Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "eksploatacja wody" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-6 z 6
    Tytuł:
    A brief history of the water supply system and water quality in the city of Lodz
    Historyczne zmiany struktury sieci wodociągowej na tle utrzymania standardów wody pitnej dla miasta Łodzi
    Autorzy:
    Tomczak, E.
    Dominiak, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/387705.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    Lodz water supply system
    exploitation of water
    drinking water quality
    wodociąg łódzki
    eksploatacja wody
    jakość wody pitnej
    Opis:
    Poland’s third largest city, Lodz, underwent rapid industrial and demographic growth in the 19th and 20th centuries, followed by a steep decline over the last three decades. This paper describes how the water supply system has been adapted over the last century to meet these challenges, and in particular how the source of water (surface or underground) and structure of the supply system has been adapted to maintain drinking water quality. The Lodz water supply has been managed since 1925 by the firm Zaklad Wodociagow i Kanalizacji Sp. z o.o. The water supply system was designed by the Englishman William H. Lindley (in 1909), but because of World War I and the global depression that followed work began only in 1934. After World War II further deep wells were constructed, followed by a pipeline network and treatment plant. A 50-kilometre pipeline bringing surface water from the Pilica River was completed in 1955, followed by the Sulejowski Reservoir on the same river (1968–1973). Algal blooms on the reservoir presented a major challenge, and deep wells were turned to as a solution. By 2010 Lodz had 58 deep well intakes, so that in 2013 it was no longer necessary to take taking surface water from the Sulejowski Reservoir.
    Projekt łódzkiej sieci wodociągowej, wykonany przez najlepszego europejskiego fachowca W. Lindleya, powstał już w 1909 r. Realizację rozpoczęto w 1934 r., przy współudziale polskiego inżyniera S. Skrzywana. Po II wojnie światowej dokonano wiercenia dalszych studni głębinowych i zbudowano system wodociągowy oraz stację uzdatniania wody. Zbudowano 50 km rurociągu Tomaszów–Łódź (1955 r.), zbiornik retencyjny na Pilicy (1968–1973) i kolejne studnie głębinowe. W 2010 r. istniało już 58 ujęć wód podziemnych dlatego też w 2013 r. zapadła decyzja o rezygnacji z ujmowania wody powierzchniowej z Zalewu Sulejowskiego. Celem pracy było przedstawienie miejsc pobierania wody i struktury sieci wodoci ągowej, której budowa ulegała zmianom w zależności od potrzeb i rozwoju dużego miasta, w powiązaniu z uzyskiwaniem wody pitnej najwyższej jakości. Piecze nad eksploatacją i dystrybucją nieprzerwanie od 1925 r. sprawuje Zakład Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Łodzi.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2013, 20, 11; 1255-1264
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geothermal waters reinjection into sandstones and carbonate reservoir rocks
    Powtórne zatłaczanie wód geotermalnych do warstw piaskowców i węglanowych skał zbiornikowych
    Autorzy:
    Nagy, S.
    Soboń, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299941.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    eksploatacja
    wody geotermalne
    powtórne zatłaczanie
    exploitation
    geothermal waters
    reinjection
    Opis:
    Exploitation and reinjection of geothermal waters after partial recuperation of their enthalpy has become a world's common practice since the 1970s. Recently the "used" thermal waters have been usually injected to the pore- and fracture-ype collectors. There are two reasons for which injection methods are applied in low: to maintain the formation pressure (especially important for high enthalpy resources), and secondly, because of environmental problems with discharging great amounts of saline waters (low enthalpy resources). Two types of reservoir collectors can be encountered in the geothemal formation in the Poland: pore- and fracture-type collectors. Physical phenomena related with the injection of fluids to the pore- and fracture-type medium can be divided into hydrodynamic (re-pressure and fracturing effects) and chemical/thermodynamic phenomena connected with a change of temperature and chemical composition of fluid. Some conclusion related to quality of reinjected waters has been included based upon literature and own observation of injection process in Poland.
    Eksploatacja i powtórne zatłaczanie wód geotermalnych po częściowym pozyskaniu ich entalpii jest powszechnie stosowaną praktyką od lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia. W ostatnim czasie "zużyte" wody termalne zwykle zatłaczano do kolektorów porowych lub szczelinowo-porowych. Metody iniekcji stosuje się głównie z dwóch powodów: w celu utrzymania ciśnienia złożowego (szczególnie ważne w przypadku złóż o wysokiej entalpii) oraz ze względu na problemy ekologiczne związane z odprowadzeniem dużych ilości zasolonych wód (zasoby o niskiej entalpii). Dwa typy kolektorów występują na terenie Polski: porowe i szczelinowo-porowe. Zjawiska fizyczne związane z zatłaczaniem płynów do porowego i szczelinowo-porowego zbiornika można podzielić na hydrodynamiczne (odbudowa ciśnienia i szczelinowanie) oraz chemiczne/termodynamiczne zjawiska związane ze zmianą temperatury i składu chemicznego płynu. Niektóre wnioski związane z procesami powtórnego zatłaczania oparto na danych literaturowych oraz własnych obserwacjach procesów zatłaczania w Polsce.
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 1; 347-354
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analysis of Water Management of the Michalice Reservoir in Relation to Its Functions
    Analiza gospodarki wodnej zbiornika Michalice w aspekcie jego założonych funkcji
    Autorzy:
    Wiatkowski, M.
    Rosik-Dulewska, C.
    Tymiński, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/388129.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    zbiorniki wodne
    gospodarka wodna
    eksploatacja zbiornika
    jakość wody
    water reservoirs
    water management
    exploitation of reservoir
    water quality
    Opis:
    This paper focuses on the example of the Michalice reservoir located on the Widawa River. Its main functions are decreasing of flood danger beneath the reservoir, an availability of stored water in the basin for agriculture purposes and electric energy production, a creation of conditions for recreational use. Current water administration was analyzed. Special attention was paid to the proper use of the reservoir, and the benefits of its existence: the eutrophication rates, the classification of water, fish living and bathing purposes. It was affirmed that, the reservoir decreases the flood danger below the basin but it creates limited possibilities for recreation and pisciculture. Improper water management generates a danger of overflow onto the terrains around the reservoir. A small hydroelectric power station and fish ladder do not accomplish their tasks. Suggestions on how an improved water administration on the Michalice reservoir can occur are given.
    Na przykładzie zbiornika Michalice na rzece Widawie, którego założonymi funkcjami są zmniejszenie zagrożenia powodziowego poniżej zbiornika, wykorzystanie zgromadzonej w zbiorniku wody dla rolnictwa i do produkcji energii elektrycznej, stworzenie warunków do wypoczynku i rekreacji, przeanalizowano aktualną gospodarkę wodną. W pracy wykonano analizę odpływów wody ze zbiornika do rzeki Widawy, poziomów wody w zbiorniku i jakooeci wody retencjonowanej w zbiorniku. Szczególną uwagę zwrócono na ważne, z punktu widzenia prawidłowego użytkowania zbiornika walory użytkowe wody: ocenę eutrofizacji wód zbiornika, klasyfikację wód do bytowania ryb i do kąpieli. Stwierdzono, że zbiornik zmniejsza zagrożenie powodziowe poniżej zbiornika i stwarza ograniczone możliwości dla rekreacji i hodowli ryb. Niewłaściwa gospodarka wodna na zbiorniku stwarza jednak zagrożenie podtopień terenów wokół czaszy zbiornika. Mała elektrownia wodna i przepławka dla ryb nie spełniają stawianych im zadań. W pracy podano propozycje prawidłowych zasad gospodarki wodnej na zbiorniku Michalice.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2010, 17, 11; 1505-1516
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Improved recovery of heavy oil with bottom water using downhole water sink (DWS) technology
    Eksploatacja ciężkiej ropy z wodą pościelającą przy użyciu otworów z wgłębnym upustem wody
    Autorzy:
    Wojtanowicz, A. K.
    Qin, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/300356.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    eksploatacja ciężkiej ropy naftowej
    stożki wodne
    otwory z wgłębnym upustem wody
    heavy oil
    cold production
    water coning
    downhole water sink
    Opis:
    The paper presents a worldwide survey of heavy oil reservoirs and their production methods. The survey shows that one of the most important problems in heavy oil recovery is the presence of bottom water. Since the mobility of water drastically exceeds that of heavy oil, water breakthrough to oil wells occur very early causing dramatic loss of the wells' productivity due to rapid increase of the water cut. The study captures some the difference between heavy and light oil production in terms of mobility ratio effect, recovery dynamics prior to and after water breakthrough, and water cut control with production rate. The results also show that the controlling water breakthrough to wells in heavy oil is several-fold more important (in terms of well productivity and recovery rate) than that for conventional oil wells. Most of heavy oils with bottom water cannot be economically recovered using "cold" (non-thermal) method and conventional (single completed) wells. In these wells, operational range of production rates with variable water cut is very small comparing to light oils. Thus, heavy-oil wells would promptly (within days) switch from water free production to "all water" production. The paper also summarizes a feasibility study into potential application of downhole water sink (DWS) technology in shallow sand containing very significant deposit of heavy oil. Downhole water sink is a new technique for minimizing water cut in wells producing hydrocarbons from reservoirs with bottom water and strong tendencies to water coning. DWS technology controls water coning by employing a hydrodynamic mechanism of water drainage in-situ below the well's completion. This localized drainage is generated by a second completion - downhole water sink - installed at, above, or beneath the oil or gas-water contact. For the purpose of this study a DWS well has been modeled and compared with a conventional well using a commercial reservoir simulator. Results show that DWS technology has great potential to improve recovery in the oil sand with bottom water. All simulated predictions of DWS performance indicate a significant improvement of oil production rates and a several-fold increase of recovery factor. Also explained is the physical mechanism of the improvement that is not specific to the reservoir studied but applies to all heavy oil deposits with bottom water problem.
    W artykule omówiono rozmieszczenie i wielkość zasobów ciężkiej ropy naftowej na świecie, oraz typowe metody jej eksploatacji, która jest szczególnie trudna przy występowaniu wód podścielających. Trudność spowodowana jest dużą różnicą mobilności wody i ciężkiej ropy, co prowadzi do wczesnego przebicia się wody do otworów i gwałtowny spadek ich produkywności. Prezentowane badania symulacyjne pokazują różnice mechanizmów otworowej produkcji ropy ciężkiej i wyjaśniają dlaczego metody termiczne wydają się jedynym sposobem produkcji i dlaczego te metody także zawodzą w obecności wód podścielających. Omówiono także wyniki badań symulacyjnych użycia technologii otworów z wgłębnym upustem wody do nietermicznej eksploatacji ciężkiej ropy z wodą podścielającą na konkretnym polu naftowym. Wyniki pokazują wielokrotne zwiększenie stopnia sczerpania złoża w okresie 17 lat oraz znaczny wzrost dziennej wydajności otworu. Zidentyfikowano także mechanizm hydrauliczny, który daje otworom z dolnym upustem wody zdecydowaną wyższość nad konwencjonalną technologią w zastosowaniu do ciężkiej ropy z wodą podścielającą.
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2010, 27, 1--2; 467-484
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The modification of filtration properties of porous media using Multizol micellar treatment fluid
    Modyfikacja właściwości filtracyjnych ośrodków porowatych z wykorzystaniem micelarnej cieczy zabiegowej Multizol
    Autorzy:
    Majkrzak, Marcin
    Falkowicz, Sławomir
    Stanik, Winicjusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31348314.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    natural gas exploitation
    water inflow
    permeability modification
    flood tests
    microemulsion
    eksploatacja złóż gazu ziemnego
    dopływ wody
    modyfikacja przepuszczalności
    test przepływowy
    mikroemulsja
    Opis:
    The need for the modification of filtration properties of rock media (most frequently porous rocks) appears frequently, e.g., in hydrocarbon exploitation. Exploitation of crude oil and natural gas is frequently accompanied by an excessive and uncontrolled inflow of reservoir water to the production well, which often results in a significant reduction of hydrocarbon production in the late period of reservoir exploitation. The control of water inflow, through modification treatments of rock filtration properties of the near wellbore zone, is the solution to this problem. The use of dedicated treatment fluids is the basis of such success, which, after the injection and change of original physicochemical properties, create local insulation barriers, enabling the control of the flow of fluids in the geological formation. This paper presents the results of the laboratory assessment of the technological effectiveness of Multizol micellar treatment fluid, which is used for selective blocking of the reservoir water inflow to gas wells. Tests performed, at a preliminary stage, comprised the development of a procedure, the obtaining of samples of the treatment fluid, and the performance of flow tests in test glass tubes, which allow for a swift determination of the technological range of the fluid's capability to form gel and emulsion. Flood tests were the main element of testing, related to the measurement of pressure drops of fluids flowing through the sample under the simulated reservoir conditions. The tests were carried out using two types of media, porous rocks (Szydłowiec sandstone) and sand packs. The determination of the modification degree of filtration properties, both in individual zones and in the entire sample/model, was based on the value of the FRR (Residual Resistance Factor) coefficient, being the measure of their permeability reduction. Two types of tests were performed to assess the effect of Multizol treatment fluid on the initial filtration properties of gas and water-bearing zones.
    Potrzeba wykonania zabiegów modyfikacji właściwości filtracyjnych ośrodków skalnych (najczęściej skał porowatych) pojawia się często m.in. w pracach związanych z otworową eksploatacją węglowodorów. Wydobyciu ropy naftowej i gazu ziemnego niejednokrotnie towarzyszy nadmierny i niekontrolowany dopływ wody złożowej do odwiertu produkcyjnego, czego bezpośrednim efektem jest (szczególnie w późnym okresie eksploatacji złoża) znaczne ograniczenie produkcji węglowodorów. Kontrola dopływu wody, poprzez zabiegi modyfikacji właściwości filtracyjnych skał strefy przyodwiertowej, stanowi rozwiązanie tego problemu. Podstawą sukcesu tego typu prac jest wykorzystanie specjalnych cieczy zabiegowych, które po zatłoczeniu i zmianie ich pierwotnych właściwości fizykochemicznych miejscowo wytwarzają bariery izolacyjne, umożliwiając kontrolę przepływu płynów w ośrodku geologicznym. W iniejszej publikacji przedstawiono wyniki laboratoryjnej oceny skuteczności technologicznej micelarnej cieczy zabiegowej Multizol, przewidzianej do selektywnego blokowania dopływu wody złożowej do gazowych odwiertów eksploatacyjnych. Przeprowadzone badania, na wstępnym etapie, obejmowały opracowanie procedury i uzyskanie próbek cieczy roboczej oraz realizację tzw. testów płynięcia, które pozwoliły na szybkie określenie technologicznego zakresu zdolności badanej cieczy do tworzenia żelu oraz emulsji. Głównym elementem badań były testy przepływowe, dotyczące pomiaru wielkości spadków ciśnień przepływających przez próbkę płynów, przeprowadzone w symulowanych warunkach złożowych. Badania realizowano z wykorzystaniem dwóch rodzajów ośrodków, rzeczywistych skał porowatych (piaskowiec szydłowiecki) oraz modeli sztucznych warstw/złóż zbudowanych z mieszaniny kulek szklanych i piasku kwarcowego. Określenie stopnia modyfikacji właściwości filtracyjnych, zarówno w poszczególnych strefach, jak i na odcinku całej próbki/modelu, oparto na wartości współczynnika FRR (ang. residual resistance factor) stanowiącej miarę zmniejszenia ich przepuszczalności. Symulację zabiegu ograniczania dopływu wody wykonano dla strefy gazowej oraz zawodnionej.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2023, 79, 9; 567-575
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biocatalized silicate gels in oil and geothermal industry
    Autorzy:
    Falkowicz, S.
    Cicha-Szot, R.
    Dubiel, S.
    Bailey, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216309.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    eksploatacja złóż
    złoże ropy naftowej
    wody termalne
    modyfikacja przepuszczalności
    skała zbiornikowa
    badania laboratoryjne
    żele krzemianowe
    biokataliza
    water shut-off
    oil exploitation
    geothermal water exploitation
    improved oil recovery
    reservoir rocks permeability modification
    laboratory testing
    silicate gels
    biocatalysis
    Opis:
    Technologies using silicates have become accepted worldwide as cost-effective solutions for enhancing oil production. Despite very intensive research work gelling mechanism of the silicate system in the reservoir conditions is still unknown. Selection of appropriate additives extending gelling time and improving gel properties is very difficult because of the lack of that information. Moreover, complexity of the systems which contains organic and inorganic additives cause difficulties in industrial applications. This paper presents complex literature review which gives complete picture on the use and application of silicate based systems for water shut-off and enhancing oil recovery. Moreover, it shows new way of pH-dependent silicate gels application during the permeability modification treatments as an interesting alternative to chemical crosslinked gels. Gelling time of that system can be extended by the using microbiology to the pH modification what limit the number of chemical additives, facilitate process control and improve treatment competitiveness. The effect of biocatalyzed silicate gels on porous rocks was tested in the reservoir conditions on the lab stand of the Temco Inc Company (USA). Experimental results of coreflooding experiments indicated that silicate gel system may cause decrease of core permeability in the range from 60 to 90%.
    W publikacji przedstawiono kompleksowy przegląd literatury fachowej dotyczącej zastosowań żeli krzemianowych w górnictwie naftowym. Jak wynika z przytoczonych wyników wieloletnich badań, do czynników wpływających na skuteczność zabiegu modyfikacji przepuszczalności skał złożowych można zaliczyć: — rodzaj warunków złożowych (litologia, temperatura złożowa, zasolenie, jednorodność budowy złoża), — sposób udostępnienia warstwy produktywnej, — mechanizm dopływu wody do odwiertu, — odpowiedni dobór układu żelującego (polimery, żywice lub krzemiany), — sposób zatłaczania żelu do właściwej strefy złożowej (użycie Coiled Tubingu, jednoczesne zatłaczanie do dwóch stref). Reasumując można stwierdzić, że wszystkie prace związane z zatłoczeniem żelu do strefy o podwyższonej przepuszczalności należy zakończyć przed upływem kilku godzin. Wliczając w to czas potrzebny na przygotowanie żelu oraz wytłoczenia żelu z Colied Tubingu, jest to czas bardzo krótki. Jednymi z najbardziej obiecujących środków do likwidacji stref złożowych o wysokich przepuszczalnościach skał są żele oparte na bazie krzemianów. Mimo intensywnych badań w dalszym ciągu nie został do końca poznany mechanizm żelowania krzemianów w złożu, co utrudnia dobór odpowiednich dodatków wydłużających czas żelowania oraz poprawiających właściwości żelu, a złożoność systemów zawierających dodatki organiczne i nieorganiczne powoduje utrudnienia w zastosowaniach przemysłowych. Zastosowanie mikrobiologii w celu modyfikacji pH znacznie wydłuża czas żelowania, a ponadto ogranicza liczbę dodatków chemicznych, przez co ułatwia kontrolę i poprawia również ekonomikę zabiegu. Jednak, aby technologia ta była przydatna do komercyjnego wykorzystania wskazane jest wykonanie odpowiednich testów laboratoryjnych, np. metodą czynnikową kolejnych przybliżeń. Testy te powinny w maksymalnym stopniu symulować warunki złożowe pod względem termobarycznym i technologicznym. Ze znacznym podobieństwem proces ten można symulować dzięki aparaturze firmy Temco Inc (USA) będącej na wyposażeniu Instytutu Nafty i Gazu w Krakowie. Celem przeprowadzonych badań laboratoryjnych była wstępna ocena przydatności roztworów krzemianów do likwidacji przepuszczalności porowatych skał zbiornikowych z wykorzystaniem biokatalizatorów. Do przygotowania cieczy zabiegowej użyto roztworu krzemianu sodu o następujących właściwościach: stosunek SiO2/Na2O - 3,11; zawartość Na2O - 9,5%; zawartość SiO2 - 29,5%; gęstość około 1420 kg/m3; pH = 11,5. W przygotowanych cieczach stosowano stężenia krzemianu sodu niższe niż 2%, bowiem po przekroczeniu tego stężenia proces żelowania krzemianu rozpoczynał się w przeciągu kilku godzin, co jest czasem zbyt krótkim z punktu widzenia wykorzystania tej technologii w praktyce. Przygotowano cztery ciecze zabiegowe różniące się stężeniem krzemianu sodu: 1 – 0,5%; 2 - 0,75%; 3 - 0,1%; – 0,75%. W przypadku cieczy nr 4, na podstawie wyników wcześniejszych testów, zastosowano zmodyfikowaną pożywkę dla mikroorganizmów. Do wszystkich cieczy dodawano mikroorganizmy alkalifilne w ilościach takich, aby ich końcowe stężenie wynosiło około 1 ź 102 w 1 ml. Po zatłoczeniu do rdzeni cieczy zabiegowej w warunkach beztlenowych, poddawano procesowi dwutygodniowej inkubacji w temperaturze 40°C. Po tym okresie określano przepuszczalność końcową rdzeni kks dla solanki, a tym samym określano zmiany (utratę) ich przepuszczalności. Do rdzeni oznaczonych numerami 1 i 2 zatłoczono ciecz oznaczoną nr 1. W czasie dwutygodniowej inkubacji nie stwierdzono zauważalnych zmian pH, ani lepkości przygotowanej cieczy. Nastąpiło tylko nieznaczne wytrącenie się krzemianów z cieczy i ich sedymentacja na dnie naczynia, w którym inkubowano rdzenie. Stwierdzono uszkodzenia przepuszczalności rdzeni o numerach 1 i 2 odpowiednio 70% i 4% (tab. 3). Podczas pomiaru przepuszczalności końcowej solanka przepływająca przez testowany rdzeń w całości gromadzona była w przezroczystym naczyniu. Stwierdzono, iż dno naczynia pokrywa zżelowany osad usuniętych z rdzenia krzemianów. Podobną sytuację stwierdzono w przypadku rdzeni oznaczonych numerami 3 i 4. Daje się jednak zauważyć na dnie naczynia większą ilość usuniętych krzemianów, niż w przypadku rdzeni 1 i 2. Jest to spowodowane większą ilością krzemianów w roztworze wyjściowym. W tym przypadku również nie stwierdzono zmian pH cieczy żelującej. Zanotowano odpowiednio 73% i 61% uszkodzenie przepuszczalności rdzeni. Wprowadzono modyfikację w składzie cieczy nr 3, którą zatłoczono do rdzeni 5 i 6. W tym przypadku proces przebiegał w sposób zbliżony do oczekiwanego. Po pierwsze, stwierdzono po ok. 14 dniach zmianę pH cieczy z 11 na 8 i żelowanie cieczy w całej objętości. Nie stwierdzono osadu w pojemniku, w którym zgromadzono ciecz wypływającą z rdzenia 3. Tak więc, przepływająca solanka nie usuwała w tym przypadku z rdzenia krzemianów. Stwierdzono uszkodzenia przepuszczalności na poziomie 77% i 80%. Następnie przygotowano ciecz oznaczoną numerem 4, którą zatłoczono do rdzeni o numerach 7, 8 i 9. Po około trzech dobach zaobserwowano wytrącanie się żelu krzemianowego. Zmiany pH roztworu odnotowano po 12 dniach od przygotowania cieczy roboczej. W testowanych rdzeniach stwierdzono zmiany przepuszczalności odpowiednio 67%, 90% i 93%. Były to największe, a zarazem najtrwalsze zmiany przepuszczalności ze wszystkich testowanych rdzeni. Jak w poprzednich eksperymentach, również w tym przypadku gromadzony był filtrat wypływający z rdzenia podczas pomiaru przepuszczalności końcowej. Wizualnie nie stwierdzono obecności krzemianów w zgromadzonym filtracie. Na rysunku 1 pokazano zmiany gradientu różnicy ciśnienia w rdzeniach nr 4 i 8 w trakcie pomiaru przepuszczalności końcowej kks. Zmiany te mają typowy przebieg dla tego typu eksperymentów. Kształt obu krzywych dostarcza istotnych informacji, co do zjawisk zachodzących w przestrzeni porowej testowanych piaskowców podczas przepływu przez nie solanki. Na początku gradient ciśnienia gwałtownie rośnie i osiąga wartość maksymalną, aby potem mniej lub bardziej gwałtownie spadać i po pewnym czasie osiągnąć stabilizację. Wielkość i dynamika zmian (spadku) wartości gradientu różnicy ciśnienia wynika z zakresu i tempa usuwania krzemianów jakie zostały zatłoczone do testowanych rdzeni. Im więcej przepływająca solanka usunie z rdzenia cząsteczek krzemianów tym spadki gradientu różnicy ciśnienia będą większe. Kształt krzywych pokazanych na rysunku 1 pozwala na stwierdzanie że z rdzenia 4 (ciecz robocza 2) przepływająca solanka usunęła więcej krzemianów niż z rdzenia 8, do którego zatłoczono ciecz roboczą 4. W przypadku rdzenia 8 siły hydraulicznego unoszenia nie były w stanie pokonać sił adsorbujących cząsteczki krzemianu na ścianach por piaskowca i krzemian nie został usunięty powodując 90% spadek przepuszczalności tego rdzenia. Czynnikiem, który steruje tym procesem są zjawiska elektrokinetyczne zachodzące na powierzchni krzemianów w środowisku solanek o różnym pH.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2009, 25, 4; 5-22
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-6 z 6

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies