia się w:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Church of Jesus Christ of Latter-Day Saints and Its Doctrine: A Philosophical Approach
    Kościół Jezusa Chrystusa świętych w dniach ostatnich i jego doktryna z perspektywy filozofii
    Autorzy:
    Ptaszek, Robert T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488797.pdf
    Data publikacji:
    2020-03-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    philosophy of religion
    religious doctrines
    alternative religious movements
    the Church of Jesus Christ of Latter-day Saints
    filozofia religii
    doktryny religijne
    alternatywne ruchy religijne
    Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich
    Opis:
    In the article, I demonstrate how realistic philosophy of religion can be employed in order to obtain a preliminary verification of the truthfulness of the doctrine proclaimed by a particular religious community. The first element of a religious doctrine that qualifies for philosophical evaluation is its non-contradictory character. For this reason I endeavour to reconstruct one such doctrine and show how it is possible to demonstrate, through philosophical analyses, that such a doctrine does not meet the aforementioned criterion. For the object of my studies I chose the Church of Jesus Christ of Latter-day Saints (called the Mormon Church for short), as I find it particularly interesting among the religious movements alternative to Christianity. Among new religious movements currently in existence the Mormon Church stands out in several respects. First, this religious community utilises a variety of sources of revelation. Furthermore, although their sacred story, that spanning a dozen or so centuries, begins in Israel it mostly takes place on American soil. Finally, the Mormon Church sets forth a vision of a future ‘holy land,’ and the concept of salvation that is essentially different from those of other Bible-based religious movements. The Mormon concept of salvation, referred to as the plan of eternal progress shows both unique goal and unique means to achieve it. People are to become gods and populate multiple worlds. According to Mormons there will be different levels of salvation associated with what life a person lived on earth. Reconstruction and philosophical analysis of the main elements of the Mormon doctrine shows its weak points, inconsistencies, and oversimplifications. From this perspective, the Mormon ‘sacred story’ hardly could be regarded as something more than a colourful and interesting myth. But the question of reasons why Mormons still put their faith in such an inconsistent doctrine lies outside the scope of these considerations.
    W artykule pokazuję, jak za pomocą realistycznej filozofii religii można dokonać wstępnej wery-fikacji prawdziwościowych aspiracji doktryny konkretnej wspólnoty religijnej. Pierwszym elementem doktryny religijnej możliwym do filozoficznej oceny jest jej niesprzeczność. Dlatego w tekście rekonstruuję doktrynę konkretnego ruchu religijnego i pokazuję, jak na drodze filozoficznych analiz można wykazać, że nie spełnia ona tego kryterium. Jako przedmiot badań wybrałem główne elementy doktryny Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (nazywanego w skrócie Kościołem Mormonów), ponieważ uważam go za szczególnie interesujący alternatywny wobec chrześcijaństwa ruch religijny. Spośród działających obecnie ruchów religijnych Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich wyróżnia się pod kilkoma względami. Przede wszystkim wspólnota ta korzysta z wielu różnych źródeł objawienia. Ponadto ich „święta opowieść” to licząca kilkanaście wieków historia, która choć rozpoczyna się w Izraelu, w większości dzieje się na kontynencie amerykańskim. Wreszcie Kościół Mormonów przedstawia wizję „ziemi świętej” oraz koncepcję zbawienia, które w istotny sposób różną się od koncepcji przyjmowanych przez inne wspólnoty religijne bazujące na Biblii. Oryginalność koncepcji zbawienia mormonów, którą nazywają „planem wiecznego postępu”, dotyczy zarówno celu tego planu, jak też możliwych form jego realizacji. Jeśli chodzi o cel, to według mormonów ludzie mogą stać się bogami i zaludniać swoim potomstwem kolejne światy. Przeprowadzona z punktu widzenia filozofii religii rekonstrukcja i analiza głównych elementów doktryny mormonów pokazuje jej liczne słabości, niespójności i uproszczenia. Z tej perspektywy „świętą opowieść” mormonów trudno uznać za coś więcej niż tylko barwny i intersujący mit. Natomiast odpowiedź na pytanie, dlaczego mormoni wciąż wierzą w tak niespójną doktrynę, wykracza poza zakres podjętych w artykule rozważań.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 1; 161-180
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chance and Divine Providence. Methodological Notes with Pascal in the Background
    Przypadek i Opatrzność Boża. Uwagi metodologiczne z Pascalem w dalszym tle
    Autorzy:
    Kleszcz, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791049.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-01
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    filozofia analityczna a filozofia kontynentalna
    analityczna filozofia religii
    filozofia analityczna a inne sfery kultury
    Opatrzność Boża i przypadek
    Opatrzność i wolność
    Dariusz Łukasiewicz
    analytical philosophy vs continental philosophy
    analytical philosophy of religion
    analytical philosophy and other spheres of culture
    Divine Providence and chance
    Providence and freedom
    Opis:
    Wedle autora tego artykułu, analityczna filozofia religii nie powinna być zamknięta dla innych sfer kultury i ignorować lub lekceważyć osiągnięć innych, zarówno przeszłych, jak i współczesnych prądów filozoficznych. Filozof analityczny, w tym analityczny filozof religii, może zatem szukać inspiracji również poza sferą filozofii analitycznej. Jednocześnie nie oznacza to, że filozof analityczny ma lekceważyć nauki przyrodnicze lub nie troszczyć się o precyzję języka i właściwe argumenty. Troska o precyzję językową i stosowanie odpowiedniej argumentacji ma kluczowe znaczenie dla tożsamości filozofii analitycznej. Ten artykuł, biorąc pod uwagę wskazane nastawienie metafilozoficzne, poświęcony jest krytycznej dyskusji na temat niektórych problemów poruszonych przez prof. Dariusza Łukasiewicza, w jego wybitnej pracy w dziedzinie filozofii religii, noszącej tytuł Opatrzność Boża, wolność, przypadek. Studium z analitycznej filozofii religii.
    According to the author of this paper, the analytical philosophy of religion should not be closed to other spheres of culture and ignore or disregard the achievements of others, both past and contemporary philosophical currents. An analytical philosopher, including an analytical philosopher of religion, can therefore seek inspiration also outside the sphere of analytical philosophy. At the same time, this does not mean that an analytical philosopher is to disregard natural sciences or not to care about the precision of language and the right arguments. The concern for linguistic precision and the application of appropriate argumentation are crucial for the identity of the analytical philosophy. This article, taking into account the indicated metaphilosophical attitude, is devoted to a critical discussion about some of the problems raised by Professor Dariusz Łukasiewicz, in his outstanding work in the field of philosophy of religion published in Polish as Opatrzność Boża, wolność, przypadek. Studium z analitycznej filozofii religii.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 3; 169-185
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rabindranath Tagore on a comparative study of religions
    Autorzy:
    Mukherjee, Asha
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437551.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
    Tematy:
    Rabindranath Tagore
    religia człowieka
    badania nad religiami
    religioznawstwo
    pluralizm religijny
    filozofia religii
    badania porównawcze
    komparatystyka
    hinduizm
    filozofia indyjska
    religia uniwersalna
    uniwersalizm religijny
    boskość człowieka
    The religion of Man
    religious studies
    religious pluralism
    philosophy of religion
    comparative studies
    Hinduism
    Universal religion
    Divinity of Man
    Opis:
    Study of religion describes, analyzes and compares how certain human beings do in fact express their faith in terms of particular scriptures, religious figures, sacred rituals, community solidarity, etc. — and how all these explicitly religious phenomena may relate to other aspects of people’s lives. It also aspires and addresses the questions to be even-handed, objective, based on evidence that may be checked by any competent inquirer, and non-committal on claims to divine revelation and authority. It is in principle comparative, not in a judgmental evaluative sense, but in terms of describing and analysing comparable elements or phenomena from various religious traditions, using the same criteria in each case. The paper begins with a brief report on the study of religion in the context of India and presents in detail Rabindranath Tagore’s (1861–1941) views on the need, an objective and philosophy behind the comparative study of religion. As Tagore observes, when studying religion one usually chooses among two alternative approaches: to do research on the secret text or to study the rituals. Tagore accepts fully none of them and instead suggests to rediscover how human aspiration for transcendence works in practice, how it sustains the individual — often marginalized by the power of institutionalised religion — and society, and how it generates new cultural forms. For Tagore, the essence of religion lies is the will to transcend the limit of the self-cantered being towards an ideal of perfection — which he calls divinity of Man. His understanding of the “religion of Man”, as he puts it, is discussed in the major part of the paper.
    Źródło:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2014, 4, 1; 69-80
    2083-6635
    2084-1043
    Pojawia się w:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The relevance of “givenness” for the Indian religious traditions
    Autorzy:
    Schmücker, Marcus
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437401.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
    Tematy:
    Jean - Luc Marion
    Indian philosophy
    phenomenology of religion
    continental philosophy
    subjectivity
    Advaita Vedanta
    Jean-Luc Marion
    filozofia indyjska
    fenomenologia religii
    filozofia kontynentalna
    subjektywność
    podmiotowość
    adwaita wedanta
    Opis:
    The paper focuses on a comparison by taking some of the main results of the European tradition of phenomenology of religion represented and further developed by Jean-Luc Marion. His views on the constitution of the “I” look promising for a comparison when contrasted with the views on the same phenomenon in Indian religious traditions. Marion, whose rich work is in the main part devoted to the philosophy of donation, discovered a new way that led him from the givenness of the object of knowledge/perception to the understanding of self-givenness of the subject up to a new understanding of the experience of god. The author chooses as a start¬ing point the central question in Marion’s work which refers to the constitution of the “I” and the problem of whether it is able to constitute itself or whether something exists that constitutes the “I” beforehand without leaving the concept of subjectivity. For the Indian side, he offers examples for the way in which the constitution of the “I” takes place or not and what relevance a kind of givenness has in this context not only for a concept of the subject but also for the theistic ideas in Indian traditions.
    Źródło:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2014, 4, 1; 43-54
    2083-6635
    2084-1043
    Pojawia się w:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies